W pościgu za V-1 - ebook
Ebook
10,40 zł
Audiobook
12,99 zł
Format ebooka:
EPUB
Format
EPUB
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najpopularniejszych formatów e-booków na świecie.
Niezwykle wygodny i przyjazny czytelnikom - w przeciwieństwie do formatu
PDF umożliwia skalowanie czcionki, dzięki czemu możliwe jest dopasowanie
jej wielkości do kroju i rozmiarów ekranu. Więcej informacji znajdziesz
w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Format
MOBI
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najczęściej wybieranych formatów wśród czytelników
e-booków. Możesz go odczytać na czytniku Kindle oraz na smartfonach i
tabletach po zainstalowaniu specjalnej aplikacji. Więcej informacji
znajdziesz w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Multiformat
E-booki sprzedawane w księgarni Virtualo.pl dostępne są w opcji
multiformatu - kupujesz treść, nie format. Po dodaniu e-booka do koszyka
i dokonaniu płatności, e-book pojawi się na Twoim koncie w Mojej
Bibliotece we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego
tytułu. Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na
karcie produktu przy okładce. Uwaga: audiobooki nie są objęte opcją
multiformatu.
czytaj
na tablecie
Aby odczytywać e-booki na swoim tablecie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. Bluefire
dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na czytniku
Czytanie na e-czytniku z ekranem e-ink jest bardzo wygodne i nie męczy
wzroku. Pliki przystosowane do odczytywania na czytnikach to przede
wszystkim EPUB (ten format możesz odczytać m.in. na czytnikach
PocketBook) i MOBI (ten fromat możesz odczytać m.in. na czytnikach Kindle).
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na smartfonie
Aby odczytywać e-booki na swoim smartfonie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. iBooks dla
EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
Czytaj fragment
Pobierz fragment
Pobierz fragment w jednym z dostępnych formatów
W pościgu za V-1 - ebook
W czasie ataków Niemcy użyli łącznie około 8000 latających bomb V-1. Z liczby tej około jedna czwarta bomb dotarła do Londynu i jego okolic, reszta została zniszczona przez obronę. W walce z nowym zagrożeniem wzięli udział także Polacy. Po zakończeniu wojny, w dniu 18 września 1946 roku, Air Marshal sir James M. Robb, dowódca całości Fighter Command, mówiąc o polskich myśliwcach, którzy służyli pod jego komendą w czasie nalotów V-1, stwierdził, że mieszkańcy Londynu i południowo-wschodniej Anglii mieli wszelkie powody ku temu, by błogosławić tych ludzi i że czynią to z całego serca.
Ten kolejny tomik z reaktywowanego legendarnego cyklu wydawniczego wydawnictwa Bellona przybliża czytelnikowi dramatyczne wydarzenia największych zmagań wojennych w historii; przełomowe, nieznane momenty walk; czujnie strzeżone tajemnice pól bitewnych, dyplomatycznych gabinetów, głównych sztabów i central wywiadu.
| Kategoria: | Historia |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-11-17638-6 |
| Rozmiar pliku: | 902 KB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
„CZAROWNICE” STARTUJĄ
Z wolna zapadał zmrok. Ponad kolosem Londynu rozpościerało się błękitnawe niebo, tonowane przestrzenną mgłą i dymnymi wyziewami wielkiego miasta. Słońce rzucało ostatnie, czerwonawe promienie.
Od południowej strony, w kierunku niewidzialnych wybrzeży kanału La Manche, narastał głuchy pomruk, oznajmiający przybliżanie się potężnych formacji bombowych. Pomruk przeszedł stopniowo w ogłuszający łoskot silników. Nad przedmieściami stolicy, poza obrębem zapory balonowej, pojawiły się wielkie, zwarte grupy czterosilnikowych „Latających Fortec”. W oddali, nieco powyżej, kręciły się roje myśliwskich Spitfire’ów i Mustangów osłony.
Kończył się jeszcze jeden pracowity dzień lotnictwa alianckiego. Formacje samolotowe powracały zza Kanału, znad poszarpanych wybrzeży półwyspu Cotentin, gdzie od tygodnia wojska amerykańskie, angielskie i kanadyjskie rozszerzały świeżo zdobyte przyczółki i przygotowywały grunt pod przyszłą wielką ofensywę w głąb Francji. Fale bombowców po fali szła w dzień nad Francję, zrzucała ogromny ładunek bomb na pozycje wroga i pilnie strzeżona przez dywizjony myśliwskie zawracała ku Anglii, by ustąpić następnej powietrznej armadzie.
