Teodoryk Wielki i Kasjodor. Studia nad tworzeniem "tradycji dynastycznej Amalów" - ebook

Debata czy tradycja dynastyczna gockiego rodu królewskiego Amalów stanowi pozostałość wielowiekowej gockiej tradycji plemiennej, czy jest raczej – jak chce autor  - „wynalezioną tradycją” skonstruowaną na potrzeby legitymizacji władzy Teodoryka Wielkiego (zm. 526) jest głównym przedmiotem niniejszego studium. Podejmując dyskusję z różnymi ujęciami historyków autor przedstawia rolę ideologii władzy rodu Amalów jako instrumentu legitymizacji, który uprawomocniał ich władzę nad Italią, Hiszpanią i Galią. Tradycja dynastyczna rodu Teodoryka Wielkiego wbrew ujęciom niemieckojęzycznej historiografii wpisywała się w ramy  rzymskiej imperialnej ideologii, nie zaś zgodnie z tezą germańskiej kontynuacji, gockiej monarchii sakralnej.

WPROWADZENIE. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7

ROZDZIAŁ I. PROBLEMY TRADYCJI DYNASTYCZNEJ AMALÓW. .13

Tradycja czy „wynaleziona tradycja”? . . . . . . . . . . . . . . . . . .13

Problem „tradycji ustnej” przy spisywaniu Historii Gotów . . . .  29

Origo gentis Gotów Kasjodora? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39

Historia Gothorum Kasjodora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .51

De origine actibusque Getarum Jordanesa . . . . . . . . . . . . . . . 63

Problemy z utrzymywaniem tezy o egzystencji ‘tradycji amalskiej’

przed panowaniem Teodoryka w Italii . . . . . . . . . . . . . . . . . 71

ROZDZIAŁ II. EUTARYK CILLIGA I JEGO GOCKIE DZIEDZICTWO.82

Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82

Władza Teodoryka Wielkiego nad królestwem Wizygotów . . . .84

Analiza źródeł dotyczących panowania Teodoryka i Amalaryka. 87

Potencjalni dziedzice władztwa Teodoryka . . . . . . . . . . . . . . .92

Czas wojen. Galia i Hiszpania lata 507–514 . . . . . . . . . . . . . .99

Flavius Eutharicus Cillica potomek władców wszystkich Gotów . 119

Teodoryk Wielki, dwie wędrówki, trzy grupy Ostrogotów i upadek

królestwa Alaryków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128

Wynalezione tradycje w służbie legitymizacji władzy . . . . . . . 132

Motyw „władcy ukrytego” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136

ROZDZIAŁ III. KRÓLESTWO SAKRALNE AMALÓW CZY

‘IMPERIALNA PROPAGANDA’ TEODORYKA WIELKIEGO? . . . . . .140

Modele ‘germańskiego królestwa’. Teodoryk jako quasi-cesarz 140

Królestwo ludowe (Volkskönigtum) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147

Królestwo wojskowe (Heerkönigtum) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153

Królestwo sakralne (Sakralkönigtum) . . . . . . . . . . . . . . . . . .  154

Amalska monarchia wojskowa i pozostałości po gockim królestwie

sakralnym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164

Problem Gapta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166

Amalska fortuna i felicitas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168

Imperialna propaganda i cesarska ideologia władzy w panegiryku

Ennodiusza z Pawii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174

Imperialna propaganda w laus Kasjodora z roku 519 na cześć

Eutaryka Cilligi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .181

Claritas generis Hamali – konsekwencja boskiej charyzmy czy

raczej część imperialnej ideologii politycznej Teodoryka

Wielkiego? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183

Nobilitas Amalorum w Getice Jordanesa . . . . . . . . . . . . . . . . .196

„Charyzma germańskich władców” jako czynnik irracjonalny?. .198

Heil rodu królewskiego jako czynnik spajający rozproszone gockie

odłamy plemienne? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .209

ROZDZIAŁ IV. SUKCESJE DYNASTYCZNE . . . . . . . . . . . . . . . .216

Wstęp do rozważań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . .216

Sukcesja u Hasdingów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 218

Sukcesja u Merowingów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .224

Sukcesja u Wizygotów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . 231

Sukcesja u Amalów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .237

Apendyks 1 SYMBOLIKA I INSYGNIA WŁADZY

TEODORYKA WIELKIEGO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . 251

Apendyks 2 KWESTIE ZWIĄZANE Z TYTULATURĄ

TEODORYKA WIELKIEGO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .254

BIBLIOGRAFIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .257

INDEKS. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 285