Odkryć zarządzanie - ebook
Wydawnictwo:
Data wydania:
1 stycznia 2010
Format ebooka:
EPUB
Format
EPUB
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najpopularniejszych formatów e-booków na świecie.
Niezwykle wygodny i przyjazny czytelnikom - w przeciwieństwie do formatu
PDF umożliwia skalowanie czcionki, dzięki czemu możliwe jest dopasowanie
jej wielkości do kroju i rozmiarów ekranu. Więcej informacji znajdziesz
w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Format
MOBI
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najczęściej wybieranych formatów wśród czytelników
e-booków. Możesz go odczytać na czytniku Kindle oraz na smartfonach i
tabletach po zainstalowaniu specjalnej aplikacji. Więcej informacji
znajdziesz w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Multiformat
E-booki sprzedawane w księgarni Virtualo.pl dostępne są w opcji
multiformatu - kupujesz treść, nie format. Po dodaniu e-booka do koszyka
i dokonaniu płatności, e-book pojawi się na Twoim koncie w Mojej
Bibliotece we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego
tytułu. Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na
karcie produktu przy okładce. Uwaga: audiobooki nie są objęte opcją
multiformatu.
czytaj
na tablecie
Aby odczytywać e-booki na swoim tablecie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. Bluefire
dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na czytniku
Czytanie na e-czytniku z ekranem e-ink jest bardzo wygodne i nie męczy
wzroku. Pliki przystosowane do odczytywania na czytnikach to przede
wszystkim EPUB (ten format możesz odczytać m.in. na czytnikach
PocketBook) i MOBI (ten fromat możesz odczytać m.in. na czytnikach Kindle).
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na smartfonie
Aby odczytywać e-booki na swoim smartfonie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. iBooks dla
EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
Czytaj fragment
Pobierz fragment
Pobierz fragment w jednym z dostępnych formatów
Odkryć zarządzanie - ebook
Nie wystarczy zajmować kierowniczego stanowiska, aby być dobrym menedżerem. Właściwe zarządzanie opiera się na odpowiedniej wiedzy, umiejętnościach, kompetencjach i doświadczeniu, zdobywanych w pracy oraz podczas studiów i szkoleń. Wbrew temu, o czym przekonują nas krzykliwe tytuły książek zapełniających półki księgarskie, nie można zostać liderem w trzy dni czy też zdobyć wystarczających umiejętności negocjacyjnych trenując przez sen. Można natomiast uczyć się od najlepszych i poznać teoretyczne podstawy ich sukcesu.
Autorka przedstawia zastosowanie wybranych koncepcji zarządzania w praktyce i poszukuje w teorii zarządzania wskazówek dla menedżerów, które będą pomocne w ich codziennej pracy. Podkreślając interdyscyplinarność zarządzania, prezentuje najważniejsze teorie w powiązaniu z innymi dziedzinami nauki, np. psychologią, pedagogiką i andragogiką.
Nowatorskie ujęcie tematu, oryginalny dobór przykładów oraz żywy język sprawiają, że po książkę sięgną czytelnicy zainteresowani tematyką zarządzania, przede wszystkim menedżerowie, słuchacze studiów podyplomowych, a także studenci.
| Kategoria: | Zarządzanie i marketing |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-01-17643-3 |
| Rozmiar pliku: | 5,5 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Panu Tomaszowi Sworowskiemu,
który mnie do pisarstwa zmusił i zapewnił warunki do twórczej pracy,
Bogdanie,
która mnie w pisarstwie dopingowała,
Zuzannie,
u której odpoczywałam pomiędzy poszczególnymi etapami.
Profesorowi Grzegorzowi Kołodko,
który zainspirował mnie zdaniem:
„nie ma co pisać – a więc słowem się posługiwać –
jeżeli kogoś to nie zdenerwuje” (Wędrujący świat)
Dzięki i chwała im za to!
„Żadna szkoła nie powie nam, co świat zdziała w przyszłym roku,
ale można uzyskać wiedzę z tego,
co świat próbował zdziałać w przeszłości, ponosząc porażkę,
oraz z tego, co okazało się sukcesem”.
