Rozmowy z Ramaną - ebook

Wasisztha — jeden z synów Brahmy, starożytny mędrzec indyjski, jeden z _ryszich_.

Indyjska służba cywilna (ICS), przez część XIX wieku oficjalnie nazywana Imperialną Służbą Cywilną, była elitarną wyższą służbą cywilną Imperium Brytyjskiego w Indiach Brytyjskich w okresie rządów brytyjskich w latach 1858—1947.

Keśawa (sanskryt: केशव keśava) w tradycji hinduskiej imię Wisznu, pojawia się jako 23. i 648. imię w Wisznu sahaśranamie w Mahabharacie. Keśawa jest czczony przez osoby, które chcą uniknąć nieszczęścia.

Do dnia dzisiejszego kobiety w Indiach piorą ubrania poprzez uderzanie mokrym materiałem w kamień. Odzienie jest namaczane i namydlane, po czym zrolowanym uderza się w twarde kamienne podłoże.

Tapasya jest często tłumaczona jako „wyrzeczenie”, ale jej etymologiczny korzeń, tapas („głęboka medytacja”), wskazuje na proces oczyszczenia, dzięki któremu człowiek staje się bardziej doświadczony i dojrzały.

Rechaka , czyli reczaka pranajama, to sanskryckie słowo oznaczające „wydech”. Odnosi się do formy oddychania jogicznego, w której wydech zostaje wydłużony, podczas gdy wdech pozostaje wolny. Razem z _puraka_ (wdech) i _abhjantara kumbhaka_ (zatrzymanie oddechu), _reczaka_ jest jednym z trzech etapów wykorzystywanych w pranajamie.

Słowo „Śakti” używane jest potocznie w znaczeniu natchnienia, inspiracji, charyzmy, intensywnej aktywności, witalności. Śakti jako bogini jest spersonifikowaną żeńską połówką Boga — Absolutu.

Bazylia azjatycka (syn. tulasi lub tulsi), Ocimum tenuiflorum — gatunek tropikalnej (Półwysep Indyjski, Malezja) rośliny z rodziny jasnotowatych., jedna z najważniejszych roślin w symbolice hinduistycznej, czczona przez wielu hinduistów podczas porannych i wieczornych nabożeństw.

Dāsī — służebnica, niewolnica, konkubina, tańcząca dziewczyna. Termin _dāsī_ jest zdefiniowane w „indyjskim glosariuszu epigraficznym”, ponieważ można je znaleźć na starożytnych inskrypcjach powszechnie pisanych w językach sanskryckim, prakrytowym lub drawidyjskim.

Papad — cienki i chrupki indyjski naleśnik, zazwyczaj robiony z mąki z soczewicy, ciecierzycy, odmiany czarnej fasoli zwanej urad lub mąki ryżowej. Do ciasta dodaje się sól i olej z orzeszków ziemnych oraz przyprawy, np. chili, kmin, czarcie łajno (asafetydę), czosnek lub pieprz.

Prarabdha to ta część przeszłej karmy, która jest odpowiedzialna za obecne narodziny (ciało).

Ākāśavāni to słowo pochodzenia sanskryckiego oznaczające „niebiańskie głoszenie” lub „głos z nieba”.

Parikszit był królem Kuru, który panował w okresie środkowo-wedyjskim (XII—IX wiek pne).

Aszwathama posłużył się Pandawa-astrą (bronią), godząc nią w łono Uttary.

Gopi — w hinduizmie określenie młodej kobiety, pasterki krów bez reszty oddanej Krysznie. W wisznuickich pismach i przekazach gopi potajemnie wymykały się nocami ze swoich domów, by móc spotkać się z Kryszną i tańczyć z nim na brzegu Jamuny.

Uma, Satī; także Dakszajani — w tradycji hinduistycznej jedna z form Dewi (Parwati), żona Śiwy. Córka Dakszy i Prasuti znana jako Pani Gór.

Sadhaka, sādhak lub sādhadź w indyjskich religiach i tradycjach, takich jak dżinizm, buddyzm, hinduizm i joga, to ktoś podążający za określoną sadhaną lub sposobem życia zaprojektowanym, by zrealizować ostateczny cel, czy jest nim połączenie się ze swoim wiecznym źródłem, Brahmanem, czy też urzeczywistnieniem własnego bóstwa.