Z wolna zapadał zmrok. W poszczególnych domach, poza szczelnie zaciągniętymi ciemnymi zasłonami, zabłysły światła, rozeszły się do swych lotnisk grupy bombowców, wylądowały dywizjony myśliwskie. Na północy kraju, w licznie rozsianych bazach nocnych Lancasterów, Halifaxów i Stirlingów podgrzewano silniki, przeprowadzano odprawy załóg, szykowano się do startu. Powietrzne działania nie ograniczały się oczywiście do nalotów dziennych. Od rana do nocy grzmiały motory amerykańskich „Fortec”, od zmroku do świtu szły na wroga setki ciężkich samolotów angielskich obładowanych tonami śmiercionośnego ładunku.
Płonęły hitlerowskie fabryki, dworce kolejowe, składnice benzyny, wylatywały w powietrze składy amunicyjne, zapadały się mosty na rzekach, topniały oddziały wojskowe. Malał i rozpraszał się potencjał wojenny wroga, upadało jego morale, ginęła wiara w możliwość zwycięstwa.
Wiarę tę hitlerowcy starali się za wszelką cenę podtrzymać. Istniała jeszcze nadzieja. W laboratoriach naukowych, w ściśle strzeżonych tajnych stacjach doświadczalnych rodziły się plany tajemniczych nowych broni, powstawały projekty, które wprowadzone w życie miały odmienić przebieg wydarzeń. Niemiecka nauka i niemiecka technika, niewątpliwie postawione na wysokim poziomie, koncentrowały się na rozwoju udoskonalonych środków zagłady, na przygotowaniu sprzętu wojennego, który mógłby wyrównać przewagę przeciwników, powstrzymać i odwrócić grożącą klęskę.
W roku 1944 bardzo posunęły się naprzód w Niemczech doświadczania z bronią jądrową, budowano prototypy samolotów o napędzie odrzutowym i rakietowym (typy, które dopiero później zastosowane zostały w Stanach Zjednoczonych i w Anglii); w roku 1944 pojawia się nowy gatunek broni, seria „Vergeltungswaffen“¹, a szczególnie jej pierwsze odmiany: V-1 oraz V-2.
I oto wieczorem, 13 czerwca, zapóźnieni przechodnie stolicy Anglii stają się świadkami niezwykłego zjawiska…
Dawno już zapadła ciemność, dawno słońce zaszło za horyzontem, dawno wylądowały „Latające Fortece” i wystartowały Lancastery, Halifaxy i Stirlingi, dawno poszły nad Niemcy kąśliwe Mosquito. Jest cicho i spokojnie, o ile cisza i spokój możliwe są w dziesięciomilionowym mieście. Nagle, niespodziewanie, powietrze rozdziera przeraźliwe wycie alarmowych syren. Nalot!
– O tej porze? Teraz, przy końcu wojny?
– Chyba jakaś pomyłka!
Londyńczycy nie wierzą jeszcze, nie pojmują niebezpieczeństwa, nie orientują się w sytuacji. Ale wyostrzony słuch chwyta następne dźwięki, oddalone jeszcze i trudne do odróżnienia w rozgwarze wielkiego miasta, niemniej nader charakterystyczne. Dudnienie przeciwlotniczej artylerii i szum silnika… dziwny, niezwykły szum…
W ciemności mijają się i potrącają biegnący ludzie, niespokojnie spogląda w górę kierowca piętrowego autobusu, klnie ze złością oficer w niebieskawym mundurze RAF, policjant przeprowadza szybko przez ulicę parę zagubionych płaczących dzieci.
I wtedy tuż ponad dachami domów, ponad konarami drzew parku, ponad kominami fabrycznymi kładą się jaskrawe smugi reflektorów, zbiegają się, nakładają, krzyżują na ciemnym kształcie, szybko przesuwają się do przodu. Dokoła lecącego przedmiotu błyskają nieustannie wybuchy artyleryjskie, za nim widnieje długa, ognista struga niczym ogon spadającej komety.
– Zestrzelony samolot! – woła ktoś stojący przed zejściem do schronu.
