Choroby zakaźne i pasożytnicze u dzieci - ebook
Wydawnictwo:
Data wydania:
21 listopada 2024
Format ebooka:
EPUB
Format
EPUB
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najpopularniejszych formatów e-booków na świecie.
Niezwykle wygodny i przyjazny czytelnikom - w przeciwieństwie do formatu
PDF umożliwia skalowanie czcionki, dzięki czemu możliwe jest dopasowanie
jej wielkości do kroju i rozmiarów ekranu. Więcej informacji znajdziesz
w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Format
MOBI
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najczęściej wybieranych formatów wśród czytelników
e-booków. Możesz go odczytać na czytniku Kindle oraz na smartfonach i
tabletach po zainstalowaniu specjalnej aplikacji. Więcej informacji
znajdziesz w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Multiformat
E-booki sprzedawane w księgarni Virtualo.pl dostępne są w opcji
multiformatu - kupujesz treść, nie format. Po dodaniu e-booka do koszyka
i dokonaniu płatności, e-book pojawi się na Twoim koncie w Mojej
Bibliotece we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego
tytułu. Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na
karcie produktu przy okładce. Uwaga: audiobooki nie są objęte opcją
multiformatu.
czytaj
na tablecie
Aby odczytywać e-booki na swoim tablecie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. Bluefire
dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na czytniku
Czytanie na e-czytniku z ekranem e-ink jest bardzo wygodne i nie męczy
wzroku. Pliki przystosowane do odczytywania na czytnikach to przede
wszystkim EPUB (ten format możesz odczytać m.in. na czytnikach
PocketBook) i MOBI (ten fromat możesz odczytać m.in. na czytnikach Kindle).
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na smartfonie
Aby odczytywać e-booki na swoim smartfonie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. iBooks dla
EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
Czytaj fragment
Pobierz fragment
Pobierz fragment w jednym z dostępnych formatów
Choroby zakaźne i pasożytnicze u dzieci - ebook
Wiedza na temat chorób zakaźnych i pasożytniczych, ze względu na częstość ich występowania, stanowi podstawę praktyki lekarskiej i wymaga ciągłej aktualizacji. W ostatnich latach pojawiły się nowe metody diagnostyczne i możliwości leczenia, ale także wyzwaniem stały się kolejne choroby (np. COVID-19, małpia ospa) oraz powrót tych, z którymi od dawna nie mieliśmy do czynienia (np. odra). Publikacja Choroby zakaźne i pasożytnicze u dzieci przedstawia aktualny stan wiedzy z zakresu chorób zakaźnych, ze szczególnym uwzględnieniem przebiegu klinicznego u dzieci. Jednostki chorobowe opisano w kolejności alfabetycznej. Podano zalecenia diagnostyczne w zakresie niezbędnym do postawienia rozpoznania i terapeutyczne, dotyczące leczenia ambulatoryjnego. Wyróżniono te wskazania, które kwalifikują dziecko do leczenia szpitalnego. W książce nie zabrakło również omówienia zasad profilaktyki czynnej i biernej chorób zakaźnych. Mamy nadzieję, że nasza publikacja okaże się pomocna pediatrom, lekarzom medycyny rodzinnej, internistom i lekarzom innych specjalności w ich codziennej praktyce, a także studentom medycyny.
