Matcha - cudowna herbata - ebook

Wprowadzenie

Czujny spokój. Zestawione razem, te dwa słowa wydają się stanowić oksymoron. W kulturze amerykańskiej czujność jest łączona z nasiloną uwagą, gotowością do działania oraz znajdowaniem się w stanie pobudzenia, podczas gdy spokój kojarzy się z rozluźnieniem i wyciszeniem. O ile te dwa określenia nie wykluczają się wzajemnie, ich połączenie nie zdarza się zbyt często. Tymczasem zdolność osiągnięcia stanu czujnego spokoju może przynieść nam znaczną wydajność oraz innowacyjność. I to właśnie koncepcja czujnego spokoju sprawia, że zielona herbata matcha jest tak unikalna.

W dosłownym znaczeniu tego słowa matcha to zmielone liście zielonej herbaty. Przez wieki wykorzystywano ją do przygotowywania napoju, w którym całe (zmielone) liście herbaty są rozpuszczone w gorącej wodzie, w przeciwieństwie do tradycyjnej herbaty na bazie zaparzonych gorącą wodą liści. Podczas gdy ta druga metoda pozwala nam na czerpanie znaczących korzyści odżywczych, jakie łączą się z moczonymi w wodzie liśćmi, korzyści odżywcze związane z pierwszym sposobem, który polega na rozpuszczeniu liści herbaty bezpośrednio w napoju, są dziesięciokrotnie wyższe.

Tradycyjny sposób zaparzania herbaty to do dzisiaj najpopularniejsza metoda wykorzystywania zielonej herbaty matcha. Wspomniana technika w fenomenalny sposób pozwala doświadczyć nam bogactwa smaku oraz zdumiewającego prozdrowotnego działania tej wyjątkowej herbaty. Natomiast, ponieważ nasza kultura jest bardzo innowacyjna, ludzie zaczęli posługiwać się sproszkowanymi liśćmi zielonej herbaty coraz bardziej kreatywnie i rozszerzyli jej zastosowanie na różne słodkie lub wytrawne napoje oraz dania. Na popularnych blogach, w różnych czasopismach, a także firmach produkujących artykuły spożywcze zieloną herbatę matcha dodaje się do napojów typu latte, smoothies, wypieków a nawet koktajli! Przeglądając tę książkę oraz zamieszczone w niej przepisy, znajdziesz zdrowe dania, których składnikiem jest właśnie ten wyjątkowy proszek.

Oprócz zaprezentowania wielu zdrowych przepisów, celem naszej książki jest dokładne zapoznanie czytelników z zieloną herbatą matcha. Książka wyjaśnia historię oraz ewolucję matchy, jak również popularne na przestrzeni wieków sposoby jej wykorzystywania. Jednak bardzo możliwe, iż rzeczą, która najbardziej przykuje twoją uwagę, będzie opis zadziwiających prozdrowotnych korzyści herbaty matcha.

W ramach naszej praktyki klinicznej wielokrotnie przekonałyśmy się, że o ile same przepisy wyglądają oraz brzmią pysznie, i że wyczuwa się w nich kreatywność oraz nowe pomysły, to rzeczą, która tak naprawdę motywuje nas do włączenia herbaty matcha w nasze codzienne życie, jest zrozumienie jej istoty jako zdrowego produktu. W rzeczywistości rzeczą, która faktycznie zainspirowała nas do napisania tej książki, jest tło korzyści związanych z herbatą matcha! Wraz ze wzrostem popularności matchy i rosnącym zainteresowaniem klientów, zostałyśmy zmuszone do przeprowadzenia dokładniejszych badań, które wykraczały poza ogólną wiedzę, mówiącą, że matcha jest bogata w przeciwutleniacze. Po rozpoczęciu poszukiwań nasza motywacja, aby dodać ją do naszych własnych codziennych rytuałów, wzrosła! Mamy nadzieję, że dokładnie tak samo stanie się i w twoim przypadku – że zainspiruje cię łatwość sposobu, w jaki możesz używać matchy, jej zadziwiająco korzystny wpływ na nasze zdrowie, jak również zaprezentowane w tej książce kreatywne przepisy.ROZDZIAŁ 1 Historia herbaty matcha