Oficer w mundurze RAF zatrzymuje się i nie zważając na przepisy zapala papierosa. Płomień oświetla na moment jego skupioną, poważną twarz.
– _Put that light out_!² – rozlega się jakiś spóźniony głos protestu.
– _Go to hell!_³ – odpowiada oficer.
Powtórnie wzmaga się artyleryjska kanonada, we wschodnim kierunku ukazuje się następna smuga otoczona ognikami i nitkami reflektorów. Smuga przybliża się i nagle gaśnie jak zdmuchnięta świeczka. Moment ciszy i powietrzem wstrząsa potężna eksplozja, od której dygocą mury kamienic.
Na ciemnym niebie przesuwają się teraz dwie smugi, dwie strugi, w pewnej odległości za nimi rysuje się trzecia. Daleko, gdzieś w okolicach West End⁴ pojawia się łuna pożaru. Wściekle dudni artyleria, wtórują jej szybkostrzelne działka średniego kalibru. Nowy huk, nowa eksplozja.
– Schodzimy na dół – mówi półgłosem oficer RAF.
Schron jest zapełniony, oświetlony mdławym niebieskawym światłem. Wokół ludzkie twarze, kobiety, mężczyźni, dzieci. Na twarzach zdumienie, niepokój i strach, niepewność. Ludzie ci, którzy przeżyli niejeden nieprzyjacielski nalot, którzy poznali lotnicze bomby w czasie „Bitwy o Anglię”, w czasie późniejszego nocnego „blitzu” i w czasie złośliwych i dokuczliwych nalotów ostatniej zimy, nie mogą zrozumieć nowej sytuacji, nie pojmują wymowy ognistych smug. Na widok lotniczego munduru kilku mężczyzn przysuwa się bliżej.
– _Excuse me, Sir_⁵ – zaczepia jeden z mich. – Co się dzieje? Dlaczego ten nalot jest taki… taki dziwny?
Betonowe ściany schronu drżą od wybuchu, do wnętrza wdziera się przygłuszony odgłos.
Oficer RAF zastanawia się przez chwilę. Ludziom należy się wyjaśnienie, ale jest związany tajemnicą, którą znał od kilku miesięcy, z którą nie podzielił się z nikim, poza kolegami na lotnisku.
– Nie ma powodów do specjalnych obaw – mówi głośno. – To jest rzeczywiście nalot, tylko nieco, hm, odmienny. _Yes, gentlemen_, musicie zrozumieć, iż dzisiejszej nocy Hitler wypuścił wreszcie swą nową, nieznaną broń.
– Co takiego?
– Jak to?!
– _Hitler’s secret weapon_?⁶
– Mój Boże, co teraz będzie?!
– Czy to strasznie groźne?
– Mamusiu, ja chcę do domu, do łóżka…
Oficer RAF-u podszedł do dziewczynki z czerwoną wstążką we włosach i pogładził ją po głowie.
– Niedługo pójdziesz spać – zapewnił. – Cóż, proszę państwa – zwrócił się do reszty – nie wolno mi wiele mówić, niemniej jest rzeczą jasną, iż przeżywamy pierwszy nalot V-1. Są to pociski bezpilotowe, rodzaj latających bomb, wyrzucanych przez nieprzyjaciela z wybrzeży francuskich i belgijskich. My w lotnictwie nazywamy te pociski „czarownicami”. Tyle ode mnie, resztę z pewnością przeczytacie w porannych gazetach.
– O ile się ich doczekamy – jęknął trzęsącym się głosem jakiś pesymista.
Zapadła chwila ciszy, a potem do schronu wsunęła się nowa postać w płaskim metalowym hełmie.
– Koniec alarmu – padła wesoła nowina. – Koniec zmartwienia.
Ludzie wysypali się na zewnątrz, mężczyźni zapalali papierosy i fajki, kobiety tuliły rozespane dzieci. Z dala dochodził ciągły głos syren oznajmiając _All clear_⁷. Powoli, nie spiesząc się, oficer RAF-u pomaszerował pustą ulicą, zanim jednak uszedł sto metrów, na granatowym niebie ukazała się, niczym ognista przestroga, długa jaskrawa smuga. Przybliżała się z zatrważającą szybkością. Biły do niej działa, chwytały ją reflektory, ale dopiero gdy znalazła się tuż nad miastem, odezwały się alarmowe syreny.
