Komparatystyka. Studia literackie – studia kulturowe - ebook
Komparatystyka. Studia literackie – studia kulturowe - ebook
Książka ta jest próbą diagnozowania kondycji (po)nowoczesnej komparatystyki i zarazem formułowania stojących przed nią zadań w społeczeństwie medialnym, w wielokulturowym świecie. Aktualną sytuację „dyscypliny poza dyscypliną” rozpatruję w możliwie najszerszym świetle, z uwzględnieniem zarówno pierwszych koncepcji pojawiających się w XIX wieku (m.in. propozycje komparatystów francuskich, idea Weltliteratur Goethego, instytucjonalne działania Hugona von Meltzla), jak też najnowszych koncepcji komparatystów zachodnioeuropejskich i amerykańskich (m.in. George’a Steinera, Susan Bassnett, Gayatri Ch. Spivak, Emily Apter, Davida Damroscha). Historia kształtowania się głównych tendencji komparatystyki literackiej objaśniana jest między innymi przy użyciu trzech metafor: wieży Eiffela, World Trade Center oraz wieży Babel. Zmierzenie się z rozmaitymi propozycjami komparatystów, jak również propozycjami badaczy zjawisk intermedialnych oraz interkulturowych prowadzi w konsekwencji do nowego spojrzenia i na samą komparatystykę literacką, i — zwłaszcza — na działanie komparatystyczne (nowy paradygmat myślenia spod znaku komparatystyki kulturowej wiąże się przede wszystkim z odejściem od niegdysiejszego etno- i eurocentryzmu). Nowoczesną komparatystykę pojmuję w rezultacie nie tyle jako wciąż rozszerzany obszar zagadnień i nieograniczoną ekspansję w wymiarze instytucjonalnym, ile jako efekt myślenia, które umożliwia w dzisiejszym świecie „dekolonizację nas samych”, jako praktykę interpretacyjną głęboko osadzoną w codziennej egzystencji. Perspektywa interkulturowości otwiera tym samym nowe horyzonty komparatystyki XXI wieku.
Andrzej Hejmej – pracuje w Katedrze Teorii Literatury Wydziału Polonistyki UJ. Autor książek: Muzyczność dzieła literackiego („Monografie FNP”, Wrocław 2001, wyd. II: Wrocław 2002, wyd. III: Toruń 2012) oraz Muzyka w literaturze. Perspektywy komparatystyki interdyscyplinarnej („Horyzonty Nowoczesności”, Kraków 2008, wyd. II: Kraków 2012), redaktor tomu Muzyka w literaturze. Antologia polskich studiów powojennych (Kraków 2002), współredaktor tomów Intersemiotyczność: Literatura wobec innych sztuk (i odwrotnie). Studia (Kraków 2004) oraz Dysonanse. Twórczość Stefana Kisielewskiego (1911–1991) (Kraków 2011). Publikował m.in. w „Kulturze Współczesnej”, „Pamiętniku Literackim”, „Przestrzeniach Teorii”, „Tekstach Drugich”.
Spis treści
Komparatystyka kulturowa: interpretacja i egzystencja
I. Pro et contra
II. Trzy komparatystyki
III. „Dyscyplina nomadyczna”
Część pierwsza
PERSPEKTYWY NOWOCZESNEJ KOMPARATYSTYKI
Interdyscyplinarność i badania komparatystyczne
I. Uwagi wstępne
II. Wokół interdyscyplinarności
III. Komparatystyka literacka – interdyscyplinarność
IV. Komparatystyka interdyscyplinarna
V. Komparatystyka kulturowa
VI. Konkluzje
Dialogowość i nowa komparatystyka
I. Epoka dialogu
II. Dialogowość: logika relacji
III. Dialogowość: rozumienie
IV. Komparatystyka kulturowa versus etnocentryzm
V. Komparatystyka – inność – „dekolonizacja”
Niestabilność komparatystyki
I. Symptomy „niezdyscyplinowania”
II. Komparatystyka: model nowoczesności
III. (Geo)polityka
IV. Działanie komparatystyczne
Część druga
PRZESTRZENIE INTERMEDIALNOŚCI
Intermedialność i literatura intermedialna
I. Paradygmat intermedialności
II. Reperkusje – nowe literaturoznawstwo
III. Próby teorii
IV. Egzystencja: inter-esse
V. Literatura intermedialna
Tekst intermedialny – reżyserowanie rzeczywistości
(Arw Stanisława Czycza)
I. „Hybryda tekstowa”
II. (Teksto)logiczny splot
III. Tryb intermedialny
IV. Reżyserowanie rzeczywistości
V. Egzystencja
Estetyka intermedialności Stefana Themersona (St. Francis &
The Wolf of Gubbio or Brother Francis’ Lamb Chops)
I. Opera (aperta)
II. W labiryntach awangardy
III. Opera semantyczna
IV. „Pierwotna tragedia”
Część trzecia
INTERKULTUROWOŚĆ I KOMPARATYSTYKA
XXI WIEKU
Interkulturowość – literatura – komparatystyka
I. Uwagi wstępne
II. Od wielokulturowości do interkulturowości
III. W tyglu badań interkulturowych
IV. Komparatystyka i przekład
V. Translacje
Świat nie przedstawiony. Felietonistyka Kisiela
I. „Alchemia” felietonu
II. Umysł kontradykcyjny
III. Zwiedzający Polskę w Centre Pompidou
IV. (Nie)obecność Kisielewskiego
V. Wschód−Zachód – „pomost obrotowy”
VI. „Dziennik duszy”
W „wielokulturowym świecie” Ryszarda Kapuścińskiego
I. Wyjście poza schemat: Fiction – non-fiction
II. Wielokulturowy świat
III. Wielokulturowość czy interkulturowość?
IV. Tożsamość – inny – dialog
V. „Europejczyk zdetronizowany”
Komparatystyka i (inna) historia literatury
I. Iluzja (nie)tożsamości
II. Weltliteratur – nacjonalizm (reperkusje)
III. Reaktywacje: Weltliteratur, literatura światowa
IV. Konstelacje komparatystyczne
V. Pasaże i refrakcje: literatura – „filologia narodowa” –
komparatystyka
Bibliografia
Nota bibliograficzna
Indeks nazwisk
Summary
| Kategoria: | Polonistyka |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 97883-242-2414-2 |
| Rozmiar pliku: | 4,8 MB |
