nieSpełnieni - ebook

WSTĘP

_Człowiekowi najpierw i na koniec chodzi wprost o sens._¹
Viktor E. Frankl

W końcu jacy? _Spełnieni_ czy _nieSpełnieni_? Odruchowo ulegamy pokusie widzenia w spełnieniu – niespełnieniu rozpięcia między dwoma skrajnościami, odległymi od siebie biegunami. Boleśnie wtedy uwiera taka perspektywa, zmuszając bądź do pogoni za spełnieniem, bądź ucieczki przed niespełnieniem. Albo-albo i nic poza tym. Alternatywą dla takiej zamykającej i często zgubnej w skutkach strategii jest spojrzenie na tę antonimię jak na awers i rewers tej samej monety. Dostrzeżemy wówczas, że jako ludzie mieścimy w sobie i jedno, i drugie, a to, co nas rozdziera i zachwyca, rani i cieszy, zabija i przywraca do życia, jest niczym innym jak tym, że właśnie „dzieje nam się Życie”.

Viktor E. Frankl – psychiatra, psychoterapeuta, świadek zagłady, piekła na ziemi i jednocześnie świadek nadziei pozwalającej przetrwać – w swych pismach przedstawia ludzką egzystencję jako „bycie odpowiedzialnym”. W tym sensie „żyć” znaczy „odpowiadać Życiu”. Dopowiada dalej: „Ta odpowiedzialność jest zawsze odpowiedzialnością za urzeczywistnianie wartości”. Owo „urzeczywistnianie wartości” i odpowiedź na „odpytywanie przez Życie” pojawiają się w _nieSpełnionych_ jako leitmotiv zarówno w snutych przed nami opowieściach, jak i w głównym impulsie do powstania tej książki – intencji wsparcia działań pomocowych fundacji Orla Straż. Jej założyciel – kmdr ppor. rez. Bartosz Rutkowski – w przejmującym wywiadzie kończącym książkę przytacza opis niewyobrażalnego cierpienia jednej z ofiar ISIS i mówi: „Zadałem sobie wtedy pytanie, czy jestem w stanie zrobić cokolwiek, aby taka historia się nie powtórzyła, nawet jeśli miałoby się to tyczyć tylko jednego dziecka. (…) Odpowiedziałem sobie, że pewnie tak, ale zmusi mnie to do przebudowania całego swojego życia (…)”. „Zadałem sobie pytanie” i „odpowiedziałem sobie” – wyczuwamy, że tak naprawdę Życie zapytało i zostało ze swym pytaniem przyjęte – otrzymało odpowiedź.

Ta sekwencja _pytanie – odpowiedź – urzeczywistnianie wartości w konkrecie_ pojawia się (nienachalnie, bez patosu, acz wyraźnie wyczuwalnie) w odpowiedziach wszystkich słuchanych przez Agnieszkę Jakubek osób. Włączając się w misję powstania tej książki, Olga Szomańska, Artur Barciś, Jurek Owsiak, Łukasz Darłak, Olga Bończyk, Anika Dąbrowska, Jasiek Mela, Maciej Dejczer, Jan Budziaszek i Bartosz Rutkowski użyczają nam swojej osobistej historii nadawania znaczeń, uzasadnień życiowych wyborów i postaw, dostrzegania ich sensów, a my – czytelnicy – mimowolnie odnosimy je do siebie, odbijamy je w sobie i słuchamy _co się w nas zadziewa_. Napotykamy te treści w nas samych. Dlatego _nieSpełnieni_ to też książka o spotkaniu, które dzieje się między _Słuchanym_ a _Słuchającym_, i spotkaniu-usłyszeniu siebie samego/samej. Takie słuchanie zaś wymaga zatrzymania, uważności, delikatności i czasu. Tak jak przed naszą osobistą tajemnicą potrzebujemy zdjąć sandały z nóg, gdyż miejsce, na którym stoimy, jest ziemią świętą (Wj 3,5). Dopiero wtedy może to się okazać spotkaniem przez wielkie „S”. Oznacza to, że takiej książki nie można czytać jednym haustem, szybko, łapczywie i natarczywie, ze wścibstwem. Raczej trzeba znaleźć w sobie ciszę na posłuchanie, słowom dać czas na wybrzmienie, a opowieściom – przestrzeń na niedopowiedzenie, wyciszenie i oddalenie się, pójście dalej swoją drogą. Bo opowiedziane nam historie będą brzmiały dalej, już nie dla nas, a dla tych, którym się piszą. Nam teraz tylko potowarzyszą, zostawiając nas potem z osobistymi znaczeniami, uzasadnieniami, pytaniami i odpowiedziami – z naszym sensem i z naszym „byciem odpowiedzialnym”. I tak powinno być.

