Rozliczenie - ebook

Homo viator

Tom utworów Krzysztofa Zielińskiego jest książką niezwykłą, nie tylko dlatego, że łączy kilka różnych gatunków literackich. Mamy tu wiersze, poemat epicko-liryczny, prozę poetycką, rozważania na rozmaite tematy, opowiadania i powieść.

Wiersze dotykają różnych aspektów ludzkiego życia oraz problemów egzystencjalnych i tych zwykłych, powszednich. Podmiot liryczny jawi się, jako wędrowiec przez świat i przez życie — homo viator. W tej roli stawia go już pierwszy utwór, równocześnie kreując na mitycznego herosa, czy to Herkulesa, czy Atlasa, który paradoksalnie nawet po śmierci podtrzymuje Ziemię przed stoczeniem się w przepaść chaosu:

„Wiatr pustynnym piaskiem szkielet mój zakryje,

archeolog — europoidalny, dziesięć wieków wstecz,

nie wiedząc, że ja nadal żyję,

że dźwigam niebo, by do wody nie wpadło,

że wicher zawracam, gdy paszcza trąb wyje,

że jutrzni pilnuję, by co ranek była, by

Gwiazda Wenus ze sklepienia,

które dźwigam, świeciła.”

_/Byłem — jestem — będę/_

Można ten obraz odczytywać, jako współczesne nawiązanie do mitów, jakich wiele, ale można też, i ja obstaję przy tej właśnie opcji, jako figurę człowieka (poety) czującego współodpowiedzialność za losy świata. Postać wrażliwego na zło, niesprawiedliwość i cierpienie homo viator to light motive całej książki, nie tylko jej lirycznej części. Bohater ten wspomina, marzy, tęskni, pragnie kochać i być kochany:

„Popatrzymy sobie w oczy głęboko,

ty spoważniejesz, ja się roześmieję.

Zmartwisz się, że to koniec,

Najdalszy Wszechświata zakątek.

Ja odpowiem radośnie,

kochana, to wyprawy początek”

_/Poleć ze mną gdzieś daleko/_

Nawiasem mówiąc w podobny sposób marzy o miłości bohater powieści _Gwiazda Piołun_ zamykającej tom.

Niektóre liryki przywołują wspomnienia z dzieciństwa, przypomnienia osób bliskich i ukazują skomplikowane, a zarazem czułe z nimi relacje. Mówią o miłości, nostalgii, samotności, przemijaniu, śmierci. Ta ostatnia pokazana jest zarówno z perspektywy eschatologicznej, jak i w swoim codziennym „działaniu”, co jest szczególnie widoczne w utworze _Teatrzyk nieśmieszny o tym, że nić Mojry jest kiepskiej jakości._ Namacalna wydaje się być w owych wierszach wyrwa po tym, co utracone, stąd waga przywoływanych w nich wspomnień i pamięci. W szczególnie przejmujący sposób o utracie mówi wiersz _Chcę umrzeć z tym zdjęciem w dłoni._ Podmiotem mówiącym, a zarazem bohaterem tego utwory jest człowiek, który utracił wszystko — bezdomny. W dygresyjny, skojarzeniowy sposób opowiada on swoją historię. Mówi on: „Kiedyś miałem dom (…) Kiedyś miałem syna (…) Kiedyś miałem żonę” i, co szczególnie porusza czytelnika:

„Nie mam dokumentów.

Nie. Jeden, jedyny dokument mam.

Zawinięte w foliowy woreczek zdjęcie.

Pomięte, połamane, stare.

Zdjęcie chłopca.”

Warto nadmienić, że budowany w tym wierszu monolog, podobnie jak w wielu innych, w których występują zwykli bohaterowie, konstruowany jest tak, by brzmiał, przy całym swoim lirycznym ładunku, w sposób naturalny.

Motyw przemijania w oryginalny sposób, zarówno pod względem konstrukcji wiersza, jak i ujęcia tematu pojawia się jeszcze m.in. w tekście _Bezsenność w nicości._ Mamy tu poszarpane wersy nadające wypowiedzi podmiotu dramatyzm, migawkowe, niczym w kalejdoskopie obrazy i oryginalne metafory: „gryps od Pana Boga”, „pijane myszy”, „lód w umyśle” i wiele innych.

W wierszach Krzysztofa Zielińskiego nie brak również odniesień i uniesień religijnych. Tworzą one metafizyczną aurę dla całości lirycznej części tomu. Z drugiej strony mamy tu również zapisy codziennych, powszednich czynności jak wędrówka przez las (_Cichość myśli_) czy grabienie i palenie liści (_Jesienny nastrój)_, które także nabierają wymiaru metafizycznego, dzięki czemu profanum łączy się z sacrum.

Poemat epicko-liryczny _Omamiony wizją Raju, przyjąłem zaproszenie od Wielkiego Maga, albo moja wędrówka ku Arkadii_ opowiada na pół fantastyczną, na pół realistyczną historię poprzez metaforyczne i symboliczne obrazy. Mamy w nim wojny światów, magów, rycerzy, zarazy, motywy mitologiczne, apokaliptyczne i, wspomnianego już, wędrowca zmierzającego do symbolicznego celu. Zauważa się w nim też dyskretną ironię, a finał zaskakuje czytelnika.

Kilka próz poetyckich cechuje zróżnicowanie i sposobu obrazowania, i motywów czy konwencji. Części z nich bliżej do liryki, innym zaś do mini opowieści, a jeszcze innych do na poły filozoficznej refleksji. Znajduje tu niebanalne opisy przyrody, operujące nastrojową, indywidualna metaforyką, refleksje o naturze świata i człowieka czy sarkastyczne rozważania na temat disco polo i wyznawców tego gatunku muzyki.

Dwa umieszczone w tomie opowiadania znacząco różnią nastrojem, formułą i rodzajem. _O tym, jak zesłałem potop na świat, który stworzyłem_ przypomina nieco przewrotnie potraktowany mit o stworzeniu świata i ludzi. _Misja FOR SEKS._ to intrygująca opowieść science fiction. Oba wciągają czytelnika w swoje światy.

Podobnie ma się rzecz z zamykającą tom powieścią sensacyjną z niebanalnie poprowadzonym wątkiem romansowym. Dobrze poprowadzona fabuła trzyma w napięciu. Wątki splatają się niczym w muzycznej fudze. Poetyckie opisy, ani za długie, ani za krótkie pozwalają odbiorcy złapać oddech. Ponadto powieść ta jest nie tylko niezwykłą historią, która przytrafiła się zwykłemu bohaterowi. Ma prócz tego, podobnie jak wszystkie niemal utwory z tomu metaforyczne przesłanie.

