Neurologia ambulatoryjna - ebook
Wydawnictwo:
Data wydania:
6 lipca 2024
Format ebooka:
EPUB
Format
EPUB
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najpopularniejszych formatów e-booków na świecie.
Niezwykle wygodny i przyjazny czytelnikom - w przeciwieństwie do formatu
PDF umożliwia skalowanie czcionki, dzięki czemu możliwe jest dopasowanie
jej wielkości do kroju i rozmiarów ekranu. Więcej informacji znajdziesz
w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Format
MOBI
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najczęściej wybieranych formatów wśród czytelników
e-booków. Możesz go odczytać na czytniku Kindle oraz na smartfonach i
tabletach po zainstalowaniu specjalnej aplikacji. Więcej informacji
znajdziesz w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Multiformat
E-booki sprzedawane w księgarni Virtualo.pl dostępne są w opcji
multiformatu - kupujesz treść, nie format. Po dodaniu e-booka do koszyka
i dokonaniu płatności, e-book pojawi się na Twoim koncie w Mojej
Bibliotece we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego
tytułu. Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na
karcie produktu przy okładce. Uwaga: audiobooki nie są objęte opcją
multiformatu.
czytaj
na tablecie
Aby odczytywać e-booki na swoim tablecie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. Bluefire
dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na czytniku
Czytanie na e-czytniku z ekranem e-ink jest bardzo wygodne i nie męczy
wzroku. Pliki przystosowane do odczytywania na czytnikach to przede
wszystkim EPUB (ten format możesz odczytać m.in. na czytnikach
PocketBook) i MOBI (ten fromat możesz odczytać m.in. na czytnikach Kindle).
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na smartfonie
Aby odczytywać e-booki na swoim smartfonie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. iBooks dla
EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
Czytaj fragment
Pobierz fragment
Pobierz fragment w jednym z dostępnych formatów
Neurologia ambulatoryjna - ebook
„Neurologia ambulatoryjna” to doskonały przewodnik postępowania dla wszystkich lekarzy spotykających się z chorobami neurologicznymi w swojej praktyce zawodowej. W książce przedstawiono objawy i choroby neurologiczne, metody diagnostyki i leczenia dostępne w Polsce, mające zastosowanie w warunkach ambulatoryjnych oraz gabinecie lekarza rodzinnego lub innego specjalisty. Opisano zasady właściwej kontroli przebiegu choroby, wskazania do pilnej konsultacji neurologicznej i zasady kwalifikacji i terapii chorób neurologicznych wymagających leczenia szpitalnego. Na rynku brakowało publikacji, która w jasny, uporządkowany sposób opisywałaby postępowanie w chorobach neurologicznych w warunkach poradni neurologicznej. Publikację wzbogacają liczne tabele, zestawienie, punkty, sygnały alarmowe, odnośniki do materiałów dodatkowych w postaci qr-kodów oraz ciekawe zdjęcia. Tematyka zainteresuje z pewnością neurologów, lekarzy POZ, osoby przygotowujące się do egzaminu specjalizacyjnego oraz specjalistów pracujących w szpitalnych oddziałach ratunkowych.
| Kategoria: | Medycyna |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-01-23453-9 |
| Rozmiar pliku: | 14 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
AUTORZY
dr hab. n. med. Jacek Staszewski, profesor WIM-PiB
Wojskowy Instytut Medyczny – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie
Wydział Medyczny , Uniwersytet Warszawski
* * *
dr hab. n. med. Piotr Alster
Klinika Neurologii
Wydział Nauk o Zdrowiu
Warszawski Uniwersytet Medyczny
lek. Agnieszka Antos
II Klinika Neurologiczna
Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie
dr n. med. Anna Barczak
Platforma Badań Chorób Rzadkich i Cywilizacyjnych
Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej im. M. Mossakowskiego
Polska Akademia Nauk w Warszawie
prof. dr hab. n. med.
