POCHP w codziennej praktyce klinicznej - ebook
Wydawnictwo:
Data wydania:
10 października 2018
Format ebooka:
EPUB
Format
EPUB
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najpopularniejszych formatów e-booków na świecie.
Niezwykle wygodny i przyjazny czytelnikom - w przeciwieństwie do formatu
PDF umożliwia skalowanie czcionki, dzięki czemu możliwe jest dopasowanie
jej wielkości do kroju i rozmiarów ekranu. Więcej informacji znajdziesz
w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Format
MOBI
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najczęściej wybieranych formatów wśród czytelników
e-booków. Możesz go odczytać na czytniku Kindle oraz na smartfonach i
tabletach po zainstalowaniu specjalnej aplikacji. Więcej informacji
znajdziesz w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Multiformat
E-booki sprzedawane w księgarni Virtualo.pl dostępne są w opcji
multiformatu - kupujesz treść, nie format. Po dodaniu e-booka do koszyka
i dokonaniu płatności, e-book pojawi się na Twoim koncie w Mojej
Bibliotece we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego
tytułu. Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na
karcie produktu przy okładce. Uwaga: audiobooki nie są objęte opcją
multiformatu.
czytaj
na tablecie
Aby odczytywać e-booki na swoim tablecie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. Bluefire
dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na czytniku
Czytanie na e-czytniku z ekranem e-ink jest bardzo wygodne i nie męczy
wzroku. Pliki przystosowane do odczytywania na czytnikach to przede
wszystkim EPUB (ten format możesz odczytać m.in. na czytnikach
PocketBook) i MOBI (ten fromat możesz odczytać m.in. na czytnikach Kindle).
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na smartfonie
Aby odczytywać e-booki na swoim smartfonie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. iBooks dla
EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
Czytaj fragment
Pobierz fragment
Pobierz fragment w jednym z dostępnych formatów
POCHP w codziennej praktyce klinicznej - ebook
Opisana w książce choroba - Przewlekła obturacyjna choroba płuc - stanowi istotny problem nie tylko dla chorych i lekarzy, ale także dla całego systemu opieki zdrowotnej. Wynika to z faktu jej bardzo dużego rozpowszechnienia oraz poważnych konsekwencji dla chorych (ciężkie powikłania i wysoka śmiertelność). Na szczególne wyróżnienie zasługuje sposób ujęcia tematu. Zastosowana formuła pytań i odpowiedzi obejmuje cały rozległy obszar wiedzy dotyczącej POChP. Autorom udało się w sposób przejrzysty i przystępny przedstawić tak trudny temat. Lekarze znajdą w publikacji odpowiedzi na niemal wszystkie pytania, które mogą się nasuwać w związku ze sprawowaniem opieki medycznej nad pacjentami z POChP.
| Kategoria: | Popularnonaukowe |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 9788365471468 |
| Rozmiar pliku: | 2,9 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Szanowni Państwo,
Koleżanki i Koledzy,
przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) wysunęła się ostatnio na trzecie miejsce wśród najczęstszych przyczyn zgonów na świecie. Rozpowszechnienie tej choroby jest tak duże, że każdy lekarz bez wątpienia zetknie się w swojej praktyce zawodowej z chorym na POChP. Dlatego też niniejszy podręcznik został przygotowany z myślą o lekarzach różnych specjalności. W sposób szczególny przeznaczony jest jednak dla lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, na których spoczywa główna odpowiedzialność za wczesne ustalenie rozpoznania i rozpoczęcie leczenia.
Autorzy podręcznika starali się w prosty i przejrzysty sposób odpowiedzieć na najważniejsze pytania dotyczące różnych aspektów choroby i jej leczenia. Wśród nich należy podkreślić: znaczenie wczesnego rozpoznawania POChP i rolę badania spirometrycznego, konieczność rozpoczęcia leczenia choroby na jej wczesnym etapie, kompleksowy charakter leczenia (postępowanie farmakologiczne oraz niefarmakologiczne), znaczenie edukacji pacjenta w procesie odzwyczajania od palenia tytoniu oraz prawidłowej inhalacji leków wziewnych, a także sposób odpowiedniego prowadzenia dokumentacji medycznej, zapewniający właściwy poziom refundacji stosowanych leków.