Wszystkie części tomu wzbogacają skorelowane z treścią utworów zdjęcia wykonane przez autora. _Rozliczenie_ to lektura ciekawa, inspirująca, skłaniająca do zadumy, ale również pozwalająca na uśmiech.

_Beata Nicoś-Trenk_

_„PASMO DNI MOICH NIE SKŁADAŁO SIĘ Z GŁOŚNYCH WYDARZEŃ,_

_ANI TEŻ NA WIDOWNI ŚWIATA NICZYM NIE ZABŁYSNĄŁEM._

_BYŁ TO BIEG CICHEGO STRUMIENIA, UKRYTEGO POMIĘDZY CHRUSTEM,_

_KTÓRY TAM SĄCZY SIĘ NIEPOSTRZEŻONY,_

_A ZALEDWO PTAKI I ZWIERZ LEŚNY WIEDZĄ O ISTNIENIU JEGO._

_MAJĄC ŚCIEŚNIONY ZAKRES KSZTAŁCENIA SIĘ,_ _ZDOLNOŚCI MOJE_

_NIE WYSZŁY ZA OBWÓD MIERNOŚCI._

_NICZYM SIĘ, PRZETO ODZNACZYĆ NIE MOGŁEM._

_SŁOWEM PRZEMKNĄŁEM SIĘ W PRZESTRZENI CZASU_

_NA KSZTAŁT LOTU PTASZYNY W POWIETRZU,_

_NA KSZTAŁT BIEGU ŁODZI PO WODZIE,_

_PO KTÓRYCH ŻADEN ŚLAD NIE POZOSTAŁ.”_

_Ambroży Grabowski_Byłem — jestem — będę

_„Oto jestem. Wczepiony kurczowo we włosy świata, forma uwierająca człowieka, który ją zamieszkuje” /Bogdan Loebl/_

Zaprę się nogami o głębokiej wody dno kamieniste.

Zaprę się rękami o niebo świetlnymi latami świetliste.

Wzrok na krzywiźnie widnokresu zatrzymam,

gdzie Krzyż Południa naprzeciwko stóp moich.

Zamknę oczy, wstrzymam oddech,

o podróży w nieznane podumam.

Wiatr wieści ze świata do ucha mi wtłoczy,

gdzie śmierć, gdzie zaraza,

gdzie głód, gdzie wojna się toczy.

Nie dźwignę sam firmamentu,

nie dźwignę choćbym i Herkulesem i Tytanem był,

nie zagarnę ręką horyzontu.

Ocean w mig mnie pochłonie, rzeka dość wody wybroczy.

Ośmiornice z traw morskich wieniec mi uplotą,

delfiny wyniosą me ciało na brzeg,

odpłyną, nie pomnąc, że człekiem jam był.

Albatros zaskrzeczy nad ludzką lichotą.

Wiatr pustynnym piaskiem szkielet mój zakryje,

archeolog — europoidalny, dziesięć wieków wstecz,

nie wiedząc, że ja nadal żyję,

że dźwigam niebo, by do wody nie wpadło,

że wicher zawracam, gdy paszcza trąb wyje,

że jutrzni pilnuję, by, co ranek była, by

Gwiazda Wenus ze sklepienia,

które dźwigam, świeciła

_27.07.2021 Jez. Jeziorak. Na wyspie Wielki Gierczak._Opowieść jednego drzewa

ramionami rozłożystymi

rosłem

dla was

opierałem się mrozom

mężniałem w deszczu

targany wiatrem

ptasie plemię liśćmi otulałem

i wędrowiec w moim cieniu przysiadł

teraz czekam

przyjdzie drwal z silnymi rękoma i toporem

może będę ścianami waszego domostwa

krzyżem przydrożnym

czterema obliczami Światowida

albo ramą świętego obrazu nad waszym łóżkiem

drzwiami za którymi cisza i spokój

i wieszak na twoje okrycie

może będzie ze mnie stół

jak wyśpiewał Pan Gintrowski

„Stół taki, co sam pisze wiersze,

A jak zechce może zaśpiewa”

i krzesłem przy tym stole będę

i rozmów waszych nocnych będziemy słuchali

i łzy wasze pić będziemy i wódkę rozlaną

tak — skrzypcami też mógłbym być

wysoko w C-dur skocznie bym muzykował

czy też zwycięskim hetmanem

na szachownicy zmagania toczącym

mogę być wiórem

ziemię użyźniającym

albo radość z płonącego ogniska

w świat ze skrami ponieść

jakkolwiek losy się moje potoczą

w nowym życiu wrócę

w wodzie w ziemi w powietrzu

będę

_Ostróda 13.08.2022._Chcę umrzeć z tym zdjęciem w dłon

Gdzie jestem?

W domu?

Kiedyś miałem dom.

Z telewizorem, meblami i łazienką.

Nie jestem w domu.

Nigdzie nie jestem.

Głowa zmęczona nocnymi koszmarami,

a może dobrymi snami, których nie chcę pamiętać,

zaczyna pracować — niestety.

Nie obchodzi mnie, czy jest zima, czy lato.

Zawsze jest odpowiednia pora by umrzeć.

Idę przez miasto.

Nie patrzę na ludzi.

Patrzę na chodnik pod stopami.

Patrzę na kwiaty w ogródkach.

Kiedyś miałem ogródek.

I jabłonie i truskawki i altankę.

Kwiaty nie mają pogardliwego spojrzenia.

I pachną.

Nie patrzę na ludzi.

Kiedyś miałem syna.

Sadzałem go na swoich kolanach.

Oglądaliśmy dobranocki.

Potem wpadał na obiad i za chwilę już go nie było.

Może gdzieś tu jest, w tym mieście.

Może jest gdzieś.

Nie poznałbym go już chyba.

On mnie nie poznaje.

Może gdzieś tu jest

Nie spieszę się nigdzie.

Tam gdzie byłem rano, nie było nic.

Tam gdzie podążam, też nie ma nic.

Nie mam marzeń.

Nie mam spraw do załatwienia.

Nie mam dokumentów.

Nie. Jeden, jedyny dokument mam.

Zawinięte w foliowy woreczek zdjęcie.

Pomięte, połamane, stare.

Zdjęcie chłopca.

Bogactwo?

Co to jest?

Nie wiedziałbym jak korzystać.

Mój majątek to dwie foliowe torby.

I to, co gdzieś tam znajdę.

Siadam z tym na ławce.

Koło baru.

Jedząc chleb, czuję zapach.

Kiedyś taki jeden przyniósł mi obiad

w styropianowym pudełku.

Kiedyś też dał mi 10 złotych.

Widziałem go z kobietą.

Trzymali się za ręce.

Miałem kiedyś dziewczynę.

