- promocja
Chemia dla bystrzaków. Wydanie II - ebook
Chemia dla bystrzaków. Wydanie II - ebook
W prostocie tkwi siła
- Poznaj podstawowe reguły chemiczne
- Przyswój definicje materii i energii, atomu i cząsteczki, kwasu i zasady
- Znajdź rozwiązania problemów, na które możesz się natknąć w szkole i na studiach
Wprowadzenie do świata chemii
Trzymasz w ręku przystępny poradnik, który pomoże Ci opanować podstawy chemii. Jeżeli "nie czujesz chemii", gdy mowa o związkach chemicznych, albo chcesz lepiej zrozumieć to, czego uczysz się w szkole, w Chemii dla bystrzaków znajdziesz najważniejsze informacje na temat materii i energii, atomów i cząsteczek, kwasów i zasad - a także wiele innych zagadnień!
W książce:
- Rozwiązywanie zadań z chemii w szkole i na studiach
- Korzystanie z układu okresowego pierwiastków
- Metoda molowa
- Zanieczyszczenie środowiska i jak mu przeciwdziałać
- Udział chemii w produkcji rozmaitych wyrobów, od mydła, przez leki, po benzynę
Spis treści
O autorze 15
Podziękowania od autora 17
Wstęp 19
- O książce 20
- Naiwne założenia 20
- Czego nie czytać 21
- Jak podzielona jest książka 21
- Część I. Podstawowe pojęcia chemiczne 21
- Część II. Obfitość koncepcji chemicznych 22
- Część III. Cudowna moc wiązań 22
- Część IV. Chemia środowiskowa - korzyści i problemy 23
- Część V. Dekalogi 23
- Ikony użyte w książce 23
- Co dalej 24
CZĘŚĆ I: PODSTAWOWE POJĘCIA CHEMICZNE 25
Rozdział 1: Czym jest chemia i dlaczego trzeba ją poznać? 27
- Czym jest chemia? 27
- Rozróżnienie między nauką a technologią 28
- Odszyfrowanie metody naukowej 29
- Jak działa metoda naukowa? 29
- Jak stosować metodę naukową? 31
- Krótki opis dyscyplin chemicznych 32
- Podejście makroskopowe kontra mikroskopowe 34
- Chemia czysta kontra chemia stosowana 34
- Krótki rzut oka na to, czego będziesz się uczyć na zajęciach z chemii 35
Rozdział 2: Rozważania na temat obliczeń chemicznych 37
- Układ jednostek miar SI 37
- Podstawowe przedrostki układu SI 38
- Jednostki długości 38
- Jednostki masy 39
- Jednostki objętości 39
- Jednostki temperatury 39
- Jednostki ciśnienia 40
- Jednostki energii 40
- Jak sobie radzić z bardzo dużymi i bardzo małymi liczbami? 40
- Postać wykładnicza i notacja naukowa 41
- Dodawanie i odejmowanie 41
- Mnożenie i dzielenie 42
- Podnoszenie liczby do potęgi 42
- Korzystanie z kalkulatora 42
- Różnica między dokładnością a precyzją 43
- Wykorzystywanie metody zamiany jednostek do rozwiązywania zadań 44
- Posługiwanie się cyframi znaczącymi 47
- Porównywanie liczb: dokładne i liczone kontra mierzone 47
- Określenie liczby cyfr znaczących w liczbie pomiarowej 47
- Podawanie odpowiedniej liczby cyfr znaczących 48
- Zaokrąglanie liczb 49
Rozdział 3: Materia i energia 51
- Fakty na temat materii 51
- Ciała stałe 52
- Ciecze 52
- Gazy 53
- Skupmy się na zmianie stanu skupienia 53
- Topię się! Co za świat! 53
- Temperatura wrzenia 54
- Temperatura krzepnięcia 54
- Przesublimuj to! 55
- Klasyfikowanie czystych substancji i mieszanin 55
