- W empik go
Niepodległość socjalisty - ebook
Niepodległość socjalisty - ebook
Wspomnienia działacza niepodległościowego, publicysty o jego barwnym życiu od wczesnych lat dzieciństwa do II wojny światowej. W wieku 19 lat Autor brał udział – jako przywódca buntowników w carskim miasteczku Kimry – w rewolucji 1905 roku. Był to jedynie jeden z wielu epizodów jego bogatej biografii. Miał w życiu wiele innych przygód… W czasie zaborów członek m.in. podziemnej organizacji „Promieniści”, Polskiej Partii Socjalistycznej, Związku Walki Czynnej, „Strzelca”. W Polsce niepodległej został posłem na Sejm, działaczem społecznym, szefem Ligi Morskiej i Rzecznej. Po II wojnie światowej wieloletni pracownik Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa i bliski współpracownik paryskiej „Kultury” i Jerzego Giedroycia.
Spis treści
OD WYDAWCY
Z Paryża przez Rosję do Lwowa
Kimry – moja dyktatura
W PPS-ie
Zimowa stolica Polski
Budowanie niepodległej
Mazury
Wilno
II Rzeczpospolita
O nacjonalizmie
O nienawiści
O federacji
O patriotyzmie
O sumieniu
Wojna
Epilog
SPIS ŹRÓDEŁ
Kategoria: | Literatura faktu |
Zabezpieczenie: |
Watermark
|
ISBN: | 978-83-64476-30-3 |
Rozmiar pliku: | 2,2 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Przedstawiamy zapis fundamentalny dla obrazu Polski w XX wieku. O Niepodległości, do której idzie socjalista, spod znaku PPS. Chce kraju lewicowego, na pierwszym miejscu stawiając niezawisłość... W Rzeczpospolitej, sto lat później, takie połączenie celów dalekie jest od oczywistości.
Wspomnieniom swoim Autor nie nadał kształtu integralnego świadectwa. Zdawał relacje z kolejnych etapów życia, traktując każdy z nich jako odrębne doświadczenie. To czas złożył z tych etapów spójną drogę. Ważne, że Autor zdążył je w większości opisać przed II wojną, poza kontekstem późniejszych, często wypaczających dawną myśl, ideologii. Dzisiaj – po półwieczu naznaczonym komunistyczną propagandą, fałszującą tamtą przeszłość – z trudem można dostrzec, jak zasadnicze znaczenie dla Polski mógł mieć taki wybór: droga antykomunistycznego socjalizmu.
Polska powojenna została uformowana przez peerelowską, skrajnie konformistyczną wobec Sowietów „lewicę”, co nadało powracającej pod koniec XX stulecia polskiej niepodległości stygmat „prawicy”. Bo skoro „państwo socjalistyczne” było krajem podległym i niedemokratycznym, to jego przeciwieństwo musiało być prawicowe... Po odrzuceniu komunizmu, każdy koncept socjalistyczny staje się nad wyraz podejrzany.
Adam Uziembło był polskim socjalistą. Niepodległościowcem i państwowcem. Kimś, kto ustanawiał II Rzeczpospolitą, a kogo Polska powojenna nie uznała za swego. Jego aktywność to droga patrioty, który swój wyzwolony kraj chce postrzegać jako otwarty i przyjazny, nie zaś zamykający się przed obcymi. Szczególnie w pierwszych dekadach XX wieku widać, jak ta myśl – przy tak wielu niesprzyjających okolicznościach – potrafi go prowadzić przeciw samodzierżawiu, przeciw zaborcy, przeciw narodowej i społecznej podległości; wreszcie – przeciw ułomnemu polskiemu samostanowieniu.
Zapisana w 1932 roku wizja Polski federacyjnej jest kapitalnym dowodem nie tylko Jego przenikliwości w widzeniu naszej części Europy, ale też – społecznej mądrości.
Świadectwo to, mimo swego pierwotnego rozproszenia, ma ogromną moc obrazowania. To zasługa, bez wątpienia, pisarskiego talentu Autora, ale też niezwykłej pasji Jego córki, Anieli Uziembło, która dzieło Ojca zebrała w przedstawianą teraz całość. To dzięki tej duchowej spadkobierczyni w kilku numerach „Karty” przedstawiane były części Jego zapisów, budząc naszą pewność, że oto mamy do czynienia z dokonaniem wyjątkowo ważnego świadka tej historii – współtwórcy drogi do Niepodległej.
Jesteśmy przekonani, że czwarta pozycja w serii „Świadectwa” opisuje energię społeczną, bez której nie byłoby jednego z najpiękniejszych wymiarów odradzającej się w poprzednim stuleciu Polski. Jako kraju wolnego od niechęci wobec innych – wszystkich, którzy nas otaczają.
Grudzień 2008
Zbigniew Gluza