- W empik go
Wiarygodność cudu. Rozważania na temat zasadności wiary w cuda - ebook
Wiarygodność cudu. Rozważania na temat zasadności wiary w cuda - ebook
Robert A. Larmer w książce „Wiarygodność cudu” w błyskotliwy i przekonujący sposób uzasadnia twierdzenie, że filozoficzne odrzucenie a priori wiary w cuda to poważny błąd. Cud powinien - według Autora - zajmować centralne miejsce we współczesnych dyskusjach na temat Bożej sprawczości i działania w świecie. Tymczasem jest to temat często pomijany, traktowany jako coś kłopotliwego lub wręcz zabobonnego, kłócącego się z nowoczesną nauką. W rezultacie pojawia się pokusa odrzucenia koncepcji cudu jako nieistotnej dla wiary i życia duchowego. W odpowiedzi na te wątpliwości autor przeprowadza drobiazgowe badania i analizy dowodów wskazujących, że cuda miały miejsce w przeszłości i zdarzają się do dzisiaj. Publikacja, polemizująca z argumentem a priori sformułowanym przez Davida Hume’a, definiuje pojęcie cudu, analizuje rozważania o jego logicznej spójności i epistemologicznych wyzwaniach związanych z akceptacją występowania cudów. To obowiązkowa książka nie tylko dla filozofów, lecz także – dzięki przystępnemu wykładowi – dla każdego czytelnika zainteresowanego pogłębieniem swojej wiary. Publikacja została poprzedzona wstępem autora przygotowanym specjalnie do polskiego wydania.
Wiara w cuda nie jest dziś popularna, nawet wśród chrześcijan. Książka Roberta A. Larmera klarownie wyjaśnia, czym są cuda, oraz przekonująco obala zarzuty przeciw możliwości ich występowania. Pokazuje też, jak biblijne i współczesne świadectwa o cudach wspierają wiarygodność chrześcijańskiego teizmu.
prof. dr hab. Jacek Wojtysiak, Wydział Filozofii KUL
Jest to mistrzowskie dzieło, dojrzałe filozoficznie. Cierpliwy, skrupulatny i kompetentny Robert A. Larmer systematycznie rozbraja filozoficzne, teologiczne i naukowe argumenty przeciwko cudom. Uzupełnia swoją argumentację, aby wykazać, że teizm chrześcijański jest najlepszym wyjaśnieniem dobrze udokumentowanych biblijnych i współczesnych doniesień o cudach. Intelektualna uczciwość zmusi sceptyków do ponownego rozważenia swojego stanowiska. Gorąco polecam!
Angus Menuge, przewodniczący Evangelical Philosophical Society
Ta praca bardzo mi się spodobała i wiele z niej wyniosłem. Książka jest starannie zorganizowana, ściśle uzasadniona, niestrudzenie logiczna i angażuje do dyskusji szerokie grono partnerów. W sposób wyrafinowany, a jednocześnie przystępny dla osób niebędących specjalistami, posuwa naprzód dyskusję w kilku kluczowych kwestiach.
Craig S. Keener, Asbury Theological Seminary
Robert A. Larmer – kanadyjski profesor filozofii. W 1985 r. obronił doktorat na Uniwersytecie w Ottawie, a od 1986 r. pracuje jako wykładowca na Uniwersytecie Nowego Brunszwiku, gdzie obecnie kieruje Wydziałem Filozofii. Główne obszary jego zainteresowań i badań naukowych dotyczą koncepcji cudu, modeli Bożego działania, teorii inteligentnego projektu, filozofii religii, filozofii umysłu, relacji między wiarą a nauką oraz etyki pracy. Największy jego dorobek naukowy dotyczy badań związanych z koncepcją cudu, co zaowocowało kilkoma ważnymi książkami na ten temat („Dialogues on Miracle”, „Questions of Miracle”, „Water into Wine? An Investigation of the Concept of Miracle”). Opublikował też wiele artykułów naukowych w takich czasopismach, jak „Dialogue”, „Philosophia Christi”, „Religious Studies”, „Sophia” czy „International Journal for Philosophy of Religion”. Robert A. Larmer jest członkiem zarządu Canadian Philosophical Association oraz Evangelical Philosophical Society, a także prezesem Canadian Society of Christian Philosophers.
