Dar - ebook

ROZDZIAŁ 1

Człowiek jest tajemnicą – z tajemnicy przybywa

i w tajemnicę odchodzi.

Maria Dąbrowska

Mam dar.

Taka się urodziłam, lecz przez większą część życia wcale nie był to dla mnie dar, tylko przekleństwo, skaza genetyczna i kara boska jednocześnie. Nie odziedziczyłam tego po mamie ani po dziadkach. Gen ten musiałam mieć w sobie po jakimś wcześniejszym pokoleniu mojej rodziny lub, co bardziej prawdopodobne, byłam pierwszym takim przypadkiem w naszym drzewie genealogicznym. Zdaję sobie sprawę, że mutacja genów jest przyczyną ewolucji i to jej właśnie ludzkość zawdzięcza przemianę z naczelnych w _homo sapiens_, ale w moim przypadku mutacja przekroczyła wszystkie możliwe prawa etyczne i moralne, zsyłając na mnie ten wątpliwy dar. Obdarowała mnie czymś tak wspaniałym, że aż przerażającym, a na dłuższą metę wręcz zabójczym.

Słyszę myśli innych ludzi.

Kiedy byłam jeszcze bardzo mała, mama często żartowała, że komunikujemy się ze sobą za pomocą telepatii, bo z łatwością zgadywałam, o czym w danej chwili myślała, i nie raz odpowiadałam na jej pytanie, zanim jeszcze zdążyła je wypowiedzieć na głos. Gdy miałam około pięciu lat, okazało się, że nasza prywatna telepatia w moim przypadku działa na o wiele większą skalę – bez trudu zgadywałam myśli nie tylko mamy, ale i wszystkich otaczających mnie osób. Wtedy też dowiedziałam się, że taka umiejętność jest czymś niespotykanym i wyjątkowym.

Przed piątym rokiem życia byłam przeciętnym dzieckiem z talentem do zgadywania, o czym myślą ludzie. Później byłam zwykłym dzieckiem z niezwykłą zdolnością słyszenia myśli otaczających mnie ludzi. Choć prawdę mówiąc, ja ich nie słyszałam, bo przecież nikt ich nie słyszy. Ja odbierałam je pozazmysłowo. Ta jedna przedziwna umiejętność przeważyła nad całą moją pozostałą przeciętnością i nagle ze zwykłego dziecka stałam się zupełnie niezwykła – miałam dar.

Długo zajęło mi oswajanie się z myślą, że jestem Wyjątkiem (1), Odstępstwem od Reguły (OoR), Ofiarą Represji Bożej (ORB), Prototypem Człowieka III Tysiąclecia (PC3T), Błędem Mutacji Genetycznej (BMG), Oryginalną Maskotką Losu/Przeznaczenia (OML/P), Pierwowzorem Nowej Generacji Ludzkości Wyznaczonej do Samozagłady (PNGLWdS). Jeśli kiedykolwiek wcześniej słyszeliście jedno z tych określeń, to już wiecie, że oznaczało właśnie mnie – Korę Smolińską. Moja mama wykazała się szóstym zmysłem (albo po prostu czarnym humorem), nadając mi imię pochodzące z mitologii greckiej – bogini, która połowę każdego roku spędzała w Tartarze. Miała ona świetne wyczucie sytuacji, bo moje życie czasem było radosne i wspaniałe, a czasem boleśnie przykre A wszystko to przez mój dar...

Pewnie zastanawiacie się, dlaczego jest to dla mnie takie przykre. Może na pierwszy rzut oka moja niespotykana umiejętność wydaje się czymś wspaniałym i ekscytującym, ale zastanówcie się przez chwilę, czy naprawdę taka jest? Kłopot z moim darem polega na tym, że nie mogę go wyłączyć. Zawsze, czyli dwadzieścia cztery godziny na dobę przez trzysta sześćdziesiąt pięć dni w roku, niezależnie czy mam, czy nie mam na to ochoty, słyszę myśli innych ludzi.

Nadal uważacie to za dar?

Najwyraźniej nigdy nie zastanawialiście się, o czym tak naprawdę myśli ludzkość. Ja słyszę to na co dzień, więc mogę bez ogródek oświadczyć: o wszystkim, o czym nie chciałabym wiedzieć. Bo przede mną nic się nie ukryje, naprawdę nic. Dla mnie ludzie są tacy, jacy są naprawdę, a nie tacy, jakimi chcieliby być widziani przez innych. Znam wszystkie, nawet te najskrytsze sekrety, którymi ludzie z nikim się nie dzielą. Gdy ktoś nie chce się do czegoś przyznać, tylko ja wiem, co i dlaczego chce ukryć. Z zamkniętymi oczami potrafię wskazać kłamcę lub oszusta. A gdy w zapełnionej sali panuje cisza, jestem bez przerwy i odpoczynku atakowana przez myśli innych ludzi. Muszę wysłuchiwać ich problemów, wyborów, wspomnień, żalów i planów. Słuchać o ich zadowoleniu, zazdrości, niewierności, szczęściu, niechęci, zawziętości, miłości, pamiętliwości, bezwzględności, nadziei, nienawiści, mściwości, ufności, próżności, porywczości, o wierze, obłudzie i chciwości.

Dużo tego, ale wierzcie mi – wymieniłam tylko czubek góry lodowej, bo ludzie są tak skomplikowanymi stworzeniami, że każdego dnia wynajdują sobie nowe tematy do rozmyślań. Lecz najgorsze w tym wszystkim jest to, że słucham tych wszystkich myśli naraz i moja głowa najczęściej przypomina kino, w którym w każdej sali nadają inny film. Im więcej ludzi wokół mnie, tym więcej różnych ciągów myślowych. Nie zdziwicie się zatem, że unikam tłumów. Powiem więcej: jestem osobą mocno aspołeczną, i to właśnie z powodu mojego „daru”.

