-
W empik go
Drugie życie Mahometa. Prorok w literaturze zachodniej - ebook
Wydawnictwo:
Data wydania:
20 listopada 2019
Format ebooka:
EPUB
Format
EPUB
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najpopularniejszych formatów e-booków na świecie.
Niezwykle wygodny i przyjazny czytelnikom - w przeciwieństwie do formatu
PDF umożliwia skalowanie czcionki, dzięki czemu możliwe jest dopasowanie
jej wielkości do kroju i rozmiarów ekranu. Więcej informacji znajdziesz
w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Format
MOBI
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najczęściej wybieranych formatów wśród czytelników
e-booków. Możesz go odczytać na czytniku Kindle oraz na smartfonach i
tabletach po zainstalowaniu specjalnej aplikacji. Więcej informacji
znajdziesz w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Multiformat
E-booki sprzedawane w księgarni Virtualo.pl dostępne są w opcji
multiformatu - kupujesz treść, nie format. Po dodaniu e-booka do koszyka
i dokonaniu płatności, e-book pojawi się na Twoim koncie w Mojej
Bibliotece we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego
tytułu. Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na
karcie produktu przy okładce. Uwaga: audiobooki nie są objęte opcją
multiformatu.
czytaj
na tablecie
Aby odczytywać e-booki na swoim tablecie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. Bluefire
dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na czytniku
Czytanie na e-czytniku z ekranem e-ink jest bardzo wygodne i nie męczy
wzroku. Pliki przystosowane do odczytywania na czytnikach to przede
wszystkim EPUB (ten format możesz odczytać m.in. na czytnikach
PocketBook) i MOBI (ten fromat możesz odczytać m.in. na czytnikach Kindle).
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na smartfonie
Aby odczytywać e-booki na swoim smartfonie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. iBooks dla
EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
Czytaj fragment
Pobierz fragment
Pobierz fragment w jednym z dostępnych formatów
LUB
24,99 zł za tytuł
Tytuł dostępny w abonamencie Empik Go już od 24,99 zł / 30 dni
Sprawdź
Słuchaj i czytaj w abonamencie Go Standard już za 24,99 zł / 30 dni. Subskrypcja Go Standard daje możliwość dodania do biblioteki 3 dowolne tytuły w danym okresie rozliczeniowym (30 dni). Wybierasz z ponad 200 tys. audiobooków, ebooków i podcastów.
Drugie życie Mahometa. Prorok w literaturze zachodniej - ebook
Kiedy w roku 632 naszej ery Mahomet umierał w ramionach swojej młodej żony Aiszy, zaczęło się jego drugie życie: życie w legendzie. Wprawdzie było to życie dalekie od jakiejkolwiek prawdy historycznej, to jednak nie przestaje ono poruszać wyobraźni Zachodu. Chrześcijaństwo przez długi czas widziało w osobie Mahometa oszusta, fałszywego proroka, wręcz Antychrysta. […] Ta „czarna legenda” – jak powiada Anne-Marie Delcambre – jest skrajnie sprzeczna z inną legendą, którą można by określić jako „złotą”, tworzoną w krajach islamu przez wieki w ramach tradycji proroka. […] Między obiema legendami mieści się niezagospodarowana strefa: Mahometa jako postaci literackiej. Ta postać, która nie jest ani dobra ani zła, ani dogmatyczna, ani sarkastyczna, zróżnicowana w zależności od tekstu, pozwalająca autorom dać upust wyobraźni...