Satpuruṣa (sanskryt) — cnotliwy lub życzliwy człowiek, ew. mędrzec.

Rosita Forbes (1890—1967) była angielską pisarką podróżniczą, powieściopisarką i odkrywczynią. W latach 1920–1921 była pierwszą Europejką, która odwiedziła Oazę Kufra w Libii (razem z egipskim odkrywcą Ahmedem Hassaneinem), jeszcze w okresie, gdy była ona zamknięta dla ludzi z Zachodu.

Alexander Selkirk, właśc. Alexander Selcraig (1676—1721) — szkocki żeglarz i korsarz, który spędził cztery lata na bezludnej wyspie. Jego losy prawdopodobnie były inspiracją dla przygód Robinsona Crusoe opisanych w powieści Daniela Defoe pt. Przypadki Robinsona Kruzoe.

Wajkuntha — subtelny wymiar egzystencji po śmierci lub sfera w zaświatach w hinduizmie, pozaziemskie królestwo boga Wisznu, rodzaj raju, którego osiągnięcie stanowi cel życia wisznuitów.

Kilnathur, znane również jako kizh-arunai, to przedmieście i miasto gminne w dystrykcie Thiruvanamalai w stanie Tamil Nadu. Jest to jedna z najstarszych osad w regionie Północnego Arcot. Rozwinęło się wraz z Tiruvannamalai.

W położonej w Tiruvannamalai świątyni Gurumurtam Ramana Mahariszi przebywał w okresie (1897—1898).

Ajjar (ang. Iyer, Ayyar, Aiyar, Ayer lub Aiyer) — podgrupa południowoindyjskich braminów. Określani bywają również mianem _Śāstri_. Drugą główną grupą braminów tamilskich są ajjangarowie. Ajjarowie są wyznawcami doktryny adwajtawedanty zaproponowanej przez Śankarę.

Ānandā (आनन्दा) w sanskrycie błogość, szczęście.

Abhimāna oznacza różnie — dumę, fałszywy prestiż, pożądanie, wrażenie, poczęcie, poprzez samoocenę, z błędnego przekonania. Generalnie w filozofii hinduskiej oznacza to dumne przywiązanie do „ja-umysłu” tj. man (myśleć) + mana (za dużo); oznacza również — tożsamość lub identyfikację, a także odnosi się do samolubnego przekonania, ponieważ abhimāna jest funkcją ahamkary (ego) jako stanu umysłu, który interpretuje doświadczenie jako „moje”.

Sipajowie — od XVIII wieku angielsko-indyjskie określenie żołnierzy pochodzenia hinduskiego w służbie państw europejskich, szkolonych i dowodzonych przez Europejczyków. Samo słowo „sipaj” (ang. sepoy) wywodzi się z perskiego słowa sipahi, oznaczającego żołnierza konnego.

Magnetyzm zwierzęcy, „uniwersalny fluid” — hipotetyczna „siła magnetyczna”, w której Franz Anton Mesmer widział możliwość oddziaływania lekarza na pacjenta w czasie rozwiniętych w końcu XVIII wieku praktyk terapeutycznych, nazywanych mesmeryzmem. Uważa się, że stał się on źródłem teorii hipnozy i hipnologii.

Diksza — akt inicjacji w tradycjach hinduistycznych równoważny znaczeniowo nowym narodzinom. Już w czasach wedyjskich miał na celu uśmiercenie nieuświęconej egzystencji dla osiągnięcia egzystencji wyższego stopnia.

Kṣetra — sanskryt: pole, obszar, teren lądu.

Suszumna, para-(nadi) etc są nazwami połączeń nerwowych (kanałów) w jodze.

Angielskie słowo _reflected_ można zinterpretować tutaj wieloznacznie: jako wiedzę odbitą, wiedzę wtórną, albo nawet wiedzę wymyśloną (na bazie refleksji, rozważania, namysłu)

Książka Eli’ego Stanley’a Jonesa (1884–1973) ma tytuł „Along the Indian Road” i ukazała się w 1939 roku.

W oryginale „I am hungry with other men’s hunger”. Takiego oświadczenia w biblii jednak brak. W całym Nowym Testamencie nie ma nawet podobnego sformułowania.

