Ekonomia umiaru - realna perspektywa? Nowy Paradygmat Grzegorza W. Kołodko - ebook
Ekonomia umiaru - realna perspektywa? Nowy Paradygmat Grzegorza W. Kołodko - ebook
Ekonomia umiaru – jako nowy paradygmat – jest promowana przez prof. Grzegorza W. Kołodko w jego licznych publikacjach. Książka ma stanowić próbę wyjaśnienia tego zjawiska i dać odpowiedzi na pytanie, czy ta koncepcja jest realna w realizacji.
Podejście do ekonomii w perspektywie umiaru może rodzić dziś wiele pytań i kontrowersji. W epoce konsumeryzmu, silnej presji marketingowej zorientowanej na kreowanie potrzeb i dość powszechnym traktowaniu PKB jako celu polityki gospodarczej, reguła umiarkowania, dostosowania się do realiów danej gospodarki nie dla wszystkich może być przekonująca i zrozumiała. Temat jest obecnie bardzo istotny i budzi ogromne zainteresowanie, szczególnie że czasy w których żyjemy to czasy dotkliwych kryzysów, ogromnych dysproporcji rozwojowych i dochodowych świata, narastającego skażenia środowiska naturalnego, a także ewolucji sposobu myślenia o racjonalności w procesie gospodarowania.
Spis treści
Wstęp
Część pierwsza Ekonomia umiaru – nowy paradygmat w ekonomii
ROZDZIAŁ 1. Nowy pragmatyzm, czyli ekonomia i polityka dla przyszłości (Grzegorz W. Kołodko)
1.1. Wprowadzenie
1.2. Podział dochodów a dynamika gospodarcza
1.3. Potrzeby i popyt
1.4. Środki i cele rozwoju
1.5. Ekonomia umiaru
1.6. Ekonomia deskryptywna i ekonomia normatywna
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 2. Postulaty ekonomii umiaru a podejście badawcze współczesnej ekonomii (Wojciech Giza)
2.1. Wprowadzenie
2.2. Umiar jako dziedzictwo myśli antycznej
2.3. Bogactwo i umiar w gospodarce rynkowej
2.4. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 3. Powiązania rozwoju zrównoważonego i trwałego z ekonomią umiaru (Kazimierz Górka, Marcin Łuszczyk, Agnieszka Thier)
3.1. Wprowadzenie
3.2. Dobra publiczne i wspólne
3.3. Ekorozwój – rozwój samopodtrzymywany – rozwój zrównoważony i trwały
3.4. Finansjalizacja gospodarki i kryzys kapitalizmu
3.5. Ekonomia umiaru jako paradygmat
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 4. Problem umiaru w świetle ekonomii personalistycznej (Paweł Drobny)
4.1. Wprowadzenie
4.2. Ekonomia personalistyczna – przedmiot, cel, metoda
4.3. Osobowa struktura samostanowienia a wolny wybór – ujęcie fenomenologiczne
4.4. Ekonomia personalistyczna, ekonomia neoklasyczna i ekonomia umiaru – różnice w rozumieniu umiaru
4.5. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 5. Rola ekonomii behawioralnej i idei umiaru w ekonomii (Jerzy Toborowicz)
5.1. Wprowadzenie
5.2. Umiar w ekonomii
5.3. Istota ekonomii behawioralnej
5.4. Historyczny kontekst
5.5. Cel ekonomii behawioralnej
5.6. Homo oeconomicus a umiar
5.7. Miejsce umiaru w ekonomii i polityce publicznej
5.8. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 6. Neoliberalizm, ekonomia umiaru a problem akumulacji kapitału – ujęcie regulacjonistyczne (Paweł Szelegieniec)
6.1. Wprowadzenie
6.2. Kryzys fordowskiego reżimu akumulacji
6.3. Reżim akumulacji z dominantą finansową i neoliberalny sposób regulacji
6.4. Ekonomia umiaru a problem akumulacji
6.5. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 7. Od ekonomii umiaru do gospodarki umiaru – rola państwa (Maciej Bałtowski)
7.1. Wprowadzenie
7.2. Ekonomia umiaru versus gospodarka umiaru
7.3. Gospodarka umiaru a rola państwa
7.4. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
Część druga Zagadnienia kształtowania gospodarki umiaru
ROZDZIAŁ 8. Gospodarka umiaru – przyszłość możliwa czy nieuchronna? (Grzegorz M. Malinowski)