Barbara Błaszczyk
Wydział Nauk Medycznych
Akademii Nauk Stosowanych
im. Edwarda Lipińskiego w Kielcach
dr hab. n. med. Magdalena Bosak
Oddział Kliniczny Neurologii
Szpital Uniwersytecki w Krakowie
Katedra Neurologii
Collegium Medicum –
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
lek. Aleksander Dębiec
Klinika Neurologii
Wojskowy Instytut Medyczny –
Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie
prof. dr hab. n. med. i n. o zdr. Mirosław Dziuk
Zakład Medycyny Nuklearnej Wojskowy Instytut Medyczny –
Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie
dr n. med. Monika Figura
Klinika Neurologii
Wydział Nauk o Zdrowiu
Warszawski Uniwersytet Medyczny
dr n. med. Emilia Frankowska
Zakład Radiologii Lekarskiej
Wojskowy Instytut Medyczny –
Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie
dr hab. n. med. Dariusz Gąsecki
Klinika Neurologii Dorosłych
Katedra Neurologii
Uniwersyteckie Centrum Kliniczne
Gdański Uniwersytet Medyczny
dr n.med.
Katarzyna Gniadek-Olejniczak
Zakład Medycyny Nuklearnej Wojskowy Instytut Medyczny –
Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie
dr n. med.
Katarzyna Gocyła-Dudar
Katedra Neurologii
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
dr hab. n. med. Anna Jurewicz
Klinika Neurologii
Wydział Lekarski
Uniwersytet Medyczny w Łodzi
dr n. med. Kamil Kowalczyk
Klinika Neurologii Dorosłych
Gdański Uniwersytet Medyczny
prof. dr hab. n. med. Grzegorz Kozera
Centrum Symulacji Medycznej
Wydział Lekarski
Gdański Uniwersytet Medyczny Szpital im. Mikołaja Kopernika w Gdańsku
dr hab. n. med. Dariusz Koziorowski
Klinika Neurologii
Wydział Nauki o Zdrowiu
Warszawski Uniwersytet Medyczny
dr hab. n. med. Tomasz Litwin,
prof. IPiN
II Klinika Neurologiczna
Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie
dr n. med. Piotr Luchowski
Zakład Neurologii i Pielęgniarstwa Neurologicznego
Katedra Pielęgniarstw Zachowawczych
Uniwersytet Medyczny w Lublinie
dr n. med. i n. o zdr.
Natalia Madetko-Alster
Klinika Neurologii
Wydział Nauk o Zdrowiu
Warszawski Uniwersytet Medyczny
prof. dr hab. n. med.
Tomasz Mandat
Klinika Nowotworów Układu Nerwowego
Narodowy Instytut Onkologii
im. Marii Skłodowskiej-Curie
Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie
dr n. med. Łukasz Milanowski
Klinika Neurologii
Wydział Nauk o Zdrowiu
Warszawski Uniwersytet Medyczny
dr n. med.
Renata Piusińska-Macoch
Wojskowy Instytut Medyczny –
Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie
lek. Aleksandra Pogoda-Wesołowska
Klinika Neurologii
Wojskowy Instytut Medyczny –
Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie
dr n. med. i n. o zdr.
Iwona Sajór
Centrum Leczenia Zaburzeń Pamięci Affidea w Warszawie
dr hab. n. med.
Iwona Sarzyńska-Długosz
II Klinika Neurologii
Oddział rehabilitacji Neurologicznej
Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie
prof. dr hab. n. med.
Jarosław Sławek
Zakład Pielęgniarstwa Neurologiczno-Psychiatrycznego
Instytut Pielęgniarstwa i Położnictwa
Wydział Nauk o Zdrowiu
Gdański Uniwersytet Medyczny
Oddział Neurologii i Oddział Udarowy
Szpital św. Wojciecha w Gdańsku
Podmiot Leczniczy „Copernicus”
sp. z o.o.
dr hab. n. med.
