Angielski dla bystrzaków - ebook
Angielski dla bystrzaków - ebook
Dowiedz się, jak:
- szlifować swój angielski bez pomocy nauczyciela
- zacząć pewnie mówić po angielsku w miejscu pracy i poza nim
- poprawnie stosować reguły gramatyczne i doskonalić wymowę
Szlifuj angielski od samych podstaw
Chcesz pokonać opór przed mówieniem po angielsku i potrzebujesz pomocy? Bez względu na to kim jesteś, dzięki temu podręcznikowi zaczniesz w mgnieniu oka posługiwać się angielskim i dobrze go rozumieć. Ponadto poprawisz swoją wymowę, a także znajomość gramatyki i słownictwa, oraz nauczysz się używać najpopularniejszych angielskich pozdrowień i zwrotów w przeróżnych kontekstach.
Dołączone do książki pliki zawierają ponad 50 dialogów w języku angielskim, które pomogą Ci wykorzystywać nowe umiejętności w wielu różnych codziennych sytuacjach.
W książce:
- jak budować proste zdania i poprawnie posługiwać się czasami gramatycznymi;
- jak dbać o wymowę, intonację i akcent wyrazowy;
- jak prowadzić niezobowiązujące rozmowy i opowiadać anegdoty;
- jak pewnie prowadzić rozmowę przez telefon i pisać SMS-y;
- jak posługiwać się czasownikami nieregularnymi i regularnymi;
- jakie są ulubione wyrażenia Brytyjczyków.
Gavin Dudeney pełni funkcję dyrektora do spraw projektów w firmie The Consultants-E. Stale współpracuje z International House Organisation oraz innymi najlepszymi instytucjami w dziedzinie edukacji.
Nicky Hockly pełni funkcję dyrektora do spraw dydaktycznych w The Consultants-E. Jest nauczycielką języka angielskiego oraz kształci innych nauczycieli. Prowadzi seminaria i warsztaty na całym świecie.
Spis treści
O autorach (13)
Podziękowania od autorów (15)
Wstęp (17)
- Czym się wyróżnia język angielski (17)
- O książce (18)
- Konwencje zastosowane w książce (18)
- Naiwne założenia (18)
- Jak podzielona jest ta książka (19)
- Część I. Dobry początek (19)
- Część II. Angielski w akcji (19)
- Część III. Angielski na wynos (19)
- Część IV. Dekalogi (19)
- Dodatki (20)
- Ikony użyte w książce (20)
- Co dalej (20)
CZĘŚĆ I: DOBRY POCZĄTEK (21)
Rozdział 1: Wiesz już co nieco (23)
- Umiesz więcej, niż Ci się wydaje (23)
- Fałszywi przyjaciele (24)
- Wybrane różnice między angielskim brytyjskim a angielskim amerykańskim (24)
- Zapożyczenia w angielskim (26)
- Doskonalenie wymowy i akcentowania (27)
- Połapać się w angielskich głoskach (27)
- Akcent wyrazowy i zdaniowy (29)
- Indagacje o intonację (31)
- Gry i zabawy (32)
Rozdział 2: Podstawy gramatyki języka angielskiego (33)
- Zdania proste (34)
- Zdania złożone (35)
- Reguły budowania pytań (36)
- Pytania o podmiot i o dopełnienie (37)
- Pytania pośrednie (38)
- Pytania rozłączne (39)
- Reguły użycia czasowników i czasów gramatycznych (41)
- Czas teraźniejszy (41)
- Czas przeszły (44)
- Czas przyszły (46)
- Reguły użycia trybu warunkowego (49)
Rozdział 3: Zawieranie znajomości (53)
- Pogawędki z obcymi (53)
- Rozmowy o pogodzie (55)
- Moja rodzina i inne zwierzęta (57)
- Dowcipy i anegdoty (58)
- Gry i zabawy (62)
CZĘŚĆ II: ANGIELSKI W AKCJI (65)
Rozdział 4: Zakupy w liczbach (67)
- Na głównej ulicy handlowej (67)
- Godziny otwarcia sklepów (71)
- Do sklepu po ubrania i buty (71)
- W supermarkecie (77)
- Na targu (79)
- Owoce i warzywa (79)
- Mięso i ryby (79)
- Jednostki miar i wag (80)
- Liczby w praktyce (82)
- Pieniądze (82)
- Daty (84)
- Piętra w sklepie (84)
- Gry i zabawy (86)
Rozdział 5: Stołowanie się w domu i na mieście (89)
- Brytyjski harmonogram posiłków (89)
- Śniadanie (89)
- Lunch (90)
- Obiad (91)
- W domu (91)
- Jedzenie na wynos (91)
- Jedzenie w gościach (92)
- Na mieście (94)
- Gdzie się stołować (94)
- Rezerwacja stolika (99)
- Przy wejściu do restauracji (101)
- Zamawianie jedzenia i picia (101)
- Składanie zażaleń dotyczących potraw (104)
- Zamawianie deseru i kawy (106)
- Rachunki i napiwki (107)
- Gry i zabawy (110)
Rozdział 6: Wychodne (113)
- Formułowanie zaproszeń (113)
- Umawianie spotkania (115)
- Wybór miejsca spotkania (118)
- Kino (119)
- Koncert (120)
- Pub (121)
- Z wizytą u znajomych (124)
- Tematy do rozmowy (127)
- Gry i zabawy (128)
Rozdział 7: Zainteresowania i czas wolny (131)
- Rozmowy o zainteresowaniach (131)
- Wiem, co lubię! (132)
- Z mojego doświadczenia wynika... (133)
- Nie tak często, jak bym chciał... (133)
- W samą porę... (134)
- Czas wolny pod dachem (136)
- Oglądanie telewizji (137)
- Czytanie (139)
- Czas wolny poza domem (140)
- Sport (141)
- Uprawianie sportu (141)
- Siłownia albo klub fitness (143)
- Oglądanie sportu (143)
- Gry i zabawy (145)
Rozdział 8: Rozmowa telefoniczna (147)
- Różne typy rozmów telefonicznych (147)
- Towarzyskie rozmowy telefoniczne (148)
- Rozmowy telefoniczne w celach informacyjnych (151)
- Tonowy wybór odpowiedniej linii (155)
- Rozmowy telefoniczne w sprawach zawodowych (156)
- Telekonferencje (157)
- Przekazywanie wiadomości (158)
- Skrzynka głosowa (159)
- Zostawianie i przyjmowanie wiadomości przez telefon (160)
- Numery telefonu i ich wymowa (163)
- Wiadomości tekstowe (164)
- Rozwiązywanie problemów komunikacyjnych (165)
- Gry i zabawy (167)
Rozdział 9: W pracy i w domu (171)
- Praca biurowa (171)
- Szukanie pracy (171)
- Dojazdy do pracy (174)
- W recepcji (175)
- Rozmowy o życiu zawodowym (176)
- Kontakty ze współpracownikami (177)
- Mieszkać w Wielkiej Brytanii (179)
- Adres korespondencyjny (181)
- Adresy e-mailowe i strony internetowe (181)
- Typowe brytyjskie domy (183)
- Wynajem mieszkania (185)
- Mieszkanie współdzielone (187)
- Zapraszanie gości i przebywanie w gościach (190)
- Gry i zabawy (194)
Rozdział 10: Angielski pisany (197)
- Gazety i czasopisma (197)
- Język nagłówków prasowych (199)
- Sprawy osobiste (200)
- Czytanie horoskopów (202)
- Rozumienie znaków (204)
- Wypełnianie formularzy (206)
- Zasady pisania listów (209)
- Komunikacja elektroniczna (210)
- Mówiony angielski a pisany angielski (211)
- Gry i zabawy (213)
CZĘŚĆ III: ANGIELSKI NA WYNOS (215)
Rozdział 11: Sprawy pieniężne (217)
- Monety i banknoty (217)
- Wypłacanie z bankomatu (218)
- Korzystanie z karty kredytowej (220)
- Płatność kartą (220)
- Zgubienie lub kradzież karty (221)
- Wizyta w banku (223)
- Wymiana pieniędzy (225)