Zapewne nie zaskoczy was fakt, iż ludzkość ma zamiłowanie do tajemniczości i sekretów. Z tego powodu jednostki takie jak ja nie dość, że mają ciężkie życie na skutek ciągłego poznawania myśli innych ludzi, to jeszcze są osobami wysoce niepożądanymi w społeczeństwie. Nie żebym chodziła po mieście z tabliczką na szyi z napisem: SŁYSZĘ WASZE MYŚLI, ale zdaję sobie sprawę, jak niewygodne mogą być osoby mojego pokroju, szczególnie dla kłamców i krętaczy. Tak, tak... Oto jest właśnie prawdziwe oblicze mojego daru. Nie dość, że wysłuchuję myśli rozmaitych ludzi i dowiaduję się o wszystkim, o czym – przysięgam z ręką na sercu – naprawdę nie chciałabym wiedzieć, to jeszcze muszę ukrywać swój dar przed wszystkimi ludźmi, żeby wieść w miarę normalne życie. Nawet człowiek z małą wyobraźnią jest sobie w stanie wyobrazić, co by się stało, gdyby świat dowiedział się o istnieniu osoby takiej jak ja. Pierwszym pomysłem, jaki przychodzi mi na myśl, jest jakiś tajny szpital rządowy, w którym przeprowadzano by na mnie serię badań i testów, żeby ustalić, jak bardzo można by wyeksploatować mój dar do rozmaitych celów politycznych, gospodarczych czy nawet wojskowych.

Dlatego też, a raczej za namową mojej mamy, utrzymuję całą tę sprawę w tajemnicy przed wszystkimi, żeby nikt nie wiedział, do czego tak naprawdę jestem zdolna. Szczególnie, że każdy czasem kłamie (mniej lub bardziej) i nikt nie chciałby zadawać się z człowiekiem, który słyszy jego myśli, bo jest to przecież naruszenie najintymniejszej sfery każdego śmiertelnika – jego umysłu. Kto normalny pozwoliłby, żeby jego umysł był penetrowany przez inną osobę? Tylko ludzie nie mający nic do ukrycia, nie wstydzący się swoich myśli i czynów. Ja znam tylko dwie takie osoby, którym zresztą jako jedynym zdradziłam mój największy sekret – moich przyjaciół: Teodora Morka i Joannę Nowakowską.

Teo jest moim sąsiadem i znam go mniej więcej całe życie. Mniej więcej, bo w Warszawie mieszkam dopiero od czternastego roku życia, ale wcześniej często przyjeżdżałam z mamą w odwiedziny do wujostwa, więc spędzałam z nim jeden weekend prawie każdego miesiąca. Teo jest... całym moim życiem. Może brzmi to banalnie, ale jest on moim najlepszym przyjacielem i najważniejszą osobą na calutkim świecie. Nasze relacje zacieśniły się, zwłaszcza od kiedy zamieszkałam w Warszawie na stałe i Teo z przyjaciela stał się moją najbliższą rodziną, a zarazem pokrewną duszą, z którą zawsze mogę o wszystkim porozmawiać, która doradzi, pomoże i podtrzyma na duchu. Przyjaźń Teo jest jedynym punktem zaczepienia w moim życiu, o którym z czystym sumieniem mogę powiedzieć, że będzie nim zawsze, niezależnie od wszystkiego, co się może po drodze wydarzyć. Wiem na pewno, że tak jak jest Teo ze mną teraz i był przed laty, będzie też ze mną w przyszłości, za pięć, dziesięć i pięćdziesiąt lat.

Poza tym Teo posiada jedną niezwykłą cechę – w mojej obecności stara się nie myśleć. Z roku na rok ćwiczył oczyszczanie umysłu ze wszystkich zbędnych informacji, aż po latach doszedł w tym prawie do perfekcji. Prawie, bo znam go jak własną kieszeń i bez słów czy myśli potrafię poznać, co przede mną ukrywa. Teo ma lekką manię prywatności, przez co dochodzę do wniosku, że jest także po części masochistą, skoro mimo wszystko przyjaźni się ze mną – osobą, dla której nie istnieje coś takiego jak prywatność, a tym bardziej jej granice. Jego tata, pan Robert, jest funkcjonariuszem policji i możliwe, że to po nim Teo przejął różne dziwne nawyki, jak na przykład liczenie osób w pomieszczeniu, w którym się w danej chwili znajduje. Jego mama, pani Ania, jest dziennikarką i każdą wolną chwilę spędza na mieście w poszukiwaniu kolejnej sensacji. Mieszkają razem na górnym Mokotowie, a ich dwupiętrowy dom od naszego domu oddziela jedynie samotny, rozłożysty dąb, który zresztą stanowi wygodny most pomiędzy oknami naszych pokoi.

Natomiast Asia jest dobroduszną, najbardziej prostolinijną istotą, jaką kiedykolwiek spotkałam w życiu. Poznałam ją w trzeciej klasie gimnazjum i szybko zapałałam do niej wielkim uczuciem, bo osoby prawdomówne są w naszym społeczeństwie ginącym gatunkiem, więc każdy taki egzemplarz traktuję z czcią i euforią należną ich przymiotom. Asia jest również osobą unikającą tłumów, hałasów i wszystkiego, co może je spowodować, dlatego też z łatwością odnalazłyśmy wspólny język. Jest trochę nieśmiała i zamknięta w sobie, ale tym większym darzę ją szacunkiem, że zostawia swoje myśli dla siebie. No, w każdym razie teoretycznie, bo ja i tak je słyszę.

Asia ma czworo rodzeństwa i niestety jest najstarszym dzieckiem państwa Nowakowskich, czego szczerze jej współczuję, ponieważ wiem, ile czasu i poświęcenia wymaga zajmowanie się młodszym rodzeństwem. A już szczególnej uwagi i cierpliwości wymaga opieka nad trzyletnią Olą oraz sześcioletnim Patrykiem. Kamil w wieku lat trzynastu i jedenastoletnia Nina żyją już w ograniczonej swobodzie, z dala od czujnego oka pełnoletniej siostry. Państwo Halina i Andrzej Nowakowscy są z zawodu psychoterapeutami i pracują w pocie czoła, by zarobić pieniądze na godziwe życie dla tak licznej rodziny. Ciężkie życie ma moja kochana Asia, rzadko bowiem zdarza się, by miała dla siebie czas wolny. Z tego powodu do szkoły z reguły chodzi przemęczona. Zapewne jest to kolejna przyczyna jej wyciszenia i odcięcia od gwarnej społeczności uczniów LXXI Liceum Ogólnokształcącego, wchodzącego w skład Zespołu Szkół im. Jadwigi Dawidowej. Asia jest łagodną istotą o szczerym, dobrym sercu. Tak wielkoduszną, że bez oporu daje się wykorzystywać na wszystkie możliwe sposoby – bez różnicy, czy chodzi o opiekę nad Olą i Patrykiem w piątkowy wieczór, który miała spędzić z przyjaciółmi, czy o wykonanie za całą klasę dodatkowej pracy na lekcję biologii. Jest wspaniała i za to ją wszyscy kochamy.