Piotr Sobolewski, prof. uczelni
Klinika Neurologii
Uniwersytet Jana Kochanowskiego filia w Sandomierzu
Collegium Medicum
Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
prof. dr hab. n. med.
Adam Stępień
Klinika Neurologii
Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie
dr n. med. i n. o zdr.
Stanisław Szlufik
Klinika Neurologii
Wydział Nauk o Zdrowiu
Warszawski Uniwersytet Medyczny
lek. Wojciech Szypowski
Klinika Neurologii
Wojskowy Instytut Medyczny – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie
dr hab. n. med.
Kazimierz Tomczykiewicz,
prof. uczelni
Katedra Nauk o Zdrowiu
Akademia Wychowania Fizycznego w Warszawie
Poradnia Chorób Mięśni
Warszawski Uniwersytet Medyczny
prof. dr hab. n. med.
Małgorzata Wiszniewska
Akademia Nauk Stosowanych
im. Stanisława Staszica w Pile
Katedra Ratownictwa Medycznego
Oddział Neurologii z Pododdziałem Leczenia Udarów Mózgu
Szpital Specjalistyczny
im. Stanisława Staszica w Pile
dr hab. n. med. Dorota Daria Wołyńczyk-Gmaj
Katedra i Klinika Psychiatryczna
Wydział Lekarski
Warszawski Uniwersytet Medyczny
prof. dr hab. n. med. Joanna Zajkowska
Klinika Chorób Zakaźnych i Neuroinfekcji
Wydział Lekarski
Uniwersytet Medyczny w BiałymstokuKILKA SŁÓW OD REDAKTORA NAUKOWEGO
• W ambulatorium, czyli od neuronu po nerwy obwodowe
Neurologia XXI wieku jest najszybciej rozwijającą się dziedziną medycyny. Nie tylko jesteśmy świadkami dynamicznego postępu w diagnostyce i terapii, lecz także aktywnie wykorzystujemy te nowości w codziennej pracy z pacjentami. Neurologia obejmuje szeroki zakres zaburzeń, wpływających na każdą część układu nerwowego – od neuronów po nerwy obwodowe. Zakres chorób neurologicznych jest imponujący: począwszy od stosunkowo prostych do diagnozy (choć niekoniecznie do leczenia!) przypadków, takich jak bóle głowy czy kręgosłupa, poprzez choroby demielinizacyjne i neurodegeneracyjne, aż po stany bezpośredniego zagrożenia życia, jak choroby naczyniowe mózgu. Wiele z nich, jako choroby przewlekłe, późno rozpoznane i nieskutecznie leczone, mogą znacząco wpłynąć na jakość życia pacjentów oraz ich funkcjonowanie i niezależność.
Większość chorób neurologicznych rozpoznaje się i leczy w ambulatorium, gdzie pacjent pozostaje pod wieloletnią opieką. Właściwe rozpoznanie, diagnostyka i terapia mogą być wyzwaniem ze względu na zróżnicowane objawy i dolegliwości pacjentów, a także trudności w doborze i interpretacji wielu badań dodatkowych oraz możliwych opcji terapeutycznych. Neurologia ambulatoryjna to przewodnik, który wspiera wszystkich lekarzy mających kontakt z pacjentami neurologicznymi, zarówno w opiece podstawowej, jak i specjalistycznej, na dyżurze w izbie przyjęć lub na oddziale szpitalnym. Łatwo znajdziemy w nim opisy chorób i zespołów neurologicznych, zasady interpretacji badań – od tomografii komputerowej, przez EEG, EMG, USG, aż po medycynę nuklearną, diagnostykę różnicową, oraz praktyczne wskazówki leczenia dostępne w Polsce i mające zastosowanie w warunkach ambulatoryjnych. Rozdziały zostały opracowane przez wybitnych specjalistów, ekspertów w swoich dziedzinach, którzy jako wieloletni lekarze praktycy gwarantują omówienie najnowszych wytycznych, strategii leczenia i właściwej kontroli przebiegu choroby. Książka ta jest skierowana zarówno do doświadczonych specjalistów, jak i do lekarzy rozpoczynających swoją karierę w neurologii, poszukujących aktualnego i przystępnego źródła wiedzy, które ułatwi efektywniejszą pracę i lepsze zrozumienie wyzwań klinicznych.