– Bałagan – mruknął oficer. Już teraz nie dają sobie rady. A co będzie później?
Smuga zgasła, rozległa się eksplozja, a potem jedna za drugą pojawiały się nad Londynem latające bomby, świeciły piekielnym ogniem, rechotały silnikami, milkły na chwilę i rozrywały się pomiędzy ulicami, w gęsto zabudowanych dzielnicach, rwały dachy domów, demolowały mury, zabijały ludzi…
Koszmarna noc dłużyła się niepomiernie. Zaledwie kończył się jeden alarm, rozpoczynał się drugi; czasem bomby pojawiały się bez zapowiedzi syren, czasem niespodziewanie ukazywały się w górze jasne smugi, przechodziły z lewej lub z prawej strony, czasem wybuchały w centrum miasta, czasem padały na przedmieścia.
W nocy 13 czerwca 1944 rozpoczęły się naloty hitlerowskiej V-1, latających bomb, zwanych w lotniczym szyfrowym języku „Witchcraft”, czyli „czarownica”. „Czarownice” niosły w swych wrzecionowatych kadłubach zagładę i zniszczenie.„LONDYN ZOSTAŁ OSTATECZNIE ZNISZCZONY”
W dniu 19 czerwca 1944 roku dzienniki niemieckie doniosły:
„Londyn stanął w płomieniach! Nasza najnowsza broń, wysyłana masowo na nieprzyjaciela, zamieniła stolicę Anglii w kupę gruzów. Setki tysięcy bezdomnych uciekinierów tłoczą się na ulicach wiodących ku przedmieściom, miliony ludzi uciekło w popłochu…”
W kilka dni później żołnierz niemiecki wzięty do niewoli zeznał, iż kompanię jego tak oficjalnie poinformowano o wynikach działalności V-1 ponad Anglią:
„Cala południowa Anglia pali się. Do tej pory zginęło nie mniej niż 12 000 000 ludzi. Nowa tajemnicza broń Führera zdziałała cuda.”⁸
Cóż więc była to za broń, w jaki sposób działała, jakie były jej prawdziwe skutki, jaka jej historia? W jaki sposób ją zwalczano, jakich środków użyto, by ją zneutralizować?
Zacznijmy od opisu. V-1, czyli inaczej latająca bomba, była bezpilotowym samolotem, naładowanym materiałami wybuchowymi o wielkiej sile. Była mniejsza od przeciętnego samolotu myśliwskiego, posiadała rozpiętość 5,3 m, długość 7,9 m. W przodzie kadłuba mieściło się 850 kg materiałów wybuchowych, w tyle znajdowały się zbiorniki paliwa oraz cały szereg przyrządów utrzymujących bombę w locie.
Silnik V-1, będący rodzajem napędu odrzutowego, nader prymitywny, zamontowany był na ogonie. Latająca bomba wypuszczona była ze specjalnych wyrzutni w ustalonym z góry kierunku, którego nie mogła zmienić. W locie działał system żyroskopów, które utrzymywały kierunek i wysokość. Odległość lotu regulowana była mechanizmem zegarowym, który po określonym czasie odcinał dopływ paliwa i w ten sposób zatrzymywał pracę silnika. Następny przyrząd, połączony z poprzednim, wychylał stery wysokości i kierował bombę ku ziemi. Zapalniki były bardzo czułe i powodowały wybuch z chwilą uderzenia w jakikolwiek obiekt.
Prędkość maksymalna latającej bomby wahała się w granicach 600–650 kilometrów na godzinę, zasięg jej dochodził do 240 kilometrów, pułap do 3000 metrów.
Prędkość była jednym z najpoważniejszych atutów V-1, bowiem, jak się okazało, najskuteczniej zwalczały ją samoloty myśliwskie, a ich prędkość nie była w owych czasach o wiele wyższa. Rzeczą nader charakterystyczną był moment ciszy, pozornego spokoju pomiędzy zamilknięciem silnika bomby a jej wybuchem. Gdy silnik przestawał pracować, bomba stawała się niebezpieczna, szła w dół. Gdy zaś przelatywała, nawet nisko nad głową patrzącego, a silnik jej pracował, nie było powodów do obaw.
