Kosmetologia. Tom 1 - ebook

WYKAZ AUTORÓW

MGR BARBARA ALGIERT-ZIELIŃSKA

Zakład Kosmetologii i Dermatologii Estetycznej, Katedra Kosmetologii, Uniwersytet Medycznyw Łodzi

DR N. TECH. MIRELLA BATORY

Zakład Kosmetologii i Dermatologii Estetycznej, Katedra Kosmetologii, Uniwersytet Medycznyw Łodzi

DR N. BIOL. MARCIN BŁASZCZYK

Instytut Nauk o Zdrowiu – kierunek Kosmetologia, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nysie

DR N. FARM. ANNA KOŁODZIEJCZAK (AUGUSTYNIAK)

Zakład Kosmetologii i Dermatologii Estetycznej, Katedra Kosmetologii, Uniwersytet Medycznyw Łodzi

MGR AGATA MARKIEWICZ-TOMCZYK

Zakład Chemii Surowców Kosmetycznych,Katedra Kosmetologii, Uniwersytet Medycznyw Łodzi

PROF. DR HAB. N. MED. MICHAŁ POLGUJ

Zakład Angiologii, Międzywydziałowa Katedra Anatomii i Histologii, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

PROF. DR HAB. N. MED. HELENA ROTSZTEJN

Zakład Kosmetologii i Dermatologii Estetycznej, Katedra Kosmetologii, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

DR N. MED. RENATA SIERADZAN-SKRZETUSKA

Instytut Nauk o Zdrowiu,

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa

w Skierniewicach

MGR EWA SOBOLEWSKA

Wyższa Szkoła Kosmetyki i Pielęgnacji Zdrowia w Warszawie

MGR KAMILA ZDUŃSKA-PĘCIAK

Zakład Kosmetologii i Dermatologii Estetycznej, Katedra Kosmetologii, Uniwersytet Medyczny w ŁodziPRZEDMOWA DO TOMU I

Przekazujemy Państwu podręcznik, który przeznaczony jest dla studentów kosmetologii i uczniów szkół kosmetycznych, kosmetologów oraz kosmetyczek wykonujących swój zawód w praktyce. Może się on również okazać pomocny: dermatologom oraz lekarzom medycyny estetycznej, menedżerom i szkoleniowcom branży estetycznej, wykładowcom na kierunku kosmetologia, producentom kosmetyków, konsumentom usług i w ogóle osobom, które zainteresowane są tematyką zdrowia i urody, oraz specjalistom innych dziedzin, takich jak fizjoterapia, dietetyka, farmacja, podologia, chemia kosmetyczna.

_Kosmetologia_ jest jedyną pozycją na rynku książek z tej dziedziny, która obejmuje tematykę kosmetologiczną w sposób kompletny.

Celem podręcznika jest usystematyzowanie oraz metodologiczne opracowanie wiedzy kosmetologicznej. W publikacji staraliśmy się zawrzeć jak najwięcej wiedzy zarówno teoretycznej, jak i praktycznej. Mamy nadzieję, że stanie się ona pomocna w pracy wielu specjalistów dziedzin estetycznych i medycznych, jak również w kształceniu.

U podstaw wydania książki leżała konieczność kompleksowego ujęcia całości zagadnień kosmetologicznych, uzupełnionych o wiedzę z zakresu nauk zintegrowanych z kosmetologią. Opracowanie powstało na gruncie piśmiennictwa naukowego, zarówno o wymiarze badawczym, jak i poglądowym, dostępnej literatury fachowej, wiedzy i doświadczenia praktycznego specjalistów wielu dziedzin z całej Polski.

Obecnie internet umożliwia bardzo szybki dostęp do licznych informacji, nie zastąpi jednak podręczników, które stanowią podstawę nauczania. Niezrecenzowane przez specjalistów treści internetowe są nierzadko nowinkarskie, nieobiektywne, niewiarygodne i niezgodne z obowiązującym stanem wiedzy, co uniemożliwia wybór istotnie wartościowych danych.

Tom I Kosmetologii został podzielony na pięć części.

Część I to _Anatomia okolicy twarzy_. Znajomość podstaw topografii twarzy oraz umiejętność przewidywania położenia struktur pod skórą są nieocenione w medycynie estetycznej i kosmetologii. Z tego opracowania mogą również skorzystać inni specjaliści, którzy zajmują się obszarem twarzy.

