Postępowanie celne. Prawo celne krajowe i wspólnotowe z komentarzem - ebook

Opracowanie jest komentarzem do Wspólnotowego Kodeksu Celnego, krajowego Prawa celnego i Ordynacji podatkowej. Przybliżone zostały w nim poszczególne instytucje prawa celnego oraz zasady stosowania procedur administracyjnych. Zwrócono też szczególną uwagę na sytuacje, które mają lub mogą mieć wymiar fi nansowy dla osób realizujących te normy w praktyce. Publikacja kierowana jest do: doradców podatkowych publikacja uwzględnia najnowsze zmiany wynikające z ustawy o doradztwie podatkowym, poszerzające kompetencje doradców podatkowych w sprawach celnych funkcjonariuszy Służby Celnej i Straży Granicznej pracowników urzędów skarbowych i urzędów kontroli skarbowej pracowników wymiaru sprawiedliwości osób kierujących i zarządzających przedsiębiorstwami agentów celnych, adwokatów, radców prawnych, księgowych studentów prawa administracyjnego i ekonomii

Wykaz skrótów 13
Wprowadzenie 17
Rozdział 1 Prawo celne 25
1.1. Charakterystyka krajowego prawa celnego 25
1.1.1. Charakterystyka ustawy o Służbie Celnej 36
1.2. Historia i charakterystyka wspólnotowego prawa celnego 39
1.2.1. Idea powstania Wspólnotowego Kodeksu Celnego 41
1.2.2. Systematyka Wspólnotowego Kodeksu Celnego 42
1.2.3. Podstawowe definicje Wspólnotowego Kodeksu Celnego 43
1.2.4. Środki zaskarżenia zawarte we Wspólnotowym Kodeksie Celnym 44
1.2.5. Przepisy prawa procesowego zawarte we Wspólnotowym Kodeksie Celnym 44
1.3. Prawo celne materialne 46
1.4. Stosowanie prawa wspólnotowego w prawie wewnętrznym 48
1.4.1. Właściwość organów celnych 50
1.4.2. Zasada odpowiedzialności państwa za szkody wyrządzone naruszeniem prawa wspólnotowego 61
1.4.3. Pytania prejudycjalne 62
1.4.4. Kompetencje podmiotów realizujących prawo krajowe i prawo wspólnotowe 65
1.4.5. Normy prawa wspólnotowego 69
Rozdział 2 Postępowanie w sprawach celnych 73 2.1. Uregulowania ogólne 73
2.2. Zasady ogólne 77
2.2.1. Zasada praworządności 80
2.2.2. Zasada zaufania do organów państwa 82
2.2.3. Zasada udzielania informacji prawnej stronom postępowania 83
2.2.4. Zasada prawdy obiektywnej 84
2.2.5. Zasada czynnego udziału stron w postępowaniu 87
2.2.6. Zasada przekonywania 89
2.2.7. Zasada szybkości i prostoty postępowania 90
2.2.8. Zasada pisemności 92
2.2.9. Zasada dwuinstancyjności 93
2.2.10. Zasada trwałości decyzji ostatecznych 95
2.2.11. Zasada jawności postępowania 97
2.2.12. Zasada powszechności ceł i opłat celnych 98
2.2.13. Zasada swobody obrotu towarowego z zagranicą 99
2.2.14. Zasada jedności i równości traktowania towarów 100
2.2.15. Zasada równego traktowania podmiotów dokonujących obrotu towarowego z zagranicą 100
2.2.16. Zasada równego i nieograniczonego dostępu do informacji w zakresie obrotu z zagranicą 101
2.3. Wyłączenie pracownika organu celnego oraz wyłączenie organu celnego 102
2.4. Postępowanie audytowe i urzędowe sprawdzenie 104
Rozdział 3 Podmioty postępowania celnego i właściwość organów celnych 106
3.1. Podmioty postępowania celnego - organy celne 106
3.2. Podmioty postępowania celnego - pozostałe podmioty 110
3.2.1. Strona 110
3.2.2. Przedstawiciel 115
3.2.3. Agencja celna, agent celny 118
3.2.4. Przedstawiciel bezpośredni i pośredni 119