Sądzimy, że przyjęta formuła pytanie-odpowiedź ułatwi praktyczne wykorzystanie informacji zawartych w publikacji, a tym samym przyczyni się do poprawy jakości opieki nad chorymi na POChP. Mając nadzieję na przychylne przyjęcie podręcznika przez środowisko lekarskie, będziemy wdzięczni za uwagi i komentarze, które mogłyby się przyczynić do dalszego podnoszenia jego jakości.
dr n. med. Katarzyna Górska
lek. Piotr Jankowski
prof. dr hab. n. med. Rafał KrenkeSTOSOWANE SKRÓTY
ACE-I – inhibitory enzymu konwertującego angiotensynę (ang. angiotensin-converting-enzyme inhibitors)
ACO – współwystępowanie astmy i POChP (ang. asthma and COPD overlap)
ACOS – zespół nakładania astmy i POChP (ang. asthma and COPD overlap syndrome)
ATS – Amerykańskie Towarzystwo Chorób Klatki Piersiowej (ang. American Thoracic Society)
BEV – objętość wstecznie ekstrapolowana (ang. back extrapolated volume)
BiPAP – podwójne ciśnienie w drogach oddechowych (ang. bilevel positive airway pressure)
BMI – wskaźnik masy ciała (ang. body mass index)
CAT – test oceny POChP (ang. COPD assessment test)
ChNS – choroba niedokrwienna serca
CPAP – dodatnie ciśnienie w drogach oddechowych (ang. continuous positive airway pressure)
CRP – białko C-reaktywne (ang. C-reactive protein)
DLCO – zdolność dyfuzyjna płuc dla tlenku węgla (ang. diffusing capacity of the lung for carbon monoxide)
DLT – domowe leczenie tlenem
DPI – inhalator proszkowy (ang. dry powder inhaler)
EKG – elektrokardiografia
EMG – elektromiografia
ELVR – endoskopowe zmniejszenie objętości płuc (ang. endoscopic lung volume reduction)
ERS – Europejskie Towarzystwo Chorób Płuc (ang. European Respiratory Society)
FEV1 – natężona objętość wydechowa pierwszosekundowa (ang. forced expiratory volume in one second)
FET – czas trwania natężonego wydechu (ang. forced expiratory time)
FVC – natężona pojemność życiowa (ang. forced vital capacity)
FEV1/FVC – wskaźnik pseudo-Tiffeneau
GERD – choroba refluksowa przełyku (ang. gastroesophageal reflux disease)
GOLD – Światowa Inicjatywa Zwalczania Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc (ang. Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease)
Ht – hematokryt
ICD-10 – Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób ICD-10
IPF – idiopatyczne włóknienie płuc (ang. idiopathic pulmonary fibrosis)
IQOS – dosł. „rzucam tradycyjne palenie” (ang. I quit ordinary smoking); urządzenie podgrzewające tytoń, podczas jego użytkowania nie dochodzi do procesu spalania (ang. heat-not-burn system)
KT – koncentrator tlenu
LABA – długo działający β2-mimetyk (ang. long-acting β2-agonist)
LAMA – długo działający antagonista receptora muskarynowego (ang. long-acting muscarinic antagonist)
LVRS – operacyjne zmniejszenie objętości płuc (ang. lung volume reduction surgery)
mMRC – skala nasilenia duszności (ang. modified British Medical Research Council dyspnea scale)
6MWT – test 6-minutowego chodu (ang. 6-Minute Walk Test)
NFZ – Narodowy Fundusz Zdrowia
NPOA – Narodowy Program Ochrony Antybiotyków
NO – niewydolność oddechowa
NS – niewydolność serca
NT-proBNP – N-końcowy propeptyd natriuretyczny typu B (ang. N-terminal pro B-type natriuretic peptide)
NWM – nieinwazyjna wentylacja mechaniczna
OBS – obturacyjny bezdech senny
OIT – oddział intensywnej terapii
OZW – ostry zespół wieńcowy
PAD – choroba tętnic obwodowych (ang. peripheral artery disease)
PaO2 – ciśnienie parcjalne tlenu