Chodziliśmy na potańcówki.

Kiedyś miałem żonę.

Jutro nie jest ważne.

Wszystko było „kiedyś”.

„Kiedyś” też już jest nieważne.

Mam jeden dokument w kieszeni.

_Foto: archiwum rodzinne._Merry Christmas

Mój wigilijny stół

zastawiony jest tęsknotą

I opakowaniem po czymś

„microwave 5 minutes”

I chlebem

I puszką piwa

Jestem tu już siedem miesięcy

Chyba za rok wrócę

Ocieram łzy

Na moim wigilijnym stole

leżą wspomnienia

i opłatek przywieziony latem

Nie czekam już na świąteczne kartki

których i tak nigdy nie dostawałem

— fajnie, że dzwonisz,

ale właśnie goście przyszli

Z postanowieniem

wracam w przyszłym roku

otwieram butelkę wódki

jestem tu już siedem lat

łza wpadła do kieliszka

Wigilia

na stole nic nie leży

drugi talerzyk dla nikogo

usuwam kolejny kontakt z telefonu

za oknem dzwoneczki

jestem tu już piętnasty rok

Może wrócić?

Ale po co?

Częstuję colą Jasia W.

_Dublin 13.11.2021_

_Antek. Powód, dla którego warto wrócić. Foto: Miłka Zielińska_Krótka historia pewnej znajomości

_Jak jeszcze długo
Skrzypiący frazes
Takie jest życie
Jedynym będzie
Usprawiedliwieniem
Niedorzecznej
Śmierci
Człowieka_

_/Czesław Niemen. Epitafium (Pamięci Piotra)/_

Anna była lekarką.

— przyjdź na kawę

— mam dyżur

— zadzwoń

— jak zejdę z dyżuru

Potem krótkie SMS-y

— miałam atak wyrostka

— jestem po operacji

— boli mnie serce

— jestem na kardiologii tutaj nie można używać telefonu

opowiem jak się spotkamy

Kilka moich telefonów, których nikt nie odebrał

Kilka SMS-ów, na które nie było odpowiedzi

— -…

— -…

— Ania jest w śpiączce będę informować

— -…

— -…

— Ania odeszła…

Odeszła?

Odeszła??

Odeszła???

Zaraz… Chwila… Jak to — odeszła?

Odeszła

a jej mali pacjenci?

Nigdy pewnie nie będą zastanawiać się

kto ich powitał na tym świecie

Nazywała je „kochane maleństwa”

Jeszcze słyszę jak mówi” kocham je jak swoje”

Odeszła?

Miała zadzwonić, miała przyjść na kawę,

miała zrobić sernik, mieliśmy pić czerwone wino

mieliśmy się śmiać

Mieliśmy…Adagio

Nie myśl, że okno otwieram,

aby świeżego powietrza łyk zaczerpnąć.

Robię to, aby widzieć gwiazdy.

Nie myśl, że oczy otwieram, aby widzieć gwiazdy.

Oczy otwieram, aby widzieć nieskończoność.

Nie myśl, że nie patrzę na ciebie, bo cię nie kocham.

Kocham ciebie, nie widząc cię.

Nie myśl, że siedząc w ciszy, nie chcę nic słyszeć.

W ciszy więcej słychać.

Nie myśl, że klangor żurawi jest dla mnie nadchodzącą jesienią.

Jest nadzieją na kolejne lato, za chwilę.

Nie myśl, że gram na pianinie, aby zapełnić ciszę.

Dźwięki klawiszy dają ukojenie poharatanej duszy,

W brzmieniach pianina jest łyk rześkiego powietrza.

Jest bezkres nieba i gwiazdy tuż tuż.

Jest klucz dzikich ptaków.

Jest miłość spełniona.

Jesteśmy i ty i ja.

Jest nadzieja.

Jest cisza.

Ciągle jeszcze niedoskonale gram na pianinie.Moje umieranie

Kiedy ci powiem, że cię już nie kocham,

rozpocznie się moje umieranie.

Na nic zbroja złota,

w pawie pióra strojna.

Na nic koń bojowy.

Rozpocznie się moje umieranie.

Sokołem nad Ziemią się wzniosę,

zatoczę kręgi nad plażą.

Śladów stóp naszych nie dostrzegę.

Rozpocznie się moje umieranie.

Inną ławkę w parku wybiorę,

wzrok ku niepamięci odwrócę.

Maj nozdrza urazi.

Rozpocznie się moje umieranie.

Zwiędły róże, które ci dałem,

twój zapach uleciał z pościeli.

Nasze cienie pójdą osobno.

Rozpocznie się moje umieranie.

Pójdę nad rzekę w naszą rocznicę,

rozłożę szeroko ramiona.

Twarzą do Słońca, nurt mnie poniesie.

Rozpocznie się moje umieranie.

Z głębin rzeki dostrzegam wyraźnie,

ta zbroja jest rdzawa, a rumak — Rosynant.

Mą Dulcyneę cierń róży skaleczył.

Dzień pochmurny wspólnych cieni nie stworzy.

Łez w wodzie nie widać,

rozpoczęło się moje konanie.

_Ostróda 02.01.2022_Wronie

ZIELONE SZKIEŁKO

Znalazłem zielone szkiełko,

wygrzebałem butem z piasku,

przyłożyłem do oka.

Oto, co ujrzałem w jego zielonym blasku:

Starą lipę z ławką dookoła,

przyfolwarczny pałac słońcu się kłaniał,

ciężkie konie zaprzęgnięte w wozy

i oracza za pługiem, w trudzie ziemię krajał.

Za wsią, za łąką jeziorko,

z pnia drzewa — tratwa — chłopcy się pławili,

w trzcinach stado nieporadnych kijanek,

na brzegu babki z piasku, dzieci lepiły.

Ostatnie płonie ognisko w obozie,

drużynowy opowiada starodawne dzieje,

siedzimy wpatrzeni w płonące polana,

Nad marzeniami wiatr szumny wieje.

Na skraju wsi szkółka mała,

wrześniowa mgła lato wygoniła,

grzechocze piórnik w tornistrze,

jesień na liściach kasztanów tańczyła.

Jeszcze przez szkiełko zobaczyłem

stalówkę, obsadkę, kałamarz,

w bajce o krasnoludkach wystąpiłem,

potem zieloną ławkę, klasę

i kaflowy piec pożegnałem.

A co z zielonym szkiełkiem? Zapytacie

Tam gdzie magię znalazłem,

tam ją w piachu schowałem.

