-
W empik go
Ruda Kejla - ebook
Słuchaj i czytaj w abonamencie Go Standard już za 24,99 zł / 30 dni. Subskrypcja Go Standard daje możliwość dodania do biblioteki 3 dowolne tytuły w danym okresie rozliczeniowym (30 dni). Wybierasz z ponad 200 tys. audiobooków, ebooków i podcastów.
Ruda Kejla - ebook
Przedwojenny żydowski półświatek, biedna dzielnica wypełniona podrzędnymi knajpami i burdelami, miejsce, gdzie rządzi handel i erotyka, dosłownie i w przenośni narzuca pytanie o czystość, porządek i obecność Boga.
Była prostytutka Kejla, żona nietuzinkowego złodziejaszka Jarmego, poszukuje spełnienia w różnych miłosnych konfiguracjach, a głód szczęścia prowadzi ją aż do Ameryki.
W tej mało znanej, niepublikowanej dotąd po polsku powieści, noblista Izaak Baszewis Singer odkrywa przed Czytelnikami ciemną stronę ulicy Krochmalnej i demaskuje ułudę: systemu moralności, amerykańskiego snu i braku samotności.
Ta dramatyczna powieść, jak życie, opowiada o miłości i krzywdzie, o tym, co wynika z konieczności i nieodpartego pragnienia czegoś, co tkwi w każdym z nas.
Lektura tej powieści dostarcza mocnych wrażeń! To gotowy scenariusz serialu z warszawskich i nowojorskich ulic początku XX wieku. Sensacyjna fabuła, brawurowa akcja, barwne postaci. Zanurzeni w samo serce żydowskiego półświatka, odkrywamy jego tajemnice i marzenia. Złodzieje, prostytutki, rabini i uczniowie chederów zaludniają ów nieistniejący świat, który na kartach prozy Singera odżywa ponownie w dziesiątkach barw. Także namiętności, o jakich bogobojnym sługom żydowskich bożnic się nie śniło. Po lekturze Rudej Kelji wiem, co mieli na myśli żydowscy literaci nazywając autora Szoszy – pornografem.
— Agata Tuszyńska, autorka książki SINGER. Pejzaże Pamięci.
BIOGRAM AUTORA
Izaak Baszewis Singer (ur. prawdopodobnie 21 listopada 1902 w Leoncinie, zm. 24 lipca 1991 na Florydzie) – polski pisarz pochodzenia żydowskiego tworzący głównie w języku jidysz, dziennikarz. Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1978. Zadebiutował w 1925 r. krótkim opowiadaniem Na starość o swoim rodzinnym Biłgoraju, które zostało opublikowane na łamach „Literarisze Bleter”. Autor takich dzieł, jak Sztukmistrz z Lublina (1983), Szatan w Goraju (1992), Urząd mojego ojca (1992) czy Golem (1997). W 1935 wyemigrował do USA. Osiedlił się w Nowym Jorku, gdzie dzięki pomocy brata Izraela Joszuy otrzymał pracę dziennikarza, korektora i tłumacza w czasopiśmie „Forwerts – The Yiddish Forward”.
| Kategoria: | Literatura piękna |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-964381-3-3 |
FRAGMENT KSIĄŻKI
1 Bodik – gwarowo w niektórych regionach Polski pochodzący z jęz. ukraińskiego wyraz „bodiak” (też w formie „bodziak”) oznaczał rzep lub oset.
2 W oryginale ulica Stawskiego oraz Stawska.
3 Sojuznicy (z ros. sojuz – związek) – autor nawiązuje do czarnosecinnych, antysemickich organizacji w Rosji: Związku Narodu Rosyjskiego oraz Związku św. Michała Archanioła.
4 Teodor Herzl (1860–1904) – twórca i główny ideolog syjonizmu, autor m.in. dzieła Der Judenstaat (niem. Państwo żydowskie).
5 Abdul Hamid II (1842–1918) – władca imperium osmańskiego, w którego granicach znajdowała się Palestyna.
6 Krwawa środa – akcja Organizacji Bojowej PPS w 1906 r.
7 Poza Miszną i Gemarą w Talmudzie znajdują się również poboczne komentarze i glosy zapisane mniejszymi literami.
8 Pociejów – początkowo podwarszawska jurydyka, potem zamieszkiwana przez Żydów część Warszawy, symbol tandety, bylejakości („pociejowska elegancja”).
9 Talmud-tora – elementarna szkółka dla ubogich chłopców prowadzona przez gminę żydowską.
10 Inaczej szkolnik, woźny i pomocnik w synagodze.
11 Bazar Jonasza mieścił się w Warszawie u zbiegu Krochmalnej i placu Mirowskiego (w miejscu obecnego parku Mirowskiego).
12 Wapnowanie jaj – stosowana dawniej metoda przechowywania (konserwowania) jaj w wodzie wapiennej.
13 Oryginalne tytuły przedstawień to: Chinke Pinke, Dos Talitl, Dos Pintele Jid.
14 Religijne prawo żydowskie dopuszcza rozwody.
15 Sobór św. Aleksandra Newskiego wybudowany w latach 1894–1912 stał na obecnym placu Saskim.
16 Lisiura (lub sztrajmel) – świąteczne nakrycie głowy chasydów, składające się z półkolistej czarnej czaszy (tzw. główki) obszytej skórkami.
17 Dęcie w szofar (róg barani) związane jest z początkiem roku i świętem Jom Kipur (zob. słowniczek), lecz zbliżanie się tych świąt ogłaszano miesiąc wcześniej od pierwszego dnia miesiąca elul dęciem w róg po modlitwie porannej.
18 Nachman z Bracławia (1772–1811) – cadyk, jeden z najciekawszych i najbardziej znaczących w polskim chasydyzmie; określenie „martwi chasydzi” wiąże się z tym, że jego zwolennicy, chasydzi bracławscy, uznali, że nie ma on godnych następców, w związku z tym stanowią nietypową grupę chasydów, nieposiadającą przywódcy (cadyka).
19 Żydowski Nowy Rok (Rosz ha-Szana) wypada we wrześniu lub październiku.
20 Żółty paszport (albo żółta książeczka) – rodzaj dowodu tożsamości, książeczka zdrowia obowiązkowa dla prostytutek.
21 Ofiarny kogut (hebr. kaparot) – ceremonia przed świętem Jom Kipur kończąca się ubojem koguta, związana z wiarą w możliwość przeniesienia nieszczęść lub grzechów na inny przedmiot.
22 Litwak – litwakami nazywano Żydów posługujących się odmiennym dialektem języka żydowskiego przybywających zza wschodniej granicy Królestwa Polskiego (zwłaszcza z obszarów Litwy, Białorusi i Ukrainy).
23 Słowa te wypowiedział Hiob, Księga Hioba (1:21): „Nagim wyszedł z łona matki mojej i nagim się tam wrócę: Wiekuisty dał, Wiekuisty też zabrał – błogosławione niechaj będzie imię Wiekuistego!” (Księga Ijob, przeł. I. Cylkow, Kraków 1903).
