Cukrzyca typu 2. Kompendium farmaceuty - ebook
Wydawnictwo:
Data wydania:
27 września 2023
Format ebooka:
EPUB
Format
EPUB
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najpopularniejszych formatów e-booków na świecie.
Niezwykle wygodny i przyjazny czytelnikom - w przeciwieństwie do formatu
PDF umożliwia skalowanie czcionki, dzięki czemu możliwe jest dopasowanie
jej wielkości do kroju i rozmiarów ekranu. Więcej informacji znajdziesz
w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Format
MOBI
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najczęściej wybieranych formatów wśród czytelników
e-booków. Możesz go odczytać na czytniku Kindle oraz na smartfonach i
tabletach po zainstalowaniu specjalnej aplikacji. Więcej informacji
znajdziesz w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Multiformat
E-booki sprzedawane w księgarni Virtualo.pl dostępne są w opcji
multiformatu - kupujesz treść, nie format. Po dodaniu e-booka do koszyka
i dokonaniu płatności, e-book pojawi się na Twoim koncie w Mojej
Bibliotece we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego
tytułu. Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na
karcie produktu przy okładce. Uwaga: audiobooki nie są objęte opcją
multiformatu.
czytaj
na tablecie
Aby odczytywać e-booki na swoim tablecie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. Bluefire
dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na czytniku
Czytanie na e-czytniku z ekranem e-ink jest bardzo wygodne i nie męczy
wzroku. Pliki przystosowane do odczytywania na czytnikach to przede
wszystkim EPUB (ten format możesz odczytać m.in. na czytnikach
PocketBook) i MOBI (ten fromat możesz odczytać m.in. na czytnikach Kindle).
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na smartfonie
Aby odczytywać e-booki na swoim smartfonie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. iBooks dla
EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
Czytaj fragment
Pobierz fragment
Pobierz fragment w jednym z dostępnych formatów
Cukrzyca typu 2. Kompendium farmaceuty - ebook
Publikacja stanowi praktyczne narzędzie umożliwiające farmaceutom sprawowanie opieki farmaceutycznej nad pacjentami z cukrzycą typu 2 leczonymi lekami przeciwcukrzycowymi. Stanowi źródło aktualnych i usystematyzowanych informacji niezbędnych do prowadzenia ciągłej opieki farmaceutycznej nad pacjentem z cukrzycą oraz świadczenia usług zaplanowanych do wdrożenia w najbliższym czasie, tj. usługa nowy lek i przeglądy lekowe. Znajdują się w niej informacje dotyczące edukacji i niefarmakologicznych zaleceń, najważniejszych wskazówek odnoszących się do konsultacji i przeglądów lekowych u diabetyków. Całość uzupełniona jest o przewodnik umożliwiający wyszukanie najważniejszych informacji o leku (m.in. działania niepożądane, ryzyko wystąpienia hipoglikemii, interakcje, postępowanie w sytuacjach szczególnych, najważniejsze informacje dla pacjenta). Cenne wskazówki oraz zalecenia są zaprezentowane w sposób praktyczny i przejrzysty z wykorzystaniem schematów postępowania oraz tabel. Publikacja jest przeznaczona dla farmaceutów.
