- W empik go
O wymowie i stylu Stanisława Hr. Potockiego . Część 2, tom 4 - ebook
O wymowie i stylu Stanisława Hr. Potockiego . Część 2, tom 4 - ebook
Klasyka na e-czytnik to kolekcja lektur szkolnych, klasyki literatury polskiej, europejskiej i amerykańskiej w formatach ePub i Mobi. Również miłośnicy filozofii, historii i literatury staropolskiej znajdą w niej wiele ciekawych tytułów.
Seria zawiera utwory najbardziej znanych pisarzy literatury polskiej i światowej, począwszy od Horacego, Balzaca, Dostojewskiego i Kafki, po Kiplinga, Jeffersona czy Prousta. Nie zabraknie w niej też pozycji mniej znanych, pióra pisarzy średniowiecznych oraz twórców z epoki renesansu i baroku.
Kategoria: | Klasyka |
Zabezpieczenie: | brak |
Rozmiar pliku: | 433 KB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Stanisława Hr. Potockiego
Senatora, Woiewodę, Prezesa Kommissyi oświecenia narodowego, Kommendanta Generalnego Kadetów, Kawalera orderów polskich etc., Członka Towarzystwa Warszawskiego przyiaciół nauk.
Część II.
Tom Czwarty.
w Warszawie
Nakładem Zawadzkiego i Węckiego.
1815.
Za pozwoleniem Zwierzchności.
Spis rzeczy zamkniętych w tomie 4.
ROZDZIAŁ XVIII.
O ROZMAITYCH STYLU RODZAIACH I ICH UŻYCIU.
Styliest znakomitą częścią krasomowstwa ; różne iego odnogi… 1
O ogólnym podziele stylu na trzy rodzaie.
Opisanie i przystosowanie tychże… 3
O szczytności… 15
Doskonałość stylu polega na niemylnem iego do rzeczy przystosowaniu… 21
O stylu rozciągłym i stylu zwięzłym.
Ich korzyści i przywary… 26
Styl słaby i styl iędrny są ogólnie uważane za tez sanie co styl rozciągły i zwięzły.
Jaka przecież między niemi zachodzi różnica… 33
Styl uważany iako okrasa mowy; suchy iest ogołocony z wszelkich ozdób… 34
Styl gładki , styl czysty, i ich przymioty… 36
O styli wybornym. Zdanie Kwintyliana o zbytniey obfitości w młodzieńcach… 38
O stylu gwałtownym czyli porywczym.
Ogólne o stylu uwagi… 42
ROZDZIAŁ XIX.
O IASNOTCI STYLU I IEGO OBRĘBNOŚCI, I O SPOSOBIE UKSZTAŁCENIA GO.
Styl często ciężko od myśli rozróżnić i dla czego. Jeniusz i charakter narodów wpływa na ich styl… 45
Dwa są naczelne stylu przymioty: iasność i wdzięk… 46
Czego iasność wymaga; rozmaite względem niey przepisy i nad niemi uwagi… 49
Wynika z tych dostrzeżeń, że do pisania i mówienia obrębnie , trzeba mieć pomysły iasne, i snać dokładnie moc wyrazów, których używamy… 59
Niektóre przepisy ułatwić mogące ukształcenie stylu… 60
ROZDZIAŁ XX.
O HISTORYI.
Między składniami których postać foremna podpada krytycznemu roztrząsaniu, historya ma naywięcey związku z wymową… 69
Cele główne historyi; powinności i obowiązki historyka… 70
Jakie są działy historyi, i iak ich dopełnili różni dawni historyey, mianowicie co do iedności historycznej… 73
Odkrycie taynych sprężyn czynów, i pierwszych przyczyn zdarzeń, iest powinnością historyka… 80
Pisarze, dzisieysi góruią nad dawnemi co do świateł politycznych i zdrowey krytyki… 81
Przymioty opowiadania historycznego, malowanie charakterów; zdrowa moralność… 87
ROZDZIAŁ XXI
HISTORYCY GRECCY I RZYMSCY PIERWSZEGO RZĘDU.
Jakie byłv początki historyi; Herodot iest iey oycem u Greków; co o dziele iego myśleć należy… 93
O Tucydydesie i Xenofoncie… 96
O Liwiuszu… 99
O Sallastyuszu… 103
O Tacycie… 110
O Kurcyuszu i Cezarze… 114
O historykach co nie byli wymownemi; a naprzód między Grekami, o Polibiuszu i Dyonizym z Halikarnasu…. 116
Historycy mierni iako to: Diodor Sycyliyski , Appian , Aryan; Dyodor Kassiusz… 117
O historykach niższego Państwa, znanych pod imieniem pisarzów Historiae Augustae … 118
O skrócicielach czyli Biografach… 119
O Plutarchu i dziełach iego… 123
ROZDZIAŁ XXII.
O MOWACH I RÓŻNOŚCI SYSTEMATÓW MIĘDZY DAWNEMI I DZISIEYSZEMI HISTORYKAMI.
Jak zwyczay mów wzrost u dawnych historyków , i co o nich myśleć należy… 127
Mowy lepiey są przystosowane do dawney historyi, niżby były do dzisieyszey. Przyczyny tego… 131
Dla czego nie znayduiemy w historykach Rzymskich tego, co nam się nayistotnieyszem zdaie w dzisieyszych… 133
Mowa Kwincyusza Kapitolina, wyięta z Liwiusza… 137
Mowa Maryusza przetłómaczona z Sallustyuza… 145
Mowa Krematusa Kodra wyięta z Tacyta… 157
Mowa Scytów do Alexandra, która za naypięknieyszą i mów Kurcyusza uchodzi… 160
ROZDZIAŁ XXIII.
O HISTORYI I PAMIĘTNIKACH ZA CZASÓW DZISIEYSZYCH.
We Włoszech się naypierwey jeniusz historyczny odrodził. Wielcy historycy Włoscy… 166
Historya była częścią słabą wieku Ludwika XIV. Przyczyny tego… 168
O erudycyi historyczney i pisarzach co się nią wsławili… 170
Znakomici historycy Francuzcy. Historya kościelna Fleunega… 171
Czego wyciągamy po historykach naszych, i czemu czytanie dawnych , iest więcey pociagaiącem niż dzisieyszych… 175
Którzy z historyków dzisieyszych doprowadzili historyą do prawdziwego stopnia udoskonalenia… 179
O latopiscach pamiętnilach, i żywotach. Korzyści pism historycznych tego rodzaiu, i krótką o nich wiadomość…. 187
ROZDZIAŁ XXIV.
SKŁADY FILOZOFICZNE; BAIECZNOŚĆ, ZMYŚLANIA, POWIEŚCI, ROMANSE; PRZEKŁADANIA.
O składach filozoficznych, i niektóre względem nich przepisy… 198
O fikcyach czyli zmyślaniach , to iest powieściach, romansach, barkach, allegoryach , i im, służących przepisach…. 202
Rys wzrostu romansowego rodzaiu za czasów naszych… 204
Baieczne powieści wschodnich i zachodnich ludów. 213
Czem iest przekładanie, i stosowne do niego uwagi i przepisy… 219
ROZDZIAŁ XXV.
BAYKI I ALLEGORYE.
Dzieli się ten rodzay na historyą poetyczną baieczności, i na bayki czyli Apologi. Określenie tych dwóch rodzaiów. 231
O allegoryi w szczególności , i sławnych nią pisarzach… 283
Przykłady. Bailli o baylach i ich historyi… 237
Bayka i Allegorya zpodróiy ylnacharsysa… 238
Młody Bachus i Faun Fenelona … 240
Fortuna Danta… 242
Cześć ognia; Bailli w listach o Atlantydzie… 243
Zawiść z Monteskiusza… 245
Smierć i iey poczet, z Telemala… 246
Smierć, z męczenników Ohateaubrianda… 247
Członki i zołądeh z Liwiunza… 248
Filozof Scyta , z Auliusa Geliusa… 249
N iestałość ludu , z mowy Cycerona za Murenną… 251
Cztery wieki ludu Rzymskiego, z Florusa… 253
ROZDZIAŁ XXVI.
ROZMOWY I ICH WZORY.
Krótkie uwagi nad tym rodzaiem , i o naysławnieyszych w nim tak u dawnych iak dzisieyszych pisarzach… 255
Przykłady. Rozmowa Demokrita z Heraklitem, Fenelona… 260
Rozmowa między Burbonem i Bajardem tegoż… 264