| Kategoria: | Medycyna |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-01-24044-8 |
| Rozmiar pliku: | 6,7 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
AUTORZY
Prof. dr hab. n. med. Magdalena Marczyńska
Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
*********************
Dr n. med. Małgorzata Aniszewska
Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
Dr n. med. Agnieszka Ołdakowska
Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
Dr n. med. i n. o zdr. Magdalena Pluta
Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
Prof. dr hab. n. med. Maria Pokorska-Śpiewak
Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
Dr n. med. Jolanta Popielska
Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
Lek. Magdalena Rutkowska
Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
Dr n. med. Ewa Talarek
Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
Dr n. med. Konrad Zawadka
Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Wojewódzki Szpital Zakaźny w WarszawieWYKAZ SKRÓTÓW
AIDS – (acquired immuno deficiency syndrome) – zespół nabytego niedoboru odporności
AKI – (acute kidney injury) – ostra niewydolność nerek
ALP – fosfataza zasadowa
ALT – aminotransferaza alaninowa
AmpC+ – beta-laktamazy chromosomalne
ARDS – (acute respiratory distress syndrome) – ostra niewydolność oddechowa
ARF – (acute rheumatic fever) – ostra gorączka reumatyczna
AST – aminotransferaza asparaginianowa
BCG – (Bacille-Calmette-Guérin) – szczepienie BCG
BoNT – (botulinum neuro toxin) – neurotoksyna botulinowa
CA-MRSA – (community-associated methicillin resistant Staphylococcus aureus) – pozaszpitalne zakażenie szczepami gronkowca złocistego opornymi na metycylinę
cART – (combined antitretroviral therapy) – skojarzona terapia antyretrowirusowa
CDC – Centers for Disease Control and Prevention
CDI – (Clostridium difficile infection) – zakażenie Clostridium difficile
ChPL, chpl – charakterystyka produktu leczniczego
CL – (cutaneus leishmaniasis) – leiszmanioza skórna
CMV – wirus cytomegalii, cytomegalowirus
CRP – (C-reactive protein) – białko C-reaktywne
DAA – (direct acting antivirals) – leki o bezpośrednim działaniu przeciwwirusowym
DFA – (direct fluorescent antibody) – metoda immunofluorescencji bezpośredniej
DIC – (disseminated intravascular coagulation) – zespół rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego
DNA – kwas deoksyrybonukleinowy
DOTS – (directly-observed treatment, short course) – terapia bezpośrednio nadzorowana przez personel medyczny
DPN – doustne płyny nawadniające
EBV – (Epstein-Barr virus ) – wirus Epsteina-Barr
ECDC – (European Centre for Disease Prevention and Control) – Europejskie Centrum Zapobiegania Chorobom
ECHO serca – badanie echokardiograficzne serca
EIA – (enzyme immunoassay) – test immunoenzymatyczny
ELISA – (enzyme linked immunosorbent assay) – test immunoenzymatyczny lub immunoenzymosorpcyjny
EMG – badanie elektromiograficzne
ESBL+ – beta-laktamazy o rozszerzonym spektrum substratowym
FMT – (fecal microbiota transplantation) – transplantacja mikrobioty jelitowej
GAS – (Group A Streptococcus) – paciorkowiec β-hemolizujący grupy A
GBS – zespół Guillaina-Barrégo
GGTP – gamma-glutamylotransferaza
HAV – (hepatitis A virus) – zapalenie wątroby typu A
HBV – (hepatitis B virus) – zapalenie wątroby typu B
HCC – (łac. carcinoma hepatocellulare, ang. hepatocellular carcinoma) – rak wątrobowokomórkowy
Hct – hematokryt
HCV – (hepatitis C virus) – zapalenie wątroby typu C
HDV – (hepatitis D virus) – zapalenie wątroby typu D