| Kategoria: | Medycyna |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-01-23269-6 |
| Rozmiar pliku: | 1,8 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
AUTORZY
Mgr farm. Maja Brumer
Katedra Nauk Farmaceutycznych, Uniwersytet w Antwerpii
Mgr farm. Anna Ciemuchowska
Instytut Opieki Farmaceutycznej, Akademia Ekonomiczno-Humanistyczna w Warszawie
Dr n. farm. Edyta Czepielewska
Instytut Opieki Farmaceutycznej, Akademia Ekonomiczno-Humanistyczna w Warszawie
Prof. dr hab. n. med. Małgorzata Kozłowska-Wojciechowska, profesor emeritus
Mgr farm. Karolina Krawczyk
MTZ Clinical Research powered by Pratia w Warszawie
Dr hab. n. med. i n. o zdr. Magdalena Makarewicz-Wujec, prof. AEH
Instytut Opieki Farmaceutycznej, Akademia Ekonomiczno-Humanistyczna w Warszawie
Mgr farm. Agnieszka Moszczyński
Zakład Farmacji Klinicznej i Opieki Farmaceutycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie
Mgr farm. Mateusz Rycerz
Instytut Biologii Doświadczalnej im. N. Nenckiego PAN w Warszawie
Mgr farm. Weronika Sterna
Apteka Dbam o Zdrowie w Toruniu
Mgr piel., mgr pedagogiki specjalnej Alicja Szewczyk
Klinika Endokrynologii i Diabetologii, Poradnia Diabetologiczna, Instytut „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie; Polska Federacja Edukacji w Diabetologii
Mgr farm. Biruta Turek
Ziko Apteka w Warszawie
Mgr farm. Natalia Wróblewska
Apteka Medicover w Warszawie1
WSTĘP
MAŁGORZATA KOZŁOWSKA-WOJCIECHOWSKA
Cukrzyca jest jednym z największych wyzwań współczesnej medycyny zarówno na świecie, jak i w Polsce, a zapadalność na nią systematycznie rośnie. Obecnie szacuje się, iż w naszym kraju choruje na nią ponad 3 mln osób. Nowoczesne leczenie cukrzycy wymaga współpracy wielu specjalistów, którzy wzajemnie będą ustalali sposoby leczenia, monitorowali skuteczność terapii, a także będą prowadzić edukację w celu zwiększenia motywacji i uzyskania umiejętności koniecznych do realizacji ordynowanych zaleceń. Farmaceuta jest jednym ze specjalistów ochrony zdrowia, który ma za zadanie czuwać nad bezpieczeństwem i skutecznością farmakoterapii, a także systematycznie edukować pacjenta diabetologicznego.
Farmaceuta może pomóc pacjentowi z cukrzycą typu 2. na wiele sposobów, tzn.: poprzez odpowiednią edukację dotyczącą samej choroby (m.in. informowanie pacjentów o tym, że cukrzyca ma charakter postępujący i należy stale modyfikować terapię, dopasowując ją do indywidualnych potrzeb pacjenta) oraz współistniejących powikłań, w szczególności leczenia wszystkich czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Farmaceuta powinien także monitorować efektywność terapii, tzn. jeśli po 3–6 miesiącach nie osiąga się docelowych dla danego pacjenta wartości HbA1c i zakresów glikemii, należy przejść do kolejnego etapu leczenia. Oczywiście, ustalenie zmian w farmakoterapii należy do powinności lekarza prowadzącego, ale farmaceuta powinien w takiej sytuacji kierować do niego pacjenta, a następnie wzmocnić nowe zalecenia.