A tak się akurat składa, że ból posiadania rodzeństwa poznałam na własnej skórze. To znaczy, kiedyś tak jak Teo byłam jedynaczką, ale obecnie... cóż, teoretycznie to nadal jestem, lecz w praktyce mam rodzeństwo. Jak to możliwe? Mieszkam u wujostwa, więc ich dzieci, a moje kuzynki w naturalny sposób stały się moim rodzeństwem. I tak oto mam dziewięcioletnią siostrę Marysię – uroczą, zakochaną w „Muminkach” i happy endach dziewczynkę o blond kucykach i błękitnych oczach oraz... moją równolatkę – Krwawą Małgorzatę.

Gośka jest moją prywatną zmorą i koszmarem sennym jednocześnie. Jest jedyną istotą na świecie, która przeszkadza mi na równi, a czasami nawet bardziej niż mój wątpliwy dar. Gosia ma osobowość plagi – rozprzestrzenia się w powietrzu w bezlitośnie szybkim tempie i infekuje sobą wszystko, na co natrafi na swej drodze. Niestety ma też w sobie dużo z kameleona, ponieważ chyba nikt tak naprawdę nie zdaje sobie sprawy z prawdziwego charakteru mojej kuzynki. A jest ona istotą wredną, samolubną, złośliwą, arogancką, pozbawioną sumienia i jakiegokolwiek kręgosłupa moralnego. Wiecznie otoczona gromadką chichoczących przyjaciółeczek o ostrych języczkach, przemierza Warszawę z miną jej właścicielki i Królowej Balu jednocześnie. Nigdy nie potrafiłam zrozumieć, w jaki sposób zjednuje sobie ludzi i zyskuje popularność, ale Gosia w naszym liceum, ba – w całej szkole, jest bezkompromisowo Dziewczyną nr 1.

No dobrze, jest ładna, a nawet więcej – bardzo ładna. Ma metr siedemdziesiąt osiem, idealne wymiary, rudobrązowe włosy sięgające za uszy i wielkie, przejrzyste błękitne oczy. W wolnych chwilach, a z powodu zobowiązań towarzyskich nie ma ich wielu, pracuje jako modelka. Wystarczy tylko raz na nią spojrzeć, by zrozumieć, dlaczego zawsze jest otoczona wianuszkiem zaaferowanych dżentelmenów. Lecz czy naprawdę trzeba mieć dar czytania w myślach, by dostrzec, że za tą mylącą powłoką cielesną kryje się gadzina z kłami i trującym jadem? Najwyraźniej tak. Lata mijają, a ja wciąż nie potrafię zrozumieć, dlaczego ludzkość jest taka ślepa. Wszyscy uczniowie Zespołu Szkół im. Jadwigi Dawidowej lecą do niej jak muchy do miodu, a ona sama czuje się pomiędzy nimi jak królowa pszczół, przyzwyczajona, by jej usługiwać i spełniać jej rozkazy.

Moja kuzynka (pomimo lat spędzonych w Warszawie wciąż trudno jest mi myśleć o niej jako o siostrze) jest przedstawicielem diabła na ziemi – urodziła się, żeby niszczyć, podbijać i siłą zdobywać to, co (tylko w jej mniemaniu) prawnie jej się należy. Czyli niemal wszystko: sławę, pieniądze, świat i mężczyzn – w tej kolejności. Chciała być numerem jeden nie tylko w naszym liceum, nawet nie w Warszawie, ale na Ziemi. Jej największym marzeniem było zdobycie tytułu Najseksowniejszej Kobiety Świata, a przy okazji również pomniejszych tytułów, takich jak Miss Polski, Miss Europy czy Miss Świata. Zawzięta z natury Gośka nie widziała żadnych przeszkód na drodze swej kariery. Przepraszam, popełniłam błąd – moja kuzynka nie miała drogi do kariery, lecz autostradę, którą pędziła już od kilku dobrych lat.

– Czy nie powinnaś już wychodzić do szkoły? – protekcjonalny ton Krwawej Małgorzaty wyrwał mnie z zamyślenia, w które często popadałam nad miską z płatkami i mlekiem. – Spóźnisz się na autobus... – stwierdziła z fałszywym współczuciem, wyjmując z lodówki karton soku pomarańczowego bez cukru. Marszcząc kształtny nosek, posłała mi złośliwe spojrzenie. Zazgrzytałam zębami i starając się nie zwracać uwagi na jej myśli (szyderczy chichot), wstawiłam miskę do zmywarki.

– Frajerka! – pomyślała, mrużąc kpiąco błękitne oczy. – Bez perspektyw, znajomych i urody. Kompletne zero.

Zacisnęłam zęby i jak zwykle starałam się nie zwracać na nią uwagi. Wzięłam tylko głęboki oddech i pomaszerowałam do łazienki. Przemoc nigdy nie jest dobrym rozwiązaniem, pomyślałam, nakładając pastę do zębów na szczoteczkę. Gośka jest zła do szpiku kości – zawsze taka była i zawsze będzie – nic tego nie zmieni. Nawet mój marny prawy sierpowy.

– Kora, czy nie czas już pójść do szkoły? – zawołała moja ciotka z korytarza.

– Niech te dzieciaki wreszcie sobie pójdą! – dodała w myślach. – Potrzebuję chwili spokoju, zanim obudzi się Marysia i dom zamieni się w cyrk.