Henry Ford, Moje życie i dziełoWstęp
Zarządzanie jest nauką interdyscyplinarną. Oznacza to, że nie istnieje samodzielnie w oderwaniu od innych dziedzin, a wręcz przeciwnie, łączy w sobie wiedzę z nauk humanistycznych, ścisłych i przyrodniczych. Kto zatem chce uważać się za znawcę tej nauki, musi mieć duży zasób wiadomości. Kto ponadto chce zajmować się zarządzaniem zawodowo (mam na myśli profesjonalnych menedżerów – „najemników” i konsultantów), oprócz wiedzy musi posiadać umiejętności, doświadczenie i wrodzony talent. W przypadku zarządzania bowiem uczenie się „na błędach” to uczenie się kosztem strat finansowych, upadków przedsiębiorstw, dezorganizacji ludzkiej pracy, kosztem nieuzasadnionych zwolnień czy eskalacji konfliktów.
W tym miejscu należy od razu wyjaśnić, że menedżer w dzisiejszych czasach to odrębny zawód. Nie można go mylić z przedsiębiorcą, właścicielem czy specjalistą danej branży, mającym skłonności przywódcze.
Menedżer (prezes, dyrektor, kierownik) planuje, organizuje, motywuje i kontroluje, aby osiągnąć cele wytyczone przez zatrudniające go przedsiębiorstwo. Aby wykonywać wszystkie wymienione funkcje, menedżer musi nabyć niezbędną wiedzę, kompetencje i doświadczenie. Mylne założenie, że menedżerowi wystarcza tylko znajomość ludzkiej psychiki, najczęściej wynika z przekonania, że jego praca to wyłącznie motywowanie pracowników, negocjowanie, rozwiązywanie konfliktów i reprezentowanie przedsiębiorstwa. Zapomina się niestety o pozostałych zadaniach, które wymagają innych kompetencji, nie tylko z zakresu zdolności interpersonalnych, lecz także myślenia systemowego i procesowego oraz wszystkich związanych z tym metod i technik (matematycznych, statystycznych, finansowych, strategicznych itp.).
Oczywiście droga rozwoju, którą wybierze menedżer, zależy wyłącznie od niego. Jednak im większe przedsiębiorstwo, tym większa złożoność procesów i tym kompetentniejszego menedżera potrzeba. Nauka w „szkole życia” jest niezaprzeczalnie niezwykle istotna, ale niewystarczająca. Poza tym jedynie nieliczni rodzą się z wrodzonym talentem; reszta osób musi nad sobą popracować.
Ważne jest również, by nie mylić zdolności „biznesowych” ze zdolnościami „menedżerskimi”. Niektóre osoby są wręcz stworzone do budowania strategii, wyszukiwania okazji; wyczuwają niszę rynkową i mają niezwykłą zdolność do inwestowania. Osoby te mogą sobie jednak nie radzić w tzw. świecie zachowań organizacyjnych, w zarządzaniu ludźmi, procesami, logistyką itp.
Tak czy inaczej, każdy praktyk musi sięgnąć prędzej czy później do teorii i zaczerpnąć wiedzę. „Sięgać” może za pomocą książki, kursów, treningów bądź studiów. Najważniejsze jednak, by menedżer rozumiał swoją funkcję, aby nie dochodziło chociażby do takich sytuacji, jak ta opisana niżej, którą przeżyłam.
Otóż pewnego dnia zadzwoniłam do dużego sklepu meblowego z reklamacją. Od trzech tygodni nie mogłam się doczekać dostarczenia zamówionych krzeseł. Telefon odebrał mężczyzna dyżurujący prawdopodobnie w centrali telefonicznej. Ponieważ on sam nie mógł się zająć moją sprawą (ze zrozumiałych względów zadanie to nie leżało w zakresie jego obowiązków służbowych), podał mi numer telefonu do kierownika działu. Po chwili uzyskałam połączenie z owym kierownikiem, opisałam problem i uzyskałam odpowiedź, która całkowicie mnie zdezorientowała. Kierownik stwierdził bowiem, że on nie odpowiada za swoich pracowników, w ogóle zajmuje się w tej chwili czymś innym, a jeśli chcę wiedzieć, kiedy otrzymam krzesła, powinnam zadzwonić do kierowcy. Przez mój umysł przeleciała cała fala emocji. Jednak jedną z istotnych myśli, które wówczas mi się nasunęły, było pytanie: co to za kierownik? Gdzie on się uczył zawodu? Kto go uczył? I, przede wszystkim, czego on się uczył? Może błędnie założyłam, że się w ogóle uczył, ale na nieszczęście dla szkolnictwa wyższego większość kierowników w dużych sieciach handlowych szczyci się wykształceniem wyższym.