Seria Summa
Nazwa serii nawiązuje do tytułu dwóch wielkich dzieł świętego Tomasza z Akwinu, który koncentrował się na tym, że chrześcijaństwo nie podważa wartości poznania intelektualnego. Proponujemy czytelnikowi publikacje, których autorzy nie boją się rzeczowej dyskusji prowadzącej do wykazania prawdziwości chrześcijaństwa. Mamy nadzieję, że będzie to doskonała lektura i nieocenione źródło wiedzy dla tych, którzy szukają argumentów na rzecz chrześcijaństwa oraz wszystkich wątpiących, a nawet niewierzących. Ci ostatni znajdą okazję, by wypróbować swoją niewiarę.
Spis treści
Podziękowania // 9
Wstęp Autora do wydania polskiego // 11
Wprowadzenie // 15
Rozdział 1. Działanie Boga, cuda i dane biblijne // 23
Rozdział 2. Określenie cudu // 49
Rozdział 3. Hume’a epistemologiczny argument a priori // 84
Rozdział 4. Dalsze wyzwania epistemologiczne // 117
Rozdział 5. Cud jako pseudopojęcie // 145
Rozdział 6. Cuda i ich świadectwa // 171
Rozdział 7. Cuda i teizm // 202
Rozdział 8. Cuda i chrześcijańska apologetyka // 230
Epilog // 256
Dodatek: Cztery przypadki uzdrowień // 259
Bibliografia // 271
Indeks osób // 281
Indeks rzeczowy // 285
Kategoria: | Wiara i religia |
Zabezpieczenie: |
Watermark
|
ISBN: | 978-83-66665-88-0 |
Rozmiar pliku: | 1,5 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Ogromne podziękowania niech przyjmie dr Hugh Gauch, który przeczytał przedostatni szkic tej książki i udzielił wielu pomocnych wskazówek. Dziękuję również Jamesowi Kitchenowi za staranność w przygotowaniu bibliografii. Jestem wdzięczny za wsparcie, które otrzymałem od mojej rodziny, przyjaciół i kolegów.
Część materiału w rozdziałach drugim, trzecim i czwartym ukazała się wcześniej jako:
Is There Anything Wrong with ‘God of the Gaps’ Reasoning? , „International Journal for Philosophy of Religion” 2002, Vol. 52, s. 129–142.
C.S. Lewis’s Critique of David Hume’s ‘Of Miracles’ , „Faith and Philosophy” 2008, Vol. 25, No. 4, s. 154–171.
Interpreting Hume on Miracle , „Religious Studies” 2009, Vol. 45, No. 3, s. 325–338.
Divine Intervention and the Conservation of Energy. A Response to Evan Fales . Artykuł ukazał się w: „International Journal for Philosophy of Religion” 2014, Vol. 75, No. 1, s. 27-3.
Wyrażam wdzięczność wydawcom tych czasopism za zgodę na wykorzystanie powyższych tekstów.
I na koniec – byłbym niewdzięczny, gdybym nie wyraził uznania dla wiedzy i poświęcenia Christine Fahey, Jany Hodges-Kluck i Jaya Songa z Lexington Books. Bardzo doceniam ich pracę włożoną w doprowadzenie tego projektu do końca.WSTĘP AUTORA
DO POLSKIEGO WYDANIA
Pozdrawiam polskich czytelników. Jestem niezmiernie zaszczycony, że Fundacja Prodoteo uznała tę książkę za wartą przetłumaczenia na język polski.
Kilka słów o mnie
Zanim przedstawię książkę, chciałbym nieco powiedzieć o sobie i o moim powołaniu filozofa chrześcijańskiego. Do wiary chrześcijańskiej doszedłem jako młody człowiek w czasie studiów na uniwersytecie. Jako dziecko i nastolatek uwielbiałem dzieła z gatunku fantasy autorstwa George’a MacDonalda, C.S. Lewisa i J.R.R. Tolkiena. Jednak w szkole średniej duży wpływ wywarł na mnie nauczyciel, który był ateistą. Mimo to zachowałem nieco mglistej wiary w Boga.
