Ziołowa apteczka na dziecięce choroby. Tom II - ebook

Od autora

Dlaczego kuracje i leki naturalne dla dzieci?

„Jeżeli komar usiądzie ci na głowie, to na pewno bezpieczniej zabić go ręką niż młotkiem” twierdził jeden ze znanych zielarzy i naturalistów. Dlatego jego zdaniem w kurowaniu pospolitych dolegliwości u dzieci, od katarów, niewysokiej gorączki do 39°C, dolegliwości żołądkowych po katary, chrypki, podrapane kolana, najpierw trzeba stosować bardzo łagodne i niepozostawiające ubocznych skutków metody i leki naturalne. Dopiero potem sięgać po silne farmaceutyki (które często działają jak ten wspomniany wyżej młotek), które aplikować mogą wyłącznie specjaliści. Doświadczenie wielu pokoleń oraz wielu mam, które posiadły elementarną wiedzę o ziołach i naturalnej profilaktyce, potwierdza tę prawdę. W ostatnich kilkudziesięciu latach często jednak o niej zapominaliśmy. Zlekceważyliśmy też naturalną profilaktykę. Zaczęliśmy zaś coraz bardziej wierzyć w reklamy i złudne obietnice wielkich koncernów farmaceutycznych, że najskuteczniejsze i najlepsze są naukowo opracowane sztuczne leki i specyfiki fabryczne... To one miały teraz wzmacniać organizm, chronić go przed chorobami, kurować nawet z drobnych dolegliwości...

Dzisiaj widać, jak ta fałszywa i oderwana od natury wiara była złudna, jak wiele szkód wyrządziła w zdrowiu dzieci, ale i świadomości ludzi... Ciągłe uderzanie w młode organizmy nienaturalnym „sztucznym chemicznym młotkiem” – od przesadnego stosowania antybiotyków począwszy, na nadmiernym podawaniu sztucznych preparatów witaminowych, nadmiernie przetworzonych pokarmów, odżywek skończywszy – przynosi bardzo opłakane skutki. Zdrowie dzieci w Polsce, ale i na całym świecie, błyskawicznie się pogarsza, ich organizmy stają się coraz wrażliwsze, mało odporne, słabsze. Liczba dzieci uczulonych na różne leki, substancje, ale i pokarmy, rośnie lawinowo.

W tej sytuacji jedynym ratunkiem pozostaje powrót do metod naturalnych, które propaguje rozwijający się szybko ruch ekologicznej profilaktyki zdrowotnej. Najczęściej zajmuje się on tylko odkurzaniem prostych praktyk znanych i stosowanych od wieków przez nasze mamy i babki. Trzeba na powrót tym naturalnym kuracjom, tym lekom z Bożej Apteki w pełni zaufać. To jest nasza nadzieja.

I tego zaufania i tej nadziei z serca wszystkim opiekunom dzieci życzę.

Zbigniew PrzybylakI. Najpopularniejsze leki dla dzieci z ziołowej apteczki domowej

Wiele jest ziół, prostych naturalnych kuracji, które działają stosunkowo łagodnie, i które z dobrym skutkiem można stosować u dzieci w każdym wieku.

Herbatki z melisy i lipy

Przede wszystkim warto mieć zawsze w domowej apteczce melisę i lipę. Te dwie herbatki serwuje się dzieciom przy nerwowości, bezsenności, drażliwości, niepokojach, lękach, w sytuacjach stresowych. Podobne zastosowanie ma herbatka z rumianku, którą również podaje się przy dolegliwościach żołądkowych, biegunkach, bólach głowy, gorączkach. Dzieci mogą również pić herbatki z nagietka, mięty pieprzowej, pokrzywy, zwłaszcza dla wzmocnienia i poprawy obrazu krwi.

Anyżek i koper na trawienie

Przy kłopotach z trawieniem doskonały jest anyżek, koper włoski; podaje się napary albo odwary. Przy biegunkach bardzo skutecznym lekiem są suszone owoce czarnej jagody. Można je podawać dzieciom do żucia albo przyrządzać z nich odwary i napary.

Len na zaparcia

W dziecinnej domowej apteczce ziołowej powinny znaleźć się również nasiona lnu, doskonałe na zaparcia oraz dolegliwości dróg oddechowych, owoce dzikiej róży, czyli witaminowa bomba, owoce maliny, dziurawiec, nasiona z dyni, jako profilaktyka przeciw różnorakim robaczycom.

Kleik dobry na każdą chorobę

Gorączka u dziecka może sygnalizować przeziębienie lub początek jakiejś typowej choroby dziecięcej. Niezależnie od tego, jak będzie wyglądać dalsza kuracja i jaki to będzie rodzaj schorzenia, dziecko wypada położyć do łóżka i nie karmić na siłę. Łagodna dieta, np. kleik jęczmienny, świeże owoce, warzywa, zaś do picia soki z warzyw i owoców oraz herbatki ziołowe, na pewno ułatwią organizmowi pokonanie choroby. Nigdy jednak nie należy karmić dziecka na siłę, bo to więcej przyniesie szkody niż pożytku. Podawać warto natomiast napoje. Korzystne i kojące działanie mają m.in. napary z kwiatów rumianku.

Maliny z lipą na gorączkę

Dla wywołania potów najlepsza jest herbatka z malin i lipy, albo malin, lipy i kwiatów czarnego bzu. Wszystkie składniki zmieszać w równych porcjach.

