MENU
Nasze ceny
Przeczytaj fragment on-line
Nauczyciele i uczniowie Gminazjum i Liceum im. B. Prusa w Siedlcach - ebook
Nauczyciele i uczniowie Gminazjum i Liceum im. B. Prusa w Siedlcach - ebook
Z okazji 85-lecia istnienia Gimnazjum i Liceum im. B. Prusa w Siedlcach w 2008 roku autor Sławomir Kordaczuk opisał wojenne i powojenne losy uczniów oraz ich udział w wydarzeniach II wojny światowej.
| Kategoria: | Wywiad |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-1-911283-01-0 |
| Rozmiar pliku: | 3,6 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Motto:
„Nie przeminie wszystko – nie przeminie
kwiaty nie pogasną
choćby przyszło oczy wam złożyć
choćby przyszło na zawsze zasnąć (…).”
(Śpieszmy się kochać ludzi tak szybko odchodzą,
Wiersze księdza Jana Twardowskiego,
Warszawa 1999, s.13).
„Za tę książkę należą się Panu wielkie brawa i uznanie.
W posłowiu zawarta jest najważniejsza jej myśl.
Aby losy tamtejszych młodych ludzi stanowiły wzorce dla dzisiejszej młodzieży.
Szkoła im. B. Prusa może być z nich dumna.
Ważne też, aby została pamięć.”
(Adam Pachała, absolwent z 1944 r.).
WSTĘP I HISTORIA SZKOŁY
Dzieje szkoły sięgają 3 lutego 1905 r. Wtedy uczniowie Siedleckiego Męskiego Gimnazjum założyli komitet strajkowy, domagając się od władz spolszczenia szkoły. To dało początek bojkotu rosyjskich szkół przez młodzież polską. W wyniku, czego po ukazie carskim założono 22.IX.1906 r., na bazie prywatnej szkoły handlowej męskiej Andrzejczaka przy ul. Floriańskiej 14 pierwszą polską placówkę oświatową o nazwie Gimnazjum Podlaskie. We wrześniu 1918 r. szkoła została upaństwowiona i przyjęła nazwę Królewsko-Polskie Gimnazjum imienia Hetmana Stanisława Żółkiewskiego w Siedlcach. Rok później obejmuje również budynek przy ul. Konarskiego po dawnym gimnazjum rosyjskim, w którym od roku 1920 zostaje wyodrębniony wydział matematyczno-przyrodniczy, a przy ul. Floriańskiej pozostaje wydział humanistyczny. Od 1923 r. oba wydziały funkcjonują jako dwa odrębne gimnazja. Przy ul. Floriańskiej rozwija się Państwowe Gimnazjum Męskie im. B. Prusa a przy ul. Konarskiego „Żółkiewski”. Po reorganizacji w latach 1932-33 szkoła przyjęła nazwę Państwowe Gimnazjum i Liceum im. Bolesława Prusa. Nauka trwała w systemie czteroletniego gimnazjum i dwóch lat liceum. Podczas okupacji II wojny światowej naukę kontynuowano na tajnych kompletach. Tradycje tej szkoły pielęgnuje obecnie I Liceum Ogólnokształcące im. B. Prusa. W 2007 r. gmachowi szkoły przywrócono pierwotny wygląd elewacji na podstawie archiwalnych negatywów przechowywanych w Muzeum Regionalnym w Siedlcach, a będących autorstwa Adolfa Ganiewskiego (Gancwola).
Na atmosferę i postawy patriotyczne uczniów objawiające się podczas II wojny światowej rzutowało zaangażowanie nauczycieli, wychowanych jeszcze w okresie zaborów i zachowania starszych kolegów. Wszak jeszcze pamiętano ich udział w niedawnej wojnie polsko-bolszewickiej. Wśród nich był absolwent z 1918 r., Jan Jarniński walczący jako ochotnik od 15.II.1919 r. m. in. pod Działdowem, Mławą i Brodnicą.
Wstępem do II wojny światowej jest udział uczniów szkoły w mobilizacji 1939 r. i walkach wrześniowych, których kontynuacja była w wielu różnych tematach: obozy jenieckie, Gułag, Katyń, II Korpus Polski i bitwa pod Monte Cassino, Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie, powrót do Siedlec i udział w odbudowie zniszczonego bombardowaniami miasta. Ci, którzy wrócili z frontu, zakładali organizacje podziemne, a młodsi koledzy ze szkoły kontynuowali kształcenie na tajnych kompletach. Obydwie formy działalności: walki z bronią w ręce i nauka, jako jedna z dziedzin frontu cywilnego, były tak samo ważne i w równej mierze skutkowały w społeczeństwie poddanym przez obu okupantów eksterminacji. Nierzadko udział we wszystkich formach oporu kończył się śmiercią na miejscu lub później w katowniach Gestapo czy obozach koncentracyjnych.
Po wyzwoleniu nadszedł czas rozczarowań, gdy uczniowie byli aresztowani przez „wyzwolicieli” i wywożeni w głąb ZSRR. By uniknąć takiego losu, wstępowali do różnych jednostek formującej się w okolicach Siedlec 2 Armii WP. Dla nich wojna jeszcze się nie skończyła, podobnie jak dla tych, którzy zdecydowali się na walkę w oddziałach partyzanckich drugiej konspiracji.