HEV – (hepatitis E virus,) – zapalenie wątroby typu E
HFMD – (hand, foot and mouth disease) – choroba dłoni, stóp i jamy ustnej
HHV-6 – (human herpesvirus 6) – ludzki wirus herpes typ 6
HHV-7 – (human herpesvirus 7) – ludzki wirus herpes typ 7
HIV – (human immunodeficiency virus) – ludzki wirus niedoboru odporności
HSV – (herpes simplex virus) – wirus opryszczki zwykłej
IBD – (inflammatory bowel disease) – nieswoiste zapalenie jelit
IBS – (irritable bowel syndrome) – zespół jelita drażliwego
IgA – immunoglobuliny (przeciwciała) klasy A
iGAS – (invasive Group A Streptococcus) – inwazyjne zakażenia wywołane przez S. pyogenes
IgA-tTg – przeciwciała przeciw transglutaminiazie tkankowej w klasie IgA
IgG – immunoglobuliny klasy IgG
IgM – immunoglobuliny (przeciwciała) klasy M
IMIG – (intramuscular immunoglobulin) – immunoglobulina ludzka do stosowania domięśniowego
INR – (international normalized ratio)– czas protrombinowy
IVIG – (intravenous immunoglobulin) – immunoglobulina ludzka do stosowania dożylnego
IZW – infekcyjne zapalenie wsierdzia
JEV – (japanese encephalitis virus) – wirus japońskiego zapalenia mózgu
KOROUN – Krajowy Ośrodek Referencyjny do spraw Diagnostyki Bakteryjnych Zakażeń Ośrodkowego Układu Nerwowego
KT/TK – tomografia komputerowa
KZM – kleszczowe zapalenie mózgu
LAM – (lipoarabinomannan) – lipoarabinomannan – antygen ściany komórkowej mykobakterii silnie modulujący odpowiedź odpornościową gospodarza
LCMV – (lymphocytic choriomeningitis virus) – wirus limfocytarnego zapalenia splotu naczyniówkowego i opon mózgowo-rdzeniowych
Leki ARV – leki antyretrowirusowe
MAP – (mean arterial pressure) – średnie ciśnienie tętnicze
MCL – (mucocutaneus leishmaniasis) – leiszmanioza skórno-śluzówkowa
MIRM – (mycoplasma-induced rash and mucositis) – wysypka i zapalenie błon śluzowych wywołane mykoplazmą
MIS-C – (multisystem inflammatory syndrome in children) – dziecięcy wieloukładowy zespół zapalny w następstwie zakażenia wirusem SARS-CoV-2
MPAM – (mycoplasma pneumoniae-associated mucositis) – zapalenie błon śluzowych wywołane mykoplazmą
Mpox – (monkeypox) – wcześniej: małpia ospa
MRCNS – (methicyllin-resistant coagulase-negative Staphylococcus) metycylinooporny, koagulozo-ujemny szczep bakterii rodzaju Staphylococcus
MRSA – (methicyllin-resistant Staphylococcus aureus) – metycylinooporny gronkowiec złocisty;
MRSE – (methicyllin-resistant Staphylococcus epidermidis) – metycylinooporny szczep bakterii Staphylococcus epidermidis
MSM – (men who have sex with men) – mężczyźni mający seks z mężczyznami
MSSA – (methicillin-sensitive S. aureus) – gronkowiec złocisty wrażliwy na metycylinę
NAFLD – (nonalcoholic fatty liver disease) – niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby
NIZP-PZH-PIB – Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny – Państwowy Instytut Badawczy
ORS – (oral rehydration solution) – doustne płyny nawadniające
OUN – ośrodkowy układ nerwowy
PAIR – (puncture, aspiration, injection, reaspiration) – nakłucie torbieli z aspiracją jej zawartości oraz przepłukaniem jamy 20% NaCl lub 95% alkoholem i ponowną aspiracją treści
PCR – (polymerase chain reaction) – łańcuchowa reakcja polimerazy
PCT – (procalcitonin assay) – prokalcytonina
PIMS –TS – (paediatric inflammatory multisystem syndrome – temporally associated with SARS-CoV-2) – dziecięcy wieloukładowy zespół zapalny w następstwie zakażenia wirusem SARS-CoV-2
PKDL – (kala-azar dermal leishmaniasis) – późna postać leiszmaniozy trzewnej
PMTCT HIV – (prophylaxis mother to child transmission HIV) – profilaktyka transmisji wertykalnej HIV
