- W empik go
Asteroidy - ebook
Asteroidy - ebook
U jednych widok asteroidy wywołuje lęk. Nie bez przyczyny w tradycji i kulturze skały spadające z nieba niosą pożogę i śmierć. Inni myślą za Mendelejewem: węgiel, żelazo, nikiel, krzem. To z tych pierwiastków są zwykle złożone okruchy pozostałe po formowaniu się planet.
U Martina Elvisa asteroidy wywołują zupełnie inne emocje. Zdaniem szanowanego astronoma na tych małych ciałach niebieskich ogniskować się będą trzy potężne siły: odwieczna Miłość do rozumienia i poznawania świata, Strach przed anihilacją gatunku ludzkiego oraz Chciwość – chęć wejścia w posiadanie niezmierzonych bogactw.
Czy rozmiłowanie w odkrywaniu oraz obawa przed zabójczym uderzeniem asteroid, podsycane żądzą zysku, dadzą początek projektowi kosmicznego górnictwa – biznesu na skalę Układu Słonecznego albo i większą? Dzięki eksploatacji asteroid cywilizacja z ziemskiej przeistoczy się w kosmiczną. „Nauka umożliwi Chciwość, ale jednocześnie Chciwość umożliwi Naukę”– pisze przewrotnie Elvis w swojej książce.
Kategoria: | Fizyka |
Zabezpieczenie: |
Watermark
|
ISBN: | 978-83-7886-642-8 |
Rozmiar pliku: | 3,0 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Na przestrzeni ostatnich kilku lat temat wydobycia zasobów na asteroidach wielokrotnie trafiał na pierwsze strony gazet. Zapierające dech w piersiach historie opisywały miliarderów i reżyserów filmowych inwestujących w start-upy, które obiecywały fortuny zyskane na metalach szlachetnych zebranych na planetoidach. Wiele znamienitych osobistości snuło przypuszczenia, że to kosmiczni górnicy zostaną pierwszymi bilionerami. Jako naukowiec uważałem tego typu prognozy za nierealne. Całym sercem pragnąłem, żeby były prawdziwe, ale musiałem powiedzieć: „Sprawdzam”. Ta książka jest owocem moich przemyśleń obarczonych licznymi wątpliwościami.
Wychodząc od podstawowych motywatorów sprawiających, że asteroidy mogłyby stać się atrakcyjne dla tych, którzy chcieliby je wykorzystać – miłości, strachu i chciwości – moim celem było przedstawienie czytelnikowi pełniejszego obrazu przedsięwzięcia, jakim jest wydobycie surowców na asteroidach. Kosmiczne górnictwo to nie tylko problemy techniczne, dotyczące identyfikacji cennych planetoid i ich wydobycia. Istotna jest też kwestia rynku dla potencjalnych zasobów pochodzących z planetoid, gospodarki z tym związanej, przyjętych ram prawnych, a także wkładu ekspertów do spraw polityki i dyplomatów. Nie możemy również zapomnieć o zagadnieniach etycznych. Aby urzeczywistnić sen o wydobyciu zasobów z asteroid, będzie niezbędny cały wachlarz umiejętności, którego z pewnością nie będzie w stanie opanować jedna osoba. Potrzebujemy raczej sztabu specjalistów z różnych dziedzin. Celem niniejszej publikacji jest wprowadzenie do każdej z tych dziedzin.
Rozpoczynając od omówienia podstaw naukowych związanych z planetoidami, skoncentruję się na emocjach towarzyszących ich zdobywaniu: miłości do odkryć, strachu przed niszczycielskim uderzeniem asteroidy oraz chciwości w pogoni za zyskiem. Kolejne rozdziały ujawnią drzemiące w nas predyspozycje, które mogą okazać się pomocne w realizacji marzenia o kosmicznym górnictwie. Następnie dojdziemy do ostatniej części, w której zbadamy możliwości płynące z omawianego przedsięwzięcia. Na koniec przyjrzymy się temu, co na dłuższą metę zdoła przynieść nam sukces w wydobyciu surowców z asteroid.Podziękowania
Nie istnieje osoba, która byłaby ekspertem w każdej z licznych dziedzin związanych z rozwojem kosmicznego górnictwa. Tworząc tę książkę, mocno polegałem na wiedzy i umiejętnościach wielu moich kolegów i koleżanek po fachu. Ogromne podziękowania należą się wszystkim tym, którzy poświęcili swój czas na moje pytania. W Centrum Astrofizyki Harvard & Smithsonian na podziękowania bezwzględnie zasługują moi współpracownicy: Jonathan McDowell, JL Galache, Peter Vereš, Kim McLeod (podczas urlopu naukowego w Wellesley College), Maria McEachern i Charles Alcock, a także moi studenci: Charlie Beeson, Thomas Esty, Chris Desira, Nina Hooper, Sukrit Ranjan, Anthony Taylor i Matt Ontiveros. Dziękuję również BC Crandall za wsparcie już od pierwszych chwil, Alannie Krolikowski i Tony’emu Milliganowi (King's College London), moim konsultantom do spraw polityki i etyki; Mattowi Weinzierlowi, Martinowi Stürmerowi, Ianowi Lange. Angeli Acoceli i Anette Mikes z Harvard Business School (za porady dotyczące biznesu i gospodarki); Johnowi S. Lewisowi, ojcu założycielowi kosmicznego górnictwa (za porady dotyczące zasobów); Jessice Snyder, Markowi Sonterowi, Benjaminowi Lehnerowi i wielu innym (za ich nieocenioną wiedzę na temat asteroid); Rickowi Binzelowi oraz Francesce DeMeo (za nazwanie planetoidy 9283 Martinelvis) i Bobby’emu Busowi, jej odkrywcy; Danowi Brittowi, Kevinowi Cannonowi, Larry’emu Nittlerowi, Glennowi MacPhersonowi, Paulowi