Absolutnie fantastyczna sprawa - ebook

Roz­dział 1

Słuchaj­cie, zdaję sobie sprawę, że przy­wio­dła was tu ochota na pory­wa­jącą opo­wieść, w któ­rej poja­wią się intrygi, tajem­nice, przy­gody, ktoś otrze się o śmierć, a ktoś umrze naprawdę. Jed­nak zanim do tego przej­dziemy (choć może­cie oczy­wi­ście zacząć lek­turę od roz­działu trzy­na­stego, prze­cież wam nie zabro­nię), musi­cie zro­zu­mieć, że ja, April May, jestem nie tylko cho­dzą­cym obja­wie­niem – jed­nym z naj­waż­niej­szych w histo­rii ludz­ko­ści – lecz także dwu­dzie­sto­pa­ro­let­nią kobietą, która popeł­niła kilka błę­dów. Mam przy tym nad wami tę prze­wagę, że to ja tu pocią­gam za sznurki. To moja histo­ria i będę ją opo­wia­dała tak, jak chcę. Przy oka­zji pozna­cie nie tylko moje przy­gody, ale i mnie samą – z góry uprze­dzam: bez dra­ma­tów się nie obę­dzie. Posta­ram się być z wami tak szczera, jak to moż­liwe, ale wąt­pię, by udało mi się zacho­wać pełen obiek­ty­wizm w sto­sunku do wła­snej osoby. Jeśli w ogóle wycią­gnie­cie z tej histo­rii coś dla sie­bie, to praw­do­po­dob­nie na koniec nie opo­wie­cie się po żad­nej ze stron i ze zro­zu­mie­niem przyj­mie­cie, że jestem (a przy­naj­mniej byłam) tylko czło­wie­kiem.

* * *

Odczu­wa­łam tę ludzką mar­ność szcze­gól­nie mocno, wlo­kąc swój zmę­czony odwłok do domu Dwu­dzie­stą Trze­cią Ulicą o 2.45 nad ranem, po szes­na­sto­go­dzin­nym mara­to­nie w start-upie, któ­rego nazwy (za sprawą pod­pi­sa­nej przeze mnie cho­ler­nie nie­ko­rzyst­nej umowy) nie mogę wyja­wić. Stu­dia arty­styczne mogą się wyda­wać kiep­ską decy­zją pod wzglę­dem finan­so­wym – zwłasz­cza jeśli na sfi­nan­so­wa­nie tej wydu­ma­nej ścieżki edu­ka­cyj­nej bie­rze się jeden kre­dyt stu­dencki za dru­gim. Oczy­wi­ście ja tak wła­śnie zro­bi­łam. Moi rodzice są wła­ści­cie­lami pręż­nie dzia­ła­ją­cej firmy dys­try­bu­ują­cej sprzęt mle­czar­ski do małych i śred­nich gospo­darstw. Sprzęt, czyli na przy­kład te ustroj­stwa, które przy­cze­pia się do krów, żeby je wydoić – tym wła­śnie han­dlo­wali. Inte­res szedł dobrze, na tyle dobrze, że gdy­bym poszła na uczel­nię sta­nową, naszą rodzinę byłoby na to stać. Wybra­łam jed­nak ina­czej. Wzię­łam kre­dyt. I to wię­cej niż jeden. Po paro­krot­nej zmia­nie spe­cja­li­za­cji (mar­ke­ting, sztuki piękne, foto­gra­fia, ilu­stra­cja) zde­cy­do­wa­łam się na przy­ziemne (ale przy­naj­mniej prak­tyczne) pro­jek­to­wa­nie gra­ficzne, po któ­rego ukoń­cze­niu poszłam do pracy; naj­waż­niej­szym kry­te­rium była pen­sja w wyso­ko­ści pozwa­la­ją­cej mi na samo­dzielne utrzy­ma­nie się w Nowym Jorku, a tym samym wypro­wadzkę z domu rodzi­ców w Pół­noc­nej Kali­for­nii.

Robota, o któ­rej mowa, to ten prze­klęty start-up, finan­so­wany przez tabun boga­czy mają­cych tylko jedno, prze­okrop­nie nudne marze­nie: jesz­cze wię­cej pie­nię­dzy. Pra­cu­jąc w tym miej­scu, sta­łam się człon­ki­nią start-upo­wej „rodziny”. Jeśli więc cokol­wiek szło nie tak, poja­wiało się zada­nie do zro­bie­nia na wczo­raj, jeśli inwe­stor się o coś pie­klił albo po pro­stu bo tak, sie­dzia­łam w fir­mie do trze­ciej w nocy. Czego, szcze­rze mówiąc, nie­na­wi­dzi­łam. Nie mogłam znieść myśli, że opra­co­wy­wana przez nas apli­ka­cja do zarzą­dza­nia cza­sem była pomy­słem kre­tyń­skim i nikomu w niczym nie poma­gała. Wku­rzało mnie też, że cho­ciaż wzię­łam tę robotę wyłącz­nie dla kasy, sze­fo­stwo wyma­gało, bym trak­to­wała ją jak naj­waż­niej­szą rzecz na świe­cie. Ozna­czało to także, że bra­ko­wało mi czasu na pro­jekty oso­bi­ste.

ALE!

Pra­co­wa­łam jako gra­ficzka, czyli zgod­nie z wykształ­ce­niem, i zara­bia­łam wystar­cza­jąco, żeby opła­cić czynsz, a nie minął nawet rok, od kiedy otrzy­ma­łam dyplom. Wpraw­dzie warunki zatrud­nie­nia były zbli­żone do nie­wol­nic­twa, a połowa pen­sji szła na noc­leg w salo­nie dwu­po­ko­jo­wego miesz­ka­nia, ale jakoś dawa­łam radę.

Tro­chę roz­mi­nę­łam się z prawdą. Ow­szem, moje łóżko stało w salo­nie, noce spę­dza­łam jed­nak głów­nie w dru­gim pokoju – w sypialni Mai. Nie miesz­ka­ły­śmy ze sobą: były­śmy współ­lo­ka­tor­kami, a April-z-prze­szło­ści zale­ża­łoby na tym roz­róż­nie­niu. W czym tkwi róż­nica? Cóż, zanim wylą­do­wa­ły­śmy pod jed­nym dachem, nie były­śmy parą. Wej­ście w zwią­zek ze współ­lo­ka­torką to roz­wią­za­nie wygodne, ale nie­po­zba­wione pew­nej nie­zręcz­no­ści. W końcu miesz­ka­ły­śmy ze sobą przez więk­szość stu­diów. W momen­cie roz­po­czę­cia tej histo­rii były­śmy ze sobą od ponad roku.

