Smaki życia razem. Metafory wizualne w dyskursie dziecięcym - ebook

Publikacja pozwala nie tylko lepiej zrozumieć sposób postrzegania świata przez dzieci, lecz także stanowi bardzo dobrą ilustrację tezy o wszechobecności metafor w myśleniu codziennym. Jej podstawowym celem było jednak stworzenie przestrzeni teoretycznej dla działań w zakresie krytycznej rewizji założeń obecnie dominującego systemu edukacji. Ideałem autorów jest bowiem edukacja holistyczna, łącząca zdolność myślenia logiczno-abstrakcyjnego z inteligencją emocjonalną, kreatywnością, wrażliwością społeczną i estetyczną. Ich praca ma być impulsem do refleksji nad potrzebą poszerzenia przestrzeni semantycznej w dyskursie edukacyjnym. Książka rzeczywiście inspiruje do namysłu nad celami i metodami edukacji. Dodatkowo, w wymiarze czysto praktycznym, może stanowić zbiór wskazówek pozwalających wzbogacić i uatrakcyjnić zajęcia prowadzone przez nauczycieli czy edukatorów.

Dr hab. Leszek Kleszcz, prof. UWr

Gdyby można było zamknąć przesłanie tej książki w jednej myśli, zapewne brzmiałaby ona tak, że od dzieci możemy się niezwykle wiele nauczyć. Formy dziecięcego sposobu myślenia są bowiem niejako laboratoryjnym środowiskiem dla metod konceptualizacji naszego doświadczenia, które w dużym stopniu jest odizolowane od całego bagażu skonwencjonalizowanych, kulturowo-symbolicznych form myślenia, nieświadomie wpływających na nasz proces mentalny. Wierzymy, że możliwość przyjrzenia się procesowi myślenia w warunkach in vitro – w znacznym ograniczeniu oddziaływania językowego konwenansu – może przyczynić się do […] uchwycenia umysłu ludzkiego w czystszej postaci, dając nam tym samym pełniejszy wgląd w to, kim właściwie jesteśmy jako ludzie.

Ze Wstępu

Wstęp. Metafora jako sposób dziecięcego rozumienia świata 07

CZĘŚĆ PIERWSZA. Tło i rozwój kognitywnej teorii metafory 13

Rozdział I. Trochę historii – Metafora (jeszcze nie całkiem) kognitywna 15

Rozdział II. Kognitywna rewolucja w językoznawstwie 21

Szkoła Bloomfielda 22

Generatywizm Chomsky’ego 31

Maszyny Turinga i gramatyki Chomsky’ego 33

Racjonalna krytyka behawioralnego modelu języka i jej problematyczne konsekwencje 39

Językoznawstwo kognitywne 46

Semantyka realistyczna i jej problemy 52

Semantyka kognitywna 62

Rozdział III. Kognitywna teoria metafory 75

CZĘŚĆ DRUGA. Metafory wspólnotowe w dyskursie dziecięcym – analiza empiryczna 87

Rozdział IV. Cel i problematyka badań 89

Metody, techniki i narzędzia badawcze 92

Organizacja i przebieg badań 95

Rozdział V. Jest im łatwiej i jest trudniej, bo są razem – dziecięce rozumienie zróżnicowanych aspektów życia razem 99

Jest im łatwiej, bo są razem 101

Jest im trudniej, bo są razem 129

Zakończenie. Na skrzydłach metafory… Kilka uwag końcowych, ale nie zamykających 161

Proces zawiązywania i umacniania bycia razem 162

Zobowiązania w ramach wspólnoty 163

Przeszkody towarzyszące poszukiwaniu utraconej wspólnoty 165

Bibliografia 169

Aneks 175