Fragment Wprowadzenia
Nedim Gürsel to turecki pisarz urodzony w 1951 r. Za swój zbiór opowiadań „Lato bez końca” uhonorowany został najważniejszą nagrodą literacką w Turcji – Nagrodą Akademii Języka Tureckiego. W 2008 r. za inne jego dzieło, „Córki Allaha”, władze tureckie oficjalnie oskarżyły go o bluźnierstwo. Sąd uniewinnił Gürsela. Obecnie pisarz mieszka we Francji, gdzie wykłada współczesną literaturę turecką na Sorbonie, jest również dyrektorem badawczym ds. literatury tureckiej w CNRS.
| Kategoria: | Literatura piękna |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-8002-825-8 |
| Rozmiar pliku: | 2,6 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Wprowadzenie
Kiedy w roku 632 naszej ery Mahomet umierał w ramionach swojej młodej żony A’iszy, zaczęło się jego drugie życie: życie w legendzie. Wprawdzie było to życie dalekie od jakiejkolwiek prawdy historycznej, to jednak nie przestaje ono poruszać wyobraźni Zachodu. Chrześcijaństwo przez długi czas widziało w osobie Mahometa oszusta, fałszywego proroka, wręcz Antychrysta. „Pisma średniowiecznych chrześcijan o islamie mogłyby nierzadko wprawić XXI-wiecznego czytelnika w zakłopotanie oskarżeniami skierowanymi przeciwko prorokowi, przesadzonymi karykaturami muzułmańskich rytuałów, celowym zniekształcaniem fragmentów koranicznych, obrazami poniżającymi muzułmanów jako lubieżnych, chciwych barbarzyńców, tylko po części będących ludźmi” – pisze John V. Tolan w książce Saracens^(), w której przeprowadza erudycyjną analizę antymuzułmańskich dzieł autorów chrześcijańskich z okresu od VII do XIII wieku. Ta „czarna legenda” – jak powiada Anne-Marie Delcambre^() – jest skrajnie sprzeczna z inną legendą, którą można by określić jako „złotą”, tworzoną w krajach islamu przez wieki w ramach tradycji proroka. O ile podboje muzułmańskie przyczyniły się do upowszechniania w świecie chrześcijańskim czarnej legendy aż do czasów współczesnych, o tyle jej przeciwieństwo również umocniło się dzięki narastaniu czegoś, co zazwyczaj definiuje się jako islamofobię. Konfrontacja tych dwóch wizji, tych dwóch konstruktów, znalazła wyraz w paroksyzmie afery związanej z Szatańskimi Wersetami, a potem karykaturami Mahometa i wreszcie w morderstwach w „Charlie Hebdo”, gdzie zginęło dwunastu ludzi, w tym pięciu rysowników należących do najbardziej utalentowanych we Francji. Między obiema legendami mieści się natomiast niezagospodarowana strefa: Mahometa jako postaci literackiej. Ta postać, która nie jest ani dobra, ani zła, ani dogmatyczna, ani sarkastyczna, jest zróżnicowana w zależności od tekstu, pozwalająca autorom dać upust wyobraźni, jest przedmiotem mojego zainteresowania.
Skoro więc Mahomet jest postacią historyczną, to żeby przybliżyć jego enigmatyczną postać, trzeba wejść w jego środowisko, czyli społeczeństwo plemienne Arabii VII wieku n.e. A gdy mgły legendy rozpraszają się w miarę postępu badań, waga tradycji, by nie powiedzieć zasad wiary, wciąż narzuca utrwalony obraz postaci Mahometa wynikający z egzegezy tekstów i opowieści: Koranu, hadisów – zbiorów wypowiedzi, a także maghazi – relacji z wypraw wojennych proroka. Jednakże w tych tekstach najważniejsze wydarzenia z życia proroka często są przywoływane jedynie w sposób aluzyjny, hermetyczny, a często niejasny. Rzadko tylko któryś z tekstów zawiera jasne stwierdzenia na temat charakteru jakiejś postaci czy jej głębszej natury. Jednak „Sira”, która tradycyjnie ma być chronologiczną i spójną opowieścią o życiu Mahometa ustaloną w VIII wieku, jest pełna legend. Najstarszą biografią proroka jest opracowanie Ibn Ishaka (zm. 761), które zachowało się jedynie w kompilacji Ibn Hiszama (zm. 833). To biografia interesująca dla powieściopisarza zajmującego się anegdotami o Mahomecie, ale dla historyka poszukującego prawdy nie ma większego znaczenia.