- Międzynarodowe przekazy pieniężne (227)
- Gry i zabawy (230)
Rozdział 12: Wybór miejsca pobytu (233)
- Szukanie noclegu (233)
- Schroniska młodzieżowe (233)
- Pensjonaty (234)
- Hotele (234)
- Rezerwacja noclegu (237)
- Rezerwacja przez internet (237)
- Rezerwacja przez telefon (238)
- Zameldowanie (241)
- Skarga na zakwaterowanie (242)
- Wymeldowanie (243)
- Gry i zabawy (245)
Rozdział 13: W podróży (249)
- Plan podróży (249)
- Podróż do Wielkiej Brytanii (250)
- Legalny pobyt - wizy i paszporty (250)
- Pakowanie (250)
- Kiedy wejdziesz między wrony... (251)
- Polecanie miejsc wartych zobaczenia (252)
- Rezerwacja biletów lotniczych (254)
- Odprawa i kontrola bezpieczeństwa (257)
- Jedzenie i zakupy na pokładzie (260)
- Lądowanie i opuszczenie lotniska (261)
- Poruszanie się na miejscu (263)
- Metro (263)
- Pociąg (265)
- Autobus (266)
- Taksówka (268)
- Wypożyczenie samochodu (268)
- Pytanie o drogę (271)
- Opisywanie miast i miasteczek (274)
- Gry i zabawy (276)
Rozdział 14: Nagłe wypadki (281)
- Szybkie uzyskiwanie pomocy (281)
- Problemy zdrowotne (281)
- Opisywanie dolegliwości (282)
- Wizyta u dentysty (286)
- Naruszenia prawa (286)
- W tarapatach (287)
- Zgłaszanie problemów (289)
- Kwestie formalne (292)
- Gry i zabawy (293)
CZĘŚĆ IV: DEKALOGI (297)
Rozdział 15: Dziesięć sposobów na szybką naukę języka angielskiego (299)
- Pobyt w Wielkiej Brytanii (299)
- Podróże do krajów anglojęzycznych (300)
- Słuchanie radia i oglądanie telewizji (300)
- Słuchanie muzyki i podcastów (301)
- Oglądanie filmów (także na DVD) (302)
- Surfowanie po internecie (302)
- Znajomości korespondencyjne (303)
- Second Life (303)
- Czytanie książek (304)
- Gry, gierki, zabawy (305)
Rozdział 16: Dziesięć ulubionych wyrażeń (307)
- A bit much (307)
- At the end of the day (308)
- Fancy a drink? (309)
- Fingers crossed (309)
- Good weekend? (310)
- How's it going? (310)
- See you later (311)
- Tell me about it! (311)
- Text me (312)
- You must be joking! (312)
Rozdział 17: Dziesięć (a właściwie jedenaście) dni wolnych, o których warto pamiętać (315)
- Święta wywodzące się z różnych kultur (316)
- Święta państwowe (316)
- New Year (1 stycznia) (317)
- Chinese New Year (styczeń albo luty) (317)
- Valentine's Day (14 lutego) (318)
- St Patrick's Day (17 marca) (318)
- Mother's Day (marzec) i Father's Day (czerwiec) (318)
- Notting Hill Carnival (Londyn, sierpień) (319)
- Halloween (31 października) (319)
- Bonfire Night (5 listopada) (320)
- Armistice Day (11 listopada) (320)
Rozdział 18: Dziesięć zwrotów, które zaświadczą o Twojej biegłej znajomości angielskiego (321)
- Actually (321)
- Bless you! (322)
- Bon appétit! (322)
- Come to think of it... (323)
- Do you see what I mean? (324)
- Hang on a minute (324)
- Lovely day! (325)
- Not being funny, but... (326)
- The thing is... (327)
- You know what? (327)
DODATKI (329)
Dodatek A: Phrasal verbs (331)
- Phrasal verbs - definicja (331)
- Szczególny charakter phrasal verbs (333)
- Phrasal verbs - praktyka (334)
- Najpopularniejsze phrasal verbs (335)
Dodatek B: Czasowniki powszechnie używane i nieregularne (341)
- Najpopularniejsze czasowniki w języku angielskim (341)
- Can / be able to (342)
- Do (343)
- Get (345)
- Have (346)
- Look (347)
- Make (349)
- Czasowniki nieregularne (350)
- Czasowniki posiłkowe (352)
- Możliwość i prawdopodobieństwo (352)
- Przymus, przyzwolenie, zakaz (353)
Dodatek C: Lista dołączonych do książki nagrań (355)
Skorowidz (359)
Kategoria: | Angielski |
Zabezpieczenie: |
Watermark
|
ISBN: | 978-83-283-2805-1 |
Rozmiar pliku: | 6,6 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
STOŁOWANIE SIĘ W DOMU I NA MIEŚCIE
W tym rozdziale:
► poznasz harmonogram posiłków Brytyjczyków;
► przyrządzisz posiłek w domu;
► pójdziesz coś zjeść do pubu lub restauracji.
Czy na myśl o kuchni brytyjskiej widzisz oczyma wyobraźni mdłe, banalne dania? Nic bardziej mylnego! Współczesną Wielką Brytanię zamieszkuje społeczeństwo multikulturowe o długiej tradycji tworzonej przez imigrantów ze wszystkich zakątków świata. Dlatego w wielu brytyjskich miastach można skosztować kuchni włoskiej, indyjskiej, chińskiej, meksykańskiej, polskiej... A w tych największych zjesz potrawy narodowe z chyba każdego państwa, jakie potrafisz wymienić! Ponadto w wielu pubach i małych, lokalnych restauracjach można zamówić niedrogie dania kuchni brytyjskiej. I nie chodzi tu wyłącznie o FISH AND CHIPS!
Brytyjski harmonogram posiłków
Trzy główne posiłki w ciągu dnia to: _śniadanie_ (BREAKFAST), _lunch_ (LUNCH) i _obiad / kolacja_ (DINNER / SUPPER). Lunch jada się między 12:00 a 13:00, a obiad / kolację między 17:00 w przypadku dzieci a 20:00 czy nawet 21:00 w przypadku dorosłych. Lepiej więc nie przychodź do restauracji o 14:00 na lunch czy o 22:00 na kolację — może się zdarzyć, że nie dostaniesz nic do jedzenia!
+--+
| |
+--+
Śniadanie
Prawdopodobnie zdarzyło Ci się słyszeć o typowym _śniadaniu angielskim_ (ENGLISH BREAKFAST), na które składają się _jaja_ (EGGS), _bekon_ (BACON), _kiełbaska_ (SAUSAGE), _tost_ (TOAST), _herbata_ (TEA)... Ten obfity posiłek oferują liczne hotele swoim gościom, jak również małe lokale gastronomiczne. Większość Brytyjczyków jednak nie jada takiego śniadania co rano. Po pierwsze, w Wielkiej Brytanii żyją ludzie z bardzo wielu państw, dlatego można tam zjeść tyle rodzajów śniadań, ile jest reprezentowanych kultur. Po drugie, stale intensyfikujący się kontakt między Wyspami a Kontynentem sprawia, że często w brytyjskich menu można znaleźć tak zwane _śniadanie kontynentalne_ (EUROPEAN / CONTINENTAL BREAKFAST). Zarówno wielu dorosłych, jak i dzieci przed wyjściem do pracy czy do szkoły zjada po prostu miskę płatków śniadaniowych.
Lunch
W Wielkiej Brytanii większość ludzi, którzy pracują, ma bardzo krótką przerwę na lunch — zwykle nie dłuższą niż godzinna. Dlatego dania lunchowe w dni powszednie są zazwyczaj małe. Wiele osób zjada na lunch tylko kanapkę albo lekki posiłek w pubie (więcej na ten temat znajdziesz w podrozdziale „Gdzie się stołować”). Kiedy jest ładnie, ławki między innymi w parkach zapełniają się pracownikami biur z kanapkami albo innymi przekąskami w rękach.
