Excel 2013 PL. Programowanie w VBA dla bystrzaków - ebook

Nie takie programowanie straszne…

Większość użytkowników Excela nie zawraca sobie głowy programowaniem w VBA. Twoje zainteresowanie tym tematem zdecydowanie plasuje Cię w elitarnej grupie. Nawet jeśli nie masz najmniejszego pojęcia, o co chodzi w programowaniu, z tym podręcznikiem w mgnieniu oka zwiększysz możliwości najpopularniejszego na świecie arkusza kalkulacyjnego. Ta niezawodna książka jest napisana prostym językiem i zawiera mnóstwo konkretnych informacji. Dzięki nim zwiększysz swoją konkurencyjność na rynku, poprawisz produktywność i odkryjesz, że praca z Excelem może być ekscytującą przygodą. Spraw, by Excel zatańczył, jak mu zagrasz.

• VBA w akcji — poznaj język VBA i etapy tworzenia programu w Excelu.
• Magiczne makra — automatyzuj częste zadania, personalizuj przyciski, polecenia i funkcje arkusza kalkulacyjnego za pomocą makr VBA.
• Podstawy programowania — wykonuj operacje na komórkach, kontroluj pracę programu, automatyzuj procedury oraz zdarzenia i eliminuj błędy w kodzie.
• Komunikacja z użytkownikiem — odkryj triki i techniki prostego personalizowania okien dialogowych i formularzy użytkownika (UserForm).
• Użyj mocy — wykorzystaj swoje umiejętności, by projektować programy przyjazne dla użytkowników, tworzyć dodatki i nawiązywać interakcję z innymi aplikacjami pakietu Office.

O autorze (15)

Podziękowania autora (17)

Wstęp (19)

• Czy ta książka jest dla Ciebie? (19)
• A więc chcesz być programistą... (20)
• Dlaczego warto? (20)
• Co powinieneś wiedzieć? (21)
• Obowiązkowy podrozdział o konwencjach typograficznych (22)
• Sprawdź ustawienia zabezpieczeń (22)
• Jak podzielona jest książka? (24)
  • Część I: Wstęp do programowania w VBA (24)
  • Część II: Jak VBA współpracuje z Excelem? (24)
  • Część III: Podstawy programowania (24)
  • Część IV: Komunikacja z użytkownikiem (24)
  • Część V: Od teorii do praktyki (24)
  • Część VI: Dekalogi (24)
• Ikony używane w książce (25)
• Pobieranie plików z przykładami (25)
• Co dalej? (26)

CZĘŚĆ I: WSTĘP DO PROGRAMOWANIA W VBA (27)

Rozdział 1: Czym jest VBA? (29)

• No dobrze, czym jest więc VBA? (29)
• Co można zrobić za pomocą VBA? (30)
  • Wprowadzanie bloków tekstu (31)
  • Automatyzacja często wykonywanego zadania (31)
  • Automatyzacja powtarzalnych operacji (31)
  • Tworzenie własnego polecenia (31)
  • Tworzenie własnego przycisku (31)
  • Tworzenie własnych funkcji arkusza kalkulacyjnego (31)
  • Tworzenie własnych dodatków do Excela (32)
  • Tworzenie kompletnych aplikacji opartych na makrach (32)
• Plusy i minusy języka VBA (32)
  • Plusy języka VBA (32)
  • Minusy języka VBA (33)
• VBA w pigułce (33)
• Wycieczka po wersjach Excela (35)

Rozdział 2: Szybkie zanurzenie (39)

• Przygotowanie do pracy (39)
• Plan działania (40)
• Stawiamy pierwsze kroki (40)
• Rejestrowanie makra (41)
• Testowanie makra (42)
• Podgląd kodu makra (42)
• Modyfikacja makra (44)
• Zapisywanie skoroszytów zawierających makra (45)
• Bezpieczeństwo makr (45)
• Więcej o makrze NameAndTime (47)

CZĘŚĆ II: JAK VBA WSPÓŁPRACUJE Z EXCELEM? (49)

Rozdział 3: Praca w edytorze VBE (51)

• Czym jest Visual Basic Editor? (51)
  • Uruchamianie edytora VBE (51)
  • Zapoznanie z komponentami edytora VBE (52)
• Praca z oknem Project (54)
  • Dodawanie nowego modułu VBA (55)
  • Usuwanie modułu VBA (55)
  • Eksportowanie i importowanie obiektów (56)
• Praca z oknem Code (56)
  • Minimalizowanie i maksymalizowanie okien (56)
  • Tworzenie modułu (57)
  • Wprowadzanie kodu VBA do modułu (58)
  • Bezpośrednie wprowadzanie kodu (58)
  • Używanie rejestratora makr (61)
  • Kopiowanie kodu VBA (63)
• Dostosowywanie środowiska VBA (63)
  • Karta Editor (64)
  • Karta Editor Format (66)
  • Karta General (67)
  • Karta Docking (68)

Rozdział 4: Wprowadzenie do modelu obiektowego w Excelu (69)

• Czy Excel to obiekt? (70)
• Wspinaczka po hierarchii obiektów (70)
• Zapoznanie z kolekcjami (71)
• Odwoływanie się do obiektów (71)
  • Nawigacja po hierarchii obiektów (72)
  • Upraszczanie odwołań do obiektów (73)
• Właściwości i metody obiektów (74)
  • Właściwości obiektów (74)
  • Metody obiektów (76)
  • Zdarzenia obiektów (77)
• Poszukiwanie dodatkowych informacji (78)
  • System pomocy VBA (78)
  • Narzędzie Object Browser (79)
  • Automatyczna lista właściwości i metod (80)

Rozdział 5: Procedury Sub i Function w języku VBA (81)

• Procedury Sub a funkcje (81)
  • Rzut oka na procedury Sub (82)
  • Rzut oka na procedury Function (82)
  • Nazwy procedur Sub i Function (83)
• Uruchamianie procedur Sub (83)
  • Bezpośrednie uruchamianie procedur Sub (85)
  • Uruchamianie procedur w oknie dialogowym Makro (85)
  • Uruchamianie makr za pomocą skrótów klawiszowych (86)
  • Uruchamianie procedur przy użyciu przycisków i kształtów (87)
  • Uruchamianie procedur z poziomu innych procedur (89)
• Uruchamianie procedur Function (89)
  • Wywoływanie funkcji z poziomu procedur Sub (90)
  • Wywoływanie funkcji z poziomu formuł arkusza (90)

Rozdział 6: Używanie rejestratora makr (93)

• Czy to rzeczywistość, czy to VBA? (93)
• Podstawy rejestrowania makr (93)
• Przygotowania do rejestrowania makr (95)
• Względne czy bezwzględne? (96)
  • Rejestrowanie makr w trybie odwołań bezwzględnych (96)
  • Rejestrowanie makr w trybie odwołań względnych (97)
• Co jest rejestrowane? (98)
• Opcje rejestratora makr (100)
  • Nazwa makra (100)
  • Klawisz skrótu (100)
  • Przechowuj makro w (101)
  • Opis (101)
• Czy to coś jest wydajne? (101)

CZĘŚĆ III: PODSTAWY PROGRAMOWANIA (105)

Rozdział 7: Kluczowe elementy języka VBA (107)

• Stosowanie komentarzy w kodzie VBA (107)
• Używanie zmiennych, stałych i typów danych (109)
  • Pojęcie zmiennej (109)
  • Czym są typy danych w języku VBA? (110)
  • Deklarowanie zmiennych i określanie ich zasięgu (111)
  • Stałe (117)
  • Stałe predefiniowane (118)
  • Łańcuchy znaków (118)
  • Daty i godziny (119)
• Instrukcje przypisania (120)
  • Przykłady instrukcji przypisania (120)
  • O znaku równości (121)
  • Proste operatory (121)
• Praca z tablicami (123)
  • Deklarowanie tablic (123)
  • Tablice wielowymiarowe (124)
  • Tablice dynamiczne (124)
• Stosowanie etykiet (125)