Steinhardtowi, Julie McGeoch i Malcolmowi McGeoch, Rogerowi Fu, Alessondrze Springmann i Timowi Elliottowi (za porady dotyczące meteorytów i geologii); a także Cathy Plesko i Brentowi Barbee’emu (za obronę planetarną). Chciałbym również podziękować Johnowi Brophy’emu i Tomowi Prince’owi (za włączenie mnie w dyskusje na temat Asteroid Retrieval Mission); Nathanowi Strange’owi, Damonowi Landauowi i Marco Tantardiniemu (za porady dotyczące mechaniki nieba); Regan Dunn (za informacje dotyczące dinozaurów); Karen Daniels (za konsultacje w zakresie fizyki materiałów ziarnistych); Davidowi Kethowi i Oliverowi Mortonowi (za wprowadzenie do geoinżynierii); Danielowi Faberowi, Chrisowi Lewickiemu, Joelowi Sercelowi, Erice Ilves, Amarze Graps i Jimowi Keravali (za wgląd w przedsiębiorczość); Joanne Gabrynowicz, Laurze Montgomery, Randowi Simbergowi, Bruce’owi Mannowi i Alissie Haddaji (za informacje dotyczące prawa kosmicznego). Otrzymałem nieocenioną pomoc ze strony Janne Robberstad, Kelly i Zacha Wienersmithów, Adama Diperta i Tibora Balinta (dotyczącą sztuki w kosmosie); od Conevery’ego Valenciusa, Kathryn Denning i Michelle Hanlon (w kwestiach kulturowych); i od Sary Schechner (w aspektach historycznych). W każdym z przypadków wymienione osoby pomogły mi w zrozumieniu problemów związanych ze swoimi specjalizacjami; wszelkie błędy wynikające z niezrozumienia tych tematów biorę na siebie.
Nieoceniona jest również praca małego sztabu kosmicznych dziennikarzy, których artykuły posłużyły mi za „pierwszy rys historii” wydawanej książki.
Dziękuję Priyamvadzie Natarajan za jej wsparcie i kontakt z Yale University Press; Joe’emu Calamii, Jeanowi Thomsonowi Blackowi i Joyce Ippolito (za ich wsparcie edytorskie); podziękowania składam także Radcliffe Institute for Advanced Study (za organizację naszych warsztatów o eksploracji kosmicznych surowców w 2018 roku).
Zaciągnąłem niespłacalny dług wobec mojej inżynierskiej rodziny z Birmingham w Wielkiej Brytanii: rodziców, Wilfreda Hansona Elvisa i Very Helen Elvis, oraz mojego brata Grahama Elvisa, którzy jednomyślnie przyznali, że też zostanę inżynierem. Może dziś będą w stanie uznać, że odkupiłem swoje grzechy. A przede wszystkim dziękuję mojej najbliższej rodzinie, Pepi Fabbiano i Camilli Elvis, nie tylko za ich wiedzę o łacinie, lecz także ogromną cierpliwość w sytuacjach, gdy wygłaszałem tyrady o kopalniach na asteroidach. Miejmy nadzieję, że teraz zaznają spokoju.Uwagi do tekstu
System metryczny
Nie używajmy jednostek imperialnych (czy też zwyczajowo stosowanych w Stanach Zjednoczonych) w przestrzeni kosmicznej! To rodzi tylko niepotrzebne komplikacje. Zwykła pomyłka w przeliczeniu jednostek imperialnych na metryczne doprowadziła do zguby marsjańską sondę Mars Climate Orbiter w 1999 roku. Dziś jedynie Birma, Liberia i USA nie korzystają z systemu metrycznego.
Nie ma w tym nic trudnego. Pomyśl, że kilometry to mile, metry to jardy, a tony metryczne to tony. W większości przypadków nie będzie to miało żadnego znaczenia, gdyż liczby związane z kosmosem są dużo większe niż te, którymi operujemy na co dzień (jeśli jednak zależy nam na precyzji, to 1 kilometr równa się 0,6 mili, 1 metr to 3 stopy, a 1 tona metryczna to 1,1 amerykańskich ton).
Przydatne określenia
Niektóre terminy będą używane tak często, że będę się do nich odwoływał, używając skrótów, których lista – dla ułatwienia – znajduje się poniżej:
+--------------------------------------+--------------------------------------+
| cisksiężycowy | znajdujący się w układzie |
| | Ziemia–Księżyc |
+--------------------------------------+--------------------------------------+
| delta-v | zmiana prędkości |
+--------------------------------------+--------------------------------------+
| ESA | Europejska Agencja Kosmiczna |
| | (ang. European Space Agency) |
+--------------------------------------+--------------------------------------+
| GEO | orbita geostacjonarna |
+--------------------------------------+--------------------------------------+
| ISS | Międzynarodowa Stacja |
| | Kosmiczna (ang. International |
| | Space Station) |
+--------------------------------------+--------------------------------------+
| j.a. | jednostka astronomiczna, |
| | średnia odległość między |
| | Ziemią a Słońcem |
+--------------------------------------+--------------------------------------+
| JAXA | Japońska Agencja Eksploracji |
| | Aerokosmicznej |
+--------------------------------------+--------------------------------------+
| JPL | Jet Propulsion Laboratory |
+--------------------------------------+--------------------------------------+
| LEO | niska orbita okołoziemska |
+--------------------------------------+--------------------------------------+
| PPP | publiczno-prywatne partnerstwa |
+--------------------------------------+--------------------------------------+