Kiedy z kimś się mieszka, a potem zaczyna się z tą osobą być, to w jakich wła­ści­wie oko­licz­no­ściach pada pro­po­zy­cja wspól­nego zamiesz­ka­nia? W przy­padku moim i Mai wyglą­dało to nastę­pu­jąco: „Może wynio­sła­byś ten uży­wany mate­rac z pokoju dzien­nego, żeby­śmy mogły oglą­dać Net­fliksa jak ludzie, sie­dząc na kana­pie?”, na co odpo­wie­dzia­łam: „Nie ma mowy, jeste­śmy tylko współ­lo­ka­tor­kami, które ze sobą cho­dzą”. Dla­tego w naszym salo­nie wciąż jest dodat­kowe miej­sce do spa­nia.

Uprze­dza­łam, że bez dra­ma­tów się nie obę­dzie.

Ale wróćmy lepiej do tam­tej pamięt­nej stycz­nio­wej nocy. Nowa wer­sja naszej dur­nej apli­ka­cji miała być dostępna w App Store już za tydzień. Sie­dzia­łam w pracy tak długo, bo cze­ka­łam na zatwier­dze­nie ostat­nich popra­wek inter­fejsu użyt­kow­nika i paru innych rów­nie nud­nych bzde­tów. Zamiast przyjść do biura wcze­śniej, zosta­łam po godzi­nach – od zawsze bar­dziej mi to paso­wało. Mój mózg zla­so­wał się od prób zro­zu­mie­nia mgli­stych wytycz­nych sze­fo­stwa, które nie odróż­niało gra­fiki rastro­wej od wek­to­ro­wej. Wresz­cie wyszłam z budynku (wynaj­mo­wa­li­śmy część prze­strzeni cowor­kin­go­wej, nie osobne biuro) i trzy minuty póź­niej byłam na sta­cji metra.

Auto­mat przy wej­ściu odrzu­cił moją kartę Metro­Card BEZ ŻAD­NEGO POWODU. Na biurku w pracy leżała zapa­sowa, a ponie­waż nie wie­dzia­łam, ile kasy mam na tej odrzu­co­nej, wyglą­dało na to, że naj­roz­sąd­niej będzie wró­cić do biura.

Zapala się zie­lone, prze­cho­dzę więc na drugą stronę Dwu­dzie­stej Trze­ciej; tak­sów­karz ryczy klak­so­nem, jak­bym nie miała prawa być na przej­ściu. Sorry, stary, chyba wiem, jakie mam świa­tło. Skrę­cam w stronę biura i zauwa­żam to coś od razu. Z każ­dym kro­kiem nabie­ram pew­no­ści, że to naprawdę… ale to NAPRAWDĘ nie­zwy­kła rzeźba.

Jest GENIALNA, a do tego „nowo­jor­sko genialna”. Wie­cie, co mam na myśli?

Jak by to wyja­śnić? Zdaje się, że… cóż… w Nowym Jorku ludzie potra­fią poświę­cić dzie­sięć lat na próby stwo­rze­nia cze­goś naprawdę świet­nego; cze­goś, co odda istotę jakiejś idei tak dosko­nale, że nagle świat sta­nie się dzie­sięć razy bar­dziej zro­zu­miały. Cze­goś pięk­nego, o moc­nym prze­ka­zie; cze­goś, na co twórca prze­zna­czył sporą część życia. Lokalne media szybko pod­chwy­tują temat, przez chwilę wszy­scy wzdy­chają: „Nie­źle!”, by naza­jutrz puścić to w nie­pa­mięć i zachwy­cić się kolejną ABSO­LUT­NIE GENIALNĄ I FAN­TA­STYCZNĄ RZE­CZĄ. Nie ozna­cza to, że poprzed­nie obiekty zachwytu nie są cudowne i wyjąt­kowe… Smutna prawda jest taka, że gdy w jed­nym miej­scu mieszka tylu ludzi, któ­rzy robią świetne rze­czy, trudno unik­nąć pew­nego zbla­zo­wa­nia.

Tak się wła­śnie czu­łam tam­tej nocy, patrząc na trzy­me­tro­wego trans­for­mera ubra­nego w zbroję samu­raj­ską z wypu­kłym napier­śni­kiem, wiszą­cym dobre pół­tora metra nad moją głową. Robot po pro­stu stał na środku chod­nika. Biła z niego ener­gia i moc. Spra­wiał wra­że­nie, jakby miał zaraz zwró­cić się w moim kie­runku i wbić we mnie wład­cze spoj­rze­nie. Na razie pozo­sta­wał jed­nak w bez­ru­chu i nie­mal wzgar­dli­wym mil­cze­niu, jakby świat nie zasłu­gi­wał na jego uwagę. Latar­nie oświe­tlały pan­cerz – meta­lową mozaikę mato­wej jak noc czerni oraz lustrza­nego sre­bra. Nie ule­gało wąt­pli­wo­ści, że to praw­dziwa stal, a nie pokryty spre­jem kar­to­nowy kostium fana cosplayu. Mistrzow­skie wyko­na­nie. Sta­łam jak zacza­ro­wana może przez pięć sekund, po czym prze­szedł mnie dreszcz – tro­chę z zimna, a tro­chę dla­tego, że to coś na mnie patrzyło – i ruszy­łam dalej.

I wtedy. Poczu­łam. Się. Jak. Naj­gor­sza. Szuja.

Prze­cież sama jestem artystką i cho­dzę do tej par­szy­wie nud­nej roboty tylko po to, żeby stać mnie było na pła­ce­nie wygó­ro­wa­nego czyn­szu i miesz­ka­nie w tym mie­ście – jed­nym z naj­bar­dziej żywych, twór­czych i wpły­wo­wych ośrod­ków kul­tury na świe­cie. Oto na chod­niku, tuż przed moim nosem, stoi dzieło sztuki – impo­nu­jąca insta­la­cja, w którą twórca wło­żył masę wysiłku i mnó­stwo czasu, zapewne lata; która powstała, by ludzie zatrzy­mali się przed nią, spoj­rzeli i pomy­śleli. I oto ja, zobo­jęt­niała przez życie w wiel­kim mie­ście i umy­słowo wyczer­pana godzi­nami prze­su­wa­nia pik­seli na ekra­nie, nie potra­fię przy­sta­nąć przy czymś tak cudow­nym na dłu­żej.

