Psychologia dorastania. Zmiany rozwojowe w dobie globalizacji - ebook
Wydawnictwo:
Data wydania:
1 stycznia 2017
Format ebooka:
EPUB
Format
EPUB
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najpopularniejszych formatów e-booków na świecie.
Niezwykle wygodny i przyjazny czytelnikom - w przeciwieństwie do formatu
PDF umożliwia skalowanie czcionki, dzięki czemu możliwe jest dopasowanie
jej wielkości do kroju i rozmiarów ekranu. Więcej informacji znajdziesz
w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Format
MOBI
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najczęściej wybieranych formatów wśród czytelników
e-booków. Możesz go odczytać na czytniku Kindle oraz na smartfonach i
tabletach po zainstalowaniu specjalnej aplikacji. Więcej informacji
znajdziesz w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Multiformat
E-booki sprzedawane w księgarni Virtualo.pl dostępne są w opcji
multiformatu - kupujesz treść, nie format. Po dodaniu e-booka do koszyka
i dokonaniu płatności, e-book pojawi się na Twoim koncie w Mojej
Bibliotece we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego
tytułu. Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na
karcie produktu przy okładce. Uwaga: audiobooki nie są objęte opcją
multiformatu.
czytaj
na tablecie
Aby odczytywać e-booki na swoim tablecie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. Bluefire
dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na czytniku
Czytanie na e-czytniku z ekranem e-ink jest bardzo wygodne i nie męczy
wzroku. Pliki przystosowane do odczytywania na czytnikach to przede
wszystkim EPUB (ten format możesz odczytać m.in. na czytnikach
PocketBook) i MOBI (ten fromat możesz odczytać m.in. na czytnikach Kindle).
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na smartfonie
Aby odczytywać e-booki na swoim smartfonie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. iBooks dla
EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
Czytaj fragment
Pobierz fragment
Pobierz fragment w jednym z dostępnych formatów
Psychologia dorastania. Zmiany rozwojowe w dobie globalizacji - ebook
Dorastanie jest szczególnym okresem zarówno w życiu nastolatka, jak i jego otoczenia. Aby rozumieć rozwój młodego człowieka, warto zauważyć, jak bardzo wpływają na niego przemiany kulturowo-cywilizacyjne. Procesy globalizacji stwarzają zupełnie nowe, dotychczas nieuwzględniane w teoriach naukowych, warunki rozwoju.
Książka dostarcza odpowiedzi na pytania:
- jak kształtują się wzorce atrakcyjności fizycznej młodzieży stale korzystającej z mediów,
- jakie znaczenie mają realne i wirtualne przyjaźnie i związki w dobie portali społecznościowych,
- jak krystalizuje się tożsamość i światopogląd nastolatka,
- jak przebiega rozwój poznawczy człowieka dorastającego w społeczeństwie informacyjnym,
skąd się bierze bunt młodzieńczy i jakie są źródła młodzieńczego idealizmu.
Książka pozwala zrozumieć prawidłowości i dostrzec nieprawidłowości rozwoju nastolatków w sferze biologicznej, seksualnej, poznawczej, emocjonalnej i społecznej.
| Kategoria: | Psychologia |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-01-19474-1 |
| Rozmiar pliku: | 1,6 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Wstęp
Monografia Psychologia dorastania. Zmiany rozwojowe w dobie globalizacji jest próbą całościowego ujęcia zmian zachodzących w jednostce będącej w okresie dorastania (tj. między 12 a 20–23 r.ż.) i żyjącej w obszarze wpływów zglobalizowanej rzeczywistości.
Autorzy większości istniejących modeli rozwoju opisują przede wszystkim uniwersalne mechanizmy rozwojowe, względnie niezależne od dynamiki zmian kulturowo-cywilizacyjnych. Dzięki nim dowiadujemy się o rozwoju danej funkcji psychicznej przebiegającym w podobny sposób w różnych kontekstach sytuacyjnych. Koncepcje Erika Eriksona, Jeana Piageta, Lawrence’a Kohlberga, Giseli Labouvie-Vief, Juana Pascual-Leone czy też Paula Baltesa opisują takie właśnie uniwersalne mechanizmy różnych wymiarów rozwoju psychicznego: poznawczego, moralnego czy osobowości.
