Podstawy prawa. Wydanie 5 - ebook

Wykaz skrótów

1. Źródła prawa

---------------- -- ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
EgzAdmU ustawa z 17.6.1996 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1438 ze zm.)

EKPC Europejska Konwencja Praw Człowieka
KC Kodeks cywilny
KK Kodeks karny
KKS Kodeks karny skarbowy
KKW Kodeks karny wykonawczy
Konstytucja RP Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
KP Kodeks pracy
KPA Kodeks postępowania administracyjnego
KPC Kodeks postępowania cywilnego
KPK Kodeks postępowania karnego
KRO Kodeks rodzinny i opiekuńczy
KSH Kodeks spółek handlowych
KW Kodeks wykroczeń
PrPrzedU ustawa z 6.3.2018 r. – Prawo przedsiębiorców (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1292)
SNU ustawa z 8.12.2017 r. o Sądzie Najwyższym (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 825 ze zm.)
TFUE Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej
TUE Traktat o Unii Europejskiej
TWE Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską
---------------- -- ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2. Czasopisma i publikatory

------------- -- -----------------------------------------
Dz.U. Dziennik Ustaw
Dz.Urz. UE Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej
Dz.Urz. WE Dziennik Urzędowy Wspólnot Europejskich
PiP Państwo i Prawo
PPH Przegląd Prawa Handlowego
Prok. i Pr. Prokuratura i Prawo
------------- -- -----------------------------------------

3. Organy i organizacje

--------- -- ---------------------------------------------------------
ABW Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
AW Agencja Wywiadu
CBA Centralne Biuro Antykorupcyjne
CBS Centralne Biuro Śledcze
EBC Europejski Bank Centralny
EFTA Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu
ENA Europejski Nakaz Aresztowania
EOG Europejski Obszar Gospodarczy
ESBC Europejski System Banków Centralnych
ETCP Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu
ETS Europejski Trybunał Sprawiedliwości
EWEA Europejska Wspólnota Energii Atomowej (Euratom)
EWG Europejska Wspólnota Gospodarcza
EWWiS Europejska Wspólnota Węgla i Stali
KE Komisja Europejska
KEF Komitet Ekonomiczno Finansowy
KE-S Komitet Ekonomiczno-Społeczny
KRRiT Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji
KRS Krajowa Rada Sądownictwa
MTK Międzynarodowy Trybunał Karny
NFOŚiGW Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
NIK Najwyższa Izba Kontroli
NSA Naczelny Sąd Administracyjny
OBWE Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie
OECD Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju
PE Parlament Europejski
PWBiS Przestrzeń Wolności Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości
RE Rada Europy
RM Rada Ministrów
RPD Rzecznik Praw Dziecka
RPO Rzecznik Praw Obywatelskich
RUE Rada Unii Europejskiej
SN Sąd Najwyższy
SPI Sąd Pierwszej Instancji
TK Trybunał Konstytucyjny
TS Trybunał Stanu
TSUE Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
UE Unia Europejska
UZE Unia Zachodnioeuropejska
WE Wspólnoty Europejskie
WPBiO Wspólna polityka Bezpieczeństwa i Obrony
WPZiB Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa
--------- -- ---------------------------------------------------------

4. Inne skróty

------------- -- -------------------------------------------------
art. artykuł
cyt. cytowany (-a, -e)
EZIG europejskie zgrupowanie interesów gospodarczych
KNZ Karta Narodów Zjednoczonych
kom. komentarz
KPP Karta Praw Podstawowych
nast. następny (-a)
Nb numer brzegowy
Nr numer
orz. orzeczenie
p.n.e. przed naszą erą
pkt punkt
post. postanowienie
poz. pozycja
red. redakcja
tekst jedn. tekst jednolity
uch. uchwała
wyr. wyrok
ze zm. ze zmianami
zob. zobacz
------------- -- -------------------------------------------------Wykaz ważniejszej literatury