Łyżkę lub łyżeczkę ziół w zależności od wieku dziecka zalać szklanką wrzątku. Wypić małymi łykami. Jeżeli gorączka jest wysoka, można schłodzić dziecko, przykładając do nóg i stóp chłodne, ale niezbyt zimne kompresy z wody z dodatkiem odrobiny soku z cytryny lub octu winnego.

Przecier z marchwi na biegunki

Przy biegunkach skutecznym lekiem jest zmiana diety. Odstawić warto inne pokarmy i podawać tylko przeciery z marchwi, ale najlepiej wiadomego pochodzenie z upraw ekologicznych albo własnego ogródka nienawożonego chemicznie. Kilka marchwi ugotować i przetrzeć dokładnie. Rozcieńczyć 2–3 szklankami wody przegotowanej, dodać odrobinę soli gruboziarnistej, ale nie jest to konieczne. Przechowywać w chłodnym miejscu w lodówce i podawać przez całą dobę. Po ustąpieniu biegunki podawać przecier na przemian z mlekiem. Dieta marchwiowa korzystna jest również przy owsikach i glistach.

Przy biegunkach pomocny bywa łagodny odwar z owoców czarnych jagód albo odwar z czarnych jagód i kwiatów rumianku. Odwar z owoców czarnych jagód można także dodać do marchwi. Pomaga również przecier z surowych jabłek, kleik z ryżu, najlepiej brązowego, niełuskanego, puree z ziemniaków.

Wyciąg na kaszel

Przy podrażnieniu gardła, dróg oddechowych, kaszlu pomocne są napary i odwary zawierające dużo śluzu. Warto więc podawać do picia herbatki z lipy, wyciągi wodne z korzenia prawoślazu. Łyżkę rozdrobnionych korzeni zalać szklanką wody. Odstawić na kilka godzin. Odcedzić, dosłodzić miodem. Podawać dzieciom co 2–3 godziny po łyżce, mniejszym dzieciom po łyżeczce. Korzeń prawoślazu można zmieszać w równych proporcjach z owocem kopru włoskiego i owocem anyżu. Łyżkę rozdrobnionej mieszanki zalać szklanką wrzątku. Gotować kilka minut pod przykryciem na małym ogniu. Odcedzić. Dosłodzić miodem. Dodawać po łyżce lub łyżeczce (zależnie od wieku) kilka razy dziennie po posiłkach.

Odwar wzmacniający

Po kuracjach silnymi lekami farmaceutycznymi bardzo ważne jest wzmocnienie organizmu. Wtedy bardzo pomocne mogą okazać się dzika róża oraz pokrzywa. Zmieszać równe części owoców róży i liści pokrzywy. Dwie łyżki mieszanki zalać szklanką wrzątku. Odstawić. Gotować na małym ogniu, pod przykryciem, nie dopuszczając do wrzenia przez kilka minut. Odcedzić, dosłodzić łyżką miodu lipowego lub wielokwiatowego. Podawać dzieciom młodszym po 1–2 łyżeczki 2–4 razy dziennie, starszym po 1–2 łyżki. Odwar wzmacnia również odporność na infekcje.

Uwaga. Znacznie obszerniej i szczegółowo na temat diety, wzmacniania odporności i kuracji z różnych dolegliwości przeziębieniowych pisałem w tomie I poradnika.

1. Jak określić odpowiednią dawkę ziół dla dziecka?

Jednym z problemów przy stosowaniu różnych domowych leków od naparów ziołowych, nalewek począwszy, na syropach, olejkach eterycznych skończywszy, bywa określanie odpowiednich dawek. Dzieci zazwyczaj reagują na bardzo małe dawki ziół. Dlatego powinny one otrzymywać znacznie słabsze dawki niż dorośli.

Kroplę, łyżkę czy filiżankę

Najogólniej mówiąc, gdy dla dorosłego przewidziana jest szklanka naparu, to dla dziesięciolatka wystarcza połowa tej dawki. Dwu-, trzylatkowi podaje się łyżkę lub dwie. Z kolei niemowlakowi wystarczy nawet parę kropli dodanych np. do pitego mleka. Warto dodać, że na niektóre aromatyczne zioła, np. rumianek, albo dosyć silne specyfiki naturalne typu nalewka z kitu pszczelego, stosowane zewnętrznie, między innymi do zwalczania grzybic, mogą zdarzać się też uczulenia. Dlatego warto obserwować reakcje dziecka. Najtrudniejsze dla wielu osób staje się zazwyczaj przeliczanie znormalizowanych dawek podawanych coraz częściej w standardowych jednostkach mililitrach, gramach na kuchenne „mierniki”, jakimi są łyżki, łyżeczki, kieliszki czy szklanki.

Lepiej mniej niż więcej

Nie zawsze wiadomo też, ile kropli wchodzi np. na łyżeczkę. Określanie odpowiednich dawek różnych domowych mikstur stwarza rozliczne problemy najczęściej w kuracjach dla małych dzieci, gdy ilości nawet domowych specyfików nie powinny być nigdy większe od zalecanych. Przestrzeganie tej reguły nie tylko zabezpiecza przed szkodami, jakie może wywołać przedawkowanie, ale także warunkuje skuteczność kuracji, zabiegów itp.

