- W empik go
Mistyczne Ciało Chrystusa a charaktery sakramentalne - ebook
Mistyczne Ciało Chrystusa a charaktery sakramentalne - ebook
Nie jest prawdą, żeby teologia tylko dla teologów była. Tylko teolog pisać o niej może, ale każdy wykształcony chrześcijanin może zrozumieć z niej wszystko, co mu się w sposób odpowiedni wyłoży. Każdy też chrześcijanin może być święcie ciekaw wielkich rzeczy, których teologia uczy. Jeżeli tak pozytywny myśliciel, jak Arystoteles, zrobił tę uwagę, że wiadomość choćby tylko prawdopodobna o zagadnieniach wyższych, więcej człowieka zadowala, niż najpewniejsza wiedza o rzeczach poziomych – o ileż bardziej obchodzić człowieka może, i umysł i serce jego pociągać, przedmiot cieszący się w głównych swych zarysach pewnością absolutną – a tak wysoki, że aż do zetknięcia z Bogiem dochodzi – a przy tym nie abstrakcyjny, lecz silnie i wielorako z życiem związany.
Kategoria: | Wiara i religia |
Zabezpieczenie: |
Watermark
|
ISBN: | 978-83-7639-084-0 |
Rozmiar pliku: | 162 KB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Na treść niniejszej pracy złożyły się cztery artykuły, drukowane w ˝Przeglądzie Powszechnym˝, w lutym i kwietniu 1902 r., w marcu i kwietniu 1903 r. Ogłaszając je obecnie – z nieznacznymi tylko zmianami i dopełnieniami – w oddzielnej broszurze, na to jedno chcielibyśmy zwrócić tu uwagę, co podniósł tak trafnie w ostatnim swym przedśmiertnym dziele ś. p. ks. Marian Morawski:
˝Nie jest prawdą, żeby teologia tylko dla teologów była. Tylko teolog pisać o niej może, ale każdy wykształcony chrześcijanin może zrozumieć z niej wszystko, co mu się w sposób odpowiedni wyłoży. Każdy też chrześcijanin może być święcie ciekaw wielkich rzeczy, których teologia uczy. Jeżeli tak pozytywny myśliciel, jak Arystoteles, zrobił tę uwagę, że wiadomość choćby tylko prawdopodobna o zagadnieniach wyższych, więcej człowieka zadowala, niż najpewniejsza wiedza o rzeczach poziomych – o ileż bardziej obchodzić człowieka może, i umysł i serce jego pociągać, przedmiot cieszący się w głównych swych zarysach pewnością absolutną – a tak wysoki, że aż do zetknięcia z Bogiem dochodzi – a przy tym nie abstrakcyjny, lecz silnie i wielorako z życiem związany˝ (˝Świętych obcowanie˝, część 1, str. 23, 24.).Wprowadzenie
Kościół katolicki naucza, jak wiadomo, że w trzech sakramentach: chrzcie, bierzmowaniu i kapłaństwie tajemnicze jakieś i nadprzyrodzone znamię, zwane już od czasów św. Augustyna charakterem sakramentalnym, wyciska się na duszy i tak silnie z nią spaja, iż nigdy już startym ani usuniętym być nie może, i skutkiem tego nie dopuszcza ponownego przyjęcia tych sakramentów, jeśli tylko raz ważnie, choćby nawet poza prawdziwym Kościołem były przyjęte. Nauka ta jest już od dawna dogmatem wiary katolickiej, określonym uroczyście na Soborze Trydenckim (Sess. VII, can. 9: ˝Si quis dixerit, in tribus sacramentis: Baptismo scilicet, Confirmatione et Ordine non imprimi characterem in anima, hoc est, signum quoddam spirituale et indelebile, unde ea iterari non possunt, anathema sit˝. Denzinger, Enchiridion, nr. 734).
Jeśli jednak chcemy pójść dalej i pytamy się: czym jest właściwie to nadprzyrodzone znamię, co ono wyraża, co daje duszy, co sprawia w niej – wkraczamy od razu w kwestię bardzo subtelną i trudną, jak to stwierdzają jednozgodnie wybitni teologowie, zarówno dawniejsi, jak nowsi (˝Post quaestionem: an est, succedit quaestio: quid sit character. Et non minor occurrit in huius resolutione theologorum varietas, quam fuit circa illud primum catholicorum concordia. Immo tam spissa est sententiarum seges, tanta opiniorum farrago, ut vel sola illarum recensio fastidium possit afferre˝. Salmanticenses, disp. 5, dub. 2. ˝Seinem innersten Wesen nach, ist der sakramentale Charakter etwas überaus Verborgenes und Geheimnissvolles – ja dem menschlichen Forschen und Erkennen noch weit mehr entrückt, als die heiligmachende Gnade˝. Dr. Nikolaus Gihr, Die heiligen Sakramente der katholischen Kirche, 1897, tom I, str. 111.). Trudność nie tylko stąd pochodzi, że charaktery sakramentalne są rzeczą nadprzyrodzoną i tajemniczą, rozumowi zatem ludzkiemu, podobnie jak wszystkie tajemnice naszej wiary, w pojęciu swym właściwym niedostępną; ale i stąd jeszcze, że źródła objawienia, które treść i istotę innych tajemnic objaśniają nieraz dość szczegółowo za pomocą różnych pojęć analogicznych, zapożyczonych z najbliższego nam otoczenia, o istocie i przeznaczeniu charakterów sakramentalnych bardzo tylko skąpe i luźne podały nam wskazówki.
Mimo tych trudności, katolicka nauka długą i sumienną pracą, na pierwszym miejscu gruntownym.........................Część pierwsza
Pojęcie mistycznego ciała Chrystusowego bierze się czasem za jedno z treścią katolickiego dogmatu o ˝obcowaniu, czyli wspólności Świętych˝. W tym znaczeniu używa niekiedy tej nazwy nawet św. Augustyn, a za nim niektórzy z dawniejszych scholastyków. Tak pojęte mistyczne ciało Chrystusa oznacza społeczność wszystkich dusz, uświęconych nadprzyrodzonymi darami łask i cnót, a przez to samo zjednoczonych z Chrystusem i w Chrystusie, przez Chrystusa zaś z Bogiem, niewidzialnymi tylko, czysto wewnętrznymi i duchowymi węzłami. Taka olbrzymia duchowa społeczność istnieje bez wątpienia i stanowi..................Część czwarta
Pierwszy, najbardziej podstawniczy proces w formacji naszego organizmu, dąży – jak widzieliśmy – do tego, aby surową materię nieorganiczną, braną lub podawaną z zewnątrz, przemienić w ludzkie ciało. Każda nieorganiczna cząstka, przeszedłszy przez ten proces, wychodzi z niego przetworzona i urobiona na materiał jednogatunkowy z ciałem człowieka, a tym samym zdolną się staje do wyższej formy bytu, która ma odtąd być jej udziałem w organizmie i przez organizm.
Na tym się jednak formacja ciała ludzkiego nie kończy.
Organizm nasz nie jest i nie może być jakąś tylko masą jednolitą.....................Część piąta
Proces formacyjny ludzkiego organizmu przez wytworzenie tęższych i wybitniejszych członków nie dobiegł jeszcze do końca. Nie dostaje mu jeszcze jednego organicznego czynnika, który stanowi największą doskonałość ustroju ludzkiego i stoi jakby u szczytu jego rozwoju. Członki, choćby najwybitniejsze, współuczestniczą tylko biernie w wewnętrznym życiu organizmu, a współdziałają jedynie jako narzędzia w czynnościach ustroju drugorzędnych i więcej zewnętrznych. Tymczasem duszy potrzeba i takich narzędzi, które by czerpiąc dla siebie życie i siły z organizmu, donosiły je równocześnie do innych części i członków, współdziałając w ten sposób z duszą, jako czynniki jej podległe, niemniej jednak niezbędne w samych najbardziej wnętrznych i żywotnych procesach organicznych.
Te części ustroju ludzkiego, najsubtelniejsze ze wszystkich, najbardziej wykończone i wydoskonalone, noszą osobną nazwę – organów.
Czyż nie bije od razu w oczy, jak wyraźne i jak uderzająco podobne zastosowanie znajduje ta analogia w..........................Zakończenie
Dobiegliśmy do końca naszej pracy.
Rzucając okiem na drogę przebytą i obejmując w jedną całość wszystkie szczegóły po tej drodze zebrane, nie możemy nie uznać piękności obrazu, który się przed naszymi oczami przesunął; nie możemy też nie przyznać słuszności słowom Scheebena, który powiedział: że ˝organicznie ukształtowane ciało ludzkie daje nam w ogóle najdoskonalszy obraz istoty i znaczenia charakterów sakramentalnych w mistycznym ciele Chrystusowym˝ (˝Der organisch gebildete und belebte Körper gibt uns überhaupt das vollkommenste Bild von dem Wesen und der Bedeutung des mystischen Gepräges im mystischen Leibe Christi, und eine genauere Betrachtung dieses Bildes wird uns in anschaulicher Weise alles, was wir bisher über die mystische Natur des sakramentalen Charakters gesagt haben, wieder vorführen˝. Scheeben, Mysterien, § 84, str. 525 (2 wyd.).
I żeby tu znowu powrócić do myśli, która raz po raz w ciągu tej pracy nasuwała się nam pod pióro, trudno doprawdy nie przyznać racji i temu drugiemu twierdzeniu – każdy nieuprzedzony przyznać, sądzę, ją musi – że dopiero na tle tego obrazu i w świetle tej analogii, rozumie się dokładnie całą, nie tylko piękność i polot, ale i dogmatyczną doniosłość tych miejsc Pisma św., któreśmy na początku tej pracy przytoczyli, a których jeszcze więcej...........................