8.1. Wprowadzenie
8.2. Prognoza Keynesa
8.3. Dlaczego Keynes się pomylił?
8.4. Gospodarka umiaru a problemy prognozy Keynesa
8.5. Egzekutywa umiaru
8.6. Jak wydostać się z błędnego koła?
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 9. Czynniki rozwoju społeczno-gospodarczego w świetle teorii ekonomicznych i praktyki ostatnich dekad na przykładzie wybranych krajów europejskich (Monika Bąk)
9.1. Wprowadzenie
9.2. Modelowe badanie procesów rozwoju społeczno-gospodarczego
9.3. Zmiany systemu podejmowania decyzji
9.4. Zmiany wzorów zachowań
9.5. Zmiany organizacji
9.6. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 10. Umiar w finansach publicznych w świetle kryteriów budżetowych z Maastricht (Janina Pach)
10.1. Wprowadzenie
10.2. Źródła i istota deficytu budżetowego i długu publicznego
10.3. Wielkość i struktura deficytu i długu publicznego w krajach Unii Europejskiej
10.4. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 11. Zagadnienie ekonomii umiaru w kontekście rozważań terminologicznych i praktycznych, związanych z gospodarką okrężną i zieloną gospodarką (Paulina Szyja)
11.1. Wprowadzenie
11.2. Ekonomia umiaru a gospodarka umiaru
11.3. Zielona gospodarka
11.4. Gospodarka okrężna
11.5. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 12. Zielona transformacja gospodarki jako droga do gospodarki umiaru (Bożena Ryszawska)
12.1. Wprowadzenie
12.2. Multilevel perspecitive jako narzędzie analizy sustainability transition
12.3. Uwarunkowania zewnętrzne transformacji w stronę zielonej gospodarki – gospodarki umiaru
12.4. Gospodarka nadmiaru
12.5. Przejście od gospodarki nadmiaru (brązowej) do gospodarki umiaru (zielonej)
12.6. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 13. Znaczenie rodziny dla kultury, ekonomii i gospodarki umiaru (Michał A. Michalski)
13.1. Wprowadzenie
13.2. Kultura i ekonomia umiaru – moda czy konieczność?
13.3. Rodzina a kultura, ekonomia i gospodarka umiaru
13.4. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
Część trzecia Wybrane aspekty paradygmatu ekonomii umiaru 215
ROZDZIAŁ 14. Nowy pragmatyzm jako podstawa polityki rozwoju społeczno-gospodarczego (Sylwia Twarowska)
14.1. Wprowadzenie
14.2. O kondycji współczesnej ekonomii
14.3. W cieniu kryzysu systemowego
14.4. Koncepcja zrównoważonego rozwoju
14.5. Nowy pragmatyzm na mapie ekonomii
14.6. Nowy pragmatyzm kierunkiem rozwoju ekonomii przyszłości
14.7. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 15. Nierówności dochodowe w kontekście ekonomii umiaru (Ryszard Kowalski)
15.1. Wprowadzenie
15.2. Skala nierówności dochodowych – perspektywa globalna
15.3. Nierówności dochodowe a wzrost gospodarczy
15.4. Nierówności dochodowe a możliwość realizacji indywidualnych planów życiowych
15.5. Czy umiar w nierównościach jest możliwy?
15.6. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 16. Granice konsumpcjonizmu – konsumpcja zrównoważona (Edyta Kowalczyk)
16.1. Wprowadzenie
16.2. Konsumowanie przyjemności
16.3. Istota i charakter zrównoważonej konsumpcji
16.4. Przejawy zrównoważonej konsumpcji
16.5. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 17. Niedobór pieniądza przed i po kryzysie z roku 2008 (Jarosław Czaja)
17.1. Wprowadzenie
17.2. Pojęcie niedoboru pieniądza
17.3. Skala niedoboru pieniądza
17.4. Zmiana roli banków centralnych w świetle niedoboru pieniądza
17.5. Utrata płynności finansowej
17.6. Rozwój pieniądza niepaństwowego
17.7. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 18. Paradoks wyboru – implikacje dla ekonomii (Katarzyna Borzym)
18.1. Wprowadzenie
18.2. Wybór – ujęcie problematyczne
18.3. Paradoks wyboru
18.4. Implikacje paradoksu wyboru dla ekonomii neoklasycznej
18.5. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 19. Gospodarka finansowa Unii Europejskiej w kontekście ekonomii umiaru (Dorota Murzyn)