Ang „within you” — w tobie/w was jest niedokładnym tłumaczeniem Łukasza 17:21. Biblia Tysiąclecia przekłada to zdanie jako „Oto bowiem królestwo Boże pośród was jest”, biorąc pod uwagę, że jest to część przemówienia Jezusa do faryzeuszy.

Muruganar był jednym z czołowych wyznawców Śri Ramany Maharisziego. Po przybyciu do Ramany w 1923 roku i uzyskaniu od niego bezpośredniego doświadczenia Jaźni, napisał tysiące wierszy, które albo wychwalały wielkość jego Guru, albo w jakiś sposób zapisywały jego nauki.

W hinduizmie _sanczita karma_ (zebrana razem) jest jednym z trzech rodzajów karmy. Jest to suma całej przeszłej karmy — wszystkich czynów, i dobrych, i złych, które z przeszłych żywotów przechodzą do następnego.

Tirtha (तीर्थ, IAST: Tīrtha) to sanskryckie słowo, które oznacza „przejście, bród” i odnosi się do dowolnego miejsca, tekstu lub osoby, która jest święta, a w szczególności do miejsc pielgrzymkowych i miejsc świętych.

Nandanar był jednym z 63 tamilskich świętych Najanarów (18-tym). Żył prawdopodobnie w VII lub VIII wieku. Jego historię opisał tamilski poeta Gopalakriszna Bharati (1819—1896) w książce _Nandanar Charitam_ (wydanej w 1861 roku).

Zwrot grzecznościowy z nazwy własnej: suami-suamidźi, bante-bantidźi, Gandhi-Gandhidźi itd.

Zgodnie z terminologią jogi, słowo Śthiti oznacza „” stałość „”, czyli stałość umysłu.. Najwyższą formą Śthiti umysłu jest stan sąmadhi

Suarādź (swa-„samo”, radź „reguła”) może oznaczać ogólnie samorządność lub samodyscyplinę

Rajendra Prasad (1884—1963) — polityk indyjski, pierwszy prezydent tego kraju od 26 stycznia 1950 do 13 maja 1962, członek Indyjskiego Kongresu Narodowego.

Ang. Arya Samaj („Szlachetna Społeczność ”) to monoteistyczny hinduski ruch reformatorski, który promoqał wartości i praktyki oparte na wierze w nieomylny autorytet Wed. Samadź został założony przez sannjasina (ascetę) Dayananda Saraswati 10 kwietnia 1875 roku. Członkowie Arya Samaj wierzą w jednego Boga i odrzucają kult bożków.

Suszupti — jeden z czterech stanów świadomości (obok dźargatu, swapny i turiji). Stan głębokiego snu, w którym świadomość wędruje po wszechświecie oddzielona od umysłu.

Ayyala Somayajulu Ganapathi Sastry, znany również jako Ganapati Muni (1878–1936) był uczniem Ramana Maharisziego, zwanym także przez swoich uczniów „Kavyakantha” (ten, który ma poezję w gardle) oraz „Nayana”.

W Indiach członek najniższej kasty lub wykluczony z kasty; haridżan

Inicjacja religijna w tradycjach hinduistycznych symbolizująca ponowne narodziny.

Antahkarana — organ wewnętrzny wcielonej duszy (dźiwy) w filozofii tradycji hinduistycznych, powstały z materii subtelniejszych niż stwarzające żywioły i zmysły. Jest agregatem, grupując kilka wyższych pierwiastków ontycznych, powstałych z _tattw_ kosmicznych.

Taki poczwórny pogląd na strukturę antahkarany reprezentują autorzy upaniszad.

Tattwa — ewolut _prakryti_ lub _śakti_, pierwiastek rzeczywistości, kategoria ontyczna w filozofii indyjskiej. Każda z _tattw_ jest emisją poprzedniej i przyczyną kolejnej, coraz mniej subtelnej formy.

Kaiwalja Upaniszada to starożytny tekst sanskrycki i jedna z pomniejszych upaniszad hinduizmu. Jest klasyfikowana jako śiwaicka. Przetrwała do czasów współczesnych w dwóch wersjach, jednej dołączonej do Kriszna Jadźurwedy, a drugiej do Atharwawedy. Jest częścią zbioru literatury wedanty.

Tłumaczenie własne na podstawie przekładu Sāndeepy.

