AML łatwo zdobądź certyfikat GIIF - ebook

JAK KORZYSTAĆ Z PODRĘCZNIKA?

ART. 52 Ustawy z dnia 1 marca 2018 roku, o przeciwdziałaniu prania pieniędzy i finansowaniu terroryzmu brzmi:

_1. Instytucje obowiązane zapewniają udział osób wykonujących obowiązki związane z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu w programach szkoleniowych dotyczących realizacji tych obowiązków, uwzględniających zagadnienia związane z ochroną danych osobowych._

_2. Programy szkoleniowe, o których mowa w ust. 1, powinny uwzględniać charakter, rodzaj i rozmiar działalności prowadzonej przez instytucję obowiązaną oraz zapewniać aktualną wiedzę w zakresie realizacji obowiązków instytucji obowiązanej, w szczególności obowiązków, o których mowa w art. 74 ust. 1, art. 86 ust. 1 i art. 89 ust. 1._

_3. Do instytucji obowiązanych będących osobami fizycznymi prowadzącymi działalność gospodarczą przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio._

oznacza to, że instytucja obowiązana, w skrócie IO, ma obowiązek zapoznać się z zagadnieniami związanymi z obowiązkami wynikającymi z w/w ustawy. Ponadto, IO powinna udokumentować spełnienie tego obowiązku, poprzez uzyskanie stosowanego poświadczenia.

Na stronie Generalnego Inspektora Informacji Finansowej (GIIF) (https://kursy.tomorrow.pro/login/index.php), został umieszczony bezpłatny kurs, _„PRZECIWDZIAŁANIE PRANIU PIENIĘDZY I FINANSOWANIU TERRORYZMU”_ po zakończeniu którego można uzyskać zaświadczenie (nazwane certyfikatem) potwierdzające ukończenie kursu. Ale aby to zaświadczenie uzyskać należy, po zapoznaniu się z tematami przedstawionymi w kursie, przystąpić do testu i zdać go z wynikiem 80% pozytywnych odpowiedzi. UZYSKANIE CERTYFIKATU JEST RÓWNOWAŻNE ZE SPEŁNIENIEM OBOWIĄZKU WYNIKAJĄCEGO Z ART. 52 USTAWY Z DNIA 1 MARCA 2018 R.

Materiał, jaki został zebrany w niniejszej publikacji jest przede wszystkim oparty o zagadnienia niezbędne do zdania testu, który kończy kurs GIIF. Aby ułatwić przyswojenie dość dużej porcji wiedzy, zebrane tutaj zagadnienia zostały przedstawione w formie 275 pytań i odpowiedzi do nich. Najlepiej jest zapoznać się z tematem AML, poprzez dwukrotne, bądź trzykrotne przeczytanie wszystkich pytań i odpowiedzi. Następnie można przejść do rozdziału _PYTANIA DO POWTÓRKI_ i sprawdzić, czy potrafimy odpowiedzieć na znajdujące się tam pytania. Gdy któreś z pytań sprawia nam kłopot, można zajrzeć do odpowiedzi w części z odpowiedziami.

Gdy już zaczniemy orientować się w przedstawionych w podręczniku zagadnieniach, wówczas już spokojnie można zarejestrować się do kursu GIIF. Po zarejestrowaniu się do kursu, uczestnik ma 14 dni na przejście 14 lekcji i zdanie testu. Lekcje, jakie znajdują się w kursie GIIF można potraktować, jako generalną powtórkę. Po takim przerobieniu materiału, zdanie testu i uzyskanie certyfikatu GIIF nie powinno być żadnym problemem.AKTY PRAWNE I DEFINICJE

1. JAKIE SĄ PODSTAWOWE AKTY PRAWNE REGULUJĄCE ZAGADNIENIA AML?

— Ustawa z 1 marca 2018 roku (Dz. U. 2018 poz. 723,

— Dyrektywa Parlamentu Europejskiego 2015/849 (20 maja 2015),

— Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2015/847 (20 maja 2015)

— Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2018/843 (30 maja 2018).

2. JAKIE INNE PRZEPISY OBOWIĄZUJĄ PODMIOTY PRAWA POLSKIEGO OPRÓCZ USTAWY Z DNIA 1 MARCA 2018?

— rozporządzenie 881/2002,

— rozporządzenie 753/2011,

— rozporządzenie 2580/2001.

3. CZYM SĄ W POLSKIM PORZĄDKU PRAWNYM PRZEPISY WYMIENIONE W PKT. 2?

— rozporządzenia te, są implementacją do przepisów unijnych, przepisów dotyczących stosowania szczególnych środków określonych przez Radę Bezpieczeństwa ONZ.

4. PODMIOTY BĘDĄCE EUROPEJSKIMI URZĘDAMI NADZORU, TO:

— Europejski Urząd Nadzoru Bankowego,

— Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych,

— Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych.

5. JAKIE PODMIOTY NAZYWANE SĄ JEDNOSTKAMI WSPÓŁPRACUJĄCYMI?

— Jednostki administracji rządowej,

— Organy jednostek samorządu terytorialnego,

— Państwowe jednostki organizacyjne,

— Narodowy Bank Polski,

— Komisja Nadzoru Finansowego,

— Najwyższa Izba Kontroli.

6. DEFINICJA INSTYTUCJI OBOWIĄZANEJ

— Instytucja obowiązana, to podmiot zobligowany do wypełniania obowiązków wynikających z Ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu z dnia 1 marca 2018 r.

