- W empik go
Uwagi o teatrze krakowskim - ebook
Uwagi o teatrze krakowskim - ebook
Klasyka na e-czytnik to kolekcja lektur szkolnych, klasyki literatury polskiej, europejskiej i amerykańskiej w formatach ePub i Mobi. Również miłośnicy filozofii, historii i literatury staropolskiej znajdą w niej wiele ciekawych tytułów.
Seria zawiera utwory najbardziej znanych pisarzy literatury polskiej i światowej, począwszy od Horacego, Balzaca, Dostojewskiego i Kafki, po Kiplinga, Jeffersona czy Prousta. Nie zabraknie w niej też pozycji mniej znanych, pióra pisarzy średniowiecznych oraz twórców z epoki renesansu i baroku.
Kategoria: | Klasyka |
Zabezpieczenie: | brak |
Rozmiar pliku: | 344 KB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Uwagi rzecz godna, że mimo oczywistego wzrostu teatru Polskiego – w ostatnich zwłaszcza 20 latach – wzrostu, którego zaprzeczyć trudno – przynajmniej w tem wszystkiem, co dotyczy sceneryi i dramaturgii samej; nikt się dotąd nie znalazł, coby o tem wszystkiem napisał praktyczną książkę – mogącą posłużyć do użytku bądź Administracyę Teatralnych w ogóle – bądź też Artystów dramatycznych.
W ostatnich nawet 20 latach – nie pisano wcale o teatrze w Polsce – a dzieła ogłoszone w tym przedmiocie – przed tym okresem czasu – oprócz że do nadzwyczajnie małej redukują się cyfry, – dotyczą jeszcze więcej pisarzy, aniżeli artystów dramatycznych. – Wyjąwszy rozprawkę L. Osińskiego – ogłoszoną w Sybilii z r. 1821, – której przedmiotem jest literatura, nie zaś sztuka dramatyczna; – wyjąwszy ulotne recenzye ogłaszane w Gazetach Warszawskich i Wileńskich – nie jest mi wiadomo – ażeby w języku polskim cośkolwiek w tym przedmiocie napisane i ogłoszone było. – Dzieje Teatru Narodowego, przez Bogusławskiego napisane mogą się przydać bibliografowi Teatru Polskiego, albo też biografowi znakomitszych Artystów dramatycznych płci obojej – lecz Antreprener – do zarządu Teatrem – Artysta do wystąpienia i podobania się na scenie – żadnej w nich nie znajdzie nauki. – Dzieje Teatru Narodowego Bogusławskiego – są pamiętnikiem kłopotów i przeciwności z jakiemi walczyła powstająca Polska scena i jej Antreprener – Autor; – ale napróżnoby w nich szukał kto prawideł wedle których scena urządzoną i prowadzoną być winna – Artyści zaś na niej zachowywać się mają. –
Przed parą laty – Wójcicki napisał i wydał bardzo szacowne dziełko – "Teatr Śtarożytny w Polsce" – lecz sam jego tytuł naucza o treści – i dzieło to na przyszły stan sceny Polskiej – jej wzrost i wykształcenie – najmniejszego nie może mieć wpływu. – Jestto Archeologia Teatru Polskiego i zawiera wprawdzie bardzo ciekawe data – nader ważne wiadomości o tem co było i jak było – lecz nie mówi ani słowa o tem jak być powinno? – jeżeli scenerya i sztuka – mają iść w równi z literaturą dramatyczną polskiego teatru.
Dzieł takich jak Schlegla: Prelekcye o sztuce i literaturze dramatycznej: Lessinga – o Poezyi Dramatu i teoryi scenicznej; – Bodego i Claudiusa: – Rozmaitości dramatyczne – Schinka: Pisma dramaturgiczne – Schmidta: Dramaturgiczne Aforyzmy; i L. Tiecka – Rozprawy dramatyczne: – nie posiada literatura Polska wcale: – a przecież stopień na jakim już dziś znajdują się – i teatr w Polsce i literatura jego, wymagać się zdaje, – żeby o pracy tej pomyślano nakoniec.
Gdy uwagi jakie p. H. Meciszewski w Gazecie Krakowskiej o teatrze ogłaszał, – jakkolwiek zanadto krótko i treściwie – dotykają jednakże prawie wszystkich tych szczegółów, o których dotąd nic wcale w języku Polskim ogłoszonem nie było; – gdy pomimo ich osnowy wymierzonej do dzisiejszej Antrepryzy Teatru i do dzisiejszych artystów dramatycznych w Krakowie. – Administracya każdego innego Teatru i wszelacy artyści poświęcający się zawodowi dramatycznemu – mogą w nich znaleść wiele praktycznej nauki; osądziłem za stosowne zebrać je w jedną całość i uczynić je tym sposobem przystępniejszemi dla jednych i drugich.
Tem przekonaniem wiedziony, uzyskawszy zezwolenie Szanownego Autora – wydaję je na widok publiczny – w tej nadziei – że pisemko to, nie tylko mile przyjętem będzie przez życzliwych Teatrowi Polskiemu – ale nadto że się stanie zachętą dla którego z umiejętnych znawców – do zajęcia się obszerniejszym i gruntowniejszym rozbiorem tego tyle ważnego przedmiotu.
Kraków w miesiącu Maju 1843 r.
Wydawca.OD AUTORA.
Uwagi o Teatrze Krakowskim wychodzące obecnie na widok publiczny tu postaci Broszury – przeznaczone były początkowo za wstęp do recenzyi, jaką, pod względem wartości dziel dramatycznych na scenie Krakowskiej przedstawianych – ich wystawy i gry artystów; – pisać przedsięwziąłem w przekonaniu – ze bez niej, jakkolwiekby nawet nie wielkiej mogła być wartości – scena żadnego kraju – myśleć o wzroście nie może. Wszakże natura przedmiotu samego – uczyniła je obszerniejszemi aniżeli początkowo myślałem. – Chcąc rozebrać gruntownie wszystkie prawidła – warunki i wymagania sceneryi i dramaturgu – trzebaby napisać dzieło. – Powierzchowny więc nawet ich przegląd, bez którego zdaniem mojem nie wypadało przystępywać do recenzyi szczególnych wystaw – minąć się musiał z zwykłą proporcyą dziennikarskich artykułów – i zaledwie się zmieścić pozwolił w dosyć obszernej rozpraiwie.
Podzielając zupełnie myśl Wydawcy – o potrzebie pism podobnej treści dla teatru polskiego; – zgadzam, się na nowe wydanie uwag o których mowa. – Lecz czyniąc to daleki jestem od mniemania – by się lej potrzebie miało stać zadosyć, podobnem pismem. – Owszem znając i ważność i wielkość przedmiotu, więcej może aniżeli kto inny czuję, jak mało pisemko niniejsze zdol – nem jest wypełnić próżnią w literaturze naszej niezaprzeczoną – pod względem dzieł z sztuką dramatyczną i jej mechanizmem styczność mających. – Lecz uważając z drugiej strony – że wszelka w tym względzie praca powinna być dla tego samego u nas pożądaną, iż będzie niejako początkiem tego, co kiedyś koniecznie zacząć potrzeba – ii moie pobudzi niejedno umiejętniejsze pióro – do zajęcia się gruntownie przedmiotem – który u nas jak dotąd zostawiony był nie ledwie samemu sobie, – myślę, ie i pisemko moje moie się przydać na co. –