„Islam pierwszych wieków cechuje rozbudowana święta mitologia, rozbuchana, otwarta na nieprzerwaną narrację, podporządkowaną nieustannemu powtarzaniu” – pisze Jacqueline Chabbi. A dalej dodaje: „Zbiorowe teksty, które wytwarzają społeczeństwa, nie odtwarzają przeszłości. Zawsze na swój sposób ją rekonstruują”^().
Islam narodził się w ramach społeczności plemiennej, której granice wyznaczał Półwysep Arabski, ale jego dzieje spisano dwa wieki później w kontekście znacznie różnym od tego, w którym powstawał. Przeżywał wielką ekspansję, gdy spisywano jego zidealizowane dzieje, zsakralizowane ideologią religijną okresu kalifatu konstruującego przeszłość na potrzeby poszukiwania własnych źródeł. Nie można byłoby więc napisać prawdziwej biografii Mahometa, nie narażając się na oskarżenie o bezkrytyczne wykorzystywanie źródeł. A kiedy owych źródeł używa się krytycznie, okazuje się, że po prostu takiej biografii nie daje się napisać.
Jednakże to, co dla historyka czy biografa jest problemem, w żadnym wypadku nie jest przeszkodą dla powieściopisarza. „Można by powiedzieć, że każda biografia proroka islamu znaczy tyle, co powieść uważana za historyczną” – napisał Alfred-Louis de Prémare^(). To właśnie opowieści – legendarne albo i nielegendarne, historyczne czy sakralne – karmiły wyobraźnię i przyczyniały się do upowszechniania obrazu proroka w czasie i przestrzeni. Bo to przecież nie postać historyczna podróżowała w czasie, lecz jej imię rodziło mit trudny do opisania dla tych, którzy chcieliby poszukiwać jej śladów. I dlatego wydaje mi się, że jedyną metodą opisu jest potraktowanie Mahometa jako postaci powieściowej. Z tego względu trzeba ujmować jego osobę z różnych perspektyw, a nie tylko z historycznego punktu widzenia.
W taki sposób literatura może przyczynić się do pokazania innego obrazu Mahometa i sprawić, że legenda i zagadka tego człowieka stanie się bliższa dzięki ukazaniu jego charakterystycznych cech. Cech postaci historycznej, która naprawdę żyła, walczyła z idolatrią, stworzyła religię i przekazała objawienie uznane za słowo Boże. Nim został prorokiem, był sierotą pozbawionym miłości, w latach młodzieńczych szukającym opieki swojego stryja Abu Taliba, był marzycielem, a jednocześnie cierpiał samotność, pracował przy karawanach, ożenił się, był wiernym mężem i oddanym ojcem rodziny, a kiedy w Medynie został przywódcą rodzącego się państwa muzułmańskiego, kierował sprawami politycznymi i prowadził ekspedycje wojenne oraz harem, w którym miał dziewięć legalnych żon i do tego jeszcze konkubiny. Jednym słowem był niezwykłym członkiem swojego plemienia, ale także świadkiem swoich czasów, ze wszystkimi zaletami i przywarami, choć przesiąknięta religią tradycja o nich nie wspomina. Fikcja literacka pozwala jednak przeniknąć do wnętrza tej osobowości. Lecz nie po to, by uczynić z niego wzór podporządkowany zasadom religii, ale po to, by pokazać osobę rozwijającą się w określonym społeczeństwie. I dlatego spojrzenie krytyczne, zwłaszcza powieściopisarza, jest potrzebne, żeby dokonać dekonstrukcji dyskursu panegirycznego, a niekiedy też sarkastycznego, i przywrócić swobodę twórczej wypowiedzi, która nieustannie jest zagrożona^().
