500 lat województwa podlaskiego. Historia w dokumentach. - ebook
500 lat województwa podlaskiego. Historia w dokumentach. - ebook
„500 lat województwa podlaskiego. Historia w dokumentach” to niezwykła książka przedstawiająca kształtowanie się województwa podlaskiego na przestrzeni wieków. Na 200 stronach opisana została historia miejsca niezwykłego, w którym niczym w magicznym tyglu mieszały się dzieje różnych narodów i kultur – Polaków, Litwinów, Rusinów, Żydów, Niemców… Nic dziwnego, że tereny te miały niezwykle ciekawą, choć wielokrotnie burzliwą przeszłość. Książka w szczegółowy sposób opisuje historię Podlasia, poczynając od roku 1513, gdy pierwszym wojewodą tych ziem został mianowany Jan Semenowicz Sapieha, poprzez burzliwy okres zaborów i kolejnych wojen, a kończąc na czasach nam współczesnych. Miłośnicy dawnych dziejów znajdą opisane na jej kartach zarówno wydarzenia kluczowe dla historii naszego kraju, jak i mniej znane, o wymiarze lokalnym, aczkolwiek niezwykle ciekawe, budujące tożsamość tych terenów.
O wyjątkowości książki przesądza nie tylko jej tematyka, ale również, a może przede wszystkim sposób potraktowania tematu. Historia województwa podlaskiego znana jest wszak z wielu publikacji. Tym niemniej nigdy nie została ona pokazana przez pryzmat dokumentów historycznych. Książka „500 lat województwa podlaskiego – historia w dokumentach” świetnie wypełnia tę lukę. Jej siłą i dowodem na wyjątkowość jest zamieszczonych ponad 100 niezwykle cennych dokumentów historycznych, które do tej pory zalegały w zaciszach archiwów. Dzięki tej książce każdy zainteresowany dziejami województwa podlaskiego może się z nimi zapoznać i w ten sposób lepiej zrozumieć korzenie swojej małej ojczyzny. A znaleźć w niej można między innymi zarówno XVI-wieczne przywileje i nadania Zygmunta I Starego, unikatowe dokumenty szlacheckie, mapy z różnych epok, ukazy carskie, wreszcie – różnorakie pisma urzędowe. Wszystkie one tworzą barwny obraz dziejów Podlasia na przestrzeni pięciu wieków.
Książka udanie łączy walor historyczny z popularyzatoskim, stanowi kompendium wiedzy o Podlasiu, a zarazem jest wciągającą lekturą dla każdego. Jednym słowem… jest to niezwykła czytelnicza podróż w przeszłość, w której rolę wehikułu czasu pełni książka.
Kategoria: | Historia |
Zabezpieczenie: |
Watermark
|
ISBN: | 978-83-86462-22-3 |
Rozmiar pliku: | 12 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Publikacja, która właśnie trafia do Państwa rąk, jest pierwszą, a przy tym jakże wyjątkową prezentacją naszego województwa, widzianego przez pryzmat dokumentów związanych z jego historią. Pomysł takiej formy przedstawienia dziejów może zaskakiwać, biorąc jednak pod uwagę niezwykle bogaty i zróżnicowany zbiór materiałów prezentujących 500 lat historii naszego województwa, jestem pewien, że lektura tej książki może być fascynującą podróżą nie tylko dla historyków, ale też dla wszystkich zainteresowanych dziejami regionu.
Archiwum Państwowe w Białymstoku przygotowało publikację obrazującą historię naszego województwa w oparciu o 100 istotnych dokumentów wyznaczających kluczowe momenty jego dziejów. Dzięki pracy oraz zaangażowaniu zespołu pracowników i współpracowników udało się przygotować obraz województwa ukazany przez pryzmat dokumentów ważnych dla tożsamości i tradycji regionu. W książce znajdą Państwo zarówno najstarszy dokument poświadczający powstanie województwa – akt powołania województwa podlaskiego z 29 sierpnia 1513 roku, jak też choćby dokumenty związane z reformą administracji samorządowej z lat 90. XX wieku.
Cieszę się, że jako wojewoda podlaski mam możliwość wspólnego świętowania 500-lecia naszego województwa. Wraz z Państwem wprowadzamy nasz region w następne pół tysiąclecia. Jak będą wyglądały kolejne lata, w dużej mierze zależy od nas samych. Życzę Państwu i sobie, aby nasze województwo już zawsze było dla wszystkich dobrym miejscem do życia.
Maciej Żywno
Wojewoda Podlaski
SZANOWNI PAŃSTWO,
„500 lat województwa podlaskiego – historia w dokumentach” to książka niezwykła, tak samo jak niezwykłe były w owym czasie dzieje tego regionu. W ciągu 5 wieków powstała bowiem barwna mozaika, złożona z losów zamieszkujących go narodów, ich tradycji oraz kultur, które łączyły się i przeplatały, tworząc wyjątkową jakość – ziemię podlaską. Wszystko to sprawiło, że Podlasie jawi się na mapie Polski jako miejsce szczególne. Warto więc poznać jego dzieje, tym bardziej, że historia wciąż jest najlepszą nauczycielką życia. Bardzo się cieszę, że firma Budimex mogła objąć swoim mecenatem książkę dokumentującą 500 lat istnienia województwa podlaskiego. Tradycja jest bowiem dla nas – co chciałbym szczególnie podkreślić – ważnym elementem strategii biznesowej. Jest jak solidny fundament, bez którego nie ma co nawet myśleć o budowie domu. Tylko mając jej świadomość, możemy śmiało patrzeć w przyszłość.
Mam nadzieję, że wszyscy czytelnicy, do rąk których trafi ta niezwykła książka, odbędą fascynującą podróż w czasie. Wielu z nich być może lepiej zrozumie swoje korzenie. Nam pozostaje cieszyć się, że mieliśmy udział w tym projekcie i dołożyliśmy do niego swoją cegiełkę.
Życzę zatem przyjemnej lektury
Dariusz Blocher
Prezes Zarządu
Dyrektor Generalny Budimex SA
SZANOWNI PAŃSTWO,
W 2013 roku mija 500 lat od utworzenia województwa podlaskiego. Tereny, które weszły w jego skład, miały ciekawą, a często burzliwą przeszłość. Od 1513 roku województwo było częścią Wielkiego Księstwa Litewskiego, zaś w 1569 roku zostało włączone do Korony Polskiej. Od wieków na tym obszarze mieszało się osadnictwo mazowieckie z osadnictwem z Rusi, a potem Litwy. Nie przeszkadzało to w zgodnym życiu ludzi różnych wyznań. Najstarszą stolicą województwa był Drohiczyn, jednak – dzięki Branickim – od XVIII wieku na znaczeniu zaczął zyskiwać Białystok.
W latach 1795-1807 część ziem dawnego województwa weszła w skład państwa pruskiego. W 1807 roku utworzony został Obwód Białostocki, a w Księstwie Warszawskim powstał departament łomżyński, a następnie województwo augustowskie ze stolicą w Suwałkach. Po 1815 roku nazwa Podlasie zaczęła funkcjonować w Siedleckiem. W 1842 roku Białystok znalazł się w guberni grodzieńskiej. Po powstaniu styczniowym utworzone zostały gubernie suwalska i łomżyńska. W 1919 roku powstało województwo białostockie ze stolicą w Białymstoku. II wojna światowa przerwała ciągłość funkcjonowania województwa, które początkowo znalazło się pod okupacją sowiecką, a następnie – niemiecką. W 1945 roku przywrócone zostało województwo białostockie, chociaż w dość zmienionym kształcie. W 1975 roku zostało ono podzielone na: białostockie, łomżyńskie i suwalskie. Reforma administracyjna z 1998 roku doprowadziła do powstania województwa podlaskiego ze stolicą w Białymstoku.
W przedmiotowej publikacji przedstawiamy dzieje województwa poprzez pryzmat 100 wybranych dokumentów, przechowywanych w Archiwum Głównym Akt Dawnych, Narodowym Archiwum Cyfrowym, Archiwum Państwowym w Suwałkach, Archiwum Państwowym w Białymstoku, Archiwum Państwowym w Białymstoku Oddział w Łomży, Archiwum Archidiecezjalnym w Białymstoku i Muzeum Podlaskim. Zdajemy sobie sprawę, iż jest to wybór subiektywny i mogący być przedmiotem dyskusji. Mamy jednak nadzieję, iż zaprezentowane dokumenty zaciekawią czytelników, bowiem obraz województwa podlaskiego na przestrzeni wieków możemy utkać z setek, jak nie tysięcy dokumentów przechowywanych w archiwach, muzeach, bibliotekach, tak w Polsce, jak i poza granicami naszego kraju. Naszą publikacją chcieliśmy pokazać czytelnikom, jak bardzo interesujące materiały mają do dyspozycji, jeżeli chcą poznać historię swojej małej ojczyzny.
Marek Kietliński
Dyrektor Archiwum Państwowego w Białymstoku