Zasady przeliczania dawek leków

Przeliczając dawki, trzeba zawsze pamiętać o kilku zasadach. Po pierwsze, współcześni projektanci już nie zawsze trzymają się tak ściśle miar jak dawniej, co najprościej oznacza, że kubek kubkowi, a szklanka szklance nie są równe co do pojemności. Często różnią się one w tym względzie dość znacznie. Jednak można najogólniej przyjąć, że w kubku i szklance wypełnionym do wysokości poniżej około 1 cm od krawędzi naczynia mieści się około 250 ml płynu, soku, herbaty, nalewki, oleju itp. Niekiedy w nazewnictwie operuje się też terminem filiżanka. W zasadzie to ceramiczne naczynie powinno być nieco mniejsze od szklanki czy kubka, ale obecnie często wielu autorów te trzy terminy stosuje zamiennie.

Ile łyżek w szklance?

Jeśli chcemy przeliczyć ilość płynu na łyżki, to w szklance, kubku mieści się od 16 nawet do 20 łyżek stołowych. Ta rozbieżność to głównie skutek różnego kształtu wgłębień łyżki. Najczęściej przyjmuje się, że duża łyżka stołowa zawiera 15 ml płynu, herbaty, wtedy na szklankę powinno wchodzić średnio około 16–17 łyżek. Z kolei jedna duża łyżka to 3 małe łyżeczki do herbaty płynu, czyli mała łyżeczka zawiera około 5 ml. Przejdźmy teraz do jeszcze mniejszych dawek.

Ile kropel w łyżeczce?

1 łyżeczka do herbaty zawiera około 80 kropli naparu, odpowiednio 40 kropli to pół łyżeczki naparu, czyli 2,5 ml albo 2,5 grama. Jeśli w domu używamy stale takich samych naczyń i sprzętów, warto sobie sporządzić własną, bardziej dokładną, podręczną tabliczkę przeliczników. Bardzo ułatwi nam ona życie i uspokoi przy dawkowaniu różnych domowych mikstur i specyfików.

II. Na żołądkowe kłopoty dzieci: wzdęcia, brak apetytu, niestrawności, biegunki, bóle

Rozmaite dolegliwości żołądkowe, od kolek począwszy, na różnych bólach brzucha, mdłościach, niestrawnościach skończywszy, są chyba jedną z najpowszechniejszych dolegliwości wieku niemowlęcego i dziecięcego. Młodzież oraz dorośli również na nie często cierpią.

1. Domowe ziółka na żołądkowe dolegliwości

Przeróżne firmy opracowały wiele preparatów na żołądkowe dolegliwości. Warto jednak sobie radzić najpierw domowymi sposobami, zwłaszcza gdy mamy pewność, że dolegliwość jest skutkiem np. spożycia nadmiaru mocno przetworzonych produktów, słodyczy, chipsów lub stresu itp. Domowe kuracje są nierzadko równie skuteczne jak kuracje preparatami gotowymi, a często są bezpieczniejsze dla delikatnych organizmów, bo przygotowując różne specyfiki w domu, nie dodajemy do nich substancji konserwujących, aromatyzujących, barwników, słodzików itp., które dla zdrowia nie są zazwyczaj w pełni obojętne. Poza tym domowe leki podane ręką bliskiej osoby, wydaje się, że znacznie lepiej działają, bo dodatkowym lekiem jest też serdeczne zainteresowanie mamy, taty, babci czy innej drogiej nam osoby.

Lista ziół żołądkowych do domowej apteczki

Do podstawowych ziół, które powinny znaleźć się w domowej apteczce, należą: liście melisy lekarskiej, liście mięty, nasiona koperku, czyli kopru ogrodowego, ale pomocny jest też zielony koperek, nasiona kopru włoskiego, nasiona anyżku, nasiona kminku, nasiona lnu, koszyczki rumianku, ziele majeranku, a także kwiaty lipy z racji lekkiego działania uspakajającego, zawartości śluzu i łagodnego smaku. Wiele pokoleń młodszych i starszych matek, zarówno na kontynencie europejskim jak i w Azji, Ameryce, przekonało się, że herbatki z tych ziół pozwalają złagodzić większość trawiennych dolegliwości.

Herbatki z miodem

Herbatki, których dawkowanie ustala się indywidualnie do wieku dziecka, można słodzić lekko miodem, dzięki czemu są one chętnie przyjmowane przez dzieci. Dla maluchów najlepiej sporządzać je z łyżeczki ziół pojedynczych lub zmieszanych na szklankę wrzątku. Podawać napar powoli, łyżeczką lub łyżką co pewien czas. Zestawy ziół najlepiej dobrać samemu do indywidualnych upodobań dziecka. Historycy odnotowali, że indyjskie i libańskie matki, zresztą polskie często też, podawały dzieciom napary z kopru ogrodowego. Matki chińskie na kolki i gazy stosowały koper włoski.

Najlepsze napary na niemowlęce kolki

W Izraelu, pisze o tym Kathi Keville, przeprowadzono badania na niemowlętach cierpiących na kolkę. Wykazały one, że domowy napar z kopru włoskiego, ziela melisy i kwiatów rumianku z dodatkiem słodkiego korzenia lukrecji pomaga szybko połowie dzieci wkrótce po wypiciu. Dla porównania większość dzieci po wypiciu zwykłej wody nadal płakała.

2. Jagodowe kuracje na jelita i biegunki

Letnią porą zajadamy się czarnymi jagodami. Ten dobry zwyczaj warto kultywować, bo podjadanie owoców jest wspaniałą profilaktyką przeciwko różnym jelitowym dolegliwościom, biegunkom. W czasie wakacji zaś dokuczają one częściej nie tylko dzieciom, ale i dorosłym. Latem warto również przygotować z jagód domowe leki, m.in. sok, najlepiej niesłodzony.

