Nadzwyczajny mózg - ebook
Nadzwyczajny mózg - ebook
Jak w pełni wykorzystać potencjał swojego mózgu.
Pięć kroków do usprawnienia systemu operacyjnego twojego mózgu.
Nasz mózg to potężne narzędzie, dzięki któremu możemy zrobić wszystko i stać się tym, kim chcemy. Większość z nas nie potrafi jednak w pełni wykorzystać jego nieograniczonego potencjału.
Ilchi Lee opracował prosty, lecz skuteczny program, który w wyjątkowy sposób łączy podejścia Wschodu i Zachodu do zdrowia i wszechstronnego rozwoju. Gdy nauczysz się czerpać z potęgi mózgu, zdołasz na nowo napisać własną historię i stworzyć przyszłość, jakiej pragniesz, dla siebie i innych ludzi. Ćwicząc i doskonaląc mózg, zyskasz moc przemiany na lepsze nie tylko swojego życia.
Kategoria: | Psychologia |
Zabezpieczenie: |
Watermark
|
ISBN: | 978-83-8188-906-3 |
Rozmiar pliku: | 3,3 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Mądrość płynąca z odkryć na temat mózgu
Jestem przekonany, że pomiędzy wiedzą a mądrością istnieje bardzo istotna różnica. Jako specjalista w dziedzinie zdrowia psychicznego opanowałem ogromną wiedzę. Znam niezliczone teorie psychologiczne i dziesiątki metod terapeutycznych. Jestem dyrektorem szpitala, więc wiem również, jak działają instytucje opieki zdrowotnej oraz jak poruszać się w tym systemie. Wykorzystuję tę wiedzę w swojej codziennej pracy. Ilchi Lee natomiast zbudował swoją karierę na mądrości i dlatego cieszę się, że mogę polecić jego książkę.
Mądrość to umiejętność podejmowania rozsądnych decyzji i prawidłowego ustalania priorytetów. I tego właśnie, mówiąc w skrócie, uczy program Edukacji Mózgu (_Brain Education_) Ilchiego Lee, pokazujący, jak mądrze wykorzystywać mózg, by wieść bardziej zrównoważone i zdrowsze życie. Ilchi Lee osiągnął głębokie zrozumienie tych kwestii nie tylko przez poznawanie faktów i teorii, ale również, co nawet ważniejsze, dzięki intuicyjnym spostrzeżeniom i pracy z tysiącami osób z najrozmaitszych środowisk.
Jego metoda zdecydowanie różni się od tradycyjnego podejścia psychologów i psychiatrów. Dlaczego zatem ją polecam? Przede wszystkim dlatego, że sam doświadczyłem jej dobroczynnych skutków. Wiem, że działa, bo w przypadku moich problemów się sprawdziła. Ponadto program Edukacji Mózgu stanowi uzupełnienie współczesnych teorii i praktyk wykorzystywanych w dziedzinie zdrowia psychicznego.
Jeszcze do niedawna psycholodzy i psychiatrzy dążyli głównie do wyeliminowania zaburzeń i zrozumienia cierpienia psychicznego. Ostatnio jednak coraz częściej dostrzegamy, że ludzie powinni dbać o utrzymanie lepszego samopoczucia w codziennym życiu, zamiast czekać, aż wystąpią problemy. Uważam, że program Edukacji Mózgu to niezwykle praktyczny sposób, żeby to właśnie osiągnąć. Dzięki temu pięcioetapowemu procesowi osoby w każdym wieku mogą pielęgnować i rozwijać swoją wewnętrzną mądrość i dobre samopoczucie, zyskując jednocześnie poczucie celu i znaczenia swojego życia.