PRSP – (penicillin-resistant pneumococcus) – penicylinooporny Streptococcus pneumoniae
PT – czas protrombinowy
PT – (pertussis toxin) – toksyna krztuścowa
RADT – (rapid antigen diagnostic test) – szybki test antygenowy
RHD – (rheumatic heart disease) – choroba reumatyczna serca
RMSF – (Rocky Mountain spotted fever) – gorączka plamista Gór Skalistych
RNA – kwas rybodeoksynukleinowy
RPA – (recombinase polymerase amplification) – amplifikacja polimerazy rekombinazy
RSV – (respiratory syncytial virus) – zakażenia syncytialnym wirusem oddechowym
RT-PCR – (reverse trancriptase – polimerase chain reaction) – metody reakcji łańcuchowej polimerazy z odwrotną transkrypcją
SBET – (stand-by emergency treatment) – samodzielne włączenie leczenia przeciwzimniczego
SIADH – (syndrome of inapropriate secretion of ADH) – zespół nadmiernego wydzielania wazopresyny
SIRS – (systemic inflammatory response syndrome) – zespół ogólnoustrojowej reakcji zapalnej
SSPE – (subacute sclerosing panencephalitis) – podostre stwardniające zapalenie mózgu
SSSS – (staphylococcal scalded skin syndrome) – gronkowcowy zespół oparzonej skóry
STSS – (staphylococcal toxic shock syndrome) – gronkowcowy zespół wstrząsu toksycznego
STSS – (Streptococcal toxic shock syndrome) – paciorkowcowy zespół wstrząsu toksycznego
SVR – (sustained viral response) – ocena przetrwałej odpowiedzi wirusologicznej
TDS – (trichuris desyntery syndrom) – zespół czerwonkowy wywołany przez włosogłówkę ludzką
TIBOLA – (tick-borne lymphadenopathy) – limfadenopatia przenoszona przez kleszcze; inne nazwy: Dermacentor-borne necrosis-eschar-lymphadenopathy, DEBONEL; scalp eschars and neck lymohadenopathy, SENLAT)
TLR – (toll-like receptors) – receptory
USG – (ultrasonography) – badanie ultrasonograficzne
VISA – (vancomycin-intermediately susceptible S. aureus) – gronkowiec złocisty średnio oporny na wankomycynę
VRE – (vancomycin-resistant enterococcus) – wankomycynooporny enterokok
VRSA – (vancomycin-resistent S. aureus) – gronkowiec złocisty oporny na wankomycynę
VUM, VOI, VOC – podział wirusa na 3 kategorie: VUM (variants under monitoring) – warianty monitorowane; VOI (variants of interest) – wzbudzające zainteresowanie; VOC (variants of concern) – wzbudzające obawę
VZV – (varicella-zoster virus ) – wirus ospy wietrznej i półpaśca
WHO – World Health Organization – Światowa Organizacja Zdrowia
WHO-IWGE – World Health Organization – Informal Working Group on Echinococcosis – Grupa Robocza ds. Bąblowicy Światowej Organizacji Zdrowia
WNV – (West Nile virus) – wirus Zachodniego Nilu
WZW – wirusowe zapalenie wątroby
ZOMR – zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
ZUM – zakażenie układu moczowegoWSTĘP
Autorami obecnego podręcznika Choroby zakaźne i pasożytnicze u dzieci są pracownicy Kliniki Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. To zespół, którego większość członków całe swoje zawodowe życie związała z tą kliniką. Przedstawiamy nasze doświadczenia i codzienną praktykę, wierząc że każdy z dotychczasowych podręczników jest unikatowy i potrzebny. Mimo że choroby zakaźne wieku dziecięcego wydają się doskonale znane, codziennie jesteśmy proszeni o konsultacje. Spowodowało to, że propozycję PZWL wydania naszego podręcznika przyjęliśmy z radością.
Choroby podzielono na wirusowe, bakteryjne, grzybicze i pasożytnicze, w spisie treści ułożone są one w porządku alfabetycznym. Staraliśmy się zamieścić w nim wszystkie infekcje, z którymi spotykamy się w codziennej praktyce.