Rozdział 8: Praca z obiektami Range (127)

• Szybka powtórka (127)
• Inne sposoby odwoływania się do zakresu (129)
  • Właściwość Cells (129)
  • Właściwość Offset (130)
• Wybrane właściwości obiektu Range (131)
  • Właściwość Value (131)
  • Właściwość Text (132)
  • Właściwość Count (133)
  • Właściwości Column i Row (133)
  • Właściwość Address (133)
  • Właściwość HasFormula (134)
  • Właściwość Font (134)
  • Właściwość Interior (136)
  • Właściwości Formula i FormulaLocal (136)
  • Właściwość NumberFormat (137)
• Wybrane metody obiektu Range (137)
  • Metoda Select (137)
  • Metody Copy i Paste (138)
  • Metoda Clear (138)
  • Metoda Delete (139)

Rozdział 9: Praca z funkcjami VBA i arkusza kalkulacyjnego (141)

• Co to jest funkcja? (141)
• Stosowanie wbudowanych funkcji VBA (142)
  • Przykłady funkcji VBA (142)
  • Funkcje VBA, które robią coś więcej niż tylko zwracanie wartości (144)
  • Odkrywanie funkcji VBA (144)
• Użycie funkcji arkusza kalkulacyjnego w VBA (145)
  • Przykłady funkcji arkusza kalkulacyjnego (148)
  • Wprowadzanie funkcji arkusza kalkulacyjnego (150)
  • Więcej o użyciu funkcji arkusza kalkulacyjnego (151)
• Użycie własnych funkcji (151)

Rozdział 10: Sterowanie przepływem i podejmowanie decyzji (153)

• Zabierz się za przepływ, kolego (153)
• Instrukcja GoTo (154)
• Decyzje, decyzje (155)
  • Struktura If-Then (155)
  • Struktura Select Case (159)
• Entliczek, pętliczek - czyli jak używać pętli? (162)
  • Pętle For-Next (162)
  • Pętla Do-While (167)
  • Pętla Do-Until (168)
• Użycie pętli For Each-Next z kolekcjami (168)

Rozdział 11: Automatyczne procedury i zdarzenia (171)

• Przygotowanie do wielkiego zdarzenia (171)
  • Czy zdarzenia są przydatne? (173)
  • Programowanie procedur obsługi zdarzeń (173)
• Gdzie jest umieszczony kod VBA? (174)
• Tworzenie procedury obsługi zdarzenia (175)
• Przykłady wprowadzające (176)
  • Zdarzenie Open dla skoroszytu (176)
  • Zdarzenie BeforeClose dla skoroszytu (179)
  • Zdarzenie BeforeSave dla skoroszytu (179)
• Przykłady zdarzeń aktywacyjnych (180)
  • Zdarzenia aktywacji i dezaktywacji arkusza (180)
  • Zdarzenia aktywacji i dezaktywacji skoroszytu (181)
  • Zdarzenia aktywacji skoroszytu (182)
• Inne zdarzenia dotyczące arkusza (183)
  • Zdarzenie BeforeDoubleClick (183)
  • Zdarzenie BeforeRightClick (184)
  • Zdarzenie Change (184)
• Zdarzenia niezwiązane z obiektami (186)
  • Zdarzenie OnTime (186)
  • Zdarzenia naciśnięcia klawisza (188)

Rozdział 12: Techniki obsługi błędów (191)

• Rodzaje błędów (191)
• Błędny przykład (192)
  • To makro nie jest idealne (192)
  • Makro wciąż nie jest idealne (193)
  • Czy teraz makro jest idealne? (194)
  • Rezygnacja z ideału (195)
• Inny sposób obsługi błędów (195)
  • Korekta procedury EnterSquareRoot (195)
  • O instrukcji On Error (196)
• Obsługa błędów - szczegółowe informacje (197)
  • Wznawianie wykonywania kodu po wystąpieniu błędu (197)
  • Obsługa błędów w pigułce (199)
  • Kiedy ignorować błędy? (199)
  • Rozpoznawanie określonych błędów (200)
• Zamierzony błąd (201)

Rozdział 13: Dezynsekcja kodu, czyli jak walczyć z pluskwami (203)

• Rodzaje pluskiew (203)
• Podstawy entomologii, czyli jak zidentyfikować pluskwę (205)
• Metody i techniki walki z pluskwami (205)
  • Przeglądanie kodu VBA (206)
  • Umieszczanie funkcji MsgBox w kluczowych miejscach kodu (206)
  • Umieszczanie polecenia Debug.Print w kluczowych miejscach kodu (208)
  • Korzystanie z wbudowanych narzędzi Excela wspomagających odpluskwianie kodu VBA (209)
• Kilka słów o debuggerze (209)
  • Ustawianie punktów przerwań w kodzie programu (209)
  • Zastosowanie okna Watch (212)
  • Zastosowanie okna Locals (213)
• Jak zredukować liczbę błędów w kodzie programu? (215)

Rozdział 14: Przykłady i techniki programowania w języku VBA (217)

• Przetwarzanie zakresów komórek (217)
  • Kopiowanie zakresów (218)
  • Kopiowanie zakresu o zmiennej wielkości (219)
  • Zaznaczanie komórek do końca wiersza lub kolumny (220)
  • Zaznaczanie całego wiersza lub całej kolumny (221)
  • Przenoszenie zakresów (222)
  • Wydajne przetwarzanie komórek zaznaczonego zakresu przy użyciu pętli (222)
  • Wydajne przetwarzanie komórek zaznaczonego zakresu przy użyciu pętli (część II) (224)
  • Wprowadzanie wartości do komórki (225)
  • Określanie typu zaznaczonego zakresu (226)
  • Identyfikowanie zaznaczeń wielokrotnych (226)
• Zmiana ustawień Excela (227)
  • Zmiana ustawień logicznych (opcje typu Boolean) (227)
  • Zmiana innych opcji (typu non-Boolean) (228)
• Praca z wykresami (229)
  • Metoda AddChart kontra metoda AddChart2 (230)
  • Modyfikowanie typu wykresu (231)
  • Przechodzenie w pętli przez elementy kolekcji ChartObjects (232)
  • Modyfikowanie właściwości wykresu (232)
  • Zmiana formatowania wykresów (233)
• Jak przyspieszyć działanie kodu VBA? (234)
  • Wyłączanie aktualizacji ekranu (234)
  • Wyłączenie automatycznego przeliczania skoroszytu (235)
  • Wyłączanie irytujących ostrzeżeń (236)
  • Upraszczanie odwołań do obiektów (236)
  • Deklarowanie typów zmiennych (237)
  • Zastosowanie struktury With-End With (238)

CZĘŚĆ IV: KOMUNIKACJA Z UŻYTKOWNIKIEM (239)

Rozdział 15: Proste okna dialogowe (241)

• Co zamiast formularzy UserForm? (241)
• Funkcja MsgBox (242)
  • Wyświetlanie prostych okien dialogowych (243)
  • Pobieranie odpowiedzi z okna dialogowego (243)
  • Dostosowywanie wyglądu okien dialogowych do własnych potrzeb (244)
• Funkcja InputBox (247)
  • Składnia funkcji InputBox (248)
  • Przykład zastosowania funkcji InputBox (248)
  • Inny rodzaj okna dialogowego InputBox (249)
• Metoda GetOpenFilename (250)
  • Składnia metody GetOpenFilename (251)
  • Przykład zastosowania metody GetOpenFilename (251)
• Metoda GetSaveAsFilename (253)
• Pobieranie nazwy folderu (254)
• Wyświetlanie wbudowanych okien dialogowych programu Excel (254)

Rozdział 16: Wprowadzenie do formularzy UserForm (257)

• Kiedy używać formularzy UserForm? (257)
• Tworzenie formularzy UserForm - wprowadzenie (258)
• Praca z formularzami UserForm (259)
  • Wstawianie nowego formularza UserForm (259)
  • Umieszczanie formantów na formularzu UserForm (260)
  • Modyfikacja właściwości formantów formularza UserForm (261)
  • Przeglądanie okna Code formularza UserForm (263)
  • Wyświetlanie formularzy UserForm (263)
  • Pobieranie i wykorzystywanie informacji z formularzy UserForm (264)
• Przykład tworzenia formularza UserForm (264)
  • Tworzenie formularza UserForm (265)
  • Dodawanie przycisków poleceń (formanty CommandButton) (265)
  • Dodawanie przycisków opcji (formanty OptionButton) (267)
  • Dodawanie procedur obsługi zdarzeń (268)
  • Tworzenie makra, które wyświetla formularz na ekranie (270)
  • Udostępnianie makra użytkownikowi (271)
  • Testowanie działania makra (272)

Rozdział 17: Praca z formantami formularza UserForm (275)

• Rozpoczynamy pracę z formantami formularzy UserForm (275)
  • Dodawanie formantów (276)
  • Wprowadzenie do właściwości formantów (277)
• Formanty okien dialogowych - szczegóły (278)
  • Formant CheckBox (pole wyboru) (279)
  • Formant ComboBox (pole kombi) (280)
  • Formant CommandButton (przycisk polecenia) (281)
  • Formant Frame (pole grupy) (281)
  • Formant Image (pole obrazu) (282)
  • Formant Label (pole etykiety) (283)
  • Formant ListBox (pole listy) (283)
  • Formant MultiPage (284)
  • Formant OptionButton (przycisk opcji) (285)
  • Formant RefEdit (pole zakresu) (286)
  • Formant ScrollBar (pasek przewijania) (286)
  • Formant SpinButton (pokrętło) (287)
  • Formant TabStrip (pole karty) (288)
  • Formant TextBox (pole tekstowe) (288)
  • Formant ToggleButton (przycisk przełącznika) (289)
• Praca z formantami w oknach dialogowych (289)
  • Zmiana rozmiarów i przenoszenie formantów w inne miejsce (289)
  • Rozmieszczanie i wyrównywanie położenia formantów w oknie dialogowym (290)
  • Obsługa użytkowników preferujących korzystanie z klawiatury (291)
  • Testowanie formularzy UserForm (293)
• Estetyka okien dialogowych (293)

Rozdział 18: Techniki pracy z formularzami UserForm (295)

• Zastosowanie własnych okien dialogowych (295)
• Przykładowy formularz UserForm (296)
  • Tworzenie okna dialogowego (296)
  • Tworzenie kodu procedury wyświetlającej okno dialogowe (298)
  • Udostępnianie makra użytkownikowi (299)
  • Testowanie okna dialogowego (299)
  • Dodawanie procedur obsługi zdarzeń (300)
  • Sprawdzanie poprawności danych (302)
  • Teraz okno dialogowe działa tak, jak powinno! (302)
• Więcej przykładów formularzy UserForm (302)
  • Zastosowanie formantów ListBox (303)
  • Zaznaczanie zakresów (307)
  • Praca z wieloma grupami formantów OptionButton (309)
  • Zastosowanie formantów SpinButton oraz TextBox (310)
  • Wykorzystywanie formularza UserForm jako wskaźnika postępu zadania (312)
  • Tworzenie niemodalnych okien dialogowych z wieloma kartami (315)
  • Wyświetlanie wykresów na formularzach UserForm (317)
• Lista kontrolna tworzenia i testowania okien dialogowych (318)

Rozdział 19: Udostępnianie makr z poziomu interfejsu użytkownika (321)

• Dostosowywanie Wstążki (321)
  • Ręczne dopasowywanie Wstążki do własnych potrzeb (322)
  • Dodawanie do Wstążki przycisku własnego makra (324)
  • Dostosowywanie Wstążki za pomocą kodu XML (324)
• Dostosowywanie menu podręcznego (329)
  • Rodzaje obiektów CommandBar (329)
  • Wyświetlanie wszystkich menu podręcznych (329)
  • Odwołania do elementów kolekcji CommandBars (330)
  • Odwołania do formantów obiektu CommandBar (331)
  • Właściwości formantów obiektu CommandBar (332)
• Przykłady zastosowania VBA do modyfikacji menu podręcznego (334)
  • Resetowanie wszystkich wbudowanych menu podręcznych (334)
  • Dodawanie nowego elementu do menu podręcznego Cell (335)
  • Wyłączanie menu podręcznego (337)
• Tworzenie własnych pasków narzędzi (338)

CZĘŚĆ V: OD TEORII DO PRAKTYKI (341)

Rozdział 20: Jak tworzyć własne funkcje arkuszowe i jak przeżyć, aby o tym opowiedzieć? (343)

• Dlaczego tworzymy własne funkcje? (343)
• Podstawowe informacje o funkcjach VBA (344)
• Tworzenie funkcji (345)
• Praca z argumentami funkcji (345)
• Przykłady funkcji (346)
  • Funkcje bezargumentowe (346)
  • Funkcje jednoargumentowe (346)
  • Funkcje z dwoma argumentami (348)
  • Funkcje pobierające zakres jako argument (349)
  • Funkcje z argumentami opcjonalnymi (351)
• Funkcje opakowujące (353)
  • Funkcja NumberFormat (353)
  • Funkcja ExtractElement (354)
  • Funkcja SayIt (354)
  • Funkcja IsLike (355)
• Funkcje zwracające tablice (355)
  • Zwracanie tablicy zawierającej nazwy miesięcy (355)
  • Zwracanie posortowanej listy (356)
• Okno dialogowe Wstawianie funkcji (358)
  • Wyświetlanie opisów funkcji (358)
  • Opisy argumentów (360)

Rozdział 21: Tworzenie dodatków (361)

• No dobrze... czym zatem są dodatki? (361)
• Po co tworzy się dodatki? (362)
• Praca z dodatkami (363)
• Podstawy tworzenia dodatków (364)
• Tworzymy przykładowy dodatek (365)
  • Konfiguracja skoroszytu (365)
  • Testowanie skoroszytu (367)
  • Tworzenie opisów dodatku (368)
  • Ochrona kodu VBA (369)
  • Tworzenie dodatku (369)
  • Otwieranie dodatku (369)
  • Dystrybucja dodatków (370)
  • Modyfikowanie dodatków (371)

CZĘŚĆ VI: DEKALOGI (373)

Rozdział 22: Dziesięć pytań na temat VBA (wraz z odpowiedziami) (375)

Rozdział 23: (Prawie) dziesięć źródeł informacji na temat Excela (379)

• System pomocy języka VBA (379)
• Wsparcie techniczne firmy Microsoft (380)
• Inne strony internetowe (380)
• Blogi poświęcone Excelowi (380)
• Google (381)
• Bing (381)
• Lokalne grupy użytkowników (381)
• Moje inne książki (381)

Rozdział 24: Dziesięć rzeczy, które powinieneś robić w języku VBA i których nie powinieneś robić (383)

• Zawsze deklaruj wszystkie zmienne (383)
• Nigdy nie powinieneś mylić hasła chroniącego kod VBA z bezpieczeństwem aplikacji (384)
• Zawsze staraj się wyczyścić i zoptymalizować kod aplikacji (384)
• Nigdy nie umieszczaj wszystkiego w jednej procedurze (385)
• Zawsze powinieneś rozważyć zastosowanie innego oprogramowania (385)
• Nigdy nie zakładaj, że każdy użytkownik zezwala na uruchamianie makr (386)
• Zawsze staraj się eksperymentować z nowymi rozwiązaniami (386)
• Nigdy z góry nie zakładaj, że Twój kod będzie poprawnie działał z innymi wersjami Excela (386)
• Zawsze pamiętaj o użytkownikach Twojej aplikacji (387)
• Nigdy nie zapominaj o tworzeniu kopii zapasowych (387)

Skorowidz (389)