Brytyjski marszałek lotnictwa Sir Arthur Harris pisał w ten sposób o V-1:
„…Tymczasem nieprzyjaciel od lat przygotowywał się do zaatakowania Anglii za pomocą zupełnie nowej broni. Jeszcze przed wojną otrzymaliśmy informacje, że Niemcy przeprowadzili doświadczenia nad budową pocisków dalekiego zasięgu, na wzór rakiety; w lecie roku 1943 niebezpieczeństwo stało się poważne i zostało poważnie potraktowane przez rząd brytyjski. Niemcy nie mieli bombowców, by atakować nasze miasta, głównie dlatego, iż nasze bombardowania zmusiły całe niemieckie Iotnictwo do defensywy, wyglądało jednak, iż Niemcy zdołali rozwinąć bardzo skuteczną broń zastępczą: w gruncie rzeczy ich wynalazki mogły w ogóle przemienić samoloty bombowe w broń przestarzałą. Na przykład mieliśmy meldunki o pocisku rakietowym ważącym 80 ton i zawierającym ładunek wybuchowy 10 ton. W roku 1943, w okresie gdy okropne straty zadawane były niemieckim miastom, nieprzyjaciel wystąpił z serią pogróżek o nowych tajemniczych broniach, która miały być użyte przeciw Anglii. My jednak polegaliśmy na znacznie lepszych informacjach. Stało się wiadome, że te tajemnicze bronie były wypróbowywane w pewnym specjalnym miejscu, w dużej stacji doświadczalnej i fabryce, umieszczonej na wybrzeżach Bałtyku, w Peenemünde”.⁹
Zapraszamy do zakupu pełnej wersji książki
Z wolna zapadał zmrok. Ponad kolosem Londynu rozpościerało się błękitnawe niebo, tonowane przestrzenną mgłą i dymnymi wyziewami wielkiego miasta. Słońce rzucało ostatnie, czerwonawe promienie.
Od południowej strony, w kierunku niewidzialnych wybrzeży kanału La Manche, narastał głuchy pomruk, oznajmiający przybliżanie się potężnych formacji bombowych. Pomruk przeszedł stopniowo w ogłuszający łoskot silników. Nad przedmieściami stolicy, poza obrębem zapory balonowej, pojawiły się wielkie, zwarte grupy czterosilnikowych „Latających Fortec”. W oddali, nieco powyżej, kręciły się roje myśliwskich Spitfire’ów i Mustangów osłony.
Kończył się jeszcze jeden pracowity dzień lotnictwa alianckiego. Formacje samolotowe powracały zza Kanału, znad poszarpanych wybrzeży półwyspu Cotentin, gdzie od tygodnia wojska amerykańskie, angielskie i kanadyjskie rozszerzały świeżo zdobyte przyczółki i przygotowywały grunt pod przyszłą wielką ofensywę w głąb Francji. Fale bombowców po fali szła w dzień nad Francję, zrzucała ogromny ładunek bomb na pozycje wroga i pilnie strzeżona przez dywizjony myśliwskie zawracała ku Anglii, by ustąpić następnej powietrznej armadzie.
Z wolna zapadał zmrok. W poszczególnych domach, poza szczelnie zaciągniętymi ciemnymi zasłonami, zabłysły światła, rozeszły się do swych lotnisk grupy bombowców, wylądowały dywizjony myśliwskie. Na północy kraju, w licznie rozsianych bazach nocnych Lancasterów, Halifaxów i Stirlingów podgrzewano silniki, przeprowadzano odprawy załóg, szykowano się do startu. Powietrzne działania nie ograniczały się oczywiście do nalotów dziennych. Od rana do nocy grzmiały motory amerykańskich „Fortec”, od zmroku do świtu szły na wroga setki ciężkich samolotów angielskich obładowanych tonami śmiercionośnego ładunku.
Płonęły hitlerowskie fabryki, dworce kolejowe, składnice benzyny, wylatywały w powietrze składy amunicyjne, zapadały się mosty na rzekach, topniały oddziały wojskowe. Malał i rozpraszał się potencjał wojenny wroga, upadało jego morale, ginęła wiara w możliwość zwycięstwa.
