Facebook - konwersja
Diabeł w poezji: historia i psychologia postaci uosabiających zło w literaturze pięknej wszystkich narodów i wieków: studium literacko-porównawcze - Ebook (Książka EPUB) do pobrania w formacie EPUB
Czytaj fragment
Pobierz fragment

  • Empik Go W empik go

Diabeł w poezji: historia i psychologia postaci uosabiających zło w literaturze pięknej wszystkich narodów i wieków: studium literacko-porównawcze - ebook

Ignacy Matuszewski
Wydawnictwo:
Empik Go
Data wydania:
1 stycznia 2011
Format ebooka:
EPUB
Format EPUB
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najpopularniejszych formatów e-booków na świecie. Niezwykle wygodny i przyjazny czytelnikom - w przeciwieństwie do formatu PDF umożliwia skalowanie czcionki, dzięki czemu możliwe jest dopasowanie jej wielkości do kroju i rozmiarów ekranu. Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu. Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu. Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
, MOBI
Format MOBI
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najczęściej wybieranych formatów wśród czytelników e-booków. Możesz go odczytać na czytniku Kindle oraz na smartfonach i tabletach po zainstalowaniu specjalnej aplikacji. Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu. Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu. Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
(2w1)
Multiformat
E-booki sprzedawane w księgarni Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu - kupujesz treść, nie format. Po dodaniu e-booka do koszyka i dokonaniu płatności, e-book pojawi się na Twoim koncie w Mojej Bibliotece we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu. Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu przy okładce. Uwaga: audiobooki nie są objęte opcją multiformatu.
czytaj
na tablecie
Aby odczytywać e-booki na swoim tablecie musisz zainstalować specjalną aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego, który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. Bluefire dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
czytaj
na czytniku
Czytanie na e-czytniku z ekranem e-ink jest bardzo wygodne i nie męczy wzroku. Pliki przystosowane do odczytywania na czytnikach to przede wszystkim EPUB (ten format możesz odczytać m.in. na czytnikach PocketBook) i MOBI (ten fromat możesz odczytać m.in. na czytnikach Kindle).
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
czytaj
na smartfonie
Aby odczytywać e-booki na swoim smartfonie musisz zainstalować specjalną aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego, który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. iBooks dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
Czytaj fragment
Pobierz fragment
0,00 zł
LUB
24,99 zł za tytuł

Słuchaj i czytaj w abonamencie Go Standard już za 24,99 zł / 30 dni. Subskrypcja Go Standard daje możliwość dodania do biblioteki 3 dowolne tytuły w danym okresie rozliczeniowym (30 dni). Wybierasz z ponad 200 tys. audiobooków, ebooków i podcastów.

 Tytuł dostępny w abonamencie Empik Go już od 24,99 zł / 30 dni Sprawdź arrow
Produkt - baner

Diabeł w poezji: historia i psychologia postaci uosabiających zło w literaturze pięknej wszystkich narodów i wieków: studium literacko-porównawcze - ebook

Klasyka na e-czytnik to kolekcja lektur szkolnych, klasyki literatury polskiej, europejskiej i amerykańskiej w formatach ePub i Mobi. Również miłośnicy filozofii, historii i literatury staropolskiej znajdą w niej wiele ciekawych tytułów.

Seria zawiera utwory najbardziej znanych pisarzy literatury polskiej i światowej, począwszy od Horacego, Balzaca, Dostojewskiego i Kafki, po Kiplinga, Jeffersona czy Prousta. Nie zabraknie w niej też pozycji mniej znanych, pióra pisarzy średniowiecznych oraz twórców z epoki renesansu i baroku.

Kategoria: Klasyka
Zabezpieczenie: brak
Rozmiar pliku: 477 KB

FRAGMENT KSIĄŻKI

Hi­sto­rya i psy­cho­lo­gia po­sta­ci uosa­bia­ją­cych zło w li­te­ra­tu­rze pięk­nej wszyst­kich na­ro­dów i wie­ków stu­dy­um li­te­rac­ko-po­rów­naw­cze przez

Igna­ce­go Ma­tu­szew­skie­go.

Es ist ein al­tes Buch zu blät­tern:

Vom Harz bis Hel­las – al­les Yet­tern.

(Me­fi­sto­fe­les w Fau­ście Go­ethe­go cz. II).

Wy­da­nie Dru­gie znacz­nie po­więk­szo­ne i prze­ro­bio­ne.

War­sza­wa

Bro­ni­sław Na­tan­son

Skład Głów­ny w Księ­gar­ni J. Fi­sze­ra

Nowy Świat Nr 9

1899

Дозволено Цензурою

Варшава, 2 Февраля 1899 г.WSTĘP.

