MENU
Nasze ceny
Przeczytaj fragment on-line
Choroby reumatyczne - ebook
Choroby reumatyczne - ebook
W poradniku autorzy szeroko omawiają takie zespoły chorobowe, jak: zwyrodnienia stawów, przeciążenia układu ruchu, przewlekłe zapalenia stawów i dna moczanowa. Wskazują na czynniki ryzyka powstawania tych chorób i radzą, jak pokonywać trapiące nas dolegliwości.
| Kategoria: | Medycyna |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-200-5351-7 |
| Rozmiar pliku: | 3,5 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Słowo wstępne
Pod pojęciem reumatyzmu kryje się wiele chorób kości i stawów, różniących się zarówno przyczynami powstawania, jak i rodzajem oraz natężeniem towarzyszących im objawów. Mimo istotnych różnic, mają one pewne cechy wspólne, takie jak: bóle i obrzęki stawów, ograniczenie zakresu ruchów (o różnym stopniu nasilenia) oraz zwykle postępujący, nieodwracalny i nieuleczalny charakter. Owe podobieństwa sprawiają, że choroby te są mylnie przez nas interpretowane. Mając przeświadczenie o niewątpliwie groźnej chorobie, popadamy w depresję, narasta w nas poczucie zagrożenia zdrowia, wytwarzamy wokół siebie niekorzystną aurę, będącą przyczyną rodzinnych frustracji. Z drugiej strony bywa czasami odwrotnie – bagatelizujemy pozornie nieistotne symptomy, doprowadzając do rozwoju rzeczywiście groźnych chorób.
Wraz ze zjawiskiem starzenia się społeczeństw, zwiększa się liczba ludzi cierpiących na choroby reumatyczne. Naturalną konsekwencją jest wzrost zapotrzebowania na świadczenia medyczne w zakresie reumatologii. Chcemy też lepiej poznać istotę chorób reumatycznych, nie tylko po to, aby zaspokoić naszą ciekawość, ale przede wszystkim po to, by w możliwie najskuteczniejszy sposób walczyć z chorobą.
Organizacja służby zdrowia sprawia, że lekarze często nie dysponują wystarczającą ilością czasu na udzielenie nam wyczerpujących informacji, dlatego coraz częściej powstają książki – poradniki dla pacjentów. Są one nie tylko źródłem wiedzy medycznej, wyjaśniającej istotę samej choroby, ale także skarbnicą konkretnych porad, wskazówek i metod leczenia niefarmakologicznego (dieta, ćwiczenia itp.).
Książka ta nie obejmuje całości zagadnień związanych z reumatologią. Świadomie pominięto tu np. grupę tzw. kolagenoz. Poruszone w niej zostały jedynie najistotniejsze problemy w odniesieniu do najczęściej występujących chorób, co być może nie do końca usatysfakcjonuje wszystkich czytelników, ale z pewnością pomoże zrozumieć wiele istotnych problemów.
Nawet najlepiej napisany podręcznik nie zastąpi jednak fachowej pomocy lekarskiej. Właściwa opieka medyczna, systematyczna kontrola i dialog z lekarzem zawsze mają największe znaczenie w ostatecznym powodzeniu leczenia, zaś tego typu opracowania stanowią jedynie ich uzupełnienie.Dlaczego powstają zwyrodnienia stawów
Choroba zwyrodnieniowa stawów to najczęstsza choroba reumatyczna, polegająca na postępującym uszkodzeniu chrząstki, a następnie kostnych powierzchni stawowych, prowadząca do pogorszenia lub całkowitego wyłączenia funkcji stawu. Dotyczy głównie ludzi w wieku po 50. rż., choć u niektórych osób może rozwijać się znacznie wcześniej.
Chrząstka pełni w stawach bardzo ważną rolę:
• Wyściela powierzchnie stawowe kości, zmniejszając siły tarcia (gładkie przesuwanie się poszczególnych elementów stawu względem siebie).
• Pochłania siły nadmiernie obciążające staw.
• Łączy ze sobą struktury kostne (np. chrzęstne przyczepy żeber do mostka).
Zależnie od pełnionej roli i od umiejscowienia w organizmie, wyróżnia się kilka rodzajów chrząstki: szklista, włóknista, sprężysta oraz ich odmiany i postaci mieszane. Rodzaj i właściwości chrząstki zależą od jej składu, a ściślej od proporcji substancji podstawowej wiążącej wodę (chondroityna, glikozaminoglikany, proteoglikany) do ilości i rodzaju włókien (włókna kolagenowe oraz włókna elastynowe). Najbardziej odporną na działanie sił nacisku i tarcia jest chrząstka szklista, która wyściela praktycznie większość powierzchni stawowych w organizmie ludzkim. Należy też pamiętać, że w warunkach fizjologicznych chrząstka podlega procesom niszczenia, ulegając: zwapnieniom, skostnieniom i tzw. zwyrodnieniu azbestowemu. Zmiany te następują stosunkowo wolno i same w sobie nie są przyczyną rozwoju osteoartrozy.
Mają jednak pewne znaczenie u osób z czynnikami ryzyka, do których zalicza się:
• Wiek powyżej 50 lat.
• Płeć – kobiety chorują częściej (najpewniej wpływ czynników hormonalnych).
• Predyspozycja genetyczna.
• Wrodzone defekty układu kostno-stawowego, wady postawy.
• Dieta, aktywność fizyczna.
• Otyłość.
• Przebyte urazy.
• Współistniejące choroby układu kostno-stawowego.
• Współistniejące inne schorzenia (choroby metaboliczne, niewydolność serca i inne).
• Czynniki zawodowe (rodzaj i wieloletnie wykonywanie zawodu).
• Obciążenia dodatkowe (wyczynowe uprawianie sportu)Predyspozycja genetyczna
Już od dawna zauważono, że choroba zwyrodnieniowa pojawia się częściej, gdy występowała już wcześniej u członków rodziny. Nie ma prostej zależności w dziedziczeniu samej choroby, czyli nie musi dochodzić do rozwoju zwyrodnień konkretnego stawu u dzieci, gdy u któregoś z rodziców występowała choroba zwyrodnieniowa w danym stawie. Zależnie od lokalizacji choroby zgodność w dziedziczeniu jest różna i waha się od kilku do ok. 50 – 60%. Wynika z tego, że dziedziczymy pewnego rodzaju predyspozycję do rozwoju choroby, zaś to, czy ona rozwinie się i w jakim czasie, zależy od pozostałych, podanych wyżej czynników. Najprawdopodobniej odpowiedzialne za to są zmutowane geny, decydujące o wytwarzaniu nieprawidłowych włókien kolagenowych, przez co struktura chrząstki jest osłabiona. Inną przyczyną może być wrodzony defekt enzymów regulujących procesy zachodzące w chrząstce, co może prowadzić do jej szybszej degradacji. Mówiąc prościej – wraz z materiałem genetycznym możemy otrzymać od rodziców takie nieprawidłowo działające geny, które zadecydują o wytworzeniu „słabszej” fizycznie i biologicznie chrząstki, bardziej podatnej na niszczenie, mimo braku dodatkowych czynników. W efekcie choroba zwyrodnieniowa będzie rozwijała się w trakcie normalnego codziennego funkcjonowania. Dokładne określenie lokalizacji i rodzajów tych genów jest aktualnie przedmiotem intensywnie prowadzonych badań, których szczegółowa analiza wykracza poza zakres tego podręcznika.
Pod pojęciem reumatyzmu kryje się wiele chorób kości i stawów, różniących się zarówno przyczynami powstawania, jak i rodzajem oraz natężeniem towarzyszących im objawów. Mimo istotnych różnic, mają one pewne cechy wspólne, takie jak: bóle i obrzęki stawów, ograniczenie zakresu ruchów (o różnym stopniu nasilenia) oraz zwykle postępujący, nieodwracalny i nieuleczalny charakter. Owe podobieństwa sprawiają, że choroby te są mylnie przez nas interpretowane. Mając przeświadczenie o niewątpliwie groźnej chorobie, popadamy w depresję, narasta w nas poczucie zagrożenia zdrowia, wytwarzamy wokół siebie niekorzystną aurę, będącą przyczyną rodzinnych frustracji. Z drugiej strony bywa czasami odwrotnie – bagatelizujemy pozornie nieistotne symptomy, doprowadzając do rozwoju rzeczywiście groźnych chorób.
Wraz ze zjawiskiem starzenia się społeczeństw, zwiększa się liczba ludzi cierpiących na choroby reumatyczne. Naturalną konsekwencją jest wzrost zapotrzebowania na świadczenia medyczne w zakresie reumatologii. Chcemy też lepiej poznać istotę chorób reumatycznych, nie tylko po to, aby zaspokoić naszą ciekawość, ale przede wszystkim po to, by w możliwie najskuteczniejszy sposób walczyć z chorobą.
Organizacja służby zdrowia sprawia, że lekarze często nie dysponują wystarczającą ilością czasu na udzielenie nam wyczerpujących informacji, dlatego coraz częściej powstają książki – poradniki dla pacjentów. Są one nie tylko źródłem wiedzy medycznej, wyjaśniającej istotę samej choroby, ale także skarbnicą konkretnych porad, wskazówek i metod leczenia niefarmakologicznego (dieta, ćwiczenia itp.).
Książka ta nie obejmuje całości zagadnień związanych z reumatologią. Świadomie pominięto tu np. grupę tzw. kolagenoz. Poruszone w niej zostały jedynie najistotniejsze problemy w odniesieniu do najczęściej występujących chorób, co być może nie do końca usatysfakcjonuje wszystkich czytelników, ale z pewnością pomoże zrozumieć wiele istotnych problemów.
Nawet najlepiej napisany podręcznik nie zastąpi jednak fachowej pomocy lekarskiej. Właściwa opieka medyczna, systematyczna kontrola i dialog z lekarzem zawsze mają największe znaczenie w ostatecznym powodzeniu leczenia, zaś tego typu opracowania stanowią jedynie ich uzupełnienie.Dlaczego powstają zwyrodnienia stawów
Choroba zwyrodnieniowa stawów to najczęstsza choroba reumatyczna, polegająca na postępującym uszkodzeniu chrząstki, a następnie kostnych powierzchni stawowych, prowadząca do pogorszenia lub całkowitego wyłączenia funkcji stawu. Dotyczy głównie ludzi w wieku po 50. rż., choć u niektórych osób może rozwijać się znacznie wcześniej.
Chrząstka pełni w stawach bardzo ważną rolę:
• Wyściela powierzchnie stawowe kości, zmniejszając siły tarcia (gładkie przesuwanie się poszczególnych elementów stawu względem siebie).
• Pochłania siły nadmiernie obciążające staw.
• Łączy ze sobą struktury kostne (np. chrzęstne przyczepy żeber do mostka).
Zależnie od pełnionej roli i od umiejscowienia w organizmie, wyróżnia się kilka rodzajów chrząstki: szklista, włóknista, sprężysta oraz ich odmiany i postaci mieszane. Rodzaj i właściwości chrząstki zależą od jej składu, a ściślej od proporcji substancji podstawowej wiążącej wodę (chondroityna, glikozaminoglikany, proteoglikany) do ilości i rodzaju włókien (włókna kolagenowe oraz włókna elastynowe). Najbardziej odporną na działanie sił nacisku i tarcia jest chrząstka szklista, która wyściela praktycznie większość powierzchni stawowych w organizmie ludzkim. Należy też pamiętać, że w warunkach fizjologicznych chrząstka podlega procesom niszczenia, ulegając: zwapnieniom, skostnieniom i tzw. zwyrodnieniu azbestowemu. Zmiany te następują stosunkowo wolno i same w sobie nie są przyczyną rozwoju osteoartrozy.
Mają jednak pewne znaczenie u osób z czynnikami ryzyka, do których zalicza się:
• Wiek powyżej 50 lat.
• Płeć – kobiety chorują częściej (najpewniej wpływ czynników hormonalnych).
• Predyspozycja genetyczna.
• Wrodzone defekty układu kostno-stawowego, wady postawy.
• Dieta, aktywność fizyczna.
• Otyłość.
• Przebyte urazy.
• Współistniejące choroby układu kostno-stawowego.
• Współistniejące inne schorzenia (choroby metaboliczne, niewydolność serca i inne).
• Czynniki zawodowe (rodzaj i wieloletnie wykonywanie zawodu).
• Obciążenia dodatkowe (wyczynowe uprawianie sportu)Predyspozycja genetyczna
Już od dawna zauważono, że choroba zwyrodnieniowa pojawia się częściej, gdy występowała już wcześniej u członków rodziny. Nie ma prostej zależności w dziedziczeniu samej choroby, czyli nie musi dochodzić do rozwoju zwyrodnień konkretnego stawu u dzieci, gdy u któregoś z rodziców występowała choroba zwyrodnieniowa w danym stawie. Zależnie od lokalizacji choroby zgodność w dziedziczeniu jest różna i waha się od kilku do ok. 50 – 60%. Wynika z tego, że dziedziczymy pewnego rodzaju predyspozycję do rozwoju choroby, zaś to, czy ona rozwinie się i w jakim czasie, zależy od pozostałych, podanych wyżej czynników. Najprawdopodobniej odpowiedzialne za to są zmutowane geny, decydujące o wytwarzaniu nieprawidłowych włókien kolagenowych, przez co struktura chrząstki jest osłabiona. Inną przyczyną może być wrodzony defekt enzymów regulujących procesy zachodzące w chrząstce, co może prowadzić do jej szybszej degradacji. Mówiąc prościej – wraz z materiałem genetycznym możemy otrzymać od rodziców takie nieprawidłowo działające geny, które zadecydują o wytworzeniu „słabszej” fizycznie i biologicznie chrząstki, bardziej podatnej na niszczenie, mimo braku dodatkowych czynników. W efekcie choroba zwyrodnieniowa będzie rozwijała się w trakcie normalnego codziennego funkcjonowania. Dokładne określenie lokalizacji i rodzajów tych genów jest aktualnie przedmiotem intensywnie prowadzonych badań, których szczegółowa analiza wykracza poza zakres tego podręcznika.
więcej..
