- W empik go
Listy o wymowie - ebook
Listy o wymowie - ebook
Klasyka na e-czytnik to kolekcja lektur szkolnych, klasyki literatury polskiej, europejskiej i amerykańskiej w formatach ePub i Mobi. Również miłośnicy filozofii, historii i literatury staropolskiej znajdą w niej wiele ciekawych tytułów.
Seria zawiera utwory najbardziej znanych pisarzy literatury polskiej i światowej, począwszy od Horacego, Balzaca, Dostojewskiego i Kafki, po Kiplinga, Jeffersona czy Prousta. Nie zabraknie w niej też pozycji mniej znanych, pióra pisarzy średniowiecznych oraz twórców z epoki renesansu i baroku.
Kategoria: | Klasyka |
Zabezpieczenie: | brak |
Rozmiar pliku: | 279 KB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
KS. Euzebiusz Stateczny O. F. M.
LISTY O WYMOWIE
NAKŁAD KSIĘGARNI ŚW. WOJCIECHA POZNAŃ – 1920 – WARSZAWA
NIHIL OBSTAT.
Poznań, dnia 27. 9. 1919.
Ks. Hozakowski.
IMPRIMATUR.
Poznań, dnia 29. września 1919.
Konsystorz Arcybiskui, (L S.) X. Weimann.
Za pozwoleniem władzy zakonnej.
Czcionkami Drukani św. Wojciecha.
PRZEDMOWA.
Uprzedzić śmiem czytelnika łaskawego, że utwór niniejszy „Listy o wymowie nie ma bynajmniej pretensji, aby przedstawiał skończony podręcznik do krasomówstwa lub do homiletyki; nawet sobie nie rości prawa do przedmiotowego wyczerpania rzeczy o wymowie. Jest to próba zachęty do rozmiłowania się w krasomówstwie i do gorliwej uprawy tego kunsztu. Jako wszelka zachęta, rzucona serca ludzi młodych, zwłaszcza akademików, bądź stanowi duchownemu, bądź zawodom cywilnym się poświęcających, tak i ta nosi na sobie zupełnie podmiotowe piętno; dlatego ją ująłem w formę pełnie, które autorowi pozwalają na swobodę ruchów słowa i uczucia, a równocześnie krępują ostrą krytykę, aby ta swoim skalpelem nie przystępowała do utworu zanadto bezmilosiernie. PierWszy z owych pięciu listów o wymowie był już w roku 1900 w jednem z pism lwowskich drukowany, reszta zostaią napisana w r. 1913–1914 i drukowana pierwotnie w dodatku do „Nowej Bibljoteki Kaznodziejskiej” w Gnieźnie w tym czasie, kiedy w Winiarach pod Poznaniem przebywałem. Kompozycję przedmiotu listów uwidoczniłem w przejrzystym skorowidzu zaraz na początku pierwszego listu. Więc zbytecznem byłoby rozwodzić się szerzej o tem; tem więcej, że oprócz rzetelnej zachęty nie daję więcej nad coś W rodzaju filozofji wymowy.
Zato dodaję, powtarzając jeszcze raz, że „Listy o wymowie” są gorącą zachętą do uprawy tego kunsztu przez studentów i akademików. Ale nie tylko ci przeczytają rzecz z korzyścią. Ludzie, wystawieni na trud i powab słowa i którzy w życiu codziennem wystąpić muszą przy jakiejkolwiek sposobności ze słowem publicznie, znajdą w listach tych również niemało pożytecznych wskazówek. Wyznaję wkońcu, że niektóry materjał retoryczny do trzeciego i czwartego listu czerpałem ze „Stylistyki” Piotra Chmielowskiego i w przetworzeniach włączyłem do ich osnowy.
Dotąd żywe sfowo polskie było bardzo skrępowane; nieomal wytępić je chciano zewsząd. Jedynie wymowa kaznodziejska kwitnęła, choć i ambonę usiłowano związać okowami politycznemi tu i owdzie. Zato wymowa naradna była zupełnie proskrybowana wszędzie oprócz sejmu galicyjskiego; to samo się działo z wymową sądową oprócz Galicji. Dalej już Bóg na takie udręczenie i taką poniewierkę żywego, cudownie pięknego słowa polskiego patrzeć nie mógł. 1 oto, w naszych oczach topnieją lody, kruszą się kajdany, nieme usta zaczynają się otwierać. Warszawa, stolica ojczyzny wyzwolonej, zamienia się także na stolicę języka rozwiązanego w wymowie kaznodziejskiej i naradnej, i sądowej, i obywatelskiej. A da Bóg! i inne członki posiekane plemienia i języka polskiego zrosną się napowrót i chwalić będą w żywym organizmie dobroć Boga, który podwyższa i poniża narody. Ta świetlista perspektywa, każąca nam znosić heroicznie wszelkie, choć niewysłowione cierpienia, każe ukochać gorąco wymowę polską i ćwiczyć się w niej najpilniej. W tym celu pożyteczne są wszelkie środki, choćby i w kształcie niniejszych, drukiem ogłoszonych, skromnych „Listów o wymowie”. Dnia 1. sierpnia 1919 r.
AUTOR.
SPIS RZECZY.
Sir.
List pierwszy…………..
Zalety zewnętrzne podmiotowe…….. 3
Słowo…………… 6
Słowo wargowe…. 6
Stówo zębowe….. 7
Słowo gardłowe…. 9
Głos.……….. 9
Głos wysoki….. 11
Głos niski…… 12
Głos Średni…… 14
Ruch……………)7
Ruch ciągły…… 21
Ruch nmiarkowany… 23
Ruch rzadki…… 27
List drugi…………… 29
Zalety wewnętrzne podmiotowe…….. 29
Rozum…………… 31
Rozum logiczny…. 34
Rozum analityczny… 35
Rozum syntetyczny… 37
Wola…………… 39
Wola słaba…… 40
Wola wahająca…. 42
Wola mocna….. 44
Wyobraźnia………… 47
Wyobraźnia przyswojona. 49
Wyobraźnia błyskotliwa.. 51
Wyobraźnia poetyczna.. 52
List trzeci…………… 55
Zalety zewnętrzne przedmiotowe……. 55
Trefić…………… 58
Treść doczesna….. 61
Trefić religijna….. 63
Treść wzniosła….. 65
Poezja……………. 66
Poezja sielankowa… 69
Poezja liryczna….. 70
Poezja dramatyczna… 72
Tragiczność………..t 73
Tragiczność opisowa.., 75
Tragiczność polemiczna.. 77
Tragiczność obrazowa „ 79
List czwarty………….. 81
Zaięty uzupełniające……….. 84
Doświadczenie……….. 87
Doświadczenie wewnętrzne 89 Doświadczenie życia społecznego…… 91
Doświadczenie życia innych i własne…… 93
Wykształcenie………. 96