- Prosta sprawa z czystymi substancjami 56
- Zamieszane w mieszaniny 57
- Masz niezłe właściwości 57
- Identyfikacja substancji za pomocą gęstości 58
- Jak gęsty jesteś? Mierzenie gęstości 58
- Świat w ruchu: energia 60
- Przejdźmy dalej: energia kinetyczna 60
- Rozsiądź się wygodnie: energia potencjalna 61
- Pomiar energii 61
- Rzut oka na temperaturę 62
- Poczuj ten żar 63
Rozdział 4: Coś mniejszego niż atom? Struktura atomu 65
- Spojrzenie z bliska na atom, czyli cząstki elementarne 65
- Scena główna, czyli jądro 67
- Umiejscowienie elektronów w atomie 71
- Model Bohra 71
- Model kwantowo-mechaniczny 72
- Konfiguracja elektronowa 76
- Badanie diagramu poziomów energetycznych 76
- Rzut oka na konfiguracje elektronowe 79
- Życie na krawędzi, czyli elektrony walencyjne 79
- Izotopy i jony 80
- Izotopy 80
- Jony 81
Rozdział 5: Układ okresowy pierwiastków 83
- Powtarzanie schematów okresowości 83
- Rozmieszczenie pierwiastków w układzie okresowym 86
- Klasyfikacja metali, niemetali i półmetali 86
- Uporządkowanie pierwiastków według okresów i grup 89
Rozdział 6: Balony, opony i butle do nurkowania, czyli cudowny świat gazów 95
- Gazy na poziomie mikroskopowym - teoria kinetyczno-molekularna 95
- Czuć ciśnienie - atmosferyczne, rzecz jasna 98
- Mierzenie ciśnienia atmosferycznego za pomocą barometru 98
- Mierzenie ciśnienia gazu za pomocą manometru 99
- Różne prawa gazowe 100
- Prawo Boyle'a-Mariotte'a 100
- Prawo Charles'a 102
- Prawo Gay-Lussaca 103
- Połączone prawa gazowe 105
- Prawo Avogadra 106
- Równanie stanu gazu doskonałego 107
- Równanie van der Waalsa 109
- Zastosowanie praw gazowych w stechiometrii 109
- Zabieramy się za prawo Daltona i prawo Grahama 110
- Prawo Daltona 110
- Prawo Grahama 111
CZĘŚĆ II: OBFITOŚĆ KONCEPCJI CHEMICZNYCH 113
Rozdział 7: Chemia od kuchni, czyli reakcje chemiczne 115
- To, co masz, i to, co uzyskasz, czyli substraty i produkty 115
- Jak zachodzą reakcje? Teoria zderzeń 117
- Przykład zderzenia prostego 117
- Przykład egzotermiczny 118
- Przykład endotermiczny 119
- Rozpoznawanie różnych rodzajów reakcji 120
- Reakcje syntezy 120
- Reakcje analizy 120
- Reakcje wymiany pojedynczej 121
- Reakcje wymiany podwójnej 122
- Reakcje spalania 123
- Reakcje utleniania i redukcji 124
- Bilansowanie reakcji chemicznych 124
- Bilansowanie produkcji amoniaku 124
- Zapalanie zapalniczki 126
Rozdział 8: Mole - dasz radę się w to wgryźć? 129
- Liczenie przez ważenie 129
- Wykorzystywanie moli w obliczeniach 130
- Liczba Avogadra 130
- Wykorzystywanie moli w pracy 131
- Obliczanie wzorów empirycznych 132
- Rola moli w reakcjach chemicznych 133
- Wykonywanie obliczeń 133
- Czego potrzebujesz i co uzyskasz? Stechiometria reakcji 135
- Poznaj swoją wartość, czyli wydajność reakcji chemicznej 137
- Wyczerpanie zapasów i porzucanie dóbr, czyli substraty ograniczające 137
Rozdział 9: Zamieszanie w materii, czyli roztwory 139
- Podstawowe pojęcia: substancja rozpuszczona, rozpuszczalnik i roztwór 139
