XVII Olimpiada Szachowa – Hawana 1966 - ebook
Wydawnictwo:
Data wydania:
1 czerwca 2019
Format ebooka:
EPUB
Format
EPUB
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najpopularniejszych formatów e-booków na świecie.
Niezwykle wygodny i przyjazny czytelnikom - w przeciwieństwie do formatu
PDF umożliwia skalowanie czcionki, dzięki czemu możliwe jest dopasowanie
jej wielkości do kroju i rozmiarów ekranu. Więcej informacji znajdziesz
w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Format
MOBI
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najczęściej wybieranych formatów wśród czytelników
e-booków. Możesz go odczytać na czytniku Kindle oraz na smartfonach i
tabletach po zainstalowaniu specjalnej aplikacji. Więcej informacji
znajdziesz w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Multiformat
E-booki sprzedawane w księgarni Virtualo.pl dostępne są w opcji
multiformatu - kupujesz treść, nie format. Po dodaniu e-booka do koszyka
i dokonaniu płatności, e-book pojawi się na Twoim koncie w Mojej
Bibliotece we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego
tytułu. Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na
karcie produktu przy okładce. Uwaga: audiobooki nie są objęte opcją
multiformatu.
czytaj
na tablecie
Aby odczytywać e-booki na swoim tablecie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. Bluefire
dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na czytniku
Czytanie na e-czytniku z ekranem e-ink jest bardzo wygodne i nie męczy
wzroku. Pliki przystosowane do odczytywania na czytnikach to przede
wszystkim EPUB (ten format możesz odczytać m.in. na czytnikach
PocketBook) i MOBI (ten fromat możesz odczytać m.in. na czytnikach Kindle).
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na smartfonie
Aby odczytywać e-booki na swoim smartfonie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. iBooks dla
EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
Czytaj fragment
Pobierz fragment
Pobierz fragment w jednym z dostępnych formatów
XVII Olimpiada Szachowa – Hawana 1966 - ebook
Zorganizowana w Hawanie, kolejna Olimpiada Szachowa, przeszła do historii, jako jedna z najlepiej zorganizowanych! Zawody zostały przeprowadzone w luksusowym hotelu „Habana Libre”, gdzie także zakwaterowano zawodników. Na czele Komitetu Organizacyjnego stanął osobiście Fidel Castro, a członkami zostali m.in. prezydent Kuby Dorticos.
Do XVII Olimpiady zgłoszono 301 zawodników, ale ostatecznie do stolików szachowych zasiadło 294, czyli w ilości tej, jaką można było oglądać dwa lata wcześniej w Tel Awiwie. Wśród nich było 38 arcymistrzów i 45 mistrzów międzynarodowych! Planowano rozegrać 1944 partie, finalnie było ich 1924, bowiem aż 20 oddano walkowerem!
Na posiedzeniu Polskiego Związku Szachowego ustalono skład polskiej ekipy olimpijskiej. W skład drużyny weszli: mistrz międzynarodowy Jacek Bednarski, mistrz międzynarodowy Zbigniew Doda, Jerzy Kostro, mistrz międzynarodowy Bogdan Śliwa, Witold Balcerowski i Andrzej Filipowicz.
| Kategoria: | Literatura faktu |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-1-911283-44-7 |
| Rozmiar pliku: | 37 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Seria Olimpiad
“Wielka Księga Olimpiad Szachowych” – poczynając od 1927 roku – opisuje kolejne rozgrywane zawody olimpijskie – firmowane przez FIDE - zarówno męskie jak i kobiece. Najbardziej aktualne informacje dotyczące wydanych pozycji książkowych w serii, znajdują się na oficjalnej stronie: https://szachy-kwi.eu
Seria będzie zawierać poniższe pozycje książkowe:
----------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------
Olimpiady męskie Olimpiady kobiece
1. Pierwsza Olimpiada Szachowa - Londyn 1927 1. Pierwsza Kobieca Olimpiada Szachowa - Emmen 1957
2. II Olimpiada Szachowa - Haga 1928 2. II Kobieca Olimpiada Szachowa - Split 1963
3. III Olimpiada Szachowa - Hamburg 1930 3. III Kobieca Olimpiada Szachowa - Oberhausen 1966
4. IV Olimpiada Szachowa - Praga 1931 4. IV Kobieca Olimpiada Szachowa - Lublin 1969
5. V Olimpiada Szachowa - Folkestone 1933 5. V Kobieca Olimpiada Szachowa - Skopje 1972
6. VI Olimpiada Szachowa - Warszawa 1935 6. VI Kobieca Olimpiada Szachowa - Medellin 1974
7. VII Olimpiada Szachowa - Sztokholm 1937 7. VII Kobieca Olimpiada Szachowa - Hajfa 1976
8. VIII Olimpiada Szachowa - Buenos Aires 1939 8. VIII Kobieca Olimpiada Szachowa - Buenos Aires 1978
9. IX Olimpiada Szachowa - Dubrownik 1950 9. IX Kobieca Olimpiada Szachowa - Valletta 1980
10. X Olimpiada Szachowa - Helsinki 1952 10. X Kobieca Olimpiada Szachowa - Lucerna 1982
11. XI Olimpiada Szachowa - Amsterdam 1954 11. XI Kobieca Olimpiada Szachowa - Saloniki 1984
12. XII Olimpiada Szachowa - Moskwa 1956 12. XII Kobieca Olimpiada Szachowa - Dubaj 1986
13. XIII Olimpiada Szachowa - Monachium 1958 13. XIII Kobieca Olimpiada Szachowa - Saloniki 1988
14. XIV Olimpiada Szachowa - Lipsk 1960 14. XIV Kobieca Olimpiada Szachowa - Nowy Sad 1990
15. XV Olimpiada Szachowa - Złote Piaski 1962 15. XV Kobieca Olimpiada Szachowa - Manila 1992
16. XVI Olimpiada Szachowa - Tel Awiw 1964 16. XVI Kobieca Olimpiada Szachowa - Moskwa 1994
17. XVII Olimpiada Szachowa - Hawana 1966 17. XVII Kobieca Olimpiada Szachowa - Erewań 1996
18. XVIII Olimpiada Szachowa - Lugano 1968 18. XVIII Kobieca Olimpiada Szachowa - Elista 1998
19. XIX Olimpiada Szachowa - Siegen 1970 19. XIX Kobieca Olimpiada Szachowa – Stanbuł 2000
20. XX Olimpiada Szachowa - Skopje 1972 20. XX Kobieca Olimpiada Szachowa – Bled 2002
21. XXI Olimpiada Szachowa - Nicea 1974 21. XXI Kobieca Olimpiada Szachowa – Calvia 2004
22. XXII Olimpiada Szachowa - Hajfa1976 22. XXII Kobieca Olimpiada Szachowa – Turyn 2006
23. XXIII Olimpiada Szachowa - Buenos Aires 1978 23. XXIII Kobieca Olimpiada Szachowa – Drezno 2008
24. XXIV Olimpiada Szachowa - Valletta 1980 24. XXIV Kobieca Olimpiada Szachowa – Chanty-Mansyjsk 2010
25. XXV Olimpiada Szachowa - Lucerna 1982 25. XXV Kobieca Olimpiada Szachowa – Stambuł 2012
26. XXVI Olimpiada Szachowa - Saloniki 1984 26. XXVI Kobieca Olimpiada Szachowa – Tromso 2014
27. XXVII Olimpiada Szachowa - Dubaj 1986 27. XXVII Kobieca Olimpiada Szachowa – Baku 2016
28. XXVIII Olimpiada Szachowa - Saloniki 1988 28. XXVIII Kobieca Olimpiada Szachowa – Batumi 2018
29. XXIX Olimpiada Szachowa - Nowy Sad 1990 29. XXIX Kobieca Olimpiada Szachowa – Chanty-Mansyjsk 2020
30. XXX Olimpiada Szachowa - Manila 1992
31. XXXI Olimpiada Szachowa - Moskwa 1994
32. XXXII Olimpiada Szachowa - Erewań 1996
33. XXXIII Olimpiada Szachowa - Elista 1998
34. XXXIV Olimpiada Szachowa - Stambuł 2000
35. XXXV Olimpiada Szachowa - Bled 2002
36. XXXVI Olimpiada Szachowa - Calvia 2004
37. XXXVII Olimpiada Szachowa - Turyn 2006
38. XXXVIII Olimpiada Szachowa - Drezno 2008
39. XXXIX Olimpiada Szachowa – Chanty-Mansyjsk 2010
40. XL Olimpiada Szachowa – Stambuł 2012
41. XLI Olimpiada Szachowa - Tromso 2014
42. XLII Olimpiada Szachowa - Baku 2016
43. XLIII Olimpiada Szachowa - Batumi 2018
44. XLIV Olimpiada Szachowa - Chanty-Mansyjsk 2020
----------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------
Dodatkowe informacje znajdziesz
na oficjalnej stronie internetowej serii
“Wielka Księga Olimpiad Szachowych”
https://szachy-kwi.euXVII Olimpiada Hawana, 23 października – 20 listopada 1966 r.
Zorganizowana w Hawanie, kolejna Olimpiada Szachowa, przeszła do historii jako jedna z najlepiej zorganizowanych! Zawody zostały przeprowadzone w luksusowym hotelu „Habana Libre”, gdzie także zakwaterowano zawodników. W najważniejszych punktach Hawany zainstalowano wielkie tablice demonstracyjne, aby mieszkańcy stolicy mogli śledzić najciekawsze pojedynki! Cztery razy dziennie wychodził elegancki biuletyn zawierający wszystkie partie, wydano okolicznościową serię znaczków pocztowych oraz nakręcono film dokumentujący przebieg zawodów! Prasa, radio i telewizja poświęcały sporo miejsca na wywiady z głównymi „aktorami” imprezy, teksty partii, zdjęcia i omówienia przebiegu zawodów. Grano na marmurowych (!) szachownicach, pięknymi figurami, które po każdej rundzie chowano do specjalnych futerałów. Obsługa techniczna ustawiająca bierki przed grą zwracała uwagę, aby skoczki były zawsze skierowane głowami do centrum szachownicy!
Na każdym kroku towarzyszył zawodnikom przepych, jakże obcy dla biednego narodu kubańskiego! Ale premier Fidel Castro chciał „pokazać się światu” i hojną ręką podarował kilka milionów dolarów, co wówczas było „astronomiczną” sumą, na koszty organizacyjne Olimpiady.
Uczestnicy Turnieju Narodów stawali się miłymi gośćmi organizatorów już od momentu znalezienia się w Madrycie, Meksyku i Pradze, skąd wyczarterowanymi samolotami wieziono ich do stolicy Kuby. Każdą ekipę uroczyście witano, wręczano przy wtórze orkiestry kwiaty, przydzielano tłumacza i… samochód osobowy na czas trwania zawodów!
Nad przebiegiem Olimpiady i odbywającym się, tradycyjnie w tym samym czasie, Kongresem FIDE, czuwał personel liczący około 1000 osób, specjalnie przeszkolonych na odpowiednich kursach oraz licząca blisko 150 osób „armia” tłumaczy! Doskonale działało świetnie wyposażone centrum prasowe.
Na czele Komitetu Organizacyjnego stanął osobiście Fidel Castro, a członkami zostali m.in. prezydent Kuby Dorticos, liczni ministrowie i przedstawiciele związków kulturalnych i sportowych.
Wielkie zaangażowanie organizatorów zostało uwieńczone sukcesem: padł bardzo wyśrubowany rekord z Tel Awiwu i do Hawany przyjechały 52 reprezentacje! Nie zabrakło także ekipy USA, mimo że Amerykanie nie utrzymywali w tym czasie stosunków dyplomatycznych z komunistyczną i łamiącą prawa człowieka Kubą. Jednakże nie zjawiła się „srebrna” ekipa NRF!
Do XVII Olimpiady zgłoszono 301 zawodników, ale ostatecznie do stolików szachowych zasiadło 294, czyli w ilości tej, jaką można było oglądać dwa lata wcześniej w Tel Awiwie. Wśród nich było 38 arcymistrzów i 45 mistrzów międzynarodowych! Planowano rozegrać 1944 partie, finalnie było ich 1924, bowiem aż 20 oddano walkowerem! Po Chaude de Silans i Renoy-Chevrier, do walki z mężczyznami stanęła, po raz trzeci, kobieta – Berna Carrasco – występująca na I szachownicy rezerwowej Chile. Występ nie był udany: pani Carrasco przegrała wszystkie cztery grane przez siebie partie.
Jaroslav Šajtar, broniący barw Czechosłowacji na Olimpiadach w 1952 i 1954 roku, został sędzią głównym Olimpiady, a jego głównymi zastępcami mianowano Dorazila i Calero.
Grano popołudniami: rundy rozpoczynały się o godzinie 16,00. Wyjątkiem były ostatnie rundy zarówno eliminacji, jak i finałów, które rozpoczęły się już o 9,00 rano. Tempo gry ciągle wynosiło 2,5 godziny na 40 ruchów i po jednej godzinie na każde następne 16.
W Olimpiadzie zadebiutowały cztery zespoły: Maroko, Nikaragua, Panama i Hongkong. Niestety, żadna z nich nie przebiła się nawet do finału C!
Tym razem kompletem arcymistrzów dysponowała nie tylko ekipa ZSRR, ale i jugosłowiańska! Władze sowieckie postanowiły odmłodzić swoją drużynę i po raz pierwszy od 1952 roku zabrakło miejsca dla Keresa! Także nie znalazł uznania w oczach działaczy znakomity Botwinnik, Smysłow oraz ówczesny piąty szachista świata – Geller! W efekcie tych zabiegów, średnia wieku Rosjan wynosiła około 30 lat! Na pierwszej szachownicy zagrał mistrz świata Petrosjan, na drugą awansował Spasski, po przerwie znowu można było zobaczyć mistrza gry kombinacyjnej, Tala, niżej grali znani już z poprzednich Olimpiad, Stein i Korcznoj. Na drugiej szachownicy rezerwowej zadebiutował Lew Poługajewski. Jugosławia postawiła na rutynę i ponownie wystawiła znanych arcymistrzów: Gligoricia, Parmę, Ivkova, Matanovicia i debiutującego na Olimpiadzie w szlifach arcymistrzowskich Matulovicia. Byli oni bardzo ograni, bowiem występowali przez cały rok, praktycznie bez przerwy i rozegrali po około 150 partii turniejowych! Kilka dni po Olimpiadzie wystartowali w turnieju w Hiszpanii! Ekipa USA przyjechała w niezwykle silnym składzie: R. Fischer, Byrne, Benkö, Evans i dawno nie oglądany Rossolimo! Piątkę arcymistrzów uzupełniał „zwykły” mistrz Addison, znany z występu w Tel Awiwie. Brakowało tylko Reshevsky’ego, ale jego udział był niemożliwy, gdyż jak zawsze chciał grać na I szachownicy! Czterema arcymistrzami dysponowały Węgry i Czechosłowacja! Na czele Rumunii wystąpił coraz silniej grający Gheorghiu (także jako arcymistrz!). Ze znanych zawodników zagrali także Pomar i Medina z Hiszpanii, F. Olafsson (nareszcie!) z Islandii, B. Larsen z Danii, Yanofsky z Kanady, Uhlmann i Pietzsch (już arcymistrz!) z NRD, O’Kelly z Belgii, których obecność niezwykle zwiększyła szanse „ich” zespołów na zajęcie wysokich miejsc!
Nareszcie Argentyna pojawiła się z Najdorfem, Panno i Bolbochanem na czele! Ciekawe, ze ten ostatni, mimo znakomitej gry na Olimpiadach, zdobył tytuł arcymistrzowski dopiero 11 lat po hawańskiej Olimpiadzie!
Zabrakło natomiast m.in. Euwego i Donnera z Holandii, Robatscha z Austrii, Kottnauera z Anglii i Kuppera ze Szwajcarii.
W zespole szwedzkim nie wystąpił Stahlberg. Jak się potem okazało, Tel Awiw był jego ostatnim występem, bowiem zmarł nagle na atak serca, w maju 1967 roku, zdążywszy jednie wziąć udział w uroczystym otwarciu turnieju w Leningradzie, do którego był zapisany.
Ceremonia otwarcia hawańskich zmagań miała miejsce 25 października w Pałacu Sportu. Przewodniczył mu minister szkolnictwa kubańskiego J.L. Gobel w obecności aż 15 000 widzów! Po odegraniu hymnów FIDE i organizatorów, ślubowanie olimpijskie złożyli: Petrosjan (po rosyjsku), Antoine (po francusku), E. Jimenez (po hiszpańsku), R. Byrne (po angielsku) i Baumgartner (po niemiecku).
Tak jak poprzednio, dokonano rozstawienia zespołów, po czym podzielono je na 7 grup eliminacyjnych, z których dwie pierwsze awansowały do finału A, następne dwie – do B, kolejne dwie – do C i pozostałe do najmniejszego finału D. Harmonogram rozgrywek tak zaplanowano, aby finały A, B i C zakończyły się jednocześnie.
Rozgrywki eliminacyjne rozegrano w dniach 26 października – 3 listopada 1966 roku. Wyniki losowania w poszczególnych grupach były następujące:
------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Grupa Skład grup
1 1. Hongkong, 2. Filipiny, 3. ZSRR, 4. Szwajcaria, 5. Hiszpania, 6. Szwecja 7. Monako i 8. Urugwaj.
2 1. Islandia, 2. Austria, 3. Turcja, 4.Mongolia, 5. Meksyk, 6. Jugosławia i 7. Indonezja.
3 1. Polska, 2. Boliwia, 3. Norwegia, 4. Ekwador, 5. USA, 6. Portugalia i 7. Izrael.
4 1. Argentyna, 2. Chile, 3. Anglia, 4. Francja, 5. Dania, 6. Afryka Południowa i 7. Irlandia
5 1. Włochy, 2. Cypr, 3. Czechosłowacja, 4. Szkocja, 5. Kanada, 6. NRD i 7. Luksemburg.
6 1. Kuba, 2. Liban, 3. Holandia, 4. Panama 5. Wenezuela, 6. Węgry, 7. Belgia i 8. Tunezja.
7 1. Nikaragua, 2. Maroko, 3. Bułgaria, 4. Finlandia, 5. Grecja, 6. Puerto Rico, 7. Kolumbia i 8. Rumunia.
------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Na posiedzeniu Polskiego Związku Szachowego ustalono skład polskiej ekipy olimpijskiej. Delegatem na Kongres FIDE został prezes Jerzy Putrament, kierownikiem ekipy wiceprezes Stefan Furs, a kapitanem, tak jak na poprzedniej Olimpiadzie, Andrzej Filipowicz. W skład drużyny weszli: mistrz międzynarodowy Jacek Bednarski (m.in. za dobry wynik w międzynarodowym turnieju w Polanicy Zdroju), mistrz międzynarodowy Zbigniew Doda (najlepszy z Polaków w Polanicy Zdroju: 6 miejsce; 7,5 punktów z 15 partii), Jerzy Kostro (mistrz Polski), mistrz międzynarodowy Bogdan Śliwa, Witold Balcerowski i Andrzej Filipowicz.
W grupach eliminacyjnych 2 – 5 liczba drużyn była nieparzysta, dlatego przy zespołach, które miały jeszcze przed sobą dzień wolny (pauzowanie), tradycyjnie będzie widnieć „gwiazdka”.
15 października 1966 roku polska reprezentacja odleciała do Hawany. Pierwszy etap podróży skończył się po jednej godzinie lotu w Pradze. Tu na lotnisku Polacy mogli się po raz pierwszy spotkać ze znakomitą organizacją kubańskiej Olimpiady. Od Pragi bowiem znaleźli się pod opieką Komitetu Organizacyjnego, który od momentu przybycia szachistów do Pragi, Meksyku i Madrytu, pokrywał wszystkim ekipom całkowite koszty podróży i pobytu w Hawanie.
Na lotnisku w Hawanie
Od lewej: Balcerowski, Doda, Filipowicz, Śliwa, tłumaczka,
Furs, Kostro i Bednarski
Zdjęcie: Andrzej Filipowicz
Dziewczęta kubańskie w widowisku teatralnym „Żywe szachy” – otwarcie Olimpiady
Zdjęcie: „Szachowa Moskwa”
numer 21/1966
O pierwszych przeżyciach polskich szachistów opowiada Andrzej Filipowicz (styczeń 1965 rok). „Noc spędzamy w znanym praskim hotelu „International”, a następnego dnia po południu dwoma specjalnymi samolotami linii „Cubana Aviacion” wspólnie z innymi drużynami krajów Demokracji Ludowej odlatujemy do Hawany. Nasza teoretycznie dwudziestogodzinna podróż (z dwoma postojami w irlandzkim Shannon i Gander – Nowa Funlandia) trwała aż cztery dni. Mianowicie po starcie z Shannon, po dwóch godzinach lotu nastąpił defekt jednego z silników i po paru godzinach wróciliśmy z powrotem do Shannon. Reperacja samolotu trwała aż trzy dni, które spędzaliśmy w jedynym budynku Shannon (poza portem lotniczym) – nowoczesnym hotelu „Internationale”. Najbliższe miasto Limerick jest oddalone o około 30 kilometrów.
Wreszcie 19 października o pierwszej w nocy startujemy i przybywamy tego samego dnia o godzinie 17,00 (według lokalnego czasu – godzina 11,00). Długa i serdeczna ceremonia powitania przy dźwiękach orkiestry kubańskiej, powitalny koktajl, pierwsze zdjęcia i wywiady, po czym odjazd do jednego z najwspanialszych hoteli Ameryki „Habana Libre”. Ten 25. piętrowy budynek udekorowany olbrzymimi neonami o tematyce szachowej stał się w okresie Olimpiady centralnym punktem Kuby. Codziennie parotysięczne tłumy Kubańczyków wypełniały salę gry, przyległe korytarze i halle oraz liczne pomieszczenia z demonstrowanymi partiami. Na korytarzach i w salach zainstalowano telewizory przekazujące bezpośrednio z sali najbardziej atrakcyjne pojedynki dnia. Położona na pierwszym piętrze hotelu sala gry „Salon de Embajadores” mogła zadowolić najbardziej wybrednych pod tym względem szachistów. Duża przestrzeń, doskonałe, równomierne oświetlenie, znakomicie działająca klimatyzacja, piękna dekoracja, a przede wszystkim zasługujące na dodatkowy opis, wprost unikalne stoliki szachowe.
Stoliki miały specjalnie wbudowane szachownice wykonane z ciemnozielonego i białego marmuru. Poza tym, stolik był zaopatrzony w skórzane oparcia dla rąk, otwory na chorągiewki, wysuwane popielniczki oraz szereg innych urządzeń. Premier Fidel Castro ofiarował takie stoliki wszystkim zawodnikom grającym na pierwszych szachownicach i obiecał przesłać w najbliższym czasie. Nad przebiegiem każdego meczu czuwał inspektor mający obok siebie dwóch pomocników prowadzących zapis wszystkich partii meczu. Inspektorzy z całą surowością przestrzegali zakazu o nierozmawianiu graczy w czasie rundy. Graczom tej samej drużyny nie wolno było nawet zbliżyć się do siebie w czasie meczu, a podczas partii za plecami zawodników mógł znajdować się jedynie kapitan drużyny. Biuletyn turniejowy w bardzo dobrej szacie graficznej wychodził punktualnie i szybko. Znakomite warunki zakwaterowania, nieograniczone i świetne wyżywienie, wspaniały basen hotelowy do dyspozycji uczestników, nieograniczone ilości kawy i napojów chłodzących w czasie rund, specjalna seria znaczków pocztowych, oddanie do dyspozycji każdej drużyny samochodu z szoferem i specjalnego przewodnika – tłumacza.