19.1. Wprowadzenie
19.2. Ewolucja budżetu ogólnego Unii Europejskiej – w kierunku umiaru?
19.3. Wieloletnie ramy finansowe 2014–2020 – budżet umiaru?
19.4. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 20. Regulacje komunikacji elektronicznej – antyefektywnościowa interwencja państwa czy probodźcowy mechanizm stymulujący? (Renata Śliwa, Maria Dąbrowa)
20.1. Wprowadzenie
20.2. Zarys problematyki regulacji w sektorze telekomunikacyjnym
20.3. Pozytywne i negatywne konsekwencje ingerencji regulacyjnej w sektorze telekomunikacyjnym
20.4. Regulacja łączności elektronicznej a inwestycje, innowacje i zatrudnienie
20.5. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 21. Ekonomia umiaru a gospodarka III Republiki Greckiej (Kamil Stolarek)
21.1. Wprowadzenie
21.2. Początki III Republiki Greckiej z perspektywy polityczno-gospodarczej
21.3. III Republika Grecka po akcesji do EWG
21.4. Okres greckiego kryzysu gospodarczego i jego przyczyny
21.5. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 22. Wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych ważnym elementem dywersyfikacji źródeł energii w polityce bezpieczeństwa energetycznego kraju (Mieczysława Solińska)
22.1. Wprowadzenie
22.2. Rozwój energetyki opartej między innymi na odnawialnych źródłach energii
22.3. Bezpieczeństwo energetyczne kraju
22.4. Dywersyfikacja (rozproszenie) źródeł energii
22.5. Energetyka wiatrowa oraz biomasa
22.6. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
Część czwarta Umiar w kontekście funkcjonowania organizacji
ROZDZIAŁ 23. Raportowanie społeczne jako narzędzie odpowiedzialnych praktyk w biznesie (Katarzyna Kowalska)
23.1. Wprowadzenie
23.2. Odpowiedzialność społeczna w biznesie
23.3. Rola i znaczenie raportowania społecznego w biznesie
23.4. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 24. Funkcjonowanie rynku finansowego na świecie w nowych realiach gospodarczych (Jacek Tomkiewicz)
24.1. Wprowadzenie
24.2. Zyski przedsiębiorstw i inne parametry ekonomiczne
24.3. Podział dochodu w gospodarce i kształt rynku finansowego
24.4. Globalizacja i zyskowność przedsiębiorstw
24.5. Struktura dochodów i kształt sektora finansów publicznych
24.6. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 25. Raportowanie społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR) (Krzysztof Świeszczak, Marika Świeszczak)
25.1. Wprowadzenie
25.2. Geneza raportowania społecznej odpowiedzialności biznesu
25.3. Standardy raportowania społecznej odpowiedzialności biznesu
25.4. Raportowanie społecznej odpowiedzialności biznesu na świecie
25.5. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 26. Dyplomacja gospodarcza a walka informacyjna (Andrzej Żebrowski)
26.1. Wprowadzenie
26.2. Międzynarodowe środowisko gospodarcze
26.3. Dyplomacja gospodarcza
26.4. Walka informacyjna w służbie dyplomacji gospodarczej
26.5. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 27. Rola wydatków na B+R w systemie innowacji w kontekście ekonomii umiaru (Paweł Nowak)
27.1. Wprowadzenie
27.2. Pojęcie i rodzaje innowacyjności
27.3. Pozycja innowacyjna kraju a wydatki na B+R
27.4. Wydatki na B+R w Polsce
27.5. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 28. Rosyjsko-chińskie relacje gospodarcze: ekonomia umiaru czy brak równowagi gospodarczej? (Robert Kłaczyński)
28.1. Wprowadzenie
28.2. Potencjały gospodarcze Chin i Rosji: analiza porównawcza
28.3. Chińsko-rosyjskie relacje gospodarcze w XXI wieku: charakterystyka
28.4. Rosyjsko-chińskie relacje gospodarcze: perspektywy
28.5. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
Część piąta Ocena możliwości wdrażania nowego paradygmatu
ROZDZIAŁ 29. Ekonomia umiaru – utopia czy realna możliwość (Kazimierz Górka, Marcin Łuszczyk)
29.1. Wprowadzenie
29.2. PKB jako fałszywy cel polityki rozwoju gospodarczego