Część II – _Skóra_ w ujęciu histologicznym i fizjologicznym – stanowi podstawę „obcowania” z kosmetologią. Treści w niej zawarte pozwalają powiązać histologię i fizjologię funkcjonalną z praktyką terapeutyczną, włączając odniesienia do stanów patologicznych. W związku z tym przedstawiona wiedza może posłużyć również innym specjalistom, dla których skóra jest obszarem pracy (np. dermatologom, fizjoterapeutom). Część ta zainteresuje też wszystkich, którzy chcą poznać budowę i mechanizmy funkcjonowania skóry.

W części III omówiona została _Problematyka kosmetologiczna_. Poruszane zagadnienia nakreślają specyfikę i obszar działań kosmetologa. W celu szczegółowego opracowania każdego problemu dokonano jego charakterystyki, opisano etiopatogenezę, histologię, aspekt kliniczny, fazy ewolucyjne objawów, wymieniono czynniki prowokujące powstawanie zmian oraz kierunki i cele działań pielęgnacyjnych i zabiegów. Zawarte w tej części odniesienia do stanów patologicznych mogą być pomocne w codziennej praktyce.

Część IV (_Konsultacja kosmetologiczna_) w znacznym stopniu ma charakter praktyczny. Opracowano wskazówki dotyczące konstruktywnego przeprowadzania konsultacji kosmetologicznej i obsługi klienta. W sposób przeglądowy, a zarazem zbiorczy przedstawiono i wyjaśniono przeciwwskazania do zabiegów z zakresu kosmetologii. Oprócz tego podsumowano wskazania do zabiegów, co jednocześnie stanowi wstęp do części zabiegowej książki. Zaproponowano liczne przykłady zabiegów łączonych i programów zabiegowych ukierunkowanych na dany problem dotyczący skóry. Zawarte w tej części liczne uwagi mają posłużyć jako wskazówki do analitycznego i elastycznego podejścia do kosmetologii.

Cześć V zatytułowana _Kosmetologia elementarna_ już nazwą nawiązuje do zabiegów podstawowych, jakimi są m.in. zabiegi pielęgnacyjne, masaż, henna, manicure, pedicure czy depilacja.

Część VI – _Kosmetologia zabiegowa_ – koncentruje się na współczesnych metodach zabiegowych z zakresu kosmetologii. Pod tym względem jest to najważniejsza część w książce, charakteryzująca dotychczasowe technologiczne osiągnięcia kosmetologii, obejmujące liczne zabiegi wykorzystywane w celach leczniczych i estetycznych na skórę twarzy i ciała. W wyrazisty, schematyczny sposób omówiono mechanizmy działania poszczególnych metod zabiegowych z uwzględnieniem etapów postępowania, ich wpływ na skórę, wskazania, odczucia, reakcje okołozabiegowe, zalecenia pozabiegowe i możliwe powikłania. Ponadto wskazano na ich współczesne modyfikacje i udoskonalenia.

Część VII – _Metody oceny skóry_ – podkreśla naukowy charakter kosmetologii. Każde bowiem badanie oceniające wpływ zabiegów, kosmetyków i innych działań estetycznych na skórę, wykonane zgodnie z zasadami rzetelności naukowej, jest cennym wzbogaceniem wiedzy z zakresu kosmetologii. Instrumentalne metody parametryzacji i obrazowania skóry (np. MPA, lampa Wooda, ultrasonografia), dokumentacja fotograficzna i inne metody diagnostyki skóry (np. dermatoskopia) są narzędziem w rękach kosmetologa do obiektywizacji skuteczności i bezpieczeństwa zabiegów estetycznych.

Część VIII poświęcona jest bezpieczeństwu i higienie pracy w jednostkach świadczących usługi z zakresu kosmetologii. Przedstawione problemy i liczne uwagi są źródłem wiedzy dotyczącym zagrożeń zawodowych. Omówione procedury postępowania podparte regulacjami prawnymi, powinny być wdrażane i powszechnie praktykowane przez kosmetologów.

Mamy nadzieję, że książka zaspokoi zapotrzebowanie na aktualną i naukowo podbudowaną wiedzę kosmetologiczną. Chcielibyśmy, aby Czytelnicy poznali wielostronność kosmetologii i aby przyswojone treści mogły służyć im nie tylko doraźnie, lecz także w przyszłości zawodowej i naukowej.WSTĘP

We współczesnych czasach wzrasta świadomość społeczna dotycząca zdrowego stylu życia. Rozwój ten ukierunkowany jest m.in. na zmniejszanie objawów związanych z procesem starzenia się organizmu (w tym skóry), poprzez m.in. zbilansowane odżywianie, prawidłową aktywność fizyczną i unikanie zagrożeń płynących ze środowiska. Można przyjąć, że kosmetologia stanowi element rozwoju społecznego i dużego tempa osiągnięć cywilizacyjnych (m.in. technologicznych). Ponadto wraz z podniesieniem poziomu życia u wielu osób pojawia się potrzeba poprawy swojego wyglądu i fizycznej atrakcyjności. Wzrasta tym samym zapotrzebowanie na specjalistyczne, nastawione na ten cel zabiegi. Postępowanie kosmetologiczne stało się popularne oraz powszechnie potrzebne, na co miały wpływ wspomniane zmiany społeczne.

