- W empik go
Słówka - ebook
Słówka - ebook
Słówka to zbiór pikantnych, zabawnych i gorszących wierszy, które są wspaniałym świadectwem rozpoczynającej się na początku ubiegłego wieku, rewolucji obyczajowej.
Tadeusz Boy-Żeleński kpi niemalże ze wszystkiego, "obalając świętości" i występując przeciwko pruderii. Wiele z tych wierszy szokuje nawet dzisiaj, ponad sto lat po ich napisaniu.
Spis treści
• Słówka
• O bardzo niegrzecznej literaturze polskiej i jej strapionej ciotce
• Ach! Co za prześliczne abecadło!
• Dziadzio
• Stefania
• Ernestynka
• Franio
• Z nastrojów wiosennych
• Naszym hymenografomanom
• Litania ku czci p. T. Matrony krakowskiej
• Pieśń o mowie naszej
• List otwarty kobiety polskiej
• Replika kobiety polskiej
• Jak wygląda niedziela
• Nowa wiara
• Krakowski jubileusz
• Z podróży Lucjana Rydla na wschód
• O tem co w Polszcze dziejopis mieć winien
• „Trudno inaczej...”
• List prywatny do Kornela Makuszyńskiego
• Gdy się człowiek robi starszy...
• Spleen
• Pochwała wieku dojrzałego
• Zdarzenie prawdziwe
• W Karlsbadzie
• Polały się łzy me czyste, rzęsiste...
• Spowiedź poety
Piosenki „Zielonego Balonika“
• Kilka słów o piosence
• Wiersz inauguracyjny na otwarcie piątego sezonu „Zielonego Balonika”
• Nowa pieśń o rydzu czyli jak jan michalik został mecenasem sztuki czyli niezbadane są drogi opatrzności
• Co mówili w kościele u Kapucynów. Pieśń dziadkowa
• Pochwała ojcostwa
• Opowieść dziadkowa o zaginionej hrabinie
• Pieśń o naszych stolicach i jak je opatrzność obdzieliła
• Zur hebung des Fremdenverkehrs
• Dzień p. Esika w Ostendzie
• Pieśń o stu koronach
• Opowieść dziadkowa o cudach jasnogórskich
• Piosenka sentymentalna, której jednak nie trzeba brać zanadto serio
• Joie de vivre
• Głos rozjemczy w sprawie pana Wilhelma Feldmana contra Rosner, Żuławski, Tetmajer etc. etc
• Kilka słów w obronie świętości małżeństwa
• Piosenka w stylu klasycznym
• Zielony Balonik — Muzeum Narodowemu
• Mistrzowi Styce
• Pobudka
• Piosenka wzruszająca
• Pieśń o domu malarskim
• Proroctwo królowej Jadwigi
• Dobra mama
• Pieśń o lwowskim Rafaelu,
• Historia „prawicy narodowej”
• Głos dziadkowy o restauracji kościoła parafialnego w... Poręcinie
• Kuplet posła Battaglii
• Z niewydanej „Szopki Krakowskiej” na rok 1908
• Opowieść dziadkowa o cudach rapperswilskich
• Pożegnanie
Odsiecz Wiednia
Dziwna przygoda rodziny połanieckich
Kategoria: | Poezja |
Zabezpieczenie: |
Watermark
|
ISBN: | 978-83-63720-54-4 |
Rozmiar pliku: | 684 KB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Gdy coś mnie nadto wzruszy
Lub serce mi podrażni,
Chowam się aż po uszy
Do swojej wyobraźni.
Tam, o każdziutkiej porze,
Schronienie mam zaciszne,
Gdzie myśl wyprawiać może
Przeróżne rzeczy śmiszne.
Miast czerpać próżną chwałę
W tem, że jak z książki gada,
W głupiutkie słówka małe
Calutka się rozpada.
Te słówka mi uciechy
Sprawiają nieraz mnóstwo,
Lubię ich puste śmiechy
I ducha ich ubóstwo.
Jak błazenkowie mali
Słówko się z słówkiem cacka,
To jęzor mu wywali,
To szczypnie je znienacka.
Jedno przez drugie hasa
Wydając kwik wesoły,
Niby dzieciaków masa
Gdy wyrwie się ze szkoły.
Jednemu w tej pogoni
Pąsem nabiegną lice,
Gdy żywszy ruch odsłoni
Młodziutkich płci różnice;
Inne troszeczkę z boku
Przystanie gdzieś nieśmiele
I stoi z mgiełką w oku
Jak zadumane ciele;
Te dwa w pustocie nowej
Objęły się przyjemnie
I same w rym gotowy
Splatają się bezemnie;
Ja patrzę na niewinne
Figielki miłych dziatek
I wolę niźli inne
Ten mały, własny światek...O BARDZO NIEGRZECZNEJ LITERATURZE POLSKIEJ I JEJ STRAPIONEJ CIOTCE
J.E. Prof. Dr Hr. St. Tarkowskiemu poświęcam.