Jedynym dniem w tygodniu, kiedy Brytyjczycy często zjadają duży lunch, jest _niedziela_ (SUNDAY); jedzą wtedy tak zwany SUNDAY LUNCH. W pozostałe dni tygodnia głównym posiłkiem dnia pozostaje _obiad_ (DINNER). Na typowy SUNDAY LUNCH jada się _pieczeń_ (ROAST) podawaną zwykle z _ziemniakami_ (POTATOES) oraz _warzywami_ (VEGETABLES). Tak przyrządzone mięso polewa się _sosem pieczeniowym_ (GRAVY). Oczywiście, nie każdy Brytyjczyk jada w każdą niedzielę taki lunch. Gdyby się jednak okazało, że masz ochotę spróbować SUNDAY LUNCH, to najpewniej dostaniesz go w pubie.
Obiad
Brytyjczycy spożywają ten posiłek relatywnie wcześnie, między 18:00 a 20:30, ponieważ jest on największy w ciągu dnia i potrzeba czasu, żeby go strawić. Zarazem właśnie w tych godzinach chętniej i częściej jada się w restauracjach, bo ludzie mają wtedy więcej czasu, aby odprężyć się i zjeść, nie spiesząc się z powrotem do pracy.
+--+
| |
+--+
W domu
W Wielkiej Brytanii, aby dobrze zjeść, wcale nie trzeba chodzić do drogich restauracji. Brytyjczycy często nawet wolą _jadać posiłki w domu_ (TO EAT IN). Jeśli zaś nie chce Ci się samodzielnie gotować, zawsze możesz zamówić _jedzenie na wynos_ (TAKEAWAY FOOD), które bywa niedrogie, a przy tym bardzo smaczne!
Jedzenie na wynos
Pomijając restauracje o międzynarodowej sławie, gdzie można kupić hamburgery, które smakują na całym świecie właściwie tak samo, nie brakuje w Wielkiej Brytanii lokali oferujących tanio i szybko jedzenie na wynos. Dzięki licznej na Wyspach populacji, która wywodzi się z Bliskiego Wschodu, łatwo znaleźć jagnięcy _kebab_ (KEBAB), choć nie mniej popularne okazują się _smażalnie ryb i frytek_ (FISH AND CHIPS SHOPS). Frytki kupowane w smażalniach są podawane z _solą_ (SALT) i _octem_ (VINEGAR), lecz w większości przypadków tego ostatniego dodaje się samodzielnie, więc jeśli go nie lubisz, nie jest to żaden problem. FISH AND CHIPS SHOPS częściej spotyka się w tych rejonach Wielkiej Brytanii, gdzie jeździ się na wakacje (na przykład na południowym wybrzeżu Anglii); tam miejscowa ludność zwykle nazywa te lokale CHIPPIE.
Prostymi słowami
------------------------------------------------------------------------
Jorge składa zamówienie w smażalni ryb i frytek.
Jorge: CAN I HAVE ONE PLAICE AND CHIPS, AND SOME PICKLED ONIONS, PLEASE.
(_Czy mogę prosić gładzicę z frytkami oraz marynowaną cebulę?_)
Właścicielka smażalni: EAT HERE OR TAKE AWAY?
(_Na miejscu czy na wynos?_)
Jorge: TAKE AWAY, PLEASE.
(_Proszę na wynos_).
Właścicielka smażalni: DO YOU WANT VINEGAR ON YOUR CHIPS?
(_Czy chce pan octu na frytki?_)
Jorge: NO, THANKS. JUST SALT.
(_Nie, dzięki. Tylko sól_).
Właścicielka smażalni: ANYTHING ELSE FOR YOU?
(_Czy coś jeszcze dla pana?_)
Jorge: I’LL ALSO HAVE A CAN OF THAT APPLE JUICE, PLEASE.
(_Poproszę też puszkę tego soku jabłkowego_).
Właścicielka smażalni: HERE YOU GO THEN. THAT’LL BE SIX POUNDS THIRTY-FIVE.
(_Bardzo proszę. To będzie sześć funtów i trzydzieści pięć pensów_).
------------------------------------------------------------------------
Na wynos możesz kupić oczywiście przede wszystkim jedzenie, które łatwo się je, idąc — na przykład FISH AND CHIPS, hamburgera czy kebab. Możesz też jednak wziąć cały posiłek, co dotyczy zwłaszcza pizzy oraz dań serwowanych w restauracjach hinduskich i chińskich. Wiele pizzerii, jak również innych lokali oferujących jedzenie na wynos proponuje też dostawę do domu; wtedy płacisz przy odbiorze zamówienia. W niektórych przypadkach istnieje możliwość składania zamówień online.
Jedzenie w gościach
Gdy ktoś zaprasza Cię na posiłek do swojego domu, wówczas normalne jest, że w pewnym momencie spotkania rozmawia się trochę o tym, co się właśnie je. Jako gość koniecznie wyraź uznanie, nawet jeżeli posiłek nie za bardzo Ci smakuje. Oto kilka zdań, których możesz użyć w takich sytuacjach:
√ THIS IS DELICIOUS! (_To jest pyszne!_)
√ HOW DID YOU MAKE IT? (_W jaki sposób to przygotowałeś?_)
√ CAN I HAVE THE RECIPE ? (_Czy mogę cię prosić o przepis?_)
√ THANK YOU SO MUCH FOR A WONDERFUL MEAL! (_Bardzo ci dziękuję za wspaniały posiłek!_)
Prostymi słowami
------------------------------------------------------------------------
Natalia je kolację u znajomej o imieniu Jane.
Natalia: THIS MEAT IS DELICIOUS, JANE!
(_Jane, to mięso jest pyszne!_)
Jane: IT’S AN OLD RECIPE OF MY MOTHER’S. THE SECRET IS TO ADD SOY SAUCE TO THE GRAVY.
(_Według starego przepisu mojej matki. Sekret polega na tym, żeby dodać sosu sojowego do sosu pieczeniowego_).
Natalia: WELL, IT’S FANTASTIC.
(_Cóż, to jest fantastyczne_).
Jane: I’M SO GLAD YOU LIKE IT. IT’S REALLY EASY TO MAKE, YOU KNOW.
(_Tak się cieszę, że ci smakuje. Wiesz, naprawdę łatwo się to robi_).
Natalia: REALLY? WELL, YOU MUST GIVE ME THE RECIPE THEN!
(_Naprawdę? W takim razie musisz mi dać ten przepis!_)
------------------------------------------------------------------------
---- ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Gdy ktoś Cię zaprasza do siebie na kolację, wówczas dobrze jest dać tej osobie drobny upominek, taki jak kwiaty, czekoladki czy butelka wina. Jeżeli jesteś palaczem, to musisz zapytać, czy wolno Ci zapalić; w tym celu zwykle idzie się na zewnątrz. Źle widziane jest, jeśli gość wychodzi tuż po posiłku; zazwyczaj zostaje się przy stole po deserze, żeby porozmawiać jeszcze przez kilka chwil.
Podczas proszonego obiadu czy kolacji w gościach możesz rozmawiać na wiele tematów: o podróżach, znajomych, a nawet o polityce — pod warunkiem że wszyscy obecni mają zbliżone spojrzenie na daną kwestię — lecz unikaj kontrowersyjnych zagadnień politycznych. W zasadzie jedynym tematem, którego _nie_ porusza się przy takich okazjach, jest wysokość pensji. (Więcej o tym, jak prowadzić SMALL TALK, przeczytasz w rozdziale 3.).
---- ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Na mieście
Jednym z najprzyjemniejszych elementów podróży do obcego kraju jest możliwość spróbowania lokalnej kuchni i Wielka Brytania nie stanowi tu wyjątku! Począwszy od tradycyjnych dań brytyjskich o dziwnych nazwach (takich jak WELSH RAREBIT czy HAGGIS), a na dobrze znanych międzynarodowych daniach (takich jak pizza czy curry) skończywszy — wszystko to znajdziesz na Wyspach.
Gdzie się stołować
Jak w każdym innym miejscu na świecie o tym, gdzie postanowisz się stołować, rozstrzyga Twój BUDGET — czyli ile pieniędzy możesz i chcesz przeznaczyć na ten cel. Najtańszymi rozwiązaniami są fast foody, takie jak McDonald’s czy Burger King, które można znaleźć na całym świecie; ich menu różnią się tylko trochę lokalnymi wariacjami. Oznacza to, że oferta fast foodów jest łatwa do zrozumienia i zwykle obejmuje zdjęcia zamawianych dań. Zechcesz jednak prawdopodobnie spróbować także lokalnej kuchni. W przypadku Wielkiej Brytanii najlepszym miejscem, gdzie można tanio zjeść tradycyjne potrawy, jest pub.
