Antykomunizm, czyli upadek Polski. Publicystyka lat 1998-2019 - ebook

Od autora

Słowo „upadek” ma w języku polskim dwa odcienie znaczeniowe. Może chodzić o upadek, który już się dokonał, lecz może też chodzić o stan w trakcie upadku, chylenie się do upadku, zmierzch. Używam tego słowa oczywiście w drugim sensie.

Upadek Polski następował od początku Trzeciej Rzeczypospolitej. Niezależnie od jej wyjątkowych, wręcz niewyobrażalnych, sukcesów. Przyczyną był ideowy fundament tego państwa: solidarnościowy antykomunizm (faktycznie: łże-antykomunizm), sprzężony z politycznym katolicyzmem (faktycznie: łże-katolicyzmem). Rozumiane w ten sposób antykomunizm i katolicyzm paraliżowały odzyskane państwo od początku. Stawały się ważniejsze niż Polska.

Trzecia Rzeczpospolita była najlepszym państwem w polskich dziejach. Ale była nie do utrzymania – podkopywana przez antykomunizm i katolicyzm, została skazana w kolebce. Ta sekwencja wydarzeń dopiero dziś układa się w logiczną całość. Bo dopiero dziś możemy zobaczyć, co naprawdę się stało w momencie zaprzysiężenia przez prezydenta Andrzeja Dudę sędziów-dublerów Trybunału Konstytucyjnego. Jakże łatwo, jak niemal niezauważalnie, wtedy, nocą 2/3 grudnia 2015 roku, Trzecia Rzeczpospolita przestała istnieć.

Karol Irzykowski mawiał: „Ja pierwszy….”. Trudno, bym frazę tę powtórzył wobec siebie, zwłaszcza że Dudy przecież nie przewidziałem. Przeczuwałem jednak, do czego dojdzie, do czego może dojść. Toteż nie będzie chyba przejawem zadufania, gdy powiem, że z grupki alarmistów byłem w minionym dwudziestoleciu może najbardziej radykalny. Lub może najbardziej histeryczny. Dlatego, jak pisał Antoni Słonimski, „bardzo proszę pamiętać, że ja byłem przeciw”.Informacja o pierwodrukach

1791, 1918, 1989 – „Tygodnik Powszechny” 19 IX 1999 nr 38

Solidarność, czy „obóz posierpniowy”? – „Tygodnik Powszechny” 1 X 2000 nr 40

Polemiki: Aleksander Hall, Przeciw karykaturze Solidarności, „Tygodnik Powszechny” 8 X 2000 nr 41; Bronisław Wildstein, Polityka ma przeszłość, „Tygodnik Powszechny” 15 X 2000 nr 42.

Burzliwa dojrzałość Trzeciej Rzeczypospolitej – „Gazeta Wyborcza” 22–23 IX 2007

Czy moja partia ma jeszcze sens? – „Gazeta Wyborcza” 2–3 I 1999 (pt. Czy Unia ma jeszcze sens?)

Polemiki: Alina Witkowska, Mickiewicz nie współpracował z policją, „Gazeta Wyborcza” 23–24 I 1999 (replika autora Jednak zlustrujmy Mickiewicza, tamże), Bronisław Wildstein, Antylustracyjne strategie, „Rzeczpospolita” 23–24 I 1999; Teresa Kuczyńska, Niebezpieczna frustracja, „Tygodnik Solidarność” 5 II 1999 nr 6; Marian Sienkiewicz, „Przekrój” 14 II 1999 (dalsze polemiki: „Przekrój” 28 III 1999).

Bezprawie i absurd – „Gazeta Wyborcza” 25–26 IX 2004 (pt. IPN – bezprawie i absurd)

Przedruk i przekład angielski w: Na okrągło. 1989–2009, red. Aneta Szyłak, Jan Sowa, Kraków–Wrocław 2009, s. 297–316.