I.
Pełna gracji, zacna, słodka,
Żyła sobie stara ciotka.
Bez zbytków, lecz i bez braku,
Miała swój domek na Szlaku.
Oprócz cnót rozlicznych wieńca
Hodowała też siostrzeńca.
Brzydki chłopiec z krzywą buzią
Zwał się — dajmy na to — Józio.
Ciotka była panną czystą,
A Józio był modernistą.
(Modernista — znaczy chłopak,
Co wszystko robi na opak;
Każdego się głupstwa czepi,
A zawsze chce wiedzieć lepiej).
Z tym smarkaczem ciotka stara
Miała strapień co niemiara.
Zawsze jej czemś umiał dopiec.
Taki był już brzydki chłopiec.
Próżno ciotka mu wymienia
Albo Lucka, albo Henia,
Co ich przykład wszystkim świeci
Jako grzecznych dobrych dzieci;
On rozeprze się wygodnie,
Obie ręce włoży w spodnie,
Śmieje się i kiwa głową
Jakby mówił: gadaj zdrowo!
II.
To rzecz nie do uwierzenia
Co on ma za przywidzenia!
Czasem coś bez sensu maże
I mówi że to witraże.
To znów wieczór biega nago
I rozbija wszystkich lagą.
Ciotka krzyczy: Joseph! arrête!
A on: Ciociu to kabaret!
Wszystkie meble w domu psuje,
Mówi, że sztukę stosuje.
Wszędzie wlezie, wszędzie dotrze,
Deprawuje dzieci młodsze.
To rzecz w Polsce niesłychana:
Nie chcą wierzyć już w bociana!
— Ciociu, jestem rotomanka!
„Któż cię tak nauczył?!” — Józio
Mówi z rozpaloną buzią.
„A ja — szepleni Ludwiczka —
Jestem święta pla-samiczka”.
Chociaż zwykle dobra, słodka,
Zawyła ze zgrozy ciotka,
Raziła ją nakształt gromu
Taka hańba w polskim domu!
III.
Czasem dobra ciotka woła:
„Usiądźcie dzieci dokoła,
Powiem wam o dawnych dziejach,
O hetmanach, kaznodziejach,
Potem każde z was wymieni,
Którego najwyżej ceni”.
A Józio ze śmiechu kona
I krzyczy: Ciociu! Kambrona!
IV.
Czasem, a najczęściej w poście,
Przychodzą do ciotki goście
„Józiu, przywitaj się z Panem!
Co ty tam za parawanem?!
Wyłaź stamtąd puść Haneczkę
I powiedz gościom bajeczkę”.
Wylazł Józio, głową kiwa
I w te słowa się odzywa:
Bajeczka pana Jachowicza.
Staś na sukni zrobił plamę,
Oblał bowiem ponczem mamę;
A widząc ją w srogim gniewie,
Jak przepraszać, sam już nie wie.
Plama głupstwo, mama doda,
Ale ponczu, ponczu szkoda!
Skończył Józio, gość się śmieje,
A ciotkę wnet krew zaleje;
Biedaczka dostała mdłości
I ze wstydu i ze złości.
Tak ten niegodziwy chłopiec
Zawsze ciotce umiał dopiec.
V.
Tak się trapi dobra ciotka,
Pełna gracji, zacna, słodka,
Lecz największą ma subjekcję
Gdy rozpocznie z Józiem lekcję.
Dojdźże ładu z taką głową:
Zawsze ma ostatnie słowo!
Ciotka prawi o Trzech Psalmach:
Józio o „tańczących palmach”;
Ciotka mu o apostołach,
On jej o spermatozoach;
Ciotka uczy kto był Gallus,
On poprawia: Ciociu, „Phallus!”
Ciotka znów z innego wątku
Baje o świata początku,
Józio się ząb za ząb kłóci,
Że świat cały powstał z CHUCI.
(Mruknie ciotka w pasji szewskiej:
Wciąż ten łajdak Przybyszewski!)
Ciotka znów o ideałach —
Józio: ciociu, co to wałach?
Taką ciotka ma subjekcję,
Gdy rozpocznie z Józiem lekcję.
VI.
Kiedy wieczór już zapada,
Ciotka do snu się układa:
Józiu! zostaw ten rozporek
I chodź odmówić paciorek.
Niech Józio przy łóżku klęknie
I powtarza głośno, pięknie:
„Boziu, usłysz głos chłopczyny,
Odpuść synów naszych winy!
Polska cię na pomoc woła!