7. W KTÓRYM ARTYKULE USTAWY Z DNIA 1 MARCA 2018 R. SĄ WYMIENIONE INSTYTUCJE OBOWIĄZANE?

— Lista instytucji obowiązanych znajduje się w art. 2, ust. 1 Ustawy.

8. NA PODSTAWIE JAKICH AKTÓW PRAWNYCH INSTYTUCJE OBOWIĄZANE MUSZĄ STOSOWAĆ SZCZEGÓLNE ŚRODKI OGRANICZAJĄCE?

— na podstawie przepisów ustawy z dnia 1 marca 2018 roku o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz bezpośrednio obowiązujących przepisów UE.

9. CO NAZYWAMY TRANSAKCJĄ W ROZUMIENIU USTAWY O PRZECIWDZIAŁANIU PRANIU PIENIĘDZY?

— Czynność prawna lub faktyczna,, na podstawie której dokonuje się przeniesienia własności lub posiadania wartości majątkowych, lub także czynność prawna, lub faktyczna dokonywana w celu przeniesienia własności, lub posiadania wartości majątkowych.

10. CO NAZYWAMY TRANSAKCJĄ OKAZJONALNĄ W ROZUMIENIU USTAWY O PRZECIWDZIAŁANIU PRANIU PIENIĘDZY?

— Transakcja okazjonalna, to transakcja nie realizowana w ramach stosunków gospodarczych.

11. CZYM JEST TRANSFER ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH W KONTEKŚCIE ROZPORZĄDZENIA 2015/847?

— „transfer środków pieniężnych” oznacza dowolną transakcję przynajmniej częściowo realizowaną drogą elektroniczną w imieniu płatnika za pośrednictwem dostawcy usług płatniczych w celu udostępnienia środków pieniężnych odbiorcy za pośrednictwem dostawcy usług płatniczych, bez względu na to, czy płatnik i odbiorca jest tą samą osobą, i niezależnie od tego, czy dostawca usług płatniczych płatnika jest tożsamy z dostawcą usług płatniczych odbiorcy, w tym:

— polecenie przelewu zgodnie z definicją w art. 2 pkt 1 rozporządzenia (UE) nr 260/2012,

— polecenie zapłaty zgodnie z definicją w art. 2 pkt 2 rozporządzenia (UE) nr 260/2012,

— krajowa lub transgraniczna usługa przekazu pieniężnego zgodnie z definicją w art. 4 pkt 13 dyrektywy 2007/64/WE,

— transfer wykonywany przy wykorzystaniu karty płatniczej, instrumentu pieniądza elektronicznego, telefonu komórkowego lub innego urządzenia cyfrowego lub informatycznego (w systemie abonamentowym lub przedpłaconym) o podobnych właściwościach.

12. DEFINICJA PŁATNIKA W ROZUMIENIU ROZPORZĄDZENIA 2015/847

— płatnik oznacza osobę, która jest posiadaczem rachunku płatniczego i zezwala na wykonanie transferu środków pieniężnych z tego rachunku płatniczego, lub w przypadku gdy rachunek płatniczy nie istnieje — osobę fizyczną lub prawną, która składa zlecenie wykonania transferu środków pieniężnych.

13. DEFINICJA ODBIORCY W ROZUMIENIU ROZPORZĄDZENIA 2015/847

— odbiorca oznacza osobę będącą zamierzonym odbiorcą danego transferu środków pieniężnych.

14. DEFINICJA BENEFICJENTA RZECZYWISTEGO

— każda osoba fizyczna sprawująca bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad klientem poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez klienta, lub każda osoba fizyczna, w imieniu której są nawiązywane stosunki gospodarcze lub jest przeprowadzana transakcja okazjonalna.

15. CO OZNACZA WSTRZYMANIE TRANSAKCJI?

— czasowe ograniczenie korzystania i dysponowania wartościami majątkowymi polegające na uniemożliwieniu przeprowadzenia przez instytucję obowiązaną określonej transakcji lub większej liczby określonych transakcji. Co oznacza blokada rachunku?

16. CO OZNACZA BLOKADA RACHUNKU?

— czasowe uniemożliwienie korzystania i dysponowania ze wszystkich lub części wartości majątkowych gromadzonych na rachunku, w tym również przez instytucję obowiązaną

17. CZYM JEST LOKOWANIE?

— jest jednym z trzech etapów prania brudnych pieniędzy, polega na wprowadzenia do obrotu wartości finansowych, które pochodzą z przestępstwa.

18. CZYM JEST MASKOWANIE?

— jest jednym z trzech etapów prania brudnych pieniędzy i polega na oddzieleniu wartości majątkowych od nielegalnego źródła.

19. CZYM JEST INTEGRACJA?

— wykreowanie wytłumaczenia pochodzenia dla posiadanych wartości majątkowych.

20. CO OZNACZA POJĘCIE „RELACJA KORESPONDENCKA”?

— o relacjach korespondenckich mówimy wówczas, gdy jeden bank świadczy usługi bankowe jako korespondent, na rzecz drugiego banku, będącego respondentem. Relacje korespondenckie to także między instytucjami kredytowymi, finansowymi, w tym relacje, w ramach których są świadczone podobne usługi przez instytucję będącą korespondentem na rzecz instytucji będącej respondentem oraz relacje, które zostały ustanowione na potrzeby transakcji dotyczących papierów wartościowych lub na potrzeby transferów środków pieniężnych.