W codziennej praktyce neurolog musi mieć nie tylko głęboką wiedzę medyczną, ale także umiejętność szybkiego diagnozowania, często opartego na dokładnym wywiadzie i celowanym badaniu przedmiotowym, oraz dobrą znajomość opcji terapeutycznych. Niezależnie od tego, czy jesteś studentem czy doświadczonym praktykiem, Neurologia ambulatoryjna stanowi przystępne źródło wiedzy, które wspiera Twoją praktykę medyczną na każdym kroku. Zachęcamy do korzystania z tej książki jako narzędzia, które nie tylko wzbogaci Twoją wiedzę specjalistyczną w dostarczaniu opieki na najwyższym poziomie, ale także pomoże w codziennej pracy w gabinecie, poradni i na oddziale.
Jacek Staszewski
WSTĘP
Książka jest podręcznikiem dla neurologa pracującego w lecznictwie otwartym i ma ponad tysiąc stron i 46 rozdziałów. Z zaciekawieniem przyjrzałem się książce napisanej przez 33 współautorów pod redakcją zdolnego i pracowitego profesora Jacka Staszewskiego. Nie zazdroszczę trudu w zbiorowej twórczej pracy w tak dużym zespole.
Neurologia jest jedna, lecz sposoby jej uprawiania mogą być różne, zależnie od tego, komu i czemu ma służyć. Inaczej pracuje się w szpitalu, w zespole z doświadczonym kierownikiem z całodobowym monitorowaniem chorych i z możliwościami szybkiego wykonania niezbędnych badań pomocniczych. Inaczej jest w ambulatorium czy prywatnym gabinecie, gdzie lekarz jest sam, sam podejmuje decyzje, sam zleca badania laboratoryjne niezbędne do rozpoznania, na które czeka się dość długo, sam też stawia wstępną diagnozę i sam podejmuje dalsze kroki diagnostyczne i lecznicze. W leczeniu ambulatoryjnym pacjentami są zazwyczaj przewlekle chorzy lub chorzy znerwicowani z różnymi zespołami bólowymi itp. To także pierwsza linia pomocy trwającej nawet wiele lat.
Neurologia jako odrębna specjalność pojawiła się w końcu XIX wieku, wyróżniając się wśród innych specjalności bogatą i imponującą semiologią, budowaną kilka wieków przez wybitnych lekarzy, których nazwiska zespolone zostały z objawem i jego znaczeniem. To były eponimy – abecadło semiologiczne, podstawowa metoda diagnostyki neurologicznej, o której dziś już się zapomina w świetle nowoczesnych badań. Na podstawie tych objawów weryfikowanych morfologicznie odczytywano z dużą dokładnością miejsca uszkodzenia układu nerwowego. Dawid Wechsler, psycholog znany z testów na inteligencje (IQ), zafascynowany semiologią nazwał neurologię królową medycyny i jest królową, gdyż zajmuje się mózgiem i całym układem nerwowym. Stawianie diagnozy za pomocą semiologii wymagało dużej wiedzy anatomicznej oraz fizjologicznej. Należało też przemyśleć, czy objawy pochodzą z jednego miejsca, czy z wielu, czy dotyczą jednego układu czy kilku albo czy są rozlane na większym obszarze czy rozsiane. Trzeba było też się zastanowić, jaka może być tego przyczyna i przeprowadzić różnicowanie. Metoda ta jest szczególnie przydatna w pracy ambulatoryjnej, pozwala lekarzowi na wstępne rozpoznanie i ułatwia dalsze postępowanie z chorym. Takie postępowanie nazywano rozumowaniem neurologicznym i tego już dziś się nie naucza. Wprowadzone ostatnio telefoniczne porady ułatwiły dostęp pacjenta do lekarza, ale wymagają one odpowiedniej wiedzy i często takiego właśnie toku rozumowania chorób neurologicznych, by można je było rozpoznać tylko na podstawie wywiadu.