Świat fan­ta­zyi, za­rów­no jak i świat rze­czy­wi­sty, pod­le­ga pew­nym pra­wom: po­wsta­je, roz­wi­ja się i prze­obra­ża we­dług sta­łych za­sad, a na­le­żą­ce do nie­go isto­ty, po­dob­nie jak lu­dzie i na­ro­dy ziem­skie, po­sia­da­ją swo­ję, a ra­czej swo­je hi­sto­rye. Dzie­je tego fan­ta­stycz­ne­go świa­ta, za­mknię­te w róż­nych my­to­lo­giach, po­da­niach, pie­śniach, po­ema­tach i t… p., są bar­dzo bo­ga­te i two­rzą je­den z waż­niej­szych roz­dzia­łów w ol­brzy­miej księ­dze umy­sło­wo­ści ludz­kiej, do któ­rej po­ko­le­nie po po­ko­le­niu skła­da­ło przez ciąg wie­ków:

swych my­śli przę­dzę i swych uczuć kwia­ty… "

Z roz­dzia­łu tego spró­bu­je­my od­czy­tać tyl­ko kil­ka kar­tek, do­ty­czą­cych ży­cia i roz­wo­ju jed­ne­go z naj­cie­kaw­szych i naj­po­tęż­niej­szych two­rów nad­zmy­sło­wej kra­iny, a mia­no­wi­cie: sza­ta­na.

Sza­tan – na­zwy tej uży­wa­my tu w zna­cze­niu naj­ogól­niej­szem, jako sy­no­ni­mu wszel­kiej per­so­ni­fi­ka­cyi zła – sza­tan ode­grał nie­po­śled­nią rolę w dzie­jach cy­wi­li­za­cyi ludz­kiej: hi­sto­rya jego jest więc tak ob­szer­na, że wy­czer­pu­ją­ce jej przed­sta­wie­nie za­ję­ło­by kil­ka to­mów; w obec­nem stu­dy­um zaj­mie­my się je­dy­nie hi – sto­ryą sza­ta­na w li­te­ra­tu­rze pięk­nej, do­ty­ka­jąc in­nych dzie­dzin o tyle tyl­ko, o ile to bę­dzie nie­zbęd­nem dla ja­sno­ści wy­kła­du.

Kto­by więc pra­gnął się za­zna­jo­mić bli­żej z do­gma­ty­ezno-re­li­gij­ną stro­ną kwe­styi, ze­chce udać się do dzieł teo­lo­gów i hi­sto­ry­ków re­li­gii; my bo­wiem nie bę­dzie­my roz­bie­ra­li tu­taj we­wnętrz­nej isto­ty złe­go, lecz spro­bu­je­my przed­sta­wić w ja­kie kształ­ty kon­kret­ne wy­obraź­nia po­etów i na­ro­dów ubie­ra­ła to po­ję­cie w róż­nych epo­kach i na róż­nych punk­tach glo­bu ziem­skie­go.

* * *

Wła­ści­wą oj­czy­zną sza­ta­na jest dzie­dzi­na wie­rzeń re­li­gij­nych; tam­to po­ja­wił się on przed wie­ka­mi jako an­ty­te­za stwór­cy i zba­wi­cie­la, jako burz­li­wy fer­ment, nie­da­ją­cy ludz­ko­ści drze­mać spo­koj­nie. Z tych po­waż­nych re­gio­nów ato­li ru­chli­wa i zu­chwa­ła fan­ta­zya, ar­ty­stów prze­cią­gnę­ła go ry­chło w tę­czo­wą kra­inę po­ezyi, gdzie też uzy­skał zu­peł­ne pra­wo oby­wa­tel­stwa.

Po­cząt­ko­wo, jak w po­ema­tach sta­ro­in­dyj­skich, lub my­ste­ry­ach śre­dnio­wiecz­nych, dzia­ło się to z wie­dzą i ze­zwo­le­niem stró­żów wia­ry; póź­niej, jak u Dan­te­go i Mil­to­na, oby­wa­jąc się bez tej kon­tro­li, dba­no jed­nak­że o zgod­ność z do­gma­ta­mi pa­nu­ją­ce­go ko­ścio­ła; w koń­cu wresz­cie, jak u po­etów XVIII i XIX wie­ku, uoso­bie­nie zła, prze­ro­dzi­ło się w je­den z ty­sią­ca wie­lo­znacz­nych sym­bo­lów, któ­re­mi po­słu­gi­wa­no się dla ce­lów naj­roz­ma­it­szych.

Każ­dy więc po­eta, od­bie­ga­jąc mniej lub wię­cej da­le­ko od gra­nic za­kre­ślo­nych przez tra­dy­cyę, in­a­czej so­bie po­stać sza­ta­na wy­obra­żał, oraz in­a­czej ją upla­stycz­niał. Przed­sta­wić w krót­ko­ści dzie­je i fazy tej fi – lo­zo­ficz­no-es­te­tycz­nej ewo­lu­cyi: oto cel i za­da­nie ni­niej­sze­go za­ry­su.

W celu za­po­bie­że­nia moż­li­wym a nie­uza­sad­nio­nym za­rzu­tom, oświad­cza­my z góry, że zaj­mie­my się wy­łącz­nie li­te­ra­tu­rą ar­ty­stycz­ną, uwzgłęd­nia­jąc po­ezyę lu­do­wą tyl­ko jako skarb­ni­cę, zkąd nie­któ­rzy au­to­ro­wie czer­pa­li mo­ty­wy i te­ma­ty do swo­ich utwo­rów.