Pubs (puby)
PUBS (puby) to odpowiednie miejsca, aby skosztować świeżych lokalnych dań w przystępnych cenach. W niektórych lokalach jest wydzielona bardziej oficjalna część restauracyjna, gdzie na nakrytych stołach leżą _sztućce_ (CUTLERY), w tym _noże_ (KNIVES) i _widelce_ (FORKS). W większości pubów jednak taki podział nie istnieje i je się tam, gdzie się pije. W takich miejscach składa się zamówienie zazwyczaj bezpośrednio u barmana, przy barze, i wtedy też się płaci, a nie po zjedzeniu posiłku. W części lokali menu jest dostępne w postaci książki lub karty, w innych zaś widnieje na tablicy, na której przedstawiona jest oferta na dany dzień.
Rysunek 5.1 stanowi przykład typowego menu pubowego.
Rysunek 5.1. Typowe menu pubowe
Prostymi słowami
------------------------------------------------------------------------
Pierre i Goran jedzą lunch w pubie.
Goran: HELLO, I’D LIKE TO ORDER LUNCH AND A DRINK, PLEASE.
(_Witam, chciałbym zamówić lunch i coś do picia_).
Barman: OKAY, WHAT CAN I GET YOU?
(_Okej, co mogę panu podać?_)
Goran: WHAT’S SCAMPI?
(_Co to jest scampi?_)
Barman: IT’S A TYPE OF SEAFOOD. IT’S COVERED IN BREADCRUMBS, DEEP-FRIED AND SERVED WITH A SLICE OF LEMON. YOU CAN HAVE IT WITH SALAD OR WITH CHIPS.
(_Rodzaj owoców morza. Posypane bułką tartą, głęboko smażone i podawane z plasterkiem cytryny. Można je zamówić z sałatką albo z frytkami_).
Goran: NO, I THINK I’LL HAVE COD WITH CHIPS THEN. WHAT ABOUT YOU, PIERRE?
(_Nie, myślę, że w takim razie wezmę dorsza z frytkami. A ty, Pierre?_)
Pierre: DO YOU HAVE ANYTHING FOR VEGETARIANS?
(_Czy mają państwo coś dla wegetarian?_)
Barman: YES, WE HAVE CAULIFLOWER CHEESE OR JACKET POTATOES WITH BAKED BEANS, OR CHEESE. THE PLOUGHMAN’S LUNCH IS ALSO VEGETARIAN — BREAD, CHEESE AND CHUTNEY.
(_Tak, mamy cauliflower cheese albo jacket potatoes z pieczoną fasolą, albo ser. Ploughman’s lunch jest również wegetariański — chleb, ser i chutney_).
Goran: CHUTNEY?
(_Chutney?_).
Barman: IT’S A KIND OF THICK PICKLE SAUCE, SORT OF LIKE TOMATO RELISH... WELL, YOU’LL HAVE TO TRY IT.
(_Jest to rodzaj gęstej marynaty, jakby pikantny pomidorowy dodatek... Cóż, musi pan tego spróbować_).
Pierre: OKAY, I’LL HAVE THE PLOUGHMAN’S LUNCH THEN.
(_Okej, w takim razie wezmę ploughman’s lunch_).
Barman: RIGHT, AND WHAT WOULD YOU LIKE TO DRINK?
(_W porządku, a co chcieliby panowie do picia?_)
Pierre: ORANGE JUICE FOR ME, PLEASE.
(_Ja proszę sok pomarańczowy_).
Goran: A PINT OF GUINNESS FOR ME.
(_A dla mnie pinta guinnessa_).
Barman: OKAY, JUST TAKE THIS NUMBER AND WE’LL BRING THE FOOD OVER TO YOUR TABLE WHEN IT’S READY. YOU’LL FIND CUTLERY AND NAPKINS ON THE SIDE TABLE OVER THERE. THE CONDIMENTS ARE THERE AS WELL.
(_Okej, proszę wziąć ten numerek, a my przyniesiemy panom jedzenie do stołu, kiedy będzie gotowe. Sztućce i serwetki znajdą panowie tam na stoliku. Przyprawy też tam są_).
------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Kuchnia regionalna
Jak we wszystkich innych krajach, tak i w Wielkiej Brytanii występują potrawy regionalne. Na przykład Szkocja słynie z _dziczyzny_ (GAME), zwłaszcza _sarniny_ (VENISON), oraz z _łososia_ (SALMON). Być może zdarzyło Ci się słyszeć o specjalnym daniu nazywanym HAGGIS; są to owcze podroby gotowane z różnymi przyprawami i podawane z _brukwią_ (NEEP / TURNIP). Z Irlandii pochodzą IRISH STEW (gulasz czy też potrawka z mięsa, ziemniaków i warzyw) oraz słynna IRISH COFFEE, czyli kawa z whisky. W Walii jada się WELSH RAREBIT, czyli grzankę polaną specjalnym sosem serowym, podawaną na gorąco. Uważaj na tę potrawę, bo słowo RAREBIT jest podobne do RABBIT (_królik_), co może być mylące! Z kolei północna Anglia słynie z CHIP BUTTIES, czyli kanapek z frytkami (nie polecamy, jeżeli jesteś na diecie!).
Chociaż z lokalnych tablic informacyjnych dla turystów może wynikać, że wszyscy mieszkańcy danego obszaru jadają wyłącznie potrawy regionalne, to jednak najpopularniejszym daniem w Wielkiej Brytanii pozostaje curry, integralny element brytyjskiego stylu życia.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---- --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Współcześnie w pubowych menu można często znaleźć dania kuchni międzynarodowej — jak również tradycyjne potrawy brytyjskie o bardzo dziwnych nazwach, takie jak TOAD IN THE HOLE (kiełbaski zapiekane w cieście), BUBBLE AND SQUEAK (piure ziemniaczane zapiekane z kapustą), BLACK PUDDING (wędlina przypominająca kaszankę) czy BANGERS AND MASH (kiełbaski i piure ziemniaczane).
---- --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---- -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
W Wielkiej Brytanii _deser_ (DESSERT) jest często nazywany PUDDING, dlatego możesz zapytać: WHAT’S FOR PUDDING? w sensie: _Co jest na deser?_ Możesz też powiedzieć: WHAT’S FOR AFTERS?, choć słowo AFTERS jest rzadziej używane.
---- -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Restauracje
W Wielkiej Brytanii jest ogromny wybór dań z kuchni różnych narodów i kultur: włoskiej, hinduskiej, indonezyjskiej, tureckiej, tajskiej, tunezyjskiej, meksykańskiej, malezyjskiej, marokańskiej.... Najlepszych specjałów zaś można skosztować w _restauracjach_ (RESTAURANTS), zwłaszcza w większych miastach. Szczególną popularnością cieszą się lokale włoskie i hinduskie.
Brytyjskie restauracje bardzo się różnią od siebie pod względem cenowym. Niektóre są drogie, inne tanie. Oto kilka przydatnych zwrotów, które można wykorzystać, pytając o lokale i ceny:
√ DO YOU KNOW OF A GOOD RESTAURANT AROUND HERE? (_Czy znasz dobrą_ _restaurację w pobliżu?_)
√ HOW EXPENSIVE IS IT? (_Jak drogo tam jest?_)
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Brytyjskie desery
Niektóre tradycyjne brytyjskie desery noszą bardzo dziwne nazwy. I tak w menu możesz się natknąć na przykład na SPOTTED DICK, TRIFLE czy APPLE CRUMBLE AND CUSTARD. SPOTTED DICK jest to rodzaj puddingu, do którego dodaje się suszone owoce i który często serwuje się z gorącym sosem CUSTARD, gęstym, słodkim, o żółtym kolorze i kremowej konsystencji. TRIFLE składa się z kilku warstw ciasta, dżemu lub owoców, sosu CUSTARD oraz śmietany; taki deser często się jada w okresie Bożego Narodzenia (zob. poniżej). APPLE CRUMBLE jest to danie zrobione z pieczonych jabłek, które posypuje się pokruszonymi biszkoptami (i często jada również z sosem CUSTARD lub śmietaną).
