Krótki kurs filozofii Schopenhauer - ebook
Wydawnictwo:
Data wydania:
1 stycznia 2023
Format ebooka:
EPUB
Format
EPUB
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najpopularniejszych formatów e-booków na świecie.
Niezwykle wygodny i przyjazny czytelnikom - w przeciwieństwie do formatu
PDF umożliwia skalowanie czcionki, dzięki czemu możliwe jest dopasowanie
jej wielkości do kroju i rozmiarów ekranu. Więcej informacji znajdziesz
w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Format
MOBI
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najczęściej wybieranych formatów wśród czytelników
e-booków. Możesz go odczytać na czytniku Kindle oraz na smartfonach i
tabletach po zainstalowaniu specjalnej aplikacji. Więcej informacji
znajdziesz w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Multiformat
E-booki sprzedawane w księgarni Virtualo.pl dostępne są w opcji
multiformatu - kupujesz treść, nie format. Po dodaniu e-booka do koszyka
i dokonaniu płatności, e-book pojawi się na Twoim koncie w Mojej
Bibliotece we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego
tytułu. Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na
karcie produktu przy okładce. Uwaga: audiobooki nie są objęte opcją
multiformatu.
czytaj
na tablecie
Aby odczytywać e-booki na swoim tablecie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. Bluefire
dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na czytniku
Czytanie na e-czytniku z ekranem e-ink jest bardzo wygodne i nie męczy
wzroku. Pliki przystosowane do odczytywania na czytnikach to przede
wszystkim EPUB (ten format możesz odczytać m.in. na czytnikach
PocketBook) i MOBI (ten fromat możesz odczytać m.in. na czytnikach Kindle).
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na smartfonie
Aby odczytywać e-booki na swoim smartfonie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. iBooks dla
EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
Czytaj fragment
Pobierz fragment
Pobierz fragment w jednym z dostępnych formatów
Krótki kurs filozofii Schopenhauer - ebook
Błyskotliwe wprowadzenia w prace kluczowych filozofów i najważniejsze idee filozofii. Autorami poszczególnych tomów serii, wydanej w oryginale przez Oxford University Press, są wybitni specjaliści prezentowanych obszarów. Arthur Schopenhauer – główny przedstawiciel pesymizmu filozoficznego; autor koncepcji, w której główną zasada metafizyczną jest wola. Przeciwnik Hegla. Tworząc swoją teorię, inspirował się buddyzmem. Wprowadził pojęcie nieświadomości, zapowiadając myśl Freuda. Wywarł ogromny wpływ na kulturę i sztukę XIX i XX wieku, inspirując między innymi Nietzschego, Wagnera, Tołstoja i Becketta.
| Kategoria: | Filozofia |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-01-23026-5 |
| Rozmiar pliku: | 2,0 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
PRZEDMOWA
Niniejsza książka ma na celu przedstawienie życzliwego, ale krytycznego opisu filozofii Schopenhauera. Skonstruował on system obejmujący metafizykę, epistemologię, teorię umysłu, estetykę, etykę i refleksje o sensie życia. Jednak niewielu późniejszych myślicieli było zwolennikami jego systemu jako całości; nigdy też nie stworzył on własnej szkoły filozoficznej. Jego wpływ na dzieje myśli polegał raczej na prowokowaniu i inspirowaniu pokoleń artystów i myślicieli, od Wagnera po Wittgensteina. Niektóre jego idee zapowiadają koncepcje Freuda, a najważniejszym z jego filozoficznych następców był Nietzsche, który z początku uznał jego pesymistyczne wnioski za atrakcyjne, by potem odrzucić je jako odrażające, ale zawsze pozostawał w bliskim dialogu ze swoim „wielkim nauczycielem”.
Schopenhauer był prawdziwym ateistą, który kwestionował same podstawy ludzkiej egzystencji. Jest ona dla niego bezcelowym, bolesnym zmaganiem, napędzanym przez nieświadome siły, nad którymi nie mamy kontroli. Wyzwolenie od tej egzystencji możliwe jest dzięki wymazującemu naszą indywidualność doświadczeniu estetycznemu, współczuciu dla świata oraz wyparciu się siebie. Mam nadzieję, że w książce tej uda mi się, przy okazji analizy wszystkich głównych aspektów systemu filozoficznego Schopenhauera, wydobyć na plan pierwszy skomplikowaną naturę zadawanych przez niego pytań o ludzką egzystencję.