Podejście krok po kroku
------------------------------------------------------------------------
Przede wszystkim program Edukacji Mózgu pozwala skutecznie poradzić sobie z jednym z największych problemów zdrowotnych naszych czasów – stresem. Jako kierownik Poradni Psychiatrycznej Oddziału Zdrowia Psychicznego Dorosłych Hawajskiego Wydziału Zdrowia sam doskonale go znam. Najważniejsze, czego musiałem się nauczyć, to jak uspokajać umysł pełen kotłujących się myśli. Po powrocie do domu nie potrafiłem zapomnieć o pracy, tylko w kółko analizowałem problemy z danego dnia. Po ciężkim dniu „nagradzałem” się ulubioną potrawą poprawiającą mi nastrój – smażonym kurczakiem. Tymczasem już po stosunkowo krótkim czasie stosowania programu Edukacji Mózgu przekonałem się, że mój umysł zdecydowanie się uspokoił. Nie potrzebuję już kofeiny, żeby podtrzymać energię, i zmalał mój apetyt na niezdrową żywność.
Metody łagodzenia stresu przedstawione w kroku pierwszym programu Edukacji Mózgu opierają się na pielęgnowaniu uważności, czyli zdolności skupiania uwagi na chwili obecnej. Wiele badań naukowych potwierdziło, że jedną z korzyści wynikających z uważności jest redukcja stresu. W ramach Edukacji Mózgu konkretnie pracujemy nad rozwinięciem tak zwanej interocepcji – zdolności uświadamiania sobie i interpretowania sygnałów płynących z naszego ciała. W medycynie Zachodu badania interocepcji są stosunkowo nowe, ale uważa się obecnie, że ma ona ogromne znaczenie dla naszego dobrostanu i motywacji. Nieprawidłowa interocepcja prowadzi do licznych problemów przekładających się też na zdrowie publiczne, takich jak uzależnienia, depresja, zaburzenia odżywiania, bóle przewlekłe i zespół stresu pourazowego.
Krok drugi polega na pracy nad elastycznością mózgu, tak żebyśmy łatwiej godzili się ze zmianami. W zachodniej neuronauce mówimy w tym wypadku o koncepcji plastyczności mózgu. Badania wielu neurobiologów prowadzone w drugiej połowie XX wieku pomogły nam zrozumieć, że nasz mózg nieustannie się zmienia, usuwając i tworząc połączenia nerwowe w zależności od tego, jak z niego korzystamy. Ćwiczenia fizyczne, szczególnie o niskiej intensywności, jakie proponuje program Edukacji Mózgu, zwiększają wydzielanie neurotrofin – białek wytwarzanych przez neurony, należących do czynników wzrostu nerwów – co sprzyja zdolności mózgu do zmian połączeń nerwowych.
Krok trzeci pomaga uwolnić mózg od niepożądanych wzorców emocjonalnych. W sytuacjach o dużym napięciu emocjonalnym u osób zdrowych obserwuje się pobudzenie obszarów mózgu przetwarzających emocje i jednocześnie jeszcze silniejszą aktywację tych zaangażowanych w planowanie i podejmowanie decyzji. Niestety, często zdarzają się też nieprawidłowe reakcje emocjonalne, które uniemożliwiają mądre wybory i planowanie. Metody proponowane w Edukacji Mózgu pomagają poradzić sobie z tym problemem – zastąpić odruchowe reakcje umiejętnościami szukania rozsądnych rozwiązań.
W minionych dwudziestu latach liczne zachodnie badania medyczne i psychologiczne wykazały, że medytacja i praktyki duchowe, takie jak zalecane w tym programie, wzmacniają strukturę i funkcje obszarów mózgu odpowiedzialnych za kontrolę i podejmowanie decyzji. Ponadto metaanaliza badań nad psychologicznymi skutkami medytacji wykazuje znaczne złagodzenie lęku i negatywnych emocji. Innymi słowy, medytacja poprawia naszą zdolność rozpoznawania emocji i świadomego na nie reagowania, dzięki czemu nie pogarszamy sytuacji.
W kroku czwartym skupiamy się na integracji funkcji mózgowych i uwolnieniu swojego potencjału dzięki ponownemu przeanalizowaniu „podstawowych informacji” – takich jak przekonania na temat siebie samych, innych i świata – a następnie zmiany reakcji na nie. W psychologii Zachodu odpowiada temu koncepcja ponownej oceny poznawczej, czyli zmiany interpretacji informacji wzbudzających emocje, co wyzwala bardziej pożądaną reakcję emocjonalną. Często nawet nie uświadamiamy sobie tych podstawowych informacji – tego, co w tym programie nazywane jest systemem operacyjnym naszego mózgu. Zdajemy sobie z nich sprawę dopiero w wyniku określonej reakcji emocjonalnej, wspomnienia czy podejścia. Dzięki wykryciu i zmianie negatywnych reakcji możemy przeredagować swoje podstawowe informacje za pomocą cudu neuroplastyczności. Na Zachodzie dopiero niedawno rozpoczęto badania nad ponowną oceną poznawczą i procesami decentracji, toteż mamy ograniczoną ilość dowodów, że uważność wpływa na nie korzystnie. Z dowodów anegdotycznych wynika jednak, że ma ona obiecujący potencjał w tym zakresie.
W kroku piątym szkolimy się w celowym wykorzystywaniu funkcji mózgu. Ma to związek z zachodnimi koncepcjami poczucia własnej skuteczności, samokontroli i poczuciem umiejscowienia kontroli. Poczucie własnej skuteczności to siła przekonania danej osoby, że potrafi wykonywać zadania i osiągać cele. Samokontrola polega na umiejętności panowania nad swoimi emocjami, zachowaniem i pragnieniami w zetknięciu z czynnikami zewnętrznymi. Z kolei poczucie umiejscowienia kontroli mówi o tym, do jakiego stopnia dana osoba wierzy, że ma wpływ na zdarzenia, które ją spotykają. Liczne badania psychologiczne wykazały, że silna samokontrola, wysokie poczucie własnej skuteczności oraz wewnętrzne umiejscowienie kontroli wiążą się z całą gamą korzystnych skutków – lepszym ogólnym samopoczuciem, rozsądniejszymi wyborami w dziedzinie stylu życia, większym zadowoleniem z pracy, większymi sukcesami i lepszymi relacjami.
Uwolnienie wielkich zasobów własnego potencjału
------------------------------------------------------------------------
Poświęciłem życie wspieraniu dobrego samopoczucia psychicznego, toteż bardzo się cieszę, widząc, że program Edukacji Mózgu pomaga ludziom osiągnąć lepsze zdrowie i większe szczęście. My, lekarze, też mamy trudności z prowadzeniem zdrowego, zrównoważonego życia. Dlatego sam skorzystałem z metod przedstawionych w tej książce. Stosując się do zaleceń, schudłem, poprawiłem relacje z innymi i zmieniłem wiele szkodliwych nawyków, których wcześniej nie potrafiłem się wyzbyć.
_Nadzwyczajny mózg_ to przystępny i zajmujący podręcznik. Zachęcam cię do jego przeczytania, bo wiem, że praktykowanie pięciu kroków tego programu może na zawsze zmienić twój mózg, a tym samym twoje życie. Edukacja Mózgu to praktyczny i rozsądny sposób pomagania ludziom w uzyskiwaniu poczucia dobrostanu, którego tak wielu pragnie w dzisiejszym skomplikowanym świecie. Mam nadzieję, że w miarę lektury będziesz odkrywać ogromny potencjał swojego mózgu w ekscytująco nowy sposób i że będziesz korzystać z tego uwolnionego potencjału przez resztę życia.
James Westphal
Kierownik Poradni Psychiatrycznej
Oddziału Zdrowia Psychicznego Dorosłych
Hawajskiego Wydziału ZdrowiaWSTĘP
Twoja podróż do prawdziwego ja
Możesz zrobić wszystko i możesz być wszystkim. Wierzysz w to? Zapewniam cię, że to prawda. Sekret stawania się tym, kim chcesz być, tkwi w mózgu. Zanim jednak będziesz mógł z niego odpowiednio korzystać, musi on stać się twoim prawdziwym przyjacielem. Ta książka wskaże ci, jak zaprzyjaźnić się z własnym mózgiem, żeby móc w pełni zrealizować swój potencjał.
Bez mózgu nie moglibyśmy absolutnie niczego robić. To dzięki niemu widzisz i słyszysz i dzięki niemu potrafisz myśleć, pracować, posługiwać się przedmiotami i nawiązywać relacje z innymi. Mózg umożliwia ci płacz podczas wzruszającego filmu, a także wyznanie komuś: „Kocham cię”. I dzięki niemu możesz zadawać sobie pytanie: „Kim jestem?”.
Ludzie słusznie zachwycają się wieloma cudownymi rzeczami na świecie – roślinami i zwierzętami, gwiazdami na niebie, niezwykłymi osiągnięciami techniki – ale nasz mózg jest tysiące razy bardziej niesamowity. W niewielkiej przestrzeni czaszki mieści się centralna sterownia, miejsce medytacji i ośrodek uzdrawiania. Masz tam również szkołę, placówkę badawczą, fabrykę chemiczną i park rozrywki.
Mózg kontroluje każdą myśl, emocję i zachowanie. Uczy się najróżniejszych form wiedzy niezbędnej nam do codziennego funkcjonowania. Obserwuje obiekty i rozpracowuje sposób ich działania. Potrafi leczyć urazy ciała i psychiki, duże i małe. Wytwarza związki chemiczne pośredniczące we wszystkich naszych funkcjach umysłowych i fizjologicznych, a ponadto generuje najrozmaitsze fantazje naszej niepohamowanej wyobraźni. Potrafi zrozumieć najbardziej zawiłe teorie filozoficzne i najbardziej skomplikowane równania matematyczne. Jest nawet zdolny do uświadomienia sobie nieskończonej świadomości, świata istniejącego poza emocjami i myślą.
Wszystkie wielkie osiągnięcia – każde dokonanie w dziejach ludzkości – są dziełem mózgu. Na dodatek nasz mózg ma nieskończenie wielki uśpiony potencjał. Jeśli zatem go obudzisz i dobrze wykorzystasz, być może wpłyniesz nie tylko na własny los, ale i na przyszłość całej ludzkości, pomagając w naprawianiu naszej planety, której przyszłość wisi teraz na włosku.
Podróż ku pełnemu wykorzystaniu potencjału mózgu zaczyna się od uświadomienia sobie następującego faktu: „Mam mózg o niewiarygodnych możliwościach”. Kiedy w pełni w to uwierzysz, możesz zacząć lepiej go użytkować. A dzięki temu poprawić swoje życie i zapoczątkować wielkie zmiany w świecie. Ta książka została napisana z myślą o tym, żeby cię do tego zainspirować i dostarczyć ci potrzebnych narzędzi.
Jak to wszystko się zaczęło
------------------------------------------------------------------------
W młodości borykałem się z zespołem deficytu uwagi. Podczas lekcji nie potrafiłem się skupić na słowach nauczycieli ani materiale w podręcznikach. Błądziłem myślami gdzie indziej, rozważając takie pytania, jak: „Kim jestem? Dlaczego się urodziłem? Dlaczego muszę żyć? Dlaczego istnieje wszechświat?”. Inne rzeczy mnie nie interesowały. Rodzice, nauczyciele i koledzy tego nie rozumieli i uważali, że jestem dziwakiem, dlatego zawsze byłem samotny.
Kiedy dorastałem, te pytania mnie nie opuściły, tylko raczej skłoniły do jeszcze bardziej intensywnego i wytrwałego zastanawiania się nad sobą i istotą człowieczeństwa. Szukając na nie odpowiedzi w okresie dojrzewania i wczesnej dorosłości, doszedłem do nowych spostrzeżeń i przemyśleń dotyczących mnie samego, innych ludzi i ludzkiego mózgu. Uświadomiłem sobie, że mózg jest moim życiem – że jest wszystkim. Wszelkie pragnienia życiowe, czy chodzi o zdrowie, szczęście, sukcesy, a nawet oświecenie, mogę zrealizować tylko dzięki mózgowi.
Około dwudziestu lat temu zebrałem zasady i metody rozwoju mózgu, które badałem i sprawdzałem, i opracowałem kompleksowy program samorozwoju o nazwie Edukacja Mózgu. Z tych zasad i praktyk skorzystały już osoby z najrozmaitszych środowisk, które zapragnęły zadbać o swoje zdrowie i rozwój. Program był prezentowany w różnych formach, w tym jako przedmiot szkolny i szkolenia firmowe.
Obecnie Edukacja Mózgu stała się samodzielną dyscypliną akademicką. Założone w Korei Południowej instytut badawczy i uniwersytet ułatwiają bardziej specjalistyczne badania, nauczanie i rozpowszechnianie tego programu. Państwo to uznaje trenerów Edukacji Mózgu za profesjonalistów. Dodatkowo uczniowie w wieku licealnym mogą odkrywać swoje pasje i poczucie własnej wartości w alternatywnej szkole Benjamin School for Character Education, gdzie dojrzewają i realizują wymarzone projekty, wykorzystując zasady i metodologię Edukacji Mózgu.
Nie po raz pierwszy piszę książkę o mózgu. Kilka z nich przedstawiających wykorzystanie tego narządu stało się nawet światowymi bestsellerami. Ta jest jednak najbardziej kompleksowa i zawiera uaktualnione, dopracowane i poprawione zasady i metody Edukacji Mózgu. Od ponad dwudziestu lat je udoskonalam za pomocą badań, rozwijania ich i stosowania w codziennym życiu tysięcy osób z całego świata.
W tej książce nie skupiam się na anatomii ani neurofizjologicznych funkcjach mózgu. Poświęcona jest ona raczej wyjaśnieniom, jak wykorzystać mózg do odkrycia własnej wartości, stworzenia na nowo fabuły swojego życia i zmiany przyszłości. A przede wszystkim chcę położyć nacisk na to, że poprawa życia za pomocą rozwijania mózgu jest umiejętnością, którą każdy może opanować, ćwiczyć i stosować w codziennym życiu. Dzięki temu możesz wprowadzić w nim ogromne zmiany.
System operacyjny mózgu
------------------------------------------------------------------------
Postrzegam mózg jako podobny pod pewnymi względami do komputera. Oczywiście, jest bez porównania bardziej skomplikowany i może samodzielnie celowo się zmieniać, do czego komputery nie są zdolne. Mimo wszystko uważam, że praktyczne jest myślenie, iż mózg posiada system operacyjny, który możemy zmieniać i uaktualniać. Wykorzystuje go do przetwarzania informacji, podobnie jak komputer, tyle że w przypadku mózgu taki system składa się z przekonań i uprzedzeń, za których pośrednictwem wchodzisz w interakcje ze światem. Główne przesłanie tej książki mówi, że potrafisz stale uaktualniać system operacyjny własnego mózgu, dzięki czemu osiągnie on ostatecznie pełnię swoich możliwości.
Kiedy kupujemy samochód, komputer czy inne urządzenie, otrzymujemy podręcznik użytkownika, ale niestety nikt nam go nie wręcza w przypadku najbardziej złożonej technologii, jaką jest mózg. Czy nie byłoby wspaniale, gdybyśmy mogli po prostu zajrzeć do instrukcji i sprawdzić, jak panować nad emocjami, jak maksymalnie wykorzystać swoje możliwości i jak znaleźć spokój w rozgorączkowanym świecie? Co prawda w pewnym sensie mamy taki podręcznik, tylko musimy na nowo się nauczyć, jak go czytać. Istnieje on w formie naszej wrodzonej wiedzy, którą dysponujemy od chwili przyjścia na świat. Wystarczy, że nie będziemy w tym przeszkadzać i uświadomimy sobie, iż cała ta wiedza tam jest, wpisana w samą naturę naszego mózgu.