Najpełniej zilustrują obraz wydarzeń i losów wychowawców i wychowanków „Prusa” zamieszczone na następnych stronach ich biogramy.
„Nie przeminie wszystko – nie przeminie
kwiaty nie pogasną
choćby przyszło oczy wam złożyć
choćby przyszło na zawsze zasnąć (…).”
(Śpieszmy się kochać ludzi tak szybko odchodzą,
Wiersze księdza Jana Twardowskiego,
Warszawa 1999, s.13).
„Za tę książkę należą się Panu wielkie brawa i uznanie.
W posłowiu zawarta jest najważniejsza jej myśl.
Aby losy tamtejszych młodych ludzi stanowiły wzorce dla dzisiejszej młodzieży.
Szkoła im. B. Prusa może być z nich dumna.
Ważne też, aby została pamięć.”
(Adam Pachała, absolwent z 1944 r.).
WSTĘP I HISTORIA SZKOŁY
Dzieje szkoły sięgają 3 lutego 1905 r. Wtedy uczniowie Siedleckiego Męskiego Gimnazjum założyli komitet strajkowy, domagając się od władz spolszczenia szkoły. To dało początek bojkotu rosyjskich szkół przez młodzież polską. W wyniku, czego po ukazie carskim założono 22.IX.1906 r., na bazie prywatnej szkoły handlowej męskiej Andrzejczaka przy ul. Floriańskiej 14 pierwszą polską placówkę oświatową o nazwie Gimnazjum Podlaskie. We wrześniu 1918 r. szkoła została upaństwowiona i przyjęła nazwę Królewsko-Polskie Gimnazjum imienia Hetmana Stanisława Żółkiewskiego w Siedlcach. Rok później obejmuje również budynek przy ul. Konarskiego po dawnym gimnazjum rosyjskim, w którym od roku 1920 zostaje wyodrębniony wydział matematyczno-przyrodniczy, a przy ul. Floriańskiej pozostaje wydział humanistyczny. Od 1923 r. oba wydziały funkcjonują jako dwa odrębne gimnazja. Przy ul. Floriańskiej rozwija się Państwowe Gimnazjum Męskie im. B. Prusa a przy ul. Konarskiego „Żółkiewski”. Po reorganizacji w latach 1932-33 szkoła przyjęła nazwę Państwowe Gimnazjum i Liceum im. Bolesława Prusa. Nauka trwała w systemie czteroletniego gimnazjum i dwóch lat liceum. Podczas okupacji II wojny światowej naukę kontynuowano na tajnych kompletach. Tradycje tej szkoły pielęgnuje obecnie I Liceum Ogólnokształcące im. B. Prusa. W 2007 r. gmachowi szkoły przywrócono pierwotny wygląd elewacji na podstawie archiwalnych negatywów przechowywanych w Muzeum Regionalnym w Siedlcach, a będących autorstwa Adolfa Ganiewskiego (Gancwola).
Na atmosferę i postawy patriotyczne uczniów objawiające się podczas II wojny światowej rzutowało zaangażowanie nauczycieli, wychowanych jeszcze w okresie zaborów i zachowania starszych kolegów. Wszak jeszcze pamiętano ich udział w niedawnej wojnie polsko-bolszewickiej. Wśród nich był absolwent z 1918 r., Jan Jarniński walczący jako ochotnik od 15.II.1919 r. m. in. pod Działdowem, Mławą i Brodnicą.
Wstępem do II wojny światowej jest udział uczniów szkoły w mobilizacji 1939 r. i walkach wrześniowych, których kontynuacja była w wielu różnych tematach: obozy jenieckie, Gułag, Katyń, II Korpus Polski i bitwa pod Monte Cassino, Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie, powrót do Siedlec i udział w odbudowie zniszczonego bombardowaniami miasta. Ci, którzy wrócili z frontu, zakładali organizacje podziemne, a młodsi koledzy ze szkoły kontynuowali kształcenie na tajnych kompletach. Obydwie formy działalności: walki z bronią w ręce i nauka, jako jedna z dziedzin frontu cywilnego, były tak samo ważne i w równej mierze skutkowały w społeczeństwie poddanym przez obu okupantów eksterminacji. Nierzadko udział we wszystkich formach oporu kończył się śmiercią na miejscu lub później w katowniach Gestapo czy obozach koncentracyjnych.
Po wyzwoleniu nadszedł czas rozczarowań, gdy uczniowie byli aresztowani przez „wyzwolicieli” i wywożeni w głąb ZSRR. By uniknąć takiego losu, wstępowali do różnych jednostek formującej się w okolicach Siedlec 2 Armii WP. Dla nich wojna jeszcze się nie skończyła, podobnie jak dla tych, którzy zdecydowali się na walkę w oddziałach partyzanckich drugiej konspiracji.
Najpełniej zilustrują obraz wydarzeń i losów wychowawców i wychowanków „Prusa” zamieszczone na następnych stronach ich biogramy.
więcej..