Dynamika jednak współczesnych zmian kulturowo-cywilizacyjnych, określanych zwykle mianem globalizacji, współzależność polityczna i ekonomiczna państw, zwłaszcza skok technologiczny i pojawienie się nowych narzędzi komunikacji z całym światem, takich jak internet i telefony komórkowe, a także możliwość szybkiego przemieszczania się w dowolne miejsce na kuli ziemskiej, przyczyniają się do radykalnego przyspieszenia tempa życia oraz do pojawienia się niespotykanych dotąd zmian nie tylko w sferze funkcjonowania społecznego, lecz również w psychice jednostki. Szczególną rolę w globalizacji odgrywa obecnie internet, który umożliwia skrócenie czasu i przestrzeni dzielących ludzi na całym świecie, pozwala na interaktywne uczestnictwo w sieci i aktywny udział w kreowaniu relacji z innymi. W końcu, informacje krążące w ogromnej ilości w sieci praktycznie na każdy temat, do których jest natychmiastowy i łatwy dostęp, niejednokrotnie zastępują tradycyjne środki i sposoby uczenia się i nauczania.
Współcześnie mamy do czynienia ze zjawiskiem przenikania się kultur, co skutkuje poważnymi zmianami również w sferze obyczajów, systemów wartości, rozwoju kultury popularnej wyznaczającej nowe trendy i mody, w konsumpcyjnym stylu życia, a także w propagowaniu różnych zachowań. Zachowań stanowiących nie tylko szansę rozwoju jednostek, lecz także określone, niejednokrotnie słabo jeszcze rozpoznawane, zagrożenia dla podmiotu, społeczeństw oraz globalnego świata społecznego i fizycznego (charakterystyka procesów globalizacyjnych patrz rozdz. 1).
Dlatego też od kilkudziesięciu lat głównie socjologowie, a ostatnio również psychologowie zaczęli zwracać uwagę na wpływ globalizacji nie tylko w obszarze kultury i społecznych zachowań, lecz także na specyfikę przebiegu rozwoju psychicznego człowieka w jego różnych wymiarach. Podkreśla się również zwykle, że to młodzież jest głównym adresatem idei globalizacyjnych (patrz Brzezińska, 2000; Obuchowski, 2001; Wosińska, 2004).
W naszej monografii przyjmujemy, ze względu na specyfikę rozwoju w okresie adolescencji, że właśnie ta grupa wiekowa jest szczególnie podatna na oddziaływania zglobalizowanej rzeczywistości. Dorastający stoją bowiem zarówno przed zadaniem budowania zrębów nowej, bo już świadomie ukształtowanej tożsamości osobistej, mającej otworzyć ich na dorosłość, jak i przed istotną weryfikacją dotychczasowych wpływów, zwłaszcza pochodzących ze strony autorytetu dorosłych. Globalizacja z jej bogactwem bodźców odnoszących się do każdej sfery rozwoju adolescenta: biologicznej, seksualnej, poznawczej, emocjonalnej, społecznej, oraz z ogromem różnorodnych możliwości do wyboru, tworzy dogodną bazę, z której dorastający wybiera „budulec” przydatny w rozwoju osobistym (patrz rozdz. 2, 4, 5, 6, 7, 10, 11). Z tego samego powodu stanowi ona rzeczywistość bardzo skomplikowaną i wymagającą, gdyż zalew równowartościowych bodźców, bombardujących jaźń adolescenta, może utrudniać przebieg rozwoju w różnych sferach, wymusza bowiem wybór, do jakiego młody człowiek nie jest jeszcze przygotowany (patrz rozdz. 1, 2, 3, 4, 9, 10, 11).
Dlatego też przyjmujemy, że w okresie dorastania, zwłaszcza w dobie globalizacji, możemy mieć do czynienia z bardzo różnymi ścieżkami rozwoju indywidualnego: od bardzo zaawansowanego, wręcz typowego dla osób dorosłych, do bardzo niedojrzałego, typowego dla wcześniejszych rozwojowo etapów, czy też „książkowego”, to jest wpisującego się w tradycyjny schemat adolescencji, opisywany przez klasyków psychologii rozwojowej. Co więcej, u tej samej jednostki tempo i jakość rozwoju w poszczególnych sferach nie muszą być zsynchronizowane: regresowi w jednym obszarze może towarzyszyć skok rozwojowy w innym. Oczywiście, występowało to zawsze, ale globalizacja z jej charakterystykami drastycznie nasila, jak sądzimy, wymienione tendencje (patrz rozdz. 2, 5, 6, 10, 11). Stąd jednym z celów naszej monografii jest wskazanie na różne charakterystyki rozwoju, opisujące dokonujące się zmiany rozwojowe (rozwój plastyczny, wielokierunkowy, rozwój przez rekonstrukcję i reorganizację, kompensację, rozwój przez całe życie), a także na zagrożenia rozwoju i jego stagnację.