PaCO2 – ciśnienie parcjalne dwutlenku węgla
PEF – szczytowy przepływ wydechowy (ang. peak expiratory flow)
post-FEV1 – natężona objętość wydechowa pierwszosekundowa po podaniu leku rozszerzającego oskrzela
pMDI – inhalator ciśnieniowy (ang. pressurised metered dose inhaler)
PNDS – zespół przewlekłego spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła (ang. post nasal drip syndrome)
POZ – podstawowa opieka zdrowotna
POChP – przewlekła obturacyjna choroba płuc
PTChP – Polskie Towarzystwo Chorób Płuc
PZO – przewlekłe zapalenie oskrzeli
RSD – resztowe odchylenie standardowe
RTG – radiogram
RV – objętość zalegająca (ang. residual volume)
RZS – reumatoidalne zapalenie stawów
SABA – krótko działający β2-mimetyk (ang. short-acting β2-agonist)
SAMA – krótko działający antagonista receptora muskarynowego (ang. short-acting muscarinic antagonist)
sGKS – glikokortykosteroid systemowy
SMI – inhalator miękkiej mgły (ang. soft mist inhaler)
TLC – całkowita pojemność płuc (ang. total lung capacity)
TK – tomografia komputerowa
TKWR – tomografia komputerowa wysokiej rozdzielczości
TPEF – czas do osiągnięcia szczytowego przepływu wydechowego (ang. time to peak expiratory flow)
wGKS – wziewny glikokortykosteroid
WHO – Światowa Organizacja Zdrowia (ang. World Health Organization)1 Cztery głoski – czym właściwie jest POChP?
Chociaż przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) stanowi jedną z najczęstszych przyczyn zgonów na całym świecie, wiedza o niej, zarówno wśród lekarzy, jak i wśród pacjentów, jest nadal niedostateczna. Badania wykazały, że tylko kilka procent Polaków potrafi poprawnie rozszyfrować literowy skrót choroby. Niska świadomość społeczna istoty i zagrożeń związanych z POChP oraz błędne podejście lekarzy do niej przyczyniają się do późnego jej rozpoznania.
Zgodnie z definicją Światowej Inicjatywy Zwalczania Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc (GOLD) POChP jest chorobą często występującą, której jednak – co ważne – można zapobiegać oraz którą można skutecznie leczyć. Charakteryzują ją utrzymujące się objawy ze strony układu oddechowego oraz trwałe (nieodwracalne) i zwykle postępujące ograniczenie przepływu powietrza przez drogi oddechowe. U podłoża choroby leży nieprawidłowa przewlekła odpowiedź zapalna dróg oddechowych oraz płuc na szkodliwe cząstki i gazy. Na jej obraz składają się przewlekłe zapalenie oskrzeli (PZO) i rozedma płuc, które mogą występować osobno, ale najczęściej współistnieją ze sobą. Obecność cech PZO i/lub rozedmy determinuje objawy i kliniczny przebieg POChP, a także odpowiedź na leczenie.
Definicja POChP dobrze oddaje fakt, że choć choroba jest nieodwracalna, można jej zapobiegać przez usunięcie czynników ją wywołujących: ekspozycji na dym tytoniowy oraz zanieczyszczenia występujące w środowisku pracy, a także szkodliwe pyły i gazy obecne w środowisku domowym i powietrzu atmosferycznym. Szczególnie ważne jest wykorzystanie spirometrii w celu odpowiednio wczesnego rozpoznania choroby. Nieprawidłowy wynik tego badania może zmotywować chorego do zaprzestania palenia tytoniu (jest to działanie, które w największym stopniu spowalnia przebieg choroby) oraz podjęcia odpowiedniego leczenia.Piśmiennictwo:
1. 1. Alshabanat A., Zafari Z., Albanyan O. et al.: Asthma and COPD Overlap Syndrome (ACOS): A Systematic Review and Meta Analysis. PLOS ONE 2015; 10: e0136065.