Może kiedyś, ktoś szkiełko znajdzie

i jak ja — drogę do krainy dzieciństwa odnajdzie

_Ostróda 22.12.2021_

_Wronie. Dworek myśliwski. Foto: Jarosław Dąbrowski_

_Wronie. Spichlerz (dawny kościół) Foto: Jarosław Dąbrowski_Kwiaciarnia na Przechodniej

Od jeziora w górę,

czy z góry w dół,

dojdziesz do miejsca,

gdzie stopień krzywy,

poręcz żelazna

i Pani Wiosna taczką przyjechała.

Jesteś w kwiaciarni na Przechodniej

Sny złapane w ptasie pióra

szepczą tobie — śnij, śnij

o miłości,

o łódce na wodzie,

o podróży do krainy dzieciństwa.

Śnij, śnij, złe sny pochwycimy.

I zapomnisz o nich.

Jesteś w kwiaciarni na Przechodniej.

Zaczarowanym kajakiem lato przypłynęło.

Zaczarowany kot rozmawia z dziewczynką.

Zaczarowany ptak zaklęty w rysunek.

W zaczarowanej szybie kamienica i wieża kościoła.

Jesteś w kwiaciarni na Przechodniej

Jesteś przechodniem na Przechodniej.

_Ostróda. Maj 2019_

_Kwiaciarnia na Przechodniej. Foto Krzysztof Zieliński_W cichości krzyku

podrzędny przyautostradowy motel

bar z mętnymi żarówkami

i z mętnym wzrokiem kelner

w szklance z whisky odbijają się światła latarni

wariacja kolorowych neonów razi oczy

dwie małoletnie prostytutki

liczą na darmowego drinka

zaraz przyjadą Hell’s Angeles na Harleyach

obrazy jak w jakimś porypanym filmie Tarantino

szeryf z Fort Benton zawsze sprawiedliwy

i wszystkim przyjazny lekarz z Detroit

Karol Gordon, w wolnych chwilach traper

mustangi preria przygoda

odwaga i szlachetność w parze

ostatnie co pamiętam

huk i łoskot

patrzę w sufit biały sufit

robi się jasno — dzień

gaśnie światło — noc

mówią do mnie

„TAK” — mrugnij dwa razy

„NIE” — mrugnij raz

czasami nie chce mi się „rozmawiać”

wolę zmyślać nowe zakończenia

obejrzanych filmów

przeczytanych książek

wymyślać nowe historie

zawsze szczęśliwe

męczą mnie

krzyczę

mrugam do bólu powiek

wiele razy

nie wiedzą

niemego krzyku nikt nie słyszy

gdybym był tam w tym barze

postawiłbym dziewczynom drinkaPlaton na przystanku autobusowym

A wieczorem

jedwabną woalką

Pani Mgła okrywa świat

W perspektywie ulicy

płyniesz

w jasnym płaszczu

z parasolką

Bez słowa

przytulasz się

obejmuję cię za szyję

Stoimy w milczeniu

Nasze usta nieodważne

nie znajdują się

jeszcze

powstrzymujesz moje

niesforne dłonie

Pani Noc

w welurowej pelerynie

gasi światła w oknach

Płomień świecy

roztapia w czerwonym winie

nasze pożądanie

Zsuwa się biała sukienka

Wzrok obejmuje każdy

zakątek twego ciała

Leżymy

pomni

swej czystości

W perspektywie ulicy

płyniesz

w jasnym płaszczu

z parasolką

Wiem

jak co wieczór

miniesz mnie

wpatrzona w telefon

_Ostróda 20.11.2021._

_Ostróda. Bulwar Europejski. Foto: Krzysztof Zieliński_Glasgow nocą

Miasto widziane z przydrożnego parkingu

jest sznurami bursztynowymi korali,

jest błyskami kolorowych reklam.

Jest ciche, bezszelestne, intrygujące.

Miasto wciąga łapczywie.

Przetłacza aortami wodę.

Pochłania, przetwarza.

Nabrzmiewa, puchnie.

Jestem w mieście, jestem miastem.

Śmierdzę, tonę w śmieciach.

Jelitami rurociągów wydalam.

Płucami parków wentyluję.

Ciżba ciągle spóźniona.

W autach, na rowerach,

na chodnikach, w autobusach,

pędzi, goni, pogania, ochrzania.

W dole koralowy porządek ulic.

Ferie świateł mówią „przyjdź do mnie”.

Zachęcają, próbują omamić.

Z góry gwiazdy mówią „zostań, gdzie jesteś”.

Jestem na przyautostradowym parkingu.

Jestem widzem.

Jestem zachwytem.

Jestem zadumą.Powrót z nocnej zmiany

Monotonia miarowych kroków

odmierza czas między latarniami.

Jasno, półmrok,

ciemno.

ciemno.

Półmrok, jasno.

Jest przy mnie, jak zawsze.

Najpierw krótki, wyraźny.

Z każdym kolejnym krokiem,

wydłuża się i szarzeje. Zanika.

Wyłania się za mną, rozciągając od stóp.

Dogania mnie, idzie obok.

Teraz podążam posłusznie za nim.

Dokąd idziemy?

Zanim odpowiedział, schował się w szarości.

Zniknął tam, gdzie ścieżki łatwo pomylić,

a korzeń nogę podstawia.

Zaglądam w mijane okna.

Zazdrostki strzegą tajemnic

domu, w którym nikt na mnie nie czeka.

Jest tu, wynurza się z nieistnienia.

Pomagam Mu przetrwać w kręgu światła.

Czuję, że się przygląda.

Naciągam głębiej czapkę.

Wskazał kierunek wyciągnięciem ręki.

Krople deszczu spływające z powiek

skrzą się,

rozszczepiają światy.

Rozbryzgując kałużę,

wskoczyliśmy na drugi stopień werandy.

Mdłe światło żarówki każe Mu zostać w tyle.

Spoglądam jeszcze raz na ulicę.

Zamykam przed Nim drzwi.

Wiem, że będzie tu jutro czekał.

Mój cień.

_Ostróda 9.07.2020_

_Ostróda. Ulica Chrobrego. Foto Krzysztof Zieliński_Zwątpienie

Właściwie… jestem…

Nikim? Niczym?

Może Czymś, Kimś, kogo nie ma?

Może jestem wymysłem Świata Wirtualnego?

Albo Czasoprzestrzeń wydała na Świat swoje dziecko

jakże niedoskonałe, ze wszystkimi ludzkimi ułomnościami.

Może nie przypadkowo mam na imię jak patron wędrowców?

Może razem podróżujemy w Przestrzeni?

Nieskończoności Przestrzeni — chylę przed Tobą czoło.

Może to prawda, co mówią o Równoległych Światach?

Światach niezrozumiałych, dziwnych w dziwnym czasie.

Czas? Czym jest Czas?

Nieprzemijającą Wiecznością, podzieloną na sekundy?