Zakładamy, że zmiany kulturowo-cywilizacyjne wpływają również na rozwój dorastającego, modyfikując niejednokrotnie jego przebieg w obrębie poszczególnych funkcji psychicznych czy też sposób realizacji zadań rozwojowych. Stąd kolejnym celem jest pokazanie przeobrażeń w treści i istocie zadań rozwojowych wymienianych w psychologii dla okresu dorastania. Na przykład kształtowanie i charakter tożsamości płciowej lub osobistej mogą w dobie globalizacji przybierać formy raczej rzadko opisywane sto lat temu (patrz rozdz. 4, 7, 8, 11). Ponadto stawiamy sobie za cel pokazanie nowych możliwości i nowych jakości tkwiących w dostępnych zasobach rozwojowych (rozwój poznawczy, moralny, społeczny, rozwój samoświadomości) oraz przykładów ich zastosowania w zglobalizowanym społeczeństwie informacyjnym (patrz rozdz. 5, 6, 8, 9, 10).
Globalizacja przyczynia się także do pojawienia się nowych zjawisk i sposobów funkcjonowania dorastających posiadających wspólne cechy: skomercjalizowane zachowania, traktowanie siebie (i innych) jako obiektu do jak najlepszej prezentacji, relatywizowanie wartości podmiotu od kontekstu, w jakim się prezentuje, oraz relatywizowanie wartości kontekstu w zależności od możliwości zaspokojenia potrzeb i interesów jednostkowych (patrz rozdz. 1, 2, 4, 6, 9, 10).
Przedstawione charakterystyki zadecydowały zarówno o strukturze, jak i o ogólnym charakterze naszej monografii. Po pierwsze, każdy z wybranych przez nas obszarów rozwojowych adolescentów analizujemy w ten sposób, że na tle tak zwanego prawidłowego rozwoju w okresie adolescencji, opisywanego w powszechnie obowiązujących modelach teoretycznych, wyodrębniamy nowe, naszym zdaniem, jakości rozwojowe, poparte wynikami badań – jakie przypisujemy wpływowi procesów globalizacyjnych, oraz przytaczamy współczesne modele teoretyczne, odnoszące się do rozwoju w poszczególnych sferach życia.
Po drugie, podjęta przez nas próba uchwycenia zjawisk rozwojowych w adolescencji z perspektywy przemian cywilizacyjno-kulturowych wpłynęła na strukturę i sposób uporządkowania treści naszej monografii. Składa się ona z czterech części (I. Dojrzewanie w społeczeństwie informacyjnym, II. Zmiany w sposobie rozumienia siebie i świata w rzeczywistości zglobalizowanej, III. Zmiany w relacjach społecznych w kontekście przemian cywilizacyjnych oraz IV. Zmiany w sposobie wartościowania w dobie globalizacji) poprzedzonych rozdziałem 1 poświęconym analizie podstawowych charakterystyk globalizacji i pożądanym, według nas, kierunkom zmian rozwojowych młodych ludzi.
Po trzecie wreszcie, poza obiektywnym charakterem opisu wykorzystanych modeli teoretycznych czy wyników badań, do których udało się nam dotrzeć, w monografii znalazły się również nasze własne przemyślenia i sugestie, co wpływa nie tylko na jej autorski charakter, lecz także, mamy tego świadomość, na polemiczny wymiar niektórych tez.
Najważniejsza z nich sprowadza się do następującego stwierdzenia: w dobie współczesnych przemian kulturowo-cywilizacyjnych dorastanie to bardzo niejednolity okres rozwoju, wymykający się niejednokrotnie klasycznym koncepcjom, gdyż w zachowaniu niejednego adolescenta możemy zdiagnozować zarówno cechy etapów rozwojowo wcześniejszych, późniejszych, jak i nowe jego jakości, w ogóle dotąd nieuwzględniane w najbardziej znanych teoriach.
Zapraszamy zatem do sprawdzenia w trakcie lektury, czy zaprezentowana teza i inne, zawarte w książce, znajdują swoje uzasadnienie w prezentowanych treściach.
Monografia Psychologia dorastania. Zmiany rozwojowe w dobie globalizacji jest próbą całościowego ujęcia zmian zachodzących w jednostce będącej w okresie dorastania (tj. między 12 a 20–23 r.ż.) i żyjącej w obszarze wpływów zglobalizowanej rzeczywistości.
Autorzy większości istniejących modeli rozwoju opisują przede wszystkim uniwersalne mechanizmy rozwojowe, względnie niezależne od dynamiki zmian kulturowo-cywilizacyjnych. Dzięki nim dowiadujemy się o rozwoju danej funkcji psychicznej przebiegającym w podobny sposób w różnych kontekstach sytuacyjnych. Koncepcje Erika Eriksona, Jeana Piageta, Lawrence’a Kohlberga, Giseli Labouvie-Vief, Juana Pascual-Leone czy też Paula Baltesa opisują takie właśnie uniwersalne mechanizmy różnych wymiarów rozwoju psychicznego: poznawczego, moralnego czy osobowości.