Klasyczna neurologia nauczana do połowy XX wieku jest dziś wypierana przez technologiczny postęp w diagnostyce i sztuczną inteligencję. Wielkie sukcesy nauki umożliwiają bardziej precyzyjne rozpoznanie, ale jednocześnie zwalniają lekarza od analitycznego myślenia. Po co wysilać rozum, kiedy można wykonać wszystkie dostępne badania i może coś się znajdzie. Takie myślenie owocuje wykonywaniem wielu niepotrzebnych badań, stratą czasu, pieniędzy i naraża pacjenta na uciążliwe wędrówki. Oddala to lekarza od pacjenta spędzającego więcej czasu z technologią diagnostyczną niż z lekarzem. Rozrastająca się wciąż biurokracja dodatkowo zajmuje lekarzowi więcej czasu przeznaczonego dla chorego. Dokładne wysłuchanie skarg i badanie neurologiczne, kontakt i okazanie empatii budzi zaufanie chorego i jest bardzo ważnym elementem psychoterapii o dużym znaczeniu w praktyce lekarskiej. Chory powinien wyjść z gabinetu zadowolony i z nadzieją. Nie pozwalajmy zastąpić myślenia sztuczną inteligencją prowadzącą do dehumanizacji.
prof. dr hab. n. med. Teofan M. Domżał
dr hab. n. med. Jacek Staszewski, profesor WIM-PiB
Wojskowy Instytut Medyczny – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie
Wydział Medyczny , Uniwersytet Warszawski
* * *
dr hab. n. med. Piotr Alster
Klinika Neurologii
Wydział Nauk o Zdrowiu
Warszawski Uniwersytet Medyczny
lek. Agnieszka Antos
II Klinika Neurologiczna
Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie
dr n. med. Anna Barczak
Platforma Badań Chorób Rzadkich i Cywilizacyjnych
Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej im. M. Mossakowskiego
Polska Akademia Nauk w Warszawie
prof. dr hab. n. med.
Barbara Błaszczyk
Wydział Nauk Medycznych
Akademii Nauk Stosowanych
im. Edwarda Lipińskiego w Kielcach
dr hab. n. med. Magdalena Bosak
Oddział Kliniczny Neurologii
Szpital Uniwersytecki w Krakowie
Katedra Neurologii
Collegium Medicum –
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
lek. Aleksander Dębiec
Klinika Neurologii
Wojskowy Instytut Medyczny –
Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie
prof. dr hab. n. med. i n. o zdr. Mirosław Dziuk
Zakład Medycyny Nuklearnej Wojskowy Instytut Medyczny –
Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie
dr n. med. Monika Figura
Klinika Neurologii
Wydział Nauk o Zdrowiu
Warszawski Uniwersytet Medyczny
dr n. med. Emilia Frankowska
Zakład Radiologii Lekarskiej
Wojskowy Instytut Medyczny –
Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie
dr hab. n. med. Dariusz Gąsecki
Klinika Neurologii Dorosłych
Katedra Neurologii
Uniwersyteckie Centrum Kliniczne
Gdański Uniwersytet Medyczny
dr n.med.
Katarzyna Gniadek-Olejniczak
Zakład Medycyny Nuklearnej Wojskowy Instytut Medyczny –
Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie
dr n. med.