Przez całe życie zajmuję się odkrywaniem na nowo, resetowaniem i uaktualnianiem systemu operacyjnego mojego mózgu. „Kim jestem? Co jest celem mojego życia?” Fundamentalne pytania, które sobie zadawałem, okazały się punktem zwrotnym, dzięki któremu w moim mózgu rozbłysło jasne światło. A kiedy znalazłem na nie odpowiedzi, moje życie radykalnie się zmieniło. Głęboka autorefleksja pozwoliła mi odkryć cel, na którym naprawdę mi zależało, a mózg pomógł mi przeorganizować życie tak, żebym nastawił się na jego osiągnięcie. Wszystko, czegokolwiek potrzebowałem, żeby spełnić swoje marzenie, uzyskałem za pomocą mózgu.
Niezależnie od tego, czego akurat pragniesz, możesz to urzeczywistnić. Jeśli masz jakieś marzenia, nie wahaj się. Odważnie wybierz to, na czym naprawdę ci zależy. A potem, tocząc nieustanne rozmowy z mózgiem, doprowadź do tego, żeby się spełniło. Jeśli jeszcze nie masz marzenia, bez wahania poproś mózg, żeby je znalazł. Uważnie cię wysłucha i zrobi wszystko, żeby odkryć, czego najbardziej pragniesz. Pamiętaj o ogromnej mocy ukrytej w mózgu i zadaj sobie pytanie, co się stanie, jeśli nigdy w pełni jej nie wykorzystasz. Co, jeśli dzień za dniem będziesz wieść niezadowalające życie do czasu, aż wydasz ostatnie tchnienie? Czy to nie będzie prawdziwy dramat?
Niezależnie od tego, kim jesteś, jeśli będziesz podchodzić do mózgu z miłością i szacunkiem, szeroko otworzy ci drzwi. Najbardziej liczę na to, że dzięki tej książce doprowadzisz do tego, że mózg stanie się dla ciebie najbardziej oddanym przyjacielem, jakiego można sobie wyobrazić. Ten przyjaciel może być twoją najmocniejszą stroną, kiedy będziesz dążyć do odkrycia prawdziwego siebie – tego, kim naprawdę jesteś. Mam nadzieję, że podczas interakcji i rozmów z mózgiem, które będziesz prowadzić tak, jakbyś rozmawiał z najdroższym przyjacielem i bratnią duszą, uświadomisz sobie niezmierną wartość i potencjał, jakie masz do dyspozycji, i w pełni je wykorzystasz.
Kiedy latami pracowałem nad rozwijaniem i popularyzowaniem Edukacji Mózgu, największym darem, jaki otrzymałem, było ponowne odkrycie wielkości ludzkiego ducha. Niezwykle pokrzepiająco było widzieć, że tak wiele osób odzyskuje poczucie pewności siebie, odwagę, harmonię i spokój dzięki interakcjom z mózgiem. Obserwować, jak rozkwita ich zrozumienie, szacunek i miłość do ludzi oraz innych form życia, szczególnie wśród młodszych pokoleń. Uważam, że aby poradzić sobie z wyzwaniami stojącymi obecnie przed ludzkością i naszą planetą, musimy obudzić w sobie najwspanialsze i najszlachetniejsze cechy istot ludzkich. Wiemy już aż nazbyt dobrze, że jeśli nasza świadomość nie jest dostatecznie dojrzała, by myśleć o całej Ziemi i ludzkości, nawet najbardziej zaawansowane technologie mogą stać się przekleństwem zamiast błogosławieństwem.
My, ludzie, stajemy się naprawdę wielcy dzięki naszej zdolności realizowania szlachetnego pragnienia pomagania innym bez oglądania się na bezpośrednie osobiste korzyści. To właśnie są najwyższe uśpione moce ludzkiego mózgu. Jeśli nie zdołamy stworzyć pokojowej i trwałej ziemskiej cywilizacji, choć dysponujemy mocą naszego niesamowitego mózgu, czy nie będzie to prawdziwa hańba? Gdybyśmy uznali te cele za priorytet ludzkości, nasze mózgi z pewnością osiągnęłyby tę wielkość. A wówczas ludzki mózg nie byłby już po prostu „mądry”, tylko udowodniłby, że jest prawdziwie nadzwyczajny.
wiosna 2016
Ilchi Lee