21. JAKA JEST DEFINICJA OSOBY ZAJMUJĄCEJ SZCZEGÓLNIE ZNACZĄCE STANOWISKO?

— osoba fizyczna zajmująca znaczące stanowisko (PEP — Politically Exposed Person), to osoba, na znaczącym stanowisku lub pełniąca znaczącą funkcję publiczną. Można tutaj wymienić Prezydenta RP, posłów, senatorów, sędziów, osoby zarządzające przedsiębiorstwami państwowymi, oraz dyrektorów generalnych centralnych organów państwowych.

22. DEFINICJA IDENTYFIKACJI ELEKTRONICZNEJ W ROZUMIENIU ROZPORZĄDZENIA 910/2014 PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE)?

— identyfikacja elektroniczna, oznacza proces używania danych w postaci elektronicznej identyfikujących osobę, unikalnie reprezentujących osobę fizyczną lub prawną, lub osobę fizyczną reprezentującą osobę prawną.

23. JAKA JEST DEFINICJA RACHUNKU W ROZUMIENIU USTAWY Z DNIA 1 MARCA 2018R?

— rachunek płatniczy w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych,

— rachunek bankowy i rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej niebędące rachunkami płatniczymi,

— rachunek papierów wartościowych i rachunek zbiorczy oraz służący do ich obsługi rachunek pieniężny, w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi,

— rejestr uczestników funduszu lub ewidencję uczestników funduszu inwestycyjnego zamkniętego,

— prowadzony w formie elektronicznej zbiór danych identyfikacyjnych zapewniających osobom uprawnionym możliwość korzystania z jednostek walut wirtualnych, w tym przeprowadzania transakcji ich wymiany,

— rachunek derywatów w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

24. CZYM JEST TERRORYZM?

— terroryzm jest formą przemocy politycznej, stosowaną dla osiągnięcia celów o charakterze politycznym.

25. CZYM JEST PRZESTĘPSTWO O CHARAKTERZE TERRORYSTYCZNYM?

— poważne zastraszenie wielu osób,

— zmuszenie organu władzy publicznej RP lub innego państwa, albo organu organizacji międzynarodowej do podjęcia lub zaniechania określonych czynności,

— wywołania poważnych zakłóceń w ustroju lub gospodarce RP, innego państwa lub organizacji międzynarodowej,

— groźba wykonania powyższych czynów.

26. JAKA JEST DEFINICJA FINANSOWANIA TERRORYZMU?

— przestępstwo o charakterze terrorystycznym, których finansowanie uznawane jest za finansowanie terroryzmu (art. 165a k.k.)ORGANY INFORMACJI FINANSOWEJ — FUNKCJE I ZADANIA

27. ORGANAMI INFORMACJI FINANSOWEJ SĄ:

— Minister właściwy do spraw finansów publicznych jako naczelny organ informacji finansowej,

— Generalny Inspektor Informacji Finansowej

28. MIEJSCE FUNKCJONOWANIA KOMITETU BEZPIECZEŃSTWA FINANSOWEGO?

— Komitet Bezpieczeństwa Finansowego działa przy Generalnym Inspektorze Informacji Finansowej.

29. JAKĄ FUNKCJĘ PEŁNI KOMITET BEZPIECZEŃSTWA FINANSOWEGO?

— Komitet Bezpieczeństwa pełni funkcję doradczą i opiniodawczą w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu.

30. JAKIE SĄ ZADANIA KOMITETU BEZPIECZEŃSTWA?

— opiniowanie krajowej oceny ryzyka prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu,

— wydawanie opinii w zakresie zasadności zastosowania zaleceń Komisji Europejskiej, o których mowa w art. 6 ust. 4 dyrektywy 2015/849,

— opiniowanie strategii, o której mowa w art. 31 ust. 1, a także dokonywanie przeglądu postępów w jej realizacji,

— wydawanie rekomendacji dotyczących zastosowania wobec danej osoby lub danego podmiotu szczególnych środków ograniczających,

— opiniowanie wniosków o uznanie za bezprzedmiotowe stosowania wobec osoby lub podmiotu szczególnych środków ograniczających,

— dokonywanie analiz i ocen rozwiązań prawnych z zakresu przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu,

— przedstawienie opinii o potrzebie dokonania zmian przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.

31. JAKI JEST SKŁAD KOMITETU BEZPIECZEŃSTWA?

— Generalny Inspektor Informacji Finansowej, jako przewodniczący,

— Dyrektor Departamentu Informacji Finansowej Ministerstwa Finansów — jako Wiceprzewodniczący Komitetu,

— 21 członków Komitetu.

32. KTO WSKAZUJE CZŁONKÓW KOMITETU BEZPIECZEŃSTWA?

— minister właściwy do spraw wewnętrznych,

— Minister Sprawiedliwości,

— minister właściwy do spraw zagranicznych,

— Minister Obrony Narodowej,

— minister właściwy do spraw gospodarki,

— minister właściwy do spraw finansów publicznych,

— minister właściwy do spraw informatyzacji,

— ministra — członka Rady Ministrów właściwego do spraw koordynowania działalności służb specjalnych, jeżeli został wyznaczony przez Prezesa Rady Ministrów,

— Przewodniczącego KNF,

— Prezesa NBP,

— Komendanta Głównego Policji,

— Komendanta Głównego Żandarmerii Wojskowej,

— Komendanta Głównego Straży Granicznej,

— Prokuratora Krajowego, o) Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,

— Szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego,

— Szefa Agencji Wywiadu,

— Szefa Służby Wywiadu Wojskowego,

— Szefa Służby Kontrwywiadu Wojskowego,

— Szefa Krajowej Administracji Skarbowej,

— Szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego.