Katarzyna Gocyła-Dudar
Katedra Neurologii
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
dr hab. n. med. Anna Jurewicz
Klinika Neurologii
Wydział Lekarski
Uniwersytet Medyczny w Łodzi
dr n. med. Kamil Kowalczyk
Klinika Neurologii Dorosłych
Gdański Uniwersytet Medyczny
prof. dr hab. n. med. Grzegorz Kozera
Centrum Symulacji Medycznej
Wydział Lekarski
Gdański Uniwersytet Medyczny Szpital im. Mikołaja Kopernika w Gdańsku
dr hab. n. med. Dariusz Koziorowski
Klinika Neurologii
Wydział Nauki o Zdrowiu
Warszawski Uniwersytet Medyczny
dr hab. n. med. Tomasz Litwin,
prof. IPiN
II Klinika Neurologiczna
Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie
dr n. med. Piotr Luchowski
Zakład Neurologii i Pielęgniarstwa Neurologicznego
Katedra Pielęgniarstw Zachowawczych
Uniwersytet Medyczny w Lublinie
dr n. med. i n. o zdr.
Natalia Madetko-Alster
Klinika Neurologii
Wydział Nauk o Zdrowiu
Warszawski Uniwersytet Medyczny
prof. dr hab. n. med.
Tomasz Mandat
Klinika Nowotworów Układu Nerwowego
Narodowy Instytut Onkologii
im. Marii Skłodowskiej-Curie
Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie
dr n. med. Łukasz Milanowski
Klinika Neurologii
Wydział Nauk o Zdrowiu
Warszawski Uniwersytet Medyczny
dr n. med.
Renata Piusińska-Macoch
Wojskowy Instytut Medyczny –
Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie
lek. Aleksandra Pogoda-Wesołowska
Klinika Neurologii
Wojskowy Instytut Medyczny –
Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie
dr n. med. i n. o zdr.
Iwona Sajór
Centrum Leczenia Zaburzeń Pamięci Affidea w Warszawie
dr hab. n. med.
Iwona Sarzyńska-Długosz
II Klinika Neurologii
Oddział rehabilitacji Neurologicznej
Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie
prof. dr hab. n. med.
Jarosław Sławek
Zakład Pielęgniarstwa Neurologiczno-Psychiatrycznego
Instytut Pielęgniarstwa i Położnictwa
Wydział Nauk o Zdrowiu
Gdański Uniwersytet Medyczny
Oddział Neurologii i Oddział Udarowy
Szpital św. Wojciecha w Gdańsku
Podmiot Leczniczy „Copernicus”
sp. z o.o.
dr hab. n. med.
Piotr Sobolewski, prof. uczelni
Klinika Neurologii
Uniwersytet Jana Kochanowskiego filia w Sandomierzu
Collegium Medicum
Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
prof. dr hab. n. med.
Adam Stępień
Klinika Neurologii
Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie
dr n. med. i n. o zdr.
Stanisław Szlufik
Klinika Neurologii
Wydział Nauk o Zdrowiu
Warszawski Uniwersytet Medyczny
lek. Wojciech Szypowski
Klinika Neurologii
Wojskowy Instytut Medyczny – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie
dr hab. n. med.
Kazimierz Tomczykiewicz,
prof. uczelni
Katedra Nauk o Zdrowiu
Akademia Wychowania Fizycznego w Warszawie
Poradnia Chorób Mięśni
Warszawski Uniwersytet Medyczny
prof. dr hab. n. med.