Domowy sok z czarnych jagód na biegunki

Sok jest wspaniałym prostym lekiem przy biegunkach, które towarzyszą dzieciom w wieku szkolnym, także przed jakimiś stresującymi zajęciami. Ale podobna dolegliwość zdarzyć się może studentom i dorosłym. Jeżeli na dodatek sensacje jelitowe połączone są z brakiem apetytu, wtedy pomocne okażą się niesłodzone herbatki miętowo-melisowe, miętowo-anyżkowe, albo miętowo-koperkowe. Na dwie 2–3 łyżki liści lub ziela mięty wziąć jedną łyżkę melisy, anyżku lub koperku. Herbatkę sporządzamy z jednej łyżeczki ziół na szklankę wrzątku. Dorośli mogą wziąć łyżkę na szklankę wrzątku. Odstawić na kilka minut. Oprócz herbatki ziołowej popijamy też rozcieńczony wodą sok z czarnych jagód. Gdy głód się pojawi, można dodatkowo podawać bez ograniczeń świeże tarte jabłka. Taką kurację warto stosować przez jeden dzień i potem też przestrzegać łagodnej diety, nie przejadać się.

Uzdrawiający jelita jagodowy odwar

W razie różnych letnich niedomagań jelitowo-żołądkowych, także początkach biegunki, warto na stałe wprowadzić do diety picie soku z jagód, może być pasteryzowany ze słoików i niesłodzony. Przy każdym posiłku pija się około jednej czwartej szklanki soku. Zamiast soku można pić także powoli łykami niesłodzony odwar z jagód, sporządzony z łyżki suchych owoców na szklankę wrzątku. Gotować, nie dopuszczając do wrzenia, na małym ogniu, pod przykryciem, kilka minut.

Nalewka z jagód z miętą

Dorosłym i starszym dzieciom można podawać dwa razy dziennie nalewkę z czarnych jagód; dzieci – jedną łyżeczkę, dorośli – 1 łyżkę rozcieńczoną w ćwierć szklanki ciepłej wody albo herbatki miętowej, melisowej, koprowej, kminkowej. Pić powoli łykami rano i po południu. A oto jak sporządzić nalewkę. Pół szklanki niedojrzałych czarnych jagód wymyć, zalać ćwiartką czystej wódki żytniej. Postawić zakręcony słoik w ciemne i ciepłe miejsce na dwa tygodnie. Co pewien czas wstrząsnąć. Odcedzić. Nalewka może stać kilka lat. Przed użyciem rozcieńczyć – dla dzieci w stosunku 1do 4 albo 1 do 6, w zależności od wieku dziecka. Dorośli mogą zażywać lekko rozcieńczoną.

3. Gdy dokuczają wiatry, gazy i wzdęcia brzucha

Dosyć uciążliwą dolegliwością gnębiącą najczęściej niemowlęta i młodsze dzieci – ale ostatnio też coraz częściej wiele osób dorosłych, zwłaszcza starszych – są wzdęcia brzucha. Gromadzące się gazy są zawsze pierwszym sygnałem, że coś się dzieje z układem pokarmowym, że zaczyna pracować on nieprawidłowo.

Pierwszy lek – spokojne karmienie

Pierwszym skutecznym lekiem łagodzącym te dolegliwości bywa spokojne karmienie i dawkowanie pokarmu małymi porcjami, łykami, tak by dziecko dobrze pokarm naśliniło. W przypadku dorosłych dosyć skutecznym lekiem bywa niekiedy spokojne, wolne, dokładne żucie potraw. Dobre wymieszanie w ustach pokarmów zawsze przyspiesza i ułatwia ich trawienie, to z kolei sprawia, że zmniejsza się znacznie fermentacja niestrawionych resztek w jelitach i powstawanie w jej wyniku gazów.

Herbatki z kopru, anyżu

Dodatkowo zawsze warto pić herbatki ziołowe. Te zalecane dla niemowląt i dzieci z równym powodzeniem mogą pić również dorośli. Oczywiście dla dzieci przyrządza się je słabsze, dla dorosłych silniejsze. Lista pomocnych roślin jest dosyć długa. Na południu Europy najpopularniejszym lekiem są herbatki z nasion anyżu i kopru włoskiego.

Napary z kminku, kopru i mięty

W naszej strefie klimatycznej można korzystać w zamian z owoców kminku, nasion i ziela koperku ogrodowego, kwiatów rumianku oraz ziela melisy. Poza tym korzystne jest picie herbatek miętowych, majerankowych oraz z owoców kolendry. Większość wymienionych ziół w kuchni wykorzystuje się jako przyprawy.

Proszki ziołowe

Lekiem oprócz herbatek, zwłaszcza dla starszych dzieci i dorosłych, mogą być proszki ziołowe sporządzane z mieszanki kilku wymienionych powyżej nasion. Taką przyprawę dodaje się w niewielkiej ilości do potraw. Można także dodawać ją do masła, twarożku, jadać z dżemem itp.

Jak sporządzać herbatki wiatropędne i przeciwskurczowe?