Po­da­nia lu­do­we są nie­tyl­ko po­ema­ta­mi, ale i my­ta­mi, i dla­te­go na­le­ża­ło­by do ich ba­da­nia za­sto­so­wać inną me­to­dę kry­tycz­ną, ni­że­li do dzieł o cha­rak­te­rze czy­sto li­te­rac­kim: roz­biór więc obu tych ro­dza­jów twór­czo­ści w jed­nej i tej sa­mej książ­ce zmą­cił­by praw­do­po­dob­nie ja­sność wy­kła­du.

Li­cząc się wiec z "my­to­lo­gią" lu­do­wą, tak samo jak się li­czyć bę­dzie­my z my­to­lo­gia­mi Gre­ków, Rzy­mian, Hin­dów i t… p., całą uwa­gę na­szę jed­nak sku­pi­my na pra­cach, no­szą­cych na so­bie wy­raź­ne pięt­no in­dy­wi­du­al­no­ści swych twór­ców.

Po­cząw­szy od epok naj­daw­niej­szych, prze­bie­gnie­my pi­śmien­nic­twa wszyst­kich na­ro­dów, za­trzy­mu­jąc się dłu­żej na li­te­ra­tu­rze "Wie­ków Śred­nich, Od­ro­dze­nia i Re­for­ma­cyi, oraz po­cząt­ku wie­ku XIX – te bo­wiem okre­sy wy­da­ły naj­wy­bit­niej­sze typy de­mo­nów.

Ko­niec na­sze­go stu­le­cia, acz­kol­wiek nie zro­dził żad­ne­go ty­ta­na pie­kieł, za­jął jed­nak wzglę­dem sa­ta­ni­zmu sta­no­wi­sko tak ory­gi­nal­ne, że mu­sie­li­śmy po­świę­cić ana­li­zie utwo­rów de­mo­nicz­nych epo­ki współ­cze­snej spe­cy­al­ną księ­gę.

W na­stęp­nej czę­ści ro­ze­bra­li­śmy szcze­gó­ło­wo nie­licz­ne i nie­wy­bit­ne po­sta­ci sa­ta­nicz­ne po­etów pol­skich i za­koń­czy­li­śmy pra­cę na­szę pró­bą skre­śle­nia praw, we­dług któ­rych prze­bie­ga­ła ewo­lu­cya ty­pów dy­abel­skich w dzie­jach li­te­ra­tu­ry pięk­nej ca­łe­go świa­ta.

* * *

Hi­sto­ryę dy­abła opra­co­wy­wa­no już nie­jed­no­krot­nie; za­wsze jed­nak zaj­mo­wa­no się albo stro­ną teo­lo­gicz­no-fi­lo­zo­ficz­ną, albo cy­wi­li­za­cyj­no-spo­łecz­ną, za­nie­dbu­jąc zu­peł­nie pra­wie po­ezyę i es­te­ty­kę de­mo­ni­zmu. To też, za­bie­ra­jąc się do na­pi­sa­nia ni­niej­sze­go stu­dy­um, a nie mo­gąc się oprzeć na po­przed­ni­kach., mu­sie­li­śmy sami nie­tyl­ko ob­ra­biać, ale i gro­ma­dzić ma­te­ry­ał, nie­zaw­sze ła­two do­stęp­ny, a prze­waż­nie mało ogó­ło­wi zna­ny.

W obec­nem wy­da­niu sta­ra­li­śmy się nie­tyl­ko zwięk­szyć sum­mę fak­tów, lecz przedew­szyst­kiem roz­sze­rzyć i prze­ro­bić teo­re­tycz­ną część książ­ki, uwy­dat­nić zwią­zek przy­czy­no­wy po­mię­dzy po­je­dyń­cze­mi zja­wi­ska­mi, oraz wy­ka­zać w jaki spo­sób od­dzia­ły­wa­ły na nie zwro­ty w dzie­jach umy­sło­wo­ści róż­nych na­ro­dów i wie­ków.

Je­że­li za­py­ta­my te­raz o cel uty­li­tar­ny po­dob­nych przed­się­wzięć li­te­rac­kich, to od­po­wiedź be­dzie brzmia­ła: każ­da do­kład­na mo­no­gra­fia po­rów­naw­czo-hi­sto­rycz­na jest przy­czyn­kiem wzbo­ga­ca­ją­cym na­szę zna­jo­mość psy­cho­lo­gii wszech­ludz­kiej.

Taką mo­no­gra­fię pra­gnę­li­śmy stwo­rzyć; czy­śmy sie do­brze wy­wią­za­li z trud­ne­go za­da­nia – niech osą­dzi kry­ty­ka i czy­tel­ni­cy.

Księ­ga I.
mniej..
Produkt - baner

BESTSELLERY

Kategorie: