Ekopsychiatria. Jak bliskość natury wspiera naszą psychikę - ebook

Wzmacniaj swoje zdrowie psychiczne, czerpiąc z sił natury

Termin "ekopsychiatria" został oficjalnie wprowadzony w latach 70. XX wieku przez Amerykańskie Stowarzyszenie Psychiatrów. Kryje się za nim szerokie, ekologiczne podejście do pacjenta ... uwzględniające nie tylko to, w jakich relacjach społecznych on funkcjonuje, ale także otoczenie i środowisko przyrodnicze, w którym żyje. Okazuje się bowiem, że na kondycję psychiczną człowieka wpływa na przykład zanieczyszczenie powietrza, ruch, przeludnienie czy gęsta zabudowa. Złe warunki życia mogą się przyczyniać do występowania chorób cywilizacyjnych, alergii, infekcji, zwiększonej śmiertelności, jak również sprzyjać takim negatywnym zjawiskom jak bieda, bezdomność, przestępczość i bezrobocie.

Ekopsychiatria budzi coraz większe zainteresowanie wśród specjalistów, którzy zajmują się zdrowiem psychicznym, a także wszędzie tam, gdzie poruszane są kwestie relacji człowiek - środowisko. Niebanalne znaczenie w budowaniu świadomości ekopsychiatrii ma postępujący kryzys klimatyczny i reperkusje, jakie wywołuje on w odniesieniu do kondycji społeczeństwa. Ta publikacja, przygotowana przez polskich psychiatrów, psychoterapeutów i naukowców, ma za zadanie uporządkować wiedzę o ekopsychiatrii pod kątem teorii i praktyki tego nowatorskiego i bardzo aktualnego podejścia do zdrowia psychicznego człowieka, który przecież funkcjonuje w środowisku społecznym i ekologicznym.

Dowiedz się, dlaczego ekopsychiatria promuje dbanie o relacje z otoczeniem przyrodniczym i jakie korzyści może przynieść Twojemu umysłowi i ciału. Skorzystaj z leczniczej mocy środowiska naturalnego!