33. KTO POWOŁUJE I ODWOŁUJE SEKRETARZA KOMITETU BEZPIECZEŃSTWA?

— Przewodniczący Komitetu Bezpieczeństwa.

34. KTO MOŻE BYĆ CZŁONKIEM KOMITETU BEZPIECZEŃSTWA?

— Członkiem Komitetu może być osoba posiadająca wiedzę z zakresu przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu oraz spełniająca wymagania określone w przepisach o ochronie informacji niejawnych w zakresie dostępu do informacji niejawnych o klauzuli „tajne” lub „ściśle tajne”.

35. KTO OBSŁUGUJE BIEŻĄCĄ PRACĘ KOMITETU BEZPIECZEŃSTWA?

— Sekretarz Komitetu.

36. JAK CZĘSTO ODBYWAJĄ SIĘ POSIEDZENIA KOMITETU BEZPIECZEŃSTWA?

— Posiedzenia Komitetu odbywają się co najmniej trzy razy w roku. Przewodniczący może zwołać dodatkowe posiedzenia w razie potrzeby.

37. MINIMALNA ILOŚĆ CZŁONKÓW NA POSIEDZENIU KOMITETU BEZPIECZEŃSTWA, TO:

— Na posiedzeniu musi być co najmniej połowa członków Komitetu.

38. W JAKI SPOSÓB PODEJMOWANE SĄ UCHWAŁY KOMITETU BEZPIECZEŃSTWA?

— Uchwały podejmowane są w drodze głosowania z rozstrzygnięciem zwykłej większości głosów. W przypadku równej liczby głosów rozstrzyga głos przewodniczącego Komitetu, a pod jego nieobecność — głos wiceprzewodniczącego Komitetu.

39. CZY W POSIEDZENIU KOMITETU BEZPIECZEŃSTWA MOGĄ UCZESTNICZYĆ INNE OSOBY NIŻ CZŁONKOWIE?

— Przewodniczący Komitetu może zapraszać do udziału w pracach Komitetu inne osoby, bez prawa głosu.GENERALNY INSPEKTOR INFORMACJI FINANSOWEJ (GIIF)

40. KTO MOŻE BYĆ GENERALNYM INSPEKTOREM INFORMACJI FINANSOWEJ (GIIF)?

— GIIF, może być osoba, która: posiada wyłącznie obywatelstwo polskie,

— korzysta z pełni praw publicznych,

— wykazuje nieskazitelną postawę moralną, obywatelską i patriotyczną,

— nie była skazana za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe,

— spełnia wymagania określone w przepisach o ochronie informacji niejawnych w zakresie dostępu do informacji niejawnych o klauzuli „ściśle tajne”,

— posiada tytuł zawodowy magistra lub tytuł równorzędny w zakresie prawa, ekonomii lub finansów,

— posiada wiedzę z zakresu przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu,

— nie pełniła służby zawodowej ani nie pracowała w organach bezpieczeństwa państwa wymienionych w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów (Dz. U. z 2020 r. poz. 2141 oraz z 2021 r. poz. 255 i 464), ani nie była ich współpracownikiem.

41. JAKIE SĄ ZADANIA GIIF?

— analizowanie informacji dotyczących wartości majątkowych, co do których Generalny Inspektor powziął podejrzenie, że mają one związek z przestępstwem prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu,

— przeprowadzanie procedury wstrzymania transakcji lub blokady rachunku,

— żądanie przekazania informacji o transakcjach i ich udostępnianie,

— przekazywanie uprawnionym organom informacji i dokumentów uzasadniających podejrzenie popełnienia przestępstwa,

— wymiana informacji z jednostkami współpracującymi,

— sporządzanie krajowej oceny ryzyka prania pieniędzy i finansowania terroryzmu oraz strategii przeciwdziałania tym przestępstwom we współpracy z jednostkami współpracującymi i instytucjami obowiązanymi,

— sprawowanie kontroli nad przestrzeganiem przepisów dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu,

— wydawanie decyzji w sprawach wpisu na listę osób i podmiotów, wobec których stosuje się szczególne środki ograniczające, o których mowa w art. 117, lub skreślenia z niej oraz prowadzenie tej listy,

— współpraca z właściwymi organami innych państw, a także zagranicznymi instytucjami i międzynarodowymi organizacjami zajmującymi się przeciwdziałaniem praniu pieniędzy lub finansowaniu terroryzmu,

— wymiana informacji z zagranicznymi jednostkami analityki finansowej, w tym prowadzenie punktu kontaktowego na potrzeby tej wymiany,

— nakładanie kar administracyjnych, o których mowa w ustawie,

— udostępnianie wiedzy i informacji z zakresu przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych,

— przetwarzanie informacji w trybie określonym w ustawie,

— inicjowanie innych działań w celu przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.KRAJOWA OCENA RYZYKA I STRATEGIA PPPiFT

42. KTO OPRACOWUJE KRAJOWĄ OCENĘ RYZYKA?

— Krajową ocenę ryzyka sporządza Generalny Inspektor we współpracy z Komitetem, jednostkami współpracującymi i instytucjami obowiązanymi.

43. JAKA JEST CZĘSTOTLIWOŚĆ OPRACOWYWANIA KRAJOWEJ OCENY RYZYKA?

— Krajową ocenę ryzyka opracowuje się nie rzadziej niż co dwa lata.