B. Adamiak, J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2016.

B. Adamiak, J. Borkowski, Postępowanie administracyjne i sądowo-administracyjne, Warszawa 2016.

B. Adamiak, J. Borkowski, Polskie postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne, Warszawa 2009.

R. Adamus, Prawo upadłościowe. Komentarz, Warszawa 2016.

B. Banaszak, Prawo konstytucyjne, Warszawa 2015.

J. Barcz, Ustrój Unii Europejskiej, t. 1 i 2, Warszawa 2010.

J. Barcz, Ochrona praw podstawowych w Unii Europejskiej, Warszawa 2008.

J. Barcz (red.), Traktat z Lizbony. Główne reformy ustrojowe Unii Europejskiej, Warszawa 2008.

J. Barcz (red.), Prawo Unii Europejskiej. Prawo materialne i polityki, Warszawa 2003.

J. Barcz (red.), Prawo Unii Europejskiej. Zagadnienia systemowe, Warszawa 2003.

J. Barcz, M. Górka, A. Wyrozumska, Instytucje i prawo Unii Europejskiej. Podręcznik dla kierunków prawa, zarządzania i administracji, Warszawa 2015.

J. Baszkiewicz, F. Ryszka, Historia doktryn politycznych i prawnych, Warszawa 1979.

E. Bieńkowska, B. Kunicka-Michalska, G. Rejman, J. Wojciechowska, Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, Warszawa 1999.

J. Boć, Prawo administracyjne, Wrocław 1994.

J. Borcik, A. Wentkowski, Prawo Unii Europejskiej, Warszawa 2014.

W. Broniewicz, Postępowanie cywilne w zarysie, Warszawa 2006, 2016.

K. Buchała, A. Zoll, Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, Warszawa 1998.

T. Chauvin, T. Stawecki, P. Winczorek, Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2009.

K. Chojnacka, H. Olszewski, Historia doktryn politycznych i prawnych, Poznań 2004.

W. Chróścielewski, J.P. Tarno, Postępowanie administracyjne i postępowanie przed sądami administracyjnymi, Warszawa 2004, 2009, 2015.

L. Ciamaga, E. Latoszek, K. Michałowska-Gorywoda, L. Oręziak, E. Tejchman, Unia Europejska, Warszawa 2000.

J. Ciszewski, A. Stępień-Sporek, Prawo cywilne. Część ogólna, prawo rzeczowe i prawo rodzinne w pytaniach i odpowiedziach, Warszawa 2009.

M. Czarnecki, L. Bagińska, Prawo wekslowe i czekowe, Warszawa 2005, 2013.

B. Dauter, B. Gruszczyński, A. Kabat, N. Niezgódka-Medek, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2009.

S. Dmowski, S. Rudnicki, Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga pierwsza. Część ogólna, Warszawa 2002.

H. Dolecki, Postępowanie cywilne. Zarys wykładu, Warszawa 2007, 2015.

L. Dubel, Historia doktryn politycznych i prawnych do schyłku XX wieku, Kraków 2007.

M. Filar (red. nauk.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2010 , 2016.

M. Filar, Z. Kwaśniewski, D. Kala, Komentarz do ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary, Toruń 2006.

T.A. Filipiak, J. Mojak, M. Nazar, E. Niezbecka, Zarys prawa cywilnego, Lublin 2005.

K. Flaga-Gieruszyńska, Postępowanie cywilne, Warszawa 2007, 2015.

L. Gardocki, Prawo karne. Podręczniki prawnicze, Warszawa 2010, 2015.

L. Garlicki, Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2007.

A. Głowacki, C. Zalewski, Postępowanie restrukturyzacyjne. Komentarz praktyczny. Wzory pism i przykłady postępowań restrukturyzacyjnych, Warszawa 2016.