W terapii cukrzycy typu 2. ważne są także zalecenia niefarmakologiczne, np. dieta sprzyjająca redukcji masy ciała i odpowiednie nawodnienie, czyli picie płynów w ilości 6–8 szklanek dziennie, co ma szczególne znaczenie zwłaszcza u pacjentów leczonych lekami z grupy flozyn, gdyż w innym przypadku grozi to ryzykiem cukromoczu. Kolejny przykład stanowi pomoc farmaceuty w ramach sprawowania opieki farmaceutycznej w monitorowaniu leczenia metforminą. Dla pacjenta to lek bardzo bezpieczny i podstawowy w odróżnieniu od pochodnych sulfonylomocznika, które nie powinny być stosowane u osób w podeszłym wieku, z zaburzeniami pamięci, mieszkających samotnie, ponieważ mogą wywołać ciężką hipoglikemię. Niemniej przewlekłe leczenie metforminą (pomimo jej bezpieczeństwa) może wywołać objawy zbliżone do neuropatii obwodowej, której jedną z przyczyn może być niedobór witaminy B12. Farmaceuta, oprócz doradzenia skonsultowania objawów z lekarzem prowadzącym, może pomóc dobrać pacjentom skarżącym się na drżenia rąk, preparaty witaminy B12. Farmaceuta może także odgrywać istotną rolę we wspomaganiu leczenia neuropatii cukrzycowej, która występuje w momencie rozpoznania cukrzycy już u 70% pacjentów, np. doradzając wybór preparatów z kwasem α-liponowym poprawiających funkcję uszkodzonych nerwów. To niezwykle istotne, gdyż neuropatia cukrzycowa jest przyczyną silnych dolegliwości, które znacząco pogarszają jakość życia chorych i jest uznanym czynnikiem ryzyka rozwoju zespołu stopy cukrzycowej oraz nagłego zgonu. Dlatego niezwykle ważne jest pytanie pacjentów o: zaburzenia czucia, drętwienie, pieczenie, mrowienie, palenie, szarpanie, bóle samoistne kończyn, skurcze mięśniowe, głównie w okolicy stóp i podudzi, utrzymujące się wiele miesięcy (nasilające się bądź pojawiające głównie w godzinach nocnych) oraz osłabienie siły mięśniowej, a także osłabienie lub zniesienie czucia dotyku, wibracji, bólu i temperatury. Gdy występują takie objawy, farmaceuta powinien polecić jak najszybszą konsultację lekarską i przekazać pacjentowi zalecenia wzmożonej kontroli ciśnienia tętniczego, gospodarki lipidowej, a przede wszystkim dobrego wyrównania cukrzycy, ze zwróceniem uwagi na unikanie hipoglikemii oraz dużych dobowych wahań glikemii. Nie należy zapominać, że farmaceuta jako specjalista ochrony zdrowia jest w stanie doradzić pacjentowi najlepsze preparaty zawierające kwas α-liponowy czy witaminy z grupy B rozpuszczalne w tłuszczach, kierując się wiedzą dotyczącą ich składu i biodostępności.
Niezwykle odpowiedzialnym zadaniem farmaceutów jest rozwiązywanie problemów lekowych wśród pacjentów diabetologicznych. Problemy lekowe, które występują u osób z cukrzycą, można podzielić na następujące kategorie:
• problemy związane z insulinoterapią,
• problemy związane z koniecznością stosowania polifarmakoterapii,
• problemy związane z nieprzyjmowaniem leków w zaleconych dawkach,
• problemy związane z występowaniem objawów niepożądanych.
Farmaceuta zobligowany jest także do edukowania pacjentów w zakresie prowadzenia samokontroli glikemii i ciśnienia tętniczego. Chory powinien otrzymać od farmaceuty wszelkie informacje dotyczące prawidłowego korzystania z glukometrów, odczytów paskowych, czasu wykonywania pomiarów oraz właściwego odczytywania wyników.
Kompendium, które kierowane jest do farmaceutów pracujących w aptekach, stanowi praktyczne narzędzie umożliwiające farmaceutom sprawowanie opieki farmaceutycznej nad pacjentami z cukrzycą typu 2., leczonymi lekami przeciwcukrzycowymi. To źródło aktualnych i usystematyzowanych informacji niezbędnych do prowadzenia ciągłej opieki farmaceutycznej oraz świadczenia usług zaplanowanych do wdrożenia w najbliższym czasie, czyli: nowy lek i przegląd lekowy. W niniejszej książce nie uwzględniono porad dotyczących insulinoterapii, ponieważ ten złożony problem zostanie omówiony w osobnym poradniku poświęconym pacjentom z cukrzycą typu 1. oraz typu 2. leczonych insuliną, który ukaże się w niedługim czasie.2
CHARAKTERYSTYKA PACJENTA ZE STANEM PRZEDCUKRZYCOWYM I CUKRZYCĄ TYPU 2.
ANNA CIEMUCHOWSKA, AGNIESZKA MOSZCZYŃSKI
Stan przedcukrzycowy
• Oznacza, że poziom glukozy we krwi pacjenta jest powyżej wartości prawidłowych, ale nie jest wystarczająco wysoki, aby zdiagnozować cukrzycę.