W podążaniu za treścią życzmy sobie takiej akceptacji _nieSpełnienia_, zachowując w odbiorze dużo miejsca na egzystencjalną tajemnicę, jaką noszą w sobie ci, których słowa słuchamy/czytamy. Bądźmy pewni, że to, co przeczytamy, to tylko ta część, którą Słuchani zgodzili się nam powierzyć, użyczyć. A kiedy jakaś struna w nas drgnie, być może pojawi się w nas nasze osobiste pytanie: „Życie, ale o co Ty mnie pytasz? Dziś. Teraz”. Może odpowiedź ujawni się sama, a my będziemy musieli ją tylko (?) – wobec konkretnych wartości – urzeczywistnić? Tego też sobie życzmy – sobie, a przez to społecznościom, w których nas nasze _Życie_ postawiło.

_Tamara Kasprzyk-Przybysz_
Pedagożka, psychoterapeutka, muzyk, przyjaciółka

¹Wszystkie cytaty i nawiązania do Viktora Frankla pochodzą z książki _Lekarz i dusza. Wprowadzenie do logoterapii i analizy egzystencjalnej_, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2018.OD AUTORKI

Środa, 22 listopada 2017 roku. To wtedy pierwszy raz usłyszałam o Orlej Straży. W telewizji śniadaniowej rozpoczynał się parominutowy wywiad Katarzyny Olubińskiej z kmdr. ppor. rez. Bartoszem Rutkowskim – założycielem fundacji, która niesie pomoc ludziom będącym obiektem szczególnego okrucieństwa ekstremistów ISIS na Bliskim Wschodzie.

Uğur Gallen, turecki grafik-fotograf, poruszony dramatem ludności Syrii, stworzył galerię prac zatytułowaną _Paralel Evren_ (_Wszechświat Równoległy_). Poprzez przemyślany kolaż zdjęć oraz skrupulatną dbałość o detale zderzył ze sobą skrajne rzeczywistości. Powtarza, że choć wszyscy mieszkamy na jednej planecie, tak naprawdę żyjemy w zupełnie różnych światach. Kontrast, z którym zderzamy się w projekcie Gallena, szokuje. Wzbudza refleksję, a może i wdzięczność, że przyszło nam żyć w tym lepszym świecie. Ważniejszy jest jednak tor, na jaki skierujemy to, co się w nas zadziało po zderzeniu z tym lub podobnie przejmującym obrazem. Odwrócimy wzrok w pozornej nieświadomości czy pozwolimy pracować pytaniu: „Co jestem w stanie zrobić, by pomóc?”. Oni odpowiedzieli. Trzej zwyczajni-niezwyczajni – Bartek Rutkowski, Darek Celiński, Dawid Czyż. Trzyosobowy team Orlej Straży.

