Reinterpretacje. Percepcja i recepcja dzieł architektury na przykładzie świątyń jezuickich Ameryki Południowej okresu kolonialnego - ebook
Reinterpretacje. Percepcja i recepcja dzieł architektury na przykładzie świątyń jezuickich Ameryki Południowej okresu kolonialnego - ebook
Prezentowane studium przybliża architekturę jezuitów w Ameryce Południowej w okresie kolonialnym. Czytelnik może zapoznać się zarówno ze skomplikowaną sytuacją kulturową, na której tle powstawały prezentowane obiekty, jak i z zaskakującym bogactwem form, które zostały wykreowane przez europejskich przybyszów w kontakcie z rdzennymi społecznościami. Sztuka barokowej Ameryki Łacińskiej jest zjawiskiem szczególnym. W zapoznaniu się z tą egzotyczną rzeczywistością pomaga bogaty materiał ilustracyjny, pozwalający na uświadomienie sobie odmienności barokowej architektury chrześcijańskiej w różnych zakątkach świata. W publikacji nie ograniczono się do obiektów dobrze znanych i projektowanych przez słynnych architektów, ale przedstawiono też architekturę andyjskich prowincji dawnego Wicekrólestwa Peru oraz misyjne świątynie w tropikalnych regionach dzisiejszych Boliwii, Paragwaju czy Brazylii. Książka przeznaczona jest dla historyków sztuki, jednak może stać się ciekawą lekturą dla osób, które – zafascynowane odległymi kulturami - chciałyby dowiedzieć się czegoś więcej o architekturze kolonialnej Ameryki Południowej, a także o tym, jak na przestrzeni wieków zmieniało się widzenie obiektów architektonicznych tego dalekiego kontynentu.
Spis treści
Od Autorki 11
Mapy 15
WSTĘP 19
1. Cel pracy 21
2. Ramy chronologiczne i terytorialne 24
3. Stan badań 25
3.1. Architektura kolonialna w Ameryce Południowej 25
3.2. Architektura jezuitów w Ameryce Południowej 27
3.3. Sztuka kolonialna - badania polskie i rosyjskie 31
4. Metody badań 35
4.1. Badania terenowe 35
4.2. Charakterystyka źródeł rękopiśmiennych i drukowanych 36
4.3. Charakterystyka materiału ikonograficznego 39
5. Metodologia badań 40
5.1. Percepcja dzieła architektury 42
5.1.1. Percepcja zmysłowo-estetyczna 43
5.1.2. Percepcja semiotyczna 44
5.1.3. Cztery typy obrazowości w percepcji dzieła architektonicznego 46
5.1.4. Percepcja jako indywidualna iluzja 51
5.2. Estetyka recepcji i recepcja dzieł architektonicznych 54
5.3. Interpretacje dzieła architektury 55
6. Struktura pracy 58
7. Nazwy geograficzne, nazwy własne, wyrazy obcego pochodzenia i inne kwestie językowe 59
Ilustracje 61
ROZDZIAŁ I. KRÓTKIE WPROWADZENIE HISTORYCZNE, KULTUROWE I ARTYSTYCZNE 67
1. Ramy kulturowe i związany z nimi aparat pojęciowy 69
1.1. Nowy Świat 70
1.2. Indie Zachodnie 71
1.3. Ameryka Łacińska 71
1.4. Kolonia i kolonializm 73
1.5. Kultura i cywilizacja 75
2. „Terminologiczne grzęzawisko”, czyli aparat pojęciowy z zakresu historii sztuki charakterystyczny dla sztuki prezentowanego obszaru w XVI-XVIII wieku 77
3. Historia kolonii w Ameryce Południowej i podstawy ich funkcjonowania 81
3.1. Ameryka hiszpańskojęzyczna - Wicekrólestwo Peru, Nowa Granada, La Plata 81
3.1.1. Historia, podział terytorialny i podstawy ekonomiczne funkcjonowania kolonii 81
3.1.2. Stosunki etniczne i społeczne 85
3.1.3. Kościół i ewangelizacja 86
3.1.4. Sztuka 88
3.2. Brazylia 90
3.2.1. Historia, podział terytorialny i ekonomiczne podstawy funkcjonowania kolonii 90
3.2.2. Stosunki etniczne i społeczne 92
3.2.3. Kościół i ewangelizacja 93
3.2.4. Sztuka 94
4. Historia zakonu jezuitów 95
4.1. Powstanie zakonu jezuitów 95
4.2. Historia jezuitów w Ameryce Południowej 96
4.2.1. Obszar hiszpańskojęzyczny 96
4.2.2. Brazylia 96
4.2.3. Wygnanie jezuitów 97
5. Architektura jezuicka - zagadnienia ogólne i teoretyczne 98
5.1. Charakterystyka architektury jezuickiej - rodzaje świątyń ze względu na funkcje 98