Spis treści

Wstęp

Część I Zdrowie w ujęciu ekologicznym - teoria i badania

• 1. Ekopsychiatria - założenia, historia, potrzeby
  • Historia ekopsychiatrii
  • Prace naukowe
  • Jedno Zdrowie
  • Jak matrioszka
  • Piśmiennictwo
• 2. Jesteśmy przyrodą - od ekopsychologii do połączenia z naturą w ekopsychoterapii
  • Wprowadzenie
  • Korzenie ekopsychologii
  • Osiem zasad ekopsychologii Theodore'a Roszaka
  • Ekoterapia - uzdrawianie relacji z przyrodą
  • Rodzaje ekoterapii
  • Ekoterapia w badaniach
  • Ekopsychoterapia Gestalt
  • Podziękowania
  • Piśmiennictwo
• 3. Biofilia, biofobia i bioróżnorodność a zdrowie psychiczne
  • Ewolucja
  • Biofilia
  • Biofilia jako czynnik społeczny
  • Biofilia jako pomoc w cierpieniu
  • Biofobia
  • Bioróżnorodność a zdrowie psychiczne
  • Przyrodnicza amnezja pokoleniowa, przesuwanie linii bazowej, wygasanie doświadczeń
  • Przesuwanie linii bazowej
  • Przyrodnicza amnezja pokoleniowa
  • Wygasanie doświadczeń
  • Reflesje końcowe
  • Piśmiennictwo
• 4. Postęp cywilizacyjny - zjawisko samotności a zdrowie psychiczne i fizyczne
  • Wstęp
  • Czynniki ryzyka i rodzaje samotności
  • Zaburzenia psychiczne a samotność
  • Choroby somatyczne a samotność
  • Interwencje
  • Piśmiennictwo
• 5. Wpływ dorastania w środowisku zurbanizowanym lub naturalnym na ryzyko zachorowania na schizofrenię
  • Miejski mózg
  • Smog i toksyny
  • Kontakt z naturą
  • Wnioski
  • Piśmiennictwo
• 6. Uzależnienia behawioralne w kontekście współczesnego stylu życia
  • Wprowadzenie
  • Uzależnienia behawioralne
  • Układ nagrody a uzależnienia
  • Stres a układ nagrody
  • Ekoterapia a uzależnienia behawioralne
  • Patologiczny hazard
  • Uzależnienie od aktywności związanych z używaniem internetu
  • Uzależnienie od gier
  • Uzależnienie od mediów społecznościowych
  • Uzależnienie od seksu
  • Pracoholizm
  • Uzależnienie od zakupów
  • Uzależnienie od jedzenia
  • Uzależnienie od wysiłku fizycznego
  • Podsumowanie
  • Piśmiennictwo
• 7. Zanieczyszczenie światłem i jego wpływ na codzienne funkcjonowanie i zdrowie ludzi
  • Wstęp - warunki życia na Ziemi
  • Co oznacza termin "skażenie (zanieczyszczenie) światłem"
  • Skąd jeszcze może pochodzić skażenie światłem?
  • Zegar biologiczny - co to jest i czemu służy?
  • W jaki sposób dawcy czasu synchronizują SCN z warunkami świetlnymi otoczenia?
  • Szyszynka i melatonina jako zegar i kalendarz organizmu
  • Światło w nocy jako przyczyna zaburzeń rytmu snu i czuwania u ludzi
  • Praca zmianowa jako czynnik zakłócający funkcjonowanie zegara biologicznego
  • Związek ALAN z występowaniem tzw. chorób cywilizacyjnych
  • Podsumowanie
  • Piśmiennictwo
• 8. Mózg, stres i zabawa w gonienie króliczka
  • Mózg i jego tajemnice
  • Nagroda "mieszka" w mózgu, czyli o życiowej pogoni za przyjemnością i zabawie w łapanie króliczka
  • Historia badań nad stresem
  • Piśmiennictwo
• 9. Wybrane mechanizmy wpływu środowiska przyrodniczego na samopoczucie psychiczne
  • Droga biochemiczna
  • Droga mikrobiologiczna
  • Droga percepcyjna
  • Droga fizyczna
  • Droga relacyjna
  • Droga społeczna
  • Droga duchowa
  • Piśmiennictwo
• 10. Człowiek i las, człowiek a las, człowiek lub las. Postrzeganie lasu przez człowieka na przestrzeni wieków. Quo vadis w dobie zmian klimatu?
  • Wprowadzenie
  • Człowiek i las - jak zmieniało się nasze postrzeganie lasu?
  • Człowiek a las - czy jesteśmy w stanie żyć bez lasu?
  • Człowiek lub las - czy musimy wybierać?
  • Podsumowanie. Quo vadis?
  • Piśmiennictwo
• 11. Początki i rozwój ornitologii terapeutycznej w Polsce
  • Ptakoterapia
  • Odbiór społeczny
  • Kryzys klimatyczny
  • Przed pandemią COVID-19
  • Ornitologia terapeutyczna
  • Pierwszy okres pandemii
  • Po roku trwania pandemii
  • Podsumowanie
  • Epilog
  • Piśmiennictwo

Część II Propozycje działań w praktyce

• 12. Zielone recepty stosowane w różnych realiach pracy z pacjentem
  • Wstęp
  • Zielone recepty w Europie
  • Zielone recepty na świecie
  • Zielone recepty w badaniach naukowych
  • Zielone recepty a leki
  • Propozycje praktyczne
  • Podsumowanie
  • Piśmiennictwo
• 13. Dzieci z trudnościami w otoczeniu przyrody. Leśna przestrzeń doświadczania świata
  • Wprowadzenie
  • Dziecko ze spektrum autyzmu
  • Dziecko z mózgowym porażeniem dziecięcym
  • Dziecko z niepełnosprawnością intelektualną
  • Dziecko z zaburzeniami zachowania
  • Dziecko z uzależnieniem behawioralnym
  • Podsumowanie
  • Piśmiennictwo
• 14. Ekopsychoterapia Gestalt w praktyce
  • Doświadczenie własne
  • Gabinet w mieście
  • Przyroda w gabinecie
  • Klient w przyrodzie
  • Setting pracy
  • Podsumowanie
  • Piśmiennictwo
• 15. Kąpiele leśne i mindfulness w naturze jako narzędzia ekoterapeutyczne do pracy samodzielnej, z klientem indywidualnym i w grupie
  • Kąpiele leśne
  • Uważność w naturze
  • Podsumowanie
  • Piśmiennictwo
• 16. Dzieci w naturze - edukacja i animacja przyrodnicza
  • Wprowadzenie
  • Współczesne oddalenie człowieka od natury
  • Zespół deficytu natury
  • Leśne przedszkola i szkoły jako odpowiedź na deficyt natury
  • Zielony ruch w edukacji
  • Dorosły jako towarzysz w budowaniu relacji dziecka z naturą
  • Podsumowanie
  • Piśmiennictwo

Biogramy