D. Górecki, Polskie prawo konstytucyjne, Warszawa 2009, 2015.

J. Grajewski, Prawo karne procesowe – część ogólna, Warszawa 2007.

A. Gronkiewicz, A. Ziółkowska, Nowe instytucje procesowe w postępowaniu administracyjnym, Katowice 2017.

T. Grzegorczyk, Kodeks postępowania karnego T. I i II, Warszawa 2014.

T. Grzegorczyk, J. Tylman, Polskie postępowanie karne, Warszawa 2009, 2014.

T. Grzegorczyk, Kodeks postępowania karnego oraz ustawa o świadku koronnym. Komentarz, Warszawa 2008.

T. Grzegorczyk, Kodeks karny skarbowy. Komentarz, Warszawa 2007, 2009.

T. Grzegorczyk, Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia, Warszawa 2005, 2012.

M. Herdegen, Prawo europejskie, Warszawa 2006.

Z. Hołda, J. Hołda, Prawo karne wykonawcze, Kraków 2006.

T. Iwanek, Elementarny kurs prawa spółek, Warszawa 2004.

M. Jabłoński (red.), Wolności i prawa jednostki w Konstytucji RP, t. 1, Warszawa 2010.

W.J. Katner (red.), Prawo cywilne i handlowe w zarysie, Warszawa 2014, 2016.

W.J. Katner, Prawo działalności gospodarczej. Komentarz. Orzecznictwo. Piśmiennictwo, Warszawa 2003.

A. Kidyba, Kodeks spółek handlowych. Komentarz, t. I i II, Warszawa 2007.

A. Kidyba, Prawo handlowe, Warszawa 2007, 2016.

Z.R. Kmiecik, Postępowanie administracyjne, postępowanie egzekucyjne w administracji i postępowanie sądowoadministracyjne, Warszawa 2014.