Byłem prymusem w klasie maturalnej i spodziewano się, że będę studiował na uniwersytecie. Moja przygoda z uniwersytetem nie przebiegła jednak pomyślnie. Trzykrotnie próbowałem i za każdym razem przerywałem studia z powodu okresów głębokiej depresji.
Podczas studiów poznałem studentów zaangażowanych w ruch InterVarsity Christian Fellowship. Niektórzy z nich namówili mnie do wzięcia udziału w letnim kursie dla studentów chrześcijańskich o nazwie Campus in the City , w ramach którego spotykali się, aby pogłębić zrozumienie i praktykowanie wiary chrześcijańskiej.
Tamten letni kurs był dobrym, choć trudnym doświadczeniem. Zaprzyjaźniłem się z pracownikiem InterVarsity, który prowadził kurs, i przyjąłem jego zaproszenie do Ottawy, aby zamieszkać z jego rodziną. Jesienią dostałem pracę jako kościelny. Zimą, gdy nadal pracowałem jako kościelny, wziąłem udział w kilku kursach na Uniwersytecie Carleton. Dobrze mi poszło, więc złożyłem podanie i zostałem przyjęty na studia dzienne.
Przez następne trzy lata, gdy kontynuowałem pracę na stanowisku kościelnego, ukończyłem z wyróżnieniem studia licencjackie z filozofii. Wybrałem filozofię, ponieważ czułem potrzebę rozważenia, czy chrześcijaństwo jest intelektualnie możliwe do obrony. Podczas studiów często towarzyszyły mi obawy i odczuwałem niepokój, ponieważ atmosfera towarzysząca filozofii akademickiej nie była przyjazna dla wiary chrześcijańskiej. A kimże byłem, aby kwestionować poglądy moich profesorów?
Jednak im intensywniej się uczyłem i więcej czytałem, tym bardziej uświadamiałem sobie solidne podstawy chrześcijaństwa. Przekonałem się, że filozoficzne argumenty przeciwko racjonalności wiary w cuda są wyjątkowo słabe i że pisma Nowego Testamentu są historycznie wiarygodne. Nie jestem w stanie wskazać konkretnego momentu, w którym doświadczyłem nawrócenia, ale z czasem w jakiś sposób przeszedłem od wątpliwości w sprawach mojej wiary do świadomości, że wierzę.
Po ukończeniu studiów na Uniwersytecie Carleton zgłosiłem się na studia magisterskie z filozofii na Uniwersytecie w Ottawie i miałem szczęście otrzymać stypendium, które pozwoliło mi porzucić pracę kościelnego i poświęcić się w pełni studiom. Podczas studiów magisterskich zachęcono mnie do ubiegania się o stypendium doktoranckie. Uzyskałem je, więc kontynuowałem studia i zrobiłem doktorat.
Kilka słów o książce
Chrześcijaństwo jest religią głęboko zakorzenioną historycznie, a jej głównym twierdzeniem jest to, że Bóg w cudowny sposób podźwignął Jezusa z martwych. Chrześcijaństwo pozbawione cudu staje się czymś innym, niż jest w rzeczywistości. Jak zauważył św. Paweł w 1 Liście do Koryntian 15: jeśli Jezus nie zmartwychwstał, to wiara chrześcijańska jest bezużyteczna. Wcześniej w tym samym rozdziale św. Paweł informuje Koryntian o dużej liczbie historycznych świadectw dotyczących zmartwychwstania Chrystusa.
W istocie, jeśli Jezus nie powstał z martwych, nie tylko wiara chrześcijańska staje się bezprzedmiotowa, lecz także nie można oczekiwać, że uda się w jakiś sposób usunąć Zmartwychwstanie i inne rzekome cuda, o których mowa w ewangeliach, a jednocześnie zachować wiarygodny rdzeń zapisu dotyczącego życia i działalności Jezusa. Relacje o cudach są zbyt nierozerwalnie splecione z całością tekstu ewangelii, aby było to możliwe. Nie jest więc przypadkiem, że badacze Nowego Testamentu, którzy wykluczają poważne traktowanie twierdzeń o cudach, podkreślają również, że o Jezusie można powiedzieć niewiele lub zgoła nic.