29.3. Konieczność dokonania trwałego przemodelowania dotychczasowego rozwoju społeczno-gospodarczego świata
29.4. Możliwości implementacyjne rozwoju trwałego i ekonomii umiaru
29.5. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 30. Możliwości wdrożenia ekonomii umiaru w kontekście globalnych, długookresowych trendów konsumpcyjnych (Konrad Prandecki)
30.1. Wprowadzenie
30.2. Metoda badawcza
30.3. Podstawowe trendy wpływające na globalną konsumpcję
30.4. Człowiek i kultura a konsumpcja
30.5. Scenariusz długookresowego trendu konsumpcyjnego
30.6. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 31. Falsyfikacja rozwoju społeczno-gospodarczego w skwantyfikowanym systemie sprawozdawczym w układzie regionalnym (Dorota Jegorow)
31.1. Wprowadzenie
31.2. Niezrównoważona percepcja umiaru w ekonomii i polityce
31.3. Wybrane wskaźniki ekonomiczne – ilość versus ilość
31.4. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 32. Rozwarstwienie społeczne w Polsce jako wypaczenie ekonomii umiaru (Krzysztof Sala)
32.1. Wprowadzenie
32.2. Pojęcie i przyczyny rozwarstwienia społecznego
32.3. Rozwarstwienie społeczne w Polsce
32.4. Skutki rozwarstwienia społecznego i metody jego przezwyciężania w Polsce
32.5. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
ROZDZIAŁ 33. Planowe postarzanie produktów jako wyzwanie dla gospodarek i społeczeństw XXI wieku (Przemysław Furgacz)
33.1. Wprowadzenie
33.2. Planowe postarzanie w praktyce
33.3. Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
Indeks
Kategoria: | Ekonomia |
Zabezpieczenie: |
Watermark
|
ISBN: | 978-83-01-18684-5 |
Rozmiar pliku: | 2,8 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Ekonomia umiaru z perspektywy czasu może budzić liczne pytania i kontrowersje, zważywszy, że przez lata PKB i jego dynamika nie tylko stanowiły najważniejsze wielkości makroekonomiczne, lecz także były powszechnie traktowane jako zasadniczy cel polityki gospodarczej, czasami osiągany „za wszelką cenę”. Niemal na uboczu pozostawały takie problemy, jak: nierównomierny podział wytworzonego produktu, skutkujący ubóstwem i biedą części społeczeństwa, emigracja w poszukiwaniu lepszego życia, zagrożenia środowiska naturalnego i rozliczne ich skutki, konsumeryzm przy silnej presji marketingowej zorientowanej na kreowanie coraz nowszych potrzeb, zadłużenie publiczne i prywatne obywateli oraz wiele innych. W tym kontekście rodzą się przedstawione niżej pytania.
- Jak rozumieć umiar w sferze gospodarczo-społecznej?
- W jakich obszarach przestrzeni gospodarczej niezbędny jest umiar?
- Czy możliwy jest umiar w zakresie nowych potrzeb (w dobie konsumeryzmu), często przewyższających możliwości ich zaspokojenia, a wpływających na przyrost produkcji?
- Czy umiar może zahamować postęp i rozwój społeczno-ekonomiczny, czy też – wręcz przeciwnie – będzie ich stymulatorem?
Mimo że „umiar” niemal w każdym obszarze ma odmienną specyfikę, jego wspólnym mianownikiem jest to, iż stanowi drogę do długofalowego rozwoju zrównoważonego potrójnie:
1) ekonomicznie, w odniesieniu do rynków towarów, usług, kapitału, pracy, a także do ogólnej równowagi w ujęciu makroekonomicznym;
2) społecznie, w odniesieniu do sprawiedliwego podziału, zmniejszającego dysproporcje dochodowe oraz obszary ubóstwa i wynikające z nich konsekwencje;
3) ekologicznie, w odniesieniu do właściwego wykorzystywania dóbr naturalnych do celów gospodarczych, nie degradującego środowiska naturalnego, nie przynoszącego negatywnych skutków środowiskowych dla obecnych i przyszłych pokoleń.
Zasady te wyznaczają kierunki ewolucji ekonomii politycznej przyszłości. W praktyce natomiast powinny stanowić podstawę racjonalnego myślenia i gospodarowania ograniczonymi zasobami wytwórczymi (ziemią, pracą, kapitałem itd.).