W okresie Bożego Narodzenia jada się specjalne desery i słodycze. Należą do nich: CHRISTMAS CAKE (ciasto owocowe z marcepanem i białym lukrem), CHRISTMAS PUDDING (gorący pudding, często nasączony alkoholem i jadany z masą BRANDY BUTTER) oraz MINCE PIES, które bynajmniej nie są faszerowane mięsem mielonym, ale słodkimi rodzynkami.
Wielka Brytania jako społeczeństwo multikulturowe oferuje także desery z innych kuchni. Do najpopularniejszych należą indyjskie słodycze o nazwie BARFI (bardzo słodkie ciasteczka przypominające krówki), GULAB JAMUN (małe kuliste pączki smażone na głębokim oleju, a następnie zanurzane w syropie) czy też bliskowschodnia HALWA (chałwa). W wielu restauracjach podaje się również bakławę z menu bliskowschodniego oraz włoskie tiramisu.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
√ THAT’S A BIT OUT OF MY PRICE RANGE. / THAT’S A BIT BEYOND MY BUDGET. (_To trochę wykracza poza moje możliwości finansowe. / To trochę wykracza poza możliwości mojego budżetu_).
√ THAT’S A BIT PRICEY FOR ME. (_To trochę za drogo jak dla mnie_).
√ IS THERE ANYWHERE ELSE MORE ECONOMICAL / CHEAPER NEARBY? (_Czy jest w pobliżu coś tańszego?_)
Najlepszym sposobem na znalezienie dobrej restauracji jest poproszenie znajomych, aby coś polecili. Możesz też poczytać opisy i recenzje lokali w przewodnikach turystycznych albo w miejscowych gazetach i czasopismach.
Prostymi słowami
------------------------------------------------------------------------
Goran pyta Mike’a o restaurację w okolicy.
Goran: MIKE, CAN YOU GIVE ME A MINUTE? I NEED SOME ADVICE.
(_Mike, znajdziesz dla mnie chwilkę? Potrzebuję porady_).
Mike: SURE, WHAT IS IT?
(_Jasne, o co chodzi?_)
Goran: I HAVE SOME FRIENDS FROM CROATIA COMING TO VISIT ME NEXT WEEK, AND I WANT TO TAKE THEM TO A THAI RESTAURANT. I DON’T THINK THEY’VE TRIED THAI FOOD BEFORE. DO YOU KNOW OF A GOOD THAI PLACE AROUND HERE?
(_W przyszłym tygodniu odwiedzają mnie znajomi z Chorwacji. Chcę ich zabrać do tajskiej restauracji. Nie sądzę, żeby kiedykolwiek wcześniej kosztowali tajskiego jedzenia. Czy znasz jakąś dobrą restaurację tajską w pobliżu?_)
Mike: RIGHT, LET ME THINK... WELL, THERE’S A REALLY GOOD THAI RESTAURANT ON LEVER STREET, BUT IT’S NOT CHEAP.
(_Niech pomyślę... Cóż, jest naprawdę dobra restauracja tajska na Lever Street, ale nie jest tania_).
Goran: HOW EXPENSIVE IS IT?
(_Jak drogo tam jest?_)
Mike: ABOUT FORTY POUNDS A HEAD IF YOU HAVE WINE...
(_Około czterdziestu funtów na głowę, jeżeli zamawia się wino..._)
Goran: FORTY POUNDS! THAT’S A BIT BEYOND MY BUDGET! IS THERE ANYWHERE ELSE CHEAPER YOU KNOW OF?
(_Czterdzieści funtów! To trochę przekracza możliwości mojego budżetu! Czy znasz jakiś tańszy lokal?_)
Mike: I CAN’T THINK OF ONE. BUT TAKE A LOOK IN Time Out MAGAZINE. THEY USUALLY HAVE RESTAURANT RECOMMENDATIONS, AND THEY TELL YOU THE PRICE RANGE.
(_Nie przypominam sobie. Ale zajrzyj do czasopisma „Time Out”. Oni zazwyczaj polecają jakieś restauracje, no i informują o cenach_).
Goran: OKAY, GOOD IDEA. I’LL SEE WHAT I CAN FIND IN THAT.
(_Okej, dobry pomysł. Zobaczę, co mi się uda znaleźć_).
Mike: GOOD LUCK, MATE. YOU CAN ALWAYS TAKE THEM TO THE LOCAL CHIPPIE !
(_Powodzenia, kolego. Zawsze możesz ich zabrać do lokalnej smażalni_).
------------------------------------------------------------------------
Rezerwacja stolika
Jeżeli chcesz się wybrać do popularnej restauracji, postaraj się zarezerwować stolik z wyprzedzeniem, najlepiej dzień lub dwa dni wcześniej. Niektóre lokale umożliwiają rezerwację online, częściej jednak konieczna jest rezerwacja telefoniczna.
Oto kilka przydatnych zwrotów:
I’D LIKE TO MAKE A BOOKING. (_Chciałbym zrobić rezerwację_).
I’D LIKE TO MAKE RESERVATION. (_Chciałbym dokonać rezerwacji_).
I’D LIKE TO BOOK A TABLE FOR . (_Chciałbym zarezerwować stolik na_ ).
A TABLE FOR TWO, PLEASE. (_Proszę o rezerwację dwuosobowego stolika_).
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Kuchnia międzynarodowa
Oto kilka międzynarodowych dań głównych, które możesz napotkać w menu brytyjskich restauracji i pubów:
√ LASAGNE (_lazania_): włoskie danie z makaronu;
√ MOUSSAKA (_musaka_): greckie danie z bakłażana;
√ CHICKEN / LAMB TIKKA: indyjskie curry z marynowanym kurczakiem / jagnięciną;
√ TANDOORI CHICKEN / LAMB: indyjskie curry z pieczonym kurczakiem / jagnięciną;
√ CHILLI CON CARNE: meksykańskie pikantne danie z mięsa i fasoli;
√ NACHOS: meksykańskie czipsy kukurydziane podawane z serem oraz / albo mięsem;
√ MOULES FRITES: francuskie danie z muli i frytek;
√ CHICKEN TERIYAKI: kurczak podawany z japońskim sosem sojowym.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Prostymi słowami
------------------------------------------------------------------------
Maria chce zarezerwować stolik w restauracji The Lamb’s Tail. W tym celu dzwoni do lokalu dzień wcześniej.
Kelner: GOOD AFTERNOON, THE LAMB’S TAIL, CAN I HELP YOU?
(_Dzień dobry, tu restauracja The Lamb’s Tail, czy mogę pomóc?_)
Maria: YES, PLEASE, I’D LIKE TO BOOK A TABLE FOR TOMORROW EVENING, PLEASE.
(_Tak, proszę, chciałabym zarezerwować stolik na jutrzejszy wieczór_).
Kelner: RIGHT, WE’RE VERY BUSY ON SATURDAY NIGHTS, LET ME CHECK. A TABLE FOR HOW MANY PEOPLE, PLEASE?
(_Tak, mamy bardzo duży ruch w sobotnie wieczory, niech sprawdzę. Stolik na ile osób?_)
Maria: JUST TWO PEOPLE.
(_Tylko dwie_).
Kelner: OH YES, THAT’S FINE. FOR WHAT TIME?
(_Ach tak, w porządku. Na którą godzinę?_)
Maria: EIGHT-THIRTY.
(_Ósmą trzydzieści_).
Kelner: CERTAINLY. AND COULD YOU GIVE ME YOUR NAME, PLEASE?
(_Oczywiście. Czy mogłaby pani podać mi swoje nazwisko?_)
Maria: YES, IT’S MARIA GONZALEZ.
(_Tak, Maria Gonzalez_).
Kelner: SORRY, HOW DO YOU SPELL YOUR SURNAME?
(_Przepraszam, jak się pisze pani nazwisko?_)
Maria: G-O-N-Z-A-L-E-Z.
(_G-O-N-Z-A-L-E-Z_).
Kelner: RIGHT, YOU HAVE A TABLE FOR TWO BOOKED FOR TOMORROW EVENING, AT EIGHT-THIRTY, IN THE NAME OF MARIA GONZALEZ.