Kiedy opadły emocje, stwierdziłam, że przecież napotkany przeze mnie typ menedżera nie jest odosobnionym przypadkiem. Pracuję w biznesie od osiemnastu lat i spotkałam w moim życiu najróżniejsze modele zarządzania i rodzaje kierowników, szefów, prezesów, dyrektorów itp. Wielu z nich nie miało konkretnego wykształcenia, co nie przeszkadzało im efektywnie i bardzo rozsądnie kierować wielkimi korporacjami. Inni natomiast ukończyli znakomite studia oraz kursy, ale gubili się w realiach życia organizacyjnego czy gospodarczego.
Niestety w wielu przypadkach przyczyną niepowodzeń na polu zawodowym tych menedżerów było ślepe zaufanie czy wręcz zafascynowanie współczesnymi koncepcjami zarządzania, modelami sukcesu, wizjami rozwoju i technikami samorealizacji, które są powszechnie lansowane w literaturze, Internecie, prasie fachowej, a przede wszystkim na wszelkiego rodzaju „szamańskich treningach”. Efektem tego typu praktyk są zauroczeni sobą i swoją pozycją „menedżerowie”, którzy nie widzą konieczności zarządzania lub mylą je z rządzeniem.
Mistrzami promowania tzw. nowości w zarządzaniu są autorzy i wydawcy amerykańscy. Nie piszę tego z przekorą, ale z pewnego rodzaju zachwytem. Doprowadzili oni bowiem do perfekcji sztukę przedstawiania starych, dawno temu wymyślonych koncepcji, teorii i modeli w sposób jasny, zwięzły i obrazkowy, a następnie dystrybucji tej „nowej” wiedzy w formie poradników. Mam na myśli wszelkiego typu podręczniki do nauki zarządzania w dwa dni, przywództwa w weekend, kreatywnego myślenia w trzy godziny czy skutecznych negocjacji przez sen. Oczywiście nie należy się oburzać. Rynek rządzi się swoimi prawami i skoro znajdują się klienci na tego rodzaju produkty, są i produkty.
John Micklethwait i Adrian Wooldridge w swojej książce Szamani zarządzania opisują, ile straciły przedsiębiorstwa, które zawierzyły konsultantom i ich innowacyjnym terapiom restrukturyzacyjnym.
Przyczyn zapotrzebowania na literaturę poradnikową (skrótową, przetrawioną papkę, podaną w sposób łatwy i kolorowy) jest wiele i aby je zidentyfikować, nie trzeba przeprowadzać badań naukowych. Mechanizm popytu w tym przypadku jest analogiczny do mechanizmu, który kieruje uczniami korzystającymi z opracowań lektur i gotowych zastawów wypracowań szkolnych. Inny powód to brak czasu, menedżer potrzebuje bowiem szybkiej, prostej i zwięzłej odpowiedzi lub porady w zakresie problemu, z którym w danym czasie boryka się przedsiębiorstwo.
Z kolei menedżerowie, podobnie jak np. lekarze, nie są w stanie posiąść pełnej wiedzy ze wszystkich dziedzin związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Wielu z nich lubi jednak sięgać po literaturę biznesową. Czytając poradniki, nie zdają sobie sprawy, że wiedza, którą uznają za nowatorską, to tak naprawdę wiedza fundamentalna z poszczególnych dziedzin pokrewnych. Na przykład obecnie bardzo modna jest literatura z zakresu technik trenerskich. Na półkach księgarskich możemy znaleźć wiele poradników „skutecznego trenera biznesu”. Menedżer może z powodzeniem korzystać z tych podręczników. Jednakże inny specjalista rozpozna w nich podstawową wiedzę z zakresu pedagogiki, andragogiki i psychologii. Trudno jednak wymagać, żeby menedżer zajmował się dogłębnie wymienionymi dziedzinami nauki.
Ponieważ jednak jestem zwolenniczką tezy, że współczesne zarządzanie to nauka interdyscyplinarna, a dzisiejszy menedżer jest swego rodzaju erudytą, postanowiłam prześledzić obecnie funkcjonujące koncepcje zarządzania i odczarować ich „odkrywczość”, wskazując ich korzenie i powiązania z innymi dziedzinami nauki.
Celem tej książki jest zatem przedstawienie najbardziej popularnych i budzących powszechne zainteresowanie kierunków, nurtów i teorii zarządzania, ze wskazaniem ich solidnych podstaw merytorycznych. Poza tym głównym zamierzeniem było, na podstawie doświadczeń i obserwacji w praktyce biznesu, wyszukanie w teorii zarządzania najistotniejszych wskazówek pomocnych w bieżącej pracy współczesnego menedżera.
Realizacji obranego celu sprzyja układ książki. W rozdziale 1 przedstawiłam wszechstronnych twórców zarządzania, którzy, niejednokrotnie będąc specjalistami z innych dziedzin nauki, wzbogacali zarządzanie przez implementację praw i zasad, które odkrywali w swoich badaniach, jak np. fizykochemik Henry Louis Le Châtelier. W rozdziale tym staram się nie tyle prześledzić historię myśli zarządczej, ile wskazać sposób dochodzenia do pewnych określonych reguł przez znane postacie z dziedziny zarządzania. W ramach moich możliwości sięgałam do źródeł pierwotnych, to znaczy czerpałam informacje zawarte w dziełach wspominanych twórców. Częste cytowania obszernych fragmentów też są zamierzone. Chciałam przedstawić nawet język, którym posługiwali się poszczególni twórcy, podkreślając prostotę, trafność i zwięzłość rozważań.
Rozdział 2 to forma rozwinięcia wątku podjętego w rozdziale 1, z dodatkowym podkreśleniem roli praktyków i ich doświadczenia w rozwoju szeroko pojętego zarządzania. Opierając się na dziele Henry’ego Forda oraz filozofii grupy menedżerów Toyoty, podjęłam próbę sformułowania zasad zarządzania w przemyśle motoryzacyjnym, będących kompilacją najlepszych praktyk wypracowanych przez wymienionych przedsiębiorców, które nazwałam motomanagement. Jednocześnie wskazałam przykład przedsiębiorstwa MAN, które w praktyce implementuje przywołane zasady, a tym samym wdraża motomanagement.
Następnie przedstawiłam sytuację, w której z jednej strony teoria tworzona wyłącznie dla samej siebie lub wyłącznie dla efektu marketingowego, z drugiej zaś zbytnia interdyscyplinarność prowadzą do absurdu w zakresie głoszonych koncepcji zarządzania przez poszczególnych autorów. W rozdziale 3 w skrótowej formie zaprezentowałam pojawiające się teorie zarządzania, które określiłam jako management fiction, ponieważ stanowią bardzo dobrą rozrywkę czy źródło inspiracji, lecz nie przystają do praktyki gospodarczej.
Wychodząc z założenia, że najistotniejszym czynnikiem wpływającym na ewolucję myśli zarządczej jest obecnie globalizacja, w rozdziale 4 opisałam wpływ zjawisk socjologicznych i antropologicznych, których źródłem jest właśnie globalizacja (m.in. mobilność czy interkulturowość), na przemiany w sektorze przedsiębiorstw.
Wątek mobilności pracowników w kontekście globalnym, lokalnym i wewnętrznym przedsiębiorstwa kontynuowałam w rozdziale 5, prezentując koncepcję Andrieja Markowa, wywodzącą się z reguły stworzonej na potrzeby biologii, matematyki i fizyki.
Konsekwencją poruszenia tematu mobilności było omówienie zagadnienia doboru pracowników na podstawie diagnozy i rozwoju ich kompetencji. Jednocześnie w kontekście globalizacji i zmieniającego się otoczenia przedsiębiorstw konieczne było przedstawienie problematyki kompetencji organizacyjnych. W związku z tym w rozdziale 6 opisałam, jak zintegrowana wiedza z zakresu psychologii i informatyki pozwoliła na opracowanie i wdrożenie elektronicznego systemu ewaluacji kompetencji – Evolute.
W celu usystematyzowania przedstawionej w rozdziale 6 mozaiki kompetencji biznesowych w rozdziale 7 zaprezentowałam trzy podstawowe osobowości (role) w przedsiębiorstwach, wyraźnie kreśląc granice pomiędzy przedsiębiorcą, menedżerem a specjalistą. Wiedza teoretyczna z zakresu psychologii i socjologii oraz osobiste doświadczenia z pracy w korporacjach pozwoliły na opisanie problematyki mieszczącej się zarówno w zakresie przedsiębiorczości, jak i zachowań organizacyjnych.
Tematyka globalizacji, a także mobilności, kompetencji czy ról biznesowych nierozerwalnie łączy się z zagadnieniami rozwoju osobistego czy pracowniczego, a tym samym z problematyką szkoleń. W rozdziale 8 zwróciłam uwagę na andragogikę jako źródło wiedzy o nauczaniu ludzi dorosłych. Jednocześnie wskazałam najistotniejsze interdyscyplinarne trendy w zakresie metod i technik szkolenia.
Życzę zatem miłej lektury i mam nadzieję, że książka ta pobudzi czytelników do dalszych poszukiwań dyscyplin naukowych i doświadczeń praktycznych, które wzbogacą wspaniałą dziedzinę, jaką jest zarządzanie.
Katarzyna Czainska
Poznań, 20 lipca 2009 r.
który mnie do pisarstwa zmusił i zapewnił warunki do twórczej pracy,
Bogdanie,
która mnie w pisarstwie dopingowała,
Zuzannie,
u której odpoczywałam pomiędzy poszczególnymi etapami.
Profesorowi Grzegorzowi Kołodko,
który zainspirował mnie zdaniem:
„nie ma co pisać – a więc słowem się posługiwać –
jeżeli kogoś to nie zdenerwuje” (Wędrujący świat)
Dzięki i chwała im za to!
„Żadna szkoła nie powie nam, co świat zdziała w przyszłym roku,
ale można uzyskać wiedzę z tego,
co świat próbował zdziałać w przeszłości, ponosząc porażkę,
oraz z tego, co okazało się sukcesem”.
Henry Ford, Moje życie i dziełoWstęp
Zarządzanie jest nauką interdyscyplinarną. Oznacza to, że nie istnieje samodzielnie w oderwaniu od innych dziedzin, a wręcz przeciwnie, łączy w sobie wiedzę z nauk humanistycznych, ścisłych i przyrodniczych. Kto zatem chce uważać się za znawcę tej nauki, musi mieć duży zasób wiadomości. Kto ponadto chce zajmować się zarządzaniem zawodowo (mam na myśli profesjonalnych menedżerów – „najemników” i konsultantów), oprócz wiedzy musi posiadać umiejętności, doświadczenie i wrodzony talent. W przypadku zarządzania bowiem uczenie się „na błędach” to uczenie się kosztem strat finansowych, upadków przedsiębiorstw, dezorganizacji ludzkiej pracy, kosztem nieuzasadnionych zwolnień czy eskalacji konfliktów.
W tym miejscu należy od razu wyjaśnić, że menedżer w dzisiejszych czasach to odrębny zawód. Nie można go mylić z przedsiębiorcą, właścicielem czy specjalistą danej branży, mającym skłonności przywódcze.
Menedżer (prezes, dyrektor, kierownik) planuje, organizuje, motywuje i kontroluje, aby osiągnąć cele wytyczone przez zatrudniające go przedsiębiorstwo. Aby wykonywać wszystkie wymienione funkcje, menedżer musi nabyć niezbędną wiedzę, kompetencje i doświadczenie. Mylne założenie, że menedżerowi wystarcza tylko znajomość ludzkiej psychiki, najczęściej wynika z przekonania, że jego praca to wyłącznie motywowanie pracowników, negocjowanie, rozwiązywanie konfliktów i reprezentowanie przedsiębiorstwa. Zapomina się niestety o pozostałych zadaniach, które wymagają innych kompetencji, nie tylko z zakresu zdolności interpersonalnych, lecz także myślenia systemowego i procesowego oraz wszystkich związanych z tym metod i technik (matematycznych, statystycznych, finansowych, strategicznych itp.).
Oczywiście droga rozwoju, którą wybierze menedżer, zależy wyłącznie od niego. Jednak im większe przedsiębiorstwo, tym większa złożoność procesów i tym kompetentniejszego menedżera potrzeba. Nauka w „szkole życia” jest niezaprzeczalnie niezwykle istotna, ale niewystarczająca. Poza tym jedynie nieliczni rodzą się z wrodzonym talentem; reszta osób musi nad sobą popracować.
Ważne jest również, by nie mylić zdolności „biznesowych” ze zdolnościami „menedżerskimi”. Niektóre osoby są wręcz stworzone do budowania strategii, wyszukiwania okazji; wyczuwają niszę rynkową i mają niezwykłą zdolność do inwestowania. Osoby te mogą sobie jednak nie radzić w tzw. świecie zachowań organizacyjnych, w zarządzaniu ludźmi, procesami, logistyką itp.
Tak czy inaczej, każdy praktyk musi sięgnąć prędzej czy później do teorii i zaczerpnąć wiedzę. „Sięgać” może za pomocą książki, kursów, treningów bądź studiów. Najważniejsze jednak, by menedżer rozumiał swoją funkcję, aby nie dochodziło chociażby do takich sytuacji, jak ta opisana niżej, którą przeżyłam.
Otóż pewnego dnia zadzwoniłam do dużego sklepu meblowego z reklamacją. Od trzech tygodni nie mogłam się doczekać dostarczenia zamówionych krzeseł. Telefon odebrał mężczyzna dyżurujący prawdopodobnie w centrali telefonicznej. Ponieważ on sam nie mógł się zająć moją sprawą (ze zrozumiałych względów zadanie to nie leżało w zakresie jego obowiązków służbowych), podał mi numer telefonu do kierownika działu. Po chwili uzyskałam połączenie z owym kierownikiem, opisałam problem i uzyskałam odpowiedź, która całkowicie mnie zdezorientowała. Kierownik stwierdził bowiem, że on nie odpowiada za swoich pracowników, w ogóle zajmuje się w tej chwili czymś innym, a jeśli chcę wiedzieć, kiedy otrzymam krzesła, powinnam zadzwonić do kierowcy. Przez mój umysł przeleciała cała fala emocji. Jednak jedną z istotnych myśli, które wówczas mi się nasunęły, było pytanie: co to za kierownik? Gdzie on się uczył zawodu? Kto go uczył? I, przede wszystkim, czego on się uczył? Może błędnie założyłam, że się w ogóle uczył, ale na nieszczęście dla szkolnictwa wyższego większość kierowników w dużych sieciach handlowych szczyci się wykształceniem wyższym.
Kiedy opadły emocje, stwierdziłam, że przecież napotkany przeze mnie typ menedżera nie jest odosobnionym przypadkiem. Pracuję w biznesie od osiemnastu lat i spotkałam w moim życiu najróżniejsze modele zarządzania i rodzaje kierowników, szefów, prezesów, dyrektorów itp. Wielu z nich nie miało konkretnego wykształcenia, co nie przeszkadzało im efektywnie i bardzo rozsądnie kierować wielkimi korporacjami. Inni natomiast ukończyli znakomite studia oraz kursy, ale gubili się w realiach życia organizacyjnego czy gospodarczego.
Niestety w wielu przypadkach przyczyną niepowodzeń na polu zawodowym tych menedżerów było ślepe zaufanie czy wręcz zafascynowanie współczesnymi koncepcjami zarządzania, modelami sukcesu, wizjami rozwoju i technikami samorealizacji, które są powszechnie lansowane w literaturze, Internecie, prasie fachowej, a przede wszystkim na wszelkiego rodzaju „szamańskich treningach”. Efektem tego typu praktyk są zauroczeni sobą i swoją pozycją „menedżerowie”, którzy nie widzą konieczności zarządzania lub mylą je z rządzeniem.