Herbatki na różne uciążliwe dolegliwości jelitowe, fermentacje i wzdęcia można sporządzać z licznych ziół pojedynczych. Dla przykładu dla niemowląt przy wzdęciach herbatki z anyżku, owoców kopru włoskiego sporządza się podobnie. Petra Lange radzi pół łyżeczki do herbaty rozdrobnionych dokładnie nasion zalać szklanką wrzątku. Odstawić pod przykryciem na kilkanaście minut. Odcedzić. Niemowlętom podawać 2–5 łyżeczek przed posiłkami lub dodawać do butelek z jedzeniem 2–3 łyżki. Starszym dzieciom sporządza się silniejsze herbatki z jednej łyżeczki rozdrobnionych nasion i podaje w ilości od pół do jednej filiżanki, dwa razy dziennie. Dorośli mogą sporządzać herbatki z łyżki i pić jedną, dwie szklanki dziennie, najlepiej przed posiłkami.

Lecznicze kaszki z ziołami

Na herbatce z kopru włoskiego można także sporządzać kaszki dla dzieci. Mają one przyjemny smak. W podobny sposób przyrządza się herbatki z kminku i kopru ogrodowego. Jednak w przypadku tych nasion zmniejsza się dawkę o połowę, czyli dla niemowląt bierze się jedną czwartą łyżeczki na szklankę, a dla starszych dzieci pół łyżeczki. Niemowlętom podaje się 2–3 łyżeczki przed każdym posiłkiem lub wlewa łyżeczkę do butelki. Starsze dzieci piją od pół do filiżanki 1–2 razy dziennie. Dorośli mogą pić 2–3 szklanki sporządzone z łyżeczki nasion.

Napary z kminku

Inni zielarze radzą dla dzieci sporządzać napary z kminku następująco. Dla małych dzieci: pół łyżki nasion zalać szklanką wrzątku. Parzyć 30 minut. Podawać od pół do trzech łyżek, zależnie od wieku, kilka razy dziennie po posiłkach jako środek wiatropędny. Napar dla starszych dzieci i młodzieży sporządza się z łyżki owoców kminku na półtora szklanki wrzątku. Pić przy wzdęciach, od jednej trzeciej do pół szklanki, 2–3 razy dziennie po jedzeniu. Starsze dzieci i dorośli mogą też jeść zmielony kminek, pół łyżeczki jako dodatek do posiłków.

Herbatka wszechstronna na wzdęcia

W różnych dolegliwościach jelitowych, układu pokarmowego, wzdęciach niemowląt i dzieci młodszych znany zielarz Jacek Kisiel poleca bardzo wszechstronnie działającą herbatkę. W jej skład wchodzą w równych porcjach liść mięty, owoc kopru włoskiego i kwiat rumianku. Łyżeczkę ziół zalać szklanką wrzątku. Zmieszać z sokiem owocowym. Podawać co trzy godziny 1–2 łyżeczki 20 minut przed jedzeniem.

Na nieżyt żołądka i jelit

Z kolei ojcowie bonifratrzy przy nieżycie żołądka i jelit oraz przy wzdęciach radzą pić herbatkę złożoną z równych części ziela majeranku, owoców kminku i kwiatów rumianku. Jedną łyżkę mieszanki zalać szklanką wrzątku. Parzyć pod przykryciem kilkanaście minut. Pić 2–3 razy dziennie między posiłkami. Dawkę dostosować do wieku dziecka.

Bazylia na bolesne skurcze i wzdęcia

Z kolei przy bolesnych stanach skurczowych żołądka, jelit i przy wzdęciach, również u małych dzieci, niektórzy zielarze zalecają herbatkę z ziela bazylii. Jedną lub dwie łyżeczki rozdrobnionego ziela zalać szklanką wrzątku i odstawić na kilkanaście minut. Napar podawać do picia porcjami 2–3 razy dziennie. Dla starszych i dorosłych napar może być silniejszy, słabszy dla mniejszych dzieci.

Wiatropędny proszek i syrop

W apteczce ojców bonifratrów jako środek wiatropędny oprócz herbatek z kopru włoskiego znajduje się też proszek z nasion kopru zmieszany z miodem. Pół łyżeczki dobrze sproszkowanych nasion rozmieszać dokładnie z łyżką miodu. Podawać dzieciom i młodzieży po łyżeczce 2–3 razy dziennie. Wiatropędnie działa syrop kminkowy. Zmiksować 1 łyżkę stołową nasion kminku w szklance gorącej wody. Odstawić pod przykryciem na około pół godziny. Przecedzić. Osłodzić miodem. Podawać po 1 łyżeczce kilka razy dziennie po jedzeniu.

4. Kompresy na brzucha sensacje

Zazwyczaj jesteśmy głęboko przekonani, że najrozmaitsze przejściowe dolegliwości i niedyspozycje żołądkowe, jelitowe objawiające się gazami, wzdęciami, boleściami brzucha, najlepiej łagodzić różnymi herbatkami ziołowymi, masażami, podawaniem różnych łagodnych pokarmów, m.in. tartej marchewki. Ale wielu naturalistów twierdzi, że często bardziej skutecznym środkiem na tego rodzaju niedomagania bywają kompresy na brzuch. Niektórzy twierdzą, że pomagały one nawet wtedy, gdy inne metody zawodziły.