Jak wspomóc tę Fundację? Dlaczego tak niewielu o niej słyszało? Jak wypuścić informację o nich w szerszy strumień odbiorców? Udostępniane posty na portalach społecznościowych zginą w zalewie miliona szczęść i nieszczęść, a tu potrzeba czegoś więcej niż chwila zajęcia czyjejś uwagi. Tak zaczęła się historia książki, którą trzymasz w swoich rękach. Przy nieocenionym wsparciu moich rozmówców – osób zaangażowanych w różnorodną działalność publiczną – zapragnęłam nagłośnić istnienie Orlej Straży – fundacji będącej realnym przedłużeniem rąk tych, którym nie jest obojętna krzywda niezawinionych. Podczas realizowania tego projektu dane mi było poznać się z Bartkiem i Darkiem osobiście. Wsłuchać się w niejedną historię i utwierdzić się w przekonaniu, jak potrzebne są ich działania. Jak potrzebna jest tam nadzieja.

Wraz z moimi rozmówcami podjęliśmy się tego projektu, nie oczekując zysku finansowego dla siebie, dlatego też każdy kupiony egzemplarz będzie wsparciem, które dzięki Orlej Straży ma szansę dotrzeć do konkretnych osób. Może miejsce dramatycznych historii wypełni na nowo nadzieja i wiara – wiara w ludzi, wiara w sens życia. Przyczyńmy się do tego wspólnie.

_Agnieszka Jakubek__Od czasu przeprowadzenia wywiadu Fundacja Orla Straż sfinansowała już ponad pięćdziesiąt projektów „Dobra praca”. Cały czas współfinansuje też ośrodek dla sierot i wdów w Khanke, gdzie pod opieką jest ponad 300 dzieci. Zrealizowano również projekt wsparcia 80 rodzin jazydzkich uwolnionych z rąk terrorystów zakupem zwierząt hodowlanych. Projekt ten był finansowany przez polski rząd. Fundacja rozpoczęła również działalność na rzecz ofiar zamachów terrorystycznych w Egipcie. Cały czas składa się z trzech osób: Bartka Rutkowskiego, Dawida Czyża i Darka Celińskiego._PODZIĘKOWANIA

Dziękuję z całego serca: Oldze Szomańskiej, Oldze Bończyk, Ani Dąbrowskiej, Arturowi Barcisiowi, Jurkowi Owsiakowi, Łukaszowi Darłakowi, Jankowi Meli, Maćkowi Dejczerowi, Jankowi Budziaszkowi oraz Bartkowi Rutkowskiemu. Dziękuję za Waszą otwartość i zaangażowanie w ten projekt mimo wielu obowiązków i niekiedy ograniczeń czasowych. Jesteście wspaniali!

Piotrowi, Marysi i Lence za pomoc i wsparcie. Za przemierzanie ze mną setek kilometrów po całej Polsce oraz za cierpliwość do wszystkich moich nieoczywistych pomysłów.

Tamarce Kasprzyk-Przybysz za wspieranie i motywowanie. Za słowo wstępu i „zrzucanie szarych wróblich piór”.

Kasi Kotlińskiej („Porosta Kreska. Grafiki żywo kreślone”) za projekt okładki.

Anecie Augustyn za patronat prawny.

Za szeroko rozumianą pomoc organizacyjną: moim Rodzicom, Zofii Jakubek, Kasi Nawrot, Agnieszce Pilip, Ani Kaczmarczyk, Gabrysi Waśko, Karolinie Kwiatkowskiej, Dominikowi Nyklowi, Pawłowi Pomiankowi, Arturowi „Bacy” Machowi, Piotrowi Wilkowi, Jaromirowi Kwiatkowskiemu.

Managerom: Anice Andrasiewicz, Joannie Brejnakowskiej, Lenie Marcinkowskiej, Marii Winek, Bartoszowi Chodorowskiemu i Jarosławowi Dąbrowskiemu.

Pani Kindze Kosibie oraz całemu Wydawnictwu Borgis za serdeczność i kredyt zaufania.

Zespołowi Orlej Straży – Bartkowi, Darkowi i Dawidowi. Dziękuję za Waszą gotowość i świadectwo, jak zło dobrem należy zwyciężać.