Kaiwalja (ang. Kaivalya) — stan całkowitego oddzielenia od świata i ostatecznego wyzwolenia. Tutaj jednak zapewne mowa o Kaivalya Paddhati, pracy Nijaguna Shivayogi, XV-wiecznego poety i pisarza próbującego połączyć Śiwaizm z Adwaitą Wedantą Adi Śankary.

Mowa tu o Bhikszatanie, ascecie (sanskryt _tapaswi_) opisanego w Kurma Puranie.

Ulladu Narpadu (Rzeczywistość w czterdziestu strofach) autorstwa Śri Ramana Maharisziego

Telugowie — drawidyjski naród zamieszkujący przede wszystkim stan Andhra Pradesz w Indiach.

Suami Wiwekananda, właściwie Narendranath Datta (1863—1902) — indyjski suami i mistrz duchowy. Był uczniem Paramahansy Ramakryszny z Kalkuty.

Mahawakja (trl. Mahāvākya) to nazwa dla jednej z grup klasycznych mantr, których źródłem są teksty Upaniszad. Cztery najsławniejsze odpowiadają czterem księgom Wed: Rygwedzie, Atharwawedzie, Samawedzie i Jadźurwedzie.

Sambandar lub Thirugnana Sambandar był młodym poetą i świętym Śiwaizmu z Tamil Nadu, który żył około VII wieku n.e. Jest jednym z najwybitniejszych spośród sześćdziesięciu trzech Najanarów, żyjących pomiędzy VI a X wiekiem hinduskich świętych.

Arczaka lub pudźari to kapłan w hinduskiej świątyni. Jest odpowiedzialny za wykonywanie rytuałów świątynnych, w tym (pūdźā) i aarti. Pudźari wywodzą się głównie od hinduskich braminów, mogą być nimi zarówno mężczyźni, jak i kobiety.

Lokapala (sanskryt: Dikpāla) — w religiach dharmicznych opiekunowie świata, w szczególności opiekunowie czterech lub więcej kierunków (stron) świata.

Dżagir (jāgīr) był rodzajem feudalnego nadania ziemi na subkontynencie indyjskim w systemie Jagirdar (Zamindar).

Boga można doświadczać w dwóch aspektach — jako _nirguna_ i _saguna_ . _Nirguna_ to wieczna, wszechprzenikająca i wszechobecna boska świadomość. _Saguna_ jest natomiast przejawem Boga w jakiejś formie. Słońce jest graficznym porównaniem tego. Światło słoneczne jest formą słońca _nirguna_, a ciało niebieskie to forma _saguny_.

Thakore Saheb z Radźkot to indyjski tytuł książęcy, istniejący od 1620 roku.

Ang. Tyāga w sanskrycie oznacza „ofiarę, oddanie w hojności, porzucenie, rezygnację” z czegoś wartościowego, a także „wyrzeczenie się” w zależności od kontekstu. Koncepcja etyczna w hinduizmie, buddyzmie i dżinizmie.

Sanskryt — _paṅkaḥ_ — glina, błoto. Lokalnie w Indiach słowo _pankah_ oznacza wachlarz lub miech.

W hinduizmie _akaśa_ znaczy podstawę i esencję budowy wszystkich rzeczy w świecie materialnym; najmniejszy materialny element stworzony z materii świata astralnego. Jest jednym z podstawowych żywiołów w koncepcji pięciu żywiołów indyjskich panćamahabhuta. W języku hindi _akaśa_ oznacza także niebo (w sensie fizycznym, czyli nieboskłon).

Daodejing, najczęściej tłumaczona jako Księga Drogi i Cnoty, jest częścią podstawowego kanonu taoizmu, systemu religijno-filozoficznego, który narodził się w Chinach w czasach panowania dynastii Zhou.

Pathala Lingam, podziemny lingam — jest miejscem, w którym uważa się, że Ramana Maharshi odprawiał swoją pokutę. Kapliczka Sivagangai Vinayagar znajduje się obecnie na północnym brzegu zbiornika Sivanganga (świątyni Arulmigu Annamalaiyar Tirukoil).

Pewna gra słów. _Matter_ w języku angielskim oznacza zarówno materię, jak i „mieć znaczenie”, ale także problem.

Śwetaketu, również pisane jako Śwetaketu, to postać z Upaniszady Chandogja. Był synem mędrca Uddalaki, wnukiem mędrca Aruni i reprezentuje kwintesencję poszukiwacza wiedzy. Upaniszady przeprowadzają przez podróż Śwetaketu od ignorancji do poznania siebie i prawdy (sat).

Strychnos potatorum to drzewo liściaste osiągające wysokość 12 metrów. Jego nasiona są powszechnie stosowane w medycynie tradycyjnej, a także do oczyszczania wody w Indiach i Birmie.

Karna, znany również jako Wasuśena, Anga-raja lub Radheja, jest jedną z głównych postaci eposu Mahābhārata.

Mahaśiwaratri („Wielka noc Śiwy”, też Śiwaratri ang. Shivaratri) — święto hinduskie, przypadające czternastego dnia księżycowego miesiąca phalgun (przełom lutego i marca). Dla wyznawców Śiwy jest to najważniejsze święto w roku.

Termin _tapal_ nie został dostatecznie wyjaśniony. W języku marati i majamalskim oznacza pocztę, tutaj listy.

Oṃkāra jest praktyką artykulacji świętej sylaby hinduizmu _Om._

Jaskinia Amarnath to hinduska świątynia znajdująca się w stanie Dżammu i Kaszmir w Indiach wysokości 3888 m n.p.m. Otoczona śnieżnymi szczytami uważana jest za najświętsze miejsce hinduizmu. Wewnątrz jaskini znajduje się cyklicznie rosnący i zmniejszający się zgodnie z fazami księżyca, lodowy stalagmit, czczony przez wiernych jako Śiwa-lingam.

Muktinath to świątynia Wisznu, święta zarówno dla hinduistów, jak i buddystów. Znajduje się w dolinie Muktinath w Nepalu. Jest to jedna z najwyżej położonych świątyń na świecie — wysokość 3800 m n.p.m.

Ang. Harijan („dzieci Boga”) był słynnym anglojęzycznym tygodnikiem Mahatmy Gandhiego, wydawanym od 11 lutego 1933 r. w celu promowania nietykalności i wyzwolenia dyskryminowanych (haridźan — osoba zajmująca najniższe miejsce w hierarchii kastowej lub wykluczona z kasty).

Wcześniej już wspominana historia królowej Ćudali, która praktykując medytację osiągnęła Oświecenie, by później pomóc w tym samym mężowi. Opowieść pochodzi z Jogi Wasiszty. Znowu przycięcie knota w lampie powoduje jej rozbłysk. Taka metafora oznacza prowadzenie zbyt ostrożnego życia.

Klasyczna adwaita wedanta kładzie nacisk na ścieżkę Dźńana Jogi (postępu w nauce i treningu prowadzącym do osiągnięcia mokszy), która składa się z czterech etapów: Samanjasy, śrawany, manany i (finalnie) nididhjasany.

Sparśa (स्पर्श, „dotyk”) odnosi się do przedmiotu sparśana (dotykania), który reprezentuje jeden z „pięciu narządów zmysłów” (pañćendrija), zgodnie z Tattwārthasutrą z II wieku. Poznanie, które następuje poprzez dotknięcie przedmiotu wiedzy, nazywane jest dotykiem (sparśą). Pāpa — nieczysty, grzeszny.

Tīrtha (तीर्थ, „wodopój”) to miejsce, do którego ludzie przychodzą w celu czerpania wody z rzek, zbiorników i innych zbiorników wodnych. Tutaj oznacza miejsca do rytualnych kąpieli.

Termin pochodzi od sanskryckiego san, (połączenie z najwyższą prawdą) i kalpa (ślub). Tutaj chodzi o wnętrze, wołanie serca lub podobnie.W tekście ewangelii owo tłumaczenie uznawane jest za błędne. Istnieją dwa równoległe wytłumaczenia. Jedno zakłada błędne tłumaczenie hebrajskiego słowa „cuma”, które jest podobne do słowa „wielbłąd”. Drugie nawiązuje do „Ucha igielnego”, które jest nazwą niewielkiej bramy w murach Jerozolimy. Niemniej oba błędy nie zmieniają treści samego przesłania.

Najnowsze badania nad tekstami buddyjskimi sugerują, że Cztery Szlachetne Prawdy zostały sformułowane jakiś czas po śmierci Buddy. Zostały dodane do kanonu przez jego naśladowców, niemniej jednak są w pełni zgodne z treścią Dhammy Buddy, stanowiąc jej zgrabne podsumowanie.