Polemiki: Maciej Rybiński, Bękart kompromisu politycznego, „Rzeczpospolita” 27 IX 2004 nr 227; W obronie IPN; IPN na celowniku, „Rzeczpospolita” 30 IX 2004 nr 230; Alina Grabowska, Sól w oku, „Dziennik Polski 1 X 2004 nr 231; Bronisław Wildstein, Pamięć i jej wrogowie, „Rzeczpospolita” 2–3 X 2004 nr 232; Andrzej Friszke, IPN – uznany i potrzebny, „Gazeta Wyborcza” 9–10 X 2004 (odpowiedź autora Niestety, bezprawie i absurd, tamże); Ryszard Terlecki, Archiwa bezpieki, „Rzeczpospolita” 13 X 2004; Liliana Sonik, Danuta Skóra, Małgorzata Kotarba, Gdy słowa tracą sens…, „Dziennik Polski” 18 X 2004 nr 45; Jan Żaryn, Słuszna pamięć, „Gość Niedzielony” 17 X 2004; Bogusław Sonik, Lustracja jest potrzebna, „Gazeta Wyborcza” 27 X 2004 (odpowiedź autora Tak nie warto rozmawiać, tamże 30 X–1 XI 2004); Roman Graczyk, Dla kogo teczki bezpieki, „Gazeta Wyborcza. Gazeta w Krakowie” 29 X 2004; Stefan Niesiołowski, Zła wola i demagogia, „Gazeta Wyborcza” 30 X – 1 XI 2004; Jan Lityński, IPN: boli, ale potrzebny, „Gazeta Wyborcza” 6–7 XI 2004 (odpowiedź autora tamże 15 XI 2004); Andrzej Rzepliński, Ostrzał twierdzy IPN, „Gazeta Wyborcza” 4–5 XII 2004; Marcin Kula, „Karta” 2004 nr 3; Liliana Sonik, Lustracja i pogarda, „Rzeczpospolita” 13 IV 2005 (odpowiedź autora tamże 22 IV 2005).

Życie z IPN-em – „Kraków” 2005 nr 4 (pt. IPN jest nagi)

Instytut Polowania Narodowego – „Przegląd” 4 I 2009

Odbezpieczony granat – „Gazeta Wyborcza” 18–19 VII 2009 (pt. Powtarzam: IPN musi być zburzony)

Z wolnością źle, z godnością dramat – wykład wygłoszony 22 IX 2009 w Trybunale Konstytucyjnym Preambuła Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2009 (pt. Idealizm konstytucjonalistów i skrzecząca rzeczywistość)

Polemiki: Roman Graczyk, TW „Targowska”, czyli zawiść i pieniądze, „Rzeczpospolita” 22 I 2010; Jan Pieszczachowicz, Pani Sabina i jej sędziowie, „Kraków” 2010 nr 2–3.

Z pamięcią katastrofa – „Gazeta Wyborcza” 24–25 VII 2010

Przekład czeski: Katastrofa paměti, „Listy” 2010 nr 4.

Nie ma miłosierdzia – „Gazeta Wyborcza” 11 V 2007 (pt. Nie widzę w Polsce miłosierdzia)

Skłamana historia, nierówna miara – „Gazeta Wyborcza” 21 XII 2011

Omówienie: Marian Stala, Ach, marzenia, „Tygodnik Powszechny” 1 I 2012 nr 1.

Moje wnioski prywatne – „Gazeta Wyborcza” 3 VI 2014

Przekład czeski: Konfrontace a smíření, „Listy” 2014 nr 24.

Tajemnica Witolda Pileckiego – „Polityka” 15–21 V 2013 nr 20

Polemiki: Wojciech Mucha, Zrównali Pileckiego z konfidentami; Dorota Kania, Zohydzanie bohaterów, „Gazeta Polska” 16 V 2013; Wiesław Jan Wysocki, Romanowski bardzo chwali bezpiekę; Andrzej Paczkowski, O Pileckim i o Wałęsie trzeba mówić wszystko, „Superexpress” 17 V 2013; Maciej Pietrzyk, Bohaterski rotmistrz sam broni się przed wszystkimi oskarżeniami, „Dziennik Polski” 18–19 V 2013; Tadeusz Płużański, Czy święty może być kapusiem, „Do Rzeczy” 20–26 V 2013; Jan Żaryn, Pilecki na celowniku, „Sieci” 20–26 V 2013; Antoni Dudek, Kto podważa legendę rotmistrza, „Rzeczpospolita” 20 V 2013; Andrzej Arseniuk, rzecznik IPN, „Polityka” 22–26 V 2013 nr 21 (tu też odpowiedź autora); Tomasz Łabuszewski, Kulą w płot. Kto podważa legendę rotmistrza Pileckiego, „Polityka” 27 V – 4 VI 2013, nr 22 (tu też odpowiedź autora pt. Rozprawka o metodzie); Filip Memches, Wszyscy jesteśmy świniami, „Rzeczpospolita” 24 V 2013; Beata Zubowicz, Pilecki pod strzechy, „Rzeczpospolita” 25–26 V 2013 (tu też odpowiedź autora); Henryk Markiewicz, Konfabulacje i irytacje, „Przegląd” 27 V – 2 VI 2013; Zuzanna Kurtyka, Rotmistrz Pilecki raz jeszcze, „Sieci” 27 V – 2 VI 2013; Piotr Gontarczyk, Profesor, który wiedzy się nie kłania, „Do Rzeczy” 27 V – 2 VI 2013; Mariusz Janicki, Wiesław Władyka, Pomniki z krwi i kości, „Polityka” 5–11 VI 2013; Adam Cyra, Co kryją akta rotmistrza, „Przegląd” 17–23 VI 2013.