Nie zawiodła również prasa. Trzy dzienniki hawańskie „El Mundo”, „Granma” i „Juventus Rebelde” poświęcały codziennie duże pełne strony na szczegółowe omówienie przebiegu rundy wraz z licznymi fotografiami i najlepszymi partiami. Nie można też zapomnieć o olbrzymiej neonowej szachownicy zamontowanej na głównej ulicy Hawany, obok hotelu „Habana Libre”, na której codziennie demonstrowano najciekawszą partię Olimpiady. Obok tego na całym mieście znajdowały się liczne szachownice połączone telefonicznie z salą gry i pokazujące aktualne pozycje kubańskich graczy.
Po lewej: Bednarski i Filipowicz w saloniku szachowym
Po prawej: Doda, Filipowicz i tłumaczka
Oba zdjęcia: Andrzej Filipowicz
Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Dyrektor INDER-u J. Batancourt oraz Dyrektor Techniczny Olimpiady Prezes Federacji Szachowej Kuby J. Barreras pomyśleli dosłownie o wszystkim. Ponad 900 osobowy personel techniczny oraz 150 osobowa ekipa tłumaczy, specjalnie szkolone od dwóch lat dbały o to, aby strona organizacyjna Olimpiady stała na tak wysokim poziomie.
Dzięki wcześniejszemu przybyciu mieliśmy trochę czasu na aklimatyzację. W czasie Olimpiady temperatura na Kubie wahała się w granicach +30 stopni Celsjusza, przy czym nie odczuwało się różnicy między temperaturami dnia i nocy.
Następnego dnia w Pałacu Sportu odbyło się w obecności Fidela Castro i 15 tysięcy widzów uroczyste otwarcie Olimpiady. Odbył się wówczas pokaz „żywych szachów” (Lasker – Capablanca z turnieju w Moskwie w 1936 roku) i wielki pokaz gimnastyczny w wykonaniu uczniów Hawańskiej Wyższej Szkoły Wychowania Fizycznego”.
My dodamy tylko, że w dniu otwarcia zorganizowano koncert z udziałem 300 najlepszych artystów Kuby. „To wszystko wydaje się przepięknym snem” powiedział wówczas do dziennikarza dziennika „Granma” kapitan zespołu libańskiego Antonio Galeb. Wiele ciepłych słów pod adresem organizatorów na konferencji prasowej wyrazili mistrz świata Tigran Petrosjan (ZSRR) i bardzo wymagający Robert Fischer (USA). Wszystkich widzów ogarnął szał autografów
Cadillac i szofer Francisco do dyspozycji ekipy polskiej
Zdjęcie: Andrzej Filipowicz
Teraz krótko o tym, co się „działo” w latach 1965 i 1966 przed kubańską Olimpiadą.
Rok 1965.
Oczywiście sezon szachowy otworzył tradycyjny turniej w Hastings 1964/1965. Oto wyniki: 1. Keres (ZSRR) 8 punktów z 9 partii (remisy z Gheorghiu i Noną Gaprindaszwili), 2 – 3. Gheorghiu (Rumunia) i Gligorić (Jugosławia) po 6,5 p., 4. Pfleger (NRF) 6 p., 5. Mistrzyni świata Nona Gaprindaszwili (ZSRR) 5 p., 6. Hindle (Anglia) 4,5 p., 7. Rocha (Brazylia) 3,5 p., 8 – 9. Littlewood N. i Lee (obaj Anglia) 2 p. i Mardle (Anglia) 1 p. Mistrzyni świata z zawodnikami, którzy ją wyprzedzili zdobyła 0,5 punktu z 4 partii, ale z pozostałymi aż 4,5 p. z 5 partii.
Jako drugi, jak zawsze, wystartował turniej w Beverwijk. Wygrali Geller (ZSRR) i Portisch (Węgry) po 10,5 punktu z 15 partii. Geller przegrał z Langewegiem, a Portisch z Lehmanem. Dalej szli: 3. Bobocow (Bułgaria, jedyny bez porażki) 10 p. 4 – 5. Donner (Holandia) i Ivkov (Jugosławia) po 8,5 p., 6. Lehmann (NRF) 8 p., 7 – 10. Bagirow (ZSRR), Johannessen (Norwegia), Langeweg (Holandia) i Pachman (Czechosłowacja) po 7,5 p., 11. Matanović (Jugosławia) 7 p., 12 – 14. Van Scheltinga (Holandia), Lengyel (Węgry) i Smederevac (Jugosławia) po 6 p., 15. Medina (Hiszpania) 5,5 p. i van den Berg (Holandia) 3,5 p.
W turnieju B ze znanych zawodników weteran Gereben (Szwajcaria) był piąty (7 punktów z 11 partii) zaś H. Kramer (Holandia) szósty – siódmy (5 p.). Wygrał Holender Van Geet z dorobkiem 8,5 p.
Mecz pretendentów (ćwierćfinały) Keres – Spasski odbył się w Rydze w dniach 7 – 24 kwietnia 1965 roku. Wygrał Spasski w stosunku 6,0 : 4,0.
Mecz pretendentów (ćwierćfinały) Geller – Smysłow miał miejsce w Moskwie w dniach 17 – 28 kwietnia 1965 roku. Wygrał Geller w stosunku 5,5 : 2,5.
Dobrą obsadę miał turniej w Sarajewie. Wyniki: 1. Suetin (ZSRR) 10,5 punktu z 15 partii, 2 – 3. Matulović (Jugosławia) i Poługajewski (ZSRR) po 10 p., 4. Uhlmann (NRD) 9,5 p., 5 – 6. Tringow (Bułgaria) i Forintos (Węgry) 9 p., 7. Hort (Czechosłowacja) 8 p., 8 – 10. Lengyel (Węgry), Malich (NRD) i Trifunović (Jugosławia) po 7,5 p. itd..
Hamilton i Purdy triumfowali w mistrzostwach Australii z udziałem 26 zawodników na dystansie 15 rund systemem szwajcarskim. Uzyskali po 11 punktów.
Mistrzem Brazylii został Rocha – 14 punktów z 17 partii.
W otwartych mistrzostwach USA grało 142 zawodników na dystansie 8 rund systemem szwajcarskim. Wygrali R. Byrne i Reshevsky po 7 punktów. Tytuł mistrza otrzymał mający lepszą wartościowość Reshevsky.
Wyniki „Turnieju Pokoju” w Zagrzebiu, jaki miał miejsce w dniach 12 kwietnia – 9 maja. 1 – 2. Ivkov (Jugosławia) i Uhlmann (NRD) po 13,5 punktu z 19 partii. 3. Petrosjan (ZSRR) 12,5 p., 4 – 5. Parma (Jugosławia) i Portisch (Węgry) po 12 p. Portisch z pierwszą trójką zdobył 3 punkty z 3 partii! Dalej szli: 6. Bronstein (ZSRR) 11,5 p., 7. Larsen (Dania) 10,5 p., 8 – 10. Matanović (Jugosławia), Padewski (Bułgaria) i Filip (Czechosłowacja) po 9,5 p., 11 – 13. Antoszin (ZSRR), Marović i Minić (obaj Jugosławia) po 9 p., 14 – 17. Bisguier (USA), Gipslis (ZSRR), Gligorić i Damjanović (obaj Jugosławia) po 8,5 p., 18. Udovcić (Jugosławia) 6 p., 19. Golombek (Anglia) 5 p. i Bertok (Jugosławia) 4 p.
Tradycyjny turniej w Mar del Placie odbył się w dniach 19 marca – 9 kwietnia. Triumfował wiecznie młody Najdorf (Argentyna) 12,5 punktu z 15 partii. Kolejne miejsca zajęli: 2. Stein 11 p., 3. Awerbach (obaj ZSRR) 10,5 p., 4 – 6. Benkö (USA), Bolbochan i Panno (obaj Argentyna) po 9,5 p., 7. Gheorghiu (Rumunia) 9 p., 8. Sanguinetti 8,5 p., 9. Rossetto (obaj Argentyna) 8 p. itd.
Hawana, 19 listopada 1966 rok – symultana na 6849 szachownicach
Zdjęcie: Andrzej Filipowicz
Mecz pretendentów (ćwierćfinały) Tal – Portisch miał miejsce w Bled w dniach 26 czerwca – 9 lipca 1965 roku. Wygrał Tal w stosunku 5,5 : 2,5.
Mecz pretendentów (ćwierćfinały) Larsen – Ivkov miał miejsce także w Bled w dniach 26 czerwca – 11 lipca 1965 roku. Wygrał Larsen w stosunku 5,5 : 2,5.
XIX mistrzostwa Bułgarii odbyły się bez udziału czołówki krajowej. Wygrał Minew z dorobkiem 9,5 punktu z 13 partii. Dalej szli: 2. Radułow 9 p., 3. Spasow 8 p., 4 – 6. Bobekow, Daskałow i Spiridonow po 7 p. itd.
Sensacyjnie finiszował III turniej międzynarodowy w Natanji (Izrael). Wygrał Czerniak z wynikiem 10 punktów z 11 partii. Daleko od zwycięzcy „wylądowali”: 2 – 4. Gligorić (Jugosławia), Kraidman (Izrael) i Matanović (Jugosławia) po 7,5 p., 5. Domnitz (Izrael) 6,5 p., 6. Ciocaltea (Rumunia) 5,5 p., 7. Porath (Izrael) 4,5 p., 8 – 9. Dunkelblum (Belgia) i Soos (Rumunia) po 4 p. itd.
Mecz Rumunia – Polska na 12 szachownicach wygrali Rumuni w stosunku 15,5 : 8,5.
Mecz pretendentów (półfinał) Geller – Spasski miał miejsce w Rydze w dniach 26 maja – 9 czerwca 1965 roku. Wygrał Spasski w stosunku 5,5 : 2,5.
Mecz pretendentów (półfinał) Larsen – Tal miał miejsce w Bled w dniach 23 lipca – 8 sierpnia 1965 roku. Wygrał Tal w stosunku 5,5 : 4,5.
Na przełomie maja i czerwca odbył się turniej w Mariańskich Łaźniach (Czechosłowacja). 1 – 2. Hort (Czechosłowacja) i Keres (ZSRR) po 11 p. z 15 partii, 3. Szamkowicz (ZSRR) 10,5 p., 4 – 5. Uhlmann (NRD) i Filip po 9 p., 6. Pachman (obaj Czechosłowacja) 8,5 p., 7. Fuchs (NRD) 8 p., 8. Stahlberg (Szwecja) 7,5 p., 9 – 10. Bednarski (Polska) i Jansa (Czechosłowacja) po 7 p., 11 – 12. Jimenez (Kuba) i Kavalek (Czechosłowacja) po 6,5 p., 13. Robatsch (Austria) 5,5 p., 14. Lehmann (NRF) 5 p., 15 – 16. Pirc (Jugosławia) i Pomar (Hiszpania) po 4 p. Arcymistrz Arturo Pomar wycofał się z turnieju po rozegraniu siedmiu rund.
Mistrzem Finlandii został 20. letni Westerinen, który zdobył 10,5 punktu z 13 partii. W przyszłości został pierwszym arcymistrzem w historii swojego kraju i długo samotnie dzierżył ten tytuł. Wicemistrzem został Kanko (pierwsza szachownica w Tel Awiwie 1964).
W mistrzostwach Szwajcarii triumfowali znany „olimpijczyk” Walther i mniej znany Markus – po 7,5 punktu z 9 partii. Dalej szli: Nievergelt 5,5 p., Blau 5 p, Roth 4,5 p. itd.
W swoich mistrzostwach kraju zwyciężyli: Lee (Anglia), van Seters (Belgia), Zuidema i Prins (Holandia), Pedersen (Dania) i Yanofsky (Kanada – już po raz ósmy!).
Mecz pretendentów (finał) Spasski – Tal miał miejsce w Tbilisi w dniach 1 – 26 listopada 1965 roku. Wygrał Spasski w stosunku 7,0 : 4,0.