Wiarę tę hitlerowcy starali się za wszelką cenę podtrzymać. Istniała jeszcze nadzieja. W laboratoriach naukowych, w ściśle strzeżonych tajnych stacjach doświadczalnych rodziły się plany tajemniczych nowych broni, powstawały projekty, które wprowadzone w życie miały odmienić przebieg wydarzeń. Niemiecka nauka i niemiecka technika, niewątpliwie postawione na wysokim poziomie, koncentrowały się na rozwoju udoskonalonych środków zagłady, na przygotowaniu sprzętu wojennego, który mógłby wyrównać przewagę przeciwników, powstrzymać i odwrócić grożącą klęskę.
W roku 1944 bardzo posunęły się naprzód w Niemczech doświadczania z bronią jądrową, budowano prototypy samolotów o napędzie odrzutowym i rakietowym (typy, które dopiero później zastosowane zostały w Stanach Zjednoczonych i w Anglii); w roku 1944 pojawia się nowy gatunek broni, seria „Vergeltungswaffen“¹, a szczególnie jej pierwsze odmiany: V-1 oraz V-2.
I oto wieczorem, 13 czerwca, zapóźnieni przechodnie stolicy Anglii stają się świadkami niezwykłego zjawiska…
Dawno już zapadła ciemność, dawno słońce zaszło za horyzontem, dawno wylądowały „Latające Fortece” i wystartowały Lancastery, Halifaxy i Stirlingi, dawno poszły nad Niemcy kąśliwe Mosquito. Jest cicho i spokojnie, o ile cisza i spokój możliwe są w dziesięciomilionowym mieście. Nagle, niespodziewanie, powietrze rozdziera przeraźliwe wycie alarmowych syren. Nalot!
– O tej porze? Teraz, przy końcu wojny?
– Chyba jakaś pomyłka!
Londyńczycy nie wierzą jeszcze, nie pojmują niebezpieczeństwa, nie orientują się w sytuacji. Ale wyostrzony słuch chwyta następne dźwięki, oddalone jeszcze i trudne do odróżnienia w rozgwarze wielkiego miasta, niemniej nader charakterystyczne. Dudnienie przeciwlotniczej artylerii i szum silnika… dziwny, niezwykły szum…
W ciemności mijają się i potrącają biegnący ludzie, niespokojnie spogląda w górę kierowca piętrowego autobusu, klnie ze złością oficer w niebieskawym mundurze RAF, policjant przeprowadza szybko przez ulicę parę zagubionych płaczących dzieci.
I wtedy tuż ponad dachami domów, ponad konarami drzew parku, ponad kominami fabrycznymi kładą się jaskrawe smugi reflektorów, zbiegają się, nakładają, krzyżują na ciemnym kształcie, szybko przesuwają się do przodu. Dokoła lecącego przedmiotu błyskają nieustannie wybuchy artyleryjskie, za nim widnieje długa, ognista struga niczym ogon spadającej komety.
– Zestrzelony samolot! – woła ktoś stojący przed zejściem do schronu.
Oficer w mundurze RAF zatrzymuje się i nie zważając na przepisy zapala papierosa. Płomień oświetla na moment jego skupioną, poważną twarz.
– _Put that light out_!² – rozlega się jakiś spóźniony głos protestu.
– _Go to hell!_³ – odpowiada oficer.
Powtórnie wzmaga się artyleryjska kanonada, we wschodnim kierunku ukazuje się następna smuga otoczona ognikami i nitkami reflektorów. Smuga przybliża się i nagle gaśnie jak zdmuchnięta świeczka. Moment ciszy i powietrzem wstrząsa potężna eksplozja, od której dygocą mury kamienic.
Na ciemnym niebie przesuwają się teraz dwie smugi, dwie strugi, w pewnej odległości za nimi rysuje się trzecia. Daleko, gdzieś w okolicach West End⁴ pojawia się łuna pożaru. Wściekle dudni artyleria, wtórują jej szybkostrzelne działka średniego kalibru. Nowy huk, nowa eksplozja.
– Schodzimy na dół – mówi półgłosem oficer RAF.
Schron jest zapełniony, oświetlony mdławym niebieskawym światłem. Wokół ludzkie twarze, kobiety, mężczyźni, dzieci. Na twarzach zdumienie, niepokój i strach, niepewność. Ludzie ci, którzy przeżyli niejeden nieprzyjacielski nalot, którzy poznali lotnicze bomby w czasie „Bitwy o Anglię”, w czasie późniejszego nocnego „blitzu” i w czasie złośliwych i dokuczliwych nalotów ostatniej zimy, nie mogą zrozumieć nowej sytuacji, nie pojmują wymowy ognistych smug. Na widok lotniczego munduru kilku mężczyzn przysuwa się bliżej.