C.J., sierpień 2001SKRÓTY I PRACE CYTOWANE
Cytowane dzieła Schopenhauera zostały opatrzone następującymi skrótami. Niektóre cytaty zostały nieznacznie zmienione.
OPM – O podstawie moralności, przeł. Zofia Bassakówna (Vis-à-Vis Etiuda 2022).
OWL – O wolności ludzkiej woli, przeł. Adam Stögbauer (Vis-à-Vis Etiuda 2022).
M1–M4 – Manuscript Remains, t. 1–4. red. A. Hübscher (Berg Publishers, 1988–1990).
N – On the Will in Nature (1836; Berg Publishers, 1992).
P1, P2 – W poszukiwaniu mądrości życia. Parerga i paralipomena, przeł. Jan Garewicz (tom 1: PWN, 2002; tom 2: Antyk 2004).
PŹ – Poczwórne źródło twierdzenia o podstawie dostatecznej, przeł. Ignacy Grabowski (Vis-à-Vis Etiuda 2019).
ŚW1, ŚW2 – Świat jako wola i przedstawienie, tomy 1–2, przeł. Jan Garewicz (PWN 1994).
Rycina 1. Schopenhauer: dagerotyp, 4 czerwca 1852ROZDZIAŁ 1
ŻYCIE I DZIEŁA SCHOPENHAUERA
Arthur Schopenhauer urodził się w 1788 roku w Gdańsku, a zmarł we Frankfurcie nad Menem w 1860. W ostatnim dziesięcioleciu życia powstało wiele jego fotografii, które wiele nam o nim mówią. Wygląda na niekonwencjonalnego i ponuro zdeterminowanego, ale iskra w oku sugeruje też czujność, przenikliwość i skłonność do złośliwości, co jest zgodne z osobowością wyłaniającą się z jego pism. Pod koniec życia Schopenhauer zaczynał dopiero cieszyć się pewną sławą. Jego filozofia nie była jednak tworem wieku starszego czy średniego. Choć większość opublikowanych przez niego tekstów została napisana po tym, jak w wieku czterdziestu pięciu lat osiedlił się we Frankfurcie, to w latach 1810–1818 stworzył cały system filozoficzny, z którego jest znany. Jak napisał później Nietzsche, powinniśmy pamiętać, że Świat jako wola i przedstawienie powstał dzięki buntowniczej, twórczej energii dwudziestoparolatka. W wieku dojrzałym filozof zajmował się umacnianiem i uzupełnianiem stanowiska zaprezentowanego w swoim arcydziele, które niemal do końca jego życia było lekceważone przez innych intelektualistów.
Duchowa niezależność to najbardziej charakterystyczna cecha Schopenhauera. Pisze on nieustraszenie, bez szacunku do autorytetów, i gardzi pustym konformizmem powszechnym wśród niemieckiego establishmentu akademickiego. Tę postawę umożliwiał jednak fakt, że był on finansowo niezależny. Gdy w 1809 roku osiągnął pełnoletniość, odziedziczył majątek, który dzięki rozważnemu zarządzaniu wystarczył mu na resztę życia. Jego ojciec, Heinrich Floris Schopenhauer, był w czasie, gdy narodził się przyszły filozof, jednym z najbogatszych kupców w Gdańsku. Będąc kosmopolitą, przekonanym do liberalnych wartości oświecenia i republikanizmu, opuścił Gdańsk, gdy przyłączono go do Prus, i przeniósł się do wolnego miasta Hamburga.
Arthur podzielał miłość swojego ojca do kultury francuskiej i angielskiej oraz niechęć do pruskiego nacjonalizmu. Ojciec wybrał dla niego imię „Arthur” właśnie dlatego, że brzmi ono podobnie w wielu europejskich językach i ułatwiłoby to karierę w międzynarodowym handlu, do której chciał go przygotować. Arthur uważał, że odziedziczył po nim uczuciowy, skłonny do obsesji charakter. Śmierć ojca w 1805 roku, prawdopodobnie samobójcza, była dla niego ogromnym ciosem.