Małgorzata Wiszniewska
Akademia Nauk Stosowanych
im. Stanisława Staszica w Pile
Katedra Ratownictwa Medycznego
Oddział Neurologii z Pododdziałem Leczenia Udarów Mózgu
Szpital Specjalistyczny
im. Stanisława Staszica w Pile
dr hab. n. med. Dorota Daria Wołyńczyk-Gmaj
Katedra i Klinika Psychiatryczna
Wydział Lekarski
Warszawski Uniwersytet Medyczny
prof. dr hab. n. med. Joanna Zajkowska
Klinika Chorób Zakaźnych i Neuroinfekcji
Wydział Lekarski
Uniwersytet Medyczny w BiałymstokuKILKA SŁÓW OD REDAKTORA NAUKOWEGO
• W ambulatorium, czyli od neuronu po nerwy obwodowe
Neurologia XXI wieku jest najszybciej rozwijającą się dziedziną medycyny. Nie tylko jesteśmy świadkami dynamicznego postępu w diagnostyce i terapii, lecz także aktywnie wykorzystujemy te nowości w codziennej pracy z pacjentami. Neurologia obejmuje szeroki zakres zaburzeń, wpływających na każdą część układu nerwowego – od neuronów po nerwy obwodowe. Zakres chorób neurologicznych jest imponujący: począwszy od stosunkowo prostych do diagnozy (choć niekoniecznie do leczenia!) przypadków, takich jak bóle głowy czy kręgosłupa, poprzez choroby demielinizacyjne i neurodegeneracyjne, aż po stany bezpośredniego zagrożenia życia, jak choroby naczyniowe mózgu. Wiele z nich, jako choroby przewlekłe, późno rozpoznane i nieskutecznie leczone, mogą znacząco wpłynąć na jakość życia pacjentów oraz ich funkcjonowanie i niezależność.
Większość chorób neurologicznych rozpoznaje się i leczy w ambulatorium, gdzie pacjent pozostaje pod wieloletnią opieką. Właściwe rozpoznanie, diagnostyka i terapia mogą być wyzwaniem ze względu na zróżnicowane objawy i dolegliwości pacjentów, a także trudności w doborze i interpretacji wielu badań dodatkowych oraz możliwych opcji terapeutycznych. Neurologia ambulatoryjna to przewodnik, który wspiera wszystkich lekarzy mających kontakt z pacjentami neurologicznymi, zarówno w opiece podstawowej, jak i specjalistycznej, na dyżurze w izbie przyjęć lub na oddziale szpitalnym. Łatwo znajdziemy w nim opisy chorób i zespołów neurologicznych, zasady interpretacji badań – od tomografii komputerowej, przez EEG, EMG, USG, aż po medycynę nuklearną, diagnostykę różnicową, oraz praktyczne wskazówki leczenia dostępne w Polsce i mające zastosowanie w warunkach ambulatoryjnych. Rozdziały zostały opracowane przez wybitnych specjalistów, ekspertów w swoich dziedzinach, którzy jako wieloletni lekarze praktycy gwarantują omówienie najnowszych wytycznych, strategii leczenia i właściwej kontroli przebiegu choroby. Książka ta jest skierowana zarówno do doświadczonych specjalistów, jak i do lekarzy rozpoczynających swoją karierę w neurologii, poszukujących aktualnego i przystępnego źródła wiedzy, które ułatwi efektywniejszą pracę i lepsze zrozumienie wyzwań klinicznych.
W codziennej praktyce neurolog musi mieć nie tylko głęboką wiedzę medyczną, ale także umiejętność szybkiego diagnozowania, często opartego na dokładnym wywiadzie i celowanym badaniu przedmiotowym, oraz dobrą znajomość opcji terapeutycznych. Niezależnie od tego, czy jesteś studentem czy doświadczonym praktykiem, Neurologia ambulatoryjna stanowi przystępne źródło wiedzy, które wspiera Twoją praktykę medyczną na każdym kroku. Zachęcamy do korzystania z tej książki jako narzędzia, które nie tylko wzbogaci Twoją wiedzę specjalistyczną w dostarczaniu opieki na najwyższym poziomie, ale także pomoże w codziennej pracy w gabinecie, poradni i na oddziale.
Jacek Staszewski
WSTĘP
Książka jest podręcznikiem dla neurologa pracującego w lecznictwie otwartym i ma ponad tysiąc stron i 46 rozdziałów. Z zaciekawieniem przyjrzałem się książce napisanej przez 33 współautorów pod redakcją zdolnego i pracowitego profesora Jacka Staszewskiego. Nie zazdroszczę trudu w zbiorowej twórczej pracy w tak dużym zespole.