Memoriał Capablanki rozegrany w Hawanie zebrał aż 22 zawodników. Jego skład był najlepszy w historii i już więcej tego sukcesu organizatorzy nie powtórzyli. Oto wyniki: 1. Smysłow (porażki z Ivkovem, Fischerem i Jimenezem) 15,5 p., 2 – 4. Bez porażki Geller (obaj ZSRR), Ivkov (Jugosławia) i Fischer (USA) po 15 p., 5. Chołmow (ZSRR) 14,5 p., 6. Pachman (Czechosłowacja) 13 p., 7. Donner (Holandia) 12,5 p., 8. Robatsch (Austria) 12 p., 9. Bilek (Węgry) 11,5 p., 10. Parma (Jugosławia) 11 p., 11 – 12. Pietzsch (NRD) i Szabo (Węgry) po 10,5 p., 13 – 14. O’Kelly (Belgia) i Tringow (Bułgaria) po 10 p., 15. E. Jimenez (Kuba) 9,5 p., 16. Ciocaltea (Rumunia) 9 p., 17. Doda (Polska) 8 p., 18 – 19. Lehmann (NRF) i Wade (Anglia) po 7,5 p., 20. Cobo 5,5 p., 21 – 22. G. Garcia i F. Perez (wszyscy Kuba) po 4 p. Polak Zbigniew Doda z pierwszą „10” uzyskał zaledwie 2 punkty (cztery remisy).
Turniej w Ułan Bator (Mongolia) zebrał 18 szachistów. Wygrał Antoszin (ZSRR), który zdobył 14 punktów bez porażki. Drugi był Mjagmarsuren 13 punktów. Miejsce 3 – 4. Ujtumen (obaj Mongolia) i Szamkowicz (ZSRR) po 12 p. Na dzielonym ostatnim miejscu (dokładniej: 16 – 18 lokata) znalazł się Plater (Polska), który uciułał 4,5 punktu.
Turniej w Belgradzie: 1 – 2. Gheorghiu (Rumunia) i Matulović (Jugosławia) po 7,5 punktu z 13 partii, 3 – 7. Kavalek (Czechosłowacja), Karaklajić, Minić (obaj Jugosławia), Tringow (Bułgaria) i Flesch (Węgry) po 7 p., 8 – 11. Velimirović, Ostojić, Rakić i Sokolov I. (wszyscy Jugosławia) po 6,5 p., 12 – 14. Dely (Węgry), Milić (Jugosławia) i Śliwa (Polska) po 5 p. Kolejny tragiczny wynik polskiego szachisty.
Od lewej: Fidel Castro, Filipowicz, Balcerowski i Bednarski
Zdjęcie: Andrzej Filipowicz
Kopenhaga (3 – 24 października 1965). 1 – 3. Gligorić (Jugosławia), Suetin i Tajmanow (obaj ZSRR) po 11 punktów z 15 partii, 4. Larsen (Dania) 10,5 p., 5. Hort (Czechosłowacja) 10 p., 6. Dückstein (Austria) 9 p., 7. Barcza (Węgry) 8,5 p., 8. Hamman (Dania) 8 p., 9. Honfi (Węgry) 7,5, Enevoldsen (Dania) 7 p. itd.
Międzynarodowy turniej w Chile (13 października – 3 listopada 1965 r.). 1. Smysłow 11 punktów z 13 partii, 2. Geller (obaj ZSRR) 10,5 p., 3. Foguelman (Argentyna) 10 p. Dopiero na 5 – 8 pozycji znalazł się arcymistrz Pilnik (Argentyna) 6,5 p., a na 12. olimpijczyk Ader z Chile.
Rok 1966.
Nowy sezon otworzył oczywiście turniej w Hastings rozegrany w dniach 29 grudnia 1965 – 7 stycznia 1966 r. Podajemy wyniki: 1 – 2. Spasski (ZSRR) i Uhlmann (NRD) po 7,5 punktu z 9 partii, 3. Wasjukow (ZSRR) 6 p., 4 – 5. Gligorić (Jugosławia) i Pfleger (NRF) po 5,5 p., 6. Gheorghiu (Rumunia) 4 p., 7. Hartoch 3,5 p., 8. Lee 3 p., 9. Littlewood (wszyscy Anglia) 2 p. i Aleksandra Nicolau (Rumunia) 0,5 p.
Tuż za Hastings wystartował tradycyjnie Beverwijk (12 – 30 stycznia 1966 rok). Rezultaty: 1. Poługajewski (ZSRR) 11,5 punktu z 15 partii, 2. Szabo (Węgry) 11 p., 3. Bilek (Węgry) 10,5 p., 4. Ivkov (Jugosławia) 10 p., 5. Ney (ZSRR) 8,5 p., 6. Langeweg (Holandia) 7. Filip (Czechosłowacja) 7,5 p., 8 – 9. Donner i van den Berg (obaj Holandia) po 7 p., 10. Damjanović (Jugosławia) 6,5 p., 11 – 13. Bobocow (Bułgaria), Czerniak (Izrael) i Kuijpers (Holandia) po 6 p., 14. Bachtiar (Indonezja) 5,5 p., 15. Van Scheltinga (Holandia) 5 p. i 16. Lehmann (NRF) 4 p.
Wyniki turnieju B: 1. Ghitescu (Rumunia) 8,5 punktu z 11 partii, 2 – 4. Ostojić (Jugosławia), Ree (Holandia) i Westerinen H. (Finlandia) po 7 p., 5. Smederevac (Jugosławia) 6,5 p., mistrzyni świata Nona Gaprindaszwili (ZSRR) 6 p. itd.
W mistrzostwach Rumuni zagrało aż 22 zawodników systemem „każdy z każdym”! Mistrzostwo zdobył Gheorghiu z wynikiem 17 punktów z 21 partii bez porażki. Wyprzedził kolejnego rywala aż o 3 punkty! Kolejne miejsca zajęli: 2. Ciocaltea 14 p., 3. Partos 13,5 p., 4 – 9. Ghitescu, Iordachescu, Mititelu, Naku, Nacht i Pawłow po 12 p. 10. Soos (!) 10,5 p. itd.
Reykjavik 12 – 28 stycznia. 1. Olafsson (Islandia) 9 punktów z 11 partii, 2. Wasjukow (ZSRR) 8,5 p., 3. O’Kelly (Belgia) 8 p., 4. Palmason 7 p., 5. Thorbergsson (obaj Islandia) 6,5., 6 – 7. Böök (Finlandia) i Bhend (Szwajcaria) po 5 p., 8. Kristinsson 4,5 p., 9. Thorsteinsson 4 p., 10. Kieninger 3,5 p., 11. Sigurjonsson 3 p. i 12. Halfdanarson (wszyscy Islandia) 2 p.
Wenecja 13 – 20 marca. 1. Ivkov (Jugosławia) 5 punktów z 7 partii, 2. Antoszin (ZSRR, jedyna porażka z Golombkiem) 4,5 p., 3 – 4. Tatai (Włochy) i Golombek (Anglia) po 4 p., 5 – 7. Hamman (Dania), Schmidt P. (NRF) po 3,5 p. i 8. Fletcher (Dania) 0 p.
W meczu o tytuł mistrza świata rozegranym w Moskwie w dniach 9 kwietnia – 9 czerwca Petrosjan pokonał Spasskiego w stosunku 12,5 : 11,5.
W meczu o prawo do „rezerwowego” i gry w kolejnych meczach pretendentów bez eliminacji, rozegranym w Kopenhadze (marzec – kwiecień) Larsen pokonał Gellera 5,0 : 4,0. Przed ostatnią partią wynik był remisowy!
Sarajewo (marzec – kwiecień). 1 – 2. Tal (ZSRR) i Cirić (Jugosławia) po 11 punktów z 15 partii. Tal przegrał z Janoseviciem i Jansą. 3 – 4. Ivkov (Jugosławia) i Pachman (Czechosłowacja) po 10 p., 5 – 6. Matulović (Jugosławia) i Pietzsch (NRD) po 9 p., 7 – 8. Minew (Bułgaria) i Janosević (Jugosławia) po 8 p., 9 – 10. Kotow (ZSRR) i Jansa (Czechosłowacja) po 7,5 p. itd.
W Hawr (Francja) rozegrano w kwietniu ładny turniej. Wygrał Larsen (Dania) 9 punktów z 11 partii. Dalej szli: 2 – 3. Krogius i Poługajewski (obaj ZSRR) po 7 p., 4 – 5. Matanović (Jugosławia) i Forintos (Węgry) po 6,5 p., 6 – 7. Bobocow (Bułgaria) i Rolland (Francja) po 6 p., 8 – 10. Bouteville (Francja), Dückstein (Austria) i Mazzoni po 4,5 p., 11. Roos 4 p. i Zinser (wszyscy Francja) 0,5 p. Sensacyjną klęskę poniósł olimpijczyk z Tel Awiwu 1964 – Sylvain Zinser.
Mar del Plata (12 – 31 marca). 1. Smysłow 11 punktów z 15 partii, 2. Stein (obaj ZSRR) 10,5 p., 3. Portisch (Węgry) 9,5 p., 4. Reshevsky (USA) 9 p., 5 – 6. Bolbochan (Argentyna) i Uhlmann (NRD) po 8 p., 7 – 8. Rossetto i Sanguinetti po 7,5 p., 9 – 12. Pelikan, Pilnik (pokonał Steina i Portischa!), Schweber i Emma po 6,5 p., 13 – 15. R. Garcia, Guimard i Eliskases po 6 p. i Rubinetti (wszyscy Argentyna) 5 p.
Ekipa kubańska
Zdjęcie: „Szachowa Moskwa” numer 19/1966
Turniej w Bukareszcie rozegrano w dniach 24 kwietnia – 11 maja. Wygrał Korcznoj (ZSRR) 12,5 punktu z 14 partii. Kolejne miejsca zajęli: 2. Gheorghiu (Rumunia) 10 p., 3. Kavalek (Czechosłowacja) 9,5 p., 4 – 5. Soos (Rumunia) i Matulović (Jugosławia) po 9 p., 6. Czerniak (Izrael) 8 p., 7. Minić (Jugosławia) 7,5 p., 8 – 9. Kolarow (Bułgaria) i Bednarski (Polska) po 7 p., 10 – 11. Ghitescu i Ciocaltea po 5,5 p., 12 – 13. Partos (wszyscy Rumunia) i G. Garcia (Kuba) 14. Pawłow 3,5 p. i 15. Niamcu (obaj Rumunia) 1,5 p.
Rozegrano historyczne, bo pierwsze mistrzostwa Turcji! Odbyły się w Stambule i miały wyłonić reprezentację kraju. Pierwszym mistrzem został doktor Siracettin Bilyap z Ankary. Wyniki: Bilyap 6,5 punktu z 9 partii. Przegrał tylko z Günsavem. Kolejne miejsca zajęli: 2. Erözbek 6 p., 3 – 4. Ibrahimoglou i Süer po 5,5 p., 5. Onat 5 p., 6. Vekhilli 4,5 p., 7. Saridga 4 p., 8. Tebi 3,5 p., 9. Günsav 3 p. i Öztürk 1,5 p. Nie wziął udziału czołowy zawodnik Coskun Külür.
Turniej w węgierskiej miejscowości Kecskemet. 1 – 2. Hort (Czechosłowacja) i Portisch, obaj bez porażki, po 6,5 punktu z 9 partii, 3. Bilek (obaj Węgry) 5,5 p., 4. Padewski (Bułgaria) 5 p., 5. Szabo (Węgry) 4,5 p., 6. Simagin (ZSRR) 4 p., 7 – 8. Barcza i Honfi po 3,5 p., 9 – 10. Lengyel (wszyscy Węgry) i Pietzsch (NRD) po 3 p.