2. 2. Antczak A. (red.): POChP w przypadkach klinicznych. PZWL, Warszawa 2018.
3. 3. Bafadhel M., McKenna S., Terry S. et al.: Acute exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease: identification of biologic clusters and their biomarkers. Am. J. Respir. Crit. Care Med. 2011; 184(6): 662-671.
4. 4. Bekki K., Inaba Y., Uchiyama S., Kunugita N.: Comparison of Chemicals in Mainstream Smoke in Heat-not-burn Tobacco and Combustion Cigarettes. J. UOEH 2017; 39(3): 201-207.
5. 5. Chorostowska-Wynimko J., Górecka D., Śliwiński P., Roszkowski-Śliz K.: „EUROPEAN COPD AUDIT” w Polsce – jak leczymy chorych z zaostrzeniem POCHP? Pneumonol. Alergol. Pol. 2012; 80: 493-497.
6. 6. Dal Negro R.W., Wedzicha J.A., Iversen M. et al.: Effect of erdosteine on the rate and duration of COPD exacerbations: the RESTORE study. Eur. Respir. J. 2017; 50: 1700711.
7. 7. Diagnosis of Diseases of Chronic Airflow limitation: Asthma, COPD and Asthma-COPD Overlap Syndrome (ACOS) 2015 .
8. 8. Faber K., Górska K., Krenke R.: 76-letnia kobieta z zaostrzeniem przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Med. Prakt. 2018; 1: 1-9.
9. 9. Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (GOLD): Global Strategy for the Diagnosis, Management, and Prevention of COPD 2018 .
10. 10. Głuszek J.: Niedokrwienie serca i nadciśnienie tętnicze u chorych na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc i obturacyjny bezdech senny. Pneumonol. Alergol. Pol. 2013; 81: 567-574.
11. 11. Goto D., Torres G., Seguro A. et al.: Furosemide impairs nasal mucociliary clearance in humans. Respir. Physiol. Neurobiol. 2010; 170(3): 246-252.
12. 12. Górska K.: Miejsce terapii trójlekowej u chorych na POChP w świetle badań klinicznych. Terapia 2018; 2(361): 19-24.
13. 13. Górska K., Chazan R.: Zastosowanie wziewnych glikokortykosteroidów u chorych na POChP. Terapia 2015; 4(320): 66-70.
14. 14. Górska K., Urbankowski T., Mierzejewski M. et al.: Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) w pytaniach i odpowiedziach – poradnik dla chorego. ITEM Publishing, Warszawa 2017.
15. 15. Hryniewicz W., Albrecht P., Radzikowski A. (red.): Rekomendacje postępowania w pozaszpitalnych zakażeniach układu oddechowego 2016. Narodowy Program Ochrony Antybiotyków, Warszawa 2016.
16. 16. Jassem E., Batura-Gabryel H., Cofta S. et al.: Zalecenia Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc dotyczące opieki paliatywnej w przewlekłych chorobach płuc. Pneumonol. Alergol. Pol. 2012; 80(1): 41-46.
17. 17. Miravitlles M., Soler-Cataluna J.J., Calle M. et al.: Spanish COPD Guidelines (GesEPOC) 2017 Pharmacological Treatment of Stable Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Arch. Bronconeumol. 2017; 53(6): 324-335.
18. 18. Nagy L.: Are there cardiovascular adverse effects of inhaled anticholinergics? Orv. Hetil. 2015; 156(31): 1246-1252.
19. 19. Papi A., Rabe K.F., Rigau D. et al.: Management of COPD exacerbations: a European Respiratory Society/American Thoracic Society guideline. Eur. Respir. J. 2017; 49: 1600791.
20. 20. Pietrzak J., Sinkiewicz W., Świątkiewicz I.: Niewydolność serca współistniejąca przewlekła obturacyjna choroba płuc – problemy diagnostyczne i terapeutyczne. Folia Cardiologica Excerpta 2011; 6(1): 28-35.
21. 21. Przewlekła niewydolność oddychania, Stanowisko Komisji Chorób Układu Oddechowego Komitetu Patofizjologii Klinicznej Polskiej Akademii Nauk 2011.
22. 22. Śliwinski P., Górecka D., Jassem E., Pierzchała W.: Zalecenia Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc dotyczące rozpoznawania i leczenia przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Pneumonol. Alergol. Pol. 2014; 82(3): 227-263.
23. 23. Tantucci C., Modina D.: Lung function decline in COPD. Int. J. Chron. Obstruct. Pulmon. Dis. 2012; 7: 95-99.
24. 24. Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Dz.U. z 2004 r. nr 92.
25. 25. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc dotyczące wykonywania badań spirometrycznych. Pneumonol. Alergol. Pol. 2006; 74(supl. 1).
26. 26. Zbozinkova Z., Barczyk A., Tkacova R. et al.: POPE study: rationale and methodology of a study to phenotype patients with COPD in Central and Eastern Europe. Int. J. Chron. Obstruct. Pulmon. Dis. 2016; 11: 611-622.
Koleżanki i Koledzy,
przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) wysunęła się ostatnio na trzecie miejsce wśród najczęstszych przyczyn zgonów na świecie. Rozpowszechnienie tej choroby jest tak duże, że każdy lekarz bez wątpienia zetknie się w swojej praktyce zawodowej z chorym na POChP. Dlatego też niniejszy podręcznik został przygotowany z myślą o lekarzach różnych specjalności. W sposób szczególny przeznaczony jest jednak dla lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, na których spoczywa główna odpowiedzialność za wczesne ustalenie rozpoznania i rozpoczęcie leczenia.
Autorzy podręcznika starali się w prosty i przejrzysty sposób odpowiedzieć na najważniejsze pytania dotyczące różnych aspektów choroby i jej leczenia. Wśród nich należy podkreślić: znaczenie wczesnego rozpoznawania POChP i rolę badania spirometrycznego, konieczność rozpoczęcia leczenia choroby na jej wczesnym etapie, kompleksowy charakter leczenia (postępowanie farmakologiczne oraz niefarmakologiczne), znaczenie edukacji pacjenta w procesie odzwyczajania od palenia tytoniu oraz prawidłowej inhalacji leków wziewnych, a także sposób odpowiedniego prowadzenia dokumentacji medycznej, zapewniający właściwy poziom refundacji stosowanych leków.
Sądzimy, że przyjęta formuła pytanie-odpowiedź ułatwi praktyczne wykorzystanie informacji zawartych w publikacji, a tym samym przyczyni się do poprawy jakości opieki nad chorymi na POChP. Mając nadzieję na przychylne przyjęcie podręcznika przez środowisko lekarskie, będziemy wdzięczni za uwagi i komentarze, które mogłyby się przyczynić do dalszego podnoszenia jego jakości.
dr n. med. Katarzyna Górska
lek. Piotr Jankowski
prof. dr hab. n. med. Rafał KrenkeSTOSOWANE SKRÓTY
ACE-I – inhibitory enzymu konwertującego angiotensynę (ang. angiotensin-converting-enzyme inhibitors)
ACO – współwystępowanie astmy i POChP (ang. asthma and COPD overlap)
ACOS – zespół nakładania astmy i POChP (ang. asthma and COPD overlap syndrome)
ATS – Amerykańskie Towarzystwo Chorób Klatki Piersiowej (ang. American Thoracic Society)
BEV – objętość wstecznie ekstrapolowana (ang. back extrapolated volume)
BiPAP – podwójne ciśnienie w drogach oddechowych (ang. bilevel positive airway pressure)
BMI – wskaźnik masy ciała (ang. body mass index)
CAT – test oceny POChP (ang. COPD assessment test)
ChNS – choroba niedokrwienna serca
CPAP – dodatnie ciśnienie w drogach oddechowych (ang. continuous positive airway pressure)
CRP – białko C-reaktywne (ang. C-reactive protein)
DLCO – zdolność dyfuzyjna płuc dla tlenku węgla (ang. diffusing capacity of the lung for carbon monoxide)
DLT – domowe leczenie tlenem
DPI – inhalator proszkowy (ang. dry powder inhaler)
EKG – elektrokardiografia
EMG – elektromiografia
ELVR – endoskopowe zmniejszenie objętości płuc (ang. endoscopic lung volume reduction)
ERS – Europejskie Towarzystwo Chorób Płuc (ang. European Respiratory Society)
FEV1 – natężona objętość wydechowa pierwszosekundowa (ang. forced expiratory volume in one second)
FET – czas trwania natężonego wydechu (ang. forced expiratory time)
FVC – natężona pojemność życiowa (ang. forced vital capacity)
FEV1/FVC – wskaźnik pseudo-Tiffeneau
GERD – choroba refluksowa przełyku (ang. gastroesophageal reflux disease)
GOLD – Światowa Inicjatywa Zwalczania Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc (ang. Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease)
Ht – hematokryt
ICD-10 – Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób ICD-10
IPF – idiopatyczne włóknienie płuc (ang. idiopathic pulmonary fibrosis)
IQOS – dosł. „rzucam tradycyjne palenie” (ang. I quit ordinary smoking); urządzenie podgrzewające tytoń, podczas jego użytkowania nie dochodzi do procesu spalania (ang. heat-not-burn system)
KT – koncentrator tlenu
LABA – długo działający β2-mimetyk (ang. long-acting β2-agonist)
LAMA – długo działający antagonista receptora muskarynowego (ang. long-acting muscarinic antagonist)
LVRS – operacyjne zmniejszenie objętości płuc (ang. lung volume reduction surgery)
mMRC – skala nasilenia duszności (ang. modified British Medical Research Council dyspnea scale)
6MWT – test 6-minutowego chodu (ang. 6-Minute Walk Test)
NFZ – Narodowy Fundusz Zdrowia
NPOA – Narodowy Program Ochrony Antybiotyków
NO – niewydolność oddechowa
NS – niewydolność serca
NT-proBNP – N-końcowy propeptyd natriuretyczny typu B (ang. N-terminal pro B-type natriuretic peptide)
NWM – nieinwazyjna wentylacja mechaniczna
OBS – obturacyjny bezdech senny
OIT – oddział intensywnej terapii
OZW – ostry zespół wieńcowy
PAD – choroba tętnic obwodowych (ang. peripheral artery disease)
PaO2 – ciśnienie parcjalne tlenu
PaCO2 – ciśnienie parcjalne dwutlenku węgla
PEF – szczytowy przepływ wydechowy (ang. peak expiratory flow)
post-FEV1 – natężona objętość wydechowa pierwszosekundowa po podaniu leku rozszerzającego oskrzela
pMDI – inhalator ciśnieniowy (ang. pressurised metered dose inhaler)
PNDS – zespół przewlekłego spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła (ang. post nasal drip syndrome)
POZ – podstawowa opieka zdrowotna
POChP – przewlekła obturacyjna choroba płuc
PTChP – Polskie Towarzystwo Chorób Płuc
PZO – przewlekłe zapalenie oskrzeli
RSD – resztowe odchylenie standardowe
RTG – radiogram
RV – objętość zalegająca (ang. residual volume)
RZS – reumatoidalne zapalenie stawów
SABA – krótko działający β2-mimetyk (ang. short-acting β2-agonist)
SAMA – krótko działający antagonista receptora muskarynowego (ang. short-acting muscarinic antagonist)
sGKS – glikokortykosteroid systemowy
SMI – inhalator miękkiej mgły (ang. soft mist inhaler)
TLC – całkowita pojemność płuc (ang. total lung capacity)
TK – tomografia komputerowa
TKWR – tomografia komputerowa wysokiej rozdzielczości
TPEF – czas do osiągnięcia szczytowego przepływu wydechowego (ang. time to peak expiratory flow)
wGKS – wziewny glikokortykosteroid
WHO – Światowa Organizacja Zdrowia (ang. World Health Organization)1 Cztery głoski – czym właściwie jest POChP?