44. JAKIE SĄ ELEMENTY KRAJOWEJ OCENY RYZYKA?

— opis metodyki krajowej oceny ryzyka,

— opis zjawisk związanych z praniem pieniędzy oraz finansowaniem terroryzmu,

— opis obowiązujących regulacji dotyczących prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu,

— wskazanie poziomu ryzyka prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu w Rzeczypospolitej Polskiej wraz z uzasadnieniem,

— wnioski wynikające z oceny ryzyka prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu,

— identyfikację zagadnień dotyczących ochrony danych osobowych związanych z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu,

— wnioski wynikające z danych statystycznych gromadzonych na potrzeby sprawozdania, o którym mowa w art. 14 ust. 1,

— wskazanie organu realizującego zadania jednostki analityki finansowej oraz jednostek współpracujących wykonujących zadania określone w przepisach o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, w tym organów oraz podmiotów, o których mowa w art. 104, art. 105 i art. 130, oraz opis procedur wynikających z przepisów, w tym przepisów wewnętrznych, regulujących wykonywanie tych zadań, w zakresie, w jakim informacje te są dostępne,

— informacje o zaangażowanych przez organy i podmioty, o których mowa w pkt 8, zasobach ludzkich oraz środkach przeznaczonych przez te organy i podmioty do wykonywania zadań określonych w przepisach o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, w zakresie, w jakim informacje te są dostępne.

45. KTO OPINIUJE KRAJOWĄ OCENĘ RYZYKA?

— Generalny Inspektor przedstawia Komitetowi krajową ocenę ryzyka do zaopiniowania.

46. KTO AKCEPTUJE KRAJOWĄ OCENĘ RYZYKA?

— Krajową ocenę ryzyka akceptuje minister właściwy do spraw finansów publicznych.

47. GDZIE JEST PUBLIKOWANA ZAAKCEPTOWANA KRAJOWA OCENA RYZYKA?

— Generalny Inspektor publikuje w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

48. DO CZEGO WYKORZYSTANA JEST KRAJOWA OCENA RYZYKA?

— Generalny Inspektor, na podstawie krajowej oceny ryzyka, opracowuje projekt strategii przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, zawierający plan działań mających na celu ograniczenie ryzyka związanego z praniem pieniędzy oraz finansowaniem terroryzmu.

49. KTO I W JAKI SPOSÓB PRZYJMUJE STRATEGIĘ PRZECIWDZIAŁANIA PRANIU PIENIĘDZY I FINANSOWANIA TERRORYZMU?

— Rada Ministrów rozpatruje strategię i przyjmuje ją w drodze uchwały.

50. KIEDY W POLSCE ZOSTAŁA PRZYJĘTA PIERWSZA STRATEGIA PRZECIWDZIAŁANIA PRANIU PIENIĘDZY I finansowania terroryzmu?

— Rada Ministrów przyjęła pierwszą strategię 19 kwietnia 2021 roku.INSTYTUCJE OBOWIĄZANE — OBOWIĄZKI

51. W JAKIM ARTYKULE USTAWY Z DNIA 1 MARCA 2018 ROKU, JEST WYMIENIONA LISTA INSTYTUCJI OBOWIĄZANYCH?

— W rozdziale pierwszym, art. 2

52. JAKIE SĄ OBOWIĄZKI INSTYTUCJI OBOWIĄZANEJ?

— Ocena ryzyka prania brudnych pieniędzy i finansowania terroryzmu w kontekście prowadzonej przez nie działalności, uwzględniając takie czynniki jak: rodzaj klienta, obszaru geograficznego, przeznaczenia rachunku, rodzaju produktów, usług i sposobów ich dystrybucji, wartości przeprowadzanych transakcji, deponowanych wartości majątkowych, celu, regularności, lub czasu trwania stosunków gospodarczych,

— Sporządzenia oceny ryzyka w wersji papierowej lub elektronicznej oraz aktualizowanie jej co najmniej raz na dwa lata,

— Na żądanie Generalnego Inspektora Informacji Finansowej, przekazywanie swojej oceny ryzyka, a także innych danych ważnych dla krajowej oceny ryzyka,

— Wyznaczenie osób odpowiedzialnych w danej instytucji obowiązanej, za wykonywanie obowiązków określonych w ustawie z dnia 1 marca 2018 r,

— Przekazywanie do Generalnego Inspektora Informacji Finansowej zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa prania pieniędzy i finansowania terroryzmu (nie później jak w ciągu 2 dni roboczych od dnia potwierdzenia przez instytucję obowiązaną podejrzenia),

— Przekazywanie do Generalnego Inspektora Informacji Finansowej zawiadomień, w przypadku powzięcia uzasadnionych podejrzeń co do określonej transakcji, lub wartości majątkowej, że mogą mieć związek z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu (za pomocą środków komunikacji elektronicznej),

— Przekazywanie do Generalnego Inspektora Informacji Finansowej o przeprowadzeniu transakcji, co do której zostały powzięte uzasadnione podejrzenia, że mogła mieć związek z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu, wraz z wyjaśnieniem dlaczego zawiadomienie nie zostało wysłane wcześniej (forma zawiadomienia — elektroniczna),