Bar­dzo dobrze pamię­tam, co stało się potem, i czuję, że warto o tym opo­wie­dzieć. Zawró­ci­łam, pode­szłam do rzeźby, wspię­łam się na palce i powie­dzia­łam:

– Chyba powin­nam zadzwo­nić do Andy’ego. Co ty na to?

Robot, zgod­nie z prze­wi­dy­wa­niami, nie zare­ago­wał.

– Jeśli nie masz nic prze­ciwko temu, po pro­stu stój bez ruchu.

Wyję­łam tele­fon i wybra­łam wła­ściwy numer.

Ale zanim doj­dzie do roz­mowy, pozwolę sobie opo­wie­dzieć wię­cej o Andym!

Zmiany są nie­od­łączną czę­ścią ludz­kiego życia. W momen­tach dla nas prze­ło­mo­wych – na przy­kład na koniec stu­diów – myślimy czę­sto: „Na sto pro­cent, bez cie­nia wąt­pli­wo­ści, będę utrzy­my­wać kon­takt z tymi wszyst­kimi dro­gimi mojemu sercu, fan­ta­stycz­nymi ludźmi, z któ­rymi spę­dzi­łam tyle lat – nie­za­leż­nie od tego, że zarówno moje, jak i ich życie wła­śnie dia­me­tral­nie się zmie­nia”. A tak naprawdę rów­nie dobrze w tym samym momen­cie mogli­by­śmy usu­nąć tych wszyst­kich ludzi z grona zna­jo­mych na Face­bo­oku, bo niby gdzie i jak mie­li­by­śmy ich jesz­cze spo­tkać? Cóż, Andy’emu, Mai i mnie udało się (jak na razie) unik­nąć tego sce­na­riu­sza. Maya i ja oszu­ka­ły­śmy prze­zna­cze­nie, wpro­wa­dza­jąc się razem do nie­spełna czter­dzie­sto­me­tro­wego miesz­ka­nia. Z Andym było ina­czej – miesz­kał na dru­gim końcu mia­sta i pozna­li­śmy się dopiero na trze­cim roku. Na tam­tym eta­pie wybie­ra­ły­śmy z Mayą prak­tycz­nie te same zaję­cia, bo naprawdę bar­dzo się lubi­ły­śmy. Wszyst­kie zada­nia gru­powe wyko­ny­wa­ły­śmy razem. Ale pro­fe­sor Ken­nedy dzie­lił stu­den­tów na grupy trzy­oso­bowe, co ozna­czało, że dołą­czy do nas ktoś obcy. I jakoś tak się stało, że przy­cze­pił się do nas Andy (choć z jego per­spek­tywy pew­nie to my przy­cze­piłyśmy się do niego).

Koja­rzy­łam go z innych zajęć. Był dla mnie „tym kole­siem, który zgrywa pew­nego sie­bie o wiele bar­dziej, niż powi­nien”. Chudy, nie­zgrabny, blady jak ściana. Podej­rze­wa­łam, że prosi fry­zjera o takie cię­cie, które wyglą­dało, jakby ni­gdy się nie strzygł. Trzeba jed­nak przy­znać, że był mistrzem cię­tej – a do tego zwy­kle cel­nej i zabaw­nej – ripo­sty.

W ramach zada­nia mie­li­śmy stwo­rzyć iden­ty­fi­ka­cję wizu­alną dla wymy­ślo­nej marki nie­ist­nie­ją­cego pro­duktu. Opa­ko­wa­nie było ele­men­tem nie­obo­wiąz­ko­wym, nale­żało nato­miast przy­go­to­wać kilka pro­po­zy­cji logo­typu oraz prze­wod­nik po stylu (czyli nie­dużą ksią­żeczkę, która opi­suje wszyst­kim zain­te­re­so­wa­nym spo­sób pre­zen­ta­cji marki oraz zasady uży­wa­nia czcio­nek i kolo­rów w kon­kret­nych sytu­acjach). Razem z Mayą były­śmy prak­tycz­nie pewne, że przyj­dzie nam pra­co­wać nad wize­run­kiem jakiejś zmy­ślo­nej mod­nej i super­etycz­nej firmy, pro­du­ku­ją­cej dżinsy z kom­plet­nie bez­u­ży­tecz­nymi kie­sze­niami, czy coś w tym stylu. Choć szcze­rze mówiąc, stu­denci chyba naj­czę­ściej wybie­rali rze­mieśl­ni­czy bro­war. Naj­wy­raź­niej pła­ci­li­śmy masę pie­nię­dzy za te stu­dia tylko po to, by sno­bo­wać się na wiel­kich znaw­ców piwa.

Jestem prze­ko­nana, że gdyby nie Andy, tak by się to skoń­czyło. Chło­pak wyka­zy­wał jed­nak nie­zno­śny upór i jakimś cudem namó­wił nas, by tema­tem pro­jektu stała się „Żooy­po­opa”, czyli guma do żucia o smaku… pupy. Z początku jego argu­men­ta­cja wyda­wała nam się głu­pawa – tłu­ma­czył, że po dyplo­mie będziemy pra­co­wać dla samych nud­nych, sno­bi­stycz­nych marek, więc możemy sobie pozwo­lić na potrak­to­wa­nie tego pro­jektu z przy­mru­że­niem oka. Osta­tecz­nie zmie­ni­ły­śmy zda­nie, gdy ude­rzył w poważ­niej­sze tony.

– Dziew­czyny, posłu­chaj­cie – zaczął – to żadna sztuka poka­zać fajny pro­dukt w fajny spo­sób. Wła­śnie dla­tego wszy­scy wybie­rają takie pomy­sły. Ale to w grun­cie rze­czy straszna nuda. A gdy­by­śmy tak spra­wili, żeby coś skraj­nie głu­piego wyglą­dało świet­nie? Z kitu zro­bili hit? To dopiero wyzwa­nie. Do tego potrzebny jest talent. Pokażmy, że go mamy.