Zdjęcie: Archiwum autora
Turniej w Tel Awiwie zebrał 16 szachistów z ośmiu krajów. Zagrało czterech arcymistrzów i sześciu mistrzów międzynarodowych. 1. Gligorić (Jugosławia) 11,5 punktu z 15 partii bez porażki, 2 – 3. Matanović (Jugosławia) i Kraidman (Izrael) po 10 p., 4. Gheorghiu (Rumunia) 9 p., 5 – 6. Kagan (Izrael) i Yanofsky (Kanada) po 8,5 p., 7 – 8. Guthi i Czerniak (obaj Izrael) po 7,5 p., 9 – 10. Szilagyi (Węgry) i Śliwa (Polska) po 6,5 p. itd.
67. mistrzostwa Szwajcarii wygrał Bhend zdobywając 5,5 punktu z 8 partii. Na pozycji 2 – 3 znaleźli się Glauser i Machian po 5 p.
Santa Monica 18 lipca – 16 sierpnia. To był prawdziwy turniej gwiazd! Rozegrano go systemem dwukołowym. Wszyscy uczestnicy mieli tytuł arcymistrza. Wyniki: 1. Spasski (ZSRR) 11,5 punktu z 18 partii, 2. Fischer (USA) 11 p., 3. Larsen (Dania) 10 p., 4 – 5. Portisch (Węgry) i Unzicker (NRF) po 9,5 p., 6 – 7. Petrosjan (ZSRR) i Reshevsky (USA) po 9 p., 8. Najdorf (Argentyna) 9. Ivkov (Jugosławia) 6,5 p i Donner (Holandia) 6 p. Spasski jako jedyny nie przegrał żadnej partii. Larsen wygrał z Petrosjanem w stosunku 2,0 : 0,0! Wynik mini meczu Spasski – Fischer brzmiał 1,5 : 0,5 na korzyść Rosjanina.
Fidel Castro wita lidera szachów portugalskich Joaquima Durao
Zdjęcie: Archiwum autora
“Wielka Księga Olimpiad Szachowych” – poczynając od 1927 roku – opisuje kolejne rozgrywane zawody olimpijskie – firmowane przez FIDE - zarówno męskie jak i kobiece. Najbardziej aktualne informacje dotyczące wydanych pozycji książkowych w serii, znajdują się na oficjalnej stronie: https://szachy-kwi.eu
Seria będzie zawierać poniższe pozycje książkowe:
----------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------
Olimpiady męskie Olimpiady kobiece
1. Pierwsza Olimpiada Szachowa - Londyn 1927 1. Pierwsza Kobieca Olimpiada Szachowa - Emmen 1957
2. II Olimpiada Szachowa - Haga 1928 2. II Kobieca Olimpiada Szachowa - Split 1963
3. III Olimpiada Szachowa - Hamburg 1930 3. III Kobieca Olimpiada Szachowa - Oberhausen 1966
4. IV Olimpiada Szachowa - Praga 1931 4. IV Kobieca Olimpiada Szachowa - Lublin 1969
5. V Olimpiada Szachowa - Folkestone 1933 5. V Kobieca Olimpiada Szachowa - Skopje 1972
6. VI Olimpiada Szachowa - Warszawa 1935 6. VI Kobieca Olimpiada Szachowa - Medellin 1974
7. VII Olimpiada Szachowa - Sztokholm 1937 7. VII Kobieca Olimpiada Szachowa - Hajfa 1976
8. VIII Olimpiada Szachowa - Buenos Aires 1939 8. VIII Kobieca Olimpiada Szachowa - Buenos Aires 1978
9. IX Olimpiada Szachowa - Dubrownik 1950 9. IX Kobieca Olimpiada Szachowa - Valletta 1980
10. X Olimpiada Szachowa - Helsinki 1952 10. X Kobieca Olimpiada Szachowa - Lucerna 1982
11. XI Olimpiada Szachowa - Amsterdam 1954 11. XI Kobieca Olimpiada Szachowa - Saloniki 1984
12. XII Olimpiada Szachowa - Moskwa 1956 12. XII Kobieca Olimpiada Szachowa - Dubaj 1986
13. XIII Olimpiada Szachowa - Monachium 1958 13. XIII Kobieca Olimpiada Szachowa - Saloniki 1988
14. XIV Olimpiada Szachowa - Lipsk 1960 14. XIV Kobieca Olimpiada Szachowa - Nowy Sad 1990
15. XV Olimpiada Szachowa - Złote Piaski 1962 15. XV Kobieca Olimpiada Szachowa - Manila 1992
16. XVI Olimpiada Szachowa - Tel Awiw 1964 16. XVI Kobieca Olimpiada Szachowa - Moskwa 1994
17. XVII Olimpiada Szachowa - Hawana 1966 17. XVII Kobieca Olimpiada Szachowa - Erewań 1996
18. XVIII Olimpiada Szachowa - Lugano 1968 18. XVIII Kobieca Olimpiada Szachowa - Elista 1998
19. XIX Olimpiada Szachowa - Siegen 1970 19. XIX Kobieca Olimpiada Szachowa – Stanbuł 2000
20. XX Olimpiada Szachowa - Skopje 1972 20. XX Kobieca Olimpiada Szachowa – Bled 2002
21. XXI Olimpiada Szachowa - Nicea 1974 21. XXI Kobieca Olimpiada Szachowa – Calvia 2004
22. XXII Olimpiada Szachowa - Hajfa1976 22. XXII Kobieca Olimpiada Szachowa – Turyn 2006
23. XXIII Olimpiada Szachowa - Buenos Aires 1978 23. XXIII Kobieca Olimpiada Szachowa – Drezno 2008
24. XXIV Olimpiada Szachowa - Valletta 1980 24. XXIV Kobieca Olimpiada Szachowa – Chanty-Mansyjsk 2010
25. XXV Olimpiada Szachowa - Lucerna 1982 25. XXV Kobieca Olimpiada Szachowa – Stambuł 2012
26. XXVI Olimpiada Szachowa - Saloniki 1984 26. XXVI Kobieca Olimpiada Szachowa – Tromso 2014
27. XXVII Olimpiada Szachowa - Dubaj 1986 27. XXVII Kobieca Olimpiada Szachowa – Baku 2016
28. XXVIII Olimpiada Szachowa - Saloniki 1988 28. XXVIII Kobieca Olimpiada Szachowa – Batumi 2018
29. XXIX Olimpiada Szachowa - Nowy Sad 1990 29. XXIX Kobieca Olimpiada Szachowa – Chanty-Mansyjsk 2020
30. XXX Olimpiada Szachowa - Manila 1992
31. XXXI Olimpiada Szachowa - Moskwa 1994
32. XXXII Olimpiada Szachowa - Erewań 1996
33. XXXIII Olimpiada Szachowa - Elista 1998
34. XXXIV Olimpiada Szachowa - Stambuł 2000
35. XXXV Olimpiada Szachowa - Bled 2002
36. XXXVI Olimpiada Szachowa - Calvia 2004
37. XXXVII Olimpiada Szachowa - Turyn 2006
38. XXXVIII Olimpiada Szachowa - Drezno 2008
39. XXXIX Olimpiada Szachowa – Chanty-Mansyjsk 2010
40. XL Olimpiada Szachowa – Stambuł 2012
41. XLI Olimpiada Szachowa - Tromso 2014
42. XLII Olimpiada Szachowa - Baku 2016
43. XLIII Olimpiada Szachowa - Batumi 2018
44. XLIV Olimpiada Szachowa - Chanty-Mansyjsk 2020
----------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------
Dodatkowe informacje znajdziesz
na oficjalnej stronie internetowej serii
“Wielka Księga Olimpiad Szachowych”
https://szachy-kwi.euXVII Olimpiada Hawana, 23 października – 20 listopada 1966 r.
Zorganizowana w Hawanie, kolejna Olimpiada Szachowa, przeszła do historii jako jedna z najlepiej zorganizowanych! Zawody zostały przeprowadzone w luksusowym hotelu „Habana Libre”, gdzie także zakwaterowano zawodników. W najważniejszych punktach Hawany zainstalowano wielkie tablice demonstracyjne, aby mieszkańcy stolicy mogli śledzić najciekawsze pojedynki! Cztery razy dziennie wychodził elegancki biuletyn zawierający wszystkie partie, wydano okolicznościową serię znaczków pocztowych oraz nakręcono film dokumentujący przebieg zawodów! Prasa, radio i telewizja poświęcały sporo miejsca na wywiady z głównymi „aktorami” imprezy, teksty partii, zdjęcia i omówienia przebiegu zawodów. Grano na marmurowych (!) szachownicach, pięknymi figurami, które po każdej rundzie chowano do specjalnych futerałów. Obsługa techniczna ustawiająca bierki przed grą zwracała uwagę, aby skoczki były zawsze skierowane głowami do centrum szachownicy!
Na każdym kroku towarzyszył zawodnikom przepych, jakże obcy dla biednego narodu kubańskiego! Ale premier Fidel Castro chciał „pokazać się światu” i hojną ręką podarował kilka milionów dolarów, co wówczas było „astronomiczną” sumą, na koszty organizacyjne Olimpiady.
Uczestnicy Turnieju Narodów stawali się miłymi gośćmi organizatorów już od momentu znalezienia się w Madrycie, Meksyku i Pradze, skąd wyczarterowanymi samolotami wieziono ich do stolicy Kuby. Każdą ekipę uroczyście witano, wręczano przy wtórze orkiestry kwiaty, przydzielano tłumacza i… samochód osobowy na czas trwania zawodów!
Nad przebiegiem Olimpiady i odbywającym się, tradycyjnie w tym samym czasie, Kongresem FIDE, czuwał personel liczący około 1000 osób, specjalnie przeszkolonych na odpowiednich kursach oraz licząca blisko 150 osób „armia” tłumaczy! Doskonale działało świetnie wyposażone centrum prasowe.
Na czele Komitetu Organizacyjnego stanął osobiście Fidel Castro, a członkami zostali m.in. prezydent Kuby Dorticos, liczni ministrowie i przedstawiciele związków kulturalnych i sportowych.
Wielkie zaangażowanie organizatorów zostało uwieńczone sukcesem: padł bardzo wyśrubowany rekord z Tel Awiwu i do Hawany przyjechały 52 reprezentacje! Nie zabrakło także ekipy USA, mimo że Amerykanie nie utrzymywali w tym czasie stosunków dyplomatycznych z komunistyczną i łamiącą prawa człowieka Kubą. Jednakże nie zjawiła się „srebrna” ekipa NRF!
Do XVII Olimpiady zgłoszono 301 zawodników, ale ostatecznie do stolików szachowych zasiadło 294, czyli w ilości tej, jaką można było oglądać dwa lata wcześniej w Tel Awiwie. Wśród nich było 38 arcymistrzów i 45 mistrzów międzynarodowych! Planowano rozegrać 1944 partie, finalnie było ich 1924, bowiem aż 20 oddano walkowerem! Po Chaude de Silans i Renoy-Chevrier, do walki z mężczyznami stanęła, po raz trzeci, kobieta – Berna Carrasco – występująca na I szachownicy rezerwowej Chile. Występ nie był udany: pani Carrasco przegrała wszystkie cztery grane przez siebie partie.
Jaroslav Šajtar, broniący barw Czechosłowacji na Olimpiadach w 1952 i 1954 roku, został sędzią głównym Olimpiady, a jego głównymi zastępcami mianowano Dorazila i Calero.
Grano popołudniami: rundy rozpoczynały się o godzinie 16,00. Wyjątkiem były ostatnie rundy zarówno eliminacji, jak i finałów, które rozpoczęły się już o 9,00 rano. Tempo gry ciągle wynosiło 2,5 godziny na 40 ruchów i po jednej godzinie na każde następne 16.
W Olimpiadzie zadebiutowały cztery zespoły: Maroko, Nikaragua, Panama i Hongkong. Niestety, żadna z nich nie przebiła się nawet do finału C!