3.2.5. Pełnomocnik 120
3.2.6. Udział adwokata, radcy prawnego i doradcy podatkowego 122
3.2.7. Inne podmioty postępowania 124
3.2.8. Określenie strony w procedurze dopuszczenia do obrotu 125
.3.2.9. Określenie strony w wyniku nielegalnego wprowadzenia towaru 126
3.2.10. Określenie strony w wyniku usunięcia towaru spod dozoru celnego 127
3.2.11. Określenie strony w przypadku niewykonania obowiązku 129
3.2.12. Określenie strony w przypadku zużycia lub użycia towaru 129
3.2.13. Określenie stron w procedurze tranzytu 130
3.2.14. Określenie stron w procedurze składu celnego 133
3.2.15. Określenie stron w procedurze uszlachetnienia czynnego i uszlachetnienia biernego 136
3.2.16. Określenie stron w procedurze przetwarzania pod kontrolą celną 137
3.2.17. Określenie strony w procedurze odprawy czasowej 137
3.2.18. Określenie stron w procedurze wywozu 139
3.3. Prokurator i rzecznik praw obywatelskich 141
3.4. Kurator 142
Rozdział 4 Załatwianie spraw 144
Rozdział 5 Doręczenia 149
5.1. Doręczanie pism 150
5.2. Adresaci pism 153
5.3. Zawiadomienie o zmianie adresu 155
5.4. Pełnomocnik do spraw doręczeń 156
5.5. Miejsce doręczenia pism 159
5.6. Doręczenie zastępcze 162
5.7. Potwierdzenie odbioru pism 168
5.8. Odmowa przyjęcia pism 169
5.9. Doręczenie pisma kuratorowi 169
5.10. Perspektywy doręczania pism 170
Rozdział 6 Wezwania 171
6.1. Wezwanie do stawienia się 171
6.2. Sankcja za niestawiennictwo 172
6.3. Cel wezwania 174
6.4. Ograniczenie terytorialne stawiennictwa 174
6.5. Pomoc prawna 175
6.6. Wyjątki dotyczące stawiennictwa 178
6.7. Elementy wezwania 179
Rozdział 7 Terminy 182
7.1. Przywrócenie terminu 184
7.2. Protokoły i adnotacje 188
7.3. Udostępnianie akt 190
Rozdział 8 Wszczęcie postępowania celnego 192
8.1. Przesłanki wszczęcia postępowania celnego 197
8.1.1. Skutki naruszenia przesłanek wszczęcia postępowania celnego 200
8.1.1.1. Wspólna Taryfa Celna i klasyfikacja taryfowa towarów 201
8.1.1.2. Pochodzenie towarów 208
8.1.1.3. Preferencje celne - kontyngenty taryfowe 212
8.1.1.4. Pozwolenia i pozostałe środki ochrony rynku 231
8.1.1.5. Preferencyjne pochodzenie towarów 233
8.1.1.6. Niepreferencyjne pochodzenie towarów 236
8.1.1.7. Wiążąca informacja o pochodzeniu towaru oraz wiążąca informacja taryfowa 238
8.1.1.8. Wartość celna towarów 240
8.1.1.9. Wprowadzanie i przedstawianie towarów 247
8.1.1.10. Czasowe składowanie towarów 253
8.1.1.11. Wyprowadzanie towarów ze wspólnotowego obszaru celnego 256
8.1.1.12. Objęcie towarów procedurą celną 256
8.1.1.13. Dopuszczenie towaru do wolnego obrotu 262
8.1.1.14. Tranzyt zewnętrzny 271
8.1.1.15. Tranzyt wewnętrzny 276
8.1.1.16. Procedura składu celnego 277
8.1.1.17. Procedura uszlachetniania czynnego 283
8.1.1.18. Przetwarzanie pod kontrolą 286
8.1.1.19. Odprawa czasowa 288
8.1.1.20. Uszlachetnianie bierne 291
8.1.1.21. Procedura wywozu 295
8.1.1.22. Inne przeznaczenie celne 297
8.1.1.23. Zwolnienia celne 301
8.1.1.24. Towary powracające 302
8.1.1.25. Produkty rybołówstwa morskiego i inne produkty wydobyte z morza 304
8.1.1.26. Powstanie długu celnego 304
8.1.1.27. Odsetki wyrównawcze 308
8.1.1.28. Zabezpieczenie długu celnego 311
8.1.1.29. Pokrycie długu celnego 316
8.1.1.30. Wygaśnięcie długu celnego 320