Zamkniętym zbiorem godzin między Narodzinami a Śmiercią?

Może zagubiliśmy się w Pętli Czasu?

Może nie ma nas tam, gdzie jesteśmy?

Miłość?

Czy naprawdę istnieje?

Może to nasze pragnienia ją stworzyły?

Poeci opisali?

Święty Paweł zdefiniował?

Może Życie to fikcja?

Może fikcja jest piękna, a my chcemy wierzyć w to, co jest:

— cudowne?

— nieskazitelne?

— nieosiągalne?

Może Życie jest dopiero po życiu?

Może po życiu już nic nie ma?

Może nie ma światła w Tunelu?

Może jest Pustka?

N I C O Ś Ć…

Taka jak tam, gdzie kończy się Kosmos?

Czy Kosmos się gdzieś kończy?

Kto wie, gdzie kończy się Kosmos?

Kto wie?

Ja nie.

Nikt nie wie.

Pytania, pytania, pytania.

_Ostróda 03.03.2018_Przemyślenia starej studni

Stary Człowiek

podnosi moją powiekę

pochyla się

wiadro z szybkim szczękiem łańcucha

marszczy mój idealny wygląd

te same poranne odwiedziny

od wielu dziesiątek lat

Patrzę w niebo

wysłuchuję pogwarek

wrzucacie do studni

słowa

owa

owa

troski

oski

oski

radości

ości

ości

Nie jestem studnią

jestem powierniczką waszych tajemnic

Nie jestem studnią

jestem życiodajną wodą

Nie jestem studnią

jestem żywym źródłem

Nie jestem studnią

jestem waszym odbiciem

Nie jestem studnią

jestem waszym życiem

Ja jestem życiem

Jestem w was

Jesteście we mnie

Nie jestem studnią

jestem waszymi

lękami

ami

ami

Stary Człowiek

kołowrotem unosi wiadro

Bierzcie i pijcie z niego wszyscy.

_Pisano w:_

_Dublin 03.01.2022_

_Ringaskiddy 04.01.2022_

_Galway 05.01.2022_Cichość myśli

Pogrążam się w nieistnienie,

w niebyt, w jesienną tęsknicę.

Zanurzam się w leśne ostępy.

Ptaki zamilkły,

drzewa kołyszą się leniwie przy monotonnym poszumie.

Liście szeleszczą pod stopami.

Przenikam do cudownego świata braku potrzeby czegokolwiek.

Mogę nie mieć myśli.

Mogę nie mieć marzeń.

Mogę tu zostać, albo mogę iść.

Mogę obrać dowolny kierunek na leśnych rozstajach.

Nie liczą się dni przyszłe.

Nie liczą się dni minione.

Przysiadłem na omszałym pniu.

Piję gorącą herbatę.

Wpatruję się w falujące korony drzew.

Z listopadowego zamyślenia wyrywa mnie dobiegający

zza lasu

zza jeziora

gwizd parowozu.

Rozglądam się dookoła.

Złamana brzoza.

Posępny widok drzewa przedwcześnie obumarłego.

Słoje tego drzewa, liczydło lat, pozostaną już niezmienne.

Teraz będzie postępować stała, powolna degradacja.

Nie chcę być jak ta brzoza.

Odrzucam liczenie dni niegdysiejszych.

Leśna ścieżka zawiodła mnie nad brzeg śródleśnego jeziora,

które szykuje się do zimowego trwania.

Ale odrodzi się.

Wszystko odżyje w dniach przyszłych,

w pluskających rybach

i ważkach na trzcinie,

w radości ptaków

i konwaliach na polanie.

Te chwile,

te godziny,

te dni przyszłe,

wyczekiwane,

najważniejsze,

tylko one się będą liczyły.Jesienny nastrój

Wrześniowy, mglisty dzień.

Zgarniam w ogrodzie opadłe liście

spośród agrestu, porzeczek, róż.

Grabiami podgarniam tlący się stosik.

Nastrój jesienny.

Jak wtedy, gdy rozstawałem się z dzieciństwem.

Paliłem w kaflowym piecu listy.

Czytałem — każdy jeszcze raz

i patrzyłem jak ginie w płomieniach

Listy, pamiątki po zapomnianych przyjaciołach,

dziecinne

i kolonijna chusta…

Płoną w ogniu liście.

Na każdym liściu list.

Płonie liść/list od dziewczyny „nie tej właśnie”.

Płonie liść/list od dziewczyny „jak marzenie”.

Na liściach/listach zacierają się ślady liter od kolegów.

Na klonowym liściu widać jeszcze cyrylicę —

to płonie list od Galiny ze Lwowa.

Płoną liście/ listy krótkich, obozowych przyjaźni.

Zatańczył wiatr nad ogniskiem.

Rozwiał po ogrodzie liście/listy/litery/popiół/pył.

To zapewne od gryzącego dymu łza w oku.

_25.09.2022. Gdzieś w UK_Miałem to zrobić wczoraj

Miałem wczoraj po lesie pochodzić,

wgniatać butami miękki mech,

kostur zrobić z gałęzi,

przez strumień przeskoczyć.

I oddychać, oddychać, oddychać.

Miałem wczoraj książkę przeczytać,

na barykadzie stać ze sztandarem,

maszerować w upale i słocie,

zdobyć Twierdzę Na Skale.

I zwyciężać, zwyciężać, zwyciężać.

Miałem wczoraj iść polną drogą,

falującym łanom się przyglądać.

wiosennych treli skowronka wysłuchać,

przed zapomnianą kapliczką głowę pochylić.

I być pokornym, pokornym, pokornym.

Miałem wczoraj spotkać dziewczynę,

w zwiewnej sukience miała być,

na karuzeli włosy wiatr miał nam targać,

miałem jej w oczy patrzeć.

I wyjechała bez słowa, bez słowa, bez słowa.