A. Koch, J. Napierała (red.), Prawo spółek handlowych, Warszawa 2007.

J. Kołacz, Prawo Papierów Wartościowych i Rynku Kapitałowego. Repetytorium, Warszawa 2007.

V. Konarska-Wrzosek, T. Oczkowski, J. Skorupka, Prawo i postępowanie karne skarbowe, Warszawa 2010.

S. Korycki, J. Kuciński, Z. Trzciński, J. Zaborowski, Zarys prawa, Warszawa 2007, 2012.

C. Kosikowski, Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej. Komentarz, Warszawa 2009, 2013.

C. Kosikowski, Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej. Komentarz, Warszawa 2006.

C. Kosikowski, Wolność gospodarcza w prawie polskim, Warszawa 1995.

W. Kotowski, Kodeks wykroczeń. Komentarz, Warszawa 2009.

W. Kotowski, Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Komentarz, Warszawa 2007.

K. Krasowski, M. Krzymkowski, K. Sikorska-Dzięgielewska, J. Walachowicz, Historia ustroju państwa, Poznań 2005.

K. Kruczalak, Prawo handlowe. Zarys wykładu, Warszawa 1996, 2008.

J. Kuciński, Zarys Prawa, Warszawa 2016.

J. Kuciński, Podstawy wiedzy o państwie, Warszawa 2003.

B. Kurcz, Dyrektywy Wspólnoty Europejskiej i ich implementacja do prawa krajowego, Kraków 2004.

E. Kustra, Wstęp do nauk o państwie i prawie, Toruń 2000.

E. Łętowska, Podstawy prawa cywilnego, Warszawa 1993.

J. Łukaszewicz, Zarys nauki administracji, Warszawa 2007.

P. Machnikowski, Prawo wekslowe, Warszawa 2009.

P. Machnikowski, Weksel własny in blanco, Warszawa 2002.

T. Maciejewski, Historia powszechna ustroju i prawa, Warszawa 2004, 2015.

A. Marcinek, Postępowanie egzekucyjne w sprawach cywilnych, Warszawa 2006.

K. Marszał, S. Stachowiak, K. Zgryzek, Proces karny, Katowice 2005.

J. Mojak, Prawo Papierów Wartościowych. Zarys Wykładu, Warszawa 2008.

J. Mojak, Obrót wierzytelnościami, Warszawa 2004.

L. Morawski, Zasady wykładni prawa, Toruń 2010, 2014.

R. Mroczkowska, R. Mroczkowski, Weksel in blanco w praktyce gospodarczej, Gdańsk 2006.

Z. Muras, Prawo – regulacyjne aspekty nielegalnego poboru paliw i energii, A. Walaszek Pyzioł (red.), Interdyscyplinarne problemy nielegalnego poboru energii, Warszawa 2016.

Z. Muras, Rules of entering the Polish fuel and energy maket-oil, Gas & Energy Law 2015, Nr 2.

Z. Muras, Legal Aspects of Granting Electricity and Gas Permits and Licenses in the Light of the Third Liberalisation Package, R. Zajdler (red.), EU Energy Law, Constraints with the Implementation of the Third Liberalisation Package, Cambridge Scholers Publishing 2012.

Z. Muras, Przesłanki odmowy udzielenia koncesji na rynku paliw i energii, PUG 2011, Nr 4.

Z. Muras, Wyjaśnienia oskarżonego w procesie karnym i prawie karnym materialnym, Warszawa 2010.

Z. Muras, Warunki formalne uzyskania koncesji na obrót gazem ziemnym z zagranicą, Nafta i Gaz 2010, Nr 10.

Z. Muras, Przesłanki uzyskania koncesji na rynku paliw i energii, Rynek Energii 2010, Nr 3.

Z. Muras, Polityka UE i Polski w sprawie promocji odnawialnych źródeł energii – różne rozwiązania, wspólny cel, Polska polityka energetyczna – wczoraj, dziś, jutro, Warszawa 2010.

Z. Muras, Uprawnienia procesowe pokrzywdzonego w ustawodawstwie romańskim, Prok. i Pr. 2009, Nr 11–12.

Z. Muras, Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 3 grudnia 2007 r., Pal. 2009, Nr 5–6.

Z. Muras, Koncesje w Prawie energetycznym – zakres dominium państwowego, M. Swora, M. Szewczyk, K. Ziemski (red.), Prawo energetyczne wobec wyzwań liberalizacji, Biblioteka Regulatora, Warszawa 2008.

Z. Muras, Uprawnienia pokrzywdzonego przestępstwem w systemach common law – w kontekście możliwości wystąpienia w procesie karnym, Prok. i Pr. 2008, Nr 3.

Z. Muras, Koncesje na wytwarzanie energii elektrycznej w OZE – instrukcja obsługi – Gazeta Prawna z 25 września 2008 r.

Z. Muras, Instytucja oskarżyciela posiłkowego w państwach europejskich, Prok. i Pr. 2007, Nr 5.

Z. Muras, Postępowanie odwoławcze w procesie karnym. Artykuły 425–467 KPK. Komentarz, Warszawa 2004.

Z. Muras, Bezwzględne przyczyny odwoławcze w polskim procesie karnym, Toruń 2004.

Z. Muras, Komentarz do dyrektywy 2009/28/WE, LEXel 2018.

Z. Muras, „Usługa” na infrastrukturalnych rynkach paliw i energii w świetle swobody przedsiębiorczości i swobody usług iKAR nr 5 z 2019.

Z. Muras, Specyfika postępowania odwoławczego w sprawach z zakresu regulacji energetyki. Kilka uwag o postępowaniach hybrydowych. Wrocławskie studia sądowe. Wrocław 2018 r.