Tym razem kompletem arcymistrzów dysponowała nie tylko ekipa ZSRR, ale i jugosłowiańska! Władze sowieckie postanowiły odmłodzić swoją drużynę i po raz pierwszy od 1952 roku zabrakło miejsca dla Keresa! Także nie znalazł uznania w oczach działaczy znakomity Botwinnik, Smysłow oraz ówczesny piąty szachista świata – Geller! W efekcie tych zabiegów, średnia wieku Rosjan wynosiła około 30 lat! Na pierwszej szachownicy zagrał mistrz świata Petrosjan, na drugą awansował Spasski, po przerwie znowu można było zobaczyć mistrza gry kombinacyjnej, Tala, niżej grali znani już z poprzednich Olimpiad, Stein i Korcznoj. Na drugiej szachownicy rezerwowej zadebiutował Lew Poługajewski. Jugosławia postawiła na rutynę i ponownie wystawiła znanych arcymistrzów: Gligoricia, Parmę, Ivkova, Matanovicia i debiutującego na Olimpiadzie w szlifach arcymistrzowskich Matulovicia. Byli oni bardzo ograni, bowiem występowali przez cały rok, praktycznie bez przerwy i rozegrali po około 150 partii turniejowych! Kilka dni po Olimpiadzie wystartowali w turnieju w Hiszpanii! Ekipa USA przyjechała w niezwykle silnym składzie: R. Fischer, Byrne, Benkö, Evans i dawno nie oglądany Rossolimo! Piątkę arcymistrzów uzupełniał „zwykły” mistrz Addison, znany z występu w Tel Awiwie. Brakowało tylko Reshevsky’ego, ale jego udział był niemożliwy, gdyż jak zawsze chciał grać na I szachownicy! Czterema arcymistrzami dysponowały Węgry i Czechosłowacja! Na czele Rumunii wystąpił coraz silniej grający Gheorghiu (także jako arcymistrz!). Ze znanych zawodników zagrali także Pomar i Medina z Hiszpanii, F. Olafsson (nareszcie!) z Islandii, B. Larsen z Danii, Yanofsky z Kanady, Uhlmann i Pietzsch (już arcymistrz!) z NRD, O’Kelly z Belgii, których obecność niezwykle zwiększyła szanse „ich” zespołów na zajęcie wysokich miejsc!
Nareszcie Argentyna pojawiła się z Najdorfem, Panno i Bolbochanem na czele! Ciekawe, ze ten ostatni, mimo znakomitej gry na Olimpiadach, zdobył tytuł arcymistrzowski dopiero 11 lat po hawańskiej Olimpiadzie!
Zabrakło natomiast m.in. Euwego i Donnera z Holandii, Robatscha z Austrii, Kottnauera z Anglii i Kuppera ze Szwajcarii.
W zespole szwedzkim nie wystąpił Stahlberg. Jak się potem okazało, Tel Awiw był jego ostatnim występem, bowiem zmarł nagle na atak serca, w maju 1967 roku, zdążywszy jednie wziąć udział w uroczystym otwarciu turnieju w Leningradzie, do którego był zapisany.
Ceremonia otwarcia hawańskich zmagań miała miejsce 25 października w Pałacu Sportu. Przewodniczył mu minister szkolnictwa kubańskiego J.L. Gobel w obecności aż 15 000 widzów! Po odegraniu hymnów FIDE i organizatorów, ślubowanie olimpijskie złożyli: Petrosjan (po rosyjsku), Antoine (po francusku), E. Jimenez (po hiszpańsku), R. Byrne (po angielsku) i Baumgartner (po niemiecku).
Tak jak poprzednio, dokonano rozstawienia zespołów, po czym podzielono je na 7 grup eliminacyjnych, z których dwie pierwsze awansowały do finału A, następne dwie – do B, kolejne dwie – do C i pozostałe do najmniejszego finału D. Harmonogram rozgrywek tak zaplanowano, aby finały A, B i C zakończyły się jednocześnie.
Rozgrywki eliminacyjne rozegrano w dniach 26 października – 3 listopada 1966 roku. Wyniki losowania w poszczególnych grupach były następujące:
------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Grupa Skład grup
1 1. Hongkong, 2. Filipiny, 3. ZSRR, 4. Szwajcaria, 5. Hiszpania, 6. Szwecja 7. Monako i 8. Urugwaj.
2 1. Islandia, 2. Austria, 3. Turcja, 4.Mongolia, 5. Meksyk, 6. Jugosławia i 7. Indonezja.
3 1. Polska, 2. Boliwia, 3. Norwegia, 4. Ekwador, 5. USA, 6. Portugalia i 7. Izrael.
4 1. Argentyna, 2. Chile, 3. Anglia, 4. Francja, 5. Dania, 6. Afryka Południowa i 7. Irlandia
5 1. Włochy, 2. Cypr, 3. Czechosłowacja, 4. Szkocja, 5. Kanada, 6. NRD i 7. Luksemburg.
6 1. Kuba, 2. Liban, 3. Holandia, 4. Panama 5. Wenezuela, 6. Węgry, 7. Belgia i 8. Tunezja.
7 1. Nikaragua, 2. Maroko, 3. Bułgaria, 4. Finlandia, 5. Grecja, 6. Puerto Rico, 7. Kolumbia i 8. Rumunia.
------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Na posiedzeniu Polskiego Związku Szachowego ustalono skład polskiej ekipy olimpijskiej. Delegatem na Kongres FIDE został prezes Jerzy Putrament, kierownikiem ekipy wiceprezes Stefan Furs, a kapitanem, tak jak na poprzedniej Olimpiadzie, Andrzej Filipowicz. W skład drużyny weszli: mistrz międzynarodowy Jacek Bednarski (m.in. za dobry wynik w międzynarodowym turnieju w Polanicy Zdroju), mistrz międzynarodowy Zbigniew Doda (najlepszy z Polaków w Polanicy Zdroju: 6 miejsce; 7,5 punktów z 15 partii), Jerzy Kostro (mistrz Polski), mistrz międzynarodowy Bogdan Śliwa, Witold Balcerowski i Andrzej Filipowicz.
W grupach eliminacyjnych 2 – 5 liczba drużyn była nieparzysta, dlatego przy zespołach, które miały jeszcze przed sobą dzień wolny (pauzowanie), tradycyjnie będzie widnieć „gwiazdka”.
15 października 1966 roku polska reprezentacja odleciała do Hawany. Pierwszy etap podróży skończył się po jednej godzinie lotu w Pradze. Tu na lotnisku Polacy mogli się po raz pierwszy spotkać ze znakomitą organizacją kubańskiej Olimpiady. Od Pragi bowiem znaleźli się pod opieką Komitetu Organizacyjnego, który od momentu przybycia szachistów do Pragi, Meksyku i Madrytu, pokrywał wszystkim ekipom całkowite koszty podróży i pobytu w Hawanie.
Na lotnisku w Hawanie
Od lewej: Balcerowski, Doda, Filipowicz, Śliwa, tłumaczka,
Furs, Kostro i Bednarski
Zdjęcie: Andrzej Filipowicz
Dziewczęta kubańskie w widowisku teatralnym „Żywe szachy” – otwarcie Olimpiady
Zdjęcie: „Szachowa Moskwa”
numer 21/1966
O pierwszych przeżyciach polskich szachistów opowiada Andrzej Filipowicz (styczeń 1965 rok). „Noc spędzamy w znanym praskim hotelu „International”, a następnego dnia po południu dwoma specjalnymi samolotami linii „Cubana Aviacion” wspólnie z innymi drużynami krajów Demokracji Ludowej odlatujemy do Hawany. Nasza teoretycznie dwudziestogodzinna podróż (z dwoma postojami w irlandzkim Shannon i Gander – Nowa Funlandia) trwała aż cztery dni. Mianowicie po starcie z Shannon, po dwóch godzinach lotu nastąpił defekt jednego z silników i po paru godzinach wróciliśmy z powrotem do Shannon. Reperacja samolotu trwała aż trzy dni, które spędzaliśmy w jedynym budynku Shannon (poza portem lotniczym) – nowoczesnym hotelu „Internationale”. Najbliższe miasto Limerick jest oddalone o około 30 kilometrów.
Wreszcie 19 października o pierwszej w nocy startujemy i przybywamy tego samego dnia o godzinie 17,00 (według lokalnego czasu – godzina 11,00). Długa i serdeczna ceremonia powitania przy dźwiękach orkiestry kubańskiej, powitalny koktajl, pierwsze zdjęcia i wywiady, po czym odjazd do jednego z najwspanialszych hoteli Ameryki „Habana Libre”. Ten 25. piętrowy budynek udekorowany olbrzymimi neonami o tematyce szachowej stał się w okresie Olimpiady centralnym punktem Kuby. Codziennie parotysięczne tłumy Kubańczyków wypełniały salę gry, przyległe korytarze i halle oraz liczne pomieszczenia z demonstrowanymi partiami. Na korytarzach i w salach zainstalowano telewizory przekazujące bezpośrednio z sali najbardziej atrakcyjne pojedynki dnia. Położona na pierwszym piętrze hotelu sala gry „Salon de Embajadores” mogła zadowolić najbardziej wybrednych pod tym względem szachistów. Duża przestrzeń, doskonałe, równomierne oświetlenie, znakomicie działająca klimatyzacja, piękna dekoracja, a przede wszystkim zasługujące na dodatkowy opis, wprost unikalne stoliki szachowe.
Stoliki miały specjalnie wbudowane szachownice wykonane z ciemnozielonego i białego marmuru. Poza tym, stolik był zaopatrzony w skórzane oparcia dla rąk, otwory na chorągiewki, wysuwane popielniczki oraz szereg innych urządzeń. Premier Fidel Castro ofiarował takie stoliki wszystkim zawodnikom grającym na pierwszych szachownicach i obiecał przesłać w najbliższym czasie. Nad przebiegiem każdego meczu czuwał inspektor mający obok siebie dwóch pomocników prowadzących zapis wszystkich partii meczu. Inspektorzy z całą surowością przestrzegali zakazu o nierozmawianiu graczy w czasie rundy. Graczom tej samej drużyny nie wolno było nawet zbliżyć się do siebie w czasie meczu, a podczas partii za plecami zawodników mógł znajdować się jedynie kapitan drużyny. Biuletyn turniejowy w bardzo dobrej szacie graficznej wychodził punktualnie i szybko. Znakomite warunki zakwaterowania, nieograniczone i świetne wyżywienie, wspaniały basen hotelowy do dyspozycji uczestników, nieograniczone ilości kawy i napojów chłodzących w czasie rund, specjalna seria znaczków pocztowych, oddanie do dyspozycji każdej drużyny samochodu z szoferem i specjalnego przewodnika – tłumacza.
Nie zawiodła również prasa. Trzy dzienniki hawańskie „El Mundo”, „Granma” i „Juventus Rebelde” poświęcały codziennie duże pełne strony na szczegółowe omówienie przebiegu rundy wraz z licznymi fotografiami i najlepszymi partiami. Nie można też zapomnieć o olbrzymiej neonowej szachownicy zamontowanej na głównej ulicy Hawany, obok hotelu „Habana Libre”, na której codziennie demonstrowano najciekawszą partię Olimpiady. Obok tego na całym mieście znajdowały się liczne szachownice połączone telefonicznie z salą gry i pokazujące aktualne pozycje kubańskich graczy.
Po lewej: Bednarski i Filipowicz w saloniku szachowym
Po prawej: Doda, Filipowicz i tłumaczka
Oba zdjęcia: Andrzej Filipowicz
Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Dyrektor INDER-u J. Batancourt oraz Dyrektor Techniczny Olimpiady Prezes Federacji Szachowej Kuby J. Barreras pomyśleli dosłownie o wszystkim. Ponad 900 osobowy personel techniczny oraz 150 osobowa ekipa tłumaczy, specjalnie szkolone od dwóch lat dbały o to, aby strona organizacyjna Olimpiady stała na tak wysokim poziomie.
Dzięki wcześniejszemu przybyciu mieliśmy trochę czasu na aklimatyzację. W czasie Olimpiady temperatura na Kubie wahała się w granicach +30 stopni Celsjusza, przy czym nie odczuwało się różnicy między temperaturami dnia i nocy.