Uzdrawiający kompres na dziecięcy brzuszek

Taki kompres przyłożony na brzuszek dziecka potrafił uspokoić nawet bardzo nerwowe dziecko, które wcześniej płakało przez całe noce. Wykonanie kompresu nie jest trudne. Najpierw przepis na kompres ciepły. Lnianą lub bawełnianą chustę zanurzyć w ciepłej wodzie (ok. 45–50°C). Następnie materiał dobrze wycisnąć, wykręcić. Chustę owinąć szybko wokół brzucha, przykryć suchym ręcznikiem. Ten dodatkowo nakryć wełnianym kocykiem lub szalem. Okład pozostawić na około 20–30 minut, w zależności od czasu, kiedy ostygnie. Sławny naturalista ks. Kneipp był zwolennikiem chłodnych kompresów, działają one bardzo podobnie, niektórzy uważają nawet, że silniej. Lniany ręcznik lub kawałek płótna złożyć na 4–6 części. Potem zamoczyć go w chłodnej wodzie. Wodę z ręcznika dobrze wykręcić i taki kompres położyć na brzuch. Potem okryć suchym ręcznikiem, wełnianym kocykiem. By wzmocnić efekt kompresu można dodać do wody odrobinę octu winnego.

Kompres z siana i owsa ks. Kneippa

Zamiast wody ks. Kneipp polecał także kompresy na brzuch z odwaru siana łąkowego, ziela skrzypu lub słomy owsianej. Jeżeli taki kompres przygotowujemy dla niemowląt, to można wykorzystać nawet skraweczki płótna lub chusteczki do nosa. Kompres przykłada się zazwyczaj na jedną godzinę. Ale można go też po zdjęciu ponownie położyć na kolejną godzinę. Naturaliści podkreślają, że kompresów nie wolno wykonywać przy ostrych stanach zapalnych w jamie brzusznej, chodzi o zapalenie wyrostka robaczkowego. Jeszcze jedna uwaga. Zabiegi należy wykonywać szybko i zdecydowanie. Kompresy można ponawiać i łączyć z innymi kuracjami, np. piciem herbat.

5. Ziółka na apetyt

Dla wielu rodziców ostatnio wielkim problemem staje się nadwaga dzieci, ale nie brakuje też z drugiej strony osób, które martwią się z powodu słabego apetytu swych pociech.

Najlepszym regulatorem jest naturalny głód

Naturaliści radzą, by nie dokarmiać dzieci na siłę. Uważają, że najlepszym regulatorem ilości przyjmowanych pokarmów jest naturalny instynkt głodu u dziecka. Oczywiście pod warunkiem, że dziecko odżywia się pełnowartościowymi, najlepiej ekologicznymi i mało przetworzonymi produktami, je sporo surowych warzyw i owoców, kasz, prostych domowych potraw.

Nie zamartwiać się mniejszym apetytem

Nie należy się zamartwiać mniejszym apetytem, zadawalaniem się małymi porcjami jedzenia i chudą posturą, zwłaszcza wtedy gdy dziecko jest radosne, żywe, sprawne fizycznie, intelektualnie, dosyć spokojne, bo to są zawsze najlepsze oznaki, że jest zdrowe. Jeżeli jednak uznamy, że nasze pociechy mają za słaby apetyt, to wtedy najlepiej szukać przyczyn takiego stanu rzeczy. Dopiero po stwierdzeniu, że powodem słabszego łaknienia jest rzeczywiście niedostateczne lub słabsze wydzielanie soków trawiennych, warto rozpoczynać kurację ziołami.

Pomogą lekko słodzone gorzkie herbatki

W zasadzie wszystkie zioła poprawiające apetyt są gorzkie, więc nie tylko małe, ale i starsze dzieci trudno przekonać do ich picia. W takich przypadkach koniecznym jest słodzenie herbatek, napojów, jednakże w niewielkich ilościach, gdyż tylko naturalny smak gorzkich ziół wywołuje pożądany skutek.

Mieszanka na brak apetytu na tle nerwowym

Ojcowie bonifratrzy polecają następujące mieszanki przy braku apetytu na tle nerwowym oraz nerwicach wegetatywnych żołądka. Zmieszać 50 g liści melisy i po 30 g ziela krwawnika, korzenia arcydzięgla, kłącza tataraku, ziela dziurawca i koszyczków rumianku. Łyżkę powyższej mieszanki zalać szklanką wrzątku i zaparzać pod przykryciem przez 15 minut. Przecedzić. Podzielić napar na 3 porcje i wypić między posiłkami.

Na poprawę trawienia i apetyt

Dla pobudzenia apetytu i poprawienia trawienia pomocna jest mieszanka z równych części ziela tysiącznika, kłączy tataraku, owoców kminku. Pół łyżki ziół zaparzyć szklanką wrzątku i trzymać pod przykryciem 20 minut. Potem przecedzić i podawać po łyżce przed jedzeniem. Podobne działanie mają napary z drapacza lekarskiego. Łyżkę ziół zalać szklanką wrzątku. Po kilku minutach przecedzić. Podawać 2–3 razy dziennie na pół godziny przed posiłkiem łyżeczkę lub łyżkę w zależności od wieku dziecka.

6. Aromatyczne letnie herbatki ziołowe na różne dolegliwości

Latem wspaniałym napojem, ale jeżeli trzeba również smacznym lekiem, bywają rozmaite herbatki ze świeżych ziół. Takie same herbatki jesienią, zimą i wiosną można również sporządzać z ziół suszonych

Kojąca dla żołądka mięta

Herbata z mięty do niedawna była najpopularniejszym napojem w naszych domach. Nie tylko wspaniale orzeźwia organizm, ale także zabezpiecza przed jelitowymi niedomaganiami, poprawia pracę układu trawiennego i wątroby. Wystarczy kilka świeżych listków zalać szklanką wrzątku i popijać. Na litr wody bierze się 3–5 łyżek pokrojonych świeżych liści lub ziela, ale można wrzucać także całe rośliny (bez korzeni) zebrane np. nad jeziorem czy w ogrodzie. Napary można także sporządzać z suszonych liści mięty pieprzowej.