- Kilka uwag na temat rozpuszczalności: ile substancji ulegnie rozpuszczeniu? 140
- Badanie nasycenia 140
- Jednostki określające stężenie roztworu 141
- Stężenie procentowe - trzy różne proporcje 141
- Stężenie molowe - numer jeden! 144
- Stężenie molalne - kolejne zastosowanie mola 146
- Części na milion - jednostka zanieczyszczenia 147
- Właściwości koligatywne roztworów 147
- Niższe ciśnienie, czyli obniżenie prężności par 148
- Zimowy płyn do chłodnicy w lecie, czyli ebulioskopia 148
- Kręcenie lodów, czyli krioskopia 149
- Całe i zdrowe krwinki, czyli ciśnienie osmotyczne 151
- Przejścia z koloidami 153
Rozdział 10: Termochemia - gorący temat 155
- Obserwowanie reakcji i zmian energii 155
- Układ i otoczenie 156
- Ciepło 156
- Jednostki energii 156
- Pojemność cieplna 157
- Kalorymetria 158
- Zrozumienie zmian entalpii 161
- Określenie ciepła reakcji 162
- Zrób to sam 163
- Korzystanie z tabel 163
- Zastosowanie prawa Hessa 163
- Używanie standardowych ciepeł tworzenia 164
- Zrozumienie entalpii i przemian fazowych 166
Rozdział 11: Kwaśne i gorzkie, czyli kwasy i zasady 169
- Właściwości kwasów i zasad - poziom makroskopowy 169
- Kwasy i zasady - poziom mikroskopowy 171
- Teoria Arrheniusa, czyli potrzebujesz wody 171
- Teoria kwasów i zasad Bronsteda-Lowry'ego, czyli dawanie i przyjmowanie 172
- Różnice między mocnymi a słabymi kwasami i zasadami 173
- Całkowita dysocjacja - mocne kwasy 173
- Rozpaść się na kawałki - mocne zasady 174
- Częściowa jonizacja - słabe kwasy 174
- Określenie stanu równowagi dla wody - słabe zasady 176
- Reakcje między kwasami a zasadami według Bronsteda-Lowry'ego, czyli rywalizowanie o protony 176
- Gra na dwa fronty, czyli amfoteryczna woda 177
- Rozpoznawanie kwasów i zasad dzięki wskaźnikom 178
- Papierek lakmusowy prawdę Ci powie 178
- Miareczkowanie fenoloftaleiną 179
- Kawa i inne substancje na skali pH 180
- Kontrolowanie pH za pomocą buforów 183
CZĘŚĆ III: CUDOWNA MOC WIĄZAŃ 185
Rozdział 12: Gdzie ja położyłem ten elektron? Teoria kwantowa 187
- Koncepcje dotyczące materii i światła 187
- Podstawowe pojęcia 187
- Spektroskopia 189
- Model atomu Bohra 191
- Wkład de Broglie'a 191
- Wkład Heisenberga 192
- Model kwantowo-mechaniczny 192
Rozdział 13: Przeciwieństwa naprawdę się przyciągają, czyli wiązania jonowe 195
- Magicznie związane jony, czyli sód + chlor = sól kuchenna 195
- Spotkanie składników 196
- Przebieg reakcji 197
- Tworzenie wiązania 198
- Rozpoznawanie jonów dodatnich i jonów ujemnych - kationy i aniony 199
- Jony wieloatomowe (złożone) 202
- Łączenie się jonów w związki jonowe 203
- Połączenie magnezu z bromem 203
- Stosowanie reguły krzyżowej 204
- Nazewnictwo związków jonowych 205
- Porównanie elektrolitów i nieelektrolitów 206
Rozdział 14: Piękne współdzielenie, czyli wiązania kowalencyjne 209
- Podstawowe informacje na temat wiązań kowalencyjnych 209
- Wiązania kowalencyjne na przykładzie wodoru 210
- Porównanie wiązań kowalencyjnych z innymi wiązaniami 211
- Wiązania wielokrotne 212
