- W empik go
Wybór pism - ebook
Wybór pism - ebook
„Wybór pism” Mikołaja Reja w opracowaniu Anny Kochan ukazuje się w serii Biblioteka Narodowa po raz drugi. Książka zawiera najważniejsze dokonania literackie twórcy z Nagłowic, m.in.: „Krótką rozprawę miedzy trzema osobami, Panem, Wójtem i Plebanem”, „Wizerunek własny żywota człowieka poczciwego”, „Psałterz Dawidów”, „Kupca”, „Żywot Józefa”, „Źwierzyniec”, „Figliki” czy „Źwierciadło”. W niniejszej edycji wstęp i komentarze zostały przejrzane i uzupełnione przez autorkę. Obszerny tekst wprowadzający przybliża czytelnikom biografię pisarza i ukazuje jego spuściznę w szerokim kontekście historyczno-literackim, komentarze zaś wyjaśniają zawiłości kulturowo-językowe literatury renesansowej. Jednym z pomysłów interpretacyjnych Anny Kochan jest czytanie Reja z perspektywy dwóch podstawowych typów wypowiedzi, po które sięgał: dialogu i wizerunku.
Mikołaj Rej (1505–1569) – jeden z najważniejszych pisarzy polskiego renesansu. Na jego bogaty dorobek pisarski składają się teksty poetyckie i prozatorskie, realizujące zwykle program dydaktyczny pisarza, który ująć można w trzech hasłach: dobro Rzeczpospolitej, prawdziwa wiara i spokojny żywot ziemiański. Rej przeciwstawiał się pisaniu dla rozrywki ludzi wykształconych i sławy autora. Tworzył wyłącznie w języku ojczystym, jest nazywany ojcem literatury polskiej. Najsłynniejszym cytatem z jego twórczości jest fraza „Iż Polacy nie gęsi, iż swój język mają”, pochodząca z wiersza „Do tego, co czytał”.
Anna Kochan (ur. 1972) – filolog i prawnik, doktor nauk humanistycznych. Pracuje w Zakładzie Historii Literatury Dawnej w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Zajmuje się przede wszystkim literaturą polskiego średniowiecza i renesansu. Autorka m.in. artykułów dotyczących twórczości Mikołaja Reja, Andrzeja Zbylitowskiego, zwyczajów w kulturze dawnej oraz powiązań literatury i prawa. Interesuje się także edytorstwem naukowym. Jest autorką książki „«Źwierciadło» Mikołaja Reja. Studium o utworze” (2003) i współredaktorką tomu zbiorowego „Mikołaj Rej w pięćsetlecie urodzin. Studia literaturoznawcze” (2007). Dla serii wydawniczej „Biblioteka Pisarzy Staropolskich” przygotowała edycję „Kupca” Reja (2009).
Kategoria: | Literatura piękna |
Zabezpieczenie: |
Watermark
|
ISBN: | 978-83-61056-94-2 |
Rozmiar pliku: | 1,6 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
PANEM, WÓJTEM A PLEBANEM,^()
KTÓRZY I SWE, I INSZYCH LUDZI PRZYGODY WYCZYTAJĄ, A TAKIEŻ I ZBYTKI, I POŻYTKI DZISIEJSZEGO ŚWIATA
Ambroży Korczbok Rożek^() ku dobrym towarzyszom
Towarzyszu, posłysz,^() nie masz li co czynić,
Postój mało, nie wadzi-ć^() to przeczcić!
Acz są rzeczy niepoważne prawie,^()
Podziwuj sie^() też prostej ludzkiej sprawie.
5
Rozmawia tu z sobą trojaki stan:
Pan, Wójt prosty, trzeci z nim Pleban,
Wyczytając przypadłe przygody,^()
Skąd przychodzą ludziom zysk i szkody.
Bo snadź człowiek z przyrodzenia^() każdy
10
Nawięcej sie o to stara zawżdy,
Aby wiedział, co sie w ludzioch dzieje:
Więc jedno chwali, z drugiego sie śmieje.
Bo gdzie mądry przydzie w proste rzeczy,^()
Co lepszego, snadnie ma na pieczy.^()
15
A snadź na tym więcej mistrza poznać,
Który umie z miedzi złoto kować,
Takież^() z prostych rzeczy wżdy co obrać,
Co by sie wżdy przygodziło schować.
A tak i to snadź^() przeczyść nie wadzi,
20
Jako głupi niemądremu radzi,
Bo snadź każdy może temu sprostać,
Co złe – ganić, a przy dobrym zostać.
Ja, com słyszał, tom krótko napisał,
Ale ty cztąc^() nie mów: „Bodaj wisiał!”
25
Bo więc mówią: „Iście temu kotki^()
Darły we łbie, kto pisał ty plotki”.
Lecz iż sie ja snadź snadnie wyprawię,^()
Zwłaszcza gdy tu powiedacze^() stawię.
Jam napisał, kto chce, niechaj wierzy:
30
Co ma próżny czynić? Wodę mierzy.^()
PAN mówi
Miły Wójcie, cóż sie dzieje?
Aboć sie ten ksiądz z nas śmieje?
Mało śpiewa, wszytko^() dzwoni,
Msza nie była jako łoni.^()
35
Na naszym dobrym nieszporze
Już więc tam swą każdy porze:^()
Jeden wrzeszczy, drugi śpiewa,
A też^() jednak rzadko bywa.
Jutrzniej^() – tej nigdy nie słychać,
40
Podobno musi zasypiać;
Odśpiewa ją czasem sowa,^()
Bo więc księdzu cięży głowa.
A wżdy przedsię jednak łają,^()
Chocia mało nauczają.
45
Ano wie Bóg, za tą sprawą^()
Obrócim-li sie na prawą,^()
Bychmy jedno na lewicy
I z księdzem nie byli wszytcy.
------------------------------------------------------------------------
Zapraszamy do zakupu pełnej wersji książki
------------------------------------------------------------------------