_Ostróda. Styczeń 2020._

_Okolice Ostródy. Foto: Krzysztof Zieliński_

_Jacob van Ruisdael. Zamek Bentheim 1653. Galeria Narodowa w Dublinie. Foto: Krzysztof Zieliński_Sanna obłąkańcza

Cztery czarne ogiery

ciągną skrzynie na saniach

Ich mozół ogromny

Skrzynia jest wielka, pełna po brzegi

dechy surowe, bez ozdób

wieko zamknięte na skobel

Byłem tam

Uniosłem pokrywę

Zdradzę po cichu, co zobaczyłem

Zapach wiosny

Konwalie i bez

I plaster młodego miodu

I miłość tam widziałem

Wielką, ogromną

zrazu nieśmiałą

Widziałem dziecię się rodziło

słyszałem pierwszy szczebiot jego

patrzyłem jak do matki się ufnie tuliło

W zlodowaciałej ziemi

grzebią kopytem ogiery

mroźny wiatr się zrywa

I jeszcze w skrzyni zobaczyłem

zawieruchę, tłum wielki ludzi

szli z pięściami i pieśnią

sztandary na szańcach zatknęli

zwyciężył kto zginął

zwyciężonym historia wybaczy

Pandora igłę światła wypuściła

promieniem nadziei

z dna puszki ludzi mamiła

I lato w skrzyni nastało

pełne radosne złociste

kłosy jęczmienia obfite

Już woźnica obrok odjął

łyk gorzałki z bukłaka pociągnął

grzywy białe od mrozu

zaparły się zadnimi nogami w zmarzlinie

czujne na lejców szarpnięcie

ale wódz — woźnica pijany

pod baranią się czapą podrapał

usiadł okrakiem na skrzyni

wodze ujął w zziębnięte dłonie

strzelił z bicza

he jaa! heejjjaa!

zawołał

przeleciał dreszcz po końskich grzbietach

trzeszczy uprząż skórzana

szarpnęły odrywane od lodu sanie

ruszyli kłusem

furman zaprzęgu — widma —

obrał przed siebie kierunek

Patrzę w nicość ciemności

Czy mi się zdaje?

Czy śpiew pobrzmiewa?

Czy jeszcze widzę

wijącą się wstążkę?

Wiatr płatkami śniegu wywija?

Czy może wiersz to niedokończony?

Znikli galopem w tumanie

zostałem na rozstajach

tam już cwał opętańczy się zaczął

I nie wiem

czy tylko zaglądałem do skrzyni?

Czy w jej środku byłem?

A może

byłem śnieżną zawieruchą?

_Ostróda 30.12.2021_

_Obraz Władysława Chmielińskiego (1911—1979) „Sanna”_Wąbrzeźno 1966

Skrzypiące, kręte, pachnące wilgocią murów schody,

drzwi ze staroświecką kołatką.

Przedpokój.

Może pokój.

Może salon.

Czarne przedwojenne meble.

Kredens pełen kryształów.

W białego słonia wmontowany zegar,

I jeszcze jeden zegar,

czarny, oszklony, z dwoma wahadłami.

Było też czarne pianino,

kiedyś…

Kiedyś grała na nim moja matka.

Miała białe podkolanówki,

lalki i jasne warkoczyki.

I była pękata, czarna, pachnąca naftaliną szafa,

pełna garderoby już niepotrzebnej,

obuwia, w którym nikt od dawna nie chodził,

książek dawno przeczytanych,

z którymi żal się rozstać,

karton po butach pełen pożółkłych zdjęć,

dawno nieoglądanych.

I stała tam wersalka wcale nie przedwojenna.

I były tam problemy powojenne.

A na Rynku

słońce to samo,

bruk ten sam,

pomnik na Placu Zwycięstwa

ten sam.

Dla mnie na zawsze ten sam.

_Foto. Archiwum rodzinne. Wąbrzeźno. Plac Zwycięstwa. Pośrodku konduktu, chłopiec z ojcem jest autorem tych wspomnień._Konfabulacja

Czy pamiętasz?

Co?

Pamiętasz jak stałaś na szkolnym korytarz?

Kiedy?

Gdy zbiegałem po schodach,

stałaś z koleżankami.

Pamiętasz?

Ale kiedy?

W technikum, w 3C byłem, a ty w 2A.

Pamiętasz?

Nie!

Spódniczkę krótką miałaś i bluzkę w kratę.

Uśmiechałaś się.

Spotkaliśmy się wzrokiem.

Odwróciłaś głowę zawstydzona.

Ja śmiałości nie miałem.

Pamiętasz?

Nie!

Na szkolnym apelu niby przypadkiem

musnąłem twoją dłoń.

Nie cofnęłaś ręki,

ale i nie spojrzałaś na mnie.

Miałem się odezwać.

Uciekłaś zaraz.

Nie pamiętasz?

Nie!

A jeszcze…

Jak po czerwcowej łące szliśmy, pamiętasz?

Pod rozłożystym klonem pszczół słuchaliśmy?

Nie pamiętam!

Nie byłam tam z Tobą.

Nie było NAS

Okryję cię kocem.

Dobranoc tato.Wędrówka (przed)ostatnia

Jeszcze wspominam jak było onegdaj.

Jeszcze w umyśle lata dzieciństwa.

Jeszcze młodość beztroska.

A tu wiatr duje, deszczem zacina.

Zimność zewsząd się wciska.

Idź w świat, idź, myśl dręczy.

Idź, nim ziemia cię skryje.

Głos z gór i z oceanów mnie zawezwie.

Na proporcu białe konwalie wyszyję

i wyruszę bez planu, przed siebie.

Siedem lat będę wędrował.

Siedem mórz w łódce przepłynę.

W siedmiu lasach będę nocował.

I siedem par butów pożegnam.

Ukłonię się ludziom nieznanym.

Chlebem się ze mną podzielą.

Puchar wina z nimi wypiję, zaśpiewam.

Pomacham dzieciom z daleka.

O świcie dalej wyruszę — świat czeka.

Głodnych nauczę siać zboże.

Chorych dotykiem wyleczę.

Skruszonym winy wybaczę.

W pałacach okna otworzę.

W ogrodach konwalie posadzę.

O grobie matki sny mi przypomną.

Noc będzie smutną, samotną, markotną.

Siwe włosy przegarnę

i ruszę w podróż powrotną.

Zatęsknię za chatą nad rzeczką,

za ogniem trzeszczącym w kominie.

Wrócę nim tęcza wodę wypije.

Wrócę nim jesień przeminie.

Na brzozowej korze swe życie opiszę.

Gorąca kawa wspomnienia odgrzeje.

Korę wrzucę do ognia.

Na strony świata wiatr myśli rozwieje.

Odwieszę plecak na kołku.

Kostur powieszę na ścianie.

Czy coś dobrego zrobiłem?

Czy coś po mnie zostanie?

_15.08.2021_

_Dublin (Baldonnell)_

_Wschód Słońca nad Jeziorakiem. Widok z wyspy Wielki Gierczak_

_Zachód Słońca nad Jeziorakiem. Widok z wyspy Wielki Gierczak._Bezsenność w nicości

Apatycznym wzrokiem wpatruję się

w lód pływający na dnie szklanki.

Po wielu górach chodziłem.

Potykam się o kretowiska.

Jak Konfucjusz (?)

Telefon nie dzwoni.

Brudne ściany i żelazna prycza.

Gryps od Pana Boga

nieczytelny.

Bladawy promień Słońca

w kącie lufcika.