Z ustami pełnymi piany pisnęłam coś niewyraźnie w odpowiedzi. Gosia za każdym razem specjalnie podkreślała, jak uciążliwa musi być podróż autobusem do szkoły, ponieważ sama jeździła do liceum nowym porsche swego chłopaka Michała, przewodniczącego szkolnej drużyny koszykarskiej. Uwielbiała się przede mną przechwalać, bo moja zazdrość poprawiała jej humor, samopoczucie i samoocenę. W sumie to wątpię, by można było jeszcze podnieść jej samoocenę, ale z pewnością dzięki zazdrości swych przyjaciółeczek ten horrendalnie wysoki poziom nigdy nie spadał. Im więcej osób chciałoby nią być, tym bardziej Gosia czuła się wspaniała. A im bardziej ona czuła się wspaniała, tym więcej ludzi jej zazdrościło i pragnęło znaleźć się na jej miejscu. To było takie zamknięte koło napędzające skandalicznie wysoką samoocenę Krwawej Małgorzaty.

Nie wiem, do czego by doszło, gdyby Warszawa nie była tak dużym miastem. Gdy przyjechałam tutaj na stałe, nie miałam jeszcze tak dobrze wyćwiczonej silnej woli jak obecnie, więc moim jedynym ratunkiem przed wplątaniem się w awanturę z Krwawą Małgorzatą były długie spacery krętymi ulicami stolicy. Nie raz, nie dwa przemarzłam do szpiku kości, kręcąc się czwartą godzinę po pogrążonym w głębokim śnie mieście, lepiej znosząc styczniowy mróz niż własną kuzynkę. Mniej bałam się odmrożeń i grypy niż wzroku wujostwa, którym uraczyliby mnie, gdybym kiedykolwiek spełniła swoje marzenie i strzeliła moją „kochaną” kuzyneczkę w ten jej wymuskany, zakuty łeb. Problem z Gośką polegał na tym, że ona każdą nawet najniewinniejszą kłótnię potrafiła przemienić w zaciekłą awanturę, z której zawsze wychodziła bez szwanku. Tak zgrabnie zmieniała postać rzeczy i manipulowała słowami, że wina za wszystko spadała na Bogu ducha winną osobę, która jeszcze przed sekundą nie zdawała sobie sprawy z obrotu kłótni i myślała, że przewaga jest po jej stronie. Zbyt wiele osób nie doceniało talentów Krwawej Małgorzaty i nabierało się na jej mylący kamuflaż głupiej modelki. Ale nie ja.

Dąb rosnący pomiędzy domem Teo a moim wielokrotnie ratował mi życie, gdy po powrocie z tych późnych spacerów zamiast wchodzić frontowymi drzwiami i narazić się na przykre komentarze wujostwa, wspinałam się po nim, aż na drugie piętro, jako że mój pokój znajdował się na poddaszu. Kiedyś, to znaczy, zanim przeprowadziłam się na stałe do Warszawy, mieściła się w nim pracownia wuja, w której relaksował się poprzez majsterkowanie. To on jest autorem poręczy schodów, szafek w kuchni, mojej komody oraz wielu innych większych i mniejszych mebli zagracających nasz dom. Naprawdę ma do tego talent i możliwe, że właśnie dlatego założył swój pierwszy sklep pod nazwą „Majsterkowicz”, do tej pory mieszczący się przy ulicy Puławskiej. Moja ciotka, jako osoba nadzwyczaj zaradna i sprytna, gdy tylko poczuła ciężar obrączki na palcu, przekształciła pojedynczy sklep wuja w kwitnący biznes, po roku zmieniając pojedynczego „Majsterkowicza” w całą filię sklepów mieszczących się w każdym większym centrum handlowym na Mazowszu, a zanim na świat przyszła Małgorzata, rozszerzyła jego działalność na całą Polskę. Obecnie we dwoje zarządzali całym przedsięwzięciem, dzięki czemu mogli sobie pozwolić na wychowywanie Małgorzaty, która jeszcze, zanim zaczęła ząbkować, pochłaniała więcej miesięcznych wydatków niż wszystkie dzieci mieszkające na naszej ulicy razem wzięte. Z biegiem lat Gosia nie zmieniła się ani o jotę i sumy, które potrafiła wydać na same tylko kosmetyki, zapierały dech w piersi.

– Wychodzę! – krzyknęłam, zakładając w locie kurtkę, i trzasnęłam za sobą drzwiami.

Teo stał na chodniku, wpatrując się w odległą przecznicę. Minę miał tak zafrasowaną, jakby obliczał w myślach kąt, pod którym stały samochody w stosunku do jezdni, lub inne podobne bzdury. Zbiegłam z trzech schodków i podeszłam do niego.

– Mam nadzieję, że nie czekałeś długo – powiedziałam, uśmiechając się do niego przepraszająco. – Gośka...

Pokręciłam bezradnie głową. Brakowało mi słów, by opisać moją kuzynkę. A w każdym razie tę podstępną, szkaradną kreaturę, która się za nią podawała.

– Nie przejmuj się nią – rzekł Teo nieobecnym tonem, trochę zbyt szybko wyrwany z rozmyślań. Ruszyliśmy nierównym chodnikiem w stronę przystanku autobusowego.

– Staram się... – wsunęłam dłonie głębiej w kieszenie kurtki. – Ona po prostu uwielbia mnie gnębić i mimo że unikam jej na wszystkie możliwe sposoby, ona zawsze, ale to zawsze jakoś mnie dopadnie i... – wzruszyłam bezradnie ramionami. – Już z rana musi popsuć mi humor.

Chłodny wiatr potargał brązowe loki Teo, gdy uśmiechnął się do mnie, prezentując jeden dołeczek na policzku.

– Cokolwiek powie, i tak zawsze będziesz miała przewagę – mrugnął do mnie jasnozielonym okiem. – Wiesz, jaka ona jest naprawdę.

– Rude włosy maskują rogi, a pod minispódniczką chowa ogon – dodał w myślach.

Zachichotałam, wyobrażając sobie, jak Gosia każdego wieczoru mozolnie odwija, a o poranku zawija ogon wokół swej talii.

– Nie mów jej tego na głos.

– Nie zamierzam – uśmiechnął się do mnie przekornie – planuję dożyć trzydziestki.