Sproszkowana herbata pojawiła się po raz pierwszy w okresie chińskiej dynastii Song (960–1279). Wtedy też stała się popularna. Niewielkie kawałki, które odłamywano z brykietów nazywanych „herbacianymi ciasteczkami”, mieszano z gorącą wodą przy pomocy trzepaczki i w ten sposób otrzymywano gorącą herbatę. Wspomniane herbaciane ciasteczka przygotowywano następująco: świeże liście herbaty najpierw poddawano działaniu pary wodnej, co pozwalało na zachowanie ich koloru oraz świeżości. Następnie w wyniku suszenia takich parzonych liści tworzył się rodzaj błotnistej masy czy też pasty, którą mielono na proszek. Z otrzymanego proszku formowano ciasto, które pozostawiano na słońcu, aby stwardniało, po czym całość pieczono. Herbaciane ciasteczka były nie tylko proste w przygotowaniu, lecz również łatwe do transportu oraz przechowywania.

W tamtym okresie podróż po Chinach odbywali mnisi Zen z Japonii. W trakcie swojego pobytu zapoznali się również ze sproszkowaną herbatą. Mnisi zabrali ze sobą do Japonii nieco herbacianych ciasteczek oraz nasion drzewa herbacianego, aby przygotowywać herbatę w domu, a także samodzielnie uprawiać rośliny. Wkrótce Japończycy stworzyli nową tradycję i opracowali własne systemy oraz techniki uprawy i przygotowywania mielonej zielonej herbaty.

Zapoczątkowanie w XI wieku uprawy herbaty matcha w Japonii przypisuje się w szczególności mnichowi Eisai. Wraz z upływem czasu matcha stała się w Japonii najcenniejszym rodzajem zielonej herbaty, a jej rola była zarezerwowana wyłącznie do tradycyjnej japońskiej ceremonii picia herbaty.

Tradycyjna japońska ceremonia picia herbaty, czyli Sadō lub „droga herbaty”, zyskała popularność dzięki rozpowszechnieniu jej wśród społeczności Samurajów, rodziny królewskiej oraz japońskiej klasy wyższej. Mnisi Zen stworzyli tę ceremonię w XV wieku. W dużej mierze ceremonia ta opiera się na czterech głównych zasadach: harmonii, prostocie, ciszy oraz szacunku. O ile na całym świecie uprawia się wiele innych gatunków zielonej herbaty, zielona herbata matcha jest uprawiana wyłącznie w Japonii, do czego wykorzystuje się tradycyjne metody uprawy, zbioru oraz mielenia. Na kilka tygodni przed wiosennymi zbiorami drzewa herbaciane są osłaniane przy pomocy specjalnych bambusowych mat, co ma ograniczyć ich ekspozycję na światło słoneczne. Spadek ilości docierającego do roślin światła przyczynia się do uzyskania głębokiego zielonego koloru liści oraz żywej, wiosennej zieleni otrzymywanej z nich ostatecznie herbaty matcha. O ile okrywanie matami zwiększa potencjał liści, osłabia to same rośliny, co oznacza, że przed kolejnymi zbiorami potrzebują one dłuższego okresu regeneracji.

Ze względu na to, że Japonia jest małym krajem, w którym nie ma zbyt wielu terenów uprawnych oraz który cechuje się dużym popytem wewnętrznym, Japończycy eksportują zaledwie jeden procent zbiorów. Dlatego też tradycyjna zielona herbata matcha jest zazwyczaj droższa niż inne rodzaje zielonej herbaty lub przygotowywane na jej bazie produkty.