Mamy nadzieję, że będzie on godnym następcą podręcznika redagowanego przez prof. Halinę Szczepańską, który do chwili obecnej jest naszym materiałem źródłowym. Książka jest dla nas także formą podziękowania naszym nauczycielom i poprzednikom tworzącym zespół Kliniki. Pani profesor Szczepańska była następczynią pierwszego Kierownika Kliniki Chorób Zakaźnych Dzieci – profesora Jana Bogdanowicza. Klinika powstała w 1950 r. Po Pani Profesor Kliniką kierował prof. Marian Wojnarowski, w latach 1997–2003 obowiązki kierownika pełniła dr Małgorzata Szczepańska-Putz. Od 2003 r mam zaszczyt kierować jej zespołem.
Podziękowania
Osobiście dziękuję tym, których spotkałam na początku mojej pracy z dziećmi chorymi zakaźnie: są w mojej pamięci prof. Marian Wojnarowski, dr Halina Jankowska, dr Zofia Gutowska, dr Zenon Markocki i dr Tatiana Barszcz.
Dziękuję tym, którzy ze mną pracują i są autorami rozdziałów niniejszego podręcznika oraz ważnym dla mnie dr Małgorzacie Szczepańskiej-Putz i dr Barbarze Kowalik-Mikołajewskiej. Dziekuję za przyjaźń, że jesteście członkami naszego zespołu i zawsze mnie wspieracie. Szczególne podziękowania dla lek. Justyny Konys za zebranie i przygotowanie wszystkich zdjęć zamieszczonych w podręczniku.
Prof. dr hab. n. med. Magdalena Marczyńska
Prof. dr hab. n. med. Magdalena Marczyńska
Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
*********************
Dr n. med. Małgorzata Aniszewska
Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
Dr n. med. Agnieszka Ołdakowska
Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
Dr n. med. i n. o zdr. Magdalena Pluta
Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
Prof. dr hab. n. med. Maria Pokorska-Śpiewak
Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
Dr n. med. Jolanta Popielska
Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
Lek. Magdalena Rutkowska
Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
Dr n. med. Ewa Talarek
Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
Dr n. med. Konrad Zawadka
Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Wojewódzki Szpital Zakaźny w WarszawieWYKAZ SKRÓTÓW
AIDS – (acquired immuno deficiency syndrome) – zespół nabytego niedoboru odporności
AKI – (acute kidney injury) – ostra niewydolność nerek
ALP – fosfataza zasadowa
ALT – aminotransferaza alaninowa
AmpC+ – beta-laktamazy chromosomalne
ARDS – (acute respiratory distress syndrome) – ostra niewydolność oddechowa
ARF – (acute rheumatic fever) – ostra gorączka reumatyczna
AST – aminotransferaza asparaginianowa
BCG – (Bacille-Calmette-Guérin) – szczepienie BCG
BoNT – (botulinum neuro toxin) – neurotoksyna botulinowa
CA-MRSA – (community-associated methicillin resistant Staphylococcus aureus) – pozaszpitalne zakażenie szczepami gronkowca złocistego opornymi na metycylinę
cART – (combined antitretroviral therapy) – skojarzona terapia antyretrowirusowa
CDC – Centers for Disease Control and Prevention
CDI – (Clostridium difficile infection) – zakażenie Clostridium difficile
ChPL, chpl – charakterystyka produktu leczniczego
CL – (cutaneus leishmaniasis) – leiszmanioza skórna
CMV – wirus cytomegalii, cytomegalowirus
CRP – (C-reactive protein) – białko C-reaktywne
DAA – (direct acting antivirals) – leki o bezpośrednim działaniu przeciwwirusowym