– _Excuse me, Sir_⁵ – zaczepia jeden z mich. – Co się dzieje? Dlaczego ten nalot jest taki… taki dziwny?
Betonowe ściany schronu drżą od wybuchu, do wnętrza wdziera się przygłuszony odgłos.
Oficer RAF zastanawia się przez chwilę. Ludziom należy się wyjaśnienie, ale jest związany tajemnicą, którą znał od kilku miesięcy, z którą nie podzielił się z nikim, poza kolegami na lotnisku.
– Nie ma powodów do specjalnych obaw – mówi głośno. – To jest rzeczywiście nalot, tylko nieco, hm, odmienny. _Yes, gentlemen_, musicie zrozumieć, iż dzisiejszej nocy Hitler wypuścił wreszcie swą nową, nieznaną broń.
– Co takiego?
– Jak to?!
– _Hitler’s secret weapon_?⁶
– Mój Boże, co teraz będzie?!
– Czy to strasznie groźne?
– Mamusiu, ja chcę do domu, do łóżka…
Oficer RAF-u podszedł do dziewczynki z czerwoną wstążką we włosach i pogładził ją po głowie.
– Niedługo pójdziesz spać – zapewnił. – Cóż, proszę państwa – zwrócił się do reszty – nie wolno mi wiele mówić, niemniej jest rzeczą jasną, iż przeżywamy pierwszy nalot V-1. Są to pociski bezpilotowe, rodzaj latających bomb, wyrzucanych przez nieprzyjaciela z wybrzeży francuskich i belgijskich. My w lotnictwie nazywamy te pociski „czarownicami”. Tyle ode mnie, resztę z pewnością przeczytacie w porannych gazetach.
– O ile się ich doczekamy – jęknął trzęsącym się głosem jakiś pesymista.
Zapadła chwila ciszy, a potem do schronu wsunęła się nowa postać w płaskim metalowym hełmie.
– Koniec alarmu – padła wesoła nowina. – Koniec zmartwienia.
Ludzie wysypali się na zewnątrz, mężczyźni zapalali papierosy i fajki, kobiety tuliły rozespane dzieci. Z dala dochodził ciągły głos syren oznajmiając _All clear_⁷. Powoli, nie spiesząc się, oficer RAF-u pomaszerował pustą ulicą, zanim jednak uszedł sto metrów, na granatowym niebie ukazała się, niczym ognista przestroga, długa jaskrawa smuga. Przybliżała się z zatrważającą szybkością. Biły do niej działa, chwytały ją reflektory, ale dopiero gdy znalazła się tuż nad miastem, odezwały się alarmowe syreny.
– Bałagan – mruknął oficer. Już teraz nie dają sobie rady. A co będzie później?
Smuga zgasła, rozległa się eksplozja, a potem jedna za drugą pojawiały się nad Londynem latające bomby, świeciły piekielnym ogniem, rechotały silnikami, milkły na chwilę i rozrywały się pomiędzy ulicami, w gęsto zabudowanych dzielnicach, rwały dachy domów, demolowały mury, zabijały ludzi…
Koszmarna noc dłużyła się niepomiernie. Zaledwie kończył się jeden alarm, rozpoczynał się drugi; czasem bomby pojawiały się bez zapowiedzi syren, czasem niespodziewanie ukazywały się w górze jasne smugi, przechodziły z lewej lub z prawej strony, czasem wybuchały w centrum miasta, czasem padały na przedmieścia.
W nocy 13 czerwca 1944 rozpoczęły się naloty hitlerowskiej V-1, latających bomb, zwanych w lotniczym szyfrowym języku „Witchcraft”, czyli „czarownica”. „Czarownice” niosły w swych wrzecionowatych kadłubach zagładę i zniszczenie.„LONDYN ZOSTAŁ OSTATECZNIE ZNISZCZONY”
W dniu 19 czerwca 1944 roku dzienniki niemieckie doniosły:
„Londyn stanął w płomieniach! Nasza najnowsza broń, wysyłana masowo na nieprzyjaciela, zamieniła stolicę Anglii w kupę gruzów. Setki tysięcy bezdomnych uciekinierów tłoczą się na ulicach wiodących ku przedmieściom, miliony ludzi uciekło w popłochu…”
W kilka dni później żołnierz niemiecki wzięty do niewoli zeznał, iż kompanię jego tak oficjalnie poinformowano o wynikach działalności V-1 ponad Anglią:
„Cala południowa Anglia pali się. Do tej pory zginęło nie mniej niż 12 000 000 ludzi. Nowa tajemnicza broń Führera zdziałała cuda.”⁸
Cóż więc była to za broń, w jaki sposób działała, jakie były jej prawdziwe skutki, jaka jej historia? W jaki sposób ją zwalczano, jakich środków użyto, by ją zneutralizować?