Niech tradycji i Kościoła
Pozostanie sługą wierną!
Erotyzmem, ni moderną
Niech się naród ten nie spodli!”
Teraz Józio się pomodli,
Za mamusię, za tatusia,
Potem grzecznie się wysiusia
I spokojnie, cicho zaśnie.
Brzydki chłopak mruknął: „Właśnie!”ACH! CO ZA PRZEŚLICZNE ABECADŁO!
(Fragment zamierzonego dzieła)
B, b.
Barbara się bawiła z Bernardynem bardzo,
Lecz że taką zabawą zacni ludzie gardzą,
Teraz każde z osobna winy swoje maże,
Bernardyn beczy Bogu, a bęben Barbarze.
C, c.
Certował się conocy z Cecylią Celestyn
Z ilu dań ma się składać ich miłosny festyn;
Dziś błąd swój po niewczasie pojmować zaczyna
Cesia, całując chłodne ciało Celestyna.
D, d.
Długą dyskusję z durniem dorzeczna Dorota
Wiodła, co jest ważniejsze, czy miłość czy cnota;
Tymczasem się zciemniło: gdy weszli rodzice,
W dłoniach durnia dostrzegli Dorotę dziewicę.
E, e.
Excytowała Edzia eteryczna Emma
Iż przewrotnej miłości chce poznać dilemma;
Póty się naprzykrzała, aż wreszcie, znudzony,
Edward ewakuował Emmy edredony.DZIADZIO
Raz maleńka Fryderyka
Miała dziadzię tabetyka.
A że stąpał dość niezdarnie,
Dziecię pusty śmiech ogarnie.
„Przestań — rzecze jej na to staruszek łagodnie —
I ja biegałem niegdyś żwawo i swobodnie,
A że mi dziś chodzenie idzie jak po grudzie,
To dlatego, żem w pracy żył ciężkiej i trudzie”.
Dobre dziecię, zawstydzone,
Poszło płakać aż na stronę;
Odtąd zawsze w czci głębokiej
Podpierało starca kroki.
Pamiętajcie, drogie dziatki,
Nie żartować z ojca, matki,
Bo paraliż postępowy
Najzacniejsze trafia głowy.STEFANIA
Powieść psychologiczna z kajetu pensjonarki.
Kto poznał panią Stefanią
Ten wolał od innych pań ją.
Coś w niej już takiego było
Że popatrzyć na nią miło.
Oczy miała jak bławatki
I na sobie ładne szmatki.
Chociaż to rzecz dosyć trudna
Zawsze była bardzo schludna.
Aż mówił każdy przechodzień:
„Ta się musi kąpać codzień”.
Choć męża miała filistra
W innych rzeczach była bystra.
Jeździła aż do Abacji
Po temat do konwersacji.
Prócz tego natura szczodra
Dała jej b. ładne biodra.
Raz ją poznał jeden malarz
Który często pijał alasz.
Jak ją zobaczył na fiksie
Zaraz w niej zakochał w mig się.
Miała w uszach wielki topaz
I była wycięta po pas.
Przedtem widział różne panie
Ale zawsze bardzo tanie.
I do swego interesu
Miały dosyć podłe dessous.
Strasznie się zapalił do niej
Wszędzie za Stefanią goni.
Miał kolorową koszulę
I przemawiał bardzo czule.
Żeby dała mu natchnienie
Ale ona mówi że nie.
Że umi kochać bez granic
Ale to tyż było na nic.
Potem jej mówił na raucie:
„Dałbym życie żebym miał cię„.
Jak zobaczył, że nie sposób
Poszedł znów do tamtych osób.
Ale już zaraz za bramą
Mówił że to nie to samo.
Takiej dostał dziwnej manii
Że chciał tylko od Stefanii.
Bo to zawsze jest najgłupsze
Kiedy się kto przy czem uprze.
Mówili mu przyjaciele
Czemu jesteś takie ciele.
Z kobietami trzeba twardo
A nie cackać się z pulardą.
Więc jej zaczął szarpać suknie
A ta jak na niego fuknie.
Wtedy całkiem stracił humor
I upijał się na umor.
Potem do Stefanii lubej
List napisał dosyć gruby.
Że to będzie znakomicie
Jak sobie odbierze życie.
A ona myślała chytrze
Toby było nienajbrzydsze.
Lecz jak przyszło co do czego
Jakoś nic nie było z tego.
Potem znowu za lat kilka
Przyszła na nią taka chwilka.
I myślała czy to warto
Było być taką upartą.
Lecz tymczasem mu wychłódło
Bo już była stare pudło.
Tak to ludzie trwonią lata
Że nie są jak brat dla brata.
Z tem największy jest ambaras
Żeby dwoje chciało naraz.