— Przekazywanie do odpowiedniego prokuratora zawiadomienia o uzasadnieniu podejrzenia, że wartości majątkowe będące przedmiotem transakcji lub zgromadzone na rachunku, pochodzą z przestępstwa innego niż przestępstwo prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu lub z przestępstwa skarbowego albo mają związek z przestępstwem innym niż przestępstwo prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu lub z przestępstwem skarbowym,

— Stosowanie środków bezpieczeństwa finansowego

53. JAKIE OSOBY W INSTYTUCJI OBOWIĄZANEJ MOGĄ PEŁNIĆ OBOWIĄZKI OKREŚLONE W USTAWIE Z DNIA 1 MARCA 2018 R.?

— Kadra kierownicza wyższego szczebla: członkowie zarządu, dyrektor, lub pracownik, który ma wiedzę dotyczącą ryzyka prania pieniędzy i finansowania terroryzmu w kontekście prowadzonej działalności danej instytucji, podejmujący decyzje mające wpływ na to ryzyko,

— W instytucjach obowiązanych, w których nie ma zarządu, wyznaczana jest osoba odpowiedzialna za implementowanie powinności wymienionych w ustawie z dnia 1 marca 2018 r,

— W działalnościach jednoosobowych, osobą odpowiedzialną za realizację obowiązków wymienionych w ustawie z dnia 1 marca 2018 r., jest osoba prowadząca działalność.

54. ZA CO JEST ODPOWIEDZIALNA OSOBA WYZNACZONA W INSTYTUCJI OBOWIĄZANEJ, KTÓRA POSIADA ORGAN ZARZĄDZAJĄCY (ZARZĄD)?

— taka osoba jest odpowiedzialna za wdrażanie obowiązków wymienionych w ustawie z dnia 1 marca 2018 roku.

55. CZY NARODOWY BANK POLSKI JEST ZALICZANY DO INSTYTUCJI OBOWIĄZANYCH?

— nie.

56. JAK DŁUGO INSTYTUCJA OBOWIĄZANA MUSI PRZECHOWYWAĆ DOKUMENTY (KOPIE) O ZASTOSOWANYCH ŚRODKACH BEZPIECZEŃSTWA FINANSOWEGO ZASTOSOWANYCH DO NAWIĄZANEGO STOSUNKU GOSPODARCZEGO?

— 5 lat, licząc od dnia zakończenia stosunków gospodarczych z klientem.

57. CO SIĘ SKŁADA NA DOKUMENTACJĘ ZASTOSOWANYCH ŚRODKÓW BEZPIECZEŃSTWA FINANSOWEGO?

— dokumenty (kopie) i informacje, w tym informacje uzyskane za pomocą środków identyfikacji elektronicznej oraz usług zaufania umożliwiającą identyfikację elektroniczną,

— dowody potwierdzające przeprowadzone transakcje i ewidencje transakcji, obejmujące oryginalne dokumenty lub kopie dokumentów konieczne do identyfikacji transakcji.

58. JAK DŁUGO INSTYTUCJA OBOWIĄZANA PRZECHOWUJE WYNIKI ANALIZ PRZEPROWADZONYCH TRANSAKCJI?

— instytucje obowiązane przechowują wyniki analiz przeprowadzonych transakcji przez 5 lat licząc od dnia ich przeprowadzenia.

59. W JAKIEJ SYTUACJI DOKUMENTACJA O ZASTOSOWANYCH ŚRODKACH BEZPIECZEŃSTWA FINANSOWEGO POWINNA BYĆ PRZECHOWYWANA DŁUŻEJ NIŻ 5 LAT?

— przed upływem 5 lat, po dokonaniu oceny konieczności i proporcjonalności dalszego przechowywania GIIF może zażądać przechowywania dokumentacji przez kolejny okres, ale nie dłuższy niż 5 lat, jeżeli dokumentacja ta, jest potrzebna do prowadzonych postępowań. Dla instytucji obowiązanych wymienionych w art. 2 ust. 1 pkt 13—18 (m.in. notariusze, adwokaci, doradcy podatkowi, biura rachunkowe) i pkt 21—23 (m.in. fundacje, stowarzyszenia), ten przepis nie ma zastosowania.

60. CZYM JEST WEWNĘTRZNA PROCEDURA INSTYTUCJI OBOWIĄZANEJ?

— wewnętrzna procedura IO określa, z uwzględnieniem charakteru, rodzaju i rozmiaru prowadzonej działalności zasady postępowania stosowane w ramach przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowania terroryzmu.

61. CO POWINNO ZOSTAĆ UJĘTE W PROCEDURZE WEWNĘTRZNEJ IO?

— działania podejmowane w celu ograniczenia ryzyka prania pieniędzy i finansowania terroryzmu oraz prawidłowego zarządzania tym ryzykiem,

— sposoby rozpoznawania i oceniania ryzyka prania pieniędzy i finansowania terroryzmu oraz weryfikowania i aktualizowania uprzednio dokonanej oceny ryzyka,

— czynności związanych ze stosowanymi środkami bezpieczeństwa w celu właściwego zarządzania ryzkiem prania pieniędzy i finansowania terroryzmu, związanym z danym stosunkiem gospodarczym lub transakcją okazjonalną.