Proponowana w tej publikacji tematyka, zainspirowana m.in. badaniami i publikacjami profesora Grzegorza W. Kołodki, wydaje się być godna zainteresowania, zwłaszcza w czasach dotkliwych kryzysów wstrząsających gospodarką światową, narastających dysproporcji dochodowych, masowych migracji, starzenia się społeczeństw i problemów z tego procesu wynikających, a przede wszystkim rosnącego skażenia środowiska naturalnego. Jakie są zatem przyczyny nowego paradygmatu ekonomii umiaru oraz jakie efekty może przynieść jego realizacja w wymiarze ekonomiczno-społecznym i politycznym? Są to dwa główne pytania badawcze, na które Autorzy tej publikacji starają się znaleźć odpowiedź.
Monografia składa się z pięciu części porządkujących różne aspekty ekonomii umiaru podejmowane przez Autorów.
Część pierwsza, złożona z siedmiu rozdziałów, zawiera teoretyczne rozważania dotyczące ekonomii umiaru – nowego paradygmatu ekonomii. Grzegorz W. Kołodko w rozdziale pierwszym przybliża, czym nowy pragmatyzm, czyli ekonomia i polityka dla przyszłości, wyróżnia się na tle tradycyjnej ekonomii i z czego wynika. W kolejnym rozdziale Wojciech Giza przedstawia najważniejsze postulaty ekonomii umiaru, odnosząc je do podejścia badawczego współczesnej ekonomii. Trzej współautorzy rozdziału trzeciego – Kazimierz Górka, Marcin Łuszczyk i Agnieszka Thier – przedstawiają powiązania rozwoju zrównoważonego i trwałego z ekonomią umiaru oraz ich wzajemne relacje i uwarunkowania. Miejsce umiaru w wybranych kierunkach ekonomii, ustosunkowując się również do spraw metodologicznych, starają się uwypuklić w kolejnych rozdziałach: Paweł Drobny, Jerzy Toborowicz oraz Paweł Szelegieniec. Drogę od ekonomii umiaru do gospodarki umiaru oraz rolę, jaką w tym procesie powinno odgrywać państwo, przedstawia Maciej Bałtowski, zamykając tym część pierwszą i tworząc podstawę do dalszych rozważań na temat gospodarki umiaru, zawartych w monografii.
W drugiej części, poświęconej gospodarce umiaru, Grzegorz M. Malinowski przedstawia dyskusję naukową na temat możliwości wprowadzenia gospodarki umiaru dostosowującej rozmiary strumieni – ludzkich, naturalnych oraz rzeczowych – do wymogów zachowania dynamicznej równowagi, czyli zrównoważonego wzrostu gospodarczego. Próbę znalezienia odpowiedzi na pytanie, jakie czynniki rozwoju społeczno-gospodarczego są istotne w tym względzie, podjęła Monika Bąk. Natomiast Janina Pach rozważa, dlaczego umiar w finansach publicznych jest konieczny i jaką rolę w tym względzie odgrywają w praktyce kryteria budżetowe z Maastricht. Problematyka umiaru w kontekście gospodarki zielonej, mającej na celu zmniejszenie skutków oddziaływania człowieka na środowisko naturalne oraz stosowanie reguły umiaru, została przedstawiona w dwóch kolejnych rozdziałach: Pauliny Szyi i Bożeny Ryszawskiej. Część drugą zamykają rozważania Michała A. Michalskiego, dotyczące znaczenia rodziny dla kultury (w tym kultury gospodarczej), ekonomii i gospodarki umiaru oraz pokazujące ich wspólne powiązania.
Na jakie kwestie praktyczne, będące przedmiotem polityki rozwoju, nakierowany jest paradygmat ekonomii umiaru? Przykładów w tym zakresie dostarcza część trzecia monografii, zapoczątkowana rozważaniami Sylwii Twardowskiej na temat miejsca nowego pragmatyzmu i argumentów na rzecz jego stosowania w polityce rozwoju społeczno-gospodarczego. Dotyczy to m.in. stosowania ekonomii umiaru w celu zmniejszenia nierówności dochodowych stwarzających różne zagrożenia zaprezentowane przez Ryszarda Kowalskiego oraz działań na rzecz ograniczenia konsumpcjonizmu i kształtowania konsumpcji zrównoważonej, przedstawionych przez Edytę Kowalczyk. Z problematyką tą związany jest również paradoks wyboru, przemawiający na rzecz stosowania umiaru, zaprezentowany przez Katarzynę Borzym.