Pamię­tam ten moment wyraź­nie, bo wła­śnie wtedy zda­łam sobie sprawę, że Andy jest znacz­nie bar­dziej inte­re­su­jący, niż mi się począt­kowo wyda­wało.

Koń­cząc pro­jekt, czu­łam pewną wyż­szość nad resztą ludzi z roku, któ­rzy z takim prze­ję­ciem pla­no­wali stra­te­gie dla etycz­nych dżin­sów i rze­mieśl­ni­czych piw. Nasz pro­dukt wypadł naprawdę świet­nie. Andy oka­zał się – niby o tym wie­dzia­łam, ale nie sądzi­łam, że to takie ważne – nie­zwy­kle zdol­nym ilu­stra­to­rem, a połą­cze­nie jego rysun­ków ze zdol­no­ściami kali­gra­ficz­nymi i typo­gra­ficz­nymi Mai oraz moim wyczu­ciem kolo­rów dało zna­ko­mity efekt.

Tak się pozna­li­śmy i jestem za to ogrom­nie wdzięczna. Szcze­rze mówiąc, Andy był potrzebny, aby skon­tro­wać inten­syw­ność związku rodzą­cego się mię­dzy mną a Mayą. Po „Żooy­po­opie”, która wpra­wiła Ken­nedy’ego w taki zachwyt, że umie­ścił nasz pro­jekt na ofi­cjal­nej stro­nie kursu, robi­li­śmy razem wszystko. Współ­pra­co­wa­li­śmy nawet przy zle­ce­niach komer­cyj­nych. Od czasu do czasu Andy wpa­dał do nas z plan­szów­kami i zmu­szał do gra­nia. Potra­fi­li­śmy całymi wie­czo­rami roz­ma­wiać o poli­tyce, naszych marze­niach i oba­wach. To, że był mną wyraź­nie zauro­czony, w niczym nikomu nie prze­szka­dzało, bo wie­dział prze­cież, że jestem zajęta, a Maya chyba ni­gdy nie widziała w nim zagro­że­nia. Jakimś cudem nasz układ wytrzy­mał zakoń­cze­nie stu­diów i wciąż spo­ty­ka­ły­śmy się z zabaw­nym, dziw­nym, bystrym i głup­ko­wa­tym Andym Skamp­tem.

Do któ­rego wła­śnie dzwo­ni­łam o trze­ciej nad ranem.

– April, co jest, kuźwa…? Mamy śro­dek nocy.

– Cześć. Zna­la­złam coś, co powi­nie­neś zoba­czyć.

– Myślę, że to może pocze­kać do jutra.

– No nie wiem. To naprawdę duża sprawa. Weź ze sobą apa­rat. Czy Jason ma jakieś dodat­kowe oświe­tle­nie?

Jason był współ­lo­ka­to­rem Andy’ego i obaj marzyli o inter­ne­to­wej sła­wie. Udo­stęp­niali stre­amingi swo­ich gier wideo (zasięgi były marne) i pro­wa­dzili na YouTu­bie pod­cast, w któ­rym roz­ma­wiali o naj­lep­szych sce­nach śmierci w fil­mach i seria­lach. Z mojego punktu widze­nia cier­pieli na nie­ule­czalną dole­gli­wość tra­piącą całą masę dzia­nych face­tów, któ­rzy, na prze­kór licz­nym dowo­dom, żyli w prze­ko­na­niu, że światu naprawdę potrzebny jest kolejny kome­diowy pod­cast pro­wa­dzony przez dwóch bia­łych męż­czyzn. Brzmi to ostro, ale tak wtedy uwa­ża­łam. Dziś dosko­nale rozu­miem, że łatwo poczuć się nie­istot­nym, kiedy nikt nas nie obser­wuje. Zaczę­łam nawet słu­chać Śmierć­spot­ting i muszę przy­znać, że chło­paki są naprawdę zabawne.

– Cze­kaj… Co się wła­ści­wie dzieje? Co takiego mam zro­bić? – dopy­ty­wał.

– Masz przyjść pod Gra­mercy The­atre, przy­tar­gać ze sobą tyle sprzętu do nagry­wa­nia od Jasona, ile zdo­łasz, a ja gwa­ran­tuję, że nie poża­łu­jesz. Nawet nie myśl o powro­cie do tej two­jej gierki hen­tai, czy co tam robi­łeś… To jest lep­sze. Słowo.

– A gra­łaś w piątą część Wiśnio­wej Wróżki Kwia­tuszki? Skąd ta pew­ność, April May?

– Roz­łą­czam się… Do zoba­cze­nia za pięć minut.

Wci­snę­łam czer­woną słu­chawkę.

Kiedy cze­ka­łam na Andy’ego, minęło mnie kilka osób. Man­hat­tan nie jest już taki sza­lony jak kie­dyś, ale to wciąż mia­sto, które ni­gdy nie zasy­pia. A także mia­sto mówiące wszem wobec: „Mam wszystko tak bar­dzo gdzieś, że bar­dziej się nie da”. Prze­chod­nie obrzu­cali rzeźbę krót­kim spoj­rze­niem, nie zwal­nia­jąc kroku, tak jak i ja na samym początku. Pró­bo­wa­łam wyglą­dać na zajętą. Nowy Jork nie jest szcze­gól­nie nie­bez­pieczny, co nie zna­czy, że dwu­dzie­sto­trzy­latki sto­ją­cej samot­nie na ulicy w środku nocy na pewno nie spo­tka nic nie­mi­łego.

Poświę­ci­łam tych parę minut na uważne przyj­rze­nie się rzeź­bie. W tym mie­ście nawet o tak póź­nej porze nie jest ciemno, dookoła świe­ciła cała masa latarni, ale rzu­cane przez figurę głę­bo­kie cie­nie i jej impo­nu­jące roz­miary spra­wiały, że nie potra­fi­łam jej zro­zu­mieć. Była ogromna. Ważyła pew­nie kil­ka­set kilo­gra­mów. Zdję­łam ręka­wiczkę i dotknę­łam pal­cem meta­lo­wej powłoki, ze zdu­mie­niem odkry­wa­jąc, że nie jest chłodna. Nie była też wpraw­dzie cie­pła… ale bez wąt­pie­nia twarda. Ude­rzy­łam rzeźbę w oko­lice bio­der, nie roz­legł się jed­nak ocze­ki­wany przeze mnie meta­liczny brzdęk. Odgłos był raczej głu­chy, a potem usły­sza­łam cichy szum. Pomy­śla­łam, że może wła­śnie o to cho­dziło twórcy. Miesz­kańcy Nowego Jorku mieli po pro­stu wcho­dzić w inte­rak­cje z tym obiek­tem… odkry­wać jego wła­ści­wo­ści. W szkole arty­stycz­nej dużo się roz­my­śla o twór­czych celach i zało­że­niach. Nasta­wie­nie domyślne to: WIDZIEĆ SZTUKĘ → KRY­TY­KO­WAĆ SZTUKĘ.