Następnego dnia w Pałacu Sportu odbyło się w obecności Fidela Castro i 15 tysięcy widzów uroczyste otwarcie Olimpiady. Odbył się wówczas pokaz „żywych szachów” (Lasker – Capablanca z turnieju w Moskwie w 1936 roku) i wielki pokaz gimnastyczny w wykonaniu uczniów Hawańskiej Wyższej Szkoły Wychowania Fizycznego”.
My dodamy tylko, że w dniu otwarcia zorganizowano koncert z udziałem 300 najlepszych artystów Kuby. „To wszystko wydaje się przepięknym snem” powiedział wówczas do dziennikarza dziennika „Granma” kapitan zespołu libańskiego Antonio Galeb. Wiele ciepłych słów pod adresem organizatorów na konferencji prasowej wyrazili mistrz świata Tigran Petrosjan (ZSRR) i bardzo wymagający Robert Fischer (USA). Wszystkich widzów ogarnął szał autografów
Cadillac i szofer Francisco do dyspozycji ekipy polskiej
Zdjęcie: Andrzej Filipowicz
Teraz krótko o tym, co się „działo” w latach 1965 i 1966 przed kubańską Olimpiadą.
Rok 1965.
Oczywiście sezon szachowy otworzył tradycyjny turniej w Hastings 1964/1965. Oto wyniki: 1. Keres (ZSRR) 8 punktów z 9 partii (remisy z Gheorghiu i Noną Gaprindaszwili), 2 – 3. Gheorghiu (Rumunia) i Gligorić (Jugosławia) po 6,5 p., 4. Pfleger (NRF) 6 p., 5. Mistrzyni świata Nona Gaprindaszwili (ZSRR) 5 p., 6. Hindle (Anglia) 4,5 p., 7. Rocha (Brazylia) 3,5 p., 8 – 9. Littlewood N. i Lee (obaj Anglia) 2 p. i Mardle (Anglia) 1 p. Mistrzyni świata z zawodnikami, którzy ją wyprzedzili zdobyła 0,5 punktu z 4 partii, ale z pozostałymi aż 4,5 p. z 5 partii.
Jako drugi, jak zawsze, wystartował turniej w Beverwijk. Wygrali Geller (ZSRR) i Portisch (Węgry) po 10,5 punktu z 15 partii. Geller przegrał z Langewegiem, a Portisch z Lehmanem. Dalej szli: 3. Bobocow (Bułgaria, jedyny bez porażki) 10 p. 4 – 5. Donner (Holandia) i Ivkov (Jugosławia) po 8,5 p., 6. Lehmann (NRF) 8 p., 7 – 10. Bagirow (ZSRR), Johannessen (Norwegia), Langeweg (Holandia) i Pachman (Czechosłowacja) po 7,5 p., 11. Matanović (Jugosławia) 7 p., 12 – 14. Van Scheltinga (Holandia), Lengyel (Węgry) i Smederevac (Jugosławia) po 6 p., 15. Medina (Hiszpania) 5,5 p. i van den Berg (Holandia) 3,5 p.
W turnieju B ze znanych zawodników weteran Gereben (Szwajcaria) był piąty (7 punktów z 11 partii) zaś H. Kramer (Holandia) szósty – siódmy (5 p.). Wygrał Holender Van Geet z dorobkiem 8,5 p.
Mecz pretendentów (ćwierćfinały) Keres – Spasski odbył się w Rydze w dniach 7 – 24 kwietnia 1965 roku. Wygrał Spasski w stosunku 6,0 : 4,0.
Mecz pretendentów (ćwierćfinały) Geller – Smysłow miał miejsce w Moskwie w dniach 17 – 28 kwietnia 1965 roku. Wygrał Geller w stosunku 5,5 : 2,5.
Dobrą obsadę miał turniej w Sarajewie. Wyniki: 1. Suetin (ZSRR) 10,5 punktu z 15 partii, 2 – 3. Matulović (Jugosławia) i Poługajewski (ZSRR) po 10 p., 4. Uhlmann (NRD) 9,5 p., 5 – 6. Tringow (Bułgaria) i Forintos (Węgry) 9 p., 7. Hort (Czechosłowacja) 8 p., 8 – 10. Lengyel (Węgry), Malich (NRD) i Trifunović (Jugosławia) po 7,5 p. itd..
Hamilton i Purdy triumfowali w mistrzostwach Australii z udziałem 26 zawodników na dystansie 15 rund systemem szwajcarskim. Uzyskali po 11 punktów.
Mistrzem Brazylii został Rocha – 14 punktów z 17 partii.
W otwartych mistrzostwach USA grało 142 zawodników na dystansie 8 rund systemem szwajcarskim. Wygrali R. Byrne i Reshevsky po 7 punktów. Tytuł mistrza otrzymał mający lepszą wartościowość Reshevsky.
Wyniki „Turnieju Pokoju” w Zagrzebiu, jaki miał miejsce w dniach 12 kwietnia – 9 maja. 1 – 2. Ivkov (Jugosławia) i Uhlmann (NRD) po 13,5 punktu z 19 partii. 3. Petrosjan (ZSRR) 12,5 p., 4 – 5. Parma (Jugosławia) i Portisch (Węgry) po 12 p. Portisch z pierwszą trójką zdobył 3 punkty z 3 partii! Dalej szli: 6. Bronstein (ZSRR) 11,5 p., 7. Larsen (Dania) 10,5 p., 8 – 10. Matanović (Jugosławia), Padewski (Bułgaria) i Filip (Czechosłowacja) po 9,5 p., 11 – 13. Antoszin (ZSRR), Marović i Minić (obaj Jugosławia) po 9 p., 14 – 17. Bisguier (USA), Gipslis (ZSRR), Gligorić i Damjanović (obaj Jugosławia) po 8,5 p., 18. Udovcić (Jugosławia) 6 p., 19. Golombek (Anglia) 5 p. i Bertok (Jugosławia) 4 p.
Tradycyjny turniej w Mar del Placie odbył się w dniach 19 marca – 9 kwietnia. Triumfował wiecznie młody Najdorf (Argentyna) 12,5 punktu z 15 partii. Kolejne miejsca zajęli: 2. Stein 11 p., 3. Awerbach (obaj ZSRR) 10,5 p., 4 – 6. Benkö (USA), Bolbochan i Panno (obaj Argentyna) po 9,5 p., 7. Gheorghiu (Rumunia) 9 p., 8. Sanguinetti 8,5 p., 9. Rossetto (obaj Argentyna) 8 p. itd.
Hawana, 19 listopada 1966 rok – symultana na 6849 szachownicach
Zdjęcie: Andrzej Filipowicz
Mecz pretendentów (ćwierćfinały) Tal – Portisch miał miejsce w Bled w dniach 26 czerwca – 9 lipca 1965 roku. Wygrał Tal w stosunku 5,5 : 2,5.
Mecz pretendentów (ćwierćfinały) Larsen – Ivkov miał miejsce także w Bled w dniach 26 czerwca – 11 lipca 1965 roku. Wygrał Larsen w stosunku 5,5 : 2,5.
XIX mistrzostwa Bułgarii odbyły się bez udziału czołówki krajowej. Wygrał Minew z dorobkiem 9,5 punktu z 13 partii. Dalej szli: 2. Radułow 9 p., 3. Spasow 8 p., 4 – 6. Bobekow, Daskałow i Spiridonow po 7 p. itd.
Sensacyjnie finiszował III turniej międzynarodowy w Natanji (Izrael). Wygrał Czerniak z wynikiem 10 punktów z 11 partii. Daleko od zwycięzcy „wylądowali”: 2 – 4. Gligorić (Jugosławia), Kraidman (Izrael) i Matanović (Jugosławia) po 7,5 p., 5. Domnitz (Izrael) 6,5 p., 6. Ciocaltea (Rumunia) 5,5 p., 7. Porath (Izrael) 4,5 p., 8 – 9. Dunkelblum (Belgia) i Soos (Rumunia) po 4 p. itd.
Mecz Rumunia – Polska na 12 szachownicach wygrali Rumuni w stosunku 15,5 : 8,5.
Mecz pretendentów (półfinał) Geller – Spasski miał miejsce w Rydze w dniach 26 maja – 9 czerwca 1965 roku. Wygrał Spasski w stosunku 5,5 : 2,5.
Mecz pretendentów (półfinał) Larsen – Tal miał miejsce w Bled w dniach 23 lipca – 8 sierpnia 1965 roku. Wygrał Tal w stosunku 5,5 : 4,5.
Na przełomie maja i czerwca odbył się turniej w Mariańskich Łaźniach (Czechosłowacja). 1 – 2. Hort (Czechosłowacja) i Keres (ZSRR) po 11 p. z 15 partii, 3. Szamkowicz (ZSRR) 10,5 p., 4 – 5. Uhlmann (NRD) i Filip po 9 p., 6. Pachman (obaj Czechosłowacja) 8,5 p., 7. Fuchs (NRD) 8 p., 8. Stahlberg (Szwecja) 7,5 p., 9 – 10. Bednarski (Polska) i Jansa (Czechosłowacja) po 7 p., 11 – 12. Jimenez (Kuba) i Kavalek (Czechosłowacja) po 6,5 p., 13. Robatsch (Austria) 5,5 p., 14. Lehmann (NRF) 5 p., 15 – 16. Pirc (Jugosławia) i Pomar (Hiszpania) po 4 p. Arcymistrz Arturo Pomar wycofał się z turnieju po rozegraniu siedmiu rund.
Mistrzem Finlandii został 20. letni Westerinen, który zdobył 10,5 punktu z 13 partii. W przyszłości został pierwszym arcymistrzem w historii swojego kraju i długo samotnie dzierżył ten tytuł. Wicemistrzem został Kanko (pierwsza szachownica w Tel Awiwie 1964).
W mistrzostwach Szwajcarii triumfowali znany „olimpijczyk” Walther i mniej znany Markus – po 7,5 punktu z 9 partii. Dalej szli: Nievergelt 5,5 p., Blau 5 p, Roth 4,5 p. itd.
W swoich mistrzostwach kraju zwyciężyli: Lee (Anglia), van Seters (Belgia), Zuidema i Prins (Holandia), Pedersen (Dania) i Yanofsky (Kanada – już po raz ósmy!).
Mecz pretendentów (finał) Spasski – Tal miał miejsce w Tbilisi w dniach 1 – 26 listopada 1965 roku. Wygrał Spasski w stosunku 7,0 : 4,0.
Memoriał Capablanki rozegrany w Hawanie zebrał aż 22 zawodników. Jego skład był najlepszy w historii i już więcej tego sukcesu organizatorzy nie powtórzyli. Oto wyniki: 1. Smysłow (porażki z Ivkovem, Fischerem i Jimenezem) 15,5 p., 2 – 4. Bez porażki Geller (obaj ZSRR), Ivkov (Jugosławia) i Fischer (USA) po 15 p., 5. Chołmow (ZSRR) 14,5 p., 6. Pachman (Czechosłowacja) 13 p., 7. Donner (Holandia) 12,5 p., 8. Robatsch (Austria) 12 p., 9. Bilek (Węgry) 11,5 p., 10. Parma (Jugosławia) 11 p., 11 – 12. Pietzsch (NRD) i Szabo (Węgry) po 10,5 p., 13 – 14. O’Kelly (Belgia) i Tringow (Bułgaria) po 10 p., 15. E. Jimenez (Kuba) 9,5 p., 16. Ciocaltea (Rumunia) 9 p., 17. Doda (Polska) 8 p., 18 – 19. Lehmann (NRF) i Wade (Anglia) po 7,5 p., 20. Cobo 5,5 p., 21 – 22. G. Garcia i F. Perez (wszyscy Kuba) po 4 p. Polak Zbigniew Doda z pierwszą „10” uzyskał zaledwie 2 punkty (cztery remisy).
Turniej w Ułan Bator (Mongolia) zebrał 18 szachistów. Wygrał Antoszin (ZSRR), który zdobył 14 punktów bez porażki. Drugi był Mjagmarsuren 13 punktów. Miejsce 3 – 4. Ujtumen (obaj Mongolia) i Szamkowicz (ZSRR) po 12 p. Na dzielonym ostatnim miejscu (dokładniej: 16 – 18 lokata) znalazł się Plater (Polska), który uciułał 4,5 punktu.