Roześmiałam się głośno, ignorując mijającą nas starszą kobietę, zastanawiającą się, gdzie zapodziała swe okulary.

– Nie jestem pewna, czy i mnie pozwoli dożyć trzydziestki – powiedziałam, poprawiając pasek od torby wżynający mi się w ramię. – Obawiam się, że jeszcze trochę i wpędzi mnie w... – zawahałam się.

– Nerwicę? – podrzucił Teo.

Westchnęłam. Gdyby tu tylko o nerwicę chodziło...

– Psychozę – uściśliłam.

Zatrzymaliśmy się w znacznym oddaleniu od przystanku, ale i tak docierały do mnie myśli osób czekających na spóźniający się autobus, więc jak zawsze postawiłam blokadę wyciszającą pomiędzy nimi a moim umysłem.

– Wymyśliłaś już prezent dla Asi? – zapytał, błądząc wzrokiem po wybrakowanym chodniku.

– Częściowo, ale... – zapatrzyłam się w mijające nas turkusowe porsche, z okna którego Gosia posłała mi bezczelny uśmiech.

– Ale co?

Wzruszyłam ramionami. Asia miała urodziny piątego stycznia i chociaż teraz był dopiero koniec września, to już od dawna dumałam nad prezentem dla niej. Pewnie dlatego, że była mi tak droga. Poza Teo, była moją jedyną i najlepszą przyjaciółką.

– Chciałabym, żeby było to coś wyjątkowego. Coś lepszego niż prezenty, które dawałam jej do tej pory – spojrzałam w jego jasnozielone oczy. – Zaczął się czwarty rok naszej znajomości... już niedługo pięciolecie.

Uśmiechnął się do mnie ciepło, ukazując dołeczek na prawym policzku.

– Szybko nam to zleciało, prawda?

– Bardzo... – pokiwałam energicznie głową. To już trzydzieści siedem miesięcy, odkąd przyjechałam na stałe do Warszawy, a czułam się, jakby to było przedwczoraj... – Chciałabym to jakoś uczcić.

Staliśmy przez chwilę w ciszy, przerywanej jedynie pojedynczymi hałaśliwymi myślami osób zebranych na przystanku i odgłosami ruchu drogowego.

– Moglibyśmy gdzieś pojechać.

Spojrzałam na Teo zaintrygowana.

– Gdzieś tylko we troje. Z dala od Oli, Patryka i obowiązków domowych, którymi obarczona jest Asia. Moglibyśmy wyrwać się na weekend... może na Mazury?

Zanim zdążyłam odpowiedzieć, na przystanek wtoczył się autobus, dysząc jak sędziwy smok, więc szybko, póki jeszcze było trochę miejsca, wepchnęliśmy się do środka. Zatłoczony był każdy metr, ale najgorsze było tornado myśli krążące w dusznym pojeździe.

– Zabiję drania! Nie zasłużył nawet na...

– Jak ona mogła to zrobić!? To przecież moje mieszkanie...

– Czy ja naprawdę chcę tego dziecka? Tyle zobowiązań...

Zacisnęłam powieki, całą siłę woli koncentrując na wyciszeniu wrzasku, który szturmował bębenki moich uszu. Nagle autobus skręcił zbyt ostro i jakaś osoba przewróciła się na inną, co spowodowało falę jak w dominie, która w efekcie dotarła także i do nas. Zostałam brutalnie wgnieciona w drzwi autobusu. Otworzyłam oczy i zerknęłam na Teo rozpłaszczonego tuż obok mnie.

– Może pojedziemy tam już jutro? – zapytałam, przeklinając w myślach Gośkę, Michała i jego turkusowe porsche.

Jego zielone oczy zamigotały jak szmaragdy, gdy uśmiechnął się do mnie szeroko.

Ludzie powoli wracali na swoje miejsca, więc mogłam spróbować odkleić się od drzwi. Stanęłam pewniej na nogach i zaczęłam poprawiać kurtkę, gdy autobusem ponownie zarzuciło, a ja znowu poleciałam prosto na drzwi.

– Jedźmy tam na zawsze – powiedziałam, przeklinając w myślach kierowcę autobusu i tłum napierający na moje plecy.

– Czemuu nnie... – wyjąkał Teo, gdy pulchna kobieta przez przypadek wbiła mu boleśnie łokieć w żebra.

Z westchnieniem ulgi opuściłam autobus i z błogą miną odetchnęłam świeżym powietrzem. Świeżym? Na pewno świeższym niż w innych europejskich stolicach.

– Nienawidzę komunikacji miejskiej – oświadczyłam, zarzucając torbę na ramię.

– To jest nas dwoje.

Ruszyliśmy nierówną kostką chodnikową w kierunku szkoły. Był to olbrzymi, zabytkowy czteropiętrowy budynek składający się z gmachu głównego, dwóch skrzydeł, hali sportowej i wielkiego boiska. Wszystko ogrodzone było metrowym murowanym ogrodzeniem, otoczonym (zamiast drutu kolczastego) gęstym żywopłotem. Od frontu górowała wykuta z żelaza potężna brama z wygrawerowanym mosiężnymi literami napisem wygiętym w półkole: ZESPÓŁ SZKÓŁ IM. J. DAWIDOWEJ, pod którym wisiało dumnie godło naszej szkoły. Budynki były zbudowane z ciemnych cegieł, a okna na parterze zakratowane, toteż przeciętnemu obserwatorowi przypominało to raczej więzienie. Natomiast ponad tysiąc uczniów jednomyślnie uważało to miejsce za obóz pracy przymusowej.

W skład Zespołu Szkół im. Jadwigi Dawidowej wchodziła Szkoła Podstawowa nr 94, Gimnazjum nr 58 i nasze LXXI Liceum Ogólnokształcące. W podstawówce na każdym roku były dwie klasy, a w gimnazjum i liceum po trzy. To dawało imponującą liczbę tysiąca dusz skazanych na ten zakład edukacyjno – wychowawczy. Dlaczego wychowawczy? Zespół Szkół im. Jadwigi Dawidowej pełnił (na nasze nieszczęście) o wiele więcej funkcji niż zwyczajna, przeciętna szkoła. Czym się od niej różnił?