Chociaż przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) stanowi jedną z najczęstszych przyczyn zgonów na całym świecie, wiedza o niej, zarówno wśród lekarzy, jak i wśród pacjentów, jest nadal niedostateczna. Badania wykazały, że tylko kilka procent Polaków potrafi poprawnie rozszyfrować literowy skrót choroby. Niska świadomość społeczna istoty i zagrożeń związanych z POChP oraz błędne podejście lekarzy do niej przyczyniają się do późnego jej rozpoznania.
Zgodnie z definicją Światowej Inicjatywy Zwalczania Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc (GOLD) POChP jest chorobą często występującą, której jednak – co ważne – można zapobiegać oraz którą można skutecznie leczyć. Charakteryzują ją utrzymujące się objawy ze strony układu oddechowego oraz trwałe (nieodwracalne) i zwykle postępujące ograniczenie przepływu powietrza przez drogi oddechowe. U podłoża choroby leży nieprawidłowa przewlekła odpowiedź zapalna dróg oddechowych oraz płuc na szkodliwe cząstki i gazy. Na jej obraz składają się przewlekłe zapalenie oskrzeli (PZO) i rozedma płuc, które mogą występować osobno, ale najczęściej współistnieją ze sobą. Obecność cech PZO i/lub rozedmy determinuje objawy i kliniczny przebieg POChP, a także odpowiedź na leczenie.
Definicja POChP dobrze oddaje fakt, że choć choroba jest nieodwracalna, można jej zapobiegać przez usunięcie czynników ją wywołujących: ekspozycji na dym tytoniowy oraz zanieczyszczenia występujące w środowisku pracy, a także szkodliwe pyły i gazy obecne w środowisku domowym i powietrzu atmosferycznym. Szczególnie ważne jest wykorzystanie spirometrii w celu odpowiednio wczesnego rozpoznania choroby. Nieprawidłowy wynik tego badania może zmotywować chorego do zaprzestania palenia tytoniu (jest to działanie, które w największym stopniu spowalnia przebieg choroby) oraz podjęcia odpowiedniego leczenia.Piśmiennictwo:
1. 1. Alshabanat A., Zafari Z., Albanyan O. et al.: Asthma and COPD Overlap Syndrome (ACOS): A Systematic Review and Meta Analysis. PLOS ONE 2015; 10: e0136065.
2. 2. Antczak A. (red.): POChP w przypadkach klinicznych. PZWL, Warszawa 2018.
3. 3. Bafadhel M., McKenna S., Terry S. et al.: Acute exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease: identification of biologic clusters and their biomarkers. Am. J. Respir. Crit. Care Med. 2011; 184(6): 662-671.
4. 4. Bekki K., Inaba Y., Uchiyama S., Kunugita N.: Comparison of Chemicals in Mainstream Smoke in Heat-not-burn Tobacco and Combustion Cigarettes. J. UOEH 2017; 39(3): 201-207.
5. 5. Chorostowska-Wynimko J., Górecka D., Śliwiński P., Roszkowski-Śliz K.: „EUROPEAN COPD AUDIT” w Polsce – jak leczymy chorych z zaostrzeniem POCHP? Pneumonol. Alergol. Pol. 2012; 80: 493-497.
6. 6. Dal Negro R.W., Wedzicha J.A., Iversen M. et al.: Effect of erdosteine on the rate and duration of COPD exacerbations: the RESTORE study. Eur. Respir. J. 2017; 50: 1700711.
7. 7. Diagnosis of Diseases of Chronic Airflow limitation: Asthma, COPD and Asthma-COPD Overlap Syndrome (ACOS) 2015 .
8. 8. Faber K., Górska K., Krenke R.: 76-letnia kobieta z zaostrzeniem przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Med. Prakt. 2018; 1: 1-9.
9. 9. Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (GOLD): Global Strategy for the Diagnosis, Management, and Prevention of COPD 2018 .
10. 10. Głuszek J.: Niedokrwienie serca i nadciśnienie tętnicze u chorych na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc i obturacyjny bezdech senny. Pneumonol. Alergol. Pol. 2013; 81: 567-574.
11. 11. Goto D., Torres G., Seguro A. et al.: Furosemide impairs nasal mucociliary clearance in humans. Respir. Physiol. Neurobiol. 2010; 170(3): 246-252.
12. 12. Górska K.: Miejsce terapii trójlekowej u chorych na POChP w świetle badań klinicznych. Terapia 2018; 2(361): 19-24.
13. 13. Górska K., Chazan R.: Zastosowanie wziewnych glikokortykosteroidów u chorych na POChP. Terapia 2015; 4(320): 66-70.
14. 14. Górska K., Urbankowski T., Mierzejewski M. et al.: Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) w pytaniach i odpowiedziach – poradnik dla chorego. ITEM Publishing, Warszawa 2017.
15. 15. Hryniewicz W., Albrecht P., Radzikowski A. (red.): Rekomendacje postępowania w pozaszpitalnych zakażeniach układu oddechowego 2016. Narodowy Program Ochrony Antybiotyków, Warszawa 2016.
16. 16. Jassem E., Batura-Gabryel H., Cofta S. et al.: Zalecenia Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc dotyczące opieki paliatywnej w przewlekłych chorobach płuc. Pneumonol. Alergol. Pol. 2012; 80(1): 41-46.
17. 17. Miravitlles M., Soler-Cataluna J.J., Calle M. et al.: Spanish COPD Guidelines (GesEPOC) 2017 Pharmacological Treatment of Stable Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Arch. Bronconeumol. 2017; 53(6): 324-335.
18. 18. Nagy L.: Are there cardiovascular adverse effects of inhaled anticholinergics? Orv. Hetil. 2015; 156(31): 1246-1252.
19. 19. Papi A., Rabe K.F., Rigau D. et al.: Management of COPD exacerbations: a European Respiratory Society/American Thoracic Society guideline. Eur. Respir. J. 2017; 49: 1600791.
20. 20. Pietrzak J., Sinkiewicz W., Świątkiewicz I.: Niewydolność serca współistniejąca przewlekła obturacyjna choroba płuc – problemy diagnostyczne i terapeutyczne. Folia Cardiologica Excerpta 2011; 6(1): 28-35.
21. 21. Przewlekła niewydolność oddychania, Stanowisko Komisji Chorób Układu Oddechowego Komitetu Patofizjologii Klinicznej Polskiej Akademii Nauk 2011.
22. 22. Śliwinski P., Górecka D., Jassem E., Pierzchała W.: Zalecenia Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc dotyczące rozpoznawania i leczenia przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Pneumonol. Alergol. Pol. 2014; 82(3): 227-263.
23. 23. Tantucci C., Modina D.: Lung function decline in COPD. Int. J. Chron. Obstruct. Pulmon. Dis. 2012; 7: 95-99.
24. 24. Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Dz.U. z 2004 r. nr 92.
25. 25. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc dotyczące wykonywania badań spirometrycznych. Pneumonol. Alergol. Pol. 2006; 74(supl. 1).
26. 26. Zbozinkova Z., Barczyk A., Tkacova R. et al.: POPE study: rationale and methodology of a study to phenotype patients with COPD in Central and Eastern Europe. Int. J. Chron. Obstruct. Pulmon. Dis. 2016; 11: 611-622.
więcej..