Dynamika jednak współczesnych zmian kulturowo-cywilizacyjnych, określanych zwykle mianem globalizacji, współzależność polityczna i ekonomiczna państw, zwłaszcza skok technologiczny i pojawienie się nowych narzędzi komunikacji z całym światem, takich jak internet i telefony komórkowe, a także możliwość szybkiego przemieszczania się w dowolne miejsce na kuli ziemskiej, przyczyniają się do radykalnego przyspieszenia tempa życia oraz do pojawienia się niespotykanych dotąd zmian nie tylko w sferze funkcjonowania społecznego, lecz również w psychice jednostki. Szczególną rolę w globalizacji odgrywa obecnie internet, który umożliwia skrócenie czasu i przestrzeni dzielących ludzi na całym świecie, pozwala na interaktywne uczestnictwo w sieci i aktywny udział w kreowaniu relacji z innymi. W końcu, informacje krążące w ogromnej ilości w sieci praktycznie na każdy temat, do których jest natychmiastowy i łatwy dostęp, niejednokrotnie zastępują tradycyjne środki i sposoby uczenia się i nauczania.
Współcześnie mamy do czynienia ze zjawiskiem przenikania się kultur, co skutkuje poważnymi zmianami również w sferze obyczajów, systemów wartości, rozwoju kultury popularnej wyznaczającej nowe trendy i mody, w konsumpcyjnym stylu życia, a także w propagowaniu różnych zachowań. Zachowań stanowiących nie tylko szansę rozwoju jednostek, lecz także określone, niejednokrotnie słabo jeszcze rozpoznawane, zagrożenia dla podmiotu, społeczeństw oraz globalnego świata społecznego i fizycznego (charakterystyka procesów globalizacyjnych patrz rozdz. 1).
Dlatego też od kilkudziesięciu lat głównie socjologowie, a ostatnio również psychologowie zaczęli zwracać uwagę na wpływ globalizacji nie tylko w obszarze kultury i społecznych zachowań, lecz także na specyfikę przebiegu rozwoju psychicznego człowieka w jego różnych wymiarach. Podkreśla się również zwykle, że to młodzież jest głównym adresatem idei globalizacyjnych (patrz Brzezińska, 2000; Obuchowski, 2001; Wosińska, 2004).
W naszej monografii przyjmujemy, ze względu na specyfikę rozwoju w okresie adolescencji, że właśnie ta grupa wiekowa jest szczególnie podatna na oddziaływania zglobalizowanej rzeczywistości. Dorastający stoją bowiem zarówno przed zadaniem budowania zrębów nowej, bo już świadomie ukształtowanej tożsamości osobistej, mającej otworzyć ich na dorosłość, jak i przed istotną weryfikacją dotychczasowych wpływów, zwłaszcza pochodzących ze strony autorytetu dorosłych. Globalizacja z jej bogactwem bodźców odnoszących się do każdej sfery rozwoju adolescenta: biologicznej, seksualnej, poznawczej, emocjonalnej, społecznej, oraz z ogromem różnorodnych możliwości do wyboru, tworzy dogodną bazę, z której dorastający wybiera „budulec” przydatny w rozwoju osobistym (patrz rozdz. 2, 4, 5, 6, 7, 10, 11). Z tego samego powodu stanowi ona rzeczywistość bardzo skomplikowaną i wymagającą, gdyż zalew równowartościowych bodźców, bombardujących jaźń adolescenta, może utrudniać przebieg rozwoju w różnych sferach, wymusza bowiem wybór, do jakiego młody człowiek nie jest jeszcze przygotowany (patrz rozdz. 1, 2, 3, 4, 9, 10, 11).
Dlatego też przyjmujemy, że w okresie dorastania, zwłaszcza w dobie globalizacji, możemy mieć do czynienia z bardzo różnymi ścieżkami rozwoju indywidualnego: od bardzo zaawansowanego, wręcz typowego dla osób dorosłych, do bardzo niedojrzałego, typowego dla wcześniejszych rozwojowo etapów, czy też „książkowego”, to jest wpisującego się w tradycyjny schemat adolescencji, opisywany przez klasyków psychologii rozwojowej. Co więcej, u tej samej jednostki tempo i jakość rozwoju w poszczególnych sferach nie muszą być zsynchronizowane: regresowi w jednym obszarze może towarzyszyć skok rozwojowy w innym. Oczywiście, występowało to zawsze, ale globalizacja z jej charakterystykami drastycznie nasila, jak sądzimy, wymienione tendencje (patrz rozdz. 2, 5, 6, 10, 11). Stąd jednym z celów naszej monografii jest wskazanie na różne charakterystyki rozwoju, opisujące dokonujące się zmiany rozwojowe (rozwój plastyczny, wielokierunkowy, rozwój przez rekonstrukcję i reorganizację, kompensację, rozwój przez całe życie), a także na zagrożenia rozwoju i jego stagnację.