• Stanowi istotny problem zdrowotny, gdyż wiąże się z większym ryzykiem rozwoju nie tylko cukrzycy typu 2., ale przede wszystkim powikłań sercowo-naczyniowych w przyszłości, takich jak: zawał serca, udar mózgu, miażdżyca naczyń obwodowych.
Objawy
Pacjenci zazwyczaj nie mają objawów stanu przedcukrzycowego. Choroba rozwija się stopniowo i może nieświadomie towarzyszyć pacjentom przez wiele lat, gdyż niewielki wzrost glikemii przez długi czas nie daje uchwytnych dla chorego objawów. Diagnoza stanu przedcukrzycowego stawiana jest często po przeprowadzeniu badań krwi z innych powodów .
Diagnoza
U pacjenta ze stanem przedcukrzycowym występują nieprawidłowa glikemia na czczo – IFG (Impaired Fasting Glucose), czyli 100–125 mg/dl i/lub nieprawidłowa tolerancja glukozy – IGT (Impaired Glucose Tolerance), tj. glikemia 140–199 mg/dl w drugiej godzinie po doustnym teście tolerancji glukozy OGTT (Oral Glucose Tolerance Test) .
Roczne ryzyko rozwoju cukrzycy u pacjenta ze stanem przedcukrzycowym, z rozpoznanym IFG lub IGT jest 5–6 razy wyższe niż u osoby z prawidłową glikemią, a w przypadku współwystępowania IFG i IGT ryzyko to jest aż 12 razy wyższe .
Mgr farm. Maja Brumer
Katedra Nauk Farmaceutycznych, Uniwersytet w Antwerpii
Mgr farm. Anna Ciemuchowska
Instytut Opieki Farmaceutycznej, Akademia Ekonomiczno-Humanistyczna w Warszawie
Dr n. farm. Edyta Czepielewska
Instytut Opieki Farmaceutycznej, Akademia Ekonomiczno-Humanistyczna w Warszawie
Prof. dr hab. n. med. Małgorzata Kozłowska-Wojciechowska, profesor emeritus
Mgr farm. Karolina Krawczyk
MTZ Clinical Research powered by Pratia w Warszawie
Dr hab. n. med. i n. o zdr. Magdalena Makarewicz-Wujec, prof. AEH
Instytut Opieki Farmaceutycznej, Akademia Ekonomiczno-Humanistyczna w Warszawie
Mgr farm. Agnieszka Moszczyński
Zakład Farmacji Klinicznej i Opieki Farmaceutycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie
Mgr farm. Mateusz Rycerz
Instytut Biologii Doświadczalnej im. N. Nenckiego PAN w Warszawie
Mgr farm. Weronika Sterna
Apteka Dbam o Zdrowie w Toruniu
Mgr piel., mgr pedagogiki specjalnej Alicja Szewczyk
Klinika Endokrynologii i Diabetologii, Poradnia Diabetologiczna, Instytut „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie; Polska Federacja Edukacji w Diabetologii
Mgr farm. Biruta Turek
Ziko Apteka w Warszawie
Mgr farm. Natalia Wróblewska
Apteka Medicover w Warszawie1
WSTĘP
MAŁGORZATA KOZŁOWSKA-WOJCIECHOWSKA
Cukrzyca jest jednym z największych wyzwań współczesnej medycyny zarówno na świecie, jak i w Polsce, a zapadalność na nią systematycznie rośnie. Obecnie szacuje się, iż w naszym kraju choruje na nią ponad 3 mln osób. Nowoczesne leczenie cukrzycy wymaga współpracy wielu specjalistów, którzy wzajemnie będą ustalali sposoby leczenia, monitorowali skuteczność terapii, a także będą prowadzić edukację w celu zwiększenia motywacji i uzyskania umiejętności koniecznych do realizacji ordynowanych zaleceń. Farmaceuta jest jednym ze specjalistów ochrony zdrowia, który ma za zadanie czuwać nad bezpieczeństwem i skutecznością farmakoterapii, a także systematycznie edukować pacjenta diabetologicznego.