DFA – (direct fluorescent antibody) – metoda immunofluorescencji bezpośredniej
DIC – (disseminated intravascular coagulation) – zespół rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego
DNA – kwas deoksyrybonukleinowy
DOTS – (directly-observed treatment, short course) – terapia bezpośrednio nadzorowana przez personel medyczny
DPN – doustne płyny nawadniające
EBV – (Epstein-Barr virus ) – wirus Epsteina-Barr
ECDC – (European Centre for Disease Prevention and Control) – Europejskie Centrum Zapobiegania Chorobom
ECHO serca – badanie echokardiograficzne serca
EIA – (enzyme immunoassay) – test immunoenzymatyczny
ELISA – (enzyme linked immunosorbent assay) – test immunoenzymatyczny lub immunoenzymosorpcyjny
EMG – badanie elektromiograficzne
ESBL+ – beta-laktamazy o rozszerzonym spektrum substratowym
FMT – (fecal microbiota transplantation) – transplantacja mikrobioty jelitowej
GAS – (Group A Streptococcus) – paciorkowiec β-hemolizujący grupy A
GBS – zespół Guillaina-Barrégo
GGTP – gamma-glutamylotransferaza
HAV – (hepatitis A virus) – zapalenie wątroby typu A
HBV – (hepatitis B virus) – zapalenie wątroby typu B
HCC – (łac. carcinoma hepatocellulare, ang. hepatocellular carcinoma) – rak wątrobowokomórkowy
Hct – hematokryt
HCV – (hepatitis C virus) – zapalenie wątroby typu C
HDV – (hepatitis D virus) – zapalenie wątroby typu D
HEV – (hepatitis E virus,) – zapalenie wątroby typu E
HFMD – (hand, foot and mouth disease) – choroba dłoni, stóp i jamy ustnej
HHV-6 – (human herpesvirus 6) – ludzki wirus herpes typ 6
HHV-7 – (human herpesvirus 7) – ludzki wirus herpes typ 7
HIV – (human immunodeficiency virus) – ludzki wirus niedoboru odporności
HSV – (herpes simplex virus) – wirus opryszczki zwykłej
IBD – (inflammatory bowel disease) – nieswoiste zapalenie jelit
IBS – (irritable bowel syndrome) – zespół jelita drażliwego
IgA – immunoglobuliny (przeciwciała) klasy A
iGAS – (invasive Group A Streptococcus) – inwazyjne zakażenia wywołane przez S. pyogenes
IgA-tTg – przeciwciała przeciw transglutaminiazie tkankowej w klasie IgA
IgG – immunoglobuliny klasy IgG
IgM – immunoglobuliny (przeciwciała) klasy M
IMIG – (intramuscular immunoglobulin) – immunoglobulina ludzka do stosowania domięśniowego
INR – (international normalized ratio)– czas protrombinowy
IVIG – (intravenous immunoglobulin) – immunoglobulina ludzka do stosowania dożylnego
IZW – infekcyjne zapalenie wsierdzia
JEV – (japanese encephalitis virus) – wirus japońskiego zapalenia mózgu
KOROUN – Krajowy Ośrodek Referencyjny do spraw Diagnostyki Bakteryjnych Zakażeń Ośrodkowego Układu Nerwowego
KT/TK – tomografia komputerowa
KZM – kleszczowe zapalenie mózgu
LAM – (lipoarabinomannan) – lipoarabinomannan – antygen ściany komórkowej mykobakterii silnie modulujący odpowiedź odpornościową gospodarza
LCMV – (lymphocytic choriomeningitis virus) – wirus limfocytarnego zapalenia splotu naczyniówkowego i opon mózgowo-rdzeniowych
Leki ARV – leki antyretrowirusowe
MAP – (mean arterial pressure) – średnie ciśnienie tętnicze
MCL – (mucocutaneus leishmaniasis) – leiszmanioza skórno-śluzówkowa
MIRM – (mycoplasma-induced rash and mucositis) – wysypka i zapalenie błon śluzowych wywołane mykoplazmą