Schopenhauer odebrał w szkole wszechstronną, edukację, uzupełnioną przez podróże i kontakty zapewnione mu przez zamożną rodzinę. Nauczył się mówić płynnie po francusku, gdy w wieku dziewięciu lat, po narodzinach siostry, wysłano go do Francji. Po kilku latach edukacji, w wieku piętnastu lat, wyruszył wraz z rodzicami w dwuletnią podróż po Holandii, Anglii, Francji, Szwajcarii i Austrii. Widział wiele spośród ówczesnych atrakcji turystycznych, nieraz też dotykał go widok biedy i cierpienia. Gdy jednak jego rodzice zwiedzali Anglię, pozostawili go w szkole z internatem w Wimbledonie; panująca tam opresyjna, religijna atmosfera (bardzo różniąca się od atmosfery wcześniejszych szkół, w których przebywał Arthur) wywarła na nim negatywne wrażenie, które miało przetrwać dłużej.
Epizod ten wiele mówi o charakterze i wychowaniu Schopenhauera. Był bojowym, niespokojnym uczniem, który nie chciał podporządkować się ogłupiającej rutynie otoczenia; co więcej, wydaje się, że w swoim oporze był raczej odosobniony. W wysyłanych do niego wówczas listach ojciec krytykował jego charakter pisma, a matka rozpisywała się o tym, jak wspaniale spędzają czas i radziła, żeby zachowywał się rozsądniej, ale żadne z nich nie chciało spojrzeć na pobyt w Anglii z jego punktu widzenia.
Kusi, żeby postrzegać tę sytuację jako zalążek postępowania filozofa w dalszym życiu. Z czasem stało się bowiem jasne, że nie będzie ono zorganizowane wokół bliskich związków. Schopenhauer zaczął postrzegać towarzystwo jako ogień, „przy którym człowiek rozważny ogrzewa się tylko w odpowiedniej odległości” (M1, 123). Zdecydował nawet, że musi pozostać samotny, nawet przebywając w towarzystwie, żeby nie utracić swej autonomii.
Później napisał, że pięć szóstych ludzkości zasługuje tylko na pogardę, ale dostrzegał też, że w nim samym istnieją przeszkody dla nawiązywania kontaktów z innymi: „Natura uczyniła więcej, niż to konieczne, by odosobnić moje serce, gdyż wyposażyła je w podejrzliwość, wrażliwość, porywczość i dumę” (M4, 506). Schopenhauer łatwo popadał w przygnębienie. „Zawsze cechowała mnie skłonność do niepokoju i zmartwień – pisał – która sprawia, że spodziewam się niebezpieczeństw, które w rzeczywistości nie istnieją” (M4, 507).
Niektórzy badacze piszący o osobowości niemieckiego filozofa przyglądali się bliżej jego relacjom z rodzicami; to, co odkryli, nie jest zaskakujące. Jego ojciec był człowiekiem niespokojnym, rygorystycznym i onieśmielającym; wiązał z synem wielkie ambicje. Matka, Johanna Schopenhauer z domu Trosiener, również pochodząca z zamożnej rodziny gdańskich kupców, bardzo się od niego różniła. Była osobą wesołą i towarzyską; miała ambicje literackie, które udało jej się przekuć w karierę popularnej powieściopisarki; za życia cieszyła się większą sławą niż jej syn. Odgrywała w jego życiu ważną rolę, ale ich relacje nigdy nie były szczególnie ciepłe. Również w małżeństwie, jak sama pisała, nie odczuwała potrzeby „udawania żarliwej miłości” do męża, dodając, że on sam tego nie oczekiwał.
Po śmierci Heinricha Schopenhauera Johanna mogła w pełni poświęcić się własnej karierze. Przeniosła się do Weimaru, gdzie założyła salon artystyczny i intelektualny, który odwiedzało wiele ważnych postaci owej epoki. Arthur odniósł korzyści dzięki nawiązanym w tym kręgu znajomościom, między innymi z Goethem, a także orientalistą Friedrichem Majerem, który rozbudził w nim trwające całe życie zainteresowanie myślą indyjską. Gdy jednak jego relacje z matką stały się burzliwe, zerwała ona z nim stosunki i od 1814 roku nigdy się już nie widzieli.
Do tego czasu Schopenhauer zrezygnował z kariery w handlu, którą planował dla niego ojciec, i zdecydował, że zajmie się nauką. W roku 1809 zaczął studiować na Uniwersytecie w Getyndze, skąd po dwóch latach przeniósł się do Berlina. Słuchał wykładów z rozmaitych dyscyplin naukowych i z początku planował studiować medycynę, szybko jednak zaczął interesować się filozofią.
