Lotnictwo cywilne - ebook

WSTĘP

Szanowny Czytelniku,

niniejsze wydanie słownika jest kontynuacją publikacji z 2016 roku. Od tego czasu dołożyłem starań, by uzupełnić bazę terminologiczną o nowe słownictwo, jednocześnie aktualizując terminy z pierwszego wydania. Temat jest wciąż niewyczerpany, gdyż podczas mojej pracy w lotnictwie stale spotykam się z nowym słownictwem, niemniej jednak w drugim wydaniu starałem się wyselekcjonować najbardziej istotne terminy, których nie udało się zawrzeć 5 lat temu. Przy większości terminów posiłkowałem się oficjalnymi tłumaczeniami, jak i sam proponuję najbardziej trafne tłumaczenie do terminów jeszcze nieprzetłumaczonych.

Język angielski jest niezmiennie powszechnie uznanym na całym świecie międzynarodowym językiem komunikacji lotniczej. W lotnictwie cywilnym ma on uprzywilejowaną pozycję przed frazeologią krajową, co w praktyce oznacza, że język narodowy może być używany tylko wtedy, gdy zaakceptują to obie zainteresowane strony. Znajomość angielskiego, szczególnie w lotniczym ruchu międzynarodowym, jest wręcz niezbędna. Wszelkie dokumenty lotnicze, zazwyczaj tłumaczone są na język polski, ale często też pozostawiane są bez tłumaczenia. Pracownicy z każdego obszaru lotnictwa cywilnego doskonale wiedzą zatem, jak bardzo język angielski jest im potrzebny w codziennej pracy.

Podczas tworzenia niniejszej publikacji uwzględniono aktualnie obowiązującą dokumentację powszechnie stosowaną w lotnictwie cywilnym, a także liczne publikacje lotnicze (w tym słownikowe) oraz opracowania operacyjne. Należą do nich m.in.:

• załączniki do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym,

• podręczniki ICAO,

• podręczniki IATA,

• rozporządzenia Unii Europejskiej,

• akceptowalne sposoby spełnienia wymagań (AMC), specyfikacje certyfikacyjne (CS) i materiały zawierające wytyczne (GM) do rozporządzeń Unii Europejskich,

• polskie akty prawne z zakresu lotnictwa cywilnego,

• biblioteka Skybrary Eurocontrol,

• europejska baza danych terminologicznych – IATE (Interactive Terminology for Europe),

• interaktywne słowniki angielskie: Collins, Merriam-Webster, Longman, Oxford, TheFreeDictionary.com, dictionary.com, Jeppesen Aviation Dictionary, Dictionary of Aeronautical Terms (Aviation Supplies and Academics), Dictionary of Aviation (A&C Black)

• Słownik Lotniczo-Kosmonautyczny Polsko-Angielsko-Rosyjski – Sergiusza Czerniego

• publikacje Federalnej Administracji Lotnictwa Stanów Zjednoczonych,

• prywatne bazy terminologiczne specjalistów lotniczych,

• wewnętrzne podręczniki, instrukcje, procedury, jawne dokumenty lotnicze, a także

• liczne źródła internetowe.

Chciałbym podziękować licznym osobom, które pomagały mi podczas tworzenia tego słownika, a szczególnie Żanecie, Soni, Andrzejowi, Gakuto, jak i kolegom/koleżankom z branży, którzy dzielili się ze mną swoimi bazami terminologicznymi i służyli dobrą radą.SŁOWNIK ANGIELSKO-POLSKI

1090 MHz Extended Squitter (1090ES) is the frequency used to transmit ADS-B information. It operates on 1090 MHz, using a Mode S Extended Squitter transponder (1090ES for short, referring to the ADS-B information appended to the Mode S data). 1090ES is the international standard; in the United States, it is required for operations above 18,000 feet and for Part 135 operations. While the 1090 ES datalink provides traffic information, it does not receive weather data rozszerzony squitter 1090 MHz

3D (three dimensional) 1. producing or designed to produce an effect of three dimensions trójwymiarowy 2. a system or effect that adds a three-dimensional appearance to visual images, as in films, slides, or drawings trójwymiar

3D aerobatics or 3D flying is a form of flying using flying aircraft to perform specific aerial maneuvers. They are usually performed when the aircraft had been intentionally placed in a stalled position latanie trójwymiarowe

3D flying → 3D aerobatics

3D PAM is a FAA NextGen Implementation Plan Acronym for 3D Path Arrival Management 3D PAM

4096 squawk codes are four-digit octal numbers; the dials on a transponder read from zero to seven inclusive. Thus the lowest possible squawk is 0000 and the highest is 7777 therefore there are 4096 combinations of these four digit codes 4096 (ilość możliwych do wygenerowania kodów squawk)

463L Master Pallet or HCU-6E is a standardized pallet used for transporting military air cargo. It is the main air-cargo pallet of the United States Air Force, designed to be loaded and offloaded on today’s military airlifters as well as many civilian Civil Reserve Air Fleet (CRAF) cargo aircraft paleta 463L, paleta typu HCU-6E

4D (four dimensional) 1. producing or designed to produce an effect of three dimensions czterowymiarowy 2. a system or effect that adds a three-dimensional appearance to visual images, as in films, slides, or drawings czterowymiar

4-dimensional trajectories (4DT) is the concept that is based on the integration of time into the 3D aircraft trajectory. It aims to ensure flight on a practically unrestricted, optimum trajectory for as long as possible in exchange for the aircraft being obliged to meet very accurately an arrival time over a designated point czterowymiarowa trajektoria lotu (trajektoria lotu 4D)

4DWxCube is a four dimensional weather cube. Its is a virtual repository of MET information, produced by multiple contributors (MET service providers), from diverse locations, that will provide end users with a common weather picture czterowymiarowy sześcian pogodowy