8.1.1.31. Zwrot i umorzenie należności celnych 326
8.2. Inicjatywa wszczęcia postępowania celnego przez stronę 328
8.3. Wszczęcie postępowania celnego z urzędu 331
8.4. Data wszczęcia postępowania celnego 334
8.5. Forma wszczęcia postępowania 339
8.6. Dowody 343
8.6.1. Dowód w postępowaniu celnym 346
8.6.2. Dowody z deklaracji, informacji oraz innych dokumentów 352
8.6.3. Dowody pozyskiwane z informacji instytucji finansowych 359
8.6.4. Zakres i sposób zbierania oraz rozpatrywania dowodów 363
8.6.5. Termin do przedstawienia dowodu 371
8.6.6. Uprawnienia strony do udziału w czynnościach dowodowych 372
8.6.7. Ocena dowodów 377
8.6.8. Uznanie okoliczności za udowodnioną 380
8.6.9. Księga jako dowód w postępowaniu 382
8.6.10. Dowód z dokumentów urzędowych 386
8.6.11. Świadkowie 392
8.6.12. Powołanie biegłego 394
8.6.13. Dowód z oględzin 399
8.6.14. Przesłuchanie stron 401
8.6.15. Prawo strony do wypowiedzenia się przed wydaniem decyzji 403
Rozdział 9 Zawieszenie postępowania 406
9.1. Obligatoryjne zawieszenie postępowania 408
9.1.1. Zawieszenie postępowania w razie śmierci strony 410
9.1.2. Uzależnienie kontynuowania postępowania celnego od rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego 410
9.1.3. Zawieszenie postępowania w razie śmierci przedstawiciela ustawowego strony 412
9.1.4. Zawieszenie postępowania w przypadku utraty zdolności do czynności prawnych 413
9.1.5. Zawieszenie postępowania w sprawie dotyczącej odpowiedzialności osoby trzeciej 413
9.2. Fakultatywne zawieszenie postępowania 414
9.3. Podjęcie zawieszonego postępowania 416
Rozdział 10 Decyzja 419
10.1. Rodzaje decyzji materialnoprawnych i decyzji procesowych wydawanych przez organy celne 424
10.1.1. Przesłanki wydania decyzji ustalającej wysokość zobowiązań 427
10.1.2. Przesłanki do wydania decyzji o zaniechaniu ustalenia zobowiązania 427
10.1.3. Przesłanki wydania decyzji o zabezpieczeniu długu celnego na majątku podatnika 428
10.1.4. Przesłanki wydania decyzji o odroczeniu terminu płatności lub o rozłożeniu na raty długu celnego 433
10.1.5. Przesłanki wydania decyzji o odmowie potrącenia wierzytelności 436
10.1.6. Przesłanki wydania decyzji o umorzeniu długu celnego 437
10.1.7. Przesłanki wydania decyzji stwierdzającej powstanie nadpłaty 439
10.1.8. Przesłanki wydania decyzji o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej 440
10.1.9. Przesłanki wydania decyzji dotyczącej dopuszczenia towaru do obrotu 442
10.1.10. Przesłanki wydania decyzji dotyczącej uregulowania sytuacji prawnej towaru 444
10.1.11. Przesłanki wydania decyzji dotyczącej długu celnego w przywozie w przypadku dopuszczenia do obrotu towaru podlegającego należnościom celnym przywozowym 445
10.1.11.1. Przesłanki wydania decyzji dotyczącej długu celnego w przywozie w przypadku objęcia towaru procedurą odprawy czasowej z częściowym zwolnieniem z należności celnych 446
10.1.11.2. Przesłanki wydania decyzji dotyczącej długu celnego w przywozie w przypadku nielegalnego wprowadzenia na obszar celny Wspólnoty towaru podlegającego należnościom celnym przywozowym 446
10.1.11.3. Przesłanki wydania decyzji dotyczącej długu celnego w przywozie w przypadku nielegalnego wprowadzenia na obszar celny. Wspólnoty towaru podlegającego należnościom celnym przywozowym .i znajdującego się w wolnym obszarze celnym lub w składzie wolnocłowym 450