W końcu zaprze­sta­łam ana­liz i zaczę­łam po pro­stu cie­szyć się rzeźbą. Coraz bar­dziej mi się podo­bała. Nie tylko jako wytwór innego czło­wieka, ale w taki spo­sób, w jaki może zachwy­cać naprawdę dobra sztuka. Przy­jem­nie się z nią obco­wało. Ni­gdy nie widzia­łam niczego podob­nego. Zachwy­cała mnie jej „trans­for­me­ro­wa­tość”. Ja sama nie odwa­ży­ła­bym się pod­jąć tematu robo­tów w swo­ich pra­cach… Nikt nie chce, by jego twór­czość koja­rzono z main­stre­amem. Arty­ście trudno wyobra­zić sobie gor­szy los.

Ale ta figura była zde­cy­do­wa­nie czymś wię­cej niż kre­atyw­nym cyta­tem z popkul­tury. Nie umia­łam jej przy­rów­nać do żad­nej innej zna­nej mi rzeźby ani w ogóle do cze­go­kol­wiek, co widzia­łam wcze­śniej. Przy­glą­da­łam się jej w głę­bo­kiej zadu­mie, z któ­rej wytrą­cił mnie dopiero Andy.

– Ożeż w mordę… – jęk­nął w zachwy­cie. Miał ze sobą ple­cak, trzy fute­rały i dwa sta­tywy.

– Taa – odpar­łam.

– To. Jest. GENIALNE.

– Wiem… A tak nie­wiele bra­ko­wało, żebym ją olała. Pomy­śla­łam, że to po pro­stu kolejny „zaje­bi­ście fajny nowo­jor­ski bajer”, nawet nie zwol­ni­łam kroku. Ale po chwili zorien­to­wa­łam się, że nic o niej nie sły­sza­łam i powi­nie­neś się o tym dowie­dzieć, prze­cież cią­gle cze­kasz na temat, który okaże się twoim wiel­kim inter­ne­to­wym vira­lem. Dla­tego posta­no­wi­łam jej dla cie­bie pil­no­wać.

– Cze­kaj, cze­kaj… Czy dobrze rozu­miem, że kiedy zoba­czy­łaś tę wielką, piękną, musku­larną postać, w two­jej gło­wie poja­wił się ANDY Skampt? – spy­tał, wska­zu­jąc na sie­bie kciu­kami.

– LOL – prych­nę­łam. – Po pro­stu chcia­łam ci zro­bić przy­sługę, oto i ona. Wystar­czy, że podzię­ku­jesz.

Andy, odro­binę zmie­szany, podał mi sta­tyw.

– W takim razie zacznijmy roz­sta­wiać sprzęt. I to szybko, zanim ktoś z tele­wi­zji się tu napa­to­czy i zgar­nie nam temat.

Pięć minut póź­niej kamera była na sta­ty­wie, reflek­tory na bate­rie rzu­cały ośle­pia­jące świa­tło, a Andy koń­czył moco­wać mikro­fon do klapy kurtki. Nie wyglą­dał już tak nie­po­waż­nie jak na stu­diach. Prze­stał nosić bejs­bo­lówki z dur­nymi napi­sami, a nie­sforną (czy raczej nie­ty­pową) fry­zurę zamie­nił na krót­sze, swo­bodne cię­cie dopa­so­wane do kształtu twa­rzy. A jed­nak, cho­ciaż mie­rzył dwa­dzie­ścia cen­ty­me­trów wię­cej niż ja i byli­śmy w tym samym wieku, wciąż spra­wiał wra­że­nie o pięć lat młod­szego ode mnie.

– April – zaczął.

– No?

– Myślę, że to ty powin­naś sta­nąć przed kamerą.

W odpo­wie­dzi wyda­łam z sie­bie zdez­o­rien­to­wane chrząk­nię­cie.

– Stary, to twoje marze­nie, nie moje. Nie mam zie­lo­nego poję­cia o YouTu­bie.

– Cho­dzi o to, że… No wiesz… – wił się w odpo­wie­dzi.

Z per­spek­tywy czasu – choć ni­gdy go o to nie zapy­ta­łam – uwa­żam, że Andy już w tam­tym momen­cie mógł rozu­mieć powagę sytu­acji. Przy­naj­mniej czę­ściowo; nie miał prze­cież poję­cia, jak to się poto­czy.

– Niech ci się tylko nie wydaje, że będę ci cokol­wiek dłużna, bo zała­twisz mi chwilę inter­ne­to­wej sławy. Wcale mi na tym nie zależy.

– Oj, dobra. Cho­dzi o to, że nie potra­fisz obsłu­żyć tego sprzętu – tłu­ma­czył, wyraź­nie szu­ka­jąc wymówki. Nie mogłam zro­zu­mieć dla­czego.

– Okej, za kamerą jestem do bani, ale nie­wiele lepiej zacho­wuję się przed obiek­ty­wem. Ty i Jason nada­je­cie w inter­ne­cie całymi dniami, a ja w sumie nie korzy­stam nawet z Face­bo­oka.

– Masz za to konto na Insta­gra­mie.

– To co innego – uśmiech­nę­łam się krzywo.

– Nie do końca. Wiem, że nie wrzu­casz tam byle czego. Mnie nie oszu­kasz. Jesteś cyfrową dziew­czyną w cyfro­wym świe­cie, April. Każde z nas wie, jak wystę­po­wać przed publicz­no­ścią.

