Przełom Października '56 - ebook
Przełom Października '56 - ebook
Czy Październik ’56 był ostatnim akcentem w procesie wychodzenia Polski z stalinizmu? Z pewnością nie, ale był on jego kulminacją. Bez niego proces odrzucania stalinizmu trwałby o wiele dłużej, a może nawet, jak powiedział prof. Jan Krysiński, pierwszy wybrany w III RP rektor Politechniki Łódzkiej: „Jakby nie było Października, to byśmy tkwili w systemie stalinowskim zawsze”. Ta jedna z wielu opinia, że Październik ’56 jest jedną z najważniejszych dat w dziejach Polski XX wieku. Wielu historyków uważa ją za najważniejszą w Polsce Ludowej.
Czy Październik ’56 był ostatnim akcentem w procesie wychodzenia Polski z stalinizmu? Z pewnością nie, ale był on jego kulminacją. Bez niego proces odrzucania stalinizmu trwałby o wiele dłużej, a może nawet, jak powiedział prof. Jan Krysiński, pierwszy wybrany w III RP rektor Politechniki Łódzkiej: „Jakby nie było Października, to byśmy tkwili w systemie stalinowskim zawsze”. Ta jedna z wielu opinia, że Październik ’56 jest jedną z najważniejszych dat w dziejach Polski XX wieku. Wielu historyków uważa ją za najważniejszą w Polsce Ludowej.
Przełom Października ’56 poprzedziły - śmierć Stalina, referat Nikity Chruszczowa na XX Zjeździe KPZR, a w Polsce Poznański Czerwiec. Latem i jesienią 1956 r. rosło niezadowolenie społeczeństwa nie tylko ze sposobów sprawowania władzy. Coraz śmielej ujawniała się grupa postulująca zmiany, zarówno w kierownictwie PZPR, jak i państwie. Postulaty nie ograniczały się jedynie do powrotu na stanowisko I sekretarza KC Władysława Gomułki. Powszechne były żądania odsunięcia od władz działaczy identyfikowanych jako stalinistów oraz radzieckich doradców, w tym wojskowych z marszałkiem Konstantym Rokossowskim na czele. Sytuacja w Polsce zaniepokoiła radzieckich przywódców z Nikitą Chruszczowem. Przebieg rozmów Gomułki i innych członków Biura Politycznego KC z delegacją radziecką, która przyleciała do Warszawy oraz zbliżanie się radzieckich czołgów do stolicy groziły dramatycznymi wydarzeniami.
Zapobiegły im determinacja większości członków KC PZPR, by przeprowadzić zmiany personalne w najwyższych władzach partii bez oglądania się na stanowisko Chruszczowa. Jednocześnie Chruszczow uznał, że to Gomułka jest gwarantem realizacji takiej polityki, która nie będzie zagrażać socjalistycznej wspólnocie. I że nie dojdzie do tego, co się niebawem wydarzyło na Węgrzech – czyli antyradzieckich wystąpień, krwawo stłumionym przez wojska radzieckie.
Październik ’56 to czas rewolucyjnych uniesień i licznych wieców poparcia dla Gomułki. Jak ten przed Pałacem Kultury i Nauki w Warszawie, w którym wzięło udział pół miliona ludzi.
Polskiego Października ’56 nie da się sprowadzić jedynie do zmian we władzach. Przełom Października ’56 przyniósł znaczą demokratyzację i liberalizację Polski. Wprowadzono nowe ustawodawstwo. Do fundamentalnych zmian doszło w gospodarce. W zakładach pracy – obok istniejących organizacji partyjnych i rad zakładowych związków zawodowych powstawały samorządy pracownicze, wyłaniane w tajnym głosowaniu przez wszystkich zatrudnionych. Na wsi odstąpiono od masowej kolektywizacji. Październikowe przemiany przyniosły wzrost zarobków. Ograniczono cenzurę. Zaczęła obowiązywać zasada nie wtrącania się władzy w prywatne życie Polaków.
Znaczenie Października 1956 świetnie rozumiało i doceniało w tamtych dniach polskie społeczeństwo, legitymizując październikowe zmiany w wyborach na początku 1957 r. Tę „polonizację” socjalizmu rozumiała też hierarchia kościelna z prymasem Stefanem Wyszyńskim, który wtedy wyraźnie poparł ekipę Gomułki.
Spis treści
- Wstęp
- Andrzej Werblan
- Październik ’56. Geopolityczne tło
- Łukasz Jastrząb
- „Obawiano się interwencji”. Od Czerwca do Października
- Andrzej Skrzypek
- Od „tajnego referatu” do autonomii – zmiana zależności Polski od ZSRR w 1956 r.
- Longin Pastusiak
- Stany Zjednoczone a polski Październik 1956 r
- Andrzej Friszke
- Kościół a władze PRL po Październiku 1956. Czy nowy model relacji?
- Jerzy J. Wiatr
- Nauka polska po Październiku 1956
- Agnieszka Mrozik
- „Traktorzystka to nie kobieta”. Polska polityka płci w okresie Odwilży
- Paweł Dybicz
- Agonia ZMP. Ruch młodzieżowy 1956-1957
- Krzysztof Wasilewski
- „Sztandar Młodych i „Po Prostu” wobec Października ’56
- Dariusz Jarosz
- Więcej wolności we własnym domu
- Piotr Zaborny
- Powrót Gomułki i jego skutki
- Włodzimierz Janowski
- Związek Młodzieży Socjalistycznej – między negacją systemu a rzecznictwem interesów młodzieży
- Edward Karolczuk
- Spór o słowa czy istotę protestu
- Listy do „Przeglądu”
- Aneks
- Rozmowy w Belwederze
- Noty o autorach
Kategoria: | Literatura faktu |
Zabezpieczenie: |
Watermark
|
ISBN: | 978-83-64407-99-4 |
Rozmiar pliku: | 12 MB |
BESTSELLERY
- EBOOK
31,49 zł 44,99
Rekomendowana przez wydawcę cena sprzedaży detalicznej.
22,39 zł 31,99
Rekomendowana przez wydawcę cena sprzedaży detalicznej.
- Wydawnictwo: Dowody na istnienieFormat: EPUB MOBIZabezpieczenie: Watermark VirtualoKategoria: Literatura faktuDlaczego Kanada ściąga dziś z pomników i banknotów swoich dawnych bohaterów? Jak to możliwe, że odbierano tam dzieci rodzicom? Czyja ręka temu błogosławiła? Co ukryto pod mozaiką kulturową?
20,08 zł 28,69
Rekomendowana przez wydawcę cena sprzedaży detalicznej.
22,33 zł 31,90
Rekomendowana przez wydawcę cena sprzedaży detalicznej.
- Wydawnictwo: Czarna OwcaFormat: EPUB MOBIZabezpieczenie: Watermark VirtualoKategoria: Literatura faktuCzłowiek w poszukiwaniu sensu Viktora E. Frankla to jedna z najbardziej wpływowych książek w literaturze psychiatrycznej od czasu Freuda. Zaczyna się od długiego, suchego i głęboko poruszającego osobistego eseju o pięcioletnim pobycie ...
24,49 zł 34,99
Rekomendowana przez wydawcę cena sprzedaży detalicznej.