(_Tak, ma pani zarezerwowany stolik dla dwóch osób na jutrzejszy wieczór na ósmą trzydzieści na nazwisko Maria Gonzalez_).
Maria: THANK YOU.
(_Dziękuję_).
Kelner: YOU’RE WELCOME.
(_Bardzo proszę_).
------------------------------------------------------------------------
+--+
| |
+--+
Przy wejściu do restauracji
Gdy wchodzi się do droższej restauracji, a zwłaszcza kiedy ma się rezerwację, wówczas trzeba poczekać, aż kelner wskaże stolik.
Prostymi słowami
------------------------------------------------------------------------
Maria i jej koleżanka Gina wchodzą do restauracji.
Maria: GOOD EVENING. WE HAVE A RESERVATION FOR TWO, FOR EIGHT-THIRTY.
(_Dobry wieczór. Mamy zarezerwowany stolik dla dwóch osób na ósmą trzydzieści_).
Kelner: IN WHAT NAME, PLEASE?
(_Na jakie nazwisko?_)
Maria: MARIA GONZALEZ.
(_Maria Gonzalez_).
Kelner: AH YES. CAN I TAKE YOUR COATS?
(_Ach, tak. Czy mogę wziąć od pań okrycia?_)
Gina: YES, PLEASE.
(_Tak, proszę_).
Maria: THAT’S OKAY, I PREFER TO KEEP MY JACKET ON.
(_Ja dziękuję. Wolę zostać w żakiecie_).
Kelner: THANK YOU. RIGHT THIS WAY, PLEASE.
(_Dziękuję. Tędy proszę_).
.
------------------------------------------------------------------------
Zamawianie jedzenia i picia
Kiedy zamawia się jedzenie w pubie lub restauracji, często jest to tylko jedno danie — _danie główne_ (MAIN COURSE). W droższych restauracjach można wziąć _przystawkę_ (STARTER lub APPETISER) poprzedzającą danie główne. Jeżeli lubisz słodycze, możesz zjeść _deser_ (DESSERT); zamawia się go zwykle po skończeniu dania głównego.
Jeśli restauracja ma licencję na sprzedaż alkoholu, możesz zamówić _wino_ (WINE), _piwo_ (BEER) albo _mocne alkohole_ (SPIRITS), typu whisky, wódka czy rum. Wiele restauracji oferuje tak zwane HOUSE WINE, czyli _wino stołowe_ (zwykle jest najtańsze). W menu zobaczysz także _napoje bezalkoholowe_ (SOFT DRINKS) — w tym _wodę mineralną_ (MINERAL WATER), która może być _niegazowana_ (STILL) albo _gazowana_ (SPARKLING). Niektóre restauracje proponują _koktajle_ (COCKTAILS) zrobione z alkoholu i soków owocowych.
Oto kilka zwrotów, które mogą się przydać podczas składania zamówienia:
√ I’D LIKE / WE’D LIKE . (_Chciałbym / Chcielibyśmy zamówić_ ).
√ CAN I HAVE , PLEASE? (_Czy mogę zamówić_ _?_)
√ WE’LL HAVE , PLEASE. (_Weźmiemy_ ).
√ I’D LIKE MY STEAK RARE / MEDIUM / WELL DONE. (_Chciałbym zamówić krwisty / średnio / dobrze wysmażony stek_).
Uwaga: kiedy zamawiasz _stek_ (STEAK), kelner zapyta Cię zapewne, czy chcesz _krwisty, mało wysmażony_ (RARE), _średnio_ (MEDIUM), czy _dobrze wysmażony_ (WELL DONE).
√ WHAT EXACTLY IS IN ? (_Z czego dokładnie zrobiona jest_ _?_)
√ DOES IT COME WITH ? (_Czy jest to podawane z_ _?_)
√ COULD I HAVE THE BILL, PLEASE? (_Czy mogę prosić o rachunek?_)
Prostymi słowami
------------------------------------------------------------------------
Gina i Maria składają zamówienie w restauracji.
Kelner: GOOD EVENING. ARE YOU READY TO ORDER?
(_Dobry wieczór. Czy są panie gotowe, by złożyć zamówienie?_)
Gina: YES, PLEASE. AS A STARTER, I’D LIKE THE DEEP FRIED SCAMPI, PLEASE.
(_Tak, proszę. Na przystawkę poproszę krewetki smażone na głębokim oleju_).
Maria: AND I’LL HAVE A TUNA SALAD.
(_A ja wezmę sałatkę z tuńczyka_).
Kelner: CERTAINLY. AND WHAT WOULD YOU LIKE FOR YOUR MAIN COURSE?
(_Oczywiście. A co chciałyby panie jako danie główne?_)
Gina: CAN I HAVE THE LAMB CHOPS WITH MINT SAUCE, PLEASE?
(_Czy mogę zamówić kotlety jagnięce z sosem miętowym?_)
Kelner: I’M SORRY, MADAM, WE’VE JUST RUN OUT OF THE LAMB CHOPS. WOULD YOU LIKE TO ORDER SOMETHING ELSE?
(_Bardzo mi przykro, proszę pani. Właśnie skończyły nam się kotlety jagnięce. Czy zechciałaby pani zamówić coś innego?_)
Gina: UMMM... I’M NOT SURE. WHAT DO YOU RECOMMEND?
(_Ummm... Nie jestem pewna. Co pan poleca?_)
Kelner: TODAY’S CHEF’S SPECIALS ARE ON THE BOARD OVER THERE. I RECOMMEND THE BRAISED LAMB IN RED WINE IF YOU LIKE LAMB.
(_Dzisiejsze dania, które poleca szef kuchni, znajdują się tam, na tablicy. Jeśli lubi pani jagnięcinę, polecam duszoną jagnięcinę w czerwonym winie_).
Gina: OKAY, THAT SOUNDS LOVELY. DOES IT COME WITH SALAD OR VEGETABLES?
(_Dobrze, to brzmi wspaniale. Czy jest podawana z sałatką, czy może z warzywami?_)
Kelner: WITH VEGETABLES OR SALAD — WHICH WOULD YOU LIKE?
(_Z warzywami albo sałatką — z czym by pani wolała?_)
Gina: WITH SALAD, PLEASE. WHAT ARE YOU HAVING, MARIA?
(_Z sałatką, proszę. Maria, a ty co zamawiasz?_)
Maria: THE SAME FOR ME, PLEASE, BUT WITH VEGETABLES. OH, AND WE’D ALSO LIKE A BOTTLE OF WINE, PLEASE.
(_Dla siebie poproszę to samo, ale z warzywami. Och, i chciałybyśmy też zamówić butelkę wina_).
Kelner: RED OR WHITE?
(_Czerwonego czy białego?_)
Maria: THE HOUSE RED, PLEASE. AND A BOTTLE OF SPARKLING MINERAL WATER.
(_Poproszę czerwone stołowe. I butelkę gazowanej wody mineralnej_).
Kelner: CERTAINLY, MADAM, ANYTHING ELSE?
(_Oczywiście, proszę pani. Czy coś jeszcze?_)
Maria: NO, THAT’S ALL FOR THE MOMENT, THANK YOU.
(_Nie, to wszystko na teraz, dziękuję_).
------------------------------------------------------------------------
Składanie zażaleń dotyczących potraw
Jeżeli masz pecha i Twoje danie okaże się niedobre czy, co gorsza, _zepsute_ (OFF), możesz złożyć zażalenie do kelnera albo menedżera restauracji. Ogólnie biorąc, mieszkańcy Wielkiej Brytanii wolą nie narzekać, ale jeśli istnieje wyraźny powód, to można sobie na to zapewne pozwolić. Należy jednak mówić wówczas grzecznie, często powtarzać słowo _proszę_ (PLEASE) i nie podnosić głosu. Jeśli Twoja skarga jest zasadna, menedżer może Cię zwolnić z płacenia za danie, które było nie dość smaczne, albo przynieść jeszcze jedną porcję tego samego, to zależy od restauracji.
Oto kilka zwrotów przydatnych przy zgłaszaniu zażalenia na jakość dania:
√ EXCUSE ME, WAITER, BUT MY MEAT IS UNDERDONE / OVERDONE / BURNT. (_Przepraszam, ale moje mięso jest niedosmażone / przesmażone / spalone_).