Neurologia jest jedna, lecz sposoby jej uprawiania mogą być różne, zależnie od tego, komu i czemu ma służyć. Inaczej pracuje się w szpitalu, w zespole z doświadczonym kierownikiem z całodobowym monitorowaniem chorych i z możliwościami szybkiego wykonania niezbędnych badań pomocniczych. Inaczej jest w ambulatorium czy prywatnym gabinecie, gdzie lekarz jest sam, sam podejmuje decyzje, sam zleca badania laboratoryjne niezbędne do rozpoznania, na które czeka się dość długo, sam też stawia wstępną diagnozę i sam podejmuje dalsze kroki diagnostyczne i lecznicze. W leczeniu ambulatoryjnym pacjentami są zazwyczaj przewlekle chorzy lub chorzy znerwicowani z różnymi zespołami bólowymi itp. To także pierwsza linia pomocy trwającej nawet wiele lat.
Neurologia jako odrębna specjalność pojawiła się w końcu XIX wieku, wyróżniając się wśród innych specjalności bogatą i imponującą semiologią, budowaną kilka wieków przez wybitnych lekarzy, których nazwiska zespolone zostały z objawem i jego znaczeniem. To były eponimy – abecadło semiologiczne, podstawowa metoda diagnostyki neurologicznej, o której dziś już się zapomina w świetle nowoczesnych badań. Na podstawie tych objawów weryfikowanych morfologicznie odczytywano z dużą dokładnością miejsca uszkodzenia układu nerwowego. Dawid Wechsler, psycholog znany z testów na inteligencje (IQ), zafascynowany semiologią nazwał neurologię królową medycyny i jest królową, gdyż zajmuje się mózgiem i całym układem nerwowym. Stawianie diagnozy za pomocą semiologii wymagało dużej wiedzy anatomicznej oraz fizjologicznej. Należało też przemyśleć, czy objawy pochodzą z jednego miejsca, czy z wielu, czy dotyczą jednego układu czy kilku albo czy są rozlane na większym obszarze czy rozsiane. Trzeba było też się zastanowić, jaka może być tego przyczyna i przeprowadzić różnicowanie. Metoda ta jest szczególnie przydatna w pracy ambulatoryjnej, pozwala lekarzowi na wstępne rozpoznanie i ułatwia dalsze postępowanie z chorym. Takie postępowanie nazywano rozumowaniem neurologicznym i tego już dziś się nie naucza. Wprowadzone ostatnio telefoniczne porady ułatwiły dostęp pacjenta do lekarza, ale wymagają one odpowiedniej wiedzy i często takiego właśnie toku rozumowania chorób neurologicznych, by można je było rozpoznać tylko na podstawie wywiadu.
Klasyczna neurologia nauczana do połowy XX wieku jest dziś wypierana przez technologiczny postęp w diagnostyce i sztuczną inteligencję. Wielkie sukcesy nauki umożliwiają bardziej precyzyjne rozpoznanie, ale jednocześnie zwalniają lekarza od analitycznego myślenia. Po co wysilać rozum, kiedy można wykonać wszystkie dostępne badania i może coś się znajdzie. Takie myślenie owocuje wykonywaniem wielu niepotrzebnych badań, stratą czasu, pieniędzy i naraża pacjenta na uciążliwe wędrówki. Oddala to lekarza od pacjenta spędzającego więcej czasu z technologią diagnostyczną niż z lekarzem. Rozrastająca się wciąż biurokracja dodatkowo zajmuje lekarzowi więcej czasu przeznaczonego dla chorego. Dokładne wysłuchanie skarg i badanie neurologiczne, kontakt i okazanie empatii budzi zaufanie chorego i jest bardzo ważnym elementem psychoterapii o dużym znaczeniu w praktyce lekarskiej. Chory powinien wyjść z gabinetu zadowolony i z nadzieją. Nie pozwalajmy zastąpić myślenia sztuczną inteligencją prowadzącą do dehumanizacji.
prof. dr hab. n. med. Teofan M. Domżał
więcej..