Kosmetologia to obszar rozwijający się w warunkach konsumpcjonizmu i dominującego w mediach kultu młodości, zdrowia i urody. W związku z tym działania estetyczne są poddane silnej presji komercyjnej, co nierzadko skutkuje marketingowym traktowaniem tej dziedziny, umniejszając jej naukowy charakter. Wobec tego szczególnego znaczenia nabiera nacisk na rozwój kosmetologii pod kątem naukowym i doświadczalnym. Równie istotne jest kierunkowe kształcenie na wysokim poziomie. Uzupełnienie, a zarazem podstawę nauczania stanowią dostępne źródła wiedzy w postaci literatury branżowej (książki, podręczniki). Aby nie poddać się konwencjonalnemu traktowaniu kosmetologii, należy stale podkreślać jej naukowy charakter.

Kosmetologia ukierunkowana jest na poprawę estetyki twarzy i ciała oraz stanowi metodę pomocniczą w zmniejszaniu objawów niektórych chorób i defektów skóry. Jako nauka jest to interdyscyplinarna dziedzina łącząca w sobie zakresy wiedzy z nauk: medycznych podstawowych i klinicznych (dermatologia ogólna, kliniczna, estetyczna i zabiegowa, anatomia, histologia, fizjologia, mikrobiologia, alergologia, endokrynologia, onkologia skóry, trychologia, immunologia, chirurgia plastyczna, ginekologia estetyczna); paramedycznych (fizjoterapia, masaż, farmakologia, dietetyka, promocja zdrowia, podologia); chemicznych (chemia ogólna i kosmetyczna, przemysłowa produkcja kosmetyków, receptura preparatów kosmetycznych, metodologia badań analitycznych kosmetyków, technologia form kosmetyku, toksykologia), biologicznych i innych (surowce naturalne i ziołolecznictwo, perfumeria, aromaterapia, sensoryka).

Wykształceni kosmetolodzy muszą mieć przede wszystkim obszerną wiedzę związaną z funkcjonowaniem skóry, wykonywaniem zabiegów fizykalnych oraz działaniem i zastosowaniem kosmetyków. Ponadto powinni dysponować wrodzoną lub nabytą sprawnością manualną oraz zdolnością postrzegania i rozpoznawania prawidłowych lub patologicznych reakcji skóry, a także wyróżniać się szczególnymi zdolnościami analizy estetyki twarzy (np. efektów/zmian powstających pod wpływem zabiegów). Kosmetolodzy powinni wykazywać umiejętności niezbędne do właściwego doboru metod i zabiegów terapeutycznych, a w dalszej kolejności nienagannego wykonywania wszelkich procedur. W ich kompetencjach należy również uwzględnić podstawowe przygotowanie do przeprowadzania badań z zakresu diagnostyki skóry, planowania, kontrolowania i oceny prowadzonego przez nich postępowania zabiegowego.

Kosmetolodzy to dziś szeroko wykwalifikowani specjaliści wykonujący zabiegi z zakresu usytuowanego między praktyką lekarza dermatologa, lekarza medycyny estetycznej, farmaceuty, fizjoterapeuty a chemika. W swojej pracy kosmetolog powinien się kierować odpowiedzialnością i poczuciem etyki zawodowej, podobnym jak lekarz. Powinien charakteryzować się cierpliwością, umiejętnością podejmowania decyzji i łatwego nawiązywania kontaktu z drugim człowiekiem oraz przede wszystkim chęcią niesienia mu pomocy. Rozwój kosmetologii rozszerza zakres kompetencji i samodzielności kosmetologa. W związku z tym rosną wymagania stawiane adeptom tego zawodu. Rola społeczno-zawodowa kosmetologa wymaga wielokierunkowego kształcenia na wyższym poziomie oraz stałego uaktualniania wiedzy i poszerzania umiejętności. Niniejszy podręcznik ma służyć praktyczną pomocą w realizacji tej idei.

Anna Kołodziejczak