√ THERE’S SOMETHING WRONG WITH THIS . (_Coś jest nie tak z tym_ ).
√ THIS FOOD IS COLD / OFF. (_To danie jest zimne / zepsute_).
√ THIS FOOD IS TOO . (_To danie jest za słone / za tłuste / za słodkie / za zimne_).
√ THIS BREAD IS STALE. (_To pieczywo jest czerstwe_).
√ THIS IS FLAT. (_To piwo / Ta woda gazowana jest zwietrzałe / zwietrzała_).
√ PLEASE COULD YOU HEAT THIS UP FOR ME? (_Czy mógłbym prosić o podgrzanie tego dania?_)
√ PLEASE TAKE THIS BACK TO THE KITCHEN. (_Proszę to odnieść do kuchni_).
√ PLEASE CALL THE MANAGER. (_Proszę wezwać menedżera_).
Prostymi słowami
------------------------------------------------------------------------
Dania główne zamówione przez Marię i Ginę okazały się niezbyt smaczne.
Maria : EXCUSE ME, WAITER.
(_Przepraszam pana_).
Kelner: YES, MADAM?
(_Tak, proszę pani?_)
Maria: I’M SORRY, BUT THIS LAMB IS UNDERDONE.
(_Przykro mi, ale ta jagnięcina jest niedogotowana_).
Kelner: ARE YOU SURE? NOBODY ELSE HAS COMPLAINED ABOUT THE LAMB TONIGHT. IT LOOKS ALL RIGHT TO ME.
(_Czy jest pani pewna? Nikt inny nie narzekał dzisiaj wieczorem na jagnięcinę. Moim zdaniem wygląda w porządku_).
Maria: BUT LOOK — THE INSIDE IS ALMOST RAW. COULD YOU CALL THE MANAGER, PLEASE?
(_Ale proszę spojrzeć — środek jest prawie surowy. Czy mógłby pan wezwać menedżera restauracji?_)
Kelner: ALL RIGHT, ONE MOMENT.
(_W porządku, jedną chwilkę_).
.
Menedżerka: CAN I HELP YOU?
(_Czy mogę paniom pomóc?_)
Gina: YES, WE’RE NOT HAPPY WITH THE BRAISED LAMB. IT’S COMPLETELY UNDERDONE — LOOK!
(_Tak, nie jesteśmy zadowolone z naszej duszonej jagnięciny. Jest zupełnie niedogotowana — proszę spojrzeć!_)
Menedżerka: WELL, SOME PEOPLE LIKE THEIR LAMB RARE, BUT IF YOU’RE NOT HAPPY WITH THIS, OF COURSE WE CAN PUT IT BACK IN THE OVEN FOR YOU, OR WE CAN OFFER YOU A DIFFERENT MAIN COURSE — BUT THAT WILL TAKE AT LEAST TWENTY MINUTES TO PREPARE.
(_Cóż, niektóre osoby lubią krwistą jagnięcinę, ale jeżeli pani to nie odpowiada, możemy oczywiście wstawić mięso z powrotem do piekarnika albo zaproponować pani inne danie główne — lecz jego przygotowanie potrwa co najmniej dwadzieścia minut_).
Gina: WELL, I’D PREFER A DIFFERENT MAIN COURSE NOW; THIS LOOKS HORRIBLE. I’LL HAVE THE T-BONE STEAK INSTEAD — WELL DONE NOT RARE!
(_Cóż, teraz wolałabym inne danie główne; to wygląda strasznie. Poproszę o stek z kością — dobrze wysmażony, nie krwisty!_)
Maria: PLEASE PUT MINE BACK IN THE OVEN TO COOK FOR ANOTHER TEN MINUTES, AND I’M SURE IT WILL BE FINE.
(_Ja poproszę o włożenie mojego dania do piekarnika na jeszcze dziesięć minut i jestem pewna, że będzie dobre!_)
Menedżerka: OF COURSE, MADAM, AND I’M SORRY ABOUT THIS. I’LL HAVE A WORD WITH THE CHEF.
(_Oczywiście, proszę pani. Przykro mi z powodu zaistniałej sytuacji. Porozmawiam o tym z szefem kuchni_).
------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Kelner, zupa i mucha
WAITER, THERE’S A FLY IN MY SOUP... (_Kelner! W mojej zupie pływa mucha..._) — tak zaczyna się jeden z najlepiej znanych angielskich dowcipów, podobnie jak setki jego wersji. Oto kilka z nich:
— WAITER, THERE’S A FLY IN MY SOUP!
— DON’T WORRY, SIR. THAT SPIDER ON YOUR BREAD WILL SOON GET HIM.
(_Kelner! W mojej zupie pływa mucha!_
_Proszę się nie martwić. Pająk na pańskim pieczywie wkrótce ją dopadnie_).
— WAITER, THERE’S A FLY IN MY SOUP!
— DON’T WORRY, SIR. THEY DON’T EAT MUCH.
(_Kelner! W mojej zupie pływa mucha!_
_Proszę się nie martwić. Muchy nie jedzą wiele_).
— WAITER, THERE’S A FLY IN MY SOUP!
— THERE CAN’T BE, SIR. THE COOK USED THEM ALL IN THE RAISIN BREAD.
(_Kelner! W mojej zupie pływa mucha!_
_Nie może być. Kucharz zużył wszystkie muchy do pieczywa z rodzynkami_).
Ten dowcip funkcjonuje w kulturach wielu krajów, gdzie mówi się po angielsku.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Zamawianie deseru i kawy
Po skończonym daniu głównym przychodzi czas na zamówienie deseru albo kawy. Menu deserowe często zawiera _lody_ (ICE CREAMS), w tym _sorbety_ (SORBETS) o różnych smakach, _ciasta_ (CAKES) i inne _słodkości_ (SWEET THINGS). Niektóre restauracje oferują także _ser z krakersami_ (CHEESE AND BISCUITS / CRACKERS) — jest to zwyczaj zapożyczony z Francji. Wiele osób przechodzi od dania głównego prosto do kawy lub herbaty. W brytyjskich restauracjach dość popularne jest _espresso_ (ESPRESSO COFFEE).
Prostymi słowami
------------------------------------------------------------------------
Maria i Gina właśnie skończyły jeść danie główne i są gotowe, aby zamówić deser.
Kelner: WOULD YOU LIKE SOME DESSERT?
(_Czy chciałyby panie zamówić coś na deser?_)
Gina: YES, CAN I SEE THE DESSERT MENU, PLEASE?
(_Tak, czy mogłabym zobaczyć menu deserowe?_)
Kelner: HERE YOU ARE. WE ALSO HAVE SOME DESSERT SPECIALS TODAY, WHICH ARE UP ON THAT BOARD ON THE WALL. I ESPECIALLY RECOMMEND THE APPLE CRUMBLE AND THE TIRAMISU.
(_Bardzo proszę. Mamy także desery dnia, które widać tam na tablicy na ścianie. Szczególnie polecam apple cruble i tiramisu_).
Maria: I THINK I’LL JUST HAVE COFFEE; I’M FULL. AN ESPRESSO, PLEASE.
(_Myślę, że wezmę tylko kawę; jestem pełna. Poproszę espresso_).
Kelner: CERTAINLY, MADAM — AND FOR YOU?
(_Oczywiście, proszę pani — a dla pani?_)
Gina: I THINK I’LL TRY THE APPLE CRUMBLE — AS LONG AS IT’S COOKED ENOUGH!
(_Myślę, że spróbuję apple crumble — pod warunkiem że jest odpowiednio dopieczone!_)
Kelner: WOULD YOU LIKE THAT WITH CREAM, ICE CREAM OR CUSTARD?
(_Czy życzy sobie pani_ _ze śmietaną, z lodami czy z sosem custard?_)
Gina: CREAM, PLEASE. AND I’LL ALSO HAVE AN ESPRESSO COFFEE, BUT WITH A LITTLE BIT OF MILK, PLEASE.
(_Poproszę ze śmietaną. Wezmę też espresso, ale z odrobiną mleka_).