5.2. Styl jezuicki 99
5.2.1. Styl jezuicki jako bogactwo form i dekoracji 100
5.2.2. Styl jezuicki jako skromność i umiar 102
5.2.3. Styl jezuicki a kościoły Il Gesù i Sant’Ignazio w Rzymie 103
5.2.4. Na sposób jezuicki, czyli modo nostro i akomodacja w architekturze 105
Ilustracje 109
ROZDZIAŁ II. ARCHITEKTURA MISYJNA - MIĘDZY GLOBALNOŚCIĄ A LOKALNOŚCIĄ 113
1. Misyjny charakter Towarzystwa Jezusowego 115
2. Jezuici i strategia urbanistyczna 118
2.1. Miasta „idealne” Ameryki Południowej 119
2.1.1. Lima 120
2.1.2. Trujillo 124
2.1.3. Cusco 125
2.2. Urbanistyka i budownictwo zakonu jezuitów 129
2.3. Metropolie, miasta i miasteczka 130
2.4. Redukcje i misje 133
2.4.1. Dzielnice indiańskie i redukcje - miasta i prowincja 140
2.4.2. Misje wśród Indian Guarani, Chiquitos i Mojos 147
2.4.3. Brazylijskie aldeamento 150
3. Typ kościoła misyjnego 152
3.1. Interpretacja „międzynarodowa” architektury misyjnej 152
3.1.1. Plan i struktura kościoła misyjnego 153
3.1.2. Materiał konstrukcyjny 154
3.2. Lokalne odmiany architektury misyjnej, jej znaczenie dawniej i dziś 158
3.2.1. Kolumbia i peruwiańskie Altiplano 158
3.2.2. Misje wśród Indian Guarani, Chiquitos i Mojos 161
3.2.3. Chiloé 164
3.2.4. Kościoły brazylijskie - pomiędzy architekturą centrum i prowincji 169
Ilustracje 175
ROZDZIAŁ III. ARCHITEKTURA REGIONALNA - KOŚCIOŁY JEZUICKIE 203
1. Metropolia i prowincja 205
2. Lokalne nurty i miejscowe tradycje architektoniczne 207
2.1. Świątynia jezuitów i architektura regionu kuzkeńskiego 207
2.1.1. Fasada kościoła jezuitów w Cusco i jej wpływ na architekturę miasta oraz regionu 210
2.1.2. Plan kościoła, system konstrukcyjny i układ przestrzenny 215
2.1.3. Motywy dekoracyjno-ornamentalne 217
2.1.4. Cusqueñismo i architektura kolonialna miasta 217
2.2. Dekoracja mestizo i mudéjar 220
2.2.1. Dekoracja mestizo w regionie arequipeńskim 221
2.2.2. Dekoracja mestizo w Collao 223
2.2.3. Sucre i Potosi - dekoracja w typie mudéjar 227
2.3. Kościoły jezuickie w Cordobie, Asunción i Santa Fe 231
2.4. Kościoły peruwiańskiego wybrzeża 233
Ilustracje 239
ROZDZIAŁ IV. MODEL KOŚCIOŁA IL GESÙ I ARCHITEKTURA KOLONIALNA AMERYKI POŁUDNIOWEJ – KONFRONTACJE 261
Wprowadzenie 263
1. Modele w badaniach humanistycznych i w architekturze 264
1.1. Model architektoniczny 266
1.2. Model architektoniczny a model mentalny w badaniach form architektonicznych i ich percepcji 267
2. Model kościoła Il Gesù jako model badawczy 272
2.1. Plan i układ przestrzenny - model 272
2.2. Kompozycja fasady - model 273
2.3. Kaplice i nawy boczne - terminologia, forma, funkcja 275
3. Kościół Il Gesù i architektura Ameryki Południowej - relacje 280
3.1. Buenos Aires 281
3.2. Quito 283
3.3. San Pablo w Limie i San Ignacio w Bogocie 285
3.4. San Francisco w Limie 288
4. Kościół Il Gesù i badania nad architekturą Ameryki Południowej - interpretacje 289
4.1. Kościół Il Gesù w historii architektury nowożytnej Europy 289
4.2. Południowoamerykańskie fasady kościołów w typie Il Gesù 292
4.2.1. Fasada La Compańia w Quito 292
4.2.2. Fasada kościoła w Salvadorze da Bahia 295
4.2.3. Fasada kościoła Sao Miguel 302
4.2.4. Fasady kościołów niejezuickich 304
4.3. Układ przestrzenny Il Gesù w kontekście badań architektury południowoamerykańskiej 307
4.3.1. Układ przestrzenny kościołów w Popayan, Cartagenie, Buenos Aires 308
4.3.2. Struktura przestrzenna kościołów jezuickich w Brazylii i model Il Gesù 310
4.3.3. Układ przestrzenny Il Gesù a świątynie niejezuickie 311
Ilustracje 313
Podsumowanie 339
Ilustracje 351
Spis map i ilustracji 367
Skróty 379
Bibliografia 381
Summary 433
Indeks osób 441
Indeks topograficzno-rzeczowy 449
Od redakcji 461
| Kategoria: | Architektura |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-7969-937-7 |
| Rozmiar pliku: | 16 MB |