Turniej w Belgradzie: 1 – 2. Gheorghiu (Rumunia) i Matulović (Jugosławia) po 7,5 punktu z 13 partii, 3 – 7. Kavalek (Czechosłowacja), Karaklajić, Minić (obaj Jugosławia), Tringow (Bułgaria) i Flesch (Węgry) po 7 p., 8 – 11. Velimirović, Ostojić, Rakić i Sokolov I. (wszyscy Jugosławia) po 6,5 p., 12 – 14. Dely (Węgry), Milić (Jugosławia) i Śliwa (Polska) po 5 p. Kolejny tragiczny wynik polskiego szachisty.
Od lewej: Fidel Castro, Filipowicz, Balcerowski i Bednarski
Zdjęcie: Andrzej Filipowicz
Kopenhaga (3 – 24 października 1965). 1 – 3. Gligorić (Jugosławia), Suetin i Tajmanow (obaj ZSRR) po 11 punktów z 15 partii, 4. Larsen (Dania) 10,5 p., 5. Hort (Czechosłowacja) 10 p., 6. Dückstein (Austria) 9 p., 7. Barcza (Węgry) 8,5 p., 8. Hamman (Dania) 8 p., 9. Honfi (Węgry) 7,5, Enevoldsen (Dania) 7 p. itd.
Międzynarodowy turniej w Chile (13 października – 3 listopada 1965 r.). 1. Smysłow 11 punktów z 13 partii, 2. Geller (obaj ZSRR) 10,5 p., 3. Foguelman (Argentyna) 10 p. Dopiero na 5 – 8 pozycji znalazł się arcymistrz Pilnik (Argentyna) 6,5 p., a na 12. olimpijczyk Ader z Chile.
Rok 1966.
Nowy sezon otworzył oczywiście turniej w Hastings rozegrany w dniach 29 grudnia 1965 – 7 stycznia 1966 r. Podajemy wyniki: 1 – 2. Spasski (ZSRR) i Uhlmann (NRD) po 7,5 punktu z 9 partii, 3. Wasjukow (ZSRR) 6 p., 4 – 5. Gligorić (Jugosławia) i Pfleger (NRF) po 5,5 p., 6. Gheorghiu (Rumunia) 4 p., 7. Hartoch 3,5 p., 8. Lee 3 p., 9. Littlewood (wszyscy Anglia) 2 p. i Aleksandra Nicolau (Rumunia) 0,5 p.
Tuż za Hastings wystartował tradycyjnie Beverwijk (12 – 30 stycznia 1966 rok). Rezultaty: 1. Poługajewski (ZSRR) 11,5 punktu z 15 partii, 2. Szabo (Węgry) 11 p., 3. Bilek (Węgry) 10,5 p., 4. Ivkov (Jugosławia) 10 p., 5. Ney (ZSRR) 8,5 p., 6. Langeweg (Holandia) 7. Filip (Czechosłowacja) 7,5 p., 8 – 9. Donner i van den Berg (obaj Holandia) po 7 p., 10. Damjanović (Jugosławia) 6,5 p., 11 – 13. Bobocow (Bułgaria), Czerniak (Izrael) i Kuijpers (Holandia) po 6 p., 14. Bachtiar (Indonezja) 5,5 p., 15. Van Scheltinga (Holandia) 5 p. i 16. Lehmann (NRF) 4 p.
Wyniki turnieju B: 1. Ghitescu (Rumunia) 8,5 punktu z 11 partii, 2 – 4. Ostojić (Jugosławia), Ree (Holandia) i Westerinen H. (Finlandia) po 7 p., 5. Smederevac (Jugosławia) 6,5 p., mistrzyni świata Nona Gaprindaszwili (ZSRR) 6 p. itd.
W mistrzostwach Rumuni zagrało aż 22 zawodników systemem „każdy z każdym”! Mistrzostwo zdobył Gheorghiu z wynikiem 17 punktów z 21 partii bez porażki. Wyprzedził kolejnego rywala aż o 3 punkty! Kolejne miejsca zajęli: 2. Ciocaltea 14 p., 3. Partos 13,5 p., 4 – 9. Ghitescu, Iordachescu, Mititelu, Naku, Nacht i Pawłow po 12 p. 10. Soos (!) 10,5 p. itd.
Reykjavik 12 – 28 stycznia. 1. Olafsson (Islandia) 9 punktów z 11 partii, 2. Wasjukow (ZSRR) 8,5 p., 3. O’Kelly (Belgia) 8 p., 4. Palmason 7 p., 5. Thorbergsson (obaj Islandia) 6,5., 6 – 7. Böök (Finlandia) i Bhend (Szwajcaria) po 5 p., 8. Kristinsson 4,5 p., 9. Thorsteinsson 4 p., 10. Kieninger 3,5 p., 11. Sigurjonsson 3 p. i 12. Halfdanarson (wszyscy Islandia) 2 p.
Wenecja 13 – 20 marca. 1. Ivkov (Jugosławia) 5 punktów z 7 partii, 2. Antoszin (ZSRR, jedyna porażka z Golombkiem) 4,5 p., 3 – 4. Tatai (Włochy) i Golombek (Anglia) po 4 p., 5 – 7. Hamman (Dania), Schmidt P. (NRF) po 3,5 p. i 8. Fletcher (Dania) 0 p.
W meczu o tytuł mistrza świata rozegranym w Moskwie w dniach 9 kwietnia – 9 czerwca Petrosjan pokonał Spasskiego w stosunku 12,5 : 11,5.
W meczu o prawo do „rezerwowego” i gry w kolejnych meczach pretendentów bez eliminacji, rozegranym w Kopenhadze (marzec – kwiecień) Larsen pokonał Gellera 5,0 : 4,0. Przed ostatnią partią wynik był remisowy!
Sarajewo (marzec – kwiecień). 1 – 2. Tal (ZSRR) i Cirić (Jugosławia) po 11 punktów z 15 partii. Tal przegrał z Janoseviciem i Jansą. 3 – 4. Ivkov (Jugosławia) i Pachman (Czechosłowacja) po 10 p., 5 – 6. Matulović (Jugosławia) i Pietzsch (NRD) po 9 p., 7 – 8. Minew (Bułgaria) i Janosević (Jugosławia) po 8 p., 9 – 10. Kotow (ZSRR) i Jansa (Czechosłowacja) po 7,5 p. itd.
W Hawr (Francja) rozegrano w kwietniu ładny turniej. Wygrał Larsen (Dania) 9 punktów z 11 partii. Dalej szli: 2 – 3. Krogius i Poługajewski (obaj ZSRR) po 7 p., 4 – 5. Matanović (Jugosławia) i Forintos (Węgry) po 6,5 p., 6 – 7. Bobocow (Bułgaria) i Rolland (Francja) po 6 p., 8 – 10. Bouteville (Francja), Dückstein (Austria) i Mazzoni po 4,5 p., 11. Roos 4 p. i Zinser (wszyscy Francja) 0,5 p. Sensacyjną klęskę poniósł olimpijczyk z Tel Awiwu 1964 – Sylvain Zinser.
Mar del Plata (12 – 31 marca). 1. Smysłow 11 punktów z 15 partii, 2. Stein (obaj ZSRR) 10,5 p., 3. Portisch (Węgry) 9,5 p., 4. Reshevsky (USA) 9 p., 5 – 6. Bolbochan (Argentyna) i Uhlmann (NRD) po 8 p., 7 – 8. Rossetto i Sanguinetti po 7,5 p., 9 – 12. Pelikan, Pilnik (pokonał Steina i Portischa!), Schweber i Emma po 6,5 p., 13 – 15. R. Garcia, Guimard i Eliskases po 6 p. i Rubinetti (wszyscy Argentyna) 5 p.
Ekipa kubańska
Zdjęcie: „Szachowa Moskwa” numer 19/1966
Turniej w Bukareszcie rozegrano w dniach 24 kwietnia – 11 maja. Wygrał Korcznoj (ZSRR) 12,5 punktu z 14 partii. Kolejne miejsca zajęli: 2. Gheorghiu (Rumunia) 10 p., 3. Kavalek (Czechosłowacja) 9,5 p., 4 – 5. Soos (Rumunia) i Matulović (Jugosławia) po 9 p., 6. Czerniak (Izrael) 8 p., 7. Minić (Jugosławia) 7,5 p., 8 – 9. Kolarow (Bułgaria) i Bednarski (Polska) po 7 p., 10 – 11. Ghitescu i Ciocaltea po 5,5 p., 12 – 13. Partos (wszyscy Rumunia) i G. Garcia (Kuba) 14. Pawłow 3,5 p. i 15. Niamcu (obaj Rumunia) 1,5 p.
Rozegrano historyczne, bo pierwsze mistrzostwa Turcji! Odbyły się w Stambule i miały wyłonić reprezentację kraju. Pierwszym mistrzem został doktor Siracettin Bilyap z Ankary. Wyniki: Bilyap 6,5 punktu z 9 partii. Przegrał tylko z Günsavem. Kolejne miejsca zajęli: 2. Erözbek 6 p., 3 – 4. Ibrahimoglou i Süer po 5,5 p., 5. Onat 5 p., 6. Vekhilli 4,5 p., 7. Saridga 4 p., 8. Tebi 3,5 p., 9. Günsav 3 p. i Öztürk 1,5 p. Nie wziął udziału czołowy zawodnik Coskun Külür.
Turniej w węgierskiej miejscowości Kecskemet. 1 – 2. Hort (Czechosłowacja) i Portisch, obaj bez porażki, po 6,5 punktu z 9 partii, 3. Bilek (obaj Węgry) 5,5 p., 4. Padewski (Bułgaria) 5 p., 5. Szabo (Węgry) 4,5 p., 6. Simagin (ZSRR) 4 p., 7 – 8. Barcza i Honfi po 3,5 p., 9 – 10. Lengyel (wszyscy Węgry) i Pietzsch (NRD) po 3 p.
Zdjęcie: Archiwum autora
Turniej w Tel Awiwie zebrał 16 szachistów z ośmiu krajów. Zagrało czterech arcymistrzów i sześciu mistrzów międzynarodowych. 1. Gligorić (Jugosławia) 11,5 punktu z 15 partii bez porażki, 2 – 3. Matanović (Jugosławia) i Kraidman (Izrael) po 10 p., 4. Gheorghiu (Rumunia) 9 p., 5 – 6. Kagan (Izrael) i Yanofsky (Kanada) po 8,5 p., 7 – 8. Guthi i Czerniak (obaj Izrael) po 7,5 p., 9 – 10. Szilagyi (Węgry) i Śliwa (Polska) po 6,5 p. itd.
67. mistrzostwa Szwajcarii wygrał Bhend zdobywając 5,5 punktu z 8 partii. Na pozycji 2 – 3 znaleźli się Glauser i Machian po 5 p.
Santa Monica 18 lipca – 16 sierpnia. To był prawdziwy turniej gwiazd! Rozegrano go systemem dwukołowym. Wszyscy uczestnicy mieli tytuł arcymistrza. Wyniki: 1. Spasski (ZSRR) 11,5 punktu z 18 partii, 2. Fischer (USA) 11 p., 3. Larsen (Dania) 10 p., 4 – 5. Portisch (Węgry) i Unzicker (NRF) po 9,5 p., 6 – 7. Petrosjan (ZSRR) i Reshevsky (USA) po 9 p., 8. Najdorf (Argentyna) 9. Ivkov (Jugosławia) 6,5 p i Donner (Holandia) 6 p. Spasski jako jedyny nie przegrał żadnej partii. Larsen wygrał z Petrosjanem w stosunku 2,0 : 0,0! Wynik mini meczu Spasski – Fischer brzmiał 1,5 : 0,5 na korzyść Rosjanina.
Fidel Castro wita lidera szachów portugalskich Joaquima Durao
Zdjęcie: Archiwum autora
więcej..