------------------------------------------------------------------------
+--+
| |
+--+
Rachunki i napiwki
W niektórych restauracjach kelnerzy przynoszą rachunek wraz z kawą, w innych trzeba o niego poprosić. Z kolei _dawanie napiwku_ (TIPPING) jest zwyczajem rzadziej spotykanym w Wielkiej Brytanii niż w innych krajach anglojęzycznych. Zdarza się, że restauracja dodaje do rachunku za jedzenie _opłatę za obsługę_ (SERVICE CHARGE) w wysokości 10 – 20% jego wartości, która trafia do pracowników lokalu. Jeżeli rachunek obejmuje wspomnianą opłatę, nie musisz zostawiać napiwku; w przeciwnym razie dobrze jest zostawić sumę w wysokości około 10% zapłaconego rachunku.
Na rachunku otrzymanym w restauracji zobaczysz także doliczone 20% _podatku VAT_ (VALUE ADDED TAX) pobieranego przez brytyjskie państwo.
Rachunek w restauracji może przypominać ten przedstawiony na rysunku 5.2.
Rysunek 5.2. Typowy rachunek w brytyjskiej restauracji
Prostymi słowami
------------------------------------------------------------------------
Maria i Gina skończyły posiłek i proszą o rachunek.
Maria: EXCUSE ME, COULD I HAVE THE BILL, PLEASE?
(_Przepraszam, czy mogłabym prosić o rachunek?_)
Kelner: YES, OF COURSE, MADAM. JUST A MOMENT. HERE YOU ARE.
(_Tak, oczywiście, proszę pani. Jedną chwilkę. Bardzo proszę_).
.
Gina: LET ME GET THIS.
(_Pozwól, że zapłacę_).
Maria: NO, NO, THIS IS MY TREAT. I PROMISED I’D TAKE YOU OUT FOR YOUR BIRTHDAY, SO I’M PAYING!
(_Nie, nie, ja stawiam. Obiecałam, że zabiorę cię do restauracji na twoje urodziny, więc to ja płacę!_)
Gina: WELL, ALL RIGHT. THAT’S REALLY NICE OF YOU, MARIA.
(_Cóż, w porządku. To naprawdę miło z twojej strony, Mario_).
Maria: NOT AT ALL. OKAY, LET’S SEE. HMMM... THERE’S A TWELVE PER CENT SERVICE CHARGE ON THE BILL, SO WE DON’T NEED TO LEAVE A TIP. I’LL PAY BY CREDIT CARD.
(_Nie ma za co. Okej, niech spojrzę. Hmmm... Na rachunku została doliczona opłata za obsługę w wysokości 12%, więc nie musimy zostawiać napiwku. Zapłacę kartą kredytową_).
.
Maria : HERE YOU GO.
(_Bardzo proszę_).
Kelner: THANK YOU, MADAM. I HOPE YOU ENJOYED THE MEAL.
(_Dziękuję pani. Mam nadzieję, że smakował paniom posiłek_).
------------------------------------------------------------------------
Gdy ktoś Ci coś podaje, wówczas może użyć zwrotów o podobnym znaczeniu (_Bardzo proszę_):
√ HERE YOU GO.
√ HERE YOU ARE.
Jeżeli chcesz zapłacić zarówno za danie swoje, jak i osób towarzyszących, mogą Ci się przydać następujące zwroty:
√ IT’S ON ME. (_Ja płacę_).
√ LET ME GET THIS. (_Pozwól, że zapłacę_).
√ IT’S MY TREAT. (_Ja stawiam_).
√ IT’S MY TURN TO TREAT YOU. (_Teraz moja kolej, żeby zaprosić ciebie_).
A jeśli chcesz zapłacić tylko za napoje, nie za jedzenie, możesz użyć któregoś z tych zwrotów:
√ IT’S MY ROUND. (_Ja stawiam_).
√ WHOSE ROUND IS IT? (_Kto stawia?_)
Aby podziękować komuś, kto zapłacił za Twoje danie lub napoje, powiedz:
1. THANKS SO MUCH. (_Bardzo dziękuję_).
2. THAT’S REALLY KIND / NICE OF YOU. (_To bardzo miłe z twojej strony_).
3. I’LL GET THE NEXT ONE. (_Ja stawiam następnym razem_).
---- ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
W Wielkiej Brytanii można często usłyszeć TA zamiast THANK YOU. TA stanowi skróconą formę THANK YOU i ma bardzo kolokwialny charakter. Używa się jej przede wszystkim w Wielkiej Brytanii; raczej nie usłyszysz TA w Stanach Zjednoczonych. We wszystkich krajach anglojęzycznych funkcjonuje kolokwialne THANKS, które także jest mniej oficjalne od THANK YOU.
---- ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Gry i zabawy
1. Spójrz na pubowe menu na rysunku 5.3, a potem umieść we właściwych miejscach następujące słowa:
COD, CARNE, LUNCH, WHOLE WHEAT, MASH, SOUP, SALAD, CAULIFLOWER, BREAD, BEANS.
Rysunek 5.3. Umieść słowa we właściwych miejscach
Klucz:
SOUP (_zupa_), LUNCH (_lunch_), WHOLE WHEAT (_razowy_), SALAD (_sałatka_), BEANS (_fasola_), BREAD (_chleb_), COD (_dorsz_), CARNE (_carne_), MASH (_piure_), CAULIFLOWER (_kalafior_)
2. Natasza i Wasilij zamawiają lunch w pubie The King’s Head. Wstaw poniższe wyrazy we właściwych miejscach; niektórych trzeba będzie użyć więcej niż raz:
WANT, LIKE, HAVE, GET.
------------ ---------------------------------------------------
Natasza: We’d ______ to order lunch, please.
Bartender: Okay, what can I ______ you?
Natasza: What’s in the BLT club sandwich?
Bartender: BLT is bacon, lettuce and tomato.
Natasza: Oh, okay. I’ll ______ that please.
Bartender: Do you ______ it on white or whole wheat bread?
Natasza: On white bread, please.
Wasilij: I’ll ______ a jacket potato with tuna mayonnaise.
Bartender: Sure. Would you ______ anything to drink?
Natasza: We’ll ______ two half pints of lager, please.
------------ ---------------------------------------------------
Klucz:
LIKE, GET, HAVE, WANT, HAVE, LIKE, HAVE
3. Wyobraź sobie, że znajomy Brytyjczyk zaprosił Cię na posiłek do swojego domu. Czy w tym kontekście poniższe zdania są _prawdziwe_ (TRUE), czy też _fałszywe_ (FALSE)? Przy zdaniach prawdziwych napisz T, a przy fałszywych F.
1. IT’S IMPORTANT TO ARRIVE ON TIME.
(_Ważne jest, aby przyjść punktualnie_).
2. YOUR HOST EXPECTS YOU TO BRING DESSERT.
(_Gospodarz oczekuje, że przyniesiesz deser_).
3. IT’S NICE TO TAKE YOUR HOST A SMALL GIFT, SUCH AS CHOCOLATES OR FLOWERS.
(_Miło jest przynieść gospodarzowi drobny upominek, taki jak czekoladki czy kwiatki_).
4. YOU CAN TAKE A BOTTLE OF WINE FOR YOUR HOST.
(_Możesz wziąć ze sobą butelkę wina dla gospodarza_).
5. YOU CAN SHAKE HANDS WITH PEOPLE YOU MEET FOR THE FIRST TIME.
(_Możesz wymienić uściski dłoni z osobami, które spotykasz po raz pierwszy_).
6. IT’S NORMAL TO SMOKE AT THE TABLE.
(_To normalne, że przy stole pali się papierosy_).
7. YOU DON’T NEED TO ASK PERMISSION TO SMOKE.
(_Nie musisz prosić o pozwolenie, aby zapalić_).
8. DON’T ASK PEOPLE HOW MUCH MONEY THEY EARN.
(_Nie pytaj ludzi, ile zarabiają_).
9. YOU CAN TALK ABOUT THINGS LIKE YOUR FRIENDS AND FAMILY.
(_Możesz rozmawiać na takie tematy jak znajomi czy rodzina_).
10. YOU SHOULD LEAVE IMMEDIATELY AFTER YOU FINISH YOUR MEAL.
(_Należy wyjść natychmiast po skończeniu posiłku_).
Klucz:
1T, 2F, 3T, 4T, 5T, 6F, 7F, 8T, 9T, 10F