10.1.11.4. Przesłanki wydania decyzji ustalającej wysokość długu celnego w przywozie w przypadku usunięcia spod dozoru celnego towaru podlegającego należnościom celnym przywozowym 452
10.1.11.5. Przesłanki wydania decyzji dotyczącej długu celnego w przywozie w przypadku niewykonania jednego z obowiązków wynikających z czasowego składowania towaru podlegającego należnościom celnym przywozowym lub ze stosowania procedury celnej, którą towar został objęty 456
10.1.11.6. Przesłanki wydania decyzji dotyczącej długu celnego w przywozie w przypadku niedopełnienia jednego z warunków wymaganych do objęcia towaru procedurą lub do zastosowania obniżonych bądź zerowych stawek należności celnych przywozowych ze względu na przeznaczenie towaru 458
10.1.11.7. Przesłanki wydania decyzji dotyczącej długu celnego w przywozie w wyniku zużycia lub użycia towaru podlegającego należnościom celnym przywozowym w wolnym obszarze celnym na warunkach innych niż przewidziane w obowiązujących przepisach 459
10.1.11.8. Przesłanki wydania decyzji dotyczącej długu celnego w przywozie w wyniku wystawienia dokumentów niezbędnych do zastosowania w państwie trzecim preferencji taryfowych, o ile umowy zawarte między. Wspólnotą a niektórymi państwami trzecimi przewidują możliwość zastosowania w przywozie do tych państw preferencji taryfowych dla towarów pochodzących ze Wspólnoty 461
10.2. Decyzja w sprawie pozostawienia podania bez rozpatrzenia 462
10.3. Decyzja o umorzeniu postępowania 463
10.4. Decyzja o uzupełnieniu lub sprostowaniu decyzji 466
10.5. Decyzja zmieniająca poprzednią decyzję tego samego organu 467
10.6. Decyzja organu pierwszej instancji zmieniająca jego pierwotną decyzję na skutek postanowienia organu drugiej instancji o zwrocie sprawy do pierwszej instancji, celem zmiany decyzji wymiarowej wydanej na podstawie błędnego ustalenia lub określenia podstawy długu celnego lub podstawy opodatkowania 468
10.7. Decyzja rozstrzygająca sprawę merytorycznie w postępowaniu odwoławczym lub przekazująca sprawę do ponownego rozpoznania 472
10.8. Decyzja odmawiająca wznowienia postępowania 476
10.9. Decyzja kończąca wznowione postępowanie celne 481
10.10. Decyzja odmawiająca wszczęcia postępowania w sprawie nieważności decyzji wymiarowej w zakresie długu celnego i (lub) podatku 483
10.11. Decyzja uchylająca lub zmieniająca decyzję ostateczną 487
10.12. Decyzja uchylająca decyzję wydaną pod warunkiem dopełnienia przez stronę określonej czynności, w przypadku gdy strona jej nie dopełniła 489
10.13. Decyzja odmawiająca wszczęcia postępowania w sprawie uchylenia lub zmiany decyzji ostatecznej 490
10.14. Decyzja stwierdzająca wygaśnięcie decyzji 490
10.15. Decyzja orzekająca o odszkodowaniu dla strony, która poniosła stratę na skutek wydania decyzji przez organ celny, uchylonej następnie na skutek wznowienia postępowania lub stwierdzenia nieważności decyzji 491
10.16. Decyzja odmawiająca przyznania stronie odszkodowania 493
10.17. Decyzja umarzająca na wniosek strony w całości lub w części koszty postępowania w przypadku stwierdzenia niemożności poniesienia ich przez stronę 493