1.

uczniowie wychowywani byli w duchu katolickim, więc w pokoju nauczycielskim można było spotkać pokaźną armię księży i zakonnic. Dodatkowo szkoła może się poszczycić własną kaplicą, w której w każdy pierwszy piątek miesiąca odbywa się msza dla wszystkich uczniów;
2.

szkoła ingeruje we wszystko, nawet nasza wolność ubioru ograniczona jest (obowiązkowym!) mundurkiem, na który składają się szare wełniane spodnie dla chłopców lub spódnica do kolan dla dziewczyn oraz granatowy sweter z kołnierzykiem w serek (by wystawał kołnierzyk białej koszuli), z emblematem szkoły na piersi;
3.

cała szkoła opatrzona jest godłem – sowa, orzeł i gołąb na błękitnym tle. Jest nim upstrzona tak skrzętnie, że często przypomina bożonarodzeniową choinkę;
4.

oprócz normalnych lekcji są też przedmioty takie jak: historia sztuki, prace ręczne, savoir–vivre, taniec, genealogia, wokalistyka, seminarium filozoficzne, koło rozwijania zainteresowań, metody efektywnej komunikacji, zajęcia techniczne, konwersacje teologiczne, godzina lektur, warsztaty teatralne, dylematy współczesnego świata, kultura języka, sztuka gotowania, wybitni Polacy, koło filmowe, dyskusje literackie, przyrodoznawstwo, dykcja, podstawy antropologii, pierwsza pomoc, warsztaty geologiczne, wstęp do architektury i wiele, wiele innych zajęć, z powodu których czas spędzany przez nas w szkole rozrastał się do skandalicznych rozmiarów. Nie wspomnę o dodatkowych zajęciach w weekendy – m.in. wycieczki rowerowe, spływy kajakowe, biwakowanie, jazda konna, golf i unikane przez niemal wszystkich praktyki weterynaryjne;
5.

na terenie szkoły działa (aż za bardzo) sprawny aparat wychowawczy w postaci pedagogów, psychologów, teologów, socjologów, analityków, doradców, konsultantów, biegłych, ekspertów i Bóg wie jakich jeszcze specjalistów, zatrudnianych masowo przez panią dyrektor Grzymałę, w celu doszczętnego usunięcia niepożądanych emocji uczniów, takich jak agresja, zawiść, bezczelność czy grubiaństwo. Pani dyrektor wypowiedziała krucjatę przeciwko szeroko rozumianym wulgaryzmom przepełniającym język współczesnej młodzieży. Co prawda wychodzi jej to z różnym skutkiem, ale nikt nie może zarzucić pani Grzymale, że nie próbuje. Tak bardzo się stara, że czasem nawet jej współczuję. A potem przypominam sobie, że jest moją dyrektorką, która między innymi również mnie stara się zresocjalizować i w jednym momencie całe przepełniające mnie współczucie przemija jak ręką odjął.

Podsumowując: Dawidowa stara się opanować wszystkie sfery życia swych uczniów przez siedem dni każdego tygodnia roku, bo nawet w wakacje organizowane są liczne wycieczki i wyjazdy. LXXI Liceum Ogólnokształcące – orzeł na godle szkoły – składa się z klas o trzech profilach: humanistyczno-kulturowym, chemiczno-fizycznym i społeczno-przyrodniczym. Asia, Teo i ja jesteśmy w trzecim profilu, w klasie z rozszerzoną geografią, wiedzą o społeczeństwie i historią, zwaną przez uczniów po postu Społeczną. Ten profil wybraliśmy nieprzypadkowo, ponieważ już w gimnazjum okazało się, że Asia ma dryg do geografii, Teo do WOS–u, a mnie pociągała historia. Dzięki naszej owocnej współpracy każdy z nas miał dobre stopnie ze wszystkich tych trzech przedmiotów.

Jak zawsze za pięć ósma, tłum szturmujący wejście główne był tak gigantyczny, że przypominał morze fanek, starających się dotknąć swego (otoczonego ochroną) idola, lub rzesze zakupoholików ogarniętych szałem posezonowych wyprzedaży w centrum handlowym.

Z lenistwa, albo po prostu z braku większych chęci, by narażać ciało na obrażenia związane z przeciskaniem się przez tłum zdesperowanych licealistów i gimnazjalistów (podstawówka zaczyna lekcje dopiero o dziewiątej), wybraliśmy z Teo alternatywne wejście do szkoły: ominęliśmy rozszalały tłum i przechodząc nad ogrodzeniem – wystarczy wspiąć się na rosnący przy żywopłocie jesion, a potem zeskoczyć z muru – okrążyliśmy szkołę, by w ciszy i spokoju dojść do wejścia od strony boiska.

Szkolna szatnia mieszcząca się w piwnicy była aż tak wypełniona po brzegi ludźmi, że silny nurt uczniów rozdzielił mnie z Teo, pchając siłą tłumu ku wyjściu na parter. Chyba tylko cudem udało mi się zostawić kurtkę w szafce. Stałam właśnie na parterze, starając się wzrokiem wyłowić z tłumu Teo, gdy moje spojrzenie przyciągnął chłopak stojący z dala od zatłoczonej klatki schodowej. Rozglądał się z dziwnym wyrazem twarzy dokoła, jakby oceniając w myślach Dawidową, i po jego minie poznałam, że nasza szkoła w jego ocenie nie wypadła korzystnie. Zignorowałam go, ale ponieważ Teo wciąż się nie pojawiał, znowu na niego zerknęłam. Tym razem w skupieniu wpatrywał się w głąb korytarza i pomyślałam, że wygląda na kogoś, kto się zgubił. Ponownie go zignorowałam, bo niby czemu miałabym pomagać komuś, kto uważa się za zbyt wspaniałego, by uczyć się w naszej szkole. To przez Krwawą Małgorzatę nabrałam niechęci do arogantów i ludzi wywyższających się. Ale z drugiej strony mama tyle lat powtarzała mi, żeby do nikogo nie podchodzić z uprzedzeniem, że po paru minutach walki samej ze sobą złamałam się i podeszłam do niego.