Na biegunki, nudności i jelitowe boleści

Dorośli z jednej łyżki, dzieci od pół łyżeczki do 2 łyżeczek mięty na szklankę wrzątku. Odstawić pod przykryciem na kilkanaście minut. Pić pół do szklanki naparu 2–3 razy dziennie małymi łykami. Dzieciom podawać łyżką. Mięta wchodzi w skład różnych mieszanek stosowanych przy biegunkach, dolegliwościach jelitowych. Napary mięty warto także podawać w nudnościach, wymiotach.

Melisa na żołądek i niepokoje

Podobnie jak z mięty, sporządza się herbatki z aromatycznej, cytrynowej melisy. Dzieci i dorośli także mogą ją pić przy niepokojach, nerwowości, kłopotach z zasypianiem, w dolegliwościach żołądkowo-jelitowych, dla poprawy apetytu, a także przy przeziębieniach. Wtedy najlepiej melisę wymieszać z lipą, kwiatem bzu czarnego.

Lipa wzmocni

Letnią aromatyczną herbatką są napary z kwiatów lipy. Wzmacniają one odporność, podaje się je też dla wywołania potów, w przeziębieniach, kaszlu. Napar sporządzić z 1–2 łyżeczek kwiatów na szklankę – dla dzieci, podawać 3–5 razy po pół szklanki. Dorośli mogą pić napary z łyżki kwiatów.

Lawenda uspokoi

Mało znana jest herbatka z liści lawendy. Działa ona uspokajająco, usypiająco i rozkurczowo. Jedną łyżeczkę listków zalać szklanką wrzątku. Wypić wieczorem pół szklanki lub szklankę.

Szałwia na gardło i jelita

Przy dolegliwościach gardła, zapaleniach jamy ustnej, przy nieżytach jelit i żołądka pomagać sobie można herbatkami z szałwii. Zalać pół łyżeczki świeżych lub suszonych listków szklanką wrzątku. Podawać dzieciom pół szklanki naparu pół godziny przed posiłkiem przy nieżytach jelit i żołądka. Dorośli mogą sporządzić herbatkę z łyżeczki listków. Herbatką można też płukać gardło w stanach zapalnych. Przy tej dolegliwości można także pić herbatkę co godzinę – 1 łyżeczkę dzieci (lekko rozcieńczoną wodą), a łyżkę dorośli (bez rozcieńczenia).

III. Jak wyszczupleć i poradzić sobie z nadwagą oraz zaparciami?

1. Kuracje przy nadmiernej wadze

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Otyłość chorobą XX wieku

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Plaga ze złej diety i bezruchu

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Obciążenie dla psychiki

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Kuracja prostą dietą i zabawą

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Kawa zbożowa spali tłuszcze

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Herbaty z cykorii

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Napary z kwiatów głogu

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Krople z głogu

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Mieszanka na nadwagę

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

2. Sposoby na zaparcia

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Leki z jarzyn i owoców

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Pomoże odrobina miodu

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Napój dla niemowląt przy zaparciach i gorączce

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Nasiona babki

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Kleik z lnu

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

3. Kuracje wyszczuplające

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Mieszanka wyszczuplająca z lipą, różą i pokrzywą

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Mieszanka z jeżyną i maliną

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Austriacka herbatka wyszczuplająca

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.IV. Domowe kuracje na jelitowe pasożyty

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Na owsiki i lambliozę

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Jelitowe robaki lubią słodkości

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Pomogą świeże owoce i warzywa

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Lekiem cebula, czosnek, chrzan , kiszonki i dynia

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Amerykańska kuracja dynią

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Pestki mielone lub utarte z miodem

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Kuracja ojców bonifratrów

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Miodek czosnkowy

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Wodne napoje z czosnku

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Amerykański ocet czosnkowy

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

V. By dzieci były spokojne i zdrowe, czyli kuracje na niepokoje, nadpobudliwość, bezsenność

1. Bez rytmu nie ma zdrowia

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Ład i porządek ważniejsze od diety i ziół

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Choroby z rozregulowania organizmu

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Nieregularność i pośpiech osłabiają odporność

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Powtarzalność podstawą zdrowia

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Rozregulowuje i szkodzi zła dieta

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Stałe pory posiłku, pracy i zabawy

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Bez nerwów i konfliktów

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Mniej silnych bodźców

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

2. Na nadpobudliwość

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Pierwsze niepokojące objawy

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Jak zacząć pomagać nadpobudliwemu dziecku?