Farmaceuta może pomóc pacjentowi z cukrzycą typu 2. na wiele sposobów, tzn.: poprzez odpowiednią edukację dotyczącą samej choroby (m.in. informowanie pacjentów o tym, że cukrzyca ma charakter postępujący i należy stale modyfikować terapię, dopasowując ją do indywidualnych potrzeb pacjenta) oraz współistniejących powikłań, w szczególności leczenia wszystkich czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Farmaceuta powinien także monitorować efektywność terapii, tzn. jeśli po 3–6 miesiącach nie osiąga się docelowych dla danego pacjenta wartości HbA1c i zakresów glikemii, należy przejść do kolejnego etapu leczenia. Oczywiście, ustalenie zmian w farmakoterapii należy do powinności lekarza prowadzącego, ale farmaceuta powinien w takiej sytuacji kierować do niego pacjenta, a następnie wzmocnić nowe zalecenia.
W terapii cukrzycy typu 2. ważne są także zalecenia niefarmakologiczne, np. dieta sprzyjająca redukcji masy ciała i odpowiednie nawodnienie, czyli picie płynów w ilości 6–8 szklanek dziennie, co ma szczególne znaczenie zwłaszcza u pacjentów leczonych lekami z grupy flozyn, gdyż w innym przypadku grozi to ryzykiem cukromoczu. Kolejny przykład stanowi pomoc farmaceuty w ramach sprawowania opieki farmaceutycznej w monitorowaniu leczenia metforminą. Dla pacjenta to lek bardzo bezpieczny i podstawowy w odróżnieniu od pochodnych sulfonylomocznika, które nie powinny być stosowane u osób w podeszłym wieku, z zaburzeniami pamięci, mieszkających samotnie, ponieważ mogą wywołać ciężką hipoglikemię. Niemniej przewlekłe leczenie metforminą (pomimo jej bezpieczeństwa) może wywołać objawy zbliżone do neuropatii obwodowej, której jedną z przyczyn może być niedobór witaminy B12. Farmaceuta, oprócz doradzenia skonsultowania objawów z lekarzem prowadzącym, może pomóc dobrać pacjentom skarżącym się na drżenia rąk, preparaty witaminy B12. Farmaceuta może także odgrywać istotną rolę we wspomaganiu leczenia neuropatii cukrzycowej, która występuje w momencie rozpoznania cukrzycy już u 70% pacjentów, np. doradzając wybór preparatów z kwasem α-liponowym poprawiających funkcję uszkodzonych nerwów. To niezwykle istotne, gdyż neuropatia cukrzycowa jest przyczyną silnych dolegliwości, które znacząco pogarszają jakość życia chorych i jest uznanym czynnikiem ryzyka rozwoju zespołu stopy cukrzycowej oraz nagłego zgonu. Dlatego niezwykle ważne jest pytanie pacjentów o: zaburzenia czucia, drętwienie, pieczenie, mrowienie, palenie, szarpanie, bóle samoistne kończyn, skurcze mięśniowe, głównie w okolicy stóp i podudzi, utrzymujące się wiele miesięcy (nasilające się bądź pojawiające głównie w godzinach nocnych) oraz osłabienie siły mięśniowej, a także osłabienie lub zniesienie czucia dotyku, wibracji, bólu i temperatury. Gdy występują takie objawy, farmaceuta powinien polecić jak najszybszą konsultację lekarską i przekazać pacjentowi zalecenia wzmożonej kontroli ciśnienia tętniczego, gospodarki lipidowej, a przede wszystkim dobrego wyrównania cukrzycy, ze zwróceniem uwagi na unikanie hipoglikemii oraz dużych dobowych wahań glikemii. Nie należy zapominać, że farmaceuta jako specjalista ochrony zdrowia jest w stanie doradzić pacjentowi najlepsze preparaty zawierające kwas α-liponowy czy witaminy z grupy B rozpuszczalne w tłuszczach, kierując się wiedzą dotyczącą ich składu i biodostępności.