– Przepraszam – zagadnęłam go – wyglądasz, jakbyś się zgubił. Mogę ci jakoś pomóc?

Chłopak skierował na mnie swe jasnobrązowe oczy i poczułam się, jakby mnie oceniał w myślach. Nie byłam pewna, czy rzeczywiście to robił, bo wciąż podtrzymywałam mur wygłuszający myśli ludzi dokoła, ale zrobiło mi się bardzo nieprzyjemnie. Ja tu przychodzę do niego z wyciągniętą ręką, a on mi w nią wbija igłę. Chyba musiałam zrobić jakąś minę, bo szybko się zreflektował.

– Tak, rzeczywiście – powiedział, uśmiechając się sympatycznie – chyba się zgubiłem. – Uśmiechnął się jeszcze szerzej. – To mój pierwszy dzień w tej szkole.

Odwzajemniłam uśmiech, ale wciąż czułam się urażona jego wcześniejszym zachowaniem.

– Łatwo się tu zgubić, szczególnie na początku – zerknęłam w kierunku klatki schodowej w poszukiwaniu Teo. – Niedługo zaczną się lekcje, ale mogę ci wskazać drogę. Jesteśmy teraz w gmachu podstawówki, a ty szukasz... – zawiesiłam głos, ale nie odpowiedział, więc ciągnęłam – liceum? Gimnazjum? – dodałam ze zwykłej ludzkiej uszczypliwości, bo na gimnazjalistę nie wyglądał.

Chłopak zmrużył brązowe oczy, wyczuwając moją złośliwość.

– Liceum – sprostował chłodnym tonem.

– To świetnie – oświadczyłam szybko – idę w tym samym kierunku, więc chodź ze mną.

I nie czekając na niego, ruszyłam w kierunku klatki schodowej. Było już dość późno i skoro Teo postanowił przezimować w szatni pierwszą lekcję, nie miałam zamiaru dostać z tego powodu spóźnienia. Tłum na schodach był duży, ale jakoś przedarłam się na pierwsze piętro. Gdy dotarłam do skrzydła, w którym mieściło się LXXI Liceum Ogólnokształcące, obejrzałam się za siebie, by wytłumaczyć nowemu uczniowi dalszą drogę, ale nigdzie go nie było.

Zapewne utknął gdzieś na schodach – pomyślałam i rozejrzałam się z zamiarem poszukania go, ale akurat zadzwonił dzwonek, więc porzuciłam tę myśl i pobiegłam prosto na zajęcia. Jeśli przez Teo nie chciałam się spóźnić, to tym bardziej przez nowego ucznia, o którym nawet nie wiedziałam, jak się nazywa.

Asia czekała na mnie w klasie. Biedactwo, codziennie była w szkole już o siódmej trzydzieści, bo pan Andrzej podwoził swoje dzieci wcześniej, aby na ósmą zdążyć do pracy. Chyba jeszcze o tym nie wspomniałam, ale cała rodzina państwa Nowakowskich – to znaczy ta jej część w wieku szkolnym – uczęszczała do Dawidowej. Nina była w piątej klasie szkoły podstawowej (gołąb na szkolnym godle), a Patryk w pierwszej klasie gimnazjum (sowa na godle szkoły). Identycznie sytuacja wyglądała w mojej rodzinie, bo Marysia chodziła tu do trzeciej klasy w podstawówce, a Krwawa Małgorzata tak jak ja – do klasy maturalnej. Na szczęście wybrała profil humańistyczno–kulturowy, bo gdyby była w mojej klasie, na pewno byśmy się pozagryzały. Albo raczej to ona by mnie rozszarpała na strzępy, bo ja za bardzo obawiałabym się konsekwencji u wujostwa. Bogu dzięki, że mamy różne zainteresowania! Chociaż podejrzewam, że gdyby to ona chciała być w profilu społeczno–przyrodniczym, dla świętego spokoju zdecydowałabym się na chemiczno–fizyczny, byleby tylko być z dala od niej.

– Cześć! – zawołała do mnie Asia, uśmiechając się szeroko.

– Witaj, papużko – ucałowałam ją w policzek, siadając obok niej w ławce.

Nagle zza moich pleców wyłonił się Teo i zajmując miejsce w ławce przed nami, potargał jej włosy.

– Jak minął weekend? – zapytał, odwracając się do nas.

Asia przewróciła oczami z miną męczennicy.

– Okropnie. Musiałam zabrać całą zgraję do fryzjera...

Pokiwaliśmy głowami ze szczerym współczuciem. Czwórka młodszych dzieci państwa Nowakowskich była jak bomba zegarowa, zawsze gotowa, aby wybuchnąć w najmniej oczekiwanym momencie. Wszystkie możliwe wyjścia z domu, czyli chwile, w których powinni chociaż udawać grzeczne, zgrane i dobrze wychowane rodzeństwo, były momentami najlepiej nadającymi się właśnie na ów wybuch. A wtedy lecą iskry i pierze – wierzcie mi, miałam nieszczęście być świadkiem kilku takich eksplozji. Człowiek nie wie, czy lepiej się schować w jakieś w miarę bezpieczne miejsce i przeczekać, czy natychmiast uciec gdzie pieprz rośnie.

– Mama obcięła mi całe kieszonkowe w tym miesiącu, gdy zobaczyła sumę, którą życzył sobie właściciel zakładu fryzjerskiego za spowodowane przez dzieci szkody.

Objęłam ją ramieniem, przytulając się do jej boku.

– Bardzo ci współczuję, papużko – szepnęłam, czując, jakby owa kara dotknęła mnie osobiście. W sumie to naprawdę byłam poszkodowana, gdyż wszystko, co przytrafiało się Asi, czy Teo, przytrafiało się pośrednio i mnie. Stanowili dla mnie nierozerwalne części mojej osoby. Fragmenty mnie samej.

– Nie powinni zrzucać na ciebie takiej odpowiedzialności – rzekł Teo, pocieszająco ściskając jej dłoń. – Skoro nawet sami nie potrafią ich opanować, nie mogą wymagać tego od ciebie.

– Wiem – pomyślała Asia, kiwając smutno głową.