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Pomoże odrobina luzu i zabawa

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Plan usunięcia nadpobudliwości

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Bez pośpiechu i śmieciowego jedzenia

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Kąpiele rąk i spacer

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Samodzielna praca, odpoczynek i zabawa

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Kąpiele ziołowe ułatwią zasypianie

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

3. Na nerwy i niepokoje

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Nerwowe skutki bezstresowego wychowania

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Najsilniejszy lek od matki i ojca

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Pomogą ruch i woda

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Ziółka na nerwy i niepokoje

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Na nerwice i kłopoty trawienne

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Ziółka na rozdrażnienie

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Na nerwową bezsenność

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Na dobry nastrój ziółka na mleku

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Dla nerwicowych dzieci melisowo-miodowy napój

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Herbatka rozweselająca

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

VI. Na dolegliwości pęcherza i moczenie nie tylko nocne

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Spokojnie i z sercem

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Bez coli i słodyczy

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Unikać wieczornego picia

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Hartowanie „od dołu”

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Kąpiele stóp i kompresy

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Hartowanie i lekka dieta

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

1. Herbaty i kąpiele na moczenie

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Herbatki z dziurawca i lipy

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Ziółka z krwawnikiem

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Mieszanka z babką i skrzypem

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Pomoże kąpiel z dziurawcem

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Na zapalenie pęcherza

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Mieszanki ziołowe na kłopoty z pęcherzem

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Ziółka przy nietrzymaniu moczu

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

VII. Podręczne domowe leki na bóle głowy, brzucha i zębów

1. Gdy boli głowa

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Przyczyny

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Kojące kompresy

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Nacierania olejkami

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Kąpiele aromatyczne

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Wonne balsamy

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Pachnące poduszki

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Kąpiele przedramion

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Zimne okłady na łydki

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Okłady z twarogu

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Kąpiel stóp

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Sposoby na stresowe bóle głowy

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Napary z kozłka

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Ziółka na głowy boleści

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Na bóle głowy z „nerwów”

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Na bóle głowy „od żołądka”

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Mieszanka na zwykły ból głowy

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

2. Gdy boli brzuch

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Bolesne skutki chemicznej bomby w żołądku

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Stres niszczy żołądek

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Najpierw poznać przyczyny

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Ciepłe okłady na brzuszka boleści

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Podgrzane woreczki ze zbożem

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Owijania brzucha mokrymi chustami

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Okłady z serwatką, octem i olejkami

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Napary na brzucha boleści

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Na bóle z powodu zatruć

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Na znerwicowany żołądek

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

3. Gdy bolą zęby

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Proste pokarmy – zdrowsze zęby

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Zbawienne skutki dla dziecięcych zębów

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Sposób na całkowicie zdrowe zęby

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Trzeba dużo gryźć

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Płukania na zębów boleści

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Nalewki na silne bóle

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Czosnek, cebula i goździki

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Płukania na rozchwiane zęby

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.VIII. Sposoby na zdrową skórę, nadmierne poty, uczulenia, odparzenia, przegrzania i ukłucia owadów

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

1. Gdy skóra wrażliwa i „zapalona”

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Napary z rumianku

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Napary z nagietka

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Oleje rumiankowe na wrażliwą i suchą skórę

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Na pieluszkowe zapalenia

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

2. Na nadmierne pocenie

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Lepszy chłód

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Herbaty przeciw poceniu

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Napary z szałwii

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Szałwia z pokrzywą

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Zimne obmywania na poty

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Na pocenie pod pachami, pocenie rąk i stóp

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Kąpiele z hyzopem

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Na pocące się stopy

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Na niemowlęce potówki

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

3. Jak uniknąć przegrzania?

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Unikać spacerów południowych

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Przewiewne koszule

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Mało cukru i soli

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

4. Jak odstraszać komary i owady?

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Geranium w oknie

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Lawenda i bylica

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Ocet i cebula

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Paproć i maruna

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Aromatyczne olejki przeciw komarom

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Olejkowa mikstura odstraszająca

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

IX. Na pospolite urazy kończyn: zwichnięcia, skręcenia, obrzęki, siniaki

1. Na zwichnięcia i naciągnięcia

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Kojący okład z lodu i olejków eterycznych

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Nalewka nagietkowa

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Okład z oliwy z oliwek

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

2. Na obrzęki, naderwania i skręcenia

Kuracja twarogowa

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Okład z serwatki lub kwaśnego mleka

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Kuracja pianą z białek

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

3. Na siniaki lód, kapusta i śruta

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Zimny nóż, woda, serwatka oraz lód

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Okład ze zmiażdżonych liści kapusty

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Okład z nalewki z arniki

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Okłady ze śruty

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

4. Na krwawienia z nosa

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Odchylony siad

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Kompres na kark

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Kompresiki zakwaszoną wodą

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Okład z lodu

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Na uporczywe krwawienia

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

X. Gdy powstaje uczulenie na gluten

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Piekarze przeciw zdrowiu

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Niektórzy lepiej tolerują gluten orkiszu

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Najskuteczniejsza dieta

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Marchew i jagody

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Herbatka z dziurawcem

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

XI. Kuracje ziołowe i naturalne na różne pospolite dolegliwości niemowlaków i małych dzieci

1. Na pieluszkowe zapalenia i wypryski

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Nadużywanie pieluch jednorazowych i przegrzanie

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Unikać sklepowych kosmetyków

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Mączka ziemniaczana zamiast pudru

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Zdrowe hasanie na golasa

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Spłukiwania i przemywania ziołami

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

2. Pleśniawki i ząbkowanie

Pędzlowanie odwarem z jagód

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Płukania rumiankiem

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Nalewka z mirry

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Odwar z kurzego ziela

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Nalewka z czosnku

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Olejek na pleśniawki

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Olejek na bolesne ząbkowanie

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

3. Sposoby i mikstury na dobre kości i krzywicę

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Uzdrawia naturalne światło

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Ekodieta dla kości

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Moczone figi na kości i zaparcia

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Mikstura z banana

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.

Kąpiele i proszki z lnem

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.