10.18. Decyzje wydawane przez organy celne na mocy przepisów rozporządzenia Komisji (EWG) nr 2454/93 ustanawiającego przepisy wykonawcze do rozporządzenia Rady (EWG) nr.2913/92 ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny 497
10.18.1. Decyzje dotyczące zwrotu lub umorzenia należności celnych 497
10.18.2. Treść decyzji wydanej przez organy celne 503
10.18.3. Forma decyzji 508
10.18.4. Związanie organu celnego wydaną decyzją 509
10.18.5. Uzupełnienie lub sprostowanie decyzji 511
Rozdział 11 Postanowienia 514
11.1. Rodzaje postanowień 515
11.2. Składniki postanowienia 518
Rozdział 12 Kontrola rozstrzygnięć 521
12.1. Odwołania 522
12.1.1. Treść odwołania 525
12.1.2. Rola organu pierwszej instancji w procesie postępowania odwoławczego 527
12.1.2.1. Wstrzymanie wykonania decyzji po wniesieniu odwołania 529
12.1.2.2. Wstrzymanie wykonania decyzji z mocy prawa 532
12.1.2.3. Uchylenie decyzji przez organ pierwszej instancji 533
12.1.2.4. Przekazanie sprawy wraz z odwołaniem 534
12.1.2.5. Niedopuszczalność odwołania 535
12.1.2.6. Postępowanie uzupełniające 536
12.1.2.7. Zwrot sprawy celem podwyższenia wymiaru 538
12.1.2.8. Cofnięcie odwołania 540
12.1.2.9. Decyzje organu odwoławczego 541
12.1.2.10. Zakaz wydawania decyzji na niekorzyść strony 545
12.1.3. Zażalenia 547
Rozdział 13 Wznowienie postępowania 549
13.1. Fałszywe dowody 551
13.2. Wydanie decyzji w wyniku przestępstwa 552
13.3. Decyzja .wydana .przez .pracownika .lub .organ, .który .podlega .wyłączeniu 553
13.4. Brak udziału strony w postępowaniu 554
13.5. Ujawnienie nowych okoliczności 554
13.6. Podjęcie decyzji bez stanowiska organu 555
13.7. Wpływ uchylenia decyzji lub orzeczenia na tryb postępowania 556
13.8. Wpływ orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego 556
13.9. Inicjatywa wznowienia postępowania 557
13.10. Forma rozstrzygnięć w przypadku wznowienia postępowania 557
13.11. Właściwość organu w sprawie wznowienia postępowania 561
13.12. Rodzaje decyzji wydanych po ponownym rozpoznaniu sprawy 562
13.13. Wstrzymanie wykonania decyzji po ponownym rozpoznaniu sprawy 563
Rozdział 14 Stwierdzenie nieważności decyzji 564
14.1. Naruszenie przepisów o właściwości 565
14.2. Wydanie decyzji bez podstawy prawnej 565
14.3. Decyzja wydana z rażącym naruszeniem prawa 566
14.4. Sprawa rozstrzygnięta inną decyzją ostateczną 569
14.5. Decyzja skierowana do osoby niebędącej stroną postępowania 569
14.6. Trwała niewykonalność decyzji ostatecznej 570
14.7. Decyzja zawierająca wadę powodującą jej nieważność 570
14.8. Decyzja, wykonanie której wywołałoby czyn zagrożony karą 570
14.9. Odmowa stwierdzenia nieważności decyzji 571
14.10. .Właściwość .organu .do .stwierdzenia .nieważności .decyzji 573
14.11. Wstrzymanie wykonania decyzji 573
Rozdział 15 Uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznej 575
15.1. Decyzja z zastrzeżeniem dopełnienia określonej czynności 578
15.2. Odmowa wszczęcia postępowania 579
Rozdział 16 Wygaśnięcie decyzji 581
Rozdział 17 Koszty postępowania 584
Rozdział 18 Kary porządkowe 589
Wyroki sądowe cytowane w treści książki 591
Podstawowe pojęcia z zakresu teorii prawa i prawa administracyjnego 671
Podstawowe wiadomości z zakresu prawa w postępowaniu administracyjnym 678
Vademecum celne 695
Bibliografia 747