Gottlob Ernst Schulze, filozof z Getyngi, odegrał decydującą rolę w rozwoju Schopenhauera, podsuwając mu do przeczytania dzieła Platona i Kanta. Lektura tych dwóch filozofów pozwoliła temu oczytanemu i pełnemu erudycji studentowi wypracować podstawowe intuicje, które ukształtowały jego całą filozofię. Trzecim składnikiem, który Arthur poznał dzięki Friedrichowi Majerowi, były Upaniszady, które połączył w Świecie jako woli i przedstawieniu z elementami Platońskimi i Kantowskimi, tworząc coś niezwykle oryginalnego.
Gdy Schopenhauer przeniósł się do Berlina, mógł uczestniczyć w wykładach Schleiermachera i Fichtego, dwóch najsłynniejszych filozofów jego epoki, choć – jak na niego przystało – gardził nimi i nie uważał, by mógł się od nich czegoś nauczyć. Jego notatki z wykładów i zapiski na marginesach czytanych książek (zachowane w wydanych pośmiertnie fragmentach z rękopisów) ukazują, że lubił polemizować, a także reagować z niezwykłą jak na młodego studenta pewnością co do własnego stanowiska. To również nigdy nie miało się zmienić.
Niniejsza książka ma na celu przedstawienie życzliwego, ale krytycznego opisu filozofii Schopenhauera. Skonstruował on system obejmujący metafizykę, epistemologię, teorię umysłu, estetykę, etykę i refleksje o sensie życia. Jednak niewielu późniejszych myślicieli było zwolennikami jego systemu jako całości; nigdy też nie stworzył on własnej szkoły filozoficznej. Jego wpływ na dzieje myśli polegał raczej na prowokowaniu i inspirowaniu pokoleń artystów i myślicieli, od Wagnera po Wittgensteina. Niektóre jego idee zapowiadają koncepcje Freuda, a najważniejszym z jego filozoficznych następców był Nietzsche, który z początku uznał jego pesymistyczne wnioski za atrakcyjne, by potem odrzucić je jako odrażające, ale zawsze pozostawał w bliskim dialogu ze swoim „wielkim nauczycielem”.
Schopenhauer był prawdziwym ateistą, który kwestionował same podstawy ludzkiej egzystencji. Jest ona dla niego bezcelowym, bolesnym zmaganiem, napędzanym przez nieświadome siły, nad którymi nie mamy kontroli. Wyzwolenie od tej egzystencji możliwe jest dzięki wymazującemu naszą indywidualność doświadczeniu estetycznemu, współczuciu dla świata oraz wyparciu się siebie. Mam nadzieję, że w książce tej uda mi się, przy okazji analizy wszystkich głównych aspektów systemu filozoficznego Schopenhauera, wydobyć na plan pierwszy skomplikowaną naturę zadawanych przez niego pytań o ludzką egzystencję.
C.J., sierpień 2001SKRÓTY I PRACE CYTOWANE
Cytowane dzieła Schopenhauera zostały opatrzone następującymi skrótami. Niektóre cytaty zostały nieznacznie zmienione.
OPM – O podstawie moralności, przeł. Zofia Bassakówna (Vis-à-Vis Etiuda 2022).
OWL – O wolności ludzkiej woli, przeł. Adam Stögbauer (Vis-à-Vis Etiuda 2022).
M1–M4 – Manuscript Remains, t. 1–4. red. A. Hübscher (Berg Publishers, 1988–1990).
N – On the Will in Nature (1836; Berg Publishers, 1992).
P1, P2 – W poszukiwaniu mądrości życia. Parerga i paralipomena, przeł. Jan Garewicz (tom 1: PWN, 2002; tom 2: Antyk 2004).
PŹ – Poczwórne źródło twierdzenia o podstawie dostatecznej, przeł. Ignacy Grabowski (Vis-à-Vis Etiuda 2019).
ŚW1, ŚW2 – Świat jako wola i przedstawienie, tomy 1–2, przeł. Jan Garewicz (PWN 1994).