Byłam Andy’emu wdzięczna za to bez­ce­re­mo­nialne pod­su­mo­wa­nie. Miał cał­ko­witą rację. Uda­wa­łam, że nie dbam o media spo­łecz­no­ściowe, i fak­tycz­nie wola­łam pro­wa­dzić dys­ku­sje w praw­dzi­wych gale­riach niż na Twit­te­rze. Ale nie żyłam aż tak poza sie­cią, jak bym chciała. Iry­ta­cja sta­ran­nie wykre­owa­nymi inter­ne­to­wymi per­so­nami była ele­men­tem mojej wła­snej sta­ran­nie wykre­owa­nej per­sony. Mimo to oboje czu­li­śmy, że uza­sad­nie­nie Andy’ego jest w tym wypadku nacią­gane.

– Andy, powiedz, o co biega naprawdę.

– No bo – wziął głę­boki wdech – uwa­żam, że dla autora lub autorki tej rzeźby będzie lepiej, jeśli to ty o niej opo­wiesz. Ja jestem bła­znem. Dobrze wiem, jak wyglą­dam. Nikt nie bie­rze mnie na serio. A ty, w tym twoim dwu­rzę­do­wym płasz­czu i z wydat­nymi kośćmi policz­ko­wymi, wyglą­dasz jak praw­dziwa artystka. Spra­wiasz wra­że­nie kogoś, kto zna się na rze­czy. Fak­tycz­nie wiesz, o czym mówisz, i umiesz to robić, dziew­czyno. Jeśli ja się do tego zabiorę, wyj­dzie z tego jeden wielki żart. Poza tym to ty ją zna­la­złaś.

W prze­ci­wień­stwie do więk­szo­ści ludzi z kie­runku naprawdę dużo czasu poświę­ca­łam na stu­dio­wa­nie sztuki. Róż­nica mię­dzy sztuką a pro­jek­to­wa­niem gra­ficz­nym może się na pierw­szy rzut oka wyda­wać nie­oczy­wi­sta. Sztuka jest dla sztuki, ist­nieje dla samej sie­bie. Z kolei pro­jek­to­wa­nie to forma sztuki, która służy innym celom. Można je przy­rów­nać do inży­nie­rii wizu­al­nej. Swoje stu­dia zaczę­łam od sztuk pięk­nych, ale pod koniec pierw­szego seme­stru doszłam do wnio­sku, że pew­nego dnia będę chciała pójść do pracy. Prze­nio­słam się więc na mar­ke­ting, który szybko znie­na­wi­dzi­łam, i tak, parę zmian póź­niej, tra­fi­łam na gra­fikę. I zosta­łam. Wciąż jed­nak poświę­ca­łam na śle­dze­nie man­hat­tań­skiej sceny arty­stycz­nej wię­cej czasu i ener­gii niż moi kole­dzy i kole­żanki ze stu­diów. Mię­dzy innymi z tego powodu tak bar­dzo chcia­łam tu zostać. Zabrzmi to nie­mą­drze, ale sta­tus dwu­dzie­sto­kil­ku­let­niej miesz­kanki Nowego Jorku spra­wiał, że czu­łam się ważna. Choć sama nie two­rzy­łam sztuki, to przy­naj­mniej pra­co­wa­łam w tym genial­nym mie­ście, z dala od rodzi­ców i ich przy­ziem­nego świata wypeł­nio­nego sprzę­tem mle­czar­skim.

Andy nie wyglą­dał, jakby miał ustą­pić, a ja doszłam do wnio­sku, że to w grun­cie rze­czy nic takiego. Wpię­łam mikro­fon po wewnętrz­nej stro­nie bluzki. Na kablu czu­łam jesz­cze cie­pło ciała Andy’ego. Reflek­tory mnie ośle­piały, ledwo widzia­łam obiek­tyw kamery. Zro­biło się zimno, wiał lekki wie­trzyk, na chod­niku nie było nikogo poza nami.

– Gotowa? – zapy­tał Andy.

– Daj mi mikro­fon – powie­dzia­łam, wska­zu­jąc na leżącą na ziemi otwartą torbę.

– Majk w kla­pie leci, nie potrze­bu­jesz nic wię­cej.

Nie rozu­mia­łam tego żar­gonu, ale mniej wię­cej zała­pa­łam, o co cho­dzi.

– Potrze­buję rekwi­zytu… – wyja­śni­łam. – Wiesz, że niby… prze­pro­wa­dzam z tym czymś wywiad.

– Aaa… jasne… – przy­tak­nął i podał mi mikro­fon.

– Okej – powie­dzia­łam.

– Dobra, krę­cimy.Roz­dział 2

Dobra, krę­cimy.

Pew­nie sły­sze­li­ście, jak Andy wypo­wiada te słowa… O ile jeste­ście ludźmi i macie dostęp do inter­netu. Nie­za­leż­nie od tego, w jakim języku mówi­cie albo czy posia­da­cie urzą­dze­nie elek­tro­niczne. Czy jeste­ście chiń­skimi miliar­de­rami, czy nowo­ze­landz­kimi hodow­cami owiec. Na pewno sły­sze­li­ście te słowa. Znają je człon­ko­wie zbroj­nych bojó­wek w Nepalu. To naj­czę­ściej wyświe­tlane nagra­nie w histo­rii ludz­ko­ści. Google sza­cuje, że fil­mik zaty­tu­ło­wany Nowo­jor­ski Carl zoba­czyło dzie­więć­dzie­siąt cztery pro­cent żyją­cych ówcze­śnie miesz­kań­ców Ziemi. Z któ­rych dziś zapewne spora liczba nie żyje.

Andy zmon­to­wał nagra­nie i oto co mniej wię­cej z tego wyszło:

Wyglą­dam kosz­mar­nie. Nie spa­łam od dwu­dzie­stu czte­rech godzin. Prak­tycz­nie nie mam maki­jażu, a ponie­waż dress code mojej firmy można pod­su­mo­wać zda­niem „noś się tak, jakby na niczym ci nie zale­żało”, jestem ubrana w dżin­sową kurtkę nacią­gniętą na białą bluzę z kap­tu­rem. Moje dżinsy mają na kola­nach dziury, więc zaczy­nam mar­z­nąć. Ciemne włosy opa­dają bez­ład­nie na ramiona, reflek­tor razi, ale wal­czę, by nie mru­żyć oczu. No dobra, w sumie nie wyglą­dam naj­go­rzej. A może widzia­łam ten fil­mik już tyle razy, że zgu­bi­łam resztki wstydu. Moje oczy są z natury tak ciemne, że trudno dostrzec w nich źre­nice nawet w peł­nym słońcu. Zęby aż lśnią w świe­tle ledo­wych lamp Jasona. Z jakie­goś powodu bije ze mnie radość. Chyba łapie mnie głu­pawka z nie­wy­spa­nia. Mam lekką chrypkę.