I ociężałe kroki podbitych butów

raz — dwa

raz — dwa

raz — dwa

lewa — prawa

lewa — prawa

lewa — prawa

Dziesięcioletni chłopiec biegnie do jeziora,

niezdarne kijanki próbujące uciec

w popłochu

lewa — prawa

lewa — prawa

chłopiec kijem/mieczem

bohatersko zwycięża

z wrogiem/pokrzywami

lewa — prawa

lewa — prawa

A jednak się kręci

i sześć pierścieni Saturna

raz — dwa

raz — dwa

Nie ratowałem ojczyzny jak Cyceron

i nie będę za nią umierał.

Lód w umyśle nie topnieje.

Mogę wstrzymać Ziemię

i ruszyć Słońce…

Myślałem (?)

lewa — prawa

lewa — prawa

Wrzask kaprala

Prosta ścieżka!

Paragraf!

Szablon!

Przepis!

Procedura!

Re — gu — la — min!!!

Zrozumieliście obywatelu!?

Obywatelu NIKT!

D n i e j e

Przewrócona szklanka.

Wódka wsiąkła w klepisko.

„Ćma” poszła do domu.

Pijane myszy opowiadają

jak to buszowały w zbożu

raz — dwa

raz — dwa

raz — dwa

raz — dwa

Mosiężne wahadło od dawna

leży na dnie zegara

urwane

_Płaska Ziemia wg. średniowiecznych wizji. Drzeworyt XIX w. Foto: Internet._Big Bang, czyli Wielki Wybuch

I CO SIĘ DZIAŁO CZTERNAŚCIE MILIARDÓW LAT PÓŹNIEJ

W Nicości z niczego

Grzmot powstał

Nicość nieodgadniona

Grzmot bez nazwania

Nicość zakręciła Grzmotem

Grzmot rozległ się w Nicości

Nicości nikt nie widział

Grzmotu nikt nie słyszał

Z Grzmotu z Nicości

Z tańca mgławic z wiru

Nikt powstał

Nikt nieznany

Nikt nienazwany

Nie wiedzieli o nim

I Nicość i Grzmot i Wir

Nikt z Nicości

Nikt z Grzmotu

Nikt z Wiru

Organizm

Z Nicości Wiatr

Deszcz w Wirze

Grzmot w Powietrzu

Wiosna

_Ostróda 11.06.2022_

_Foto. depositphotos_47194105-stock-photo-spiral-galaxy-in-deep-space_Poleć ze mną gdzieś daleko

Polećmy między gwiazdy —

ty w zwiewnej szacie,

ja w czarnym surducie,

ty radosna, ja ponury.

Ominiemy galaktyki

Ominiemy czarne dziury.

Mleczna Droga zostanie gdzieś z boku

Zostaniemy sami, nie lubimy tłoku.

Zostawimy wszystko za sobą.

Ty będziesz ze mną, a ja będę z tobą.

Po dniu pełnym turbulencji

ty w białej podomce,

ja w czarnym szlafroku

zaczniemy wędrówkę

do świtu od zmroku.

Na nasz widok zawstydzony

teleskop zmruży oko.

Trzymając się za ręce

zerkniemy na Ziemię,

pomyślimy — dnieje.

Popatrzymy sobie w oczy głęboko,

ty spoważniejesz, ja się roześmieję.

Zmartwisz się, że to koniec,

Najdalszy Wszechświata zakątek.

Ja odpowiem radośnie,

kochana, to wyprawy początek.

Komu marzenia? Komu?

Oddam marzenia już niepotrzebne

oddam tęsknoty niespełnione

oddam pragnienia niezaspokojone

Włożę w kolorowe koperty

wypuszczę na wiatr, jak latawce

Niech płyną w innych dni dal

Płyną marzenia przez świat

płyną w barwnych listach

bez nadawcy i bez adresata

Będą czekać na ciebie na łące za miastem

Znajdziesz je na grani i nad urwiskiem

Mogą być w morskiej bryzie i w bursztynie

Możesz je złapać przytulić

Chciej tylko rękę wyciągnąć

Tylko poczuj życia niedosyt

_Olsztyn 27.10.2022_Baśń tysiąca i jeszcze kilku nocy

Tam, gdzie wiedźma zaplata warkocze swoim córkom,

gdzie harpunnicy szykują rzeź waleniom,

nad Morzem Północnym,

gdzie nawet wichrom za zimno,

gdzie wodę zderzenie ze skałami boli

Tam będę czekał na ciebie

zziębnięty, mokry, stęskniony.

Przyjdziesz do mnie,

uciszysz wiatry,

uspokoisz wody,

rozświetlisz mrok.

Stara Głowa nam opowie

o osiemnastu majowych minutach,

o pracowitej nocy Aniołów,

o nie przebrzmiałych głosach rozpaczy…

Ratujcie nasze dusze — błądzi w przestrzeni.

Tam przyklękniemy,

tam zmówimy modlitwę,

tam łza w oku się pokaże

za tych, co na Lusitanii.

Płynąc po rozległych wodach Rodanu

myślami będę przy kaplicy na moście.

Będziesz czekała tam na mnie

Tam gdzie pasterz pierwszy głaz położył.

Tam gdzie czwarte przęsło do wody wpada.

Tam przyjdę;

Ukłonem do tańca cię zaproszę

na moście w Awinion.

Pod niebem Andaluzji przysięgniemy sobie Miłość.

W uliczkach Srebrnej Filiżaneczki się zagubimy.

Odnajdziemy się w zaułkach puebla słońcem pobielonego.

Na białymi piasku Atlantyku napiszemy nasze inicjały.

Będziemy kochać się w gaju oliwnym

i tak minie tysiąc i jeszcze kilka nocy.

KILWATER — ślad pozostający na wodzie po przepłynięciu statku

WESOŁY ROGER (ang. _Jolly Roger_) Bandera piracka. Bandera wywieszana na maszcie statku w celu identyfikowania się pomiędzy piratami w XVIII wieku (późna część Złotego Wieku Piractwa). Bandera powszechnie znana, jako „Jolly Roger”, przedstawiająca najczęściej czaszkę i piszczele na czarnym tle. Używana była już w drugiej dekadzie XVIII. (Wikipedia)

GALION to rzeźba, charakterystyczna ozdoba, umieszczana najczęściej na dziobie statku. Miał zdobić, ale też chronić przesądnych zwykle marynarzy przed nieszczęściem. Przybierał najróżniejsze formy, zwykle przedstawiał postać ludzką, zwierzęcą lub mityczne stwory.