J. Muszyński, Encyklopedia prawa, Warszawa 2001.

B. Namysłowska-Gabrysiak, J. Berg, Prawo karne część ogólna, Warszawa 2019.

Z. Niewiadomski, Z. Cieślak, I. Lipowicz, G. Szpor, Prawo administracyjne, Warszawa 2007.

J. Nowacki, Dwa studia o rozumieniach praworządności, Katowice 1980.

J. Nowacki, Z. Tobor, Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2007 i 2016.

E. Ochendowski, Prawo administracyjne. Część ogólna, Toruń 1996.

J. Olszewski, Prawo gospodarcze. Kompendium, Warszawa 2009, 2016.

S. Pawela, Prawo karne wykonawcze. Zarys wykładu, Kraków 2007.

K. Piasecki (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. I i II, Warszawa 1996.

M. Pyka, B. Wojtyniak (red.), Prawo ustrojowe Unii Europejskiej, Warszawa 2010 i 2012.

M. Pyziak-Szafnicka (red. nauk.), Kodeks cywilny. Komentarz. Część ogólna, t. 1, Warszawa 2009, 2014.

Z. Radwański, A. Olejniczak, Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa 2017.

Z. Radwański, Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa 2007, 2009, 2015.

W. Radzikowski, Prawie wszystko o wekslach, Toruń 1990.

H. Reichel, Gezezt und Richterspruch. Zur Orientirung über Rechstquellen und Rechtsanwaltungslehre der Gegenwart, Erich 1915.

J. Sawicki, Zarys prawa karnego skarbowego, Warszawa 2007.

W. Siuda, Elementy prawa dla ekonomistów, Poznań 2000.

E. Skibińska, Prawo Unii Europejskiej, Warszawa 2010, 2014.

E. Skibińska, Kodeks spółek handlowych. Edycja trzecia, Warszawa 2006.

W. Skrzydło, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Kraków 2002, 2013.

B. Skwara, Rozporządzenie jako akt wykonawczy do ustawy w polskim prawie konstytucyjnym, Warszawa 2010.

S. Sołtysiński, J. Szwaja, A. Szumański, A. Szajkowski, Kodeks spółek handlowych, Warszawa 2003, 2014.

T. Stawecki, P. Winczorek, Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2003, 2016.

R. Stefanicki, Dobre obyczaje w prawie polskim, PPH 2002, Nr 5.

R.A. Stefański, Prawo karne materialne, Część szczególna, Warszawa 2009.

R.A Stefański (red.), Kodeks Karny. Komentarz, Legalis 2019.

J. Stelmach, R. Sarkowicz, Teoria prawa, Kraków 1997.

M. Swora, Z. Muras (red.), Prawo energetyczne. Komentarz, Warszawa 2010, 2016.

M. Swora, Niezależne organy administracyjne, Warszawa 2012.

J. Szczotka, Spółka jawna, Bydgoszcz 2003.

M. Szydło, Swoboda działalności gospodarczej, Warszawa 2005.

A. Walaszek-Pyzioł, Energia i Prawo, Warszawa 2002.

A. Walaszek-Pyzioł, Swoboda działalności gospodarczej, Kraków 1994.

S. Waltoś, Proces karny. Zarys systemu, Warszawa 2005.

J. Waszczyński, Prawo karne w zarysie. Nauka o ustawie karnej i przestępstwie, Łódź 1992.

A. Wąsek, Kodeks karny. Cześć szczególna, Komentarz, t. I i II, Warszawa 2006.

A. Wentkowska, J. Barcik, Prawo Unii Europejskiej z uwzględnieniem Traktatu z Lizbony, Warszawa 2008.

D. Wetoszka, Prawo gospodarcze. Podręcznik dla aplikantów, Warszawa 2018.

M. Wierzbowski, Postępowanie administracyjne ogólne, podatkowe, egzekucyjne i przed sądami administracyjnymi, Warszawa 2008, 2015.