– Cześć wszyst­kim! Tu April May, pro­sto ze skrzy­żo­wa­nia Dwu­dzie­stej Trze­ciej Ulicy i Alei Lexing­ton. Jest ze mną nie­spo­dzie­wany i dość szcze­gólny gość. Poja­wił się tutaj dziś, przed trze­cią w nocy. Niczym sta­ro­żytny wojow­nik z jakiejś obcej cywi­li­za­cji pil­nuje wej­ścia do restau­ra­cji Chi­po­tle Mexi­can Grill, znaj­du­ją­cej się po sąsiedzku z Gra­mercy The­atre. Jego spoj­rze­nie jest lodo­wate, ale znaj­duję w tym pewne pocie­sze­nie, bo mam wra­że­nie, że mówi: „Hej, nikt z nas nie ogar­nia… Nawet trzy­me­trowy, meta­lowy robot bojowy. Życie ci ciąży? Nie martw się… i tak nic nie zna­czysz!”. Czy czuję się pew­niej, mając świa­do­mość, że strzeże mnie ktoś taki jak on? Ani tro­chę! Ale może w życiu wcale nie cho­dzi o to, żeby czuć się bez­piecz­nie!

Kiedy to mówię, jakaś para wra­ca­jąca do domu po dłu­giej nocy zerka na nas przez ramię, ale bar­dziej inte­re­suje ich kamera niż sto­jący tuż obok olbrzymi ROBOT.

Kamera prze­suwa się nagle. Zacię­łam się i przez parę sekund mam­ro­ta­łam coś bez sensu jak kre­tynka, a Andy zapew­niał mnie, że to wszystko wytnie.

– Ma na imię… Carl! Cześć, Carl! – mówię w końcu i kie­ruję mikro­fon w stronę meta­lo­wego wojow­nika, sta­jąc na pal­cach.

Jestem drobna, nie mam nawet metra sześć­dzie­się­ciu, Carl wydaje się więc jesz­cze więk­szy niż w rze­czy­wi­sto­ści. Odpo­wiada mil­cze­niem.

– Oto robot praw­dzi­wie oszczędny w sło­wach. Jego wygląd mówi za to wiele.

Kolejne cię­cie. W następ­nym uję­ciu znów patrzę pro­sto w obiek­tyw.

– Carl: nie­ru­chomy, solidny i zaska­ku­jąco cie­pławy w dotyku trzy­me­trowy robot, któ­rego obec­ność naj­wy­raź­niej wcale nie dziwi nowo­jor­czy­ków.

Cię­cie.

– Co sądzą na jego temat miesz­kańcy naszego mia­sta? Czy biorą go za insta­la­cję arty­styczną? A może za czyjś nie­udany pro­jekt, wyeks­mi­to­wany wraz z nie­pła­cą­cym czyn­szu loka­to­rem? Zapo­mniany rekwi­zyt z pobli­skiego planu fil­mo­wego? Czy mia­sto, które ni­gdy nie śpi, stało się mia­stem, które jest zbyt fajne, by dostrzec nawet naj­bar­dziej wyjąt­kowe wyda­rze­nia? Nie, pocze­kaj­cie. Jeden młody czło­wiek wła­śnie się zatrzy­mał. Zapy­tajmy go, co myśli.

W kolej­nym uję­ciu kie­ruję sztuczny mikro­fon w stronę Andy’ego.

– Jak się nazy­wasz?

– Andy Skampt – odpo­wiada; z jakie­goś powodu wydaje się bar­dziej zde­ner­wo­wany ode mnie.

– Czy potwier­dzasz, że przed wej­ściem do restau­ra­cji Chi­po­tle stoi trzy­me­trowy robot?

– Tak.

– A czy zgo­dzisz się ze mną, że to nie jest nor­malne, do cho­lery?

– Mhm.

– Jak sądzisz, o co tu cho­dzi?

– Nie mam poję­cia. Carl w grun­cie rze­czy mnie prze­raża.

– Dzię­kuję, Andy.

Cię­cie.

– I to na razie tyle, dro­dzy miesz­kańcy tego świata. Ogromny, dostojny, zaska­ku­jąco cie­pławy robo­tyczny wojow­nik przy­był do Nowego Jorku, a jego bez­ruch wydał nam się wystar­cza­jąco inte­re­su­jący, by nakrę­cić o nim kil­ku­mi­nu­towy fil­mik.

Mój komen­tarz towa­rzy­szył zbli­że­niom robota, który stał jak słup soli, ale aż tęt­nił poten­cja­łem ruchu i ener­gią skrzącą się tuż pod powierzch­nią pan­ce­rza.

Kiedy sta­łam przed kamerą, cały czas myśla­łam o tym, kto go stwo­rzył. O brat­niej, kre­atyw­nej duszy, która dała z sie­bie tak wiele, by powo­łać na świat to abso­lut­nie fan­ta­styczne dzieło – i o tym, że bez­duszny świat naj­wy­raź­niej zamie­rzał je zigno­ro­wać. Pró­bo­wa­łam wczuć się w tego tajem­ni­czego twórcę. Zro­zu­mieć, po co ten robot w ogóle powstał, jed­no­cze­śnie besz­ta­jąc w myślach miesz­kań­ców tego świata, nie­czu­łych na piękno i formę. UWAGA, NOWO­JOR­CZYCY! ZACZNIJ­CIE W KOŃCU DOCE­NIAĆ TE WSZYST­KIE ZAJE­BI­STE RZE­CZY DOOKOŁA WAS! Pra­gnę­łam, by ludzie się prze­bu­dzili i choć przez chwilę po pro­stu popa­trzyli na ten wyjąt­kowy wytwór ludz­kiej ręki. Z per­spek­tywy czasu – prze­za­bawne było to pra­gnie­nie.

– Mamy to?

– Tak, wyszło fan­ta­stycz­nie. Jesteś prze­uro­cza i mądra, inter­net cię poko­cha.