— zasady stosowania środków bezpieczeństwa finansowego,

— zasady przechowywania dokumentów i informacji,

— zasady przekazywania do GIIF informacji o transakcjach oraz zawiadomieniach,

— sposoby propagowania wiedzy wśród pracowników z zakresu przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowania terroryzmu,

— zasady zgłaszania przez pracowników rzeczywistych lub potencjalnych naruszeń przepisów związanych z przeciwdziałaniem prania pieniędzy i finansowania terroryzmy,

— zasad kontroli wewnętrznej lub nadzoru zgodności działalności IO z przepisami o przeciwdziałaniu prania pieniędzy i finansowania terroryzmu,

— zasad rejestrowania rozbieżności pomiędzy informacjami zgromadzonymi w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych, a informacjami o beneficjentach rzeczywistych zgromadzonymi u klienta,

— sposobów dokumentowania zidentyfikowanych utrudnień w związku z weryfikacją tożsamości beneficjenta rzeczywistego oraz czynności podejmowanych w związku z identyfikacją jako beneficjenta rzeczywistego osoby fizycznej zajmującej wyższe stanowisko kierownicze.

62. KTO AKCEPTUJE WEWNĘTRZNĄ PROCEDURĘ IO PRZED WPROWADZENIEM JEJ DO STOSOWANIA?

— Wewnętrzną procedurę instytucji obowiązanej akceptuje przed jej wprowadzeniem do stosowania podlega akceptacji przez kadrę kierowniczą wyższego szczebla.

63. JAKIE INSTYTUCJE OBOWIĄZANE WPROWADZAJĄ PROCEDURĘ GRUPOWĄ?

— instytucje obowiązane wchodzące w skład grupy oraz ich oddziały i jednostki zależne z większościowym udziałem tych instytucji mające siedzibę w państwie trzecim wprowadzają grupową procedurę w zakresie przeciwdziałania prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu.

64. JAKIE KROKI MUSI PRZEDSIĘWZIĄĆ IO, GDY PRZEPISY PAŃSTWA TRZECIEGO NIE POZWALAJĄ NA WDROŻENIE PROCEDURY GRUPOWEJ?

— w przypadku, gdy przepisy państwa trzeciego nie pozwalają na wdrożenie procedury grupowej w oddziałach instytucji obowiązanych i jednostkach zależnych z większościowym udziałem tych instytucji, mających siedzibę w tym państwie, IO zapewniają stosowanie przez te oddziały i jednostki zależne dodatkowych środków w celu skutecznego przeciwdziałania prania pieniędzy i finansowania terroryzmu. Jednostki obowiązane informują o zastosowaniu dodatkowych środków GIIF oraz organy kontrolne właściwe dla jednostki obowiązanej.

65. JAKIE MOGĄ BYĆ KONSEKWENCJE, GDY ORGAN KONTROLNY UZNA, ŻE DODATKOWE ŚRODKI PRZECIWDZIAŁANIA PRANIU PIENIĘDZY I FINANSOWANIU TERRORYZMU SĄ NIESKUTECZNE W PAŃSTWIE TRZECIM?

— jeśli organy kontrolne (właściwe dla danej instytucji obowiązanej), uznają że zastosowany dodatkowy środek kontrolny jest niewystarczający do skutecznego przeciwdziałania praniu pieniędzy lub finansowania terroryzmu, wówczas mogą zakazać nawiązywania stosunków gospodarczych, lub nakazać zakończenie ich, zakazać przeprowadzania transakcji, a w razie potrzeby nakazać zakończenie działalności w państwie trzecim.

66. JAKIE INFORMACJE POWINNY BYĆ ZACHOWANE W TAJEMNICY PRZEZ IO, ICH PRACOWNIKÓW ORAZ INNE OSOBY DZIAŁAJĄCE W IMIENIU IO?

— fakt przekazania GIIF, lub innym właściwym organom informacji określonych w 7 i 8 rozdziale ustawy z dnia 1 marca 2018,

— informacje o planowanym wszczęciu oraz prowadzeniu analizy dotyczącej prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu.

67. JAKIE ELEMENTY POWINNY BYĆ OKREŚLONE W PROCEDURZE ANONIMOWEGO ZGŁASZANA POTENCJALNYCH LUB RZECZYWISTYCH NARUSZEŃ PRZEPISÓW Z ZAKRESU PRANIA PIENIĘDZY I FINANSOWANIA TERRORYZMU?

— wskazanie osoby odpowiedzialnej za odbieranie zgłoszeń,

— określenie sposobu odbierania zgłoszeń,

— określenie sposobu chronienia pracownika lub osoby wykonującej czynności na rzecz instytucji obowiązanej, dokonujących zgłoszenia (np. ochrona przed działaniami represyjnymi, przed kierowaniem gróźb),

— określenia sposobu ochrony danych osobowych pracownika lub innej osoby wykonującej czynności na rzecz IO, dokonującej zgłoszenia oraz osoby, której zarzuca się dokonanie naruszenia,

— wskazania zasad poufności w przypadku ujawnienia tożsamości osób, wskazanych w punkcie d.

— określenie rodzaju i charakteru działań następczych podejmowanych po odebraniu zgłoszenia,

— określenie terminu usunięcia przez IO danych osobowych zawartych w zgłoszeniach.ŚRODKI BEZPIECZEŃSTWA FINANSOWEGO

68. CO TO SĄ ŚRODKI BEZPIECZEŃSTWA FINANSOWEGO?

— czynności, jakie instytucja obowiązana powinna zrealizować we wskazanych w przepisach sytuacjach, by prawidłowo ocenić relację, jaka ma powstać w pomiędzy klientem, a instytucją obowiązaną.