------------------------------------------------------------------------
Zapraszamy do zakupu pełnej wersji książki
------------------------------------------------------------------------
Kiedy w roku 632 naszej ery Mahomet umierał w ramionach swojej młodej żony A’iszy, zaczęło się jego drugie życie: życie w legendzie. Wprawdzie było to życie dalekie od jakiejkolwiek prawdy historycznej, to jednak nie przestaje ono poruszać wyobraźni Zachodu. Chrześcijaństwo przez długi czas widziało w osobie Mahometa oszusta, fałszywego proroka, wręcz Antychrysta. „Pisma średniowiecznych chrześcijan o islamie mogłyby nierzadko wprawić XXI-wiecznego czytelnika w zakłopotanie oskarżeniami skierowanymi przeciwko prorokowi, przesadzonymi karykaturami muzułmańskich rytuałów, celowym zniekształcaniem fragmentów koranicznych, obrazami poniżającymi muzułmanów jako lubieżnych, chciwych barbarzyńców, tylko po części będących ludźmi” – pisze John V. Tolan w książce Saracens^(), w której przeprowadza erudycyjną analizę antymuzułmańskich dzieł autorów chrześcijańskich z okresu od VII do XIII wieku. Ta „czarna legenda” – jak powiada Anne-Marie Delcambre^() – jest skrajnie sprzeczna z inną legendą, którą można by określić jako „złotą”, tworzoną w krajach islamu przez wieki w ramach tradycji proroka. O ile podboje muzułmańskie przyczyniły się do upowszechniania w świecie chrześcijańskim czarnej legendy aż do czasów współczesnych, o tyle jej przeciwieństwo również umocniło się dzięki narastaniu czegoś, co zazwyczaj definiuje się jako islamofobię. Konfrontacja tych dwóch wizji, tych dwóch konstruktów, znalazła wyraz w paroksyzmie afery związanej z Szatańskimi Wersetami, a potem karykaturami Mahometa i wreszcie w morderstwach w „Charlie Hebdo”, gdzie zginęło dwunastu ludzi, w tym pięciu rysowników należących do najbardziej utalentowanych we Francji. Między obiema legendami mieści się natomiast niezagospodarowana strefa: Mahometa jako postaci literackiej. Ta postać, która nie jest ani dobra, ani zła, ani dogmatyczna, ani sarkastyczna, jest zróżnicowana w zależności od tekstu, pozwalająca autorom dać upust wyobraźni, jest przedmiotem mojego zainteresowania.
Skoro więc Mahomet jest postacią historyczną, to żeby przybliżyć jego enigmatyczną postać, trzeba wejść w jego środowisko, czyli społeczeństwo plemienne Arabii VII wieku n.e. A gdy mgły legendy rozpraszają się w miarę postępu badań, waga tradycji, by nie powiedzieć zasad wiary, wciąż narzuca utrwalony obraz postaci Mahometa wynikający z egzegezy tekstów i opowieści: Koranu, hadisów – zbiorów wypowiedzi, a także maghazi – relacji z wypraw wojennych proroka. Jednakże w tych tekstach najważniejsze wydarzenia z życia proroka często są przywoływane jedynie w sposób aluzyjny, hermetyczny, a często niejasny. Rzadko tylko któryś z tekstów zawiera jasne stwierdzenia na temat charakteru jakiejś postaci czy jej głębszej natury. Jednak „Sira”, która tradycyjnie ma być chronologiczną i spójną opowieścią o życiu Mahometa ustaloną w VIII wieku, jest pełna legend. Najstarszą biografią proroka jest opracowanie Ibn Ishaka (zm. 761), które zachowało się jedynie w kompilacji Ibn Hiszama (zm. 833). To biografia interesująca dla powieściopisarza zajmującego się anegdotami o Mahomecie, ale dla historyka poszukującego prawdy nie ma większego znaczenia.