Na początku swojej słynnej książkę o cudach C.S. Lewis zauważa, że jeśli przyjmie się, iż cuda są niemożliwe, to żadne świadectwa historyczne nie będą mogły liczyć się na ich korzyść. Szkoda więc, że filozoficzne argumenty o niemożności racjonalnej wiary w cuda tak mocno się przyjęły. Filozofowie i bibliści będący pod ich wpływem zbyt pośpiesznie oświadczyli, że nie ma potrzeby badać świadectw na temat cudów, ponieważ możemy z góry ustalić, że takie świadectwa nigdy nie będą wystarczające, aby uzasadnić wiarę w występowanie cudów.
Ważnym celem tej książki jest wykazanie, że pytanie o to, czy racjonalnie jest wierzyć w cuda, nie może zostać rozstrzygnięte na podstawie teoretycznych rozważań z użyciem kiepskich argumentów. Właściwą rolą filozofii jest usunięcie pojęciowego zagmatwania i podważających założeń, które uniemożliwiają uczciwe i szczegółowe rozważenie dowodów świadczących na rzecz istnienia cudów. Po takim usunięciu można ocenić, czy pisma Nowego Testamentu, w tym – relacje o cudach, są wiarygodnym przekazem historycznym. Zdają one taki test z powodzeniem. Można wymienić wiele dobrych książek na ten temat, ale chciałbym zwrócić uwagę na trzy niedawno wydane publikacje autorstwa Lydii McGrew, które szczególnie mocno przemawiają za wiarygodnością ewangelii. Są to: Hidden in Plain View (2017) , The Mirror or the Mask (2019) oraz The Eye of the Beholder (2021) . Wszystkie trzy publikacje zostały wydane przez DeWard Publishing z siedzibą w Tampa na Florydzie.
Możliwa jest także ocena współczesnych relacji na temat cudów. W Dodatku zamieściłem cztery relacje o spektakularnych uzdrowieniach, które zbadałem i które mają silne podstawy, aby uznać je za cuda. Dwutomowe dzieło Craiga Keenera, Miracles (Baker Academic, Grand Rapids, MI 2011) zawiera wiele innych dobrze udokumentowanych relacji o wydarzeniach, które najłatwiej jest rozumieć jako przypadki Bożej interwencji, czyli cuda.
Kolejnym celem tej książki jest pokazanie, w jaki sposób argument z cudu może być rozumiany jako forma tego, co ostatnio stało się znane jako „rozszerzona teologia naturalna” (ramified\ natural\ theology). Twierdzę, że dobrze poświadczone zdarzenia opisywane jako cuda przez ludzi wierzących wymagają wyjaśnienia. Nieteiści nie muszą rozważać tych zdarzeń i akceptować religijnej interpretacji, jaką im się przypisuje, ponieważ pytanie o to, czy dane zdarzenie miało miejsce, jest czymś innym od pytania o to, czy ma ono ponadnaturalną przyczynę. Nieteista musi jednak uczciwie i poważnie potraktować pytanie, czy dane zdarzenie najłatwiej byłoby wyjaśnić jako nadprzyrodzoną interwencję w porządek naturalny, czyli cud.
To z kolei rodzi możliwość, że ktoś, kto początkowo nie akceptuje teizmu (powiedzmy: osoba niewierząca, która początkowo odczytuje ewangelie jako wiarygodne dokumenty historyczne, a nie – jako autorytatywne Pismo Święte), może dojść do zaakceptowania teizmu na podstawie świadectw, jakimi są takie zdarzenia. Oczywiście, chodzi o to, że ostry kontrast, który zazwyczaj wprowadza się między teologią naturalną a teologią objawioną, jest czymś w rodzaju złudzenia. Nie znam nikogo, kto po przyznaniu, że Jezus rzeczywiście powstał z martwych, uznałby za możliwe zakwestionowanie chrześcijańskiego rozumienia tego wydarzenia. Nie jest przypadkiem, że głównym argumentem apologetycznym wczesnego Kościoła było odwołanie się do cudu i proroctwa – proroctwa rozumianego jako rodzaj cudu – jako uzasadnienia wiary chrześcijańskiej.
Mam nadzieję, że ta książka okaże się wartościowa zarówno dla tych, którzy już akceptują występowanie cudów, jak i dla tych, którzy są otwarci na zakwestionowanie niewiary lub agnostycyzmu dotyczącego cudów.
Robert A. Larmer
Fredericton, 2 września 2022