– Proszę już o ciszę! – zawołał pan Robert Grzyszczyszczykiewicz, nasz wychowawca i nauczyciel WOS–u. – Czas zaczynać lekcję!

Zaszurały krzesła, gdy uczniowie z ociąganiem zaczęli zajmować swoje miejsca w ławkach.

– Zanim przejdę do tematu dzisiejszych zajęć... – nasze oczy powoli spoczęły na niskim, wychudłym pedagogu z głową łysą jak kolano i prostokątnymi okularkami. – Macie nowego kolegę – wskazał stojącego obok niego chłopaka, któremu jego łysa głowa sięgała do połowy ramienia. – Oto Eryk Nil. Eryku, niech pan nam powie coś o sobie.

Znajome brązowe oczy przemknęły z niechęcią po klasie, zatrzymując się na chwilę na mnie, po czym ponownie spoczęły na bezwłosej głowie nauczyciela, przypominającej mi zawsze kij baseballowy.

– To on! – pomyślałam i zaskoczona aż opuściłam mur ochraniający mój umysł przed myślami innych ludzi. Usłyszałam jego tenor, gdy w myślach zaklął w języku, którego nie znałam. Nie wiedziałam, co powiedział, ale czułam, że jest to określenie o tak mocnym nacechowaniu emocjonalnym, że nie wiem, czy istnieje jego polski odpowiednik.

– Nazywam się Eryk – rzekł z ociąganiem, w charakterystyczny sposób oceniając nas wzrokiem. – Przez ostatnie lata mieszkałem we Flandrii, to znaczy w Belgii... – usłyszałam myśli dziewczyn z naszej klasy, zachwycających się jego wyglądem i sposobem bycia – i tam też chodziłem do szkoły. Do Polski wróciłem tylko na kilka miesięcy, bo na studia wybieram się do Oxfordu...

Wzdrygnęłam się, słysząc jego arogancki ton. Nic dziwnego, że Dawidowa słabo wypadła w jego ocenie.

– Kolejny arcybogaty bubek – pomyślałam, odwracając od niego wzrok. Wadą szkół prywatnych jest przyciąganie pustych, rozwydrzonych dzieciaków z bogatych rodzin. Mimo istniejącego stypendium dla uzdolnionych dzieci z rodzin mniej zamożnych, w znakomitej większości uczniowie Zespołu Szkół im. Jadwigi Dawidowej pochodzili z rodzin majętnych, a nawet bardzo bogatych. W naszej klasie stypendystami były tylko trzy osoby: Asia, ja i Wanda – nieśmiała dziewczyna z jedną z najlepszych średnich w szkole. Cała reszta (nawet Teo) płaciła co miesiąc czesne. Może nie było jakoś bardzo wygórowane – biorąc pod uwagę wachlarz zajęć dodatkowych – jednak zawsze była to spora sumka co miesiąc przeznaczana na szkołę. W mojej rodzinie tylko ja miałam stypendium, ale u państwa Nowakowskich wszystkie dzieci je otrzymały.

Gdy tylko Eryk skończył mówić, Alicja – klasowa piękność – uśmiechnęła się do niego zachęcająco, zerkając wymownie na wolne krzesło stojące obok niej. Najwyraźniej postanowiła przeboleć brak przyjaciółki, z którą na co dzień dzieliła ławkę, i cieszyć się każdą chwilą życia. Zapewne nagle dostrzegła zalety przeziębienia przyjaciółki, bo Magda była w naszej klasie druga pod względem urody.

Obserwowałam, jak nowy uczeń zajmuje miejsce w środkowym rzędzie obok Alicji, która już (a minęło tylko kilka sekund) zdążyła trzy razy otrzeć się wydatnym biustem o jego ramię. Zasłoniłam oczy ręką, byleby na to nie patrzeć i marzyłam, by móc całkowicie odciąć się od myśli, obijających się w zaskakująco szybkim tempie po jej tępej blond głowie.

– Dobrze się pani czuje, Koro? – zwrócił się do mnie profesor Grzyszczyszczykiewicz.

W liceum Dawidowej panował cudowny zwyczaj zwracania się do uczniów per pan/ pani. W zamian my musieliśmy się zwracać do nauczycieli przez „profesor”. Cóż... wszystko ma swoje dobre i złe strony.

– Znakomicie – odparłam, posyłając wychowawcy uspokajający uśmiech.

– W takim razie... – zdecydowanym ruchem poprawił okulary – ...tematem dzisiejszej lekcji są prawidłowości życia społecznego. Kto nam przedstawi ogólny podział norm społecznych? – przebiegł po klasie wzrokiem przepełnionym nadzieją. Nikt się nie odezwał. Pan Grzyszczyszczykiewicz spuścił smętnie głowę. Zawsze podziwiałam w nim tę niegasnącą wiarę, że na następne zajęcia uczniowie przyjdą przygotowani. – Pani Wando... – rzekł głosem tonącego, który chwyta się brzytwy.

Wanda drgnęła, słysząc swoje imię, a potem cichutko wyrecytowała:

– Wyróżniamy normy religijne, prawne, moralne... – zawahała się, niepewna co dalej.

Stojący przy tablicy Pan Grzyszczyszczykiewicz zamarł z pisakiem w ręku, którym wypisywał normy wymieniane po kolei przez Wandę. Zerknął na nią nerwowo.

– Proszę dalej... – powiedział troszkę piskliwie, bo jego ostatnia deska ratunku okazała się zbyt mała, by utrzymać tonącego rozbitka na powierzchni wody. Poczułam, że ogarnia mnie współczucie i gdybym tylko znała pozostałe normy, na pewno bym je wymieniła, żeby uchronić wychowawcę od smutnej kariery topielca.

Wanda zarumieniła się, jak zwykle czując się winna, że czegoś nie umie lub nie pamięta.

Nagle ciszę przerwał głos:

– Obyczajowe i zwyczajowe.

Wszyscy spojrzeli zdumieni na Eryka. A skąd on to wiedział? – pomyślałam z resztą klasy i z samym nauczycielem równocześnie.

To niestety koniec bezpłatnego fragmentu. Zapraszamy do zakupu pełnej wersji książki.