Zacznijmy od opisu. V-1, czyli inaczej latająca bomba, była bezpilotowym samolotem, naładowanym materiałami wybuchowymi o wielkiej sile. Była mniejsza od przeciętnego samolotu myśliwskiego, posiadała rozpiętość 5,3 m, długość 7,9 m. W przodzie kadłuba mieściło się 850 kg materiałów wybuchowych, w tyle znajdowały się zbiorniki paliwa oraz cały szereg przyrządów utrzymujących bombę w locie.
Silnik V-1, będący rodzajem napędu odrzutowego, nader prymitywny, zamontowany był na ogonie. Latająca bomba wypuszczona była ze specjalnych wyrzutni w ustalonym z góry kierunku, którego nie mogła zmienić. W locie działał system żyroskopów, które utrzymywały kierunek i wysokość. Odległość lotu regulowana była mechanizmem zegarowym, który po określonym czasie odcinał dopływ paliwa i w ten sposób zatrzymywał pracę silnika. Następny przyrząd, połączony z poprzednim, wychylał stery wysokości i kierował bombę ku ziemi. Zapalniki były bardzo czułe i powodowały wybuch z chwilą uderzenia w jakikolwiek obiekt.
Prędkość maksymalna latającej bomby wahała się w granicach 600–650 kilometrów na godzinę, zasięg jej dochodził do 240 kilometrów, pułap do 3000 metrów.
Prędkość była jednym z najpoważniejszych atutów V-1, bowiem, jak się okazało, najskuteczniej zwalczały ją samoloty myśliwskie, a ich prędkość nie była w owych czasach o wiele wyższa. Rzeczą nader charakterystyczną był moment ciszy, pozornego spokoju pomiędzy zamilknięciem silnika bomby a jej wybuchem. Gdy silnik przestawał pracować, bomba stawała się niebezpieczna, szła w dół. Gdy zaś przelatywała, nawet nisko nad głową patrzącego, a silnik jej pracował, nie było powodów do obaw.
Brytyjski marszałek lotnictwa Sir Arthur Harris pisał w ten sposób o V-1:
„…Tymczasem nieprzyjaciel od lat przygotowywał się do zaatakowania Anglii za pomocą zupełnie nowej broni. Jeszcze przed wojną otrzymaliśmy informacje, że Niemcy przeprowadzili doświadczenia nad budową pocisków dalekiego zasięgu, na wzór rakiety; w lecie roku 1943 niebezpieczeństwo stało się poważne i zostało poważnie potraktowane przez rząd brytyjski. Niemcy nie mieli bombowców, by atakować nasze miasta, głównie dlatego, iż nasze bombardowania zmusiły całe niemieckie Iotnictwo do defensywy, wyglądało jednak, iż Niemcy zdołali rozwinąć bardzo skuteczną broń zastępczą: w gruncie rzeczy ich wynalazki mogły w ogóle przemienić samoloty bombowe w broń przestarzałą. Na przykład mieliśmy meldunki o pocisku rakietowym ważącym 80 ton i zawierającym ładunek wybuchowy 10 ton. W roku 1943, w okresie gdy okropne straty zadawane były niemieckim miastom, nieprzyjaciel wystąpił z serią pogróżek o nowych tajemniczych broniach, która miały być użyte przeciw Anglii. My jednak polegaliśmy na znacznie lepszych informacjach. Stało się wiadome, że te tajemnicze bronie były wypróbowywane w pewnym specjalnym miejscu, w dużej stacji doświadczalnej i fabryce, umieszczonej na wybrzeżach Bałtyku, w Peenemünde”.⁹
Zapraszamy do zakupu pełnej wersji książki
więcej..