Z punktu widzenia długofalowego rozwoju zrównoważonego istotne jest uzupełnienie niedoboru pieniądza (występującego przed i po kryzysie), wywołującego nierównowagę na wielu rynkach. Jakie działania podjęły rządy i banki centralne dla przywracania sprawności (równowagi) systemów finansowych to problem przedstawiony przez Jarosława Czaję. Działania te wpływają nie tylko na gospodarkę finansową poszczególnych krajów, lecz także na gospodarkę finansową Unii Europejskiej, która została poddana analizie przez Dorotę Murzyn. Inne kwestie praktyczne w kontekście paradygmatu umiaru to: problem regulacji komunikacji elektronicznej przedstawiony przez Renatę Śliwę i Marię Dąbrowę, potrzeba ekonomii umiaru w Republice Greckiej, zaprezentowana przez Kamila Stolarka, czy wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych w kontekście bezpieczeństwa energetycznego, omówione przez Mieczysławę Solińską.
Problemy praktyczne ekonomii umiaru w kontekście funkcjonowania organizacji zostały zaprezentowane w części czwartej. Katarzyna Kowalska przedstawia istotę i znaczenie raportowania jako narzędzia odpowiedzialnego inwestowania w biznesie oraz tworzenia przedsiębiorczości społecznej, ukierunkowanej na tworzenie wartości ekonomicznej i społecznej. Odpowiedzi na pytania: czy zyski przedsiębiorstwa mogą być za wysokie oraz kiedy i jakie rodzi to implikacje z perspektywy paradygmatu ekonomii umiaru, stara się udzielić Jacek Tomkiewicz. Opracowanie Krzysztofa i Mariki Świeszczak przedstawia problemy raportowania społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR), w tym sporządzania raportów, zakresu informacji, standardów raportowania i norm sporządzania raportów zrównoważonego rozwoju z perspektywy 250 największych przedsiębiorstw na świecie. Z kolei Andrzej Żebrowski przybliża cele, istotę i znaczenie dyplomacji gospodarczej – walki informacyjnej w funkcjonowaniu podmiotów gospodarczych w zglobalizowanej gospodarce. Ich pozycję, zdaniem Pawła Nowaka, determinują m.in. wydatki na B+R oraz innowacje obniżające koszty produkcji dóbr, a tym samym zwiększające ich konkurencyjność. Znaczenie zajmowanej pozycji jest wyraźnie widoczne w obecnych rosyjsko-chińskich relacjach gospodarczych, wpływając na szeroko rozumianą równowagę, co zostało przedstawione przez Roberta Kłaczyńskiego.
Część piąta zawiera rozważania dotyczące wdrażania nowego paradygmatu – ekonomii umiaru. Możliwości i bariery w tym zakresie przedstawiają Kazimierz Górka i Marcin Łuszczyk. Konrad Prandecki w kolejnym rozdziale zawarł badania dotyczące wdrażania ekonomii umiaru w zakresie konsumpcji. W dalszej części Dorota Jegorow przedstawiała niedoskonałość dotychczasowych mierników w skwantyfikowanym systemie sprawozdawczym, prowadzącą do falsyfikacji rozwoju społeczno-gospodarczego, wskazując jednocześnie na konieczność zmian. Krzysztof Sala, przedstawiając rozwarstwienie społeczne w Polsce, zastanawia się nad jego zmniejszeniem w świetle ekonomii umiaru, a Przemysław Furgacz rozważania dotyczące wdrażania paradygmatu ekonomii umiaru przeniósł na społeczno-gospodarcze problemy starzenia się społeczeństw.
Publikacja ta jest próbą odpowiedzi na postawione we wstępie pytania. Stanowi platformę doświadczeń i wiedzy przedstawicieli świata akademickiego, gospodarczego i politycznego. Mamy nadzieję, że jej lektura będzie inspirować do dalszej dyskusji na temat nowego paradygmatu w ekonomii i przyczyni się do rozwoju tej dyscypliny zarówno w wymiarze teoretycznym, jak i w obszarze rozwiązań praktycznych. Ekonomia umiaru w obliczu kryzysów, narastających nierówności dochodowych, marginalizacji społecznej oraz rosnących problemów ekologicznych jest współcześnie koniecznością i szansą. Zawiera zasady i normy, według których powinna funkcjonować gospodarka w dobie globalizacji. Wydaje się rozsądną propozycją dla społeczeństwa i gospodarki przyszłości, zasługującą na szczególną uwagę.