69. JAKIE CZYNNOŚCI OBEJMUJĄ ŚRODKI BEZPIECZEŃSTWA FINANSOWEGO?

— identyfikacja klienta i kontrola jego tożsamości,

— ustalenie beneficjenta rzeczywistego oraz podejmowanie uzasadnionych czynności w celu weryfikacji jego tożsamości i ustalenia struktury własności i kontroli — w przypadku klienta będącego osobą prawną, jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej lub trustem

— ocena celu i zamierzonego charakteru stosunków gospodarczych, w kontekście sytuacji,

— w przypadku podejrzeń, weryfikacja źródła pochodzenia wartości materialnych, którymi dysponuje klient,

— bieżące analizowanie transakcji realizowanych w ramach stosunków gospodarczych, w kontekście wiedzy instytucji obowiązanej o kliencie i zakresie prowadzonej przez niego działalności,

— aktualizowanie posiadanych danych i informacji na bieżąco,

— instytucja obowiązana, sprawdza osobę reprezentującą klienta (działającą w jego imieniu), czy ma takie umocowanie.

70. JAKĄ DOKUMENTACJĘ POWINNA PROWADZIĆ INSTYTUCJA OBOWIĄZANA?

— udokumentowane zastosowane środki bezpieczeństwa finansowego,

— efekty prowadzonych na bieżąco analiz transakcji i klientów,

— analiza poziomu rozpoznanego ryzyka.

71. JAKIE ORGANY MOGĄ ŻĄDAĆ OD INSTYTUCJI OBOWIĄZANEJ PRZEDSTAWIENIA ZASTOSOWANYCH ŚRODKÓW BEZPIECZEŃSTWA W KONTEKŚCIE ZIDENTYFIKOWANEGO POZIOMU RYZYKA?

— Generalny Inspektor Informacji Finansowej (GIIF),

— Prezes NBP,

— Komisja Nadzoru Finansowego (KNF),

— Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo — Kredytowa,

— prezesi sądów apelacyjnych,

— naczelnicy urzędów celno — skarbowych,

— wojewodowie lub starostowie,

— ministrowie.

72. CZY INSTYTUCJE OBOWIĄZANE MOGĄ PRZETWARZAĆ DANE KLIENTÓW I INNYCH OSÓB?

— przetwarzanie danych osobowych klienta i osób upoważnionych jest dozwolone na potrzeby stosowania środków bezpieczeństwa finansowego,

— instytucja obowiązana przed nawiązaniem relacji stosunku gospodarczego, informuje klienta o przetwarzaniu jego danych osobowych.

73. W JAKICH SYTUACJACH INSTYTUCJE OBOWIĄZANE POWINNY ZASTOSOWAĆ ŚRODKI BEZPIECZEŃSTWA FINANSOWEGO?

— nawiązanie stosunku gospodarczego,

— przeprowadzenie transakcji okazjonalnej na kwotę powyżej 15 tys. EUR, bez względu na to, czy transakcja jest pojedynczą operacją, czy jest to kilka operacji, wydających się jako powiązane ze sobą, lub transferu środków pieniężnych na kwotę powyżej 1000 EUR, a także z wykorzystaniem waluty wirtualnej powyżej kwoty 1000 EUR.

— Przeprowadzenie gotówkowej transakcji okazjonalnej powyżej 10 tys. EUR, bez względu na to, czy transakcja jest pojedynczą operacją, czy jest to kilka operacji, wydających się jako powiązane ze sobą,

— podejrzenie prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu,

— obstawianie stawek i odbioru wygranych o wartości równej i powyżej 2000 EUR, bez względu na to, czy transakcja jest pojedynczą operacją, czy jest to kilka operacji, wydających się jako powiązane ze sobą, w przypadku podmiotów, prowadzących działalność gospodarczych w zakresie gier losowych, zakładów wzajemnych, gier w karty i gier na automatach,

— pojawienia się wątpliwości, co do prawdziwości, czy kompletności danych identyfikacyjnych klienta,

— nastąpiła zmiana wcześniej ustalonego charakteru lub okoliczności stosunków gospodarczych,

— nastąpiła zmiana wcześniej ustalonych danych klienta lub beneficjenta rzeczywistego,

— instytucja obowiązana była w ciągu danego roku kalendarzowego zobowiązana na podstawie przepisów prawa do skontaktowania się z klientem w celu weryfikacji informacji dotyczących beneficjentów rzeczywistych, w szczególności gdy obowiązek taki wynikał z przepisów ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami.

74. JAKICH INSTYTUCJI OBOWIĄZANYCH DOTYCZY OBOWIĄZEK ZASTOSOWANIA ŚRODKÓW BEZPIECZEŃSTWA FINANSOWEGO W PRZYPADKU PRZEPROWADZENIA TRANSAKCJI Z WYKORZYSTANIEM WALUTY WIRTUALNEJ?

— instytucji prowadzącej działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług w zakresie wymiany pomiędzy walutami wirtualnymi a środkami płatniczymi,

— wymiany pomiędzy walutami wirtualnymi,

— pośrednictwa w wymianie walut wirtualnych,

— prowadzenia rachunków do obsługi walut wirtualnych.

75. W JAKI SPOSÓB IDENTYFIKOWANY JEST KLIENT DLA POTRZEB OBOWIĄZKU AML, BĘDĄCY OSOBĄ FIZYCZNĄ?

— ustalenie imienia i nazwiska,

— ustalenie obywatelstwa,

— ustalenie numeru PESEL lub daty urodzenia,

— ustaleniu serii i numeru dokumentu tożsamości,

— ustaleniu adresu zamieszkania,