„Islam pierwszych wieków cechuje rozbudowana święta mitologia, rozbuchana, otwarta na nieprzerwaną narrację, podporządkowaną nieustannemu powtarzaniu” – pisze Jacqueline Chabbi. A dalej dodaje: „Zbiorowe teksty, które wytwarzają społeczeństwa, nie odtwarzają przeszłości. Zawsze na swój sposób ją rekonstruują”^().
Islam narodził się w ramach społeczności plemiennej, której granice wyznaczał Półwysep Arabski, ale jego dzieje spisano dwa wieki później w kontekście znacznie różnym od tego, w którym powstawał. Przeżywał wielką ekspansję, gdy spisywano jego zidealizowane dzieje, zsakralizowane ideologią religijną okresu kalifatu konstruującego przeszłość na potrzeby poszukiwania własnych źródeł. Nie można byłoby więc napisać prawdziwej biografii Mahometa, nie narażając się na oskarżenie o bezkrytyczne wykorzystywanie źródeł. A kiedy owych źródeł używa się krytycznie, okazuje się, że po prostu takiej biografii nie daje się napisać.
Jednakże to, co dla historyka czy biografa jest problemem, w żadnym wypadku nie jest przeszkodą dla powieściopisarza. „Można by powiedzieć, że każda biografia proroka islamu znaczy tyle, co powieść uważana za historyczną” – napisał Alfred-Louis de Prémare^(). To właśnie opowieści – legendarne albo i nielegendarne, historyczne czy sakralne – karmiły wyobraźnię i przyczyniały się do upowszechniania obrazu proroka w czasie i przestrzeni. Bo to przecież nie postać historyczna podróżowała w czasie, lecz jej imię rodziło mit trudny do opisania dla tych, którzy chcieliby poszukiwać jej śladów. I dlatego wydaje mi się, że jedyną metodą opisu jest potraktowanie Mahometa jako postaci powieściowej. Z tego względu trzeba ujmować jego osobę z różnych perspektyw, a nie tylko z historycznego punktu widzenia.
W taki sposób literatura może przyczynić się do pokazania innego obrazu Mahometa i sprawić, że legenda i zagadka tego człowieka stanie się bliższa dzięki ukazaniu jego charakterystycznych cech. Cech postaci historycznej, która naprawdę żyła, walczyła z idolatrią, stworzyła religię i przekazała objawienie uznane za słowo Boże. Nim został prorokiem, był sierotą pozbawionym miłości, w latach młodzieńczych szukającym opieki swojego stryja Abu Taliba, był marzycielem, a jednocześnie cierpiał samotność, pracował przy karawanach, ożenił się, był wiernym mężem i oddanym ojcem rodziny, a kiedy w Medynie został przywódcą rodzącego się państwa muzułmańskiego, kierował sprawami politycznymi i prowadził ekspedycje wojenne oraz harem, w którym miał dziewięć legalnych żon i do tego jeszcze konkubiny. Jednym słowem był niezwykłym członkiem swojego plemienia, ale także świadkiem swoich czasów, ze wszystkimi zaletami i przywarami, choć przesiąknięta religią tradycja o nich nie wspomina. Fikcja literacka pozwala jednak przeniknąć do wnętrza tej osobowości. Lecz nie po to, by uczynić z niego wzór podporządkowany zasadom religii, ale po to, by pokazać osobę rozwijającą się w określonym społeczeństwie. I dlatego spojrzenie krytyczne, zwłaszcza powieściopisarza, jest potrzebne, żeby dokonać dekonstrukcji dyskursu panegirycznego, a niekiedy też sarkastycznego, i przywrócić swobodę twórczej wypowiedzi, która nieustannie jest zagrożona^().
------------------------------------------------------------------------
Zapraszamy do zakupu pełnej wersji książki
------------------------------------------------------------------------
więcej..
