Postawy pro- i antyeuropejskie w Polsce i Austrii w latach 2015-2021. Na podstawie analizy tygodników "Polityka" i "Der Spiegel" - ebook

Problemy dotyczące przyszłości Unii Europejskiej stały się w ostatnich latach niezmiernie istotne, zwłaszcza w kontekście zmian politycznych i społecznych w całej Europie, w tym również w Polsce i Austrii. Badanie postaw pro i antyeuropejskich staje się kluczowym obszarem analizy, pozwalającym zrozumieć dynamikę społeczeństw europejskich w obliczu wyzwań politycznych, ekonomicznych i kulturowych. Wybory do Parlamentu Europejskiego pokazują, że z każdą eurokampanią wydłuża się lista wspólnych tematów do podjęcia, takich jak polityka migracyjna, koszty zielonej transformacji, bezpieczeństwo Europy, a także problem rosnących wpływów skrajnej prawicy. Rozważania zawarte w tej publikacji dotyczą lat 2015–2021. Na podstawie analizy artykułów z dwóch opiniotwórczych tygodników - „Polityki” i „Der Spiegel” - zbadane zostały postawy obywateli wobec idei wspólnej Europy. Kluczowym celem badania jest nie tylko identyfikacja tendencji pro- i antyeuropejskich, lecz także zrozumienie głównych czynników kształtujących te postawy w Polsce i Austrii.

Od Autorki

Największą zaletą […] monografii są przede wszystkim badania własne, przeprowadzone na potężnym materiale, przygotowane zgodnie z kanonami metodologii nauk społecznych, przynoszące interesujące poznawczo rezultaty. […] Nie jestem w stanie wskazać innej pracy, opartej na analizie przekazów medialnych dwóch konkretnych tygodników (,,Der Spiegel’’ i ,,Polityka’’), operującej w obszarze euroentuzjazmu i eurosceptycyzmu w określonym periodzie. […] książka jest wielowymiarowo konkurencyjna, czyli trudno jest mi wyobrazić sobie sytuację, w której jakiś inny autor wybrał taki, a nie inny problem badawczy, określił takie, a nie inne tło analiz, wskazał takie, a nie inne tytuły prasowe, w takich, a nie innych krajach […]. To właśnie potwierdza innowacyjność pracy’’.

Z recenzji . dr hab. Katarzyny Dojwy-Turczyńskiej,

prof. Uniwersytetu Wrocławskiego

,,Badania opisane w […] pracy cechują się wysokim stopniem oryginalności, a publikacja zapełnia istniejącą lukę w zakresie literatury naukowej na temat postaw pro- i antyeuropejskich w Polsce i Austrii. Ze względu na atrakcyjność tematu i jasne przedstawienie wywodu publikacja może znaleźć szerokie grono odbiorców’’. […] Warto przetłumaczyć książkę na język niemiecki i rozpowszechnić w Austrii.

Z recenzji dr hab. Andrzeja Kansego,

prof. Akademia Mazowiecka w Płocku

Wstęp 9

Rozdział 1

ZAGADNIENIA TEORETYCZNE 15

1.1. Partie polityczne i ich funkcja ideologiczno-programowa 16

1.2. Integracja europejska i europeizacja 24

1.3. Eurosceptycyzm 32

1.4. Konstruktywizm społeczny i jego zastosowanie do badań nad integracją europejską 44

Podsumowanie 56

Rozdział 2

POLSKA I AUSTRIACKA DROGA KU AKCESJI DO UNII EUROPEJSKIEJ I OBECNOŚĆ W UNII 59

2.1. Droga Polski do członkostwa w Unii Europejskiej 60

2.1.1. Okres przed podpisaniem Układu Europejskiego 60

2.1.2. Układ Europejski 62

2.1.3. Przygotowania do rozszerzenia Unii Europejskiej 63

2.2. Droga Austrii do członkostwa w Unii Europejskiej 71

2.2.1. Okres przed akcesją Austrii do Unii Europejskiej 72

2.2.2. Przystąpienie Austrii do Unii Europejskiej 74

2.2.3. Obecność Austrii w Unii Europejskiej 75

Podsumowanie 82

Rozdział 3

WPŁYW MEDIÓW NA KSZTAŁTOWANIE SIĘ STOSUNKÓW SPOŁECZNYCH I POLITYCZNYCH 85

3.1. Komunikowanie masowe w ujęciu wybranych teorii klasycznych i współczesnych 86

3.2. Charakterystyka rynku medialnego w Austrii i w Polsce 96

3.2.1. Austriacki rynek medialny 98

3.2.2. Polski rynek medialny 104

Podsumowanie 109

Rozdział 4

ZAŁOŻENIA METODOLOGICZNE PRACY 111

4.1. Uzasadnienie wyboru problematyki pracy 112

4.2. Cel i podstawowe problemy badawcze 113

4.3. Hipotezy badawcze 114

4.4. Uzasadnienie stosowanych metod i technik badawczych 116

4.5. Analiza treści przekazów medialnych i jej zastosowanie w odniesieniu do prowadzonych badań 116

Rozdział 5

WYNIKI ANALIZY TREŚCI TYGODNIKÓW „DER SPIEGEL” I „POLITYKA” Z LAT 2005–2021 133

5.1. Analiza i interpretacja zawartości tygodnika „Der Spiegel” 134

5.1.1. Charakterystyka analizowanych artykułów na tle ówczesnych wydarzeń w Austrii 136

5.1.2. Kryzys migracyjny 137

5.1.3. Sebastian Kurz 142

5.1.4. Popularność partii prawicowych 147

5.1.5. Afera z Ibizy 148

5.1.6. Wprowadzenie opłat drogowych 150

5.1.7. Wybory prezydenckie 151

5.1.8. Zamach terrorystyczny w Wiedniu 152

5.1.9. Relacje Austrii z Turcją 153

5.1.10. Relacje Austrii z Rosją 155

5.1.11. Zakaz zakrywania twarzy 156

5.1.12. Kindergeld – zasiłki rodzinne 157

5.1.13. Rosyjskie wpływy w Austrii 158

5.1.14. Problem antysemityzmu oraz Islamgesetz – „prawo o islamie” 159

Podsumowanie 161

5.2. Analiza i interpretacja zawartości tygodnika „Polityka” 163

5.2.1. Charakterystyka analizowanych artykułów na tle ówczesnych wydarzeń w Polsce 164

5.2.2. Postawy proeuropejskie i antyeuropejskie 165

5.2.3. Reforma sądownictwa oraz Trybunał Konstytucyjny 166

5.2.4. Uchodźcy i nielegalni imigranci 168

5.2.5. Reforma mediów 169

5.2.6. Mniejszości seksualne oraz środowisko LGBT 171

5.2.7. Prawa kobiet 171

5.2.8. Ochrona środowiska 172

5.2.9. Ustawa inwigilacyjna 173

Podsumowanie 174

Wnioski końcowe i weryfikacja hipotez 175

Zakończenie 181

Bibliografia 185

„Der Spiegel” 197

„Polityka” 201