Rycina 1. Schopenhauer: dagerotyp, 4 czerwca 1852ROZDZIAŁ 1
ŻYCIE I DZIEŁA SCHOPENHAUERA
Arthur Schopenhauer urodził się w 1788 roku w Gdańsku, a zmarł we Frankfurcie nad Menem w 1860. W ostatnim dziesięcioleciu życia powstało wiele jego fotografii, które wiele nam o nim mówią. Wygląda na niekonwencjonalnego i ponuro zdeterminowanego, ale iskra w oku sugeruje też czujność, przenikliwość i skłonność do złośliwości, co jest zgodne z osobowością wyłaniającą się z jego pism. Pod koniec życia Schopenhauer zaczynał dopiero cieszyć się pewną sławą. Jego filozofia nie była jednak tworem wieku starszego czy średniego. Choć większość opublikowanych przez niego tekstów została napisana po tym, jak w wieku czterdziestu pięciu lat osiedlił się we Frankfurcie, to w latach 1810–1818 stworzył cały system filozoficzny, z którego jest znany. Jak napisał później Nietzsche, powinniśmy pamiętać, że Świat jako wola i przedstawienie powstał dzięki buntowniczej, twórczej energii dwudziestoparolatka. W wieku dojrzałym filozof zajmował się umacnianiem i uzupełnianiem stanowiska zaprezentowanego w swoim arcydziele, które niemal do końca jego życia było lekceważone przez innych intelektualistów.
Duchowa niezależność to najbardziej charakterystyczna cecha Schopenhauera. Pisze on nieustraszenie, bez szacunku do autorytetów, i gardzi pustym konformizmem powszechnym wśród niemieckiego establishmentu akademickiego. Tę postawę umożliwiał jednak fakt, że był on finansowo niezależny. Gdy w 1809 roku osiągnął pełnoletniość, odziedziczył majątek, który dzięki rozważnemu zarządzaniu wystarczył mu na resztę życia. Jego ojciec, Heinrich Floris Schopenhauer, był w czasie, gdy narodził się przyszły filozof, jednym z najbogatszych kupców w Gdańsku. Będąc kosmopolitą, przekonanym do liberalnych wartości oświecenia i republikanizmu, opuścił Gdańsk, gdy przyłączono go do Prus, i przeniósł się do wolnego miasta Hamburga.
Arthur podzielał miłość swojego ojca do kultury francuskiej i angielskiej oraz niechęć do pruskiego nacjonalizmu. Ojciec wybrał dla niego imię „Arthur” właśnie dlatego, że brzmi ono podobnie w wielu europejskich językach i ułatwiłoby to karierę w międzynarodowym handlu, do której chciał go przygotować. Arthur uważał, że odziedziczył po nim uczuciowy, skłonny do obsesji charakter. Śmierć ojca w 1805 roku, prawdopodobnie samobójcza, była dla niego ogromnym ciosem.
Schopenhauer odebrał w szkole wszechstronną, edukację, uzupełnioną przez podróże i kontakty zapewnione mu przez zamożną rodzinę. Nauczył się mówić płynnie po francusku, gdy w wieku dziewięciu lat, po narodzinach siostry, wysłano go do Francji. Po kilku latach edukacji, w wieku piętnastu lat, wyruszył wraz z rodzicami w dwuletnią podróż po Holandii, Anglii, Francji, Szwajcarii i Austrii. Widział wiele spośród ówczesnych atrakcji turystycznych, nieraz też dotykał go widok biedy i cierpienia. Gdy jednak jego rodzice zwiedzali Anglię, pozostawili go w szkole z internatem w Wimbledonie; panująca tam opresyjna, religijna atmosfera (bardzo różniąca się od atmosfery wcześniejszych szkół, w których przebywał Arthur) wywarła na nim negatywne wrażenie, które miało przetrwać dłużej.
Epizod ten wiele mówi o charakterze i wychowaniu Schopenhauera. Był bojowym, niespokojnym uczniem, który nie chciał podporządkować się ogłupiającej rutynie otoczenia; co więcej, wydaje się, że w swoim oporze był raczej odosobniony. W wysyłanych do niego wówczas listach ojciec krytykował jego charakter pisma, a matka rozpisywała się o tym, jak wspaniale spędzają czas i radziła, żeby zachowywał się rozsądniej, ale żadne z nich nie chciało spojrzeć na pobyt w Anglii z jego punktu widzenia.