Tu nie chodzi o lustrację – „Gazeta Wyborcza” 14 III 2007

Wyjść z polskiego piekła – Andrzej Romanowski, Rozkosze lustracji, Kraków 2007

Erynie czy Eumenidy? – „Kraków” 2012 nr 4–5

Poligon historia – „Gazeta Wyborcza” 14–15 XII 2013 (pt. Historia wybiórcza)

Kłamstwo i banał polityki historycznej – „Gazeta Wyborcza” 15–16 VII 2006 (pt. Historia, kłamstwo i banał)

Majsterkowicze naszej pamięci – wykład wygłoszony 14 XII 2007 w Instytucie Historii PAN, „Gazeta Wyborcza” 1–2 i 15–16 III 2008

Polemika: Paweł Ukielski, III RP zapomniała o historii, „Gazeta Wyborcza” 4 VI 2008.

Niszczą naszą pamięć – „Gazeta Wyborcza”6–7 I 2007

Niech układ lustruje – „Gazeta Wyborcza” 13–14 I 2007

Papież z brązu – „Gazeta Wyborcza” 24 X 2008

Wiedza niepewna – „Kraków” 2014 nr 11 (pt. „Tu pod tą gruszką…”, czyli o tablicach)

Nowi Wyklęci – „Gazeta Wyborcza”. Dodatek krakowski 31 VII 2017

PiS odzyskało Wawel – „Przegląd” 25 IV 2010 nr 16

Wawel w sznurach – „Gazeta Wyborcza”. Dodatek krakowski 21 VIII 2017 (pt. Wawel omotany sznurami, z gejzerami pychy)

Kościół, lewica, wojna – „Znak” 2012 nr 2

Omówienie: Katarzyna Wiśniewska, Kościół, lewica, pustka, „Gazeta Wyborcza” 8 III 2012.

Dziedzictwo świętego – „Przegląd” 2016 nr 48

Otwartość i wileńskość – „Znak” 2015 nr 4

Wierność i wściekłość – „Gazeta Wyborcza” 24–26 XII 2005 (pt. Wierność i wściekłość Adama Michnika)

Wreszcie inaczej – „Gazeta Wyborcza” 1 XII 2011 (pt. Nie tak prosto z tym PRL-em)

Biografistyka solidarnościowa – „Kraków” 2015 nr 9

Nad Pismami wybranymi Jerzego Turowicza – „Znak” 2014 nr 7–8

Polemika z polemiką – „Znak” 2015 nr 1

Mądrość i uprzedzenie – „Kraków” 2014 nr 12 (pt. Mój problem z Łagowskim)

Replika Bronisława Łagowskiego, Odpowiadam Romanowskiemu i innym, „Kraków” 2015 nr 1.

Mistrz – „Znak” 2018 nr 6 (pt. Nieznany Stanisław Stomma)

Polska, Ruś i racja stanu – „Gazeta Wyborcza” 26 VIII 2014

Polemiki: Wojciech Stanisławski, Krymska latarnia morska, „Rzeczpospolita” 27 VIII 2014; Wojciech Maziarski, Czy sprzeciw wobec agresji Kremla to antyrosyjskość, „Gazeta Wyborcza” 28 VIII 2014; Mirosław Czech, Pomieszanie z poplątaniem, „Gazeta Wyborcza” 29 VIII 2014; Daniel Passent, Koniec belle époque, „Polityka” 2014 nr 36 (3–9 IX); Ludwik Stomma, Czecha cecha, „Polityka” 2014 nr 39 (24–30 IX); Marek Barański, Furia, „Tak po prostu” wrzesień 2014; Bogumiła Berdychowska, Chórzyści Putina, „Więź” wiosna 2015; Jacek Syski, Czy myślenie ma przyszłość, „Res Humana” 2014 nr 5; I nam nie jest wszystko jedno. W obronie godności Andrzeja Romanowskiego i Andrzeja Walickiego, „Przegląd” 5–11 X 2015 nr 41.

Przekład czeski: Polsko, Rusko, a státní zájem, „Listy” 2014 nr 6.

Geopolityka, głupcze! – „Nowa Europa Wschodnia” 2015 nr 3–4

W Brukseli wygrał Kaczyński – tekst nie doczekał się publikacji

Wszyscy jesteśmy z PiS – tekst nie doczekał się publikacji

Nie jesteśmy narodem logików – „Gazeta Wyborcza” 8–9 IX 2018 (pt. Jak zepsuliśmy polski zegarek).

Na potrzeby niniejszej książki powyższe artykuły uległy przeredagowaniu, idącemu zwłaszcza w kierunku eliminacji zarówno powtórzeń, jak i odwołań do zapomnianych dziś wydarzeń. W kilku przypadkach powrócono do wcześniejszej wersji autorskiej. Strona merytoryczna pozostała bez zmian.