- Nazewnictwo dwupierwiastkowych związków kowalencyjnych 213
- Nauczenie się wielu wzorów w krótkim czasie 214
- Wzór empiryczny - tylko pierwiastki 215
- Wzór rzeczywisty sumaryczny lub cząsteczkowy - wewnątrz liczb 215
- Wzór strukturalny - dodatkowe informacje na temat wiązań 216
- Uwspólnianie par elektronowych - nie zawsze po równo 220
- Przyciąganie elektronów, czyli elektroujemność 220
- Wiązanie kowalencyjne spolaryzowane 222
- Woda - naprawdę dziwna cząsteczka 223
Rozdział 15: Jak naprawdę wyglądają cząsteczki? Geometria cząsteczek i hybrydyzacja 227
- Dlaczego kształt ma znaczenie? 228
- Naładowanie polarnością 228
- Przewidywanie polarności 229
- Geometria elektronów i cząsteczek (VSEPR) 230
- Teoria wiązań walencyjnych (hybrydyzacji) 233
- Teoria orbitali molekularnych (MO) 235
Rozdział 16: Trendy w układzie okresowym pierwiastków 239
- Jakie znaczenie ma wielkość? 239
- Czym jest efektywny ładunek jądra? 240
- Zmiany w promieniu atomowym 240
- Śledzenie tendencji promieni jonowych 241
- Trendy w energii jonizacji 242
- Wzrost kolejnych energii 242
- Uwzględnienie stabilności 243
- Kilka wyjątków od reguły 244
- Trendy w powinowactwie elektronowym 244
Rozdział 17: Analiza powiązań między oddziaływaniem międzycząsteczkowym a materią skondensowaną 247
- Rodzaje oddziaływań międzycząsteczkowych 247
- Połączenie jonów z dipolami 248
- Wzajemne przyciąganie się dipoli 248
- Zmierzanie do wodoru 249
- Łączenie się przez chmurę 249
- Tworzenie tymczasowych wiązań przy udziale sił (dyspersyjnych) Londona 249
- Właściwości cieczy 249
- Opór przeciw powiększaniu, czyli napięcie powierzchniowe 250
- Opór przeciw płynięciu, czyli lepkość 250
- Wspinanie się po ścianach, czyli zjawiska kapilarne 251
- Rozgrzewka, czyli pojemność cieplna 251
- Ciała stałe 252
- Odczytywanie wykresów fazowych 253
CZĘŚĆ IV: CHEMIA ŚRODOWISKOWA - KORZYŚCI I PROBLEMY 257
Rozdział 18: Ehe, ehe! Zanieczyszczenie powietrza 259
- Wpływ cywilizacji na atmosferę 259
- Bliższe spojrzenie na atmosferę Ziemi 260
- Troposfera - najbliższa i najbardziej narażona 260
- Stratosfera - ochronna warstwa ozonowa 260
- Co warto wiedzieć o warstwie ozonowej? 261
- Jak warstwa ozonowa reaguje na gazy? 261
- Jak freony niszczą warstwę ozonową? 262
- Problem efektu cieplarnianego 262
- Oddychanie brązowym powietrzem, czyli smog fotochemiczny 264
- Smog londyński 264
- Smog fotochemiczny 264
- Rozpuszczam się! Kwaśne deszcze 266
- Nie pij tej wody! Z czego się składają kwaśne deszcze? 266
- Naładuj i wyrzuć, czyli elektrofiltry 268
- Mycie wody, czyli płuczki 268
Rozdział 19: Wszystko na temat zanieczyszczenia wody 271
- Skąd się bierze woda i gdzie znika? 271
- Parowanie, skraplanie... I tak w kółko 272
- Śledzenie wody 272
- Woda - najbardziej niezwykła substancja 273
- Lista najczęściej występujących zanieczyszczeń wód 275
- Problem z ołowiem - zanieczyszczenie metalami ciężkimi 276
- Kwas, który spada na nas z nieba 277
- Drobnoustroje chorobotwórcze 277
- Wycieki ze składowisk odpadów i lotne związki organiczne 278
- Zanieczyszczenia z gospodarstw rolnych 279
- Zanieczyszczenia termiczne 279
- Zużywanie tlenu - BZT 280
- Usunięcie smrodu ze ścieków 280
- Pierwszy stopień oczyszczania 280
- Drugi stopień oczyszczania 281
- Trzeci stopień oczyszczania 282
- Oczyszczanie wody pitnej 282
Rozdział 20: Chemia jądrowa - nauka, która sprawi, że się rozpromienisz 285
- Podstawowa struktura atomowa - wszystko zaczyna się od atomu 286
- Promieniotwórczość i rozpad promieniotwórczy wywołany przez człowieka 286
- Naturalny rozpad promieniotwórczy 288
- Rozpad alfa 288
- Rozpad beta 289
- Emisja gamma 290
- Emisja pozytonu 290
- Wychwyt elektronu 290
- Kiedy dochodzi do rozpadu promieniotwórczego? Czas połowicznego rozpadu 291
- Obliczanie czasu połowicznego rozpadu 292
- Bezpieczne korzystanie z materiału promieniotwórczego 294
- Datowanie izotopowe 294
- Inicjowanie reakcji, czyli rozszczepienie jądra 295
- Obliczanie reakcji łańcuchowych i masy krytycznej 295
- Reakcje kontrolowane, czyli elektrownie jądrowe 297
- Wytwarzanie plutonu w reaktorach powielających 299
- Reakcje termojądrowe - nasza nadzieja na energię 300
- Problemy z opanowaniem energii 300
- Co niesie przyszłość? 301
- Skutki promieniowania 302
CZĘŚĆ V: DEKALOGI 303
Rozdział 21: Dziesięć przypadkowych odkryć chemicznych 305
- Zmierzenie objętości 305
- Nadanie gumie trwałej formy stałej 306
- Cząsteczki praworęczne i leworęczne 306
- Sztuczny barwnik - droga na skróty do koloru 306
- Wyśnienie budowy pierścieniowej 307
- Odkrycie promieniotwórczości 307
- Wynalezienie niezwykle śliskiej substancji - teflonu 307
- Karteczki samoprzylepne 308
- Odrastanie włosów 308
- Słodkie co nieco 308
Rozdział 22: Dziesięciu (plus jeden) wybitnych chemików 309
- Amedeo Avogadro 309
- Niels Bohr 309
- Maria Skłodowska-Curie 310
- John Dalton 310
- Michael Faraday 310
- Antoine Lavoisier 310
- Dmitrij Mendelejew 311
- Linus Pauling 311
- Ernest Rutherford 311
- Glenn Seaborg 312
- Trzecioklasistka eksperymentująca z octem i proszkiem do pieczenia 312
Rozdział 23: Dziesięć wspaniałych porad, które pomogą Ci zdać egzamin z chemii 313
- Ucz się systematycznie 313
- Staraj się zrozumieć tekst, a nie tylko go zapamiętać 314
- Wyrób sobie nawyk odrabiania zadań domowych 314
- Szukaj wiedzy w innych źródłach 314
- Przed zajęciami przeczytaj nową lekcję 315
- Rób notatki 315
- Przepisz swoje notatki z lekcji albo wykładu 316
- Zadawaj pytania 316
- Wyśpij się dobrze przed egzaminem 316
- Zwracaj uwagę na szczegóły 317
Rozdział 24: Dziesięć najważniejszych substancji chemicznych w przemyśle 319
- Kwas siarkowy (H2SO4) 319
- Azot (N2) 320
- Etylen (C2H4) 320
- Tlen (O2) 321
- Propylen (C3H6) 321
- Chlor (Cl2) 322
- 1,2-dwuchloroetylen (C2H2Cl2) 322
- Kwas fosforowy (H3PO4) 322
- Amoniak (NH3) 323
- Wodorotlenek sodu (NaOH) 323
Słownik 325
Skorowidz 337
Kategoria: | Chemia |
Zabezpieczenie: |
Watermark
|
ISBN: | 978-83-283-6509-4 |
Rozmiar pliku: | 6,2 MB |