Mistrzami promowania tzw. nowości w zarządzaniu są autorzy i wydawcy amerykańscy. Nie piszę tego z przekorą, ale z pewnego rodzaju zachwytem. Doprowadzili oni bowiem do perfekcji sztukę przedstawiania starych, dawno temu wymyślonych koncepcji, teorii i modeli w sposób jasny, zwięzły i obrazkowy, a następnie dystrybucji tej „nowej” wiedzy w formie poradników. Mam na myśli wszelkiego typu podręczniki do nauki zarządzania w dwa dni, przywództwa w weekend, kreatywnego myślenia w trzy godziny czy skutecznych negocjacji przez sen. Oczywiście nie należy się oburzać. Rynek rządzi się swoimi prawami i skoro znajdują się klienci na tego rodzaju produkty, są i produkty.
John Micklethwait i Adrian Wooldridge w swojej książce Szamani zarządzania opisują, ile straciły przedsiębiorstwa, które zawierzyły konsultantom i ich innowacyjnym terapiom restrukturyzacyjnym.
Przyczyn zapotrzebowania na literaturę poradnikową (skrótową, przetrawioną papkę, podaną w sposób łatwy i kolorowy) jest wiele i aby je zidentyfikować, nie trzeba przeprowadzać badań naukowych. Mechanizm popytu w tym przypadku jest analogiczny do mechanizmu, który kieruje uczniami korzystającymi z opracowań lektur i gotowych zastawów wypracowań szkolnych. Inny powód to brak czasu, menedżer potrzebuje bowiem szybkiej, prostej i zwięzłej odpowiedzi lub porady w zakresie problemu, z którym w danym czasie boryka się przedsiębiorstwo.
Z kolei menedżerowie, podobnie jak np. lekarze, nie są w stanie posiąść pełnej wiedzy ze wszystkich dziedzin związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Wielu z nich lubi jednak sięgać po literaturę biznesową. Czytając poradniki, nie zdają sobie sprawy, że wiedza, którą uznają za nowatorską, to tak naprawdę wiedza fundamentalna z poszczególnych dziedzin pokrewnych. Na przykład obecnie bardzo modna jest literatura z zakresu technik trenerskich. Na półkach księgarskich możemy znaleźć wiele poradników „skutecznego trenera biznesu”. Menedżer może z powodzeniem korzystać z tych podręczników. Jednakże inny specjalista rozpozna w nich podstawową wiedzę z zakresu pedagogiki, andragogiki i psychologii. Trudno jednak wymagać, żeby menedżer zajmował się dogłębnie wymienionymi dziedzinami nauki.
Ponieważ jednak jestem zwolenniczką tezy, że współczesne zarządzanie to nauka interdyscyplinarna, a dzisiejszy menedżer jest swego rodzaju erudytą, postanowiłam prześledzić obecnie funkcjonujące koncepcje zarządzania i odczarować ich „odkrywczość”, wskazując ich korzenie i powiązania z innymi dziedzinami nauki.
Celem tej książki jest zatem przedstawienie najbardziej popularnych i budzących powszechne zainteresowanie kierunków, nurtów i teorii zarządzania, ze wskazaniem ich solidnych podstaw merytorycznych. Poza tym głównym zamierzeniem było, na podstawie doświadczeń i obserwacji w praktyce biznesu, wyszukanie w teorii zarządzania najistotniejszych wskazówek pomocnych w bieżącej pracy współczesnego menedżera.
Realizacji obranego celu sprzyja układ książki. W rozdziale 1 przedstawiłam wszechstronnych twórców zarządzania, którzy, niejednokrotnie będąc specjalistami z innych dziedzin nauki, wzbogacali zarządzanie przez implementację praw i zasad, które odkrywali w swoich badaniach, jak np. fizykochemik Henry Louis Le Châtelier. W rozdziale tym staram się nie tyle prześledzić historię myśli zarządczej, ile wskazać sposób dochodzenia do pewnych określonych reguł przez znane postacie z dziedziny zarządzania. W ramach moich możliwości sięgałam do źródeł pierwotnych, to znaczy czerpałam informacje zawarte w dziełach wspominanych twórców. Częste cytowania obszernych fragmentów też są zamierzone. Chciałam przedstawić nawet język, którym posługiwali się poszczególni twórcy, podkreślając prostotę, trafność i zwięzłość rozważań.