S. Włodyka (red.), Prawo papierów wartościowych, Warszawa 2004.

S. Włodyka (red.), Prawo umów w obrocie gospodarczym, Kraków 1995.

A. Wolter, J. Ignatowicz, K. Stefaniuk, Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Warszawa 2009, 2015.

T. Woś, H. Knysiak-Molczyk, M. Romańska, Postępowanie sądowoadministracyjne, Warszawa 2007.

S. Wronkowska, Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa, Poznań 2007.

S. Wronkowska, Z. Ziembiński, Zarys teorii prawa, Poznań 2001.

W. Wróbel, A. Zoll, Polskie prawo karne. Podręcznik, Kraków 2010.

R. Yves Simon, Ogólna teoria władzy, Kraków 1998.

M. Zdyb, Wspólnotowe i polskie publiczne prawo gospodarcze, t. 1 i 2, Warszawa 2008, 2011.

A. Zieliński, Postępowanie cywilne. Kompendium, Warszawa 2006, 2016.

M. Zieliński, Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki, Warszawa 2008, 2017.

Z. Ziembiński, Logika praktyczna, Warszawa 1992, 2009.

Z. Ziembiński, Teoria prawa, Warszawa-Poznań 1972.

H. Zięba-Załucka (red.), Wykaz organów państwowych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2007.

J. Zimmermann, Prawo administracyjne, Warszawa 2010.

P. Zimmerman, Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, Warszawa 2015.

C. Znamierowski, Szkoła prawa. Rozważania o państwie, Warszawa 1999.Przedmowa do wydania Piątego

Dobra opinia Czytelników, tj. zarówno wykładowców, studentów, jak i tych wszystkich praktyków, którym w wykonywaniu zawodu niezbędna jest znajomość co najmniej podstawowa teorii państwa i prawa, jak i podstawowych dziedzin prawa o podręczniku zadecydowała o przygotowaniu przez Autora już piątego wydania.

Od chwili oddania do rąk Czytelników czwartego wydania podręcznika upłynęły dwa lata. Natomiast dynamika zmian obowiązującego prawa była w tym czasie tak duża, że konieczne stało się uaktualnienie, a niejednokrotnie napisanie od nowa zawartych w nim treści, w tym opisanie całkowicie nowych instytucji i rozwiązań prawnych z jednoczesnym utrzymaniem jego ogólnego charakteru. Piąte wydanie przedstawia te wszystkie reformy prawa, które w tym czasie zaistniały. Podręcznik zawiera zatem przedstawienie najważniejszego orzecznictwa, literatury i przepisów prawa, jakie uchwalono i opublikowano do października 2019 r., nawet jeśli wchodzą w życie w terminie późniejszym (np. w marcu, czy czerwcu 2020 r.).

Autorowi przy kolejnym wydaniu niniejszego podręcznika nieodmiennie przyświecała myśl, zgodnie z którą sprawne funkcjonowanie we współczesnym społeczeństwie wymaga, oprócz odpowiedniej postawy etycznej czy moralnej, poznania podstawowych zagadnień prawnych i to przedstawionych w sposób przystępny ale jednocześnie rzeczowy i skondensowany. Podręcznik powinien bowiem służyć do łatwego zweryfikowania posiadanych wiadomości, zwłaszcza co do aktualności przyswajanych lub stosowanych regulacji prawnych. Założenie takie zostało przyjęte przede wszystkim ze względu na obowiązującą w Polsce zasadę pełnej odpowiedzialności za własne postępowanie i jego skutki bez względu na znajomość przepisów prawa. Ignorantia iuris nocet – nieznajomość prawa szkodzi – można powtórzyć za znakomitymi rzymskimi prawnikami. Dotyczy to wszelkiej odpowiedzialności prawnej, tj. cywilnej, karnej, administracyjnej, dyscyplinarnej i wielu innych, o których niniejszy podręcznik nie stanowi. Natomiast umiejętność poruszania się w stosunkach gospodarczych, czy podstawowych instytucjach prawa Unii Europejskiej decyduje o naszym miejscu we współczesnym świecie. Omówiona w podręczniku materia, została tak dobrana, aby umożliwić sprawne i łatwe poruszanie się po skomplikowanym gruncie zagadnień prawnych. Jednocześnie podręcznik ten ma zwartą konstrukcję, która powinna ułatwić przede wszystkim nieprawnikom zrozumienie istoty prawa oraz rolę, jaką ono odgrywa w całokształcie stosunków społecznych i międzyludzkich i jak dalekie implikacje prawne może rodzić nieznajomość choćby minimalnego zakresu prawa. Trudno bowiem wyobrazić sobie możliwość funkcjonowania we współczesnym świecie i społeczeństwie bez znajomości głównych zasad, według których układają się stosunki cywilne, administracyjne, gospodarcze zarówno między ludźmi, jak i innymi podmiotami, jaki jest zakres odpowiedzialności odszkodowawczej i karnej za naruszenie norm prawnych, wreszcie bez znajomości podstawowej siatki pojęć i uprawnień wynikających z Konstytucji i prawa europejskiego. Podręcznik ten jest zatem kierowany nie tylko do studentów różnych kierunków studiów (także podyplomowych) ale także praktyków (członków zarządów firm, rad nadzorczych, kierowników działów handlowych i marketingowych, ekonomistów, inżynierów oraz szeroko rozumianej administracji rządowej i samorządowej).

