Awans zawodowych nauczyciela i dyrektora - nowe zasady. Wrzesień 2022 - ebook

Wstęp

Szanowni Czytelnicy!

Prezentujemy piąte wydanie publikacji „Karta Nauczyciela. Komentarz praktyczny”.

We wrześniu 2022 r. wprowadzono szeroko zakrojone zmiany w awansie zawodowym. Przede wszystkim usunięto stopień awansu nauczyciela stażysty i kontraktowego. Od tej pory nauczyciel rozpoczyna pracę jako początkujący i odbywa przygotowanie do zawodu nauczyciela. Następnie może już ubiegać się o awans na stopień nauczyciela mianowanego. Z kolei nauczyciel mianowany może przystąpić do postępowania kwalifikacyjnego po przepracowaniu odpowiedniego okresu. W ślad za zmianami w awansie zawodowym zmodyfikowano ocenę pracy, która ponownie zastąpiła ocenę dorobku zawodowego. Do tego zmieniły się także zasady zatrudniania nauczycieli i wprowadzono obowiązek konsultacji z uczniami i ich rodzicami (tzw. godziny dostępności). To jednak nie wszystko. Nieco wcześniej wprowadzono także obowiązek zatrudniania nauczycieli - specjalistów. Tak wiele zmian nie mogło pozostać bez reakcji. Dlatego właśnie przygotowaliśmy dla Was kolejne, piąte już wydanie Komentarza, uwzględniające stan prawny z września 2022 r.

Tworząc nowe wydanie, przyjęliśmy nieco inną filozofię. Skoncentrowaliśmy się na najważniejszych zagadnieniach z perspektywy osób funkcjonujących w oświacie. Dlatego w Komentarzu nie znajdziemy omówienia m.in. awansu zawodowego za granicą czy przepisów końcowych. Do tego książką została w praktyce napisana od nowa, aby uczynić ją jeszcze bardziej przystępną dla Czytelnika.

Tradycyjnie już nasza publikacja zawiera liczne odesłania do bogatego orzecznictwa Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego i nie tylko, a także poglądów przedstawicieli piśmiennictwa.

Autorzy wyrażają nadzieję, że Komentarz będzie przydatny w codziennej pracy zarówno dla kadry kierowniczej oświaty, jak i pracowników szkoły, a także dla prawników, którzy zajmują się zagadnieniami dotyczącymi oświatowego prawa pracy.

AutorzyROZDZIAŁ 1. POSTANOWIENIA WSTĘPNE

Art. 1–3 Karty Nauczyciela

Art. 1

1. Ustawie podlegają nauczyciele, wychowawcy i inni pracownicy pedagogiczni zatrudnieni w:

1) publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach oraz placówkach doskonalenia nauczycieli działających na podstawie ustawy z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2021 r. poz. 1082), z zastrzeżeniem ust. 2 pkt 1a, 1b oraz pkt 2 lit. a;

2) okręgowych ośrodkach wychowawczych, zakładach poprawczych oraz schroniskach dla nieletnich działających na podstawie ustawy z 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz.U. poz. 1700);

3) (uchylony)

4) publicznych kolegiach pracowników służb społecznych.

1a. (uchylony)

2. Ustawie podlegają również, w zakresie określonym ustawą:

1) nauczyciele mianowani lub dyplomowani zatrudnieni na stanowiskach, na których wymagane są kwalifikacje pedagogiczne, w:

a) urzędach organów administracji rządowej,

b) kuratoriach oświaty,

c) specjalistycznej jednostce nadzoru,

d) Centralnej Komisji Egzaminacyjnej oraz okręgowych komisjach egzaminacyjnych,

e) organach sprawujących nadzór pedagogiczny nad okręgowymi ośrodkami wychowawczymi, zakładami poprawczymi, schroniskami dla nieletnich oraz szkołami przy zakładach karnych;

1a) nauczyciele zatrudnieni w szkołach polskich, o których mowa w art. 4 pkt 29d ustawy z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, oraz w publicznych szkołach i zespołach szkół przy przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych i przedstawicielstwach wojskowych Rzeczypospolitej Polskiej;

1b) nauczyciele zatrudnieni w publicznych placówkach doskonalenia nauczycieli o zasięgu ogólnokrajowym, publicznych placówkach doskonalenia nauczycieli szkół artystycznych oraz publicznych placówkach doskonalenia nauczycieli przedmiotów zawodowych, którzy nauczają w szkołach rolniczych, oraz publicznej placówce doskonalenia nauczycieli i przedmiotów zawodowych o zasięgu ogólnokrajowym, o których mowa odpowiednio w art. 8 ust. 5 pkt 1 lit. b, ust. 6 i ust. 7 pkt 2 i ust. 14 ustawy z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe;