MIS-C – (multisystem inflammatory syndrome in children) – dziecięcy wieloukładowy zespół zapalny w następstwie zakażenia wirusem SARS-CoV-2
MPAM – (mycoplasma pneumoniae-associated mucositis) – zapalenie błon śluzowych wywołane mykoplazmą
Mpox – (monkeypox) – wcześniej: małpia ospa
MRCNS – (methicyllin-resistant coagulase-negative Staphylococcus) metycylinooporny, koagulozo-ujemny szczep bakterii rodzaju Staphylococcus
MRSA – (methicyllin-resistant Staphylococcus aureus) – metycylinooporny gronkowiec złocisty;
MRSE – (methicyllin-resistant Staphylococcus epidermidis) – metycylinooporny szczep bakterii Staphylococcus epidermidis
MSM – (men who have sex with men) – mężczyźni mający seks z mężczyznami
MSSA – (methicillin-sensitive S. aureus) – gronkowiec złocisty wrażliwy na metycylinę
NAFLD – (nonalcoholic fatty liver disease) – niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby
NIZP-PZH-PIB – Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny – Państwowy Instytut Badawczy
ORS – (oral rehydration solution) – doustne płyny nawadniające
OUN – ośrodkowy układ nerwowy
PAIR – (puncture, aspiration, injection, reaspiration) – nakłucie torbieli z aspiracją jej zawartości oraz przepłukaniem jamy 20% NaCl lub 95% alkoholem i ponowną aspiracją treści
PCR – (polymerase chain reaction) – łańcuchowa reakcja polimerazy
PCT – (procalcitonin assay) – prokalcytonina
PIMS –TS – (paediatric inflammatory multisystem syndrome – temporally associated with SARS-CoV-2) – dziecięcy wieloukładowy zespół zapalny w następstwie zakażenia wirusem SARS-CoV-2
PKDL – (kala-azar dermal leishmaniasis) – późna postać leiszmaniozy trzewnej
PMTCT HIV – (prophylaxis mother to child transmission HIV) – profilaktyka transmisji wertykalnej HIV
PRSP – (penicillin-resistant pneumococcus) – penicylinooporny Streptococcus pneumoniae
PT – czas protrombinowy
PT – (pertussis toxin) – toksyna krztuścowa
RADT – (rapid antigen diagnostic test) – szybki test antygenowy
RHD – (rheumatic heart disease) – choroba reumatyczna serca
RMSF – (Rocky Mountain spotted fever) – gorączka plamista Gór Skalistych
RNA – kwas rybodeoksynukleinowy
RPA – (recombinase polymerase amplification) – amplifikacja polimerazy rekombinazy
RSV – (respiratory syncytial virus) – zakażenia syncytialnym wirusem oddechowym
RT-PCR – (reverse trancriptase – polimerase chain reaction) – metody reakcji łańcuchowej polimerazy z odwrotną transkrypcją
SBET – (stand-by emergency treatment) – samodzielne włączenie leczenia przeciwzimniczego
SIADH – (syndrome of inapropriate secretion of ADH) – zespół nadmiernego wydzielania wazopresyny
SIRS – (systemic inflammatory response syndrome) – zespół ogólnoustrojowej reakcji zapalnej
SSPE – (subacute sclerosing panencephalitis) – podostre stwardniające zapalenie mózgu
SSSS – (staphylococcal scalded skin syndrome) – gronkowcowy zespół oparzonej skóry
STSS – (staphylococcal toxic shock syndrome) – gronkowcowy zespół wstrząsu toksycznego
STSS – (Streptococcal toxic shock syndrome) – paciorkowcowy zespół wstrząsu toksycznego
SVR – (sustained viral response) – ocena przetrwałej odpowiedzi wirusologicznej
TDS – (trichuris desyntery syndrom) – zespół czerwonkowy wywołany przez włosogłówkę ludzką