Kusi, żeby postrzegać tę sytuację jako zalążek postępowania filozofa w dalszym życiu. Z czasem stało się bowiem jasne, że nie będzie ono zorganizowane wokół bliskich związków. Schopenhauer zaczął postrzegać towarzystwo jako ogień, „przy którym człowiek rozważny ogrzewa się tylko w odpowiedniej odległości” (M1, 123). Zdecydował nawet, że musi pozostać samotny, nawet przebywając w towarzystwie, żeby nie utracić swej autonomii.
Później napisał, że pięć szóstych ludzkości zasługuje tylko na pogardę, ale dostrzegał też, że w nim samym istnieją przeszkody dla nawiązywania kontaktów z innymi: „Natura uczyniła więcej, niż to konieczne, by odosobnić moje serce, gdyż wyposażyła je w podejrzliwość, wrażliwość, porywczość i dumę” (M4, 506). Schopenhauer łatwo popadał w przygnębienie. „Zawsze cechowała mnie skłonność do niepokoju i zmartwień – pisał – która sprawia, że spodziewam się niebezpieczeństw, które w rzeczywistości nie istnieją” (M4, 507).
Niektórzy badacze piszący o osobowości niemieckiego filozofa przyglądali się bliżej jego relacjom z rodzicami; to, co odkryli, nie jest zaskakujące. Jego ojciec był człowiekiem niespokojnym, rygorystycznym i onieśmielającym; wiązał z synem wielkie ambicje. Matka, Johanna Schopenhauer z domu Trosiener, również pochodząca z zamożnej rodziny gdańskich kupców, bardzo się od niego różniła. Była osobą wesołą i towarzyską; miała ambicje literackie, które udało jej się przekuć w karierę popularnej powieściopisarki; za życia cieszyła się większą sławą niż jej syn. Odgrywała w jego życiu ważną rolę, ale ich relacje nigdy nie były szczególnie ciepłe. Również w małżeństwie, jak sama pisała, nie odczuwała potrzeby „udawania żarliwej miłości” do męża, dodając, że on sam tego nie oczekiwał.
Po śmierci Heinricha Schopenhauera Johanna mogła w pełni poświęcić się własnej karierze. Przeniosła się do Weimaru, gdzie założyła salon artystyczny i intelektualny, który odwiedzało wiele ważnych postaci owej epoki. Arthur odniósł korzyści dzięki nawiązanym w tym kręgu znajomościom, między innymi z Goethem, a także orientalistą Friedrichem Majerem, który rozbudził w nim trwające całe życie zainteresowanie myślą indyjską. Gdy jednak jego relacje z matką stały się burzliwe, zerwała ona z nim stosunki i od 1814 roku nigdy się już nie widzieli.
Do tego czasu Schopenhauer zrezygnował z kariery w handlu, którą planował dla niego ojciec, i zdecydował, że zajmie się nauką. W roku 1809 zaczął studiować na Uniwersytecie w Getyndze, skąd po dwóch latach przeniósł się do Berlina. Słuchał wykładów z rozmaitych dyscyplin naukowych i z początku planował studiować medycynę, szybko jednak zaczął interesować się filozofią.
Gottlob Ernst Schulze, filozof z Getyngi, odegrał decydującą rolę w rozwoju Schopenhauera, podsuwając mu do przeczytania dzieła Platona i Kanta. Lektura tych dwóch filozofów pozwoliła temu oczytanemu i pełnemu erudycji studentowi wypracować podstawowe intuicje, które ukształtowały jego całą filozofię. Trzecim składnikiem, który Arthur poznał dzięki Friedrichowi Majerowi, były Upaniszady, które połączył w Świecie jako woli i przedstawieniu z elementami Platońskimi i Kantowskimi, tworząc coś niezwykle oryginalnego.
Gdy Schopenhauer przeniósł się do Berlina, mógł uczestniczyć w wykładach Schleiermachera i Fichtego, dwóch najsłynniejszych filozofów jego epoki, choć – jak na niego przystało – gardził nimi i nie uważał, by mógł się od nich czegoś nauczyć. Jego notatki z wykładów i zapiski na marginesach czytanych książek (zachowane w wydanych pośmiertnie fragmentach z rękopisów) ukazują, że lubił polemizować, a także reagować z niezwykłą jak na młodego studenta pewnością co do własnego stanowiska. To również nigdy nie miało się zmienić.
więcej..