1c) nauczyciele skierowani przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania do pracy w szkołach działających na podstawie Konwencji o Statucie Szkół Europejskich, sporządzonej w Luksemburgu z 21 czerwca 1994 r. (Dz.U. z 2005 r. poz. 10), zwanych dalej „szkołami europejskimi”;

1d) nauczyciele szkół za granicą;

2) nauczyciele zatrudnieni w:

a) publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach prowadzonych przez osoby fizyczne oraz osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego,

b) przedszkolach niepublicznych, niepublicznych placówkach, o których mowa w ust. 1 pkt 1, oraz szkołach niepublicznych i niepublicznych szkołach artystycznych o uprawnieniach publicznych szkół artystycznych,

c) publicznych innych formach wychowania przedszkolnego prowadzonych przez osoby fizyczne oraz osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego oraz niepublicznych innych formach wychowania przedszkolnego;

3) nauczyciele urlopowani na podstawie przepisów ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 263);

4) pracownicy zatrudnieni u pracodawców niewymienionych w ust. 1 oraz ust. 2 pkt 1–3, pełniący funkcję instruktorów praktycznej nauki zawodu oraz kierowników praktycznej nauki zawodu, posiadający kwalifikacje określone dla nauczycieli praktycznej nauki zawodu oraz wykonujący pracę dydaktyczną i wychowawczą w wymiarze przewidzianym dla tych nauczycieli;

5) pracownicy zatrudnieni w Ochotniczych Hufcach Pracy na stanowiskach wychowawców, pedagogów oraz na stanowiskach kierowniczych, posiadający kwalifikacje, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1, wykonujący pracę dydaktyczną i wychowawczą co najmniej w połowie obowiązującego ich czasu pracy.

Art. 2

Przepisów ustawy nie stosuje się do żołnierzy w czynnej służbie wojskowej oraz funkcjonariuszy Policji i pożarnictwa:

1) zajmujących stanowiska nauczycieli w szkołach i placówkach oświatowo-wychowawczych wojskowych i prowadzonych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych oraz organy podległe ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych lub przez niego nadzorowane;

2) do wykonywania zadań poza wojskiem oraz służbami podległymi lub nadzorowanymi przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, na stanowiskach wymienionych w art. 1.

Art. 3

Ilekroć w ustawie jest mowa o:

1) nauczycielach bez bliższego określenia – rozumie się przez to nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych zatrudnionych w przedszkolach, szkołach i placówkach wymienionych w art. 1 ust. 1;

1a) nauczycielach szkół za granicą – rozumie się przez to nauczycieli języka polskiego, historii, geografii oraz innych przedmiotów nauczanych w języku polskim w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw lub nauczanych w innych formach prowadzonych przez organizacje społeczne zarejestrowane za granicą;

2)szkołach bez bliższego określenia – rozumie się przez to przedszkola, szkoły i placówki oraz inne jednostki organizacyjne wymienione w art. 1 ust. 1, a także odpowiednio ich zespoły;

2a) szkołach za granicą – rozumie się przez to szkoły funkcjonujące w systemach oświaty innych państw oraz inne formy nauczania prowadzone przez organizacje społeczne zarejestrowane za granicą;

2b) szkołach artystycznych bez bliższego określenia – rozumie się przez to szkoły artystyczne i placówki artystyczne;

3) uchylony;

3a) uchylony

3b prowadzeniu zajęć w szkole za granicą – rozumie się przez to prowadzenie przez nauczyciela szkoły za granicą zajęć z języka polskiego, historii, geografii oraz innych przedmiotów nauczanych w języku polskim w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw lub nauczanych w innych formach przez organizacje społeczne zarejestrowane za granicą;

4) związkach zawodowych – rozumie się przez to związek zawodowy, którego członkiem jest nauczyciel, a jeżeli nauczyciel nie jest członkiem żadnego związku, to związek zawodowy zrzeszający nauczycieli wskazany przez nauczyciela;

5) ustawie – Prawo oświatowe – rozumie się ustawę, o której mowa w art. 1 ust. 1 pkt 1;

6) stopniu naukowym – rozumie się przez to stopień naukowy lub stopień w zakresie sztuki, o których mowa w art. 177 ust. 1 pkt 1 ustawy z 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. z 2022 r. poz. 574, z późn. zm.);

7) szkoleniu branżowym – rozumie się przez to obowiązkową formę doskonalenia zawodowego nauczycieli teoretycznych przedmiotów zawodowych i nauczycieli praktycznej nauki zawodu w szkołach prowadzących kształcenie zawodowe w rozumieniu art. 4 pkt 28a lit. a ustawy z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, oraz placówkach i centrach, o których mowa w art. 2 pkt 4 tej ustawy, mającą na celu doskonalenie umiejętności i kwalifikacji zawodowych potrzebnych do wykonywania pracy i realizowaną odpowiednio u pracodawców lub w indywidualnych gospodarstwach rolnych, których działalność jest związana z nauczanym zawodem.

Wiedza o tym, jaki jest zakres zastosowania Karty Nauczyciela i kogo ona dotyczy, jest kluczowa dla każdej osoby zajmującej się kadrami w oświacie. Kwestię tę należy rozpatrywać w aspekcie podmiotowym i przedmiotowym. Nie można też pominąć tzw. słowniczka ustawowego.

Kto podlega Karcie Nauczyciela – aspekt podmiotowy

Otóż jeśli chodzi o aspekt podmiotowy, to należy wskazać, że Karcie Nauczyciela podlegają:

•nauczyciele,

•wychowawcy,

•inni pracownicy pedagogiczni.

ważne

-----------------------------------------------------------------------------------
Do tej grupy nie zalicza się natomiast:

 pomocy nauczyciela,

 osoby niebędącej nauczycielem, zatrudnionej w trybie art. 15 Prawa oświatowego.
-----------------------------------------------------------------------------------

Karta Nauczyciela tylko w szkołach i placówkach oświatowych

Natomiast jeżeli chodzi o aspekt przedmiotowy, to Karta Nauczyciela obejmuje ww. pracowników zatrudnionych wyłącznie w:

•publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach oraz zakładach kształcenia i placówkach doskonalenia nauczycieli, wymienionych w art. 2 ustawy – Prawo oświatowe,

•ośrodkach wychowawczych, zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich,

•publicznych kolegiach pracowników służb społecznych.

Do katalogu szkół i placówek oświatowych zalicza się:

1) przedszkola, w tym: specjalne, integracyjne, z oddziałami specjalnymi lub integracyjnymi;

2) inne formy wychowania przedszkolnego;

3) szkoły:

a) podstawowe, w tym: specjalne, integracyjne, z oddziałami przedszkolnymi, integracyjnymi, specjalnymi, przysposabiającymi do pracy, dwujęzycznymi, sportowymi i mistrzostwa sportowego, sportowe i mistrzostwa sportowego,

b) ponadpodstawowe, w tym: specjalne, integracyjne, dwujęzyczne, z oddziałami integracyjnymi, specjalnymi, dwujęzycznymi, przygotowania wojskowego, sportowymi i mistrzostwa sportowego, sportowe, mistrzostwa sportowego, rolnicze, leśne, morskie, żeglugi śródlądowej oraz rybołówstwa,

c) artystyczne;

4) placówki oświatowo-wychowawcze, w tym szkolne schroniska młodzieżowe;

5) placówki kształcenia ustawicznego;

6) centra kształcenia zawodowego;

7) placówki artystyczne – ogniska artystyczne;

8) poradnie psychologiczno-pedagogiczne, w tym specjalistyczne;

9) młodzieżowe ośrodki wychowawcze;

10) młodzieżowe ośrodki socjoterapii;

11) specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze;

12) specjalne ośrodki wychowawcze;

13) ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze;

14) placówki zapewniające opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania (bursy, domy wczasów dziecięcych);

15) placówki doskonalenia nauczycieli;

16) biblioteki pedagogiczne;

17) kolegia pracowników służb społecznych.

Całą treść znajdziesz w pełnej wersji puvlikacji.

ROZDZIAŁ 2. OBOWIĄZKI NAUCZYCIELI

ROZDZIAŁ 3. WYMAGANIA KWALIFIKACYJNE

ROZDZIAŁ 3A. AWANS ZAWODOWY NAUCZYCIELI

ROZDZIAŁ 4. NAWIĄZANIE, ZMIANA I ROZWIĄZANIE STOSUNKU PRACY

ROZDZIAŁ 5. WARUNKI PRACY I WYNAGRODZENIE

ROZDZIAŁ 6. NAGRODY I ODZNACZENIA

ROZDZIAŁ 7. UPRAWNIENIA SOCJALNE I URLOPY

ROZDZIAŁ 7A. FINANSOWANIE DOKSZTAŁCANIA I DOSKONALENIA ZAWODOWEGO

ROZDZIAŁ 8. OCHRONA ZDROWIA

ROZDZIAŁ 9. DZIEŃ EDUKACJI NARODOWEJ

ROZDZIAŁ 10. ODPOWIEDZIALNOŚĆ DYSCYPLINARNA

ROZDZIAŁ 11. UPRAWNIENIA EMERYTALNE

ROZDZIAŁ 11A. PRZEPISY SZCZEGÓLNE