Niezwykle odpowiedzialnym zadaniem farmaceutów jest rozwiązywanie problemów lekowych wśród pacjentów diabetologicznych. Problemy lekowe, które występują u osób z cukrzycą, można podzielić na następujące kategorie:
• problemy związane z insulinoterapią,
• problemy związane z koniecznością stosowania polifarmakoterapii,
• problemy związane z nieprzyjmowaniem leków w zaleconych dawkach,
• problemy związane z występowaniem objawów niepożądanych.
Farmaceuta zobligowany jest także do edukowania pacjentów w zakresie prowadzenia samokontroli glikemii i ciśnienia tętniczego. Chory powinien otrzymać od farmaceuty wszelkie informacje dotyczące prawidłowego korzystania z glukometrów, odczytów paskowych, czasu wykonywania pomiarów oraz właściwego odczytywania wyników.
Kompendium, które kierowane jest do farmaceutów pracujących w aptekach, stanowi praktyczne narzędzie umożliwiające farmaceutom sprawowanie opieki farmaceutycznej nad pacjentami z cukrzycą typu 2., leczonymi lekami przeciwcukrzycowymi. To źródło aktualnych i usystematyzowanych informacji niezbędnych do prowadzenia ciągłej opieki farmaceutycznej oraz świadczenia usług zaplanowanych do wdrożenia w najbliższym czasie, czyli: nowy lek i przegląd lekowy. W niniejszej książce nie uwzględniono porad dotyczących insulinoterapii, ponieważ ten złożony problem zostanie omówiony w osobnym poradniku poświęconym pacjentom z cukrzycą typu 1. oraz typu 2. leczonych insuliną, który ukaże się w niedługim czasie.2
CHARAKTERYSTYKA PACJENTA ZE STANEM PRZEDCUKRZYCOWYM I CUKRZYCĄ TYPU 2.
ANNA CIEMUCHOWSKA, AGNIESZKA MOSZCZYŃSKI
Stan przedcukrzycowy
• Oznacza, że poziom glukozy we krwi pacjenta jest powyżej wartości prawidłowych, ale nie jest wystarczająco wysoki, aby zdiagnozować cukrzycę.
• Stanowi istotny problem zdrowotny, gdyż wiąże się z większym ryzykiem rozwoju nie tylko cukrzycy typu 2., ale przede wszystkim powikłań sercowo-naczyniowych w przyszłości, takich jak: zawał serca, udar mózgu, miażdżyca naczyń obwodowych.
Objawy
Pacjenci zazwyczaj nie mają objawów stanu przedcukrzycowego. Choroba rozwija się stopniowo i może nieświadomie towarzyszyć pacjentom przez wiele lat, gdyż niewielki wzrost glikemii przez długi czas nie daje uchwytnych dla chorego objawów. Diagnoza stanu przedcukrzycowego stawiana jest często po przeprowadzeniu badań krwi z innych powodów .
Diagnoza
U pacjenta ze stanem przedcukrzycowym występują nieprawidłowa glikemia na czczo – IFG (Impaired Fasting Glucose), czyli 100–125 mg/dl i/lub nieprawidłowa tolerancja glukozy – IGT (Impaired Glucose Tolerance), tj. glikemia 140–199 mg/dl w drugiej godzinie po doustnym teście tolerancji glukozy OGTT (Oral Glucose Tolerance Test) .
Roczne ryzyko rozwoju cukrzycy u pacjenta ze stanem przedcukrzycowym, z rozpoznanym IFG lub IGT jest 5–6 razy wyższe niż u osoby z prawidłową glikemią, a w przypadku współwystępowania IFG i IGT ryzyko to jest aż 12 razy wyższe .
więcej..