– Och, zawsze o tym marzy­łam – odpo­wie­dzia­łam z kamienną twa­rzą. – Ale teraz jestem śmier­tel­nie zmę­czona.

– Kumam. Co w ogóle robi­łaś tutaj o tej porze?

– Poza obser­wo­wa­niem robota giganta? Wiesz, jak jest, kolejny dzień w biu­rze, kolejne pożary do gasze­nia.

– Przy­naj­mniej masz robotę.

Andy pró­bo­wał szczę­ścia jako fre­elan­cer, na co mogą sobie pozwo­lić ludzie, któ­rzy nie mar­twią się spłatą kre­dytu stu­denc­kiego, bo ich ojco­wie są obrzy­dli­wie boga­tymi praw­ni­kami w Hol­ly­wood.

I tak prze­sta­li­śmy roz­ma­wiać o Carlu. Andy nakrę­cił jesz­cze parę zbli­żeń, ja w tym cza­sie narze­ka­łam na pracę, a on opo­wia­dał o nowym klien­cie, który zaży­czył sobie, by logo­typ jego firmy był bar­dziej „kom­pu­te­rowy”. W pew­nym momen­cie, chcąc nakrę­cić b-roll, sta­nę­łam Andy’emu na ramio­nach, by zna­leźć się jak naj­bli­żej twa­rzy robota. Roz­ma­wia­li­śmy o pracy i życiu, aż zro­biła się pra­wie czwarta nad ranem.

– To była strasz­nie dziwna i strasz­nie fajna noc, April May. Dzięki, że wycią­gnę­łaś mnie z domu na to zimno i namó­wi­łaś do nakrę­ce­nia fil­miku o robo­cie.

– A ja dzię­kuję, że przy­sze­dłeś. I nie, nie wpadnę teraz do cie­bie, żeby poto­wa­rzy­szyć ci w mon­tażu. Idę spać. Jeśli zadzwo­nisz przed połu­dniem, nabiję cię na ten szpi­ku­lec na czubku głowy Carla.

– Zawsze do usług.

– Do zoba­cze­nia jutro.

Wsia­dłam do metra, ruszy­łam w stronę domu, wyci­szy­łam tele­fon. Tam­tej nocy spa­łam tak dobrze, jak ni­gdy wcze­śniej i ni­gdy póź­niej. Chyba że po śmierci.Roz­dział 4

Tamtego dnia dowie­dzia­łam się, że udzie­la­nie wywia­dów przed kame­rami to okropny spo­sób na spę­dze­nie wol­nego wie­czoru, za to świetny na zaro­bie­nie dwu­dzie­stu tysięcy dola­rów. Dość szybko się oka­zało, że mogłam zupeł­nie odpu­ścić domowy maki­jaż, bo więk­szość czasu, który spę­dzi­łam w stu­diu, zajęły przy­go­to­wa­nia. Pro­gram musiał się udać per­fek­cyj­nie. A to z kolei ozna­czało, że nie­mal od razu po tym, jak prze­kro­czy­łam próg budynku, porwano mnie do gar­de­roby, gdzie nama­lo­wano mi kom­plet­nie nową twarz. Co cie­kawe, kiedy w prze­lo­cie udało mi się poroz­ma­wiać z Andym, oka­zało się, że pod­czas gdy ja sie­dzia­łam przed lustrem, on wci­nał dar­mowe pączki, roz­wa­lony na skó­rza­nej kana­pie.

Powie­dzieć, że nie oglą­dam pro­gra­mów tele­wi­zyj­nych, to jak nic nie powie­dzieć. Uni­ka­łam ich jak ognia – zarówno peł­nych wydań, jak i frag­men­tów wrzu­ca­nych do mediów spo­łecz­no­ścio­wych. Wie­rzy­łam (a raczej chcia­łam wie­rzyć), że żyję w bańce i nie doty­kają mnie wyda­rze­nia, o któ­rych trzeba wie­dzieć.

Tego wie­czoru odby­łam przy­spie­szony kurs dzien­ni­kar­stwa infor­ma­cyj­nego. Oto czego się dowie­dzia­łam:

Sta­cje tele­wi­zyjne poświę­cają masę czasu i pie­nię­dzy, żeby robić dobre wra­że­nie, bo tak naprawdę nie ma w nich nic szcze­gól­nie impo­nu­ją­cego. Zaj­rza­łam za kur­tynę i czar prysł. Stu­dio tele­wi­zyjne oka­zało się zwy­kłym poko­jem dla zwy­kłych ludzi. Nie­któ­rzy są cał­kiem spoko, inni robią wokół sie­bie dużo szumu, co pew­nie pozwala masko­wać brak pew­no­ści sie­bie. Tym samym stu­dio nie róż­niło się szcze­gól­nie od dowol­nego innego pomiesz­cze­nia, w któ­rym gro­ma­dzą się istoty ludz­kie. Róż­nica pole­gała na tym, że jego prze­strzeń była w poło­wie wykoń­czona na wysoki połysk, a w poło­wie skła­dała się z suro­wego betonu i rusz­to­wań.

Zupeł­nie jakby jakiś maga­zyn zde­rzył się z hote­lo­wym holem i nikt nie posprzą­tał powsta­łego w ten spo­sób bała­ganu.

Wydaje mi się, że ta meta­fora nie­źle opi­suje też ludzi z tele­wi­zji – na poły nud­nych nor­mal­sów, na poły cho­dzące kary­ka­tury samych sie­bie. Są tak absur­dal­nie „tele­wi­zyjni”, jakby naśmie­wali się z samych sie­bie. Mówią w bar­dzo spe­cy­ficzny spo­sób, który w niczym nie przy­po­mina języka nor­mal­nych ludzi. Brzmi on natu­ral­nie, gdy sły­szymy go z ekranu, ale w praw­dzi­wym życiu wywo­łuje raczej reak­cje w stylu: „Zaraz, chwila, moment… Czemu tak dziw­nie gadasz?”.

W tym miej­scu pozwolę sobie prze­sko­czyć w chro­no­lo­gii wyda­rzeń do momentu, w któ­rym wywiady stały się dla mnie chle­bem powsze­dnim, a w mojej gło­wie poja­wiły się pewne Prze­my­śle­nia.

Zapraszamy do zakupu pełnej wersji książki