Rozdział 2 to forma rozwinięcia wątku podjętego w rozdziale 1, z dodatkowym podkreśleniem roli praktyków i ich doświadczenia w rozwoju szeroko pojętego zarządzania. Opierając się na dziele Henry’ego Forda oraz filozofii grupy menedżerów Toyoty, podjęłam próbę sformułowania zasad zarządzania w przemyśle motoryzacyjnym, będących kompilacją najlepszych praktyk wypracowanych przez wymienionych przedsiębiorców, które nazwałam motomanagement. Jednocześnie wskazałam przykład przedsiębiorstwa MAN, które w praktyce implementuje przywołane zasady, a tym samym wdraża motomanagement.
Następnie przedstawiłam sytuację, w której z jednej strony teoria tworzona wyłącznie dla samej siebie lub wyłącznie dla efektu marketingowego, z drugiej zaś zbytnia interdyscyplinarność prowadzą do absurdu w zakresie głoszonych koncepcji zarządzania przez poszczególnych autorów. W rozdziale 3 w skrótowej formie zaprezentowałam pojawiające się teorie zarządzania, które określiłam jako management fiction, ponieważ stanowią bardzo dobrą rozrywkę czy źródło inspiracji, lecz nie przystają do praktyki gospodarczej.
Wychodząc z założenia, że najistotniejszym czynnikiem wpływającym na ewolucję myśli zarządczej jest obecnie globalizacja, w rozdziale 4 opisałam wpływ zjawisk socjologicznych i antropologicznych, których źródłem jest właśnie globalizacja (m.in. mobilność czy interkulturowość), na przemiany w sektorze przedsiębiorstw.
Wątek mobilności pracowników w kontekście globalnym, lokalnym i wewnętrznym przedsiębiorstwa kontynuowałam w rozdziale 5, prezentując koncepcję Andrieja Markowa, wywodzącą się z reguły stworzonej na potrzeby biologii, matematyki i fizyki.
Konsekwencją poruszenia tematu mobilności było omówienie zagadnienia doboru pracowników na podstawie diagnozy i rozwoju ich kompetencji. Jednocześnie w kontekście globalizacji i zmieniającego się otoczenia przedsiębiorstw konieczne było przedstawienie problematyki kompetencji organizacyjnych. W związku z tym w rozdziale 6 opisałam, jak zintegrowana wiedza z zakresu psychologii i informatyki pozwoliła na opracowanie i wdrożenie elektronicznego systemu ewaluacji kompetencji – Evolute.
W celu usystematyzowania przedstawionej w rozdziale 6 mozaiki kompetencji biznesowych w rozdziale 7 zaprezentowałam trzy podstawowe osobowości (role) w przedsiębiorstwach, wyraźnie kreśląc granice pomiędzy przedsiębiorcą, menedżerem a specjalistą. Wiedza teoretyczna z zakresu psychologii i socjologii oraz osobiste doświadczenia z pracy w korporacjach pozwoliły na opisanie problematyki mieszczącej się zarówno w zakresie przedsiębiorczości, jak i zachowań organizacyjnych.
Tematyka globalizacji, a także mobilności, kompetencji czy ról biznesowych nierozerwalnie łączy się z zagadnieniami rozwoju osobistego czy pracowniczego, a tym samym z problematyką szkoleń. W rozdziale 8 zwróciłam uwagę na andragogikę jako źródło wiedzy o nauczaniu ludzi dorosłych. Jednocześnie wskazałam najistotniejsze interdyscyplinarne trendy w zakresie metod i technik szkolenia.
Życzę zatem miłej lektury i mam nadzieję, że książka ta pobudzi czytelników do dalszych poszukiwań dyscyplin naukowych i doświadczeń praktycznych, które wzbogacą wspaniałą dziedzinę, jaką jest zarządzanie.
Katarzyna Czainska
Poznań, 20 lipca 2009 r.
więcej..