Zakładamy, że zmiany kulturowo-cywilizacyjne wpływają również na rozwój dorastającego, modyfikując niejednokrotnie jego przebieg w obrębie poszczególnych funkcji psychicznych czy też sposób realizacji zadań rozwojowych. Stąd kolejnym celem jest pokazanie przeobrażeń w treści i istocie zadań rozwojowych wymienianych w psychologii dla okresu dorastania. Na przykład kształtowanie i charakter tożsamości płciowej lub osobistej mogą w dobie globalizacji przybierać formy raczej rzadko opisywane sto lat temu (patrz rozdz. 4, 7, 8, 11). Ponadto stawiamy sobie za cel pokazanie nowych możliwości i nowych jakości tkwiących w dostępnych zasobach rozwojowych (rozwój poznawczy, moralny, społeczny, rozwój samoświadomości) oraz przykładów ich zastosowania w zglobalizowanym społeczeństwie informacyjnym (patrz rozdz. 5, 6, 8, 9, 10).
Globalizacja przyczynia się także do pojawienia się nowych zjawisk i sposobów funkcjonowania dorastających posiadających wspólne cechy: skomercjalizowane zachowania, traktowanie siebie (i innych) jako obiektu do jak najlepszej prezentacji, relatywizowanie wartości podmiotu od kontekstu, w jakim się prezentuje, oraz relatywizowanie wartości kontekstu w zależności od możliwości zaspokojenia potrzeb i interesów jednostkowych (patrz rozdz. 1, 2, 4, 6, 9, 10).
Przedstawione charakterystyki zadecydowały zarówno o strukturze, jak i o ogólnym charakterze naszej monografii. Po pierwsze, każdy z wybranych przez nas obszarów rozwojowych adolescentów analizujemy w ten sposób, że na tle tak zwanego prawidłowego rozwoju w okresie adolescencji, opisywanego w powszechnie obowiązujących modelach teoretycznych, wyodrębniamy nowe, naszym zdaniem, jakości rozwojowe, poparte wynikami badań – jakie przypisujemy wpływowi procesów globalizacyjnych, oraz przytaczamy współczesne modele teoretyczne, odnoszące się do rozwoju w poszczególnych sferach życia.
Po drugie, podjęta przez nas próba uchwycenia zjawisk rozwojowych w adolescencji z perspektywy przemian cywilizacyjno-kulturowych wpłynęła na strukturę i sposób uporządkowania treści naszej monografii. Składa się ona z czterech części (I. Dojrzewanie w społeczeństwie informacyjnym, II. Zmiany w sposobie rozumienia siebie i świata w rzeczywistości zglobalizowanej, III. Zmiany w relacjach społecznych w kontekście przemian cywilizacyjnych oraz IV. Zmiany w sposobie wartościowania w dobie globalizacji) poprzedzonych rozdziałem 1 poświęconym analizie podstawowych charakterystyk globalizacji i pożądanym, według nas, kierunkom zmian rozwojowych młodych ludzi.
Po trzecie wreszcie, poza obiektywnym charakterem opisu wykorzystanych modeli teoretycznych czy wyników badań, do których udało się nam dotrzeć, w monografii znalazły się również nasze własne przemyślenia i sugestie, co wpływa nie tylko na jej autorski charakter, lecz także, mamy tego świadomość, na polemiczny wymiar niektórych tez.
Najważniejsza z nich sprowadza się do następującego stwierdzenia: w dobie współczesnych przemian kulturowo-cywilizacyjnych dorastanie to bardzo niejednolity okres rozwoju, wymykający się niejednokrotnie klasycznym koncepcjom, gdyż w zachowaniu niejednego adolescenta możemy zdiagnozować zarówno cechy etapów rozwojowo wcześniejszych, późniejszych, jak i nowe jego jakości, w ogóle dotąd nieuwzględniane w najbardziej znanych teoriach.
Zapraszamy zatem do sprawdzenia w trakcie lektury, czy zaprezentowana teza i inne, zawarte w książce, znajdują swoje uzasadnienie w prezentowanych treściach.
więcej..