AJOLOS, (Eol), wg Odysei Homera syn Hippotesa, władca wiatrów żyjący na pływającej wyspie Ajolia.W Zjednoczonym Królestwie oprócz numeru rejestracyjnego naczepy, który jest identyczny z ciągnikiem, jest jeszcze indywidualny numer naczepy, składający się ze skrótu nazwy firmy transportowej i liczby porządkowej.

ONOMATOPEJA — wyraz lub ciąg wyrazów naśladujących swym brzmieniem dźwięki naturalne (np. _hau-hau_ naśladujące szczekanie psa).

KARABINEK AK (także: AK-47, (pot. Kałasznikow) — radziecki karabinek automatyczny opracowany tuż po II wojnie światowej przez Michaiła Kałasznikowa. Szerokie rozpowszechnienie broni opartej na systemie AK, czynią tę konstrukcję jedną z najpopularniejszych wśród karabinków automatycznych XX i XXI w. (Wikipedia)

Dlaczego do słowa „biżuteria” jest użyty cudzysłów? Ano urzędników niskiego szczebla stać było tylko na bogactwo w cudzysłowie. ☹

PRAKSEOLOGIA — ogólna teoria sprawnego działania, dziedzina badań naukowych dotyczących metod wszelkiego celowego działania ludzkiego. gr. _práksis prákseos_ ‛praktyka’ + _-logia_

CLEVER — mądry, inteligentny, zdolny.

INCOGNITO 1. nie dając się poznać, ukrywając swoje nazwisko; skrycie, nieoficjalnie. 2. zatajenie swojej tożsamości; nieujawnianie się. łac. _incognitus_ ‛nieznany’.

JOHN FITZGERALD KENNEDY (ur. 29 maja 1917 w Brooklinie w, zm. 22 listopada 1963 w Dallas. Zginął w zamachu. 20 stycznia 1961 został zaprzysiężony na 35 prezydenta USA, wtedy też wypowiedział słynne słowa: „Nie pytaj, co twój kraj może zrobić dla ciebie, zapytaj, co ty możesz zrobić dla swojego kraju”.

GEORGES JEAN RAYMOND POMPIDOU (ur. 5 lipca 1911 w Montboudif, zm. 2 kwietnia 1974 w Paryżu — francuski polityk, premier Francji w latach 1962 — 1968 oraz prezydent Francji w latach 1969 — 1974. (Wikipedia)

PIERRE MENDÈS FRANCE (ur. 11 stycznia 1907 w Paryżu, zm. 18 października 1982) 18czerwca 1954 został mianowany premierem. Jego gabinet upadł w lutym 1955 roku. Od 1950 wyróżniał się jako zdecydowany krytyk francuskiego kolonializmu. Był przeciwnikiem wojny w Indochinach. (Wikipedia)

MER MÉDITERRANÉE — Morze Śródziemne

HIC ET NUNC <łac.> «tutaj i teraz»

BUNGEE — elastyczna, gumowa lina, przywiązywana do nóg w kostkach, służąca miłośnikom sportów ekstremalnych do skakania z dużej wysokości.

E15- trasa europejska kategorii A (podstawowej), bezpośrednia północ-południe. Długość 3600 km. Przebieg trasy: Wielka Brytania: Inverness - Perth - Edynburg - Newcastle - Londyn - Folkestone - Dover prom przez La Manche. Francja: Calais - Paryż - Lyon - Orange - Narbonne. Hiszpania: Girona - Barcelona - Tarragona - Castellon de la Plana Walencja - Alicante - Murcia - Almeria - Malaga - Algecirac. (Wikipedia)

GPS 1. «system radionawigacyjny o światowym zasięgu, korzystający z sieci satelitów okołoziemskich, pozwalający na określenie dokładnego położenia dowolnego obiektu wyposażonego w odpowiednie urządzenie odbiorcze» 2. «niewielkie urządzenie korzystające z tego systemu, umożliwiające dokładne określenie własnego położenia, używane m.in. na statkach i w samolotach, a także przez turystów» Global Positioning System>

PŁYWY MORSKIE (przypływy i odpływy) — regularnie powtarzające się podnoszenie i opadanie poziomu wody w oceanie wywołane oddziaływaniem grawitacyjnym Ziemi z Księżycem i Słońcem. (Wikipedia)

INTERPOL (ang. _International Criminal Police Organization_) — międzynarodowa organizacji policji pomagająca organom ścigania w walce z wszelkimi formami przestępczości. Działa w 194 krajach (stan na listopad 2018). Kieruje się czterema podstawowymi funkcjami, które zapewniają zaawansowaną technologicznie infrastrukturę wsparcia technicznego i operacyjnego w celu umożliwienia policji na całym świecie sprostania wyzwaniom przestępczości XXI wieku. Sekretariat generalny, działający w Lyonie pracuje 24 godziny na dobę i 7 dni w tygodniu, zapewniając centralny punkt kontaktowy dla National Central Bureau (NCB) w każdym kraju członkowskim, w celu uzyskania pomocy lub informacji na temat dochodzeń transgranicznych. (Żródło Wikipedia)

GRACE O’MALLEY to bardzo ważna postać w irlandzkiej historii. Nazywana „Morską Królową Connaught” lub „Królową Piratów” była najsłynniejszą przywódczynią handlowców, marynarzy oraz kobietą-pirat w XVI-wieku. W irlandzkich legendach zapisała się, jako niezwykle odważna kobieta, gotowa uczynić wszystko, aby chronić niezależność Irlandii i jej mieszkańców przed angielską koroną. Z kolei Anglicy uważali ją za awanturnicę i pirata-grabieżce pustoszącą morskie wybrzeża

KRWAWA NIEDZIELA (ang. _Bloody Sunday_, irl. _Domhnach na Fola_) — określenie wydarzeń z 30 stycznia 1972 roku, kiedy to w Londonderry w Irlandii Północnej żołnierze brytyjscy z 1 Regimentu Spadochroniarzy zabili 13 uczestników (czternasty zmarł cztery i pół miesiąca później w wyniku odniesionych ran) pokojowego marszu protestacyjnego przeciwko prawu umożliwiającemu internowanie każdego Irlandczyka podejrzanego o terroryzm oraz przeciwko zakazowi organizowania demonstracji i zgromadzeń publicznych

LONDONDERRY CZY DERRY? Jest to spór prawie tak stary jak ten między Irlandią a Anglią. Jaka jest właściwa nazwa miasta położonego nad brzegiem rzeki Foyle? Derry, jak nazywa je większość jego mieszkańców, zostało ponownie ochrzczone jako Londonderry w 1613 r., Kiedy Karta Królewska ogłosiła, że „wspomniane miasto lub miasteczko Derry na zawsze będzie i będzie nazwane i nazywane miastem Londonderry”. Zmiana nazwy została narzucona miastu przez króla Szkocji Jakuba VI