TIBOLA – (tick-borne lymphadenopathy) – limfadenopatia przenoszona przez kleszcze; inne nazwy: Dermacentor-borne necrosis-eschar-lymphadenopathy, DEBONEL; scalp eschars and neck lymohadenopathy, SENLAT)
TLR – (toll-like receptors) – receptory
USG – (ultrasonography) – badanie ultrasonograficzne
VISA – (vancomycin-intermediately susceptible S. aureus) – gronkowiec złocisty średnio oporny na wankomycynę
VRE – (vancomycin-resistant enterococcus) – wankomycynooporny enterokok
VRSA – (vancomycin-resistent S. aureus) – gronkowiec złocisty oporny na wankomycynę
VUM, VOI, VOC – podział wirusa na 3 kategorie: VUM (variants under monitoring) – warianty monitorowane; VOI (variants of interest) – wzbudzające zainteresowanie; VOC (variants of concern) – wzbudzające obawę
VZV – (varicella-zoster virus ) – wirus ospy wietrznej i półpaśca
WHO – World Health Organization – Światowa Organizacja Zdrowia
WHO-IWGE – World Health Organization – Informal Working Group on Echinococcosis – Grupa Robocza ds. Bąblowicy Światowej Organizacji Zdrowia
WNV – (West Nile virus) – wirus Zachodniego Nilu
WZW – wirusowe zapalenie wątroby
ZOMR – zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
ZUM – zakażenie układu moczowegoWSTĘP
Autorami obecnego podręcznika Choroby zakaźne i pasożytnicze u dzieci są pracownicy Kliniki Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. To zespół, którego większość członków całe swoje zawodowe życie związała z tą kliniką. Przedstawiamy nasze doświadczenia i codzienną praktykę, wierząc że każdy z dotychczasowych podręczników jest unikatowy i potrzebny. Mimo że choroby zakaźne wieku dziecięcego wydają się doskonale znane, codziennie jesteśmy proszeni o konsultacje. Spowodowało to, że propozycję PZWL wydania naszego podręcznika przyjęliśmy z radością.
Choroby podzielono na wirusowe, bakteryjne, grzybicze i pasożytnicze, w spisie treści ułożone są one w porządku alfabetycznym. Staraliśmy się zamieścić w nim wszystkie infekcje, z którymi spotykamy się w codziennej praktyce.
Mamy nadzieję, że będzie on godnym następcą podręcznika redagowanego przez prof. Halinę Szczepańską, który do chwili obecnej jest naszym materiałem źródłowym. Książka jest dla nas także formą podziękowania naszym nauczycielom i poprzednikom tworzącym zespół Kliniki. Pani profesor Szczepańska była następczynią pierwszego Kierownika Kliniki Chorób Zakaźnych Dzieci – profesora Jana Bogdanowicza. Klinika powstała w 1950 r. Po Pani Profesor Kliniką kierował prof. Marian Wojnarowski, w latach 1997–2003 obowiązki kierownika pełniła dr Małgorzata Szczepańska-Putz. Od 2003 r mam zaszczyt kierować jej zespołem.
Podziękowania
Osobiście dziękuję tym, których spotkałam na początku mojej pracy z dziećmi chorymi zakaźnie: są w mojej pamięci prof. Marian Wojnarowski, dr Halina Jankowska, dr Zofia Gutowska, dr Zenon Markocki i dr Tatiana Barszcz.
Dziękuję tym, którzy ze mną pracują i są autorami rozdziałów niniejszego podręcznika oraz ważnym dla mnie dr Małgorzacie Szczepańskiej-Putz i dr Barbarze Kowalik-Mikołajewskiej. Dziekuję za przyjaźń, że jesteście członkami naszego zespołu i zawsze mnie wspieracie. Szczególne podziękowania dla lek. Justyny Konys za zebranie i przygotowanie wszystkich zdjęć zamieszczonych w podręczniku.
Prof. dr hab. n. med. Magdalena Marczyńska
więcej..