Podręcznik, zgodnie z jego tytułem, nie jest całościową analizą wszystkich poruszanych w nim zagadnień, ale też nie taki był cel i zamierzenie autora. Akademicki i praktyczny charakter podręcznika został ujęty w sposobie prezentowania w nim treści, w sposób ułatwiający jej odszukanie i zapamiętanie z jednoczesnym ograniczeniem do minimum kwestii sporów teoretycznych, ale jednocześnie bez „ucieczki” od najważniejszych zagadnień z tego obszaru, przy jednoczesnym wykorzystaniu najistotniejszego orzecznictwa oraz podstawowego piśmiennictwa, w którym można szukać poszerzonych informacji. Poszczególne definicje i objaśnienia zawarte w podręczniku odnoszą się do całych instytucji, kategorii i pojęć z zakresu teorii państwa i prawa oraz poszczególnych omówionych w podręczniku dziedzin prawa.

Celem przyświecającym Autorowi przy przygotowaniu niniejszego podręcznika było to, aby wykład był jasny, przejrzysty i praktyczny, a tym samym przystępny dla każdego. Jak wynika bowiem z nabytego przez Autora doświadczenia w pracy ze studentami i praktykami, takich kierunków jak ekonomia, administracja, zarządzanie, marketing, ekologia, energetyka i wielu innych, w tym studiów inżynierskich, przyswojenie sobie tego minimalnego zakresu prawa, tak niezbędnego dla każdego człowieka, powoduje spore trudności i stanowi niejednokrotnie nie lada wyzwanie. Należy jednak zauważyć, że opanowanie prezentowanych w podręczniku wiadomości nie powinno powodować nadmiernych trudności pod warunkiem, że specyficzne słownictwo, terminologia, pojęcia i definicje, będą przyswajane systematycznie i stopniowo.

Podręcznik ten okazał się być także przydatny dla studentów prawa i administracji (zwłaszcza studentów I roku), jak i prawników-praktyków oraz administracji państwowej i samorządowej, ponieważ umożliwia szybką identyfikację w systemie prawa poszczególnych instytucji prawnych, co pozwala na ewentualne sprawne sięgnięcie do dalszej literatury.

Autor łączy wieloletnie doświadczenie dydaktyczne ze stosowaniem omawianych w podręczniku dziedzin w praktyce administracyjnej oraz sądowej (w tym także przed TSUE), co miało wpływ na sposób i dobór prezentowanych w nim treści tak, aby można było je jak najpełniej wykorzystać w życiu